ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤ “ဒံးအါထီၣ်တက့ၢ်”
“မ်ပကွၢ်လိာ်ပသးတဂၤဒီးတဂၤ, . . . ပသဆၣ်ထီၣ်လိာ်ပခံဒီး, ပထံၣ်အမုၢ်တနံၤဒံးဘူးထီၣ်ဒီး, မ်ပသဆၣ်ထီၣ်လိာ်ပခံ ဒံးအါထီၣ်တက့ၢ်.”—ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၂၄, ၂၅.
၁. ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်မၢဖိပီလူး ဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲဧ့ၤဘြံၤဖိခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢ ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤ “ဒံးအါထီၣ်” လဲၣ်.
လၢတၢ်မၢဖိအစိၤန့ၣ် တၢ်မၢဖိပီလူး ဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲဧ့ၤဘြံၤခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢ “မ်ပကွၢ်လိာ်ပသးတဂၤဒီးတဂၤ, ဒ်သိးပကသဆၣ်ထီၣ်လိာ်ပခံဆူ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ, ဒီးတၢ်မၤဂ့ၤတၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဟးဆှဲးပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်, ဒ်ပှၤတနီၤနီၤအလုၢ်အလၢ် အသိးန့ၣ်တဂ့ၤ, ပသဆၣ်ထီၣ်လိာ်ပခံဒီး, ပထံၣ်အမုၢ်တနံၤဒံးဘူးထီၣ်ဒီး, မ်ပသဆၣ်ထီၣ်လိာ်ပခံ ဒံးအါထီၣ်တက့ၢ်.” (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၂၄, ၂၅) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ကဆိကမိၣ်ထီၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤပီလူးဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ် အဝဲသ့ၣ်လၢ ကဘၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအါထီၣ် လိာ်သးတဂၤဒီးတဂၤလဲၣ်. စီၤပီလူးတဲအဝဲသ့ၣ်ဒ်အံၤဝံၤ တချုးပှဲၤထီၣ်ယဲၢ်နံၣ်ဘၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤလီၤ. မ့ၢ်လၢ ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဝဲတၢ်ပနီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤကစံၣ်ညီၣ် ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် အမုၢ်တနံၤအိၣ်ဘူးထီၣ်ဝဲလီၤ. အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ ကဘၣ်ဃ့ၢ်ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢဝ့ၢ်အချၢ ဒ်ယ့ၣ်ၡူးတဲတ့ၢ် အဝဲသ့ၣ်အသိးလီၤ. (လူၤကၣ် ၂၁:၂၀-၂၂; မၤတၢ် ၂:၁၉, ၂၀) ယဟိဝၤယွၤ အမုၢ်တနံၤန့ၣ် ဟဲဝဲဖဲ ခ.န ၇၀, ဖဲပှၤရိမ့ၤဖိတဖၣ် ဟဲမၤဟးဂီၤဝဲ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အခါန့ၣ်လီၤ.
၂. ဘၣ်မနုၤအဃိ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပကဘၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလိာ်သး အါန့ၢ်ဒံးလၢညါလဲၣ်.
၂ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤစ့ၢ်ကီး ပတၢ်အိၣ်သးလီၤဂာ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ အမုၢ်နံၤလၢအ “လီၤပျံၤလီၤဖုးဒိၣ်မး” န့ၣ်အိၣ်ဘူးထီၣ်လံ. (ယိၤအ့လး ၂:၁၁, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) ဝံစဖါနယၤအတၢ်ကတိၤစ့ၢ်ကီး ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး ပစိၤခဲအံၤလီၤ. “ယွၤအမုၢ်နံၤဖးဒိၣ် တနံၤအိၣ်ဘူးထီၣ်လံ, အိၣ်ဘူးထီၣ်လံ, ဒီးဟဲဝဲချ့ချ့လီၤ.” (စဖါနယၤ ၁:၁၄) လၢတၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤအဃိ ပကြၢး “ကွၢ်လိာ်ပသးတဂၤဒီးတဂၤ, ဒ်သိးပကသဆၣ်ထီၣ်လိာ်ပခံဆူ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ, ဒီးတၢ်မၤဂ့ၤတၢ်န့ၣ်” လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၂၄) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖဲပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် လိၣ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအခါ ဒ်သိးပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အဝဲသ့ၣ်ကန့ၢ်အဂီၢ် ပဘၣ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် အါန့ၢ်ဒံးလၢညါလီၤ.
