ခီ​ဆူ​ ​တၢ်​ဂ့ၢ်​မိၢ်​ပှၢ်

လဲၤတလၢတုၤလၢ တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်တီတဖၣ်

တၢ်မၤလိ ၅၁

ဆဲး “ဒိကနၣ်အကလုၢ်”

ဆဲး “ဒိကနၣ်အကလုၢ်”

“အ​ဝဲ​အံၤ မ့ၢ်​ယ​ဖိခွါ​လၢ​ယ​အဲၣ်​ ဒီး​ယ​ဘၣ်သူၣ်​ဘၣ်သး​အီၤ​လီၤ. ဒိကနၣ်​အ​ကလုၢ်​တက့ၢ်.”—မး​သဲ ၁၇:၅.

တၢ်သးဝံၣ် ၅၄ “လၢ​အံၤ​မ့ၢ်​ကျဲ”

တၢ်​မၤလိ​အံၤ အ​တၢ်​တိာ်ပာ် *

၁-၂. (က) ယ့ၣ်ၡူး​အ​တၢ်မၢဖိ​သၢ​ဂၤ က​​ဘၣ်​မၤ​ဝဲ​တၢ်မနုၤ​လဲၣ်​ ဒီး​အဝဲသ့ၣ်​ မၤ​ဝဲ​ဒ်လဲၣ်. (ခ) လၢ​တၢ်​မၤလိ​အံၤ​အ​ပူၤ ပ​က​တဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်​မနုၤ​လဲၣ်.

ဖဲ ခ.န ၃၂ ဘူၣ်​လဲၤကပာ်​ဝံၤ​အလီၢ်​ခံ တၢ်မၢဖိ​ပ့းတရူး, ယၤကိာ် ဒီး​ယိၤဟၣ်​ ထံၣ်​ဘၣ်​ဝဲ တၢ်​ထံၣ်​လၢညါခီ​လၢ အ​​လီၤ​ကမၢ​ကမၣ်​တခါ​လီၤ. လၢ​ကစၢၢ်​ဖးထီ​တ​ဖျၢၣ်​ အလိၤ​န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ထံၣ်​ဘၣ်​ဝဲ ယ့ၣ်ၡူး​လဲလိာ်​အသး​လီၤ. ​ဘၣ်​သ့ၣ်​သ့ၣ်​ ကစၢၢ်​တ​ဖျၢၣ်​အံၤ ကအိၣ်​လၢ ကစၢၢ်​ဃ့ၤရမိၣ်​ အလိၤ​လီၤ. ဖဲန့ၣ်​ ယ့ၣ်ၡူး “အ​မဲာ်သၣ်​ ကပီၤ​ထီၣ်​ဒ်​မုၢ်​အသိး ဒီး​အ​တၢ်ကူ​တၢ်ကၤ ကပြုၢ်​ကပြီၤ ဒ်​တၢ်​ကပီၤ​အသိး​လီၤ.” (မး​သဲ ၁၇:၁-၄) ဖဲ​အဝဲသ့ၣ်​ ထံၣ်တၢ်​ထံၣ်​လၢညါခီ ဘူး​က​ဝံၤ​အခါ တၢ်မၢဖိ​တဖၣ်​ နၢ်ဟူ​​ဘၣ်​ဝဲ ကစၢ်​ယွၤ တဲ​ဝဲ​လၢ “အ​ဝဲ​အံၤ မ့ၢ်​ယ​ဖိခွါ​လၢ​ယ​အဲၣ်​ ဒီး​ယ​ဘၣ်သူၣ်​ဘၣ်သး​အီၤ​လီၤ. ဒိကနၣ်​အ​ကလုၢ်​တက့ၢ်.” (မးသဲ ၁၇:၅​) တၢ်မၢဖိ​သၢ​ဂၤ​အံၤ ဒိကနၣ်​ယ့ၣ်ၡူး အ​ကလုၢ်​န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ ခီဖျိ တၢ်​လၢ​အ​မၤ​ဝဲ​လၢ အ​တၢ်​အိၣ်မူ​အ​ပူၤ​လီၤ. အဃိ ပ​ဝဲ​သ့ၣ်​စ့ၢ်ကီး ပ​အဲၣ်ဒိး​ကွၢ်လိ​မၤဒိး အဝဲသ့ၣ်​လီၤ.

တၢ်​မၤလိ​လၢ​အ​ပူၤကွံာ်​တခါ​န့ၣ်​ ပ​မၤလိ​​ဘၣ်​လၢ ပ​မ့ၢ်​အဲၣ်ဒိး ဒိကနၣ်​ယ့ၣ်ၡူး အ​ကလုၢ်​န့ၣ်​ တၢ်​လၢ​ပ​က​​ဘၣ်​ပတုာ်​မၤ​အီၤ အိၣ်ဝဲ. လၢ​တၢ်​မၤလိ​တခါ​အံၤ​အ​ပူၤ ပ​က​တဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်​ခံ​မံၤ​လၢ ယ့ၣ်ၡူး​တဲ​ဝဲ​လၢ ပ​ကြၢး​မၤ​အီၤ​လီၤ.

“လဲၤနုာ်​​လီၤ​လၢ တြဲၤ​လၢ​အအံၣ်”

၃. ဒ် မးသဲ ၇:၁၃, ၁၄ ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​ဝဲ​အသိး ပ​ကြၢး​မၤ​တၢ်မနုၤ​လဲၣ်.

