တၢ်မၤလိ ၃၇
နာ်န့ၢ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်
“တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ် . . . နာ်တၢ်ခဲလၢာ်, မုၢ်လၢ်တၢ်ခဲလၢာ်.”—၁ ကရံၣ်သူး ၁၃:၄, ၇.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၂၄ တီထီဘိ
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁. ပှၤအါဂၤ တနာ်န့ၢ်ပှၤဂၤလၢၤဘၣ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ တမ့ၢ်တၢ်လၢ အလီၤဆီဘၣ်လဲၣ်.
ဟီၣ်ခိၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် ပၢဝဲတဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် စံပွါယ့, ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ် ဒီးတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ် မၤဟးဂီၤပှၤသးအဘျီအါမးအဃိ ပှၤအါဂၤန့ၣ် နာ်အီၣ်ပှၤဂၤ တဘူၣ်လၢၤဘၣ်. တကးဒံးဘၣ် ပှၤအါဂၤန့ၣ် နာ်အီၣ် အသကီး, ပှၤလၢအခိၣ်အဃၢၤ ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိတဘူၣ်ဘၣ်. ပှၤအါဂၤ တနာ်န့ၢ်ပှၤဂၤဘၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢ အလီၤဆီဘၣ်. လံာ်စီဆှံတဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ “လၢမုၢ်နံၤခံကတၢၢ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ် . . . ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ . . . အသးတတီဘၣ်, . . . ကတဲဟးဂီၤပှၤဂ့ၢ်, . . . ကမ့ၢ်ပှၤလၢ အဟ့ၣ်လီၤကွံာ်ပှၤဂၤ.” ပမ့ၢ်တဲလၢ ကျဲအဂၤတဘိန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး ဒ်သိးဒီး မုၣ်ကီၤလံၢ်လၢအကဲ ဟီၣ်ခိၣ်အကစၢ် လၢပှၤနာ်န့ၢ်အီၤတသ့ နီတစဲးဘၣ်.—၂ တံၤမသ့း ၃:၁-၄; ၂ ကရံၣ်သူး ၄:၄.
၂. (က) ပနာ်န့ၢ်မတဂၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤသ့လဲၣ်. (ခ) ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တနီၤ ကဆိကမိၣ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၂ မ့မ့ၢ်ပဝဲခရံာ်ဖိန့ၣ် ပတဒ်သိးဒီးပှၤဂၤဘၣ်. ပသ့ၣ်ညါလၢ ပနာ်န့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤသ့. (ယံးရမံယၤ ၁၇:၇, ၈) ပကဲယဟိဝၤယွၤ အသကီးအဃိ ပနာ်သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ အဝဲအဲၣ်ပှၤဒီး “တပာ်တ့ၢ်[ပှၤ]နီတဘျီဘၣ်.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၉:၁၀) ဒီးယ့ၣ်ၡူး ဟ့ၣ်လီၤအသးသမူလၢပဂီၢ်အဃိ ပနာ်န့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးသ့. (၁ ပ့းတရူး ၃:၁၈) တကးဒံးဘၣ် လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ကဲဘျုးဝဲန့ၣ် ပလဲၤခီဖျိဘၣ်အီၤလၢ ပနီၢ်ကစၢ်အဃိ ပနာ်သ့လၢလံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတဖၣ်န့ၣ် ပနာ်န့ၢ်အီၤသ့. (၂ တံၤမသ့း ၃:၁၆, ၁၇) ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပနာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ, ယ့ၣ်ၡူး ဒီးလံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲသ့. ဘၣ်ဆၣ် ပဝဲတနီၤ ကဆိကမိၣ်ဘၣ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်န့ၣ် ပနာ်န့ၢ် အဝဲသ့ၣ်ထီဘိ ကသ့ဧါ. ပကမၤလိဘၣ်လၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်န့ၢ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် သ့ဝဲလဲၣ်.
ပလိၣ်ဘၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်
၃. ပအိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် မနုၤလဲၣ်. (မၢ်ကူး ၁၀:၂၉, ၃၀)
၃ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လၢပကပၣ်ဃုာ်လၢ ဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဖးဒိၣ်တဒူၣ် လၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤအကျါ. အဃိ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လီၤဆီလၢပဂီၢ် ဒီးပဒိးန့ၢ်ဘၣ် အဘျုးအါမး. (ဖး မၢ်ကူး ၁၀:၂၉, ၃၀.) အဒိ ပအိၣ်ဒီး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လၢ အအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒ်သိးဒီးပှၤ ဒီးအဂုာ်ကျဲးစၢး အိၣ်မူမၤထွဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ. ပကလုာ်ဒူၣ်, တၢ်ဆဲးတၢ်လၤ ဒီးပတၢ်ကူတၢ်သိး တဒ်သိးလိာ်အသးဘၣ် သနာ်က့ ဖဲပထံၣ်ဘၣ် အဝဲသ့ၣ် အဆိကတၢၢ်တဘျီန့ၣ် ပနာ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ် ဒီးပအဲၣ်အဝဲသ့ၣ်. တကးဒံးဘၣ် ပစံးထီၣ်ပတြၢၤ ဒီးဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဘၣ် ပပၢ်ယဟိဝၤယွၤ တပူၤဃီဒီးအဝဲသ့ၣ်န့ၣ် မုာ်ဘၣ်ပှၤဒိၣ်မး.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၃:၁.
