၁-၂. စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ် ၁၁:၆ န့ၣ်​ ဘၣ်ထွဲ​လိာ်အသး​ဒီး တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ ဘီမုၢ်​တၢ်သးခု​ကစီၣ်​ဒ်လဲၣ်.

လၢ​ထံကီၢ်​တနီၤနီၤ​အ​ပူၤ ပှၤ​အါဂၤ​ဖဲ​အဝဲသ့ၣ်​နၢ်ဟူ​ဘၣ်​ ဘီမုၢ်​တၢ်သးခု​ကစီၣ်​အခါ အဝဲသ့ၣ်​အဲၣ်ဒိး မၤလိ​အါထီၣ်​​ဝဲ​လီၤ. ခီဖျိ​လၢ အဝဲသ့ၣ်​အိၣ်ခိး​ပာ်စၢၤ​ဝဲ ဖးယံာ်​လံ​အဃိ​လီၤ. မ့မ့ၢ်​လၢ ထံကီၢ်​အဂၤ​တနီၤ​န့ၣ်​ ပှၤ​တ​သူၣ်အိၣ်​သးအိၣ်​ ကစၢ်​ယွၤ​အဂ့ၢ် ဒီး​အ​ကလုၢ်​ကထါ​ဘၣ်. လၢ​န​အိၣ်​တၢ်လီၢ်​န့ၣ်​ ပှၤ​အါဂၤ​ထံၣ်ဝဲ တၢ်သးခု​ကစီၣ်​ဒ်လဲၣ်. တၢ်အိၣ်သး​မ့ၢ်​အိၣ်​ ဒ်လဲၣ်​ဂ့ၤ​ဒ်လဲၣ်​ဂ့ၤ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အဲၣ်ဒိး​ဝဲ​လၢ ပ​က​ဆဲး​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ် တုၤလၢ အ​တဲ​ဝဲ​လၢ အ​တၢ်​မၤဝံၤ​လံ​န့ၣ်​လီၤ.

^၂ တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်မၤ က​ဝံၤ​ဝဲ အခါ​ဖဲလဲၣ်​ဒီး “တၢ်​အ​ကတၢၢ် . . . က​ဟဲ” ​ဝဲ​န့ၣ်​ ယဟိဝၤ​ယွၤ​ပာ်ပနီၣ်​ဝဲ တၢ်​ဆၢကတီၢ်​ဝံၤ​လံ. (မးသဲ ၂၄:၁၄, ၃၆) တချုး​လၢ တၢ်​သ့ၣ်​တဖၣ်​အံၤ မၤ​အသး​ဒံး​​ဘၣ်​န့ၣ်​ ပ​က​ဒိကနၣ်​ ကစၢ်​ယွၤ​အ​ကလုၢ်​လၢ အမ့ၢ် “ထုးက့ၤ​န​စု​တဂ့ၤ” န့ၣ်​ က​သ့​ဒ်လဲၣ်. *—ဖး စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ် ၁၁:၆ တက့ၢ်.

၃. လၢ​တၢ်မၤ​အ​လိ​အံၤ​အ​ပူၤ ပ​က​တဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်​မနုၤ​တဖၣ်​လဲၣ်.

^၃ တၢ်​မၤလိ​လၢ အ​ပူၤကွံာ်​တခါ​န့ၣ်​ ပ​တဲသကိး​ဘၣ်ဃး​ဒီး ဒ်သိး​ပ​ကဲထီၣ်​ “ပှၤ​မၤ​ညၣ်​ပှၤကညီ” လၢ​အဂ့ၤ​တဂၤ က​သ့​အဂီၢ် ပ​က​​ဘၣ်​မၤတၢ် အိၣ်​ဝဲ​လွံၢ်မံၤ​လီၤ. (မးသဲ ၄:၁၉) တၢ်​မၤလိ​အံၤ ပ​က​တဲသကိး ကျဲ​သၢဘိ​လၢ ပ​မ့ၢ်​ထံၣ်​ဘၣ်​ဒီး တၢ်ကီ​တၢ်ခဲ​တဖၣ်​ဒၣ်လဲာ် ပ​က​​ဘၣ်​မၤဂ့ၤ​ထီၣ်​ ပ​တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်မၤ​န့ၣ်​လီၤ. ပ​က​မၤလိ​​ဘၣ်​လၢ (၁) ​ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်မၤ​န့ၣ်​ မ့ၢ်​တၢ်​လၢ အရ့ဒိၣ်​ဒိၣ်မး​လဲၣ်, (၂) ​ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ ပ​က​​ဘၣ်​အိၣ်ဒီး တၢ်​ဝံသးစူၤ​လဲၣ်, ဒီး (၃) ​ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ ပ​က​​ဘၣ်​ဆဲး မၤဂၢၢ်​ကျၢၤထီၣ်​ ပ​တၢ်နာ်​လဲၣ်န့ၣ်​လီၤ.

၄. ​ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ ပ​က​​ဘၣ်​သးစၢၢ်ဆၢ တၢ်မၤ​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ ဟ့ၣ်​လီၤ​ပှၤ​န့ၣ်​လဲၣ်.

^၄ ယ့ၣ်ၡူး​တဲဘၣ်​ အပျဲၢ်​အဘီၣ်​တဖၣ်​လၢ မုၢ်နံၤခံကတၢၢ်​တဖၣ်​အတီၢ်ပူၤ​န့ၣ်​ တၢ်​က​မၤ​ အသး​ဒ်လဲၣ်​ ဒီး​ပှၤ​ဟီၣ်ခိၣ်​ဖိ အ​တၢ်​ပာ်သူၣ်​ပာ်သး ကအိၣ်​ဒ်လဲၣ်​န့ၣ်​လီၤ. ယ့ၣ်ၡူး​သ့ၣ်ညါ​​ဝဲ​လၢ တၢ်​သ့ၣ်​တဖၣ်​အံၤ က​မၤတံာ်တာ် အပျဲၢ်​အဘီၣ်​တဖၣ်​အသး လၢ​က​သးစၢၢ်ဆၢ​ဝဲ တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်မၤ​န့ၣ်​လီၤ. ယ့ၣ်ၡူး​တဲဘၣ်​ အပျဲၢ်​အဘီၣ်​တဖၣ်​လၢ “ဆိးသီ​တက့ၢ်.” (မးသဲ ၂၄:၄၂) ဖဲ​စီၤ​နိအၤ အ​စိၤ​န့ၣ်​ ပှၤ​အါဂၤ တ​ဒိကနၣ်​ဝဲ စီၤ​နိအၤ အ​တၢ်​ဟ့ၣ်ပလီၢ်​ဘၣ်. ဒ်​န့ၣ်​အသိး မုၢ်မဆါ​တနံၤ​အံၤ​စ့ၢ်ကီး ပှၤ​အါဂၤ​အိၣ်​ဝဲ​ဒီး တၢ်​ပာ်သူၣ်​ပာ်သး​ဒ်​န့ၣ်​လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၃၇-၃၉; ၂ ပ့းတရူး ၂:၅) လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ပ​အဲၣ်ဒိး သးစၢၢ်ဆၢ​တၢ်မၤ​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​ဟ့ၣ်​လီၤ​ပှၤ​န့ၣ်​လီၤ.

၅. ဒ်​မၤတၢ် ၁:၆-၈ ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​ဝဲ​အသိး ဘီမုၢ်​တၢ်သးခု​ကစီၣ်​န့ၣ်​ က​​ဘၣ်​တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​အီၤ တုၤ​ဖဲလဲၣ်.

^၅ မုၢ်မဆါ​တနံၤ​အံၤ ပ​က​​ဘၣ်​သးစၢၢ်ဆၢ တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​ဘီမုၢ် တၢ်သးခု​ကစီၣ်​တၢ်မၤ​လီၤ. ယ့ၣ်ၡူး​တဲဆိ​ပာ်စၢၤ​​ဝဲ​လၢ အပျဲၢ်​အဘီၣ်​တဖၣ်​ က​ဆဲး​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ် ဖဲ​အ​သံ​ဝံၤ​အလီၢ်​ခံ ဒီး​က​ဆဲး​မၤဝဲ တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်မၤ​အံၤ အါန့ၢ်ဒံး ဖဲ​အ​အိၣ်မူ​ဒံး​အခါ​န့ၣ်​လီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၁၄:၁၂) ဖဲ​ယ့ၣ်ၡူး​သံ​ဝံၤ အလီၢ်​ခံ အပျဲၢ်​အဘီၣ်​တနီၤ က့ၤ​မၤဝဲ တၢ်​မၤအီၣ်​ညၣ်​အ​တၢ်မၤ​လီၤ. ဖဲ​ယ့ၣ်ၡူး​ဂဲၤ​ဆၢထၢၣ်​ သမူထီၣ်​က့ၤ ဝံၤ​အလီၢ်​ခံ အ​ဝဲ​မၤ​ဝဲ​တၢ်​လီၤလး​တခါ ဒီး​မၤစၢၤ​အပျဲၢ်​အဘီၣ်​တဖၣ်​လၢ က​ဖီၣ်​န့ၢ်​ညၣ်​ အါအါ​ဂီၢ်​ဂီၢ်​လီၤ. ဖဲ​ယ့ၣ်ၡူး​မၤဝဲ တၢ်​လီၤလး​တခါ​အံၤ ဝံၤ​အလီၢ်​ခံ တဲ​ဘၣ်​အပျဲၢ်​အဘီၣ်​တဖၣ်​လၢ တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်မၤ​ဒီး တၢ်ဒုး​ကဲထီၣ်​ပှၤဂၤ​လၢ အပျဲၢ်​အဘီၣ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်​ဝဲ​တၢ်မၤ​လၢ အရ့ဒိၣ်​ကတၢၢ်​လီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၂၁:၁၅-၁၇) တချုး​လၢ ယ့ၣ်ၡူး​က့ၤထီၣ်​ဆူ မူခိၣ်​ဒံး​​ဘၣ်​န့ၣ်​ အ​တဲ​ဘၣ်​အပျဲၢ်​အဘီၣ်​တဖၣ်​လၢ တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်မၤ က​စးထီၣ်​အသး​လၢ ကီၢ်​အံၣ်စရ့လး ဒီး​က​တုၤလၢ​တၢ်လီၢ် သကုၤဆးဒး​လီၤ. (ဖး မၤတၢ် ၁:၆-၈ တက့ၢ်.) လၢ​အ​နံၣ်​အါမး ဝံၤ​အလီၢ်​ခံ ယ့ၣ်ၡူး​ဒုးထံၣ်​ အ​တၢ်မၢဖိ​ယိၤဟၣ်​လၢ တၢ်ထံၣ်​လၢညါခီ ဘၣ်ဃး​ဒီး တၢ်​က​မၤ​အသး​လၢ “ကစၢ်​အမုၢ်​တနံၤ” * န့ၣ်​လီၤ. လၢ​တၢ်ထံၣ်​ လၢညါခီ​တဖၣ်​အကျါ​န့ၣ်​ စီၤ​ယိၤဟၣ်​ထံၣ်​စ့ၢ်ကီး​ဝဲ တၢ်မၤ​အသး​တခါ​လၢ မူခိၣ်​ကလူး​တဂၤ ဟံးစု​နဲၣ်ကျဲ​ဝဲ “တၢ်သးခု​အ​ကစီၣ်​ အထူ​အယိာ်” လၢ​က​​ဘၣ်​တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​အီၤ​လၢ “ကယဲၢ်​ပှၤ​ကလုာ်, ဒီး​ပှၤ​အဒူၣ်, ဒီး​ပှၤ​ကတိၤ​တၢ်​အကျိာ်, ဒီး​ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​ခဲလၢာ်” လီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၁:၁၀; ၁၄:၆) မုၢ်မဆါ​တနံၤ​အံၤ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​တၢ်​ဘၣ်သး​န့ၣ်​ မ့ၢ်​ဝဲ​ပ​က​​ဘၣ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ် လၢ​ဟီၣ်ခိၣ်​ဒီဘ့ၣ်​ တုၤလၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​တဲ​ဝဲ​လၢ တၢ်မၤ​အံၤ​ဝံၤ​လံ​န့ၣ်​လီၤ.

၆. ပ​ပာ်ဆိ ပ​တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်မၤ​လၢ ပ​တၢ်အိၣ်မူ​အ​ပူၤ က​သ့​ဒ်လဲၣ်.

 ^၆ ပ​မ့ၢ်​ဆိကမိၣ်​ ကယဲၢ်​တၢ်​လၢ​ယဟိဝၤ​ယွၤ မၤန့ၢ်​ပှၤ​ဒီး မၤစၢၤ​ပှၤ​န့ၣ်​ ပ​သးစၢၢ်ဆၢ တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ တၢ်မၤ​သ့​ဝဲ​လီၤ. အဒိ ယဟိဝၤ​ယွၤ​ဟ့ၣ်​လီၤ​ပှၤ နီၢ်သး​အ​တၢ်အီၣ်​တၢ်အီ လၢ​လၢပှဲၤပှဲၤ ဒ်သိး​ဒီး လံာ်လဲၢ်​တဖၣ်, တၢ်​ကလုၢ်​ဒီး တၢ်ဂီၤမူ​တဖၣ်​ ဒီး JW တၢ်ဂီၤမူ အ​တၢ်ရဲၣ်​တၢ်ကျဲၤ​တဖၣ်​န့ၣ်​လီၤ. ဆိကမိၣ်​ကွၢ်​လၢ ပ​ပှာ်ယဲၤ​သန့​အ​ပူၤ​န့ၣ်​ တၢ်ဂ့ၢ်​တၢ်ကျိၤ​အိၣ်​လၢ ကျိာ် ၁,၀၀၀ ဘျဲၣ်​ညါ​လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၄၅-၄၇) ပှၤ​ဟီၣ်ခိၣ်​ဖိ​တဖၣ်​ လီၤမုၢ်​လီၤဖး​ဝဲ ခီဖျိ​လၢ အဝဲသ့ၣ်​အိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်​လီၤဆီ​လိာ်သး​လၢ ထံဂ့ၢ်​ကီၢ်ဂ့ၢ်​တခီ, တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ တ​ဒ်သိး​လိာ်သး ဒီး​တနီၤ​ဖှီၣ်​​ဝဲ​ယာ်​ဝဲ​ဒီး အဂၤ​တနီၤ​န့ၣ်​ ကဲဒိၣ်​​ဝဲ​အဃိ​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ မ့မ့ၢ်​လၢ ယဟိဝၤ​ပှၤအုၣ်​အသး ဃိး​ကကွဲၢ်ဘျဲၣ်​န့ၣ်​ မၤ​သကိး​တၢ်​ဃူဃူ​ဖိး​ဖိး လၢ​ဟီၣ်ခိၣ်​ဒီဘ့ၣ်​ညါ​လီၤ. အဒိ ဖဲ​မုၢ်ယဲၢ်နံၤ, လါအ့ဖြ့ၣ် ၁၉, ၂၀၁၉ န့ၣ်​ ယဟိဝၤ​ပှၤအုၣ်​အသး​လၢ ဟီၣ်ခိၣ်​ဒီဘ့ၣ်​ ကွၢ်ဘၣ်​ဝဲ​တၢ်ဂီၤမူ လၢ​အ​ဘၣ်ဃး​ဒီး တၢ်​တဲသကိး လံာ်စီဆှံ​အဆၢ​လၢ ဂီၤခီ​တၢ်​ဘါလီၤ. လၢ​ဟါလီၤခီ​န့ၣ်​ ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​အဂၤ ၂၀,၉၁၉,၀၄၁ န့ၣ်​ ဟဲ​ပာ်ဖှိၣ်​ထီၣ်​သး​ဒီး မၤ​ဝဲ​တၢ်​သ့ၣ်နီၣ်​ထီၣ်​က့ၤ ယ့ၣ်ၡူး​အ​တၢ်သံ​အမူး​လီၤ. မုၢ်မဆါ​တနံၤ​အံၤ ပ​ထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်မၤ​အသး​တဖၣ်​အံၤ ဒီး​ပ​ပၣ်ဃုာ်​​ဘၣ်​လၢ အကျါ​စ့ၢ်ကီး​အဃိ ဖဲ​ပ​ဆိကမိၣ်​ထံ​အခါ ပ​အဲၣ်ဒိး​ပၣ်ဃုာ်​အါထီၣ်​လၢ တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်မၤ​အ​ပူၤ​လီၤ.

၇. ယ့ၣ်ၡူး​အဒိ​အတဲာ်​န့ၣ်​ မၤစၢၤ​ပှၤလၢ ပ​က​ဆဲး​သးစၢၢ်ဆၢ​တၢ်​ဒ်လဲၣ်.

^၇ ကျဲ​အဂၤ​တဘိ​လၢ ပ​က​ဆဲး​သးစၢၢ်ဆၢ တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်မၤ​န့ၣ်​ မ့ၢ်​ဝဲ​ပ​မၤထွဲ ယ့ၣ်ၡူး​အဒိ​အတဲာ်​လီၤ. ယ့ၣ်ၡူး​တ​ပျဲဝဲ တၢ်​တ​မံၤဂ့ၤ​တ​မံၤဂ့ၤ​လၢ က​မၤတံာ်တာ် အ​တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်မၤ​ဘၣ်. (ယိၤဟၣ်​ ၁၈:၃၇) ဖဲ​မုၣ်ကီၤလံၢ်​လ့ပစီ ယ့ၣ်ၡူး​လၢ က​ဟ့ၣ်​လီၤ​အီၤ “ကယဲၢ်​ဘီဧိၤမုၢ်ဧိၤ လၢ​ဟီၣ်ခိၣ်​ချၢ, ဒီး​အလၤကပီၤ” အခါ ဒီး​ဖဲ​ပှၤဂၤ​အဲၣ်ဒိး ပာ်ထီၣ်​အီၤ​လၢ စီၤပၤ​အခါ ယ့ၣ်ၡူး​ဂ့ၢ်လိာ်​ကွံာ်​ဝဲ​လီၤ. (မးသဲ ၄:၈, ၉; ယိၤဟၣ်​ ၆:၁၅) ယ့ၣ်ၡူး​တ​သူၣ်လီသးကွံ​ဝဲ ဟီၣ်ခိၣ်​အ​တၢ်ထူး​တၢ်တီၤ​တဖၣ်​ဘၣ်​ ဒီး​အ​ဝဲ​တ​ပျံၤဝဲ ပှၤလၢ​ထီဒုၣ်​ထီဒါ​အီၤ​တဖၣ်​ဘၣ်. (လူၤကၣ်​ ၉:၅၈; ယိၤဟၣ်​ ၈:၅၉) ဖဲ​ပ​တၢ်နာ် ​ဘၣ်​တၢ်​မၤကွၢ်​အီၤ​အခါ ပ​မ့ၢ်​သ့ၣ်နီၣ်​ထီၣ်​က့ၤ တၢ်မၢဖိ​ပီလူး အ​တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်​န့ၣ်​ ပ​ဆဲး​သးစၢၢ်ဆၢ​တၢ်​န့ၢ်​ဝဲ​လီၤ. အ​ဝဲ​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​ဝဲ ခရံာ်ဖိ​တဖၣ်​ ဒ်သိး “တၢ်ဘှံး​သု​သး​သု​တအိၣ်, ဒီး​သု​သု​တ​လီၤဘှံး​လီၤတီၤ​တဂ့ၤ” အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်​က​ကွၢ်လိမၤဒိး ယ့ၣ်ၡူး​အဒိ​အတဲာ်​လီၤ.—ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၃.

၈. တၢ်​ဝံသးစူၤ​န့ၣ်​ မ့ၢ်​မနုၤ​လဲၣ်​ ဒီး​​ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ အရ့ဒိၣ်​လၢ ပ​က​​ဘၣ်​အိၣ်ဒီး တၢ်​ဝံသးစူၤ လၢ​အဆၢ​ကတီၢ်​ခဲအံၤ​လဲၣ်.

^၈ ပှၤလၢ​အ​အိၣ်ဒီး တၢ်​ဝံသးစူၤ​န့ၣ်​ တၢ်အိၣ်သး​မ့ၢ်​အိၣ်ဝဲ ဒ်လဲၣ်​ဂ့ၤ​ဒ်လဲၣ်​ဂ့ၤ ပာ်အသး မုာ်မုာ်​ခုၣ်ခုၣ်​လီၤ. ပ​က​​ဘၣ်​အိၣ်ဒီး တၢ်​ဝံသးစူၤ​လၢ တၢ်အိၣ်သး အ​ကလုာ်​ကလုာ်​အ​ပူၤ​လီၤ. ပ​မ့ၢ်​အဲၣ်ဒိး တၢ်အိၣ်သး​လၢ အ​တဂ့ၤ​တဖၣ်​ က​ကတၢၢ်​ကွံာ်ဝဲ ဒီး​ပ​မ့ၢ်​မုၢ်လၢ်​လၢ တၢ်အိၣ်သး​က​ဂ့ၤထီၣ်​က့ၤ​န့ၣ်​ ပ​က​​ဘၣ်​အိၣ်ဒီး တၢ်​ဝံသးစူၤ​လီၤ. ဝံ​ဃဘးကူာ် မုၢ်လၢ်​ဝဲ​လၢ တၢ်အၢ​တၢ်သီ​တဖၣ်​လၢ ကီၢ်​ယူဒၤ​အ​ပူၤ​န့ၣ်​ က​လီၤမၢ်​ကွံာ်​ဝဲ​လီၤ. (ဃဘးကူာ် ၁:၂) ယ့ၣ်ၡူး​အပျဲၢ်​အဘီၣ်​တဖၣ်​ အဲၣ်ဒိး​ဝဲ​လၢ ယွၤ​အဘီ​အမုၢ် “ကအိၣ်​ထီၣ်​ တကီၢ်ခါ” ဒီး​က​မၤ​ပူၤဖျဲး​ထီၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​လၢ ရိမ့ၤ​အ​တၢ်ပၢ အ​ဖီလာ်​န့ၣ်​လီၤ. (လူၤကၣ်​ ၁၉:၁၁) ပ​မုၢ်လၢ်​စ့ၢ်ကီး​လၢ ယွၤ​အဘီ​အမုၢ် က​မၤ​လီၤမၢ်​ကွံာ်ဝဲ တၢ်အၢ​တၢ်သီ​တဖၣ်​ ဒီး​ဟီၣ်ခိၣ်​န့ၣ်​ ကအိၣ်​ပှဲၤ​ထဲ ပှၤတီ​ပှၤလိၤ​လၢ အ​ဒိကနၣ်​ ယွၤ​အ​ကလုၢ်​တဖၣ်​လီၤ. (၂ ပ့းတရူး ၃:၁၃) ဘၣ်ဆၣ်​ ပ​က​​ဘၣ်​အိၣ်ဒီး တၢ်​ဝံသးစူၤ ဒီး​အိၣ်ခိး​ကွၢ်လၢ် မုၢ်နံၤ​လၢ​ယဟိဝၤ​ယွၤ ပာ်ပနီၣ်​ဃာ်​ဝဲ​န့ၣ်​လီၤ. ဒီး​ပ​ကကွၢ်​သကိး ကျဲ​တနီၤ​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​သိၣ်လိ​ပှၤ လၢ​ပ​ကအိၣ်​ဒီး တၢ်​ဝံသးစူၤ​အဂီၢ်​လီၤ.

၉. ယဟိဝၤ​ယွၤ ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​ တၢ်​ဝံသးစူၤ လၢ​ကျဲ​ဒ်လဲၣ်.

^၉ ယဟိဝၤ​ယွၤ​န့ၣ်​ မ့ၢ်​ပှၤ​ဒိဂ့ၤ​တဲာ်​ဘၣ်​ကတၢၢ်​လၢ အိၣ်ဒီး​တၢ်​ဝံသးစူၤ​လီၤ. ယဟိဝၤ​ယွၤ​ဟ့ၣ်​ဝဲ စီၤ​နိအၤ​တၢ်​ဆၢကတီၢ်​လၢ က​တ့ထီၣ်​ကဘီ​ဒီး “စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ တၢ်တီ​တၢ်လိၤ​အ​ကလုၢ်” လီၤ. (၂ ပ့းတရူး ၂:၅; ၁ ပ့းတရူး ၃:၂၀) ဖဲ​ယဟိဝၤ​ယွၤ က​မၤ​ဟးဂီၤ​ဝဲ ပှၤအၢ​ပှၤသီ​လၢ ဝ့ၢ်​စဒိၣ်​ဒီး ဂမိရၤ​အခါ စီၤ​အၤဘြၤဟၣ်​သံကွၢ်​အီၤ တလီၢ်လီၢ်​သနာ်က့ ယဟိဝၤ​ယွၤ ဒိကနၣ်​န့ၢ်​အီၤ​လၢ တၢ်​ဝံသးစူၤ​အ​ပူၤ​လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၁၈:၂၀-၃၃) လၢ​အ​နံၣ်​အါမး​အတီၢ်ပူၤ ပှၤ​အံၣ်စရ့လး​ဖိ​လၢ အ​တအိၣ်​ဒီး တၢ်သးတီ​တဖၣ်​န့ၣ်​ ယဟိဝၤ​ယွၤ ဆဲး​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ တၢ်​ဝံသးစူၤ​လၢ အဝဲသ့ၣ်​အ​ဖီခိၣ်​လီၤ. (နဃ့မယၤ ၉:၃၀, ၃၁) မုၢ်မဆါ​တနံၤ​အံၤ ပ​ထံၣ်​ဘၣ်​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အိၣ်ဒီး တၢ်​ဝံသးစူၤ ခီဖျိ​အ​ဟ့ၣ်​ဝဲ တၢ်​ဆၢကတီၢ်​ဒ်သိး ပှၤလၢ​အ​မိၤ​ဃီၤ​​ဝဲ​တဖၣ်​ က “ပီၢ်ယၢ်​​လီၤ​က့ၤ​အသး” အဂီၢ်​လီၤ. (၂ ပ့းတရူး ၃:၉;  ယိၤဟၣ်​ ၆:၄၄; ၁ တံၤမသ့း ၂:၃, ၄) ယဟိဝၤ​ယွၤ အဒိ​အတဲာ်​န့ၣ်​ မၤစၢၤ​ပှၤလၢ ပ​က​ဆဲး​အိၣ်ဒီး တၢ်​ဝံသးစူၤ​လၢ တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်မၤ​အ​ပူၤ ဒီး​သိၣ်လိ​ပှၤဂၤ​တဖၣ်​လီၤ. ဒီး​ဒ်သိး ပ​ကအိၣ်​ဒီး တၢ်​ဝံသးစူၤ​အဂီၢ် အ​ဝဲ​သိၣ်လိ​စ့ၢ်ကီး​ပှၤ ခီဖျိ​အ​သူဝဲ တၢ်အဒိ​အတဲာ်​တဖၣ်​လၢ လံာ်စီဆှံ​ပူၤ​လီၤ.

၁၀. ဒ် ယၤကိာ် ၅:၇, ၈ ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​ဝဲ​အသိး ပှၤ​ထူစံာ်​ဖိ​တဂၤ အဒိ​အတဲာ်​န့ၣ်​ သိၣ်လိ​ပှၤ​တၢ်မနုၤ​လဲၣ်.

^၁၀ ဖး ယၤကိာ် ၅:၇, ၈ တက့ၢ်. ပှၤ​ထူစံာ်​ဖိ​တဂၤ အဒိ​အတဲာ်​န့ၣ်​ သိၣ်လိ​ပှၤလၢ ပ​က​​ဘၣ်​အိၣ်ဒီး တၢ်​ဝံသးစူၤ​ဒ်လဲၣ်​န့ၣ်​လီၤ. တၢ်မုၢ်​တၢ်ဘိ​တနီၤ​န့ၣ်​ ဖီထီၣ်​သၣ်ထီၣ်​ဝဲ ချ့​မး​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ တၢ်မုၢ်​တၢ်ဘိ​အါတက့ၢ် လၢ​အိၣ်ဒီး​အသၣ်​တဖၣ်​န့ၣ်​ ဒ်သိး​ပ​က​အီၣ်​​ဘၣ်​အသၣ်​အဂီၢ် ပ​က​​ဘၣ်​အိၣ်ခိး​အီၤ ယံာ်​မး​လီၤ. လၢ​ကီၢ်​အံၣ်စရ့လး​အ​ပူၤ​န့ၣ်​ တၢ်​သူၣ်အီၣ်​ဖျးအီၣ်​ အဆၢ​ကတီၢ်​န့ၣ်​ ယံာ်​ဝဲ​ဃု​လါ​ဃၣ်ဃၣ်​ညါ​လီၤ. ပှၤ​သူၣ်အီၣ်​ဖျးအီၣ်​တၢ်ဖိ​န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​စးထီၣ်​ဖှံ​လီၤ​တၢ်ချံ ဖဲ​တၢ်စူၤ​​လီၤ​သီသီ​အခါ ဒီး​အဝဲသ့ၣ်​ကူး​က့ၤဝဲ အ​ဘု​ဖဲ တၢ်​ယီၤထီၣ်​က့ၤ​အခါ​လီၤ. (မၢ်ကူး ၄:၂၈) ပ​မ့ၢ်​အိၣ်ဒီး တၢ်​ဝံသးစူၤ ဒ်​ပှၤ​ထူစံာ်​ဖိ​အသိး​န့ၣ်​ ပ​က​မ့ၢ်​ပှၤလၢ အ​ကူၣ်တၢ်သ့​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ တ​ညီ​ဝဲ​ထီဘိ​ဘၣ်.

၁၁. တၢ်​ဝံသးစူၤ​န့ၣ်​ က​မၤစၢၤ​ပှၤလၢ ပ​တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ တၢ်မၤ​အ​ပူၤ​ဒ်လဲၣ်.

^၁၁ ခီဖျိ​လၢ ပှၤ​ဟီၣ်ခိၣ်​ဖိ တလၢ​တ​ပှဲၤ​​ဘၣ်​အဃိ တၢ်​လၢ​အဝဲသ့ၣ်​ မၤ​ဝဲ​တဖၣ်​န့ၣ်​ အဲၣ်ဒိး​ထံၣ်​ဝဲ​လၢ က​ကဲထီၣ်​လိၣ်ထီၣ်​ တဘျီဃီ​လီၤ. အဃိ ပ​မ့ၢ်​အဲၣ်ဒိး​လၢ ပ​တၢ်မုၢ်​တၢ်ဘိ က​ဖီထီၣ်​သၣ်ထီၣ်​န့ၣ်​ ပ​က​​ဘၣ်​ကွၢ်ထွဲ​အီၤ ဂ့ၤဂ့ၤ​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ဒ်သိး​ပ​တၢ်မုၢ်​တၢ်ဘိ က​ဟဲထီၣ်​အဂီၢ် ပ​က​​ဘၣ်​ခူၣ်ထီၣ်​ဟီၣ်ခိၣ်, သူၣ်​​လီၤ​အီၤ, မၤ​က​ဖီထီၣ်​ဟီၣ်ခိၣ်​ဒီး လူ​န့ၢ်​အ​ထံ​လီၤ. ဒ်​န့ၣ်​အသိး ပ​မ့ၢ်​အဲၣ်ဒိး ဒုး​ကဲထီၣ်​ပှၤဂၤ​လၢ ခရံာ်​အပျဲၢ်​အဘီၣ်​န့ၣ်​ ပ​က​​ဘၣ်​မၤတၢ်​ဆူၣ်ဆူၣ်​လီၤ. ပ​လိၣ်ဘၣ်​ တၢ်​ဆၢကတီၢ်​လၢ ပ​က​သိၣ်လိ ပှၤ​မၤလိ​လံာ်စီဆှံ​ဖိ​လၢ က​အဲၣ်​ပှၤဂၤ ဒ်သိး​အ​သု​တ​ကွၢ်ဒိၣ်​ဆံး​အါ​စှၤ ပှၤဂၤ​တဂ့ၤ​အဂီၢ်​လီၤ. ပ​တၢ်​ဝံသးစူၤ​န့ၣ်​ မၤစၢၤ​ပှၤလၢ ပ​က​ဟးဆှဲး တၢ်​သးဟးဂီၤ ဖဲ​ပှၤဂၤ​တ​သးအိၣ်​ ဒိကနၣ်​ပ​တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ တၢ်သးခု​ကစီၣ်​အခါ​န့ၣ်​လီၤ. ဖဲ​ပှၤ​တနီၤ သးအိၣ်​ဒိကနၣ်​ဒီး မၤလိ​လံာ်စီဆှံ​အခါ ပ​က​​ဘၣ်​ဆဲး​အိၣ်ဒီး တၢ်​ဝံသးစူၤ​လီၤ. ပ​တ​မၢဆူၣ်​ ပှၤ​မၤလိ​လံာ်စီဆှံ​ဖိ​လၢ က​နာ်​တၢ်​လၢ ပ​သိၣ်လိ​အီၤ​တဖၣ်​ဘၣ်. တဘျီတခီၣ်​ ယ့ၣ်ၡူး​အပျဲၢ်​အဘီၣ်​တဖၣ်​ တ​နၢ်ပၢၢ်​ဝဲ တၢ်​လၢ​ယ့ၣ်ၡူး​သိၣ်လိ အဝဲသ့ၣ်​တဖၣ်​ဘၣ်. (ယိၤဟၣ်​ ၁၄:၉) ပ​က​​ဘၣ်​သ့ၣ်နီၣ်​ထီၣ်​လၢ ပ​မ့ၢ်​ပှၤ​သူၣ်တၢ်​ ဒီး လူ​တၢ်ထံ​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤလၢ​အ​ဒုး​ဒိၣ်ထီၣ်​တၢ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်​ယွၤ​လီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၃:၆.

၁၂. ဖဲ​ပ​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ ပ​ဟံၣ်ဖိ​ဃီဖိ​လၢ​အ​တမ့ၢ် ယဟိဝၤ​ပှၤအုၣ်​အသး​တဖၣ်​အခါ ပ​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​ တၢ်​ဝံသးစူၤ​က​သ့​ဒ်လဲၣ်.

^{၁၂ ​}ဘၣ်​သ့ၣ်​သ့ၣ်​ ကီ​လၢ​ပ​ကအိၣ်​ဒီး တၢ်​ဝံသးစူၤ ဖဲ​ပ​​ဘၣ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​ဝဲ ပ​ဟံၣ်ဖိ​ဃီဖိ​လၢ အ​တမ့ၢ် ယဟိဝၤ​ပှၤအုၣ်​အသး​တဖၣ်​ အခါ​လီၤ. လံာ်စီဆှံ အ​တၢ်​ဟံးစု​နဲၣ်ကျဲ​ဖဲ စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ် ၃:၁, ၇ န့ၣ်​ က​မၤစၢၤ​ပှၤလီၤ. တဲ​ဝဲ​လၢ “တၢ်​အခ့​အခါ​အိၣ်​ဝဲ​လၢ . . . အကတီၢ်​လၢ ပှၤ​ကအိၣ်​ဘှီၣ်ကလာ်​အဂီၢ်, ဒီး​အကတီၢ်​လၢ ပှၤ​က​ကတိၤ​တၢ်​အဂီၢ်” လီၤ. ပ​လုၢ်လၢ်​သ​ကဲး​ပ​ဝး လၢ​အဂ့ၤ​န့ၣ်​ က​မၤစၢၤ​ပ​ဟံၣ်ဖိ​ဃိ​လၢ အ​တမ့ၢ် ယဟိဝၤ​ပှၤအုၣ်​အသး​တဖၣ်​ လၢ​က​အဲၣ်ဒိး​ဒိကနၣ်​ ပ​တၢ်သးခု​ကစီၣ်​လီၤ. တၢ်ခွဲး​တၢ်ယာ် မ့ၢ်​အိၣ်​ထီၣ်​န့ၣ်​ ပ​က​​ဘၣ်​တဲ​အဝဲသ့ၣ်​ ဘၣ်ဃး​ဒီး ယဟိဝၤ​ယွၤ​အဂ့ၢ်​လီၤ. (၁ ပ့းတရူး ၃:၁, ၂) ပ​က​​ဘၣ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်​လၢ တၢ်​သူၣ်ဆူၣ်​သးဆူၣ်​အ​ပူၤ ဒီး​ပ​က​​ဘၣ်​ဝံသးစူၤ ပှၤ​ကိးဂၤ​ဒဲး​ဃုာ်ဒီး ပ​ဟံၣ်ဖိ​ဃီဖိ​တဖၣ်​လီၤ.

၁၃-၁၄. ပ​ကွၢ်လိမၤဒိး ပှၤလၢ​အ​အိၣ်ဒီး တၢ်​ဝံသးစူၤ​တဖၣ်​ က​သ့​ဒ်လဲၣ်.

^၁၃ ပ​မၤလိ​န့ၢ် တၢ်​ဝံသးစူၤ​လၢ ပှၤတီ​ပှၤလိၤ​လၢညါ ဒီး​ပှၤလၢ​ပစိၤ​ခဲအံၤ​တဖၣ်​ အ​အိၣ်​သ့​ဝဲ​လီၤ. ဝံ​ဃဘးကူာ်​အဲၣ်ဒိး​လၢ တၢ်အၢ​တၢ်သီ​တဖၣ်​ က​လီၤမၢ်​ကွံာ်​ဝဲ​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ အ​ဝဲ​ဆဲး​အိၣ်ဒီး တၢ်​ဝံသးစူၤ ဒီး​တဲ​ဝဲ​လၢ “ယ​က​ဆၢထၢၣ်​လၢ ပၢၤ​တၢ်​အလီၢ်” လီၤ. (ဃဘးကူာ် ၂:၁) တၢ်မၢဖိ​ပီလူး တဲဖျါထီၣ်​​ဝဲ​လၢ အ “က​မၤဝံၤ” အ​တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်မၤ​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ အ​ဝဲ​ဆဲး​အိၣ်ဒီး တၢ်​ဝံသးစူၤ ဒီး​တဲ​ဝဲ​လၢ “ယ​က​အုၣ်​ယ​သး လီၤတံၢ်​လီၤဆဲး​လၢ . . . တၢ်သးခု​အ​ကစီၣ်​န့ၣ်​ အဂ့ၢ်​လီၤ.”—မၤတၢ် ၂၀:၂၄.

^၁၄ ဆိကမိၣ်​ကွၢ် ပှၤ​နီၢ်​ဒီမါဝၤ​ခံဂၤ လၢ​အ​ဖျိထီၣ်​ဝဲ ကံးလဧး​ကၠိ ဒီး​​လီၤ​​ဘၣ်​မူဒါ​လၢ ထံကီၢ်​လၢ ယဟိဝၤ​ပှၤအုၣ်​အသး တအိၣ်​အါအါ​​ဘၣ်​န့ၣ်​တက့ၢ်. ဒီး​ပှၤ​အါတက့ၢ်​လၢ အ​အိၣ်​ဖဲ​န့ၣ်​တဖၣ်​ တမ့ၢ်​ပှၤ​ခရံာ်ဖိ​ဘၣ်​ အဃိ အဝဲသ့ၣ်​တ​အဲၣ်ဒိး​မၤလိ လံာ်စီဆှံ​ဘၣ်. မ့မ့ၢ် အ​တံၤသကိး​လၢ အ​ဖျိထီၣ်​ဃုာ်​ကၠိ ဒီး​အဝဲသ့ၣ်​န့ၣ်​ ​လီၤ​​ဘၣ်​မူဒါ​လၢ ထံကီၢ်​လၢ ပှၤ​အါတက့ၢ် သးအိၣ်​မၤလိ​လံာ်စီဆှံ ဒီး​အဝဲသ့ၣ်​မၤစၢၤ​ဘၣ်​ ပှၤ​အါဂၤ​လၢ က​ကဲထီၣ်​ ယဟိဝၤ​ပှၤအုၣ်​အသး​လီၤ. တၢ်လီၢ်​လၢ ပှၤ​နီၢ်​ဒီမါဝၤ​ခံဂၤ လဲၤ​အိၣ်​ဘၣ်​​ဝဲ​န့ၣ်​ လၢ​တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တ​ကပၤ တၢ်​လဲၤထီၣ်​လဲၤထီ တအိၣ်​ဘၣ်. သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်​ဆဲး စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်​လၢ တၢ်​ဝံသးစူၤ​အ​ပူၤ​လီၤ. အဝဲသ့ၣ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်​ဖဲ​န့ၣ်​ ဃိး​နံၣ်​ဝံၤ​အလီၢ်​ခံ အ​ပှၤ​မၤလိ လံာ်စီဆှံ​ဖိ​တဂၤ ဒိး​ဘျၢထံ​အဃိ အဝဲသ့ၣ်​သးခုဝဲ ဒိၣ်မး​လီၤ. ပှၤ​လၢညါ​ဒီး ပှၤလၢ​ပစိၤ​ခဲအံၤ​တဖၣ်​ အဒိ​အတဲာ်​န့ၣ်​ သိၣ်လိ​ပှၤ​တၢ်မနုၤ​လဲၣ်. ပှၤလၢ​အ​အိၣ်ဒီး တၢ်သးတီ​တဖၣ်​အံၤ အဝဲသ့ၣ်​အသး​တ​လီၤစၢ်​​ဘၣ်​ဒီး ဆဲး​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်​လီၤ. ဒီး​ယဟိဝၤ​ယွၤ ဆိၣ်ဂ့ၤ​အဝဲသ့ၣ်​ ခီဖျိ​လၢ အဝဲသ့ၣ်​အိၣ်ဒီး တၢ်​ဝံသးစူၤ​အဃိ​လီၤ. မ်​ပ “က​ကွၢ်လိ​ပှၤလၢ​အ​နာ်​တၢ် ဒီး​ဝံသးစူၤ​တၢ်​သတးဒီး န့ၢ်သါ​တၢ်စံးပာ်​တဖၣ်” န့ၣ်​တက့ၢ်.—ဧ့ၤဘြံၤ ၆:၁၀-၁၂.

၁၅. ကျဲ​တဘိ​လၢ ပ​မၤဂၢၢ်​ကျၢၤထီၣ်​ ပ​တၢ်နာ်​လၢ တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်မၤ​အ​ပူၤ​န့ၣ်​ မ့ၢ်​မနုၤ​လဲၣ်.

^၁၅ ပ​နာ်​ဝဲ​တၢ်ကစီၣ်​လၢ ပ​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တဖၣ်​အဃိ တ​သ့​ဖဲ​အ​သ့ ပ​ဂုာ်ကျဲးစၢး​တဲဘၣ်​ ပှၤ​အါဂၤ​လီၤ. တၢ်​အၢၣ်​လီၤ​အီ​လီၤ​လၢ လံာ်စီဆှံ​အ​ပူၤ​န့ၣ်​ ပ​နာ်​အီၤ​စ့ၢ်ကီး​လီၤ. (စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ၁၁၉:၄၂; ယၡါယၤ ၄၀:၈) ပ​ထံၣ်​ဘၣ်​လၢ ဝံ​အ​တၢ်စံးပာ်​တဖၣ်​အံၤ လၢထီၣ်​ပှဲၤထီၣ်​​ဝဲ​လၢ ပစိၤ​ခဲအံၤ​လီၤ. ပ​သ့ၣ်ညါ​​ဘၣ်​စ့ၢ်ကီး ဖဲ​ပှၤလၢ အ​အိၣ်မူ​မၤထွဲ​ဝဲ လံာ်စီဆှံ​အ​တၢ်​ဟံးစု​နဲၣ်ကျဲ​အခါ အဝဲသ့ၣ်​တၢ်အိၣ်မူ ဂ့ၤထီၣ်​​ဝဲ​လီၤ. လၢ​တၢ်ဂ့ၢ်​သ့ၣ်​တဖၣ်​အံၤ​အဃိ ပ​သ့ၣ်ညါ​​ဘၣ်​လၢ ဘီမုၢ်​တၢ်သးခု​ကစီၣ်​အံၤ မ့ၢ်​ဝဲ​တၢ်ကစီၣ်​လၢ ပှၤ​ကိးဂၤ​ဒဲး ကြၢး​နၢ်ဟူ​​ဝဲ​န့ၣ်​လီၤ.

၁၆. ဒ် စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ၄၆:၁-၃ ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​ဝဲ​အသိး ပ​တၢ်နာ်​ယဟိဝၤ​ယွၤ ဒီး​ယ့ၣ်ၡူး​န့ၣ်​ က​မၤစၢၤ​ပှၤလၢ ပ​က​ဆဲး​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်​ဒ်လဲၣ်.

^၁၆ ဘၣ်ဃး​ဒီး တၢ်ကစီၣ်​လၢ ပ​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​န့ၣ်​ ပ​နာ်​လၢ​အ​ဟဲ​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​အိၣ်​ ဒီး​အ​ဝဲ​ပာ်ထီၣ်​ ယ့ၣ်ၡူး​လၢ​အဘီ​အမုၢ် စီၤပၤ​လီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၁၄:၁) ပ​မ့ၢ်​ထံၣ်​ဘၣ်​တၢ်အိၣ်သး ဒ်လဲၣ်​ဂ့ၤ​ဒ်လဲၣ်​ဂ့ၤ သနာ်က့ ယဟိဝၤ​ယွၤ​မ့ၢ်ဝဲ ပ​တၢ်​ဒီသဒၢ ဒီး​ပ​တၢ်ဂံၢ်​တၢ်ဘါ​ထီဘိ​လီၤ. (ဖး စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ၄၆:၁-၃ တက့ၢ်.) တကးဒံးဘၣ်​ ပ​နာ်​သပှၢ်​ကတၢၢ်​လၢ ယ့ၣ်ၡူး​တီခိၣ်ရိၤမဲ​ဝဲ တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်မၤ ဒီး​အ​သူဝဲ တၢ်စိ​တၢ်ကမီၤ ဒီး​တၢ်ခွဲး​တၢ်ယာ်​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​ဟ့ၣ်​လီၤ​အီၤ​န့ၣ်​လီၤ.—မးသဲ ၂၈:၁၈-၂၀.

၁၇. ​ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ ပ​က​​ဘၣ်​ဆဲး​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်​လဲၣ်, ဟ့ၣ်​တၢ်အဒိ​တက့ၢ်.

^၁၇ ပ​သ့ၣ်ညါ​သပှၢ်​ကတၢၢ်​လၢ ပ​မ့ၢ်​အိၣ်ဒီး​တၢ်နာ်​န့ၣ်​ ယဟိဝၤ​ယွၤ​က​ဆိၣ်ဂ့ၤ ပ​တၢ်​ထဲးဂံၢ်​ထဲးဘါ​ဒီး အ​က​မၤစၢၤ​ပှၤလၢ ကျဲ​လၢ  ပ​တ​မုၢ်လၢ်​​ဘၣ်​အီၤ​အ​ပူၤ​လီၤ. (စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ် ၁၁:၆) အဒိ ကိးနံၤဒဲး ပှၤလၢ​အ​ကထိ​တဖၣ်​ ထံၣ်​ဘၣ်​ဝဲ ပ​လံာ်လဲၢ်​တဖၣ်​လၢ တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ လ့ၣ်ဆီၣ်​အလိၤ​လီၤ. တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​ဒ်အံၤ​န့ၣ်​ မ့ၢ်​အကျဲ​ဘျုး​စ့ၢ်ကီး​ဧါ. မ့ၢ်, အ​ကဲဘျုး​​ဝဲ​နီၢ်နီၢ်​လီၤ. ဘီမုၢ်​အ​တၢ်မၤ ဖဲ လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂၀၁၄ န့ၣ်​ ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​ဝဲ​လၢ ပှၤ​ဖၠၣ်စိမိၤ​ကၠိဖိ​သးစၢ်​တဂၤ အဲၣ်ဒိး​ကွဲးဝဲ ယဟိဝၤ​ပှၤအုၣ်​အသး​တဖၣ်​ အဂ့ၢ်​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်​အိၣ်​ဖဲလဲၣ်​န့ၣ်​ အ​ဝဲ​တ​သ့ၣ်ညါ​​ဝဲ​ဘၣ်. သနာ်က့ လၢ​ဖၠၣ်စိမိၤ​ကၠိ​န့ၣ်​ အ​ဝဲ​ထံၣ်ဝဲ ပ​လံာ်လဲၢ်​တဖၣ်​လၢ တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ လ့ၣ်ဆီၣ်​အလိၤ​လီၤ. တကးဘၣ်​ အ​ဝဲ​ထံၣ်​ဝဲ​စ့ၢ်ကီး တၢ်ဂ့ၢ်​တၢ်ကျိၤ​လၢ အ​က​​ဘၣ်​ကွဲး​ဝဲ​တဖၣ်​န့ၣ်​လီၤ. လၢခံ​အ​ဝဲ​ကဲထီၣ်​ ယဟိဝၤ​ယွၤ​ပှၤအုၣ်​အသး ဒီး​ခဲအံၤ​န့ၣ်​ အ​ဝဲ​မၤဝဲ ပှၤ​လဲၤလၢညါ​န့ၣ်​လီၤ. တၢ်​လဲၤခီဖျိ​တဖၣ်​အံၤ ထိၣ်ဟူး​ထိၣ်ဂဲၤ​ထီၣ်​ပှၤလၢ ပ​က​ဆဲး​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ် မ့ၢ်​လၢ​ပှၤ​အိၣ်​ဒံး​ဝဲ​အါမး​လၢ က​​ဘၣ်​နၢ်ဟူ​ဝဲ ဘီမုၢ်​တၢ်သးခု​ကစီၣ်​အံၤ​လီၤ.

၁၈. ​ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ ပ​သ့ၣ်ညါ​သပှၢ်​ကတၢၢ်​လၢ ဘီမုၢ်​တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်မၤ​န့ၣ်​ က​ဝံၤ​​ဝဲ​ဒ် ယဟိဝၤ​ယွၤ တိာ်ပာ်​ဝဲ​အသိး​လဲၣ်.

^၁၈ ပ​သ့ၣ်ညါ​သပှၢ်​ကတၢၢ်​လၢ ဘီမုၢ်​တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်မၤ​အံၤ က​ဝံၤ​ဝဲ ဒီး​တစဲး​ခံ​​ဝဲ​ဘၣ်. ဆိကမိၣ်​ကွၢ် တၢ်မၤ​အသး​ဖဲ စီၤ​နိအၤ​အ​စိၤ​န့ၣ်​တက့ၢ်. ယဟိဝၤ​ယွၤ ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​ဝဲ​လၢ အမ့ၢ်​ပှၤလၢ အ​မၤတၢ်​ဒ် တၢ်​ဆၢကတီၢ်​လၢ အ​ပာ်ပနီၣ်​ဝဲ အသိး​လီၤ. တချုး​ဖဲ ထံလုၢ်ဘၢ​တၢ် အ​နံၣ်​ ၁၂၀ န့ၣ်​ ယဟိဝၤ​ယွၤ ဆၢတဲာ်​ပာ်စၢၤ​​ဝဲ​လၢ က​လုၢ်ဘၢ​ဟီၣ်ခိၣ်​လၢ​ထံ​လီၤ. ဒီး​အ​နံၣ်​လၢ​အ​ဆံ​တဖၣ်​ ဝံၤ​အလီၢ်​ခံ ယဟိဝၤ​ယွၤ​တဲဘၣ်​ စီၤ​နိအၤ​လၢ က​​ဘၣ်​တ့ထီၣ်​ ကဘီ​လီၤ. ​ဘၣ်​သ့ၣ်​သ့ၣ်​ တချုး​ဖဲ ထံလုၢ်ဘၢ​တၢ်​ဒံး​​ဘၣ်​န့ၣ်​ စီၤ​နိအၤ​တ့ထီၣ်​ကဘီ က​ယံာ်ဝဲ အ​နံၣ်​ ၄၀ မ့တမ့ၢ် ၅၀ ညါ​လီၤ. ပှၤ​တ​ဒိကနၣ်​ စီၤ​နိအၤ​အ​တၢ်​ဟ့ၣ်ပလီၢ်​ဘၣ်​ သနာ်က့ အ​ဝဲ​ဆဲး​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ် တုၤလၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​တဲ​အီၤ​လၢ ဒုး​နုာ်​လီၤ​ဆၣ်ဖိ​ကီၢ်ဖိ​တဖၣ်​လၢ ကဘီ​ပူၤ​လီၤ. ဝံၤဒီး တၢ်​ဆၢကတီၢ်​တုၤ​ဃီၤ​​ဝဲ​လၢ ယဟိဝၤ “ယွၤ​ကးတံာ်​ဃး​တြဲၤ” လီၤ.—၁ မိၤၡ့ ၆:၃; ၇:၁, ၂, ၁၆.

၁၉. ပ​မ့ၢ်​ဆဲး စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်​န့ၣ်​ ပ​အိၣ်ခိး​ကွၢ်လၢ် တၢ်မနုၤ​သ့​လဲၣ်.

^၁၉ တ​ယံာ်လၢၤဘၣ်​ ယဟိဝၤ​ယွၤ က​မၤ​ကတၢၢ်​ကွံာ်ဝဲ တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်မၤ​အံၤန့ၣ်​လီၤ. ဝံၤဒီး ကစၢ်​ယွၤ​က​မၤ​ဟးဂီၤ​ကွံာ်ဝဲ ဟီၣ်ခိၣ်​လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်​ပၢ​ဝဲ​တဘ့ၣ်​အံၤ ဒီး​က​ဒုးအိၣ်​က့ၤ​ထဲ ပှၤလၢ​အ​ဒိကနၣ်​ အ​ကလုၢ်​တဖၣ်​ လၢ​ဟီၣ်ခိၣ်​သီ​အ​ပူၤ​လီၤ. တချုး​လၢ တၢ်​သ့ၣ်​တဖၣ်​အံၤ ကဲထီၣ်​အသး​ဒံး​​ဘၣ်​န့ၣ်​ မ်​ပ​ကွၢ်​လိာ်​မၤဒိး စီၤ​နိအၤ, ဝံ​ဃဘးကူာ်​ဒီး ပှၤလၢ​အ​ဆဲး စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်​တဖၣ်​န့ၣ်​တက့ၢ်. တကးဒံးဘၣ်​ မ်​ပ​က​ဆဲး​သးစၢၢ်ဆၢ တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲ​လီၤ​တၢ်မၤ, အိၣ်ဒီး​တၢ်​ဝံသးစူၤ ဒီး​ဆဲး​မၤဂၢၢ်​ကျၢၤထီၣ်​ ပ​တၢ်နာ်​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ အ​တၢ်​အၢၣ်​လီၤ​တဖၣ်​ န့ၣ်​တက့ၢ်.