ဖး မးသဲ ၇:၁၃, ၁၄. ဖဲ​အံၤန့ၣ်​ယ့ၣ်ၡူး​တဲဝဲ တြဲၤ​ခံခါ လၢ​အ​လီၤဆီ​လိာ်သး လၢ​အ​က​ဆှၢ​ပှၤလၢ ကျဲ​ခံဘိ​လၢ​အမ့ၢ် ကျဲ​လၢ​အ “လဲၢ်” ဒီး​ကျဲ​လၢ​အ “အံၣ်” လီၤ. ပာ်သူၣ်​ပာ်သး​လၢ ကျဲ​အိၣ်​ထဲ​ခံဘိ​လီၤ, တအိၣ်​သၢဘိ​ဘၣ်. ဒီး​ပ​က​လဲၤ​လၢ ကျဲ​ဖဲလဲၣ်​တ​ဘိ​လဲၣ်န့ၣ်​ ပ​က​​ဘၣ်​ဃုထၢ​လၢ ပ​နီၢ်ကစၢ်​လီၤ. ပ​တၢ်​ဆၢတဲာ်​တခါ​အံၤန့ၣ်​ မ့ၢ်​ဝဲ​တၢ်​ဆၢတဲာ်​လၢ အရ့ဒိၣ်​ကတၢၢ်, မ့ၢ်​လၢ ပ​က​ဒိးန့ၢ်​ဘၣ်​ တၢ်မူ​အထူ​အယိာ်​န့ၣ်​ ဒိးသန့ၤ​ထီၣ်​အသး​လၢ ပ​တၢ်​ဆၢတဲာ်​တခါ​အံၤ အ​ဖီခိၣ်​အဃိ​လီၤ.

၄. ကျဲ​လၢ​အလဲၢ်​တ​ဘိ​န့ၣ်​ မၤ​အသး​ဒ်လဲၣ်, တဲဖျါ​ထီၣ်​တက့ၢ်.

ပ​က​​ဘၣ်​သ့ၣ်ညါ ကျဲ​ခံဘိ အ​တၢ်​လီၤဆီ​လိာ်သး​လီၤ. ကျဲ​လၢ​အ “လဲၢ်” န့ၣ်​ပှၤ​လဲၤ​​ဘၣ်​အီၤ​ညီ​အဃိ ပှၤ​အါဂၤ ဘၣ်သူၣ်​ဘၣ်သး​ဝဲ. ပှၤ​အါဂၤ​န့ၣ်​ ဆဲး​ပိာ်​ဝဲ​ကျဲ​လၢ​အလဲၢ် ဒီး​မၤ​ပိာ်ဝဲ ပှၤဂၤ​အခံ​အဃိ လီၤသးအုး​ဒိၣ်မး. ကျဲ​တ​ဘိ​အံၤ က​ဆှၢ​ပှၤ​ဆူ​တၢ်သံ, ဒီး​မုၣ်ကီၤလံၢ် ဂုာ်ကျဲးစၢး​​ဝဲ​ဒ်သိး ပှၤ​က​လဲၤ​လၢ ကျဲ​တ​ဘိ​အံၤန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​တ​သ့ၣ်ညါ​​ဝဲ​ဘၣ်.—၁ ကရံၣ်သူး ၆:၉, ၁၀; ၁ ယိၤဟၣ်​ ၅:၁၉.

၅. ပှၤ​တနီၤ ဃုထံၣ်​န့ၢ်​ကျဲ​လၢ​အ “အံၣ်” ဒီး​ဂုာ်ကျဲးစၢး​လဲၤ​တၢ်​လၢ​အ​ပူၤ ဒ်လဲၣ်.