မတၤတဖၣ် လိၣ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလဲၣ်
၃. တၢ်မၢဖိပီလူး တဲဝဲဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတက့ၢ်.)
၃ “တၢ်မၤကိၢ်မၤဂီၤလၢ ပှၤကညီ အသးကံၢ်ပူၤန့ၣ် ဒုးသကူးအီၤလီၤ. မ့မ့ၢ် တၢ်ကတိၤမုာ်တထံၣ်န့ၣ် ဒုးသးခုအီၤလီၤ.” (ကတိၤဒိ ၁၂:၂၅) ပဝဲခဲလၢာ် တဘျီတခီၣ်ပလိၣ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလီၤ. စီၤပီလူးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးမူဒါလၢ ကဘၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤအဂၤတဖၣ်ဒၣ်လဲာ် အဝဲသ့ၣ်အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ လိၣ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီး တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါန့ၣ်လီၤ. အဝဲကွဲးဝဲလံာ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤအပူၤလၢ “တၢ်မိၣ်ထံၣ်ဘၣ်ယသးလၢသု, ဒ်သိးယကဟ့ၣ်သုလၢ တၢ်ဘျုးတမံၤမံၤဘၣ်ဃးဒီးသးန့ၣ် ဒ်သိးသုကအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤလီၤ. ဒ်ပစံးတၢ်အသိး, တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လၢသုဒီးယၤ ယၢ်ခီယၢ်ခီသတးဒီး, ယကဘၣ်တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်ယသး သကိးဒီးသုလၢသုကျါလီၤ.” (ရိမ့ၤ ၁:၁၁, ၁၂) တဘျီတခီၣ် စီၤပီလူးစ့ၢ်ကီး လိၣ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါန့ၣ်လီၤ.—ဖး ရိမ့ၤ ၁၅:၃၀-၃၂ တက့ၢ်.
၄, ၅. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ မတၤတဖၣ်လိၣ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလဲၣ်. ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၄ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤလၢအမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလၢ ဆၢကတီၢ်လၢပှဲၤ ဒ်သိးဒီးပှၤလဲၤလၢညါတဖၣ်သ့ဝဲလီၤ. အဝဲသ့ၣ်အါဂၤ ဒ်သိးကမၤပှၤလဲၤလၢညါအဂီၢ် ဘၣ်တူၢ်ဆါအသးအါမးလီၤ. တကးဒံးဘၣ် မံးၡ့ၣ်နရ့ၣ်, ပှၤလၢအမၤတၢ်လၢ ဘ့ၤသ့လး, ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ် ဒီးအမါ ဒီးပှၤလၢအမၤတၢ်လၢ ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်အရူတဖၣ်စ့ၢ်ကီး လိၣ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ် ဒ်သိးမၤအါထီၣ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤကန့ၢ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်တူၢ်ဆါအသးအါမးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပကြၢးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအဝဲသ့ၣ်လီၤ. ဒီးပှၤလၢအအဲၣ်ဒိးဆဲးမၤကစၢ်ယွၤ အတၢ်မၤလၢဆၢကတီၢ်လၢပှဲၤ ဘၣ်ဆၣ်မၤဝဲတန့ၢ်လၢၤဘၣ် အိၣ်ဝဲတနီၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီး မ့ၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါန့ၣ် ကသးခုဝဲဒိၣ်မးလီၤ.
၅ မတၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ကြၢးဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလဲၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအါဂၤ ဆၢတဲာ်လီၤအသးလၢ ကအိၣ်သဘျ့ ခီဖျိလၢအဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ဒိးဒိကနၣ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤအကလုၢ်လၢ ကဘၣ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ “ထဲလၢကစၢ်အပူၤ” န့ၣ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်သဘျ့တဖၣ်အံၤ ပအဲၣ်ဒိးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အဝဲသ့ၣ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၇:၃၉) မါတဖၣ်န့ၣ် ဖဲအဝၤတဲအီၤလၢ အအဲၣ်အီၤဒီးစံးဘျုးစံးဖှိၣ်အီၤလၢ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢ အမၤဝဲတဖၣ်အဂီၢ်အခါ အဝဲသ့ၣ်အသးခုဝဲဒိၣ်မးလီၤ. (ကတိၤဒိ ၃၁:၂၈, ၃၁) ခရံာ်ဖိလၢအတူၢ်ဘၣ် တၢ်မၤနးမၤဖှီၣ် ဒီးတၢ်ဆူးတၢ်ဆါတဖၣ်စ့ၢ်ကီး လိၣ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလီၤ. (၂ သ့းစၤလနံ ၁:၃-၅) ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် မၤမုာ်ထီၣ်ဝဲ ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီ ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ.—ဖး ၂ သ့းစၤလနံ ၂:၁၆, ၁၇ တက့ၢ်.
တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤသ့
၆. လၢ ယၡါယၤ ၃၂:၁, ၂ န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် အမူဒါအိၣ်ဒ်လဲၣ်.
၆ ဖး ယၡါယၤ ၃၂:၁, ၂ တက့ၢ်. ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ ဆၢကတီၢ်လၢအကီအခဲအဃိ ပကထံၣ်ဘၣ်တၢ်သူၣ်အုးသးအုး ဒီးတၢ်သူၣ်ဟးဂီၤသးဟးဂီၤလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် သူဝဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ် ဒီး “ပဒိၣ်” လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီ လၢအမ့ၢ်သိအဂုၤအဂၤ ဒ်သိးကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤအဂီၢ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်အံၤ တကဲ “ကစၢ်” လၢပတၢ်နာ်အဖီခိၣ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ် “ပှၤမၤစၢၤ” တၢ်ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးခုအဂီၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ဒိးမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီးတၢ်သးခု ဒီးတၢ်သးတီအဂီၢ်လီၤ.—၂ ကရံၣ်သူး ၁:၂၄.
၇, ၈. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤဂၤလၢအတၢ်စံးတၢ်ကတိၤ ဒီးအတၢ်ဖံးတၢ်မၤကသ့ဒ်လဲၣ်.
၇ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ကွၢ်လိမၤဒိးဝဲ တၢ်မၢဖိပီလူး အဒိအတဲာ်သ့လီၤ. တၢ်မၢဖိပီလူးန့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်ထီဘိန့ၣ်လီၤ. အဝဲကွဲးအိၣ်သကိးဝဲ ခရံာ်ဖိလၢအဘၣ်တၢ်မၤနးမၤဖှီၣ်လၢ ဝ့ၢ်သ့းစၤလနံအပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲကွဲးဝဲလၢ “မ့ၢ်ပအဲၣ်သုဒီး, ပသးအိၣ်ထဲလၢ ပကဟ့ၣ်သုလၢ ယွၤအတၢ်သးခုအကစီၣ်ဧိၤတမ့ၢ်ဘၣ်, မ့ၢ်လၢပသးသမူဒၣ်လဲာ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုမ့ၢ်ပှၤလၢပအဲၣ်အီၤလီၤ.”—၁ သ့းစၤလနံ ၂:၈.
၈ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် အဝဲသ့ၣ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤထဲလၢ အတၢ်ကတိၤန့ၣ် တလၢပှဲၤဒံးဘၣ်. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အအိၣ်လၢအ့းဖ့းစူးန့ၣ် စီၤပီလူးတဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ “မၤစၢၤပှၤအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်, ဒီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးအကလုၢ်အကထါ, လၢအကစၢ်ဒၣ်ဝဲစံးလၢ ‘ဟ့ၣ်တၢ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤအါန့ၢ် ဒိးန့ၢ်တၢ်တက့ၢ်လီၤ.’” (မၤတၢ် ၂၀:၃၅) စီၤပီလူးသးအိၣ်ဟ့ၣ်လီၤဝဲ ‘တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအီၤခဲလၢာ်, ဒီးအနီၢ်ကစၢ်’ လၢအဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲခီဖျိ အဂုာ်ကျဲးစၢးမၤတၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၁၂:၁၅, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) ဒ်န့ၣ်အသိး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ကြၢးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ဒီးမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤဂၤလၢ အတၢ်ကတိၤ တကးဒံးဘၣ် လၢအတၢ်မၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အသးအိၣ်ပှၤဂၤနီၢ်ကီၢ်န့ၣ်လီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၁၄:၃.
၉. ဒ်သိးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် အတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ ကကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါအဂီၢ် ကဘၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်.
၉ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ဒ်သိးကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အဂီၢ် တဘျီတခီၣ် ကဘၣ်သိၣ်အဝဲသ့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် အတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ ကကဲဘျုးအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ဟံးန့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤသ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤပှၤဂၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးပာ်လီၤဝဲ တၢ်အဒိအတဲာ်လၢအဂ့ၤလီၤ. အဒိ, ဖဲအဝဲဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲဆှၢလီၤဝဲ တၢ်ကစီၣ်ဆူတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ အအိၣ်လၢအၤစံန့ၣ်လီၤ. အဝဲသိၣ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအအိၣ်လၢ အ့းဖ့းစူး, ပ့ၢ်ကမူး ဒီးသူၤအတံရၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ် ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တချုးလၢ အဝဲသိၣ်ဝဲဒံးဘၣ်အခါ အဝဲစံးပတြၢၤဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အတၢ်မၤဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၂:၁-၅, ၁၂, ၁၃, ၁၈, ၁၉) ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ် လီၤဒံၤကံတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ “ဖဲဒၣ်ပှၤလၢ ယအဲၣ်အီၤတဖၣ်န့ၣ်, ယသိၣ်ဃီၣ်အီၤ, ဒီးယသိၣ်က့ၤသီက့ၤအီၤလီၤ. မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, ဂဲၤလိာ်ဒီးပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤနသးတက့ၢ်.” (လီၣ်ဖျါ ၃:၁၉) တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ဖဲကဘၣ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤပှၤဂၤအခါ ကွၢ်လိမၤဒိးဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအဒိအတဲာ်သ့လီၤ.
တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤန့ၣ် တမ့ၢ်ထဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်အမူဒါဘၣ်
မိၢ်ပၢ်သ့ၣ်ဧၢ, မ့ၢ်နသိၣ်လိနဖိတဖၣ် လၢကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤဧါ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၀)
၁၀. ပဝဲခဲလၢာ် ပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၀ တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤန့ၣ် တမ့ၢ်ထဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် အမူဒါဘၣ်. စီၤပီလူးဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်ဝဲ ခရံာ်ဖိခဲလၢာ်လၢ ကတဲတၢ်လၢအိၣ်ဒီး “အဘျုးအဖှိၣ်ဒီး . . . မၤထီၣ်မၤထီ” ပှၤဂၤန့ၣ်လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၄:၂၉) ပဝဲတဂၤစုာ်စုာ် ပကဘၣ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး ပှၤဂၤအတၢ်လိၣ်ဘၣ်တဖၣ် ဒ်သိးပမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် ကသ့အဂီၢ်လီၤ. စီၤပီလူးကွဲးန့ၢ်ဝဲ ဧ့ၤဘြံၤခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢ “ပှၤအစုလၢအလီၤဘျ့, ဒီးအခီၣ်လ့ၢ်ခိၣ်လၢ အဂံၢ်အဘါတအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်, မၤဆူၣ်ထီၣ်တက့ၢ်. မၤလိၤကျဲဧိၤကပူၤဧိၤလၢ သုခီၣ်အဂီၢ်, ဒ်သိးပှၤလၢအခီၣ်ဟးဂီၤ အသုတဘၣ်ဃၣ်ကွံာ်အသးတဂ့ၤ, မ့မ့ၢ်ကဘျါက့ၤန့ၣ်တက့ၢ်.” (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၁၂, ၁၃) ပဝဲခဲလၢာ် ဃုာ်ဒီးပှၤဖိသၣ်တဖၣ်ဒၣ်လဲာ် ပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလိာ်သး ခီဖျိပတၢ်စံးတၢ်ကတိၤသ့ဝဲလီၤ.
၁၁. ဒ်သိး မၤသၤအသးလီၤစၢ်တၢ်ဆါ ကကိညၢ်လီၤအဂီၢ် တၢ်မနုၤမၤစၢၤအီၤလဲၣ်.
၁၁ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤလၢ အမံၤမ့ၢ်မၤသၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သးလီၤစၢ် တၢ်ဆါလီၤ. * (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) အဝဲကွဲးဝဲလၢ “ဘၣ်တနံၤ ဖဲယဃ့ဘါထုကဖၣ် ဒ်သိးကန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအခါ ယထံၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်သးပှၢ်တဂၤလၢ အပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ကဟုကယာ် ဒီးတၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်လၢ ယလိၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲတဲပၠးယၤ အတၢ်လဲၤခီဖျိလၢ အလီၤဂာ်လိာ်အသးဒီးယၤလီၤ. ယတူၢ်ဘၣ်လၢ ပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဒ်အံၤန့ၣ် တမ့ၢ်ထဲယၤတဂၤဘၣ်.” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်သးပှၢ်တဂၤအံၤ အတၢ်ကတိၤကဲဘျုးလၢ မၤသၤအဂီၢ်ထဲလဲၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲတသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်.
၁၂, ၁၃. တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ ဖံလံးပံၤ ၂:၁-၄ အပူၤန့ၣ် ပမၤထွဲအီၤကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၂ စီၤပီလူး ကွဲးန့ၢ်ဝဲလံာ်လၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢ အအိၣ်လၢ ဖံလံးပံၤ ဒ်အံၤလီၤ. “မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, တၢ်သဆၣ်ထီၣ် ပခံမ့ၢ်အိၣ်လၢ ခရံာ်အပူၤ, တၢ်အမုာ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံမ့ၢ်အိၣ်, သးအတၢ်ရ့လိာ်မ့ၢ်အိၣ်, တၢ်သးအိၣ်တၢ်, ဒီးတၢ်သးကညီၤတၢ် မ့ၢ်အိၣ်သတးဒီး, လၢသုဆိကမိၣ်တၢ်ဒ်သိးသိး, အိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံဒ်သိးသိး, အိၣ်ဒီးသုသးတဖျၢၣ်ဃီ, ဒီးဆိကမိၣ်တၢ်တမံၤဃီအဃိဒီး, မၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ် ယတၢ်သးခုတက့ၢ်. လၢတၢ်အ့ၣ်လိာ်ဆိးက့ ဒီးတၢ်ဟူထီသါလီၤ ကလီကလီန့ၣ်, မၤတၢ်နီတမံၤတဂ့ၤ. မ့မ့ၢ်လၢတၢ်ဆီၣ်လီၤသုသးတတးဒီး, မ်ပှၤပာ်ပှၤဂၤဂ့ၤန့ၢ် အကစၢ်ဒၣ်ဝဲတက့ၢ်. သုတကွၢ်တဂၤလၢအတၢ်ဒၣ်ဝဲ, တဂၤလၢအတၢ်ဒၣ်ဝဲတဂ့ၤ. မ်အကွၢ်တဂၤလၢပှၤဂၤအတၢ်, တဂၤလၢပှၤဂၤအတၢ်စ့ၢ်ကီးတက့ၢ်.”—ဖံလံးပံၤ ၂:၁-၄.
၁၃ ပဝဲခဲလၢာ် ပကြၢးဃုကျဲလၢ ပကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤလီၤ. ပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လၢ “တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ” အပူၤသ့လီၤ. ဒီးပ “ရ့လိာ်” သးတဂၤဒီးတဂၤ ဒီးပပာ်ဖျါထီၣ် “တၢ်သးအိၣ်တၢ်, ဒီးတၢ်သးကညီၤ” သ့စ့ၢ်ကီးလီၤ.
ကျဲတနီၤလၢ ပကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤ
၁၄. ပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤသ့ လၢကျဲဒ်လဲၣ်.
၁၄ ဖဲပနၢ်ဟူဘၣ်လၢ ပှၤလၢပမၤစၢၤအီၤတဖၣ် ဆဲးအိၣ်လၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအပူၤအခါ ပသးခုဒိၣ်မးလီၤ. တၢ်မၢဖိယိၤဟၣ် ကွဲးဝဲလၢ “ယတၢ်သးခုဒိၣ်န့ၢ် ယနၢ်ဟူလၢယဖိတဖၣ် လဲၤတၢ်လၢတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအပူၤန့ၣ် တအိၣ်ဘၣ်နီတမံၤဘၣ်.” (၃ ယိၤဟၣ် ၄) ပှၤလဲၤလၢညါအါဂၤ ဖဲအဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢအဝဲသ့ၣ်မၤစၢၤဝဲလၢ ကန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ် ဆဲးအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီ ဒီးတနီၤမၤဝဲပှၤလဲၤလၢညါအဃိ အဝဲသ့ၣ်သးခုဒိၣ်မးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖဲပှၤလဲၤလၢညါတဖၣ် အသးလီၤစၢ်အခါ ပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤ ဒီးဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤအီၤ တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် မၤတ့ၢ်ဝဲလၢညါတဖၣ်သ့ဝဲလီၤ.
၁၅. ပှၤလၢအမၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလၢ တၢ်သးတီအပူၤတဖၣ်န့ၣ် ပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အဝဲသ့ၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၅ ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဖၣ် ဒီးအမါန့ၣ် တဲဝဲလၢ ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤဟးအိၣ်သကိး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်ဝံၤအခါ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ လံာ်တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်တဖၣ်လီၤ. ဒီးလံာ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်ဒိၣ်မးလီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်, မံးၡ့ၣ်နရ့ၣ်, ပှၤလဲၤလၢညါ ဒီးပှၤဘ့ၤသ့လးဖိတဖၣ်စ့ၢ်ကီး မၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤလၢ တၢ်သးတီအပူၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်နၢ်ဟူဘၣ် ပတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အဂံၢ်အဘါကဆူၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. တဘျီတခီၣ် ပကဆိကမိၣ်ဘၣ်လၢ ပတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်နီတမံၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်ကဲထီၣ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်ဒိၣ်မးလီၤ.
ပဝဲခဲလၢာ် ပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤကသ့ဒ်လဲၣ်
၁၆. ဒ်သိးပကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤဂၤအဂီၢ် ပမၤတၢ်မနုၤသ့လဲၣ်.
၁၆ နမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ နဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤဂၤတသ့ဘၣ်န့ၣ် နမၤတၢ်မနုၤသ့ဝဲလဲၣ်. တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအကီဘၣ်. အဒိ, ဂုာ်ကျဲးစၢးနံၤကမှံပၠး ပှၤတဂၤတက့ၢ်. အဝဲမ့ၢ်တနံၤကမှံဆၢက့ၤနၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲကအိၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲတမံၤမံၤ ဒီးကလိၣ်ဘၣ်ပှၤတဂၤဂၤလၢ ကတဲသကိးတၢ်အဂီၢ်လီၤ. နမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤအီၤသ့ခီဖျိ ဖဲအဝဲတဲတၢ်အခါ ဒိကနၣ်အီၤဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ်လီၤ.—ယၤကိာ် ၁:၁၉.
၁၇. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်သးစၢ်တဂၤ ဖဲအသးလီၤစၢ်အခါ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဒ်လဲၣ်.
၁၇ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်သးစၢ်တဂၤလၢ အမံၤမ့ၢ် ဟဲနရံၤ န့ၣ်အဘူးအတံၢ်တနီၤ ပာ်တ့ၢ်ကွံာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလီၤ. တကးဒံးဘၣ် အပၢ်လၢအကဲဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်န့ၣ် ပာ်တ့ၢ်ကွံာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီစ့ၢ်ကီးလီၤ. ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဂၤ ထံၣ်ဝဲလၢ ဟဲနရံၤအသးအုးအဃိ အဝဲလဲၤကိးဝဲလၢ ကအီခီဖံၣ်ဒီးအီၤလီၤ. ဖဲဟဲနရံၤတဲဖျါထီၣ် အတၢ်တူၢ်ဘၣ်အခါ အဝဲဒိကနၣ်ဝဲလၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အပူၤလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ဟဲနရံၤ သ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ ကျဲထဲတဘိလၢ အကမၤစၢၤအဘူးအတံၢ်တဖၣ် ဒ်သိးကဟဲက့ၤလၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအပူၤအဂီၢ်န့ၣ် အဝဲကဘၣ်တီဒီးယဟိဝၤယွၤလီၤ. အဝဲဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ ခီဖျိဖးဝဲ စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၄၆, စဖါနယၤ ၃:၁၇ ဒီး မၢ်ကူး ၁၀:၂၉, ၃၀ န့ၣ်လီၤ.
ပဝဲခဲလၢာ် ပဟ့ၣ်ဆူၣ်ထီၣ် ဒီးပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ လိာ်သးတဂၤဒီးတဂၤသ့ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၈)
၁၈. (က) ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါန့ၣ် စီၤပၤၡလိၤမိၤကွဲးဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) တၢ်မၢဖိပီလူး ဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၈ ပဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်မၤသၤ ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဟဲနရံၤ အအိၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ပမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ ဒီးပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤတဖၣ်သ့ဝဲလီၤ. စီၤပၤၡလိၤမိၤ ကွဲးဝဲလၢ “တၢ်ကတိၤတထံၣ်လၢ ပှၤကတိၤဝဲဖဲ အဆၢအကတီၢ်ဒၣ်ဝဲန့ၣ် ဂ့ၤဆံးဒိၣ်လဲၣ်. တၢ်ကစီၣ်လၢအဂ့ၤ မၤဘီၣ်ထီၣ်ပဃံလီၤ.” (ကတိၤဒိ ၁၅:၂၃, ၃၀) ပှၤလၢနသ့ၣ်ညါလၢအလိၣ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အိၣ်ဝဲတဂၤဂၤဧါ. မ့ၢ်အိၣ်န့ၣ် နဖးန့ၢ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ တၢးထီခိးတၢ် အပူၤ မ့တမ့ၢ် လၢပပှာ်ယဲၤသန့အပူၤသ့ဝဲလီၤ. တကးဒံးဘၣ် စီၤပီလူးတဲဝဲလၢ တၢ်သးဝံၣ်သကိး ဘီမုၢ်တၢ်သးဝံၣ် ဒ်သိးသိးန့ၣ် မၤမုာ်ထီၣ်ပသးသ့ဝဲလီၤ. အဝဲကွဲးဝဲလၢ “သိၣ်လိလိာ်သုသး ဒီးသဆၣ်ထီၣ်လိာ်သုခံ လၢထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ, ဒီးတၢ်သးဝံၣ်, ဒီးအုၣ်တၢ်ဘၣ်ဃးဒီးသးန့ၣ်, ဒီးသးဝံၣ်ထီၣ်ယွၤ, အိၣ်ဒီးတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်လၢ သုသးကံၢ်ပူၤတက့ၢ်.”—ကလီးစဲ ၃:၁၆; မၤတၢ် ၁၆:၂၅.
၁၉. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလိာ်သး ဒံးယံာ်ဒံးအါထီၣ်လဲၣ်, ဒီးပကြၢးမၤ တၢ်မၤနုၤဒ်လဲၣ်.
၁၉ ယဟိဝၤယွၤ အမုၢ်နံၤဘူးထီၣ်လံအဃိ အရ့ဒိၣ်လၢ ပကဘၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ လိာ်သးလီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၂၅) ပမ့ၢ်မၤဒ် စီၤပီလူး အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢအမ့ၢ် “မၤမုာ်ထီၣ်လိာ်သုသး, ဒီးမၤထီၣ်မၤထီလိာ် သုသးသကိးသကိး, ဒ်သုမၤစ့ၢ်ကီးအသိးန့ၣ်” ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သးခုလီၤ.—၁ သ့းစၤလနံ ၅:၁၁.
^ လံာ်အဆၢ. 11 ပှၤမံၤတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဆီတလဲအီၤလီၤ.
