တၢ်မၤလိ ၃၈
ဖဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် အိၣ်ဝဲအခါ သူတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ တၢ်ကူၣ်သ့အပူၤတက့ၢ်
“ထံဧိၤကီၢ်ဧိၤအိၣ်ဘှံးဝဲလီၤ. ဒီးတၢ်ဒုးတၢ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်လၢ နံၣ်တဖၣ်အပူၤဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယွၤဒုးအိၣ်ဘှံးအီၤလီၤ.”—၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၁၄:၆.
တၢ်သးဝံၣ် ၆၀ အဝဲသ့ၣ် အသးသမူ ကပူၤဖျဲးအဂီၢ်
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁. ပမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤန့ၣ် ကကီဝဲလၢ အဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ်.
ပမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤန့ၣ် ကကီဝဲလၢ အဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ်. ဖဲပအိၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ အခါဧါ မ့တမ့ၢ် ဖဲပအိၣ်ဒီး တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အခါဧါ. ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အခါ ပသန့ၤပသးဒီး ယဟိဝၤယွၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲပအိၣ်ဒီး တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အခါ ပမၤဒ်လဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ မ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်လၢပဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ပနီၣ်ဘၣ် စ့ၢ်ကီးဧါ. ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ပလီၢ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကကဲထီၣ်အသးတဖၣ်လီၤ.—၅ မိၤၡ့ ၆:၁၀-၁၂.
၂. စီၤပၤအၤစါ ပာ်လီၤဝဲ ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်.
၂ စီၤပၤအၤစါမ့ၢ်ပှၤဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢ အသန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် လၢလၢပှဲၤပှဲၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲမၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤန့ၣ် တမ့ၢ်ထဲတၢ်ကီတၢ်ခဲ အိၣ်ဝဲအခါဘၣ်. ဖဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အိၣ်ဝဲ အခါဒၣ်လဲာ် အဝဲမၤဝဲ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤလီၤ. လၢအခီၣ်ထံးခါ လံၤလံၤ “စီၤအၤစါ အသးအိၣ်ဝဲ ဒီဖျၢၣ်ညါဒီးယွၤ” လီၤ. (၁ စီၤပၤ ၁၅:၁၄) စီၤအၤစါ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလၢ အသးဒီဖျၢၣ် ခီဖျိလၢ အမၤဟးဂီၤကွံာ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအကမၣ်လၢ ကီၢ်ယူဒၤပူၤအဃိလီၤ. လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ စီၤအၤစါ “မၤဟးဂီၤကွံာ် ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိ အတၢ်လုၢ်လီၢ်တဖၣ်, ဒီးတၢ်အလီၢ်ထီၣ်ထီတဖၣ်, ဒီးမၤကၢ်လီၤကလဲကွံာ် တၢ်ဂီၤတဖၣ်, ဒီးကူာ်ကွံာ်အၡ့ရၤ” လီၤ. (၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၁၄:၃, ၅) တကးဒံးဘၣ် အဝဲသုးကွံာ် အဖံနီၢ်မၤကၤလၢ နီၢ်ပၤမုၣ်အလီၢ် လၢအဘီအမုၢ်အပူၤလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ အမၤဝဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်. မ့ၢ်လၢအဖံန့ၣ် ဆီၣ်ထွဲဝဲ ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်လၢ ကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂီၤတၢ်ဖှီၣ်တဖၣ်အဃိလီၤ.—၁ စီၤပၤ ၁၅:၁၁-၁၃.
၃. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၃ စီၤအၤစါ တမၤဟးဂီၤထဲ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အကမၣ်တဖၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲမၤစၢၤ ပှၤယူဒၤဖိ ဒ်သိးကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်က့ၤဝဲ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လီၤ. အဃိ ယဟိဝၤယွၤဆိၣ်ဂ့ၤဝဲ စီၤအၤစါ ဒီးပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် လၢအဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ဒီး တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်န့ၣ်လီၤ. * ဖဲစီၤအၤစါ ပၢတၢ်အနံၣ် ၁၀ အတီၢ်ပူၤန့ၣ် “ထံဧိၤကီၢ်ဧိၤ အိၣ်ဘှံးဝဲလီၤ.” (၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၁၄: ၁, ၄, ၆) လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိးဝဲ ဖဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် အိၣ်ဝဲအခါ စီၤအၤစါသူဝဲ အတၢ်ဆၢကတီၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဝံၤဒီး ဖဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် အိၣ်ဝဲအခါ ခရံာ်ဖိလၢတၢယၤဖှိၣ်အစိၤစ့ၢ်ကီး အဝဲသ့ၣ်သူဝဲ အတၢ်ဆၢကတီၢ်ဒ်လဲၣ်. ပမ့ၢ်အိၣ်ဘၣ်လၢ ထံကီၢ်လၢ ပဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤလၢ တၢ်သဘျ့အပူၤန့ၣ် ပသူပတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ တၢ်ကူၣ်သ့အပူၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပကသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်သံကွၢ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢလီၤ.
ဖဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အိၣ်ဝဲအခါ စီၤအၤစါသူဝဲ အတၢ်ဆၢကတီၢ်ဒ်လဲၣ်
၄. ဒ် ၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၁၄:၂, ၆, ၇ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ဖဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် အိၣ်ဝဲအခါ စီၤအၤစါသူဝဲ အတၢ်ဆၢကတီၢ်ဒ်လဲၣ်.
၄ ဖး ၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၁၄:၂, ၆, ၇ တက့ၢ်. စီၤအၤစါ ဒုးသ့ၣ်ညါ ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ် ပှၤလၢအ “ဒုးအိၣ်ဘှံး” အဝဲသ့ၣ် လၢကီၢ်ပူၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲတဆိကမိၣ်ဝဲ ဖဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် အိၣ်ဝဲအခါ တမ့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကအိၣ် မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်အဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲစးထီၣ်တ့ထီၣ် ဝ့ၢ်, တၢ်အဒူၣ်, တၢး ဒီးဝ့ၢ်အတြဲၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲတဲဘၣ် ပှၤယူဒၤဖိလၢ “ထံဧိၤကီၢ်ဧိၤအိၣ်ဒံးလၢ ပမဲာ်ညါလီၤ.” စီၤအၤစါ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ အခီပညီဒ်လဲၣ်. အဝဲအဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ကတ့ထီၣ်ဝ့ၢ်အဂီၢ် ဒုၣ်ဒါလၢ ကမၤတံာ်တာ် အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် တအိၣ်နီတဂၤဘၣ်. အဝဲဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ ကသူဝဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အံၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤလီၤ.
၅. ဖဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် အိၣ်ဝဲအခါ ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤအၤစါသူဝဲ အတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ကမၤဆူၣ်ထီၣ်ဝဲ အသုးမုၢ်သံၣ်ဘိလဲၣ်.
၅ ဖဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် အိၣ်ဝဲအခါ စီၤအၤစါသူဝဲ အတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ကမၤဆူၣ်ထီၣ်ဝဲ အသုးမုၢ်သံၣ်ဘိအဂီၢ်လီၤ. (၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၁၄:၈) စီၤအၤစါ မၤဝဲဒ်န့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢအဝဲတနာ် ယဟိဝၤယွၤဘၣ်ဟီဧါ. တမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ဒ်စီၤပၤတဂၤအသိး စီၤအၤစါသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲအိၣ်ဒီးမူဒါလၢ ကဘၣ်ဒီသဒၢဝဲ အထံဖိကီၢ်ဖိလၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲ ကကဲထီၣ်အသး လၢခါဆူညါအဂီၢ်လီၤ. စီၤအၤစါ သ့ၣ်ညါဝဲစ့ၢ်ကီးလၢ တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်လၢ ကီၢ်ယူဒၤအပူၤန့ၣ် တအိၣ်ဝဲလီၤစိၤဘၣ်. ဒ်အဝဲဆိကမိၣ်ဝဲအသိးန့ၣ် လၢခံ ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ.
ဖဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အိၣ်ဝဲအခါ ခရံာ်ဖိလၢ တၢ ယၤဖှိၣ်အစိၤန့ၣ် သူဝဲအတၢ်ဆၢကတီၢ်ဒ်လဲၣ်
၆. ဖဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် အိၣ်ဝဲအခါ ခရံာ်ဖိလၢ တၢယၤဖှိၣ်အစိၤန့ၣ် သူဝဲအတၢ်ဆၢကတီၢ်ဒ်လဲၣ်.
၆ ခရံာ်ဖိလၢ တၢယၤဖှိၣ်အစိၤန့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤအၢမၤနး မၤတၢ် ၉:၂၆-၃၁.
တလီၢ်လီၢ်တလီၢ်လီၢ် သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အမုာ်အခုၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် သူဝဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အံၤဒ်လဲၣ်. ခရံာ်ဖိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ တၢ်သးခုကစီၣ် သပှၢ်ပှၢ်လီၤ. လံာ်မၤတၢ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် “လဲၤတၢ်လၢ တၢ်ပျံၤယွၤအပူၤ” လီၤ. မ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်အနီၢ်ဂံၢ် ဆဲး “အါထီၣ်ဂီၢ်ထီၣ်ဝဲလီၤ.” ဒီးယဟိဝၤယွၤဆိၣ်ဂ့ၤ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်သးဆူၣ် လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤ ဖဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် အိၣ်ဝဲအခါန့ၣ်လီၤ.—၇-၈. ဖဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် အိၣ်ထီၣ်အခါ စီၤပီလူးဒီး ခရံာ်ဖိတဖၣ် မၤဝဲဒ်လဲၣ်. တဲဖျါထီၣ်တက့ၢ်.
၇ ခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢ တၢယၤဖှိၣ်အစိၤန့ၣ် ဖဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် အိၣ်ထီၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ တၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ ဖဲစီၤပီလူးအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်အ့းဖ့းစူးအခါ အဝဲအိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လီၤ. အဃိ အဝဲဟံးန့ၢ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အံၤလၢ ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဒီးဒုးကဲထီၣ်ပှၤဂၤလၢ ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်န့ၣ်လီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၁၆:၈, ၉.
၈ ဖဲ ခ.န. ၄၉ န့ၣ် တၢ်မၢဖိဒီး ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ်လၢ ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤ မၤဘၣ်ဂီၢ်က့ၤတၢ်ဂ့ၢ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကူးတရံးအဆၢကတီၢ်န့ၣ် စီၤပီလူးဒီး ခရံာ်ဖိတဖၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လီၤ. (မၤတၢ် ၁၅:၂၃-၂၉) ဖဲစီၤပီလူးဒီး ခရံာ်ဖိတဖၣ် တဲကျၢဘၣ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဆၢတဲာ်အံၤဝံၤအခါ လၢတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်အပူၤ အဝဲသ့ၣ် ဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ “တၢ်သးခုအကစီၣ် ကစၢ်အကလုၢ် အကထါလီၤ.” (မၤတၢ် ၁၅:၃၀-၃၅) ဒီးတၢ်မၤအသးဒ်လဲၣ်. လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ် ဂၢၢ်ထီၣ်ကျၢၤထီၣ်လၢ တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အပူၤ, ဒီးအါထီၣ်ဂီၢ်ထီၣ် ကိးမုၢ်နံၤမုၢ်နၤဒဲးလီၤ.”—မၤတၢ် ၁၆:၄, ၅.
ဖဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် အိၣ်ဝဲအခါ သူတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ တၢ်ကူၣ်သ့အပူၤ
၉. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ လၢထံကီၢ်အါဘ့ၣ်န့ၣ် တၢ်အိၣ်သးအိၣ်ဝဲဒ်လဲၣ် ဒီးပကဘၣ် သံကွၢ်လီၤပသးဒ်လဲၣ်.
၉ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ လၢထံကီၢ်အါဘ့ၣ်န့ၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤဘၣ်တၢ်လၢ တၢ်သဘျ့အပူၤလီၤ. မ့ၢ်နအိၣ်ဘၣ်လၢ ထံကီၢ်လၢ နဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဘၣ်တၢ်လၢ တၢ်သဘျ့အပူၤ စ့ၢ်ကီးဧါ. နမ့ၢ်အိၣ်ဘၣ်န့ၣ် သံကွၢ်လီၤနသးလၢ ‘မ့ၢ်ယသူ ယတၢ်သဘျ့အံၤဒ်လဲၣ်.’ လၢမုၢ်နံၤခံကတၢၢ်အပူၤ ယဟိဝၤယွၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မၤအါလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ဒီးသိၣ်လိပှၤဂၤ လံာ်စီဆှံလၢ တၢ်လီၢ်ကိးပူၤဒဲးလီၤ. (မၢ်ကူး ၁၃:၁၀) အဃိ ဒ်သိးပကမၤ တၢ်မၤအံၤအဂီၢ် တၢ်လၢပမၤအီၤသ့န့ၣ် အိၣ်ဝဲအါမးလီၤ.
၁၀. ဖဲ ၂ တံၤမသ့း ၄:၂ န့ၣ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၀ ဖဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် အိၣ်ဝဲအခါ နသူနတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အံၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်. (ဖး ၂ တံၤမသ့း ၄:၂ တက့ၢ်.) ဆိကမိၣ်ကွၢ် မ့ၢ်နၤဒီးနဟံၣ်ဖိဃီဖိ မၤအါထီၣ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ကသ့ဧါ. မ့တမ့ၢ် မၤပှၤလဲၤလၢညါ ကသ့စ့ၢ်ကီးဧါ. ခဲအံၤ တမ့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပကဃုတၢ်ထူးတၢ်တီၤ ဒီးပကကဲဒိၣ်အဂီၢ်ဘၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ဖဲပလဲၤခီဖျိ တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ်အခါ တၢ်ထူးတၢ်တီၤလၢ အအိၣ်ဒီးပှၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပလဲၤစိာ်ဃုာ်အီၤ တသ့ဘၣ်အဃိလီၤ.—ကတိၤဒိ ၁၁:၄; မးသဲ ၆:၃၁-၃၃; ၁ ယိၤဟၣ် ၂:၁၅-၁၇.
၁၁. ဒ်သိးတၢ်သးခုကစီၣ် ကတုၤလၢပှၤအါဂၤအအိၣ်န့ၣ် ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိတနီၤ မၤဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၁ ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိအါဂၤ မၤလိကျိာ်အသီ ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ်မၤစၢၤပှၤဂၤလၢ ကသ့ၣ်ညါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ကသ့အဂီၢ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကရၢကရိ ထုးထီၣ်ဝဲလံာ်လဲၢ်လၢ ကျိာ်အါမး ဒ်သိးကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအဂီၢ်လီၤ. အဒိ ဖဲ ၂၀၁၀ န့ၣ် ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် လံာ်လဲၢ်တဖၣ်လၢ ကျိာ် ၅၀၀ လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤလၢ ကျိာ် ၁,၀၀၀ ဘျဲၣ်လံန့ၣ်လီၤ.
၁၂. ပှၤမ့ၢ်နၢ်ဟူဘၣ် ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ အနီၢ်ကစၢ်ကျိာ်န့ၣ် ကကဲဘျုးဒ်လဲၣ်. ဟ့ၣ်တၢ်အဒိတက့ၢ်.
၁၂ ပှၤတနီၤန့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်နၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါလၢ အနီၢ်ကစၢ်ကျိာ်အခါ အဝဲသ့ၣ်တူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤ အတၢ်လဲၤခီဖျိလၢ အထီၣ်ဘၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်လၢ မဲဖံး(စ်), ထဲနၢၤစံၤ, U.S.A. အပူၤန့ၣ်တက့ၢ်. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢ ခ့ၣ်ယၤရဝၣ်ဒၣ် အကျိာ်လီၤ. ဒီးကျိာ်တခါအံၤ ဘၣ်တၢ်တဲအီၤ အါတက့ၢ်လၢ ကီၢ်ရဝၣ်ဒၣ်, ခိကိၣ် (ခ့ၣ်ၡၣ်စၤ) ဒီးယူၤကၣ်ဒၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အံၤ ဝံၤအလီၢ်ခံ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၢ်လၢ အကတိၤ ခ့ၣ်ယၤရဝၣ်ဒၣ် အကျိာ်
တဂၤန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ယဟဲအိၣ်လၢ ကီၢ်အမဲရကၤန့ၢ် ၁၇ နံၣ်လံ ဘၣ်ဆၣ် အဝဲအံၤမ့ၢ် အဆိကတၢၢ်တဘျီလၢ ယနၢ်ပၢၢ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ မူၤမူၤနီၢ်နီၢ်လီၤ.” ခီဖျိလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢ အနီၢ်ကစၢ်အကျိာ်အဃိ ထိးဘၣ်ဝဲအသး သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. ဒ်သိးပမၤစၢၤပှၤဂၤလၢ ပဟီၣ်ကဝီၤအပူၤ ကသ့အဂီၢ် ပတၢ်အိၣ်သးမ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ် ပကမၤလိကျိာ်အသီ ကသ့ဧါ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် လၢနဟီၣ်ကဝီၤအပူၤ ပှၤတနီၤနီၤန့ၣ် ကတဲမုာ်ဒိၣ်လၢ ကျိာ်အဂၤ တခါဟီဧါ. နမ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ဟ့ၣ်လီၤသးန့ၣ် နကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သးခုလီၤ.၁၃. ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လၢ ကီၢ်ရၢၡါန့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သဘျ့အခါ အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၃ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါခဲလၢာ် တစံၣ်တဲၤတဲလီၤဘၣ်တၢ်လၢ တၢ်သဘျ့အပူၤဘၣ်. ခီဖျိလၢထံကီၢ်တနီၤန့ၣ် ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ် တြီဝဲပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်မၤအဃိလီၤ. အဒိ ပကကွၢ်သကိး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အအိၣ်လၢ ကီၢ်ရၢၡါအပူၤတက့ၢ်. လၢအနံၣ်အါမး အတီၢ်ပူၤန့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ဘၣ်တၢ်မၤအၢမၤနးအဝဲသ့ၣ် သနာ်က့ ဖဲ လါမၢ်ၡး ၁၉၉၁ န့ၣ် ပဒိၣ်ပပှၢ်ဟ့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အခွဲးလၢ ကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်တၢ်လၢ တၢ်သဘျ့အပူၤလီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိ လၢကီၢ်ရၢၡါန့ၣ် ကအိၣ်ဝဲအဂၤ ၁၆,၀၀၀ လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အနံၣ်ခံဆံဝံၤအလီၢ်ခံ ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိ အနီၢ်ဂံၢ်ဟဲအါထီၣ်ဝဲ ၁၆၀,၀၀၀ ဘျဲၣ်ညါလီၤ. ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သဘျ့အခါ အဝဲသ့ၣ်ဟံးန့ၢ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အံၤလၢ ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢလၢပှဲၤပှဲၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်သဘျ့အံၤ တအိၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ် ထီဘိဘၣ်. တၢ်ဆီတလဲ အိၣ်ထီၣ်သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်အသး တလီၤစၢ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲသ့ၣ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်လၢ ကဆဲးဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးကမၤအတၢ်မၤလၢ အဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ.
တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အမုာ်အခုၣ်န့ၣ် တအိၣ်ဝဲထီဘိဘၣ်
၁၄-၁၅. ယဟိဝၤယွၤသူ အတၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ကမၤစၢၤဝဲ စီၤအၤစါဒ်လဲၣ်.
၁၄ ဖဲစီၤအၤစါပၢတၢ်အစိၤ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အမုာ်အခုၣ်န့ၣ် ကတၢၢ်ကွံာ်ဝဲလီၤ. ပှၤကူၤၡးဖိ အသုးမုၢ်သံၣ်ဘိလၢ အဂံၢ်ဆူၣ်ဘါဆူၣ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲအါန့ၣ်ဒံး တကကွဲၢ်လီၤ. သုးခိၣ် စီၤစ့ရၤ ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်အသုးမုၢ်သံၣ်ဘိတဖၣ် ကမၤနၢၤဝဲ ပှၤယူဒၤဖိလီၤ. ၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၁၄:၁၁.
ဘၣ်ဆၣ် စီၤပၤအၤစါနာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤလီၤ. တမ့ၢ်လၢ သုးမုၢ်သံၣ်ဘိ အနီၣ်ဂံၢ်တဖၣ်အဃိဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် စီၤအၤစါ ဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်ဒီး တဲဝဲလၢ “မၤစၢၤပှၤတက့ၢ်, ယွၤပကစၢ်ဧၢ, အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပသန့ၤပသးလၢနၤ, ဒီးပလဲၤထီဒါ ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖးဒိၣ်အံၤ လၢနမံၤလီၤ.”—၁၅ ပှၤကူၤၡးဖိ အသုးမုၢ်သံၣ်ဘိန့ၣ် ကအိၣ်အါန့ၢ်ဒံး စီၤအၤစါ အသုးမုၢ်သံၣ်ဘိ ခံစးညါလီၤ. စီၤအၤစါ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ အကမၤန့ၢ်တၢ်လၢ အပှၢ်ဂီၢ်မုၢ်အဂီၢ်လီၤ. ဒီးယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် ဒီးမၤနၢၤကွံာ်ဝဲဒၣ် ပှၤကူၤၡးဖိ အသုးမုၢ်သံၣ်ဘိလၢ အဟဲထီဒါအီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.—၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၁၄:၈-၁၃.
၁၆. တၢ်ဆၢကတီၢ်အမုာ်အခုၣ် တဆဲးအိၣ်ဝဲထီဘိဘၣ်န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါအီၤဒ်လဲၣ်.
၁၆ တၢ်ကမၤအသးဒီးပှၤ လၢခါဆူညါန့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပသ့ၣ်ညါလၢ တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲန့ၣ် တမ့ၢ်ကဆဲးအိၣ်ဝဲ ထီဘိဘၣ်. မ့ၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးတဲဆိပာ်စၢၤဝဲ လၢမုၢ်နံၤခံကတၢၢ်န့ၣ် “ကယဲၢ်ပှၤကလုာ်ခဲလၢာ် ကသးဟ့” ဝဲအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်အဃိလီၤ. (မးသဲ ၂၄:၉) ဒ်န့ၣ်အသိး တၢ်မၢဖိပီလူးစ့ၢ်ကီး တဲဝဲလၢ “ကယဲၢ်ပှၤလၢအသးအိၣ်လၢ အကမူဝဲလၢတၢ်ယူးယီၣ်ယွၤ လၢယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အပူၤခဲလၢာ်, ကဘၣ်တၢ်မၤနးမၤဖှီၣ်အီၤလီၤ.” (၂ တံၤမသ့း ၃:၁၂) မုၣ်ကီၤလံၢ် “အသးဒိၣ်ထီၣ်တၢ်ဒိၣ်မး” အဃိ ပကထံၣ်ဘၣ်ဒီး အတၢ်သးဒိၣ်အံၤ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ.—လီၣ်ဖျါ ၁၂:၁၂.
၁၇. ပတၢ်နာ်န့ၣ် ကဘၣ်တၢ်မၤကွၢ်အီၤ လၢကျဲဒ်လဲၣ်.
၁၇ ခါဆူညါ ပဝဲခဲလၢာ် ပတၢ်နာ်ကဘၣ် တၢ်မၤကွၢ်အီၤလီၤ. တယံာ်လၢၤဘၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခဲလၢာ် ကထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ “တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ် ကအိၣ်ဝဲလီၤ. တၢ်ဒ်န့ၣ်အသိးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ကဲထီၣ်သီ တုၤခဲကနံၣ်အံၤ, တအိၣ်ဘၣ် နီတခီၣ်ဘၣ်.” (မးသဲ ၂၄:၂၁) ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ပဟံၣ်ဖိဃီဖိ ကထီဒါက့ၤပှၤ ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပဒိၣ်ကမၤ ပတုာ်ကွံာ်ဝဲ ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်မၤအံၤလီၤ. (မးသဲ ၁၀:၃၅, ၃၆) ဒ်စီၤအၤစါအသိး မ့ၢ်ပနာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤလၢ အကမၤစၢၤပှၤဒီး ဒီသဒၢပှၤဧါ.
၁၈. ဒ် ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၃၈, ၃၉ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ဖဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် တအိၣ်လၢၤဘၣ်အခါ တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်.
၁၈ ယဟိဝၤယွၤ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤ နီၢ်သးတၢ်အီၣ် လၢလၢပှဲၤပှဲၤ ဒ်သိးပတၢ်နာ် ကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. အဝဲဟ့ၣ်လီၤပှၤ “တၢ်အကုၢ်အပှၤလၢ အကလုၢ်တီ, ဒီးအကူၣ်တၢ်သ့” လၢအကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤ နီၢ်သးတၢ်အီၣ်လၢ “အကဒုးအီၣ်ဒုးအီအတၢ်လၢ အဆၢအကတီၢ်ဘၣ်” ဒ်သိး ပကဆဲးအိၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤလၢ ပတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. (မးသဲ၂၄:၄၅) ဘၣ်ဆၣ် ပဝဲတဂၤစုာ်စုာ် ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်နာ်န့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤလီၤ.—ဖး ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၃၈, ၃၉ တက့ၢ်.
၁၉-၂၀. ဒ်ပထံၣ်ဘၣ်ဖဲ ၁ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၈:၉ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပကဘၣ်သံကွၢ်လီၤပသး လၢတၢ်သံကွၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်. ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်သံကွၢ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤလဲၣ်.
၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၁၄:၄; ၁၅: ၁, ၂) ပစးထီၣ်ဃု ယဟိဝၤယွၤ ဖဲပသ့ၣ်ညါထီၣ်အဂ့ၢ်ဒီး ပဒိးဘျၢထံအခါလီၤ. ပကဘၣ်ဟံးန့ၢ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ခဲလၢာ် ဒ်သိးပကမၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်အဲၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လီၤ. ဒ်သိးပကသ့ၣ်ညါလၢ ပတၢ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်အဂၢၢ်ကျၢၤဧါန့ၣ် ပကဘၣ် သံကွၢ်လီၤပသးလၢ ‘မ့ၢ်ယလဲၤထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ထီဘိဧါ.’ ဖဲပထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခါ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ဒ်သိးပကဆဲးမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤအဂီၢ် တကးဒံးဘၣ် ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် အအိၣ်လီၤ. (မးသဲ ၁၁:၂၈) ပကဘၣ်သံကွၢ်လီၤ ပသးစ့ၢ်ကီးလၢ ‘မ့ၢ်ယမၤနီၢ်ကစၢ် တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံ ထီဘိဧါ. နမ့ၢ်အိၣ်တပူၤဃီဒီး နဟံၣ်ဖိဃီဖိန့ၣ် မ့ၢ်နပာ်လီၤ တၢ်ဆၢကတီၢ်ကိးနွံဒဲးလၢ နဟံၣ်ဖိဃီဖိတၢ်မၤလိ လံာ်စီဆှံအဂီၢ်ဧါ. မ့တမ့ၢ် နမ့ၢ်အိၣ်ထဲတဂၤဧိၤန့ၣ် မ့ၢ်နပာ်လီၤတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ဟံၣ်ဖိဃီဖိတၢ်မၤလိ လံာ်စီဆှံအဂီၢ် စ့ၢ်ကီးဧါ. တကးဒံးဘၣ် မ့ၢ်နဂုာ်ကျဲးစၢး ပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ဒီးတၢ်ဒုးကဲထီၣ်ပှၤဂၤလၢ ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်ဧါ.’
၁၉ ဒ်စီၤပၤအၤစါအသိး ပကဘၣ် “ဃုန့ၢ် [ယဟိဝၤ] ယွၤ” လီၤ. (၂၀ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်သံကွၢ်လီၤပသးလၢ တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤလဲၣ်. လံာ်စီဆှံတဲပှၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ သမံသမိးဝဲ ပတၢ်ဆိကမိၣ် ဒီးတၢ်အိၣ်လၢ ပသးပူၤတဖၣ်လီၤ. အဃိ ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပကြၢးသမံသမိးလီၤ ပသးဒ်န့ၣ်လီၤ. (ဖး ၁ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၈:၉ တက့ၢ်.) ပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါလီၤပသးလၢ ပကဘၣ်ဆီတလဲ ပဖီတၢၣ်, ပတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး ဒီးပတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်ဃ့ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤ ဒ်သိးပဆီတလဲ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ. ခဲအံၤ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပကအိၣ် ကတဲာ်ကတီၤပသးလၢ ခါဆူညါ တၢ်မၤကွၢ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အမုာ်အခုၣ် အိၣ်ဒံးအခါ သူအီၤလၢတၢ်ကူၣ်သ့အပူၤ ဒီးတဘၣ်ပျဲ တၢ်တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤလၢ ကမၤပတုာ်နၤန့ၣ်တဂ့ၤ.
တၢ်သးဝံၣ် ၆၂ တၢ်သးဝံၣ်အသီ
^ လံာ်အဆၢ. 5 မ့ၢ်နအိၣ်ဘၣ်လၢထံကီၢ်လၢ နဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤလၢ တၢ်သဘျ့အပူၤဧါ. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် ဖဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အိၣ်ဝဲအခါ နကသူ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အံၤဒ်လဲၣ်. တၢ်မၤလိအံၤ ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကကွၢ်လိ စီၤပၤအၤစါ ဒီးခရံာ်ဖိလၢ တၢ်မၢဖိအစိၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အိၣ်ဝဲလၢ ကီၢ်ပူၤအခါ အဝဲသ့ၣ်သူဝဲ တၢ်ဆၢကတီၢ်အံၤလၢ တၢ်ကူၣ်သ့အပူၤလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 3 တၢ်ကတိၤအခီပညီ– “တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်” န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲ တၢ်ဒုးတၢ်ယၤ တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်ဘၣ်. လၢဧ့ၤဘြံၤအကျိာ်န့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ ပအိၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့လၢအဂ့ၤ, အိၣ်ဒီးတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ ဒီးအိၣ်ဘီၣ်အိၣ်ညီလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 57 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– စီၤပၤအၤစါ သုးကွံာ်အဖံလၢ နီၢ်ပၤမုၣ်အလီၢ် မ့ၢ်လၢအဖံ ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါလၢ အကမၣ်အဃိလီၤ. စီၤအၤစါအခ့အပှၤ လၢအသးတီတဖၣ် ဒိကနၣ်ဝဲ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဒီး မၤဟးဂီၤကွံာ်ဝဲ တၢ်ဂီၤတၢ်ဖှီၣ်တဖၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 59 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– ပှၤဒီမါဝၤခံဂၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ် လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်မၤအပူၤန့ၣ် အိၣ်မူက့ၤဝဲယိယိဖိ ဒ်သိးကမၤစၢၤဘၣ်တၢ်လၢ တၢ်လီၢ်လၢပှၤလိၣ်ဘၣ် ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိန့ၣ်လီၤ.