ကျဲ​လၢ​အ “အံၣ်” တ​ဘိ​န့ၣ်​ တ​ဒ်သိး​ဒီး ကျဲ​လၢ​အ “လဲၢ်” တ​ဘိ​ဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူး​တဲ​ဝဲ​လၢ ထဲဒၣ်​ပှၤ​စှၤဂၤ​န့ၣ်​ ​ထံၣ်​န့ၢ်ဝဲ ကျဲ​တ​ဘိ​အံၤ​လီၤ. ​ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ​လဲၣ်န့ၣ်​ ပ​ကကွၢ်​သကိး အ​ဆၢဖိ​လၢခံ​တ​ဆၢ. ဖဲန့ၣ်​န့ၣ်​ ယ့ၣ်ၡူး​ဟ့ၣ်ပလီၢ်​ဝဲ ပှၤလၢ​အ​ပိာ်​အခံ​တဖၣ်​ ဘၣ်ဃး​ဒီး ဝံ​အဘျၣ်​တဖၣ်​လီၤ. (​မးသဲ ၇:၁၅​) ပှၤ​အါဂၤ​န့ၣ်​ တဲ​ဝဲ​လၢ တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ​အိၣ်​အါမး ဒီး​အဝဲသ့ၣ်​ အါတက့ၢ်​န့ၣ်​ တဲ​ဝဲ​လၢ အ​သိၣ်လိ​တၢ်မ့ၢ်​တၢ်တီ. မ့ၢ်​လၢ​တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ အိၣ်​ဝဲ​အါမး​အဃိ ပှၤ​အါဂၤ​န့ၣ်​ အသး​ဟးဂီၤ ဒီး​အ​ခိၣ်နူာ်​ဘံဘူဝဲ ဒီး​တ​ဃုဝဲ ကျဲ​လၢ​အ​က​ဆှၢ​အီၤ​ဆူ တၢ်မူ​လၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ တၢ်မူ​အကျဲ​န့ၣ်​ ပ​ဃုထံၣ်​န့ၢ်​အီၤ​သ့. ယ့ၣ်ၡူး​တဲ​ဝဲ​လၢ “သု​မ့ၢ်​အိၣ်ဂၢၢ်​ဆိးကျၢၤ​လၢ ယ​ကလုၢ်​ကထါ​အ​ပူၤ​န့ၣ်​ သု​မ့ၢ်​ယ​ပျဲၢ်​ယ​ဘီၣ်​တဖၣ်​ အ​နီၢ်ကီၢ်​လီၤ. ဒီး​သု​က​သ့ၣ်ညါ တၢ်မ့ၢ်​တၢ်တီ ဒီး​တၢ်မ့ၢ်​တၢ်တီ က​မၤ​ထူၣ်ဖျဲး​ထီၣ်​သု​လီၤ.” (ယိၤဟၣ်​ ၈:၃၁, ၃၂) န​မၤလိ​ကစၢ်​ယွၤ အ​ကလုၢ်​ကထါ မူာ်မူာ်​နီၢ်နီၢ် ဒ်သိး န​က​သ့ၣ်ညါ ကစၢ်​ယွၤ​အ​တၢ်ဘၣ်သး​အဂီၢ်, ဒီး​န​ဒိကနၣ်​ ယ့ၣ်ၡူး​အ​တၢ်​သိၣ်လိ​တဖၣ်​လံ. တကး​ဒံးဘၣ်​ ပ​သ့ၣ်ညါ​​ဘၣ်​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ အဲၣ်ဒိး​လၢ ပ​က​ပာ်တ့ၢ်​ကွံာ် တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ​ကမၣ်​ အ​တၢ်​သိၣ်လိ ဒီး​အ​ဝဲ​တ​အဲၣ်ဒိး ပ​မၤ​နံၤ​သ​ဘျ့ အ​မူးပွဲ​လၢ အ​ဟဲ​လီၤစၢၤ​လီၤသွဲၣ်​လၢ တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ​ကမၣ်​ မ့တမ့ၢ် အ​ဘၣ်ထွဲ​ဒီး တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ​ကမၣ်​ အလုၢ်​အလၢ်​ဘၣ်. ဒီး​န​သ့ၣ်ညါ​လၢ ​န​​ဘၣ်​မၤ​ဒ်​ယဟိဝၤ​ယွၤ အ​တၢ်ဘၣ်သး ဒီး​န​​ဘၣ်​ပာ်တ့ၢ်​ကွံာ် လုၢ်လၢ်​လၢ အ​တ​ဘၣ်​ကစၢ်​ယွၤ​အသး​န့ၣ်​ တမ့ၢ်​တၢ်​ညီ လၢ​နဂီၢ်​ဘၣ်. (မးသဲ ၁၀:၃၄-၃၆) ​ဘၣ်​သ့ၣ်​သ့ၣ်​ ဖဲ​န​မၤတၢ်​ဆီတလဲ​အခါ တ​ညီ​လၢ​နဂီၢ်​ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ မ့ၢ်​လၢ​န​အဲၣ်​ကစၢ်​ယွၤ ဒီး​န​အဲၣ်ဒိး​မၤ အ​တၢ်ဘၣ်သး​အဃိ န​တပျၢ်​စု​ပျၢ်ခီၣ်​ဘၣ်, နဆဲး​ဂုာ်ကျဲးစၢး သပှၢ်​ကတၢၢ်​လီၤ. န​တ​မၤ​ပိာ်​ပှၤဂၤ​အခံ​ဘၣ်​ ဒီး​န​ဃု​တၢ်မ့ၢ်​တၢ်တီ ဒ်အံၤ​အဃိ ဖး​ဂ့ၤ​ညါ. ဒီး​ကစၢ်​ယွၤ က​သးခု​လၢ​န​ဃိ​ဒိၣ်မး.—ကတိၤဒိ ၂၇:၁၁.

န​ဆဲး​လဲၤ​တၢ်​လၢ ကျဲ​လၢ​အအံၣ်​အ​ပူၤ က​သ့​ဒ်လဲၣ်

ကစၢ်​ယွၤ အ​တၢ်​ဟ့ၣ်ကူၣ်​ ဒီး​အ​တၢ်ဘျၢ​န့ၣ်​ မၤစၢၤ​ပှၤလၢ ပ​က​ဆဲး​အိၣ်​လၢ​ကျဲ​လၢ​အ “အံၣ်” ပူၤ (ကွၢ်​လံာ်​အဆၢ ၆-၈​) *

၆. ဒ် စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ၁၁၉:၉, ၁၀, ၄၅, ၁၃၃ တဲ​ဝဲ​အသိး တၢ်မနုၤ​က​မၤစၢၤ​ပှၤ ဒ်သိး​ပ​က​ဆဲး​အိၣ်​လၢ ကျဲ​လၢ​အအံၣ်​ပူၤ​အဂီၢ်​လဲၣ်.

ဖဲ​ပ​လဲၤ​တၢ်​လၢ ကျဲ​လၢ​အအံၣ်​အခါ တၢ်မနုၤ​က​မၤစၢၤ​ပှၤ ဒ်သိး​ပ​က​ဆဲး​အိၣ်​လၢ ကျဲ​ပူၤ​လဲၣ်. ဆိကမိၣ်​ကွၢ် တၢ်​အဒိ​လၢ​ဘၣ်ဃး​ဒီး ကါ​ကျဲ​အတီၤ​လၢ အ​အိၣ်​လၢ ကါ​ကျဲ​ကပၤ. ကါ​ကျဲ​တ​ဘိ​အံၤန့ၣ်​ အိၣ်​လၢ​ကစၢၢ်​ကပၤ ဒီး​အံၣ်​​ဝဲ​အဃိ ကါ​ကျဲ​အတီၤ​တခါ​အံၤ က​ဒီသဒၢ​ဝဲ ပှၤ​နီကါ​ဖိ​ဒီး​အ​ကါ. ကါ​ကျဲ​တီၤ​တခါ​အံၤန့ၣ်​ ပှၤ​တ့ထီၣ်​အီၤ​ဒ်သိး ပှၤ​နီကါ​ဖိ သု​တ​လဲၤ​တုၤ​လၢ တၢ်​ကပၤ ဒီး​တ​လီၤတဲာ်​လၢ တၢ်တြီၤ​ပူၤ​တဂ့ၤ​အဂီၢ်​လီၤ. အဃိ ပှၤ​နီကါ​ဖိ​အါဂၤ​န့ၣ်​ တမ့ၢ်​လၢ အ​က​ဆိကမိၣ်​​ဝဲ​လၢ တၢ်တီၤ​တခါ​အံၤ ကဲထီၣ်​တၢ်​နိး​တၢ်​ဘျး​လၢ အဂီၢ်​ဘၣ်. ယဟိဝၤ​ယွၤ အ​တၢ်ဘျၢ​လၢ လံာ်စီဆှံ​ပူၤ​စ့ၢ်ကီး လီၤဂာ်​ဒ်သိး ကါ​ကျဲ​အတီၤ​တခါ​အံၤ​လီၤ. ကစၢ်​ယွၤ အ​တၢ်ဘျၢ​တဖၣ်​န့ၣ်​ မၤစၢၤ​ပှၤ​ဒ်သိး ပ​က​ဆဲး​အိၣ်​လၢ ကျဲ​လၢ​အအံၣ်​ပူၤ​အဂီၢ်​လီၤ.—ဖး စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ၁၁၉:၉, ၁၀, ၄၅, ၁၃၃.

၇. ပှၤ​သးစၢ်​တဖၣ်​ ကြၢး​ထံၣ်ဝဲ ကျဲ​လၢ​အအံၣ်​တ​ဘိ​ဒ်လဲၣ်.

န​မ့မ့ၢ် ပှၤ​သးစၢ်​န့ၣ်​ တဘျီ​တခီၣ်​ မ့ၢ်​န​တူၢ်​ဘၣ်​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ အ​တၢ်ဘျၢ​န့ၣ်​ အ​ဃံးတလၢ​ဧါ. မုၣ်ကီၤလံၢ် အဲၣ်ဒိး​လၢ န​က​တူၢ်​ဘၣ်​ဒ်​န့ၣ်​လီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ် အဲၣ်ဒိး​လၢ န​က​ဆိမိၣ်​ ပှၤလၢ​အ​လဲၤ​လၢ ကျဲ​အလဲၢ်​တဖၣ်​န့ၣ်​ အ​တၢ်​အိၣ်မူ​မုာ်​ထဲလဲၣ်​ ဒီး​အဝဲသ့ၣ်​ မၤ​တၢ်မနုၤ​လဲၣ်​လီၤ. အ​ဝဲ​အဲၣ်ဒိး​လၢ န​က​တူၢ်​ဘၣ်​လၢ န​တၢ်​အိၣ်မူ​န့ၣ်​ တ​​လီၤ​သးခု ဒ်​န​သကိး​လၢ​ကၠိ မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢ​န​ထံၣ်​ဘၣ်​အီၤ​လၢ အ့ထၢၣ်နဲး​အ​ပူၤ​ဘၣ်. မုၣ်ကီၤလံၢ် အဲၣ်ဒိး​လၢ န​က​ဆိကမိၣ်​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ အ​တၢ်ဘျၢ​န့ၣ်​ တ​ဟ့ၣ်​နၤ​တၢ်​သးခု လၢ​လၢပှဲၤ​ပှဲၤ​ဘၣ်. * ဘၣ်ဆၣ်​ သ့ၣ်နီၣ်​ထီၣ်​လၢ ပှၤ​လဲၤ​တၢ်ဖိ​လၢ အ​လဲၤ​တၢ်​လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်​အကျဲ​တဂၤ​န့ၣ်​ အကျဲ​က​ကတၢၢ်​ဝဲ ဒ်လဲၣ်​န့ၣ်​ မုၣ်ကီၤလံၢ် တ​အဲၣ်ဒိး​လၢ အ​ဝဲ​က​သ့ၣ်ညါ​​ဝဲ​ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ပ​မ့ၢ်​လဲၤ​တၢ်​လၢ တၢ်မူ​အကျဲ​န့ၣ်​ ပ​တၢ်​အိၣ်မူ​က​မုာ်ဝဲ ထဲလဲၣ်​န့ၣ်​ ယဟိဝၤ​ယွၤ ဒုး​သ့ၣ်ညါ​ပှၤ လီၤတံၢ်​လီၤဆဲး​လီၤ.—စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ၃၇:၂၉; ယၡါယၤ ၃၅:၅, ၆; ၆၅:၂၁-၂၃.

၈. ပ​မၤလိ​န့ၢ်​တၢ်မနုၤ​လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​ခွါ​အိ​လၢ် အ​တၢ်​လဲၤ​ခီဖျိ​လဲၣ်.

ပ​ကကွၢ်​သကိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​ခွါ အိ​လၢ် * လၢ​အမ့ၢ် ပှၤ​သးစၢ်​တဂၤ အ​တၢ်​လဲၤ​ခီဖျိ. အ​သကိး​လၢ အတီၤ​ဒၢး​ပူၤ​တနီၤ​န့ၣ်​ ဆီၣ်သနံး​အီၤ​လၢ က​မၤ​ကမၣ်မုၣ်​ကမၣ်ခွါ​အဂီၢ်​လီၤ. ဒီး​ဖဲ​အ​တဲ​ဝဲ​လၢ အမ့ၢ်​ယဟိဝၤ​ပှၤအုၣ်​အသး ဒီး​အ​အိၣ်မူ​ဒ် လံာ်စီဆှံ အ​တၢ်ဘျၢ​အသိး​အခါ ပိာ်မုၣ်​တနီၤ လၢ​အတီၤ​ဒၢး​ပူၤ​န့ၣ်​ ဂုာ်ကျဲးစၢး ကွဲန့ၢ်​လွဲန့ၢ်​အါထီၣ်​အီၤ လၢ​အ​က​မံဃုာ်​ဒီး အဝဲသ့ၣ်​အဂီၢ်​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ အိ​လၢ်​တ​ကနၣ်​ဃုာ် အဝဲသ့ၣ်​ဘၣ်​ ဒီး​ဆဲး​မၤတၢ်​လၢ​အ​ဘၣ်​လီၤ. ဒီး​အ​ဝဲ​ထံၣ်​ဘၣ်​ဒီး တၢ်​ဆီၣ်သနံး​လၢ အဂၤ​တခါ​ဒံး. အိ​လၢ်​တဲ​ဝဲ​လၢ “ယ​ကၠိသရၣ်​တဖၣ်​ ဆီၣ်သနံး​ယၤ​လၢ ယ​က​လဲၤထီၣ်​ဘၣ်​ ဖၠၣ်စိမိၤ​ကၠိ ဒ်သိး​ပှၤ​က​ပာ်ကဲ​ယၤ ဒီး​ဆိကမိၣ်​ဒိၣ်​ယၤ​အဂီၢ်. အဝဲသ့ၣ်​တဲ​ယၤ​လၢ ယ​မ့ၢ်​တ​ဃု တၢ်​ကူၣ်​​ဘၣ်​ကူၣ်သ့ လၢ​အ​ပတီၢ်​ထီ​​ဘၣ်​န့ၣ်​ တမ့ၢ်​လၢ ယ​က​န့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မၤ​ဘၣ်​ ဒီး​တမ့ၢ်​လၢ ယ​တၢ်​သးခု​ကအိၣ်​လၢ ယ​တၢ်​အိၣ်မူ​ပူၤ​ဘၣ်.” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​ခွါ​အိ​လၢ် ဂ့ၢ်လိာ်​ကွံာ် တၢ်​ဆီၣ်သနံး​တဖၣ်​အံၤ န့ၢ်​ဒ်လဲၣ်. အ​ဝဲ​တဲ​ဝဲ​လၢ “ယ​ရ့​အါထီၣ်​ ယ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​မုၣ်​ခွါ လၢ​ယ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ပူၤ ဒီး​အဝဲသ့ၣ်​ ကဲထီၣ်​ဒ် ယ​ဟံၣ်ဖိ​ဃီဖိ​အသိး. တကး​ဒံးဘၣ်​ ယ​ဃု​သ့ၣ်ညါ​အါထီၣ်​ လံာ်စီဆှံ မူာ်မူာ်​နီၢ်နီၢ်. ယ​ဒံး​မၤလိ​လံာ်စီဆှံ ဒီး​ယ​တၢ်နာ် ဘၣ်ဃး​ဒီး​တၢ်မ့ၢ်​တၢ်တီ​န့ၣ်​ ဒံး​အါထီၣ်. ယ​မၤတၢ်​သ့ၣ်​တဖၣ်​အံၤ​အဃိ ယ​ပာ်လီၤသး​လၢ ယ​က​မၤ ယဟိဝၤ​ယွၤ အ​တၢ်မၤ​အဂီၢ်” လီၤ.

၉. ပ​မ့ၢ်​အဲၣ်ဒိး ဆဲး​အိၣ်​လၢ ကျဲ​လၢ​အအံၣ်​ပူၤ​န့ၣ်​ ပ​က​ဘၣ်​ မၤ​တၢ်မနုၤ​လဲၣ်.

မုၣ်ကီၤလံၢ်​အဲၣ်ဒိး​လၢ ပ​က​ဟးထီၣ်​လၢ ကျဲ​လၢ​က​ဆှၢ​ပှၤလၢ တၢ်မူ​အ​ပူၤ​လီၤ. အ​ဝဲ​အဲၣ်ဒိး​လၢ ပ​ကပိာ်​ပှၤ​အါဂၤ​အခံ လၢ​ကျဲ​လၢ​အလဲၢ် လၢ​အ​က “ဆှၢ​ပှၤ​ဆူ​တၢ်​ဟးဂီၤ” လီၤ. (မး​သဲ ၇:၁၃) ဘၣ်ဆၣ်​ ပ​ဆဲး​အိၣ်​လၢ ကျဲ​လၢ​အအံၣ်​ပူၤ​သ့ ခီဖျိ ပ​ဆဲး​ဒိကနၣ်​ ယ့ၣ်ၡူး​အ​ကလုၢ် ဒီး​ပ​ထံၣ်​ကျဲ​အံၤ​ဒ် တၢ်​ဒီသဒၢ​လၢ​ပဂီၢ်​အသိး. ခဲအံၤ ပ​ကကွၢ်​သကိး တၢ်​အဂၤ​တခါ လၢ​ယ့ၣ်ၡူး​မၢ​ပ​မၤ​အီၤ​လီၤ.

မၤဃူမၤဖိး​လိာ်​န​သး​ဒီး န​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်

၁၀. ဖဲ မးသဲ ၅:၂၃, ၂၄ န့ၣ်​ ယ့ၣ်ၡူး​တဲ​ဝဲ​လၢ ပ​က​​ဘၣ်​မၤ တၢ်မနုၤ​လဲၣ်.

၁၀ ဖး မးသဲ ၅:၂၃, ၂၄. ယ့ၣ်ၡူး​တဲ​ဘၣ်​ ပှၤ​ယူဒၤ​ဖိ​လၢ အ​ဒိကနၣ်​အီၤ​တဖၣ်​ လၢ​တၢ်ဂ့ၢ်​လၢ အရ့ဒိၣ်​တခါ​လီၤ. ထံၣ်တမှံ​ကွၢ် ပှၤ​တဂၤ​အိၣ်​လၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်​ ဒီး​အ​က​ဟ့ၣ်​​လီၤ​ဝဲ အ​ဆၣ်ဖိ​ကီၢ်ဖိ တဒု​လၢ ပှၤ​လုၢ်တၢ်​ဒိၣ်​အ​စု​ပူၤ ဒ်သိး​က​ဟ့ၣ်​လုၢ်ထီၣ်​တၢ်​အဂီၢ်. ဖဲန့ၣ်​အခါ အ​ဝဲ​မ့ၢ်​နီၣ်​ဘၣ်​လၢ အ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဂၤ​ဂၤ မၤ​ကမၣ်​​ဘၣ်​အီၤ​န့ၣ်​ အ​ဝဲ​က​ဘၣ်​ ပာ်တ့ၢ်​ကွံာ် အ​တၢ်လုၢ်​ဒီး “ဟးထီၣ်​ကွံာ် ဖဲန့ၣ်.” ​ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ​လဲၣ်န့ၣ်​ တၢ်​လၢ​အရ့ဒိၣ်​န့ၢ်ဒံး ပ​က​​ဘၣ်​လုၢ်ထီၣ်​တၢ်​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​အိၣ်​န့ၣ်​ အိၣ်​ဒံးဝဲ. ယ့ၣ်ၡူး​တဲ​ဝဲ​လၢ အ​ဝဲ​က​ဘၣ်​ ‘က့ၤ​မၤဃူမၤဖိး​ဆိ​တၢ် ဒီး​အ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်’ လီၤ.

စီၤ​ယၤကိာ်​န့ၣ်​ အိၣ်ဒီး​တၢ်​ဆီၣ်​လီၤ​သး ဒီး​မၤဃူမၤဖိး​တၢ်​ဒီး​အ​ကၠီ, အဃိ မ့ၢ်​န​က​ကွၢ်လိ​မၤဒိး​အီၤ​ဧါ (ကွၢ်​လံာ်​အဆၢ ၁၁-၁၂) *

၁၁. စီၤ​ယၤကိာ် မၤဃူမၤဖိး​တၢ်​ဒီး​အ​ကၠီ စီၤ​ဧ့ၡီၤ ဒ်လဲၣ်​န့ၣ်​ တဲဖျါ​ထီၣ်​တက့ၢ်.

၁၁ ဘၣ်ဃး​ဒီး တၢ်​မၤဃူမၤဖိး​တၢ်န့ၣ်​ ပ​မၤလိ​န့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်​မၤလိ​လၢ အရ့ဒိၣ်​ဒိၣ်မး လၢ​စီၤ​ယၤကိာ်​အ​အိၣ်​သ့​လီၤ. ဖဲ​စီၤ​ယၤကိာ် ဟးထီၣ်​လၢ အ​အိၣ်ဖျဲၣ်​ထီၣ်​အလီၢ် အ​နံၣ်​ ၂၀ ဝံၤ​အလီၢ်​ခံ ကစၢ်​ယွၤ အ​မူခိၣ်​ကလူး မၢ​အ​က့ၤ​လၢ တၢ်လီၢ်​ဖဲန့ၣ်​လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၃၁:၁၁, ၁၃၃၈) ဘၣ်ဆၣ်​ တ​ညီ​လၢ​အဂီၢ်​ဘၣ်, မ့ၢ်​လၢ လၢညါ​န့ၣ်​ အ​ကၠီ​စီၤ​ဧ့ၡီၤ အဲၣ်ဒိး​မၤသံ​အီၤ အဃိ​လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၂၇:၄၁) ဒီး​​ဘၣ်​သ့ၣ်​သ့ၣ်​ အ​ဝဲ​က​ဆိကမိၣ်​​ဘၣ်​​ဝဲ​လၢ အ​ကၠီ​တဂၤ​အံၤ က​သးဒိၣ်​အီၤ​ဒံး​အဃိ အဝဲ “ပျံၤတၢ်​ဒိၣ်မး, ဒီး​အ​သူၣ်ကိၢ်​အသး​ဂီၤ​လီၤ.” (၁ မိၤၡ့ ၃၂:၇) ဒ်သိး စီၤ​ယၤကိာ် က​မၤဃူမၤဖိး​တၢ်​ဒီး​အ​ကၠီ​အဂီၢ် အ​ဝဲ​မၤဝဲ တၢ်မနုၤ​လဲၣ်. အဆိ​ကတၢၢ်​န့ၣ်​ အ​ဝဲ​ဃ့​ဘါ​ထုကဖၣ်​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​အိၣ်​ ဘၣ်ဃး​ဒီး​အ​တၢ်ဂ့ၢ်​အံၤ. ဝံၤဒီး​အဝဲ ဆှၢ​လီၤ​န့ၢ်​အ​ကၠီ တၢ်ဟ့ၣ်​အါမး​လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၃၂:၉-၁၅) လၢခံ​ကတၢၢ်​န့ၣ်​ စီၤ​ယၤကိာ်​ထံၣ်လိာ်​အသး​ဒီး အ​ကၠီ​လၢ​အ​သးထီၣ်​အီၤ​တဂၤ​အံၤ ဒီး​ဖဲန့ၣ်​ အ​ဝဲ​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​ဆိ တၢ်​ပာ်ကဲ​အ​ကၠီ ခီဖျိ ထိၣ်လီၤပှီၤ​အသး​လၢ အ​ကၠီ​အ​မဲာ်ညါ. ဒီး​အဝဲ ထိၣ်လီၤပှီၤ​အသး ဒ်​န့ၣ်​ တဘျီ​ခံ​ဘျီ​တမ့ၢ်​ဘၣ်, အ​ဝဲ​မၤ​ဝဲ​ဒ်​န့ၣ်​ နွံ​ဘျီ​ညါ. မ့ၢ်​လၢ​စီၤ​ယၤကိာ် ဆီၣ်​လီၤ​သး ဒီး​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​ တၢ်​ပာ်ကဲ​အဃိ အ​မၤဃူမၤဖိး​တၢ်​ဒီး​အ​ကၠီ န့ၢ်​ဝဲ​လီၤ.—၁ မိၤၡ့ ၃၃:၃, ၄.

၁၂. ပ​မၤလိ​န့ၢ် တၢ်မနုၤ​လၢ စီၤ​ယၤကိာ်​အ​အိၣ်​လဲၣ်.

၁၂ ဘၣ်ဃး​ဒီး စီၤ​ယၤကိာ် အိၣ်​ကတဲာ်​ကတီၤ​အသး​လၢ က​လဲၤ​ထံၣ်လိာ်​အသး​ဒီး အ​ကၠီ​ဒ်လဲၣ်​ ဒီး​အဝဲ လဲၤ​ထံၣ်လိာ်​အသး​ဒီး အ​ကၠီ​ဒ်လဲၣ်​န့ၣ်​ ပ​ဟံးန့ၢ်​တၢ်​မၤလိ​လၢ​အ​အိၣ်​သ့​လီၤ. အဆိ​ကတၢၢ်​န့ၣ်​ စီၤ​ယၤကိာ်​ဃ့ဝဲ ယဟိဝၤ​ယွၤ အ​တၢ်​မၤစၢၤ. ဒီး​အ​မၤ​ဝဲ​ဒ် အ​ဃ့​ထုကဖၣ်​​ဝဲ​အသိး ခီဖျိ တ​သ့​ဖဲ​အ​သ့ အ​မၤ​ဝဲ​ဒ်သိး အ​က​က့ၤ​အိၣ်ဃူ​အိၣ်ဖိး​​ဘၣ်​ဒီး အ​ကၠီ​အဂီၢ်​လီၤ. ဖဲ​အဝဲသ့ၣ်​တိ​လိာ်​အသး​အခါ စီၤ​ယၤကိာ်​န့ၣ်​ တ​တဲအါ​လိာ်​အသး​ဒီး အ​ကၠီ​လၢ န​တၢ်​ဘၣ်​ယ​တၢ်ဘၣ်, န​တၢ်​ကမၣ်​ယ​တၢ်​ကမၣ်​ဘၣ်. စီၤ​ယၤကိာ် ထံၣ်လိာ်​အသး​ဒီး​အ​ကၠီ​န့ၣ်​ အ​တၢ်​တိာ်ပာ်​မ့ၢ်ဝဲ အ​က​မၤဃူမၤဖိး​တၢ်​ဒီး အ​ကၠီ​လီၤ. အဃိ ပ​ကွၢ်လိ​မၤဒိး စီၤ​ယၤကိာ် က​သ့​ဒ်လဲၣ်.

ပ​မၤဃူမၤဖိး​တၢ်​ဒီး​ပှၤဂၤ က​သ့​ဒ်လဲၣ်

၁၃-၁၄. ပ​မ့ၢ်​မၤ​ဘၣ်ဒိ​ဘၣ်​ ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဂၤ​ဂၤန့ၣ်​ ပ​ကြၢး​မၤ​တၢ်မနုၤ​လဲၣ်.

၁၃ ပ​မ့ၢ်​အဲၣ်ဒိး ဆဲး​လဲၤ​တၢ်​လၢ တၢ်မူ​အကျဲ​န့ၣ်​ ပ​က​​ဘၣ်​ပၢၤဃာ် တၢ်ဃူ​တၢ်ဖိး​ဒီး ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဖၣ်​လီၤ. (ရိမ့ၤ ၁၂:၁၈) ဖဲ​ပ​သ့ၣ်ညါ​လၢ ပ​မၤ​ဘၣ်ဒိ​ဘၣ်​ ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ် တဂၤ​ဂၤ​အခါ ပ​ကြၢး​မၤ တၢ်မနုၤ​လဲၣ်. ပ​က​​ဘၣ်​မၤ​ဒ် စီၤ​ယၤကိာ်​အသိး ဒီး​ဃ့​ဘါ​ထုကဖၣ်​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​အိၣ်​ ဆူၣ်ဆူၣ်. ပ​ဃ့​ယဟိဝၤ​ယွၤ ဒ်သိး က​မၤစၢၤ​ပှၤလၢ ပ​မၤဃူမၤဖိး​တၢ်​ဒီး ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​က​န့ၢ်​အဂီၢ် သ့​လီၤ.

၁၄ ပ​က​​ဘၣ်​ဟံးန့ၢ် တၢ်​ဆၢကတီၢ်​လၢ ပ​က​သမံ​သမိး​​လီၤ​ပသး​အဂီၢ်. ဒီး​ပ​သံကွၢ်​​လီၤ​ပသး​ဒ်အံၤ​သ့. ‘မ့ၢ်​ယ​သးအိၣ်​ အၢၣ်​လီၤ​ယ​တၢ်​ကမၣ်, ဃ့​ဝံသးစူၤ​တၢ် လၢ​တၢ်​ဆီၣ်​လီၤ​သး​အ​ပူၤ ဒီး​သးအိၣ်​ မၤဃူမၤဖိး​တၢ်​ဧါ. ဖဲ​ယဟိဝၤ​ယွၤ ဒီး​ယ့ၣ်ၡူး​ထံၣ်​ဝဲ​လၢ ပ​လဲၤ​မၤဃူမၤဖိး​ဆိ​တၢ်​ဒီး ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​မုၣ်​ခွါ​တဖၣ်​အခါ မ့ၢ်​အဝဲသ့ၣ်​ အသး​က​မၤသး​ဒ်လဲၣ်.’ ပ​မ့ၢ်​သံကွၢ်​​လီၤ​ပသး တီတီ​လိၤလိၤ ဒီး​သ့ၣ်ညါ​​လီၤ​ပသး​န့ၣ်​ ​ဘၣ်​သ့ၣ်​သ့ၣ်​ က​ထိၣ်ဟူး​ထိၣ်ဂဲၤ​ထီၣ်​ပှၤလၢ ပ​က​ဒိကနၣ်​ ယ့ၣ်ၡူး​အ​ကလုၢ် ဒီး​မၤဃူမၤဖိး​တၢ်​ဒီး ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​လၢ တၢ်​ဆီၣ်​လီၤ​သး​အ​ပူၤ​လီၤ. ဘၣ်ဃး​ဒီး တၢ်ဂ့ၢ်​အံၤန့ၣ်​ ပ​ကွၢ်လိ​မၤဒိး စီၤ​ယၤကိာ် အဒိ​အတဲာ် သ့​ဝဲ​လီၤ.

၁၅. ပ​မ့ၢ်​မၤထွဲ တၢ်​ဟံးစု​နဲၣ်ကျဲ​လၢ အ့းဖ့းစူး ၄:၂, ၃ န့ၣ်​ က​မၤစၢၤ​ပှၤလၢ ပ​က​မၤဃူမၤဖိး​တၢ်​ဒီး ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဖၣ်​ ဒ်လဲၣ်.

၁၅ ထံၣ်တမှံ​ကွၢ် ဖဲ​စီၤ​ယၤကိာ် လဲၤ​ထံၣ်လိာ်​အသး​ဒီး အ​ကၠီ​စီၤ​ဧ့ၡီၤ​အခါ အမ့ၢ်​ပာ်ထီၣ်​ထီ​အသး ဒီး​တဲအါ​လိာ်​အသး​န့ၣ်​ တၢ်​က​မၤ​အသး​ဒ်လဲၣ်. ​ဘၣ်​သ့ၣ်​သ့ၣ်​ တမ့ၢ်​လၢ​အဝဲသ့ၣ်​ က​က့ၤ​အိၣ်ဃူ​လိာ်​ဖိးလိာ်​​ဘၣ်​အသး​ဘၣ်. ပ​ဝဲ​သ့ၣ်​စ့ၢ်ကီး ဖဲ​ပ​လဲၤ​မၤဃူမၤဖိး​တၢ်​ဒီး ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​အခါ ပ​က​​ဘၣ်​အိၣ်ဒီး တၢ်​ဆီၣ်​လီၤ​သးလီၤ. (ဖး အ့းဖ့းစူး ၄:၂, ၃.) ကတိၤဒိ ၁၈:၁၉ တဲ​ဝဲ​လၢ “ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​လၢ အ​ဘၣ်​တၢ်​မၤဆါ​အသး​န့ၣ်​ ဆူၣ်​န့ၢ်​ဝ့ၢ်​ခၢၣ်သနၢၣ်​တက့ၢ်​လီၤ. ဒီး​အ​တၢ်​အ့ၣ်လိာ်​ဆိးက့​လိာ်​န့ၣ်​ မၤသး​ဒ်​တိာ်ဧိၤတာ်ဧိၤ အ​နီၣ်ဘိ​အသိး​န့ၣ်​လီၤ.” ပ​မ့ၢ်​လဲၤ​ဃ့​ဝံသးစူၤ​တၢ် လၢ​တၢ်​ဆီၣ်​လီၤ​သး​အ​ပူၤ​န့ၣ်​ ​ဘၣ်​သ့ၣ်​သ့ၣ်​ အ​ဝဲ​က​ဟ့ၣ်​ပှၤ​အခွဲး​လၢ ပ​က​လဲၤနုာ်​​လီၤ​လၢ “တိာ်ဧိၤတာ်ဧိၤ” လၢ​အမ့ၢ် ဝ့ၢ်​ပူၤ, အ​အဲၣ်ဒိး​တဲဝဲ အ​ဝဲ​က​အိၣ်ဃူ​အိၣ်ဖိး​က့ၤ​ဒီး​ပှၤလီၤ.

၁၆. တချုး​လၢ ပ​လဲၤ​မၤဃူလိာ်​ဖိးလိာ်​သး​ဒီး ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​အခါ ပ​က​​ဘၣ်​ဆိကမိၣ်​ တၢ်မနုၤ​လဲၣ်​ ဒီး​​ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ​လဲၣ်.

၁၆ ပ​က​တဲ ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ် တၢ်မနုၤ​လဲၣ်​ ဒီး​ပ​က​တဲ​အီၤ ဒ်လဲၣ်​န့ၣ်​ ပ​က​​ဘၣ်​ဆိကမိၣ်​ ပာ်စၢၤ​အီၤ လီၤတံၢ်​လီၤဆဲး​လီၤ. ဖဲ​ပ​လဲၤ​တဲ​တၢ်​ဒီး အဝဲသ့ၣ်​အခါ ပ​က​​ဘၣ်​အိၣ်ဒီး တၢ်​တိာ်ပာ်​လၢ ပ​က​မၤဂ့ၤ​ထီၣ်​ ပ​တၢ်​ရ့လိာ်သး​ဒီး အဝဲသ့ၣ်​အဂီၢ်, တမ့ၢ်​လၢ ပ​က​တဲအါ​တဲ​စှၤ​လိာ်သး အဂီၢ်​ဘၣ်. ​ဘၣ်​သ့ၣ်​သ့ၣ်​ အ​ခီၣ်ထံး​ခါ​န့ၣ်​ အ​က​တဲ​​ဘၣ်​တၢ်​လၢ