၄. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပလိၣ်ဘၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လဲၣ်.
၄ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤန့ၣ် ပကဘၣ်အိၣ် ဃူဃူဖိးဖိးဒီး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်န့ၢ်ဒံး လၢညါဒံး. ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်န့ၣ် တဘျီတခီၣ် အဝဲသ့ၣ် ဝံစၢၤပတၢ်ဝံလၢအဃၢတဖၣ်. (ရိမ့ၤ ၁၅:၁; ကလၤတံ ၆:၂) တကးဒံးဘၣ် အဝဲသ့ၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤ ဒ်သိးပကဆဲးသးဆူၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤပူၤ ဒီးပကအိၣ်ဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်အဂီၢ်. (၁ သ့းစၤလနံ ၅:၁၁; ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၂၃-၂၅) မုၣ်ကီၤလံၢ် ဒီးပှၤလၢအအိၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်ပၢဖီလာ်တဖၣ်န့ၣ် ထီဒါပှၤအဃိ ဆိကမိၣ်ကွၢ် ပမ့ၢ်တဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် အတၢ်ဒီသဒၢဘၣ်န့ၣ် တၢ်ကကဲထီၣ်အသးဒီးပှၤဒ်လဲၣ်. တယံာ်ဘၣ်န့ၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ် ဒီးပှၤလၢအဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤအီၤတဖၣ် ကထီဒါ ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ပကအိၣ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤပှၤအဃိ ပကသးခုဒိၣ်မး.
၅. ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတနီၤန့ၣ် တဘျီတခီၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်နာ်အီၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအဂၤတဖၣ် တဘူၣ်ဘၣ်လဲၣ်.
၅ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတနီၤန့ၣ် နာ်အီၣ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအဂၤတဖၣ် တဘူၣ်ဘၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အံၤ ဟးတဲဘၣ်ပှၤဂၤ လၢအဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ် မ့တမ့ၢ် အတတီဒီး အတၢ်ကတိၤဘၣ်အဃိ. မ့တမ့ၢ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤတဂၤဂၤ တဲဒီးမၤဘၣ်တၢ်လၢ အမၤဘၣ်ဒိ အဝဲသ့ၣ်အသးဒိၣ်မးအဃိ အဝဲသ့ၣ် နာ်အီၣ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် တဘူၣ်လၢၤဘၣ်. တၢ်မ့ၢ်ကဲထီၣ်အသးဒ်န့ၣ်န့ၣ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကနာ်န့ၢ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဂီၢ်လဲၣ်.
ပတၢ်အဲၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကနာ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ်
၆. ပတၢ်အဲၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကနာ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၃:၄-၈)
၆ တၢ်အဲၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကနာ်န့ၢ်လိာ်သး. ၁ ကရံၣ်သူး အဆၢဒိၣ် ၁၃ န့ၣ် အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်အဲၣ်အဂ့ၢ် လၢကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် မ့တမ့ၢ် မၤအိၣ်ထီၣ်က့ၤ ပတၢ်နာ် လၢ ပှၤဂၤအဖီခိၣ်. (ဖး ၁ ကရံၣ်သူး ၁၃:၄-၈.) အဒိ ဖဲအဆၢဖိ ၄ န့ၣ်တဲဝဲလၢ “တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ် ဝံသးစူၤတၢ် ဒီးအသူၣ်ဂ့ၤသးဝါ.” ပမၤကမၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ ဝံသးစူၤပှၤဒံး. အဃိ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် မ့ၢ်တဲဘၣ်တၢ် ဒီးမၤဘၣ်တၢ်တမံၤမံၤ လၢအမၤအ့န့ပသး ဒီးမၤဘၣ်ဒိပှၤ သနာ်က့ ပကဘၣ်ဝံသးစူၤ အဝဲသ့ၣ်. ဒီးအဆၢဖိ ၅ န့ၣ်တဲဝဲလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ် “တသးဒိၣ်ထီၣ်တၢ်ညီညီဘၣ်, တစၢဃာ်တၢ်ကမၣ်ဘၣ်.” အဃိ ပတအဲၣ်ဒိး “စၢဃာ်တၢ်ကမၣ်” ခီဖျိ ပတိၢ်နီၣ်ဃာ် တၢ်လၢပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် မၤတ့ၢ်ပှၤန့ၣ်ဘၣ်. စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၇:၉ တဲဝဲလၢ “တဘၣ်သးထီၣ်တၢ် ချ့ချ့တဂ့ၤ.” ပမ့ၢ်မၤထွဲ တၢ်ကတိၤဖဲ အ့းဖ့းစူး ၄:၂၆ န့ၣ် ကကဲဘျုးဝဲစ့ၢ်ကီး. ဖဲန့ၣ်တဲဝဲလၢ “တဘၣ်ပျဲ သုတၢ်သးဒိၣ် အိၣ်ဒံးတုၤလၢ မုၢ်လီၤနုာ်တဂ့ၤ.”
၇. လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဖဲ မးသဲ ၇:၁-၅ န့ၣ်မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကမၤအါထီၣ် ပတၢ်နာ်န့ၢ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်ဒ်လဲၣ်.
၇ ပမၤအါထီၣ် ပတၢ်နာ်န့ၢ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် သ့ခီဖျိ ပထံၣ်အဝဲသ့ၣ် ဒ်ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်အဝဲသ့ၣ်အသိး. ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်အဝဲသ့ၣ် ဒီးတတိၢ်နီၣ်ဃာ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ကမၣ်ဘၣ်. အဃိ ပဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီး ပတဘၣ်တိၢ်န့ၢ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ကမၣ်ဘၣ်. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၀:၃) ပတဘၣ်သးစၢၢ်ဆၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် အတၢ်ကမၣ်ဘၣ်. ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ဃုထံၣ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ ဒီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်နာ်က့ အဲၣ်ဒိးမၤဝဲ တၢ်လၢအဘၣ်စ့ၢ်ကီး. (ဖး မးသဲ ၇:၁-၅.) တၢ်အဲၣ်န့ၣ် “နာ်တၢ်ခဲလၢာ်” အဃိ ပနာ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် အဲၣ်ဒိးမၤတၢ်လၢအဘၣ် ဒီးတအဲၣ်ဒိးမၤဘၣ်ဒိပှၤ နီတဘျီဘၣ်. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၃:၇) ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ တအဲၣ်ဒိးလၢ ပကနာ်မူသူ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်ဘၣ်. အဝဲအဲၣ်ဒိးလၢ ပကနာ်န့ၢ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ခီဖျိ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပနာ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ်သ့အဃိ. *
၈. နမၤအိၣ်ထီၣ် နတၢ်နာ်န့ၢ် နဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၈ ဒ်သိး ပကပာ်ကဲပှၤဂၤအဂီၢ် ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤအိၣ်ထီၣ်အီၤ ဒီးပလိၣ်ဘၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ပကနာ်ပှၤဂၤအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်န့ၣ်. ပမၤအိၣ်ထီၣ် ပတၢ်နာ်န့ၢ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်. နကဘၣ်ရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ် တဲသကီးတၢ်ဒီးအဝဲသ့ၣ် လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လီၢ်, ဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်, ဝံသးစူၤ အဝဲသ့ၣ် ဒီးဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အကဲပှၤလၢ နနာ်န့ၢ်အီၤသ့. အခီၣ်ထံးခါ ဖဲနရ့ဒီးပှၤဂၤသီသီန့ၣ် နကပလီၢ်သး ဒီးနတတဲပၠး နဂ့ၢ်နကျိၤ ခဲလၢာ်ခဲဆ့ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် နသ့ၣ်ညါထီၣ်အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်အါထီၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကအဲၣ်ဒိးတဲဖျါအါထီၣ် နဂ့ၢ်နကျိၤတဖၣ်. (လူၤကၣ် ၁၆:၁၀) ဘၣ်ဆၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ နနာ်န့ၢ်အီၤတဂၤ မ့ၢ်မၤဟးဂီၤနသးဟီမီၤ နကမၤဒ်လဲၣ်. နတဘၣ်သးလၢာ်အီၤ တဘျီဃီဘၣ်, ဆဲးရ့ဒီးအီၤ ဒီးဟ့ၣ်အီၤတၢ်ဆၢကတီၢ်. ခီဖျိလၢ တၢ်လၢပှၤတနီၤမၤဝဲအဃိ နတဘၣ်သးဟးဂီၤ ဒီးနတဘၣ်ဆိကမိၣ်လၢ နနာ်အီၣ် အဝဲသ့ၣ်တသ့လၢၤဘၣ်န့ၣ်တဂ့ၤ. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် ပကတဲသကီး ယဟိဝၤယွၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီတနီၤ အတၢ်လဲၤခီဖျိ. အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် ပှၤဂၤမၤဟးဂီၤဘၣ်အသး ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် ဆဲးနာ်န့ၢ်ပှၤဂၤတဖၣ်ဒံး.
ကွၢ်လိပှၤလၢ အဆဲးနာ်န့ၢ် ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်
၉. (က) နီၢ်ဃးနၤ ထံၣ်ဘၣ်ဒီး ပှၤလၢအတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်တဖၣ် မၤတၢ်လၢအကမၣ်သနာ်က့ အပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အဆဲးနာ်န့ၢ်ဒံး ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤဒ်လဲၣ်. (ခ) နီၢ်ဃးနၤ အတၢ်လဲၤခီဖျိန့ၣ် မၤစၢၤနၤလၢနကနာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤ.)
၉ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်တဂၤန့ၣ် အမၤဟးဂီၤဘၣ်နသး တဘျီဘျီဧါ. အမ့ၢ်မၤဟးဂီၤဘၣ်နသးန့ၣ် နမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထီၣ် နီၢ်ဃးနၤ အတၢ်လဲၤခီဖျိန့ၣ် ကကဲဘျုးလၢနဂီၢ်. ဖဲနီၢ်ဃးနၤအစိၤန့ၣ် ပှၤလုၢ်တၢ်ခိၣ်အဒိၣ်ကတၢၢ် စီၤဧ့လံၤတီခိၣ်ရိၤမဲဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ လၢကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤဧ့လံၤ အဟံၣ်ဖိဃီဖိတနီၤန့ၣ် အဒိအတဲာ်တဂ့ၤဘၣ်. အဖိခွါတဖၣ်လၢအကဲ ပှၤလုၢ်တၢ်ဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးလုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝး လၢအတဂ့ၤဘၣ် ဒီးမၤတၢ်လၢအလီၤရၢၢ်လီၤစၢၢ်. ဘၣ်ဆၣ် အပါတသိၣ်က့ၤအဝဲသ့ၣ် ဆူၣ်ဆူၣ်ဘၣ်. သနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ ဆဲးပျဲဒံး စီၤဧ့လံၤလၢ ကကဲပှၤလုၢ်တၢ်ခိၣ်အဒိၣ်ကတၢၢ် အဃိ နီၢ်ဃးနၤန့ၣ် အလဲၤဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ လၢဒဲစီဆှံဒံး. တကးဒံးဘၣ် ဖဲနီၢ်ဃးနၤ ဃ့ထုကဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် လၢတၢ်သးအုးအပူၤအခါ စီၤဧ့လံၤဆိမိၣ်ကမၣ်ဝဲလၢ နီၢ်ဃးနၤန့ၣ် အမူၤသံး. စီၤဧ့လံၤ တဃုသ့ၣ်ညါဆိတၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ် ဒီးဆိမိၣ်ကမၣ်ဝဲ နီၢ်ဃးနၤ လၢအသးဘၣ်ဒိတဂၤအံၤ. (၁ ၡမူၤအ့လး ၁:၁၂-၁၆) နီၢ်ဃးနၤ ထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်အိၣ်သး ဒ်အံၤသနာ်က့ အအၢၣ်လီၤ ယဟိဝၤယွၤလၢ အဖိခွါမ့ၢ်အိၣ်န့ၣ် အကဟဲပာ်အဖိလၢ ဒဲစီဆှံ. ဒီးဖဲန့ၣ် အဖိခွါကဘၣ်အိၣ်လၢ စီၤဧ့လံၤ အတၢ်ကွၢ်ထွဲအဖီလာ်. (၁ ၡမူၤအ့လး ၁:၁၁) အဃိ လၢခံတယံာ်ဘၣ်ဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဆိၣ်ဂ့ၤနီၢ်ဃးနၤ ဒီးဟ့ၣ်လီၤအီၤအဖိခွါ စီၤၡမူၤအ့လး. (၁ ၡမူၤအ့လး ၁:၁၇-၂၀) မ့မ့ၢ်လၢ စီၤဧ့လံၤ အဖိခွါတဖၣ်ဟီန့ၣ် ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်ဘၣ်အခါ ယဟိဝၤယွၤ စံၣ်ညီၣ်အဝဲသ့ၣ်.—၁ ၡမူၤအ့လး ၄:၁၇.
၁၀. စီၤပၤဒၤဝံးန့ၣ် ပှၤတနီၤ တသးတီဒီးအီၤလၢၤဘၣ် သနာ်က့ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဆဲးနာ်န့ၢ်ဒံး ပှၤအဂၤတဖၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၀ နသကီးလၢ နရ့ဒီးအီၤဘူးဘူးတဂၤ အတတီဒီးနၤလၢၤဘၣ်န့ၣ် အိၣ်တဘျီဘျီဧါ. မ့ၢ်အိၣ်န့ၣ် နမ့ၢ်ဆိကမိၣ် စီၤပၤဒၤဝံး အတၢ်လဲၤခီဖျိန့ၣ် ကမၤစၢၤနၤ. စီၤပၤဒၤဝံးအိၣ်ဒီး အသကီးတဂၤလၢ အမ့ၢ်ဝဲစီၤအဃံသဖ့ၤလး. ဖဲစီၤအးဘၡါလိၣ် ထီဒါအပါစီၤဒၤဝံး ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢးထီၣ် အပါ အလီၢ်အခါ စီၤအဃံသဖ့ၤလး ဆီၣ်ထွဲအီၤ. စီၤဒၤဝံးအဖိခွါ ဒီးအသကီး ထီဒါက့ၤအီၤအဃိ အသးဘၣ်ဒိညါ. စီၤဒၤဝံး ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်သးဒ်အံၤ သနာ်က့ အဆဲးနာ်န့ၢ်ဒံး အသကီးလၢအဂၤဒံး. စီၤဒၤဝံး ဆဲးနာ်န့ၢ်ဒံး အသကီးစီၤဃူၡဲၤ လၢအသးတီဒီးအီၤ ဒီးတထီဒါက့ၤအီၤဘၣ်. စီၤဃူၡဲၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အကဲသကီးလၢအဂ့ၤတဂၤ, တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အိၣ်လၢ အသးသမူအဂီၢ်နာ်က့ အဆဲးမၤစၢၤ စီၤဒၤဝံးဒံး. စီၤဃူၡဲၤန့ၣ် အကဲပှၤလၢ စီၤဒၤဝံးနာ်န့ၢ်အီၤသ့ သပှၢ်တၢၢ်.—၂ ၡမူၤအ့လး ၁၇:၁-၁၆.
၁၁. စီၤနၤဘလး အပျဲၢ်တဂၤ အပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အနာ်န့ၢ် နီၢ်အဘံၤကါယံးလး ဒ်လဲၣ်.
၁၁ ခဲအံၤ ပကတဲသကီး ဘၣ်ဃးဒီး စီၤနၤဘလး အပျဲၢ်တဂၤ အဒိအတဲာ်. စီၤဒၤဝံး ဒီးအပှၤတဖၣ်န့ၣ် မၤစၢၤဝဲ စီၤနၤဘလး အပျဲၢ်တဖၣ်. လၢခံန့ၣ် စီၤဒၤဝံးလဲၤဃ့ဝဲ တၢ်အီၣ်လၢ ပှၤကဲဒိၣ် စီၤနၤဘလးအအိၣ် လၢအဝဲဒီးအပှၤတဖၣ် ကအီၣ်တၢ်အဂီၢ်. စီၤနၤဘလး တအဲၣ်ဒိးဟ့ၣ် စီၤဒၤဝံးတၢ်အီၣ် နီတစဲးဘၣ်အဃိ စီၤဒၤဝံး သးပှံၢ်ထီၣ်တၢ်သပှၢ်တၢၢ် ဒီးအပာ်လီၤအသးလၢ အကမၤသံဝဲ ပှၤပိာ်ခွါလၢ စီၤနၤဘလး အဒူၣ်ဖိထၢဖိအကျါ ခဲလၢာ်. အဃိ စီၤနၤဘလး အပျဲၢ်တဂၤ လဲၤတဲပၠးဘၣ် တၢ်အိၣ်သးအံၤလၢ စီၤနၤဘလးအမါ နီၢ်အဘံၤကါယံးလးအအိၣ်. အပျဲၢ်တဂၤအံၤန့ၣ် အကဲစီၤနၤဘလး အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးအနာ်ဝဲလၢ နီၢ်အဘံၤကါယံးလး မၤဘၣ်ဂီၢ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်အိၣ်သးအံၤသ့အဃိ အဝဲတဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးအသးဘၣ်. နီၢ်အဘံၤကါယံးလးန့ၣ် အကဲပိာ်မုၣ်လၢ အကူၣ်တၢ်သ့အဃိ အပျဲၢ်တဂၤအံၤ နာ်န့ၢ်အီၤ. လၢတၢ်သးဒူအပူၤ နီၢ်အဘံၤကါယံးလး လဲၤတြီဝဲ စီၤဒၤဝံး ဒ်သိးအတမၤသံ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ တဂ့ၤအဂီၢ်. အဃိ ကုၢ်တဂၤအံၤ နာ်န့ၢ်ဝဲ နီၢ်အဘံၤကါယံးလးန့ၣ် ဖးဘၣ်ညါ. (၁ ၡမူၤအ့လး ၂၅:၂-၃၅) နီၢ်အဘံၤကါယံးလး နာ်ဝဲလၢ စီၤဒၤဝံး ကထိၣ်ထံစီၤထံတၢ် ဒီးအတမၤကြီတၢ်ဘၣ်.
၁၂. ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်န့ၣ် မၤကမၣ်တၢ်သနာ်က့ ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အနာ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၂ ယ့ၣ်ၡူး အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် မၤကမၣ်တၢ် သနာ်က့ ယ့ၣ်ၡူးနာ်န့ၢ် အဝဲသ့ၣ်ဒံး. (ယိၤဟၣ် ၁၅:၁၅, ၁၆) ဖဲစီၤယၤကိာ် ဒီးစီၤယိၤဟၣ် ဃ့ဝဲတၢ်လီၢ်တၢ်လၤလီၤဆီ လၢကစၢ်ယွၤအဘီမုၢ်အပူၤအခါ ယ့ၣ်ၡူးတထံၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်လီကီ တၢ်လီၢ်တၢ်လၤအဃိ အမၤကစၢ်ယွၤ အတၢ်မၤန့ၣ်ဘၣ်. ဒီးယ့ၣ်ၡူးဆဲးပျဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ကကဲဒံး တၢ်မၢဖိ. (မၢ်ကူး ၁၀:၃၅-၄၀) ဒီးလၢခံ ဖဲပှၤဖီၣ်ယ့ၣ်ၡူးတနၤန့ၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်ခဲလၢာ် ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်အီၤ. (မးသဲ ၂၆:၅၆) တၢ်ကဲထီၣ်သး ဒ်အံၤနာ်က့ ယ့ၣ်ၡူးဆဲးနာ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ်ဒံး. ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါအဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်ဂ့ၤဂ့ၤ အဃိ ယ့ၣ်ၡူး “အဲၣ်အဝဲသ့ၣ်တုၤလၢ အကတၢၢ်.” (ယိၤဟၣ် ၁၃:၁) ဖဲယ့ၣ်ၡူး ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ဝံၤအလီၢ်ခံ အဟ့ၣ်လီၤဝဲ တၢ်မၢဖိလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီ ၁၁ ဂၤလၢမူဒါဖးဒိၣ် ဒ်သိးဒီး ကတီခိၣ်ရိၤမဲဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ဒီးကွၢ်ထွဲဝဲသိလၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်. (မးသဲ ၂၈:၁၉, ၂၀; ယိၤဟၣ် ၂၁:၁၅-၁၇) အဃိ ယ့ၣ်ၡူးနာ်န့ၢ် ပှၤတလၢတပှဲၤဘၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် တကဲထီၣ် တၢ်ကလီကလီဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ် ဆဲးမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ တုၤလၢအသံ. ပထံၣ်ဘၣ်လၢ နီၢ်ဃးနၤ, စီၤဒၤဝံး, စီၤနၤဘလး အပျဲၢ်တဂၤ, နီၢ်အဘံၤကါယံးလး ဒီးယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် နာ်န့ၢ်ဝဲ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ အတလၢတပှဲၤဘၣ်တဖၣ် အဃိ အဝဲသ့ၣ် ပာ်လီၤဝဲတၢ်အဒိဂ့ၤမး.
မၤအိၣ်ထီၣ်ကဒါက့ၤ ပတၢ်နာ်န့ၢ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်
၁၃. တဘျီတခီၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ကီလၢပကနာ်န့ၢ် ပှၤဂၤအဂီၢ်လဲၣ်.
၁၃ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢနနာ်န့ၢ်အီၤ ဒီးနတဲဘၣ်အီၤ တၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်တဂၤန့ၣ် လၢခံနသ့ၣ်ညါထီၣ်ဘၣ်လၢ အဝဲဟးတဲဘၣ် နတၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်န့ၣ် အိၣ်တဘျီဘျီဧါ. တၢ်မ့ၢ်ကဲထီၣ်အသးဒီးနၤ ဒ်န့ၣ်န့ၣ် နသးကဟးဂီၤဒိၣ်မး. အဒိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤန့ၣ် လဲၤတဲပၠးဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤလၢ အနီၢ်ကစၢ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ. ဝံၤဒီးလၢခံတနံၤန့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤအံၤ အမါန့ၣ် ကီးဝဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤအံၤ ဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤ. အဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤအံၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤအံၤ က့ၤတဲဘၣ်အမါတၢ်ဂ့ၢ်လံ. အဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤအံၤ အတနာ်အီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤန့ၣ်လၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲတပျၢ်စုပျၢ်ခီၣ်ဘၣ်, အဝဲလဲၤဃ့ကဒီး တၢ်မၤစၢၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် အဂၤတဂၤအအိၣ်. ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤအံၤ မၤစၢၤအီၤဒ်သိး အတၢ်နာ်န့ၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ကအိၣ်ထီၣ်က့ၤအဂီၢ်.
၁၄. ဒ်သိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ ကနာ်န့ၢ်က့ၤပှၤဂၤအဂီၢ် တၢ်မနုၤမၤစၢၤအီၤလဲၣ်.
၁၄ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ သးထီၣ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်ခံဂၤ ဒီးအတူၢ်ဘၣ်လၢ အနာ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ် တသ့ဘၣ်န့ၣ် အိၣ်ဖးယံာ်ညါ. ဘၣ်ဆၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအံၤ နီၣ်ဘၣ်က့ၤ တၢ်ကတိၤလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤတဲဝဲ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ပှၤလၢအကဲ ပဒုၣ်ပဒါန့ၣ် မ့ၢ်မုၣ်ကီၤလံၢ်, တမ့ၢ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်ဘၣ်.” အဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအံၤ ဆိကမိၣ်ထံဝဲ တၢ်ကတိၤတထံၣ်အံၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီးအဝဲဃ့တၢ်မၤစၢၤ လၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ်. ဒီးလၢခံ အဝဲအိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးက့ၤဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်ခံဂၤန့ၣ်.
၁၅. တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကနာ်န့ၢ်က့ၤပှၤဂၤအဂီၢ် ပလိၣ်ဘၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လဲၣ်.
၁၅ မ့ၢ်ပှၤပာ်ပတုာ်ကွံာ် နမူဒါလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤ တဘျီဘျီဧါ. ပှၤမ့ၢ်ပာ်ပတုာ်ကွံာ် နမူဒါန့ၣ် နသးကဘၣ်ဒိ ဒိၣ်မး. တချုးဖဲ ဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ဒုးခံဘျီတဘျီ စးထီၣ်ဘၣ်န့ၣ် နးစံၣ် ကၠၢမနံၣ် တြီဃာ်ဝဲ ပတၢ်ဖံးတၢ်မၤ. သနာ်က့ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် ကြ့းဒီးအမိန့ၣ် ဆဲးမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလၢ တၢ်သးတီအပူၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ကြ့းန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကကွဲးကူဝဲ တၢးထီခိးတၢ် လၢဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဂီၢ်. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ကြ့းအပါန့ၣ် ထီဒါဝဲ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအခါ အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်ယိၣ်ဝဲလၢ ကြ့းအပါန့ၣ် ကဟ့ၣ်လီၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် အတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ ပှၤလၢအထီဒါတၢ်တဖၣ် အအိၣ်အဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် တမၢဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ကြ့း မၤဝဲမူဒါတခါအံၤလၢၤဘၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ကြ့း ထံၣ်ဘၣ်တၢ်မၤကွၢ်လၢအဂၤ အိၣ်ဒံး. ဖဲဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ဒုး ခံဘျီတဘျီ အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် တဟ့ၣ်ဝဲ ကြ့းဒီးအမိလၢ တၢးထီခိးတၢ်ဘၣ်. ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် မ့ၢ်ထံၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ကျဲပူၤသနာ်က့ တတဲတၢ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ကြ့း အသးဘၣ်ဒိဝဲဒိၣ်မးအဃိ အဝဲကပျၢ်ကွံာ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် အတၢ်ကမၣ် ဒီးကနာ်န့ၢ်က့ၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အံၤအဂီၢ်န့ၣ် တံာ်တာ်ဝဲဖးယံာ်ညါ. ဘၣ်ဆၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ကြ့း နီၣ်ထီၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ပျၢ်ဝဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် အတၢ်ကမၣ်အဃိ အဝဲစ့ၢ်ကီး ကြၢးပျၢ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် အတၢ်ကမၣ်. *
“ပှၤလၢအကဲ ပဒုၣ်ပဒါန့ၣ် မ့ၢ်မုၣ်ကီၤလံၢ်, တမ့ၢ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်ဘၣ်”
၁၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ဒ်သိးပကနာ်န့ၢ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဂီၢ်လဲၣ်.
၁၆ နမ့ၢ်လဲၤခီဖျိဘၣ် တၢ်အိၣ်သးလၢ အမၤဘၣ်ဒိနသးဒ်အံၤန့ၣ် မၤအိၣ်ထီၣ်က့ၤ နတၢ်နာ်န့ၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်. နကနာ်န့ၢ်ပှၤဂၤအဂီၢ်န့ၣ် နကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါ ဒီးနကလိၣ်ဘၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ်. အဒိ နမ့ၢ်အီၣ်ဘၣ် တၢ်အီၣ်လၢအအိၣ်ဒီး အစုၣ်အပျၢ်န့ၣ် လၢခံနကပလီၢ်နသး ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လၢနကအီၣ်အီၤတဖၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ နအီၣ်ဘၣ်တၢ်စုၣ်တၢ်ပျၢ် တဘျီအဃိ နတအီၣ်တၢ်အီၣ်အဂၤ လၢၤဘၣ်ဒုတမ့ၢ်ဘၣ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤတလၢတပှဲၤဘၣ်, အဝဲသ့ၣ် မၤဘၣ်ဒိဘၣ်ပသး တဘျီအဃိ ပတနာ်န့ၢ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအဂၤလၢၤဘၣ်ဒု တဘၣ်မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ပမ့ၢ်မၤအိၣ်ထီၣ်ကဒါက့ၤ ပတၢ်နာ်န့ၢ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်န့ၣ် ပကသးခုအါထီၣ်, တကးဒံးဘၣ် ဒ်သိး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ တဂၤဒီးတဂၤ ကနာ်န့ၢ်လိာ်သးအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပကသ့ၣ်ညါအါထီၣ်.
၁၇. ဘၣ်မနုၤအဃိ အရ့ဒိၣ်လၢ ပကဘၣ်နာ်န့ၢ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လဲၣ် ဒီးတၢ်မၤလိလၢခံတခါန့ၣ် ပကတဲသကီး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၇ လၢဟီၣ်ခိၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်ပၢဝဲတဘ့ၣ်အံၤန့ၣ် ပှၤအါဂၤနာ်န့ၢ်လိာ်သး တဘူၣ်လၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် ပနာ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ်သ့ ခီဖျိလၢ ပအဲၣ်အဝဲသ့ၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ပှၤအဃိ. ပတၢ်နာ်န့ၢ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ခဲအံၤန့ၣ် ပကအိၣ်ဒီးတၢ်သးခု ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိး ဒီးခါဆူညါစ့ၢ်ကီး ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲအခါန့ၣ် ကကဲထီၣ် တၢ်ဒီသဒၢလၢပဂီၢ်. ဘၣ်ဆၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ် မ့ၢ်မၤဘၣ်ဒိဘၣ်နသး ဒီးနတၢ်နာ်န့ၢ် အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်ဟီမီၤ နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ဂုာ်ကျဲးစၢးအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်ဒ် ယဟိဝၤယွၤအသိး. မၤထွဲ လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ, မၤဒိၣ်ထီၣ်နတၢ်အဲၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ ဒီးမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ ပှၤဂၤအဒိအတဲာ် လၢလံာ်စီဆှံပူၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပသးတဘၣ်ဒိလၢၤဘၣ် ဒီးပကနာ်န့ၢ်ကဒါက့ၤ ပှၤဂၤ. ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်သကီးလၢ ‘အတီဒီးပှၤ ဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်’ တဖၣ်အါမး. (ကတိၤဒိ ၁၈:၂၄) ပကဘၣ်နာ်န့ၢ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် တကးဒံးဘၣ် ပကဘၣ်ကဲထီၣ်ပှၤလၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် နာ်န့ၢ်ဝဲသ့. အဃိ တၢ်မၤလိလၢခံတခါန့ၣ် ပကမၤလိ ဘၣ်ဃးဒီး ဒ်သိး ပှၤနာ်န့ၢ်ပှၤကသ့အဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.
တၢ်သးဝံၣ် ၉၉ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဂီၢ်မုၢ်ဂီၢ်ပၤ
^ ပကဘၣ်နာ်န့ၢ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် မၤဟးဂီၤဘၣ်ပသးအဃိ ပကနာ်န့ၢ် အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ် တညီဝဲထီဘိဘၣ်. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကမၤလိ ဘၣ်ဃးဒီး ပမ့ၢ်မၤထွဲလံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဒီးဆိကမိၣ်ထံ ပှၤလၢညါတဖၣ် အဒိအတဲာ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကနာ်န့ၢ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်. တကးဒံးဘၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကမၤအိၣ်ထီၣ်က့ၤ ပတၢ်နာ်န့ၢ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အမၤဘၣ်ဒိဘၣ်ပသးတဖၣ်.
^ တဘျီတခီၣ် ပှၤလၢအပာ်မၤအသး ဒ်သိးဒီး အကဲပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်န့ၣ် “ကတဲက့ၣ်တဲကူတၢ်” ဒ်သိး ကကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်ပှၤအဂီၢ်. (မၤတၢ် ၂၀:၃၀) လံာ်စီဆှံ ဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤလၢ ပှၤတနီၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် ပတကြၢးနာ်န့ၢ် အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. (ယူဒၤ ၄) အဃိ ပှၤဒ်န့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပတနာ်အဝဲသ့ၣ် ဒီးဒိကနၣ် အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်.
^ နမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါအါထီၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ကြ့း အတၢ်လဲၤခီဖျိန့ၣ် ကွၢ်လံာ် 1974 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, pp. 129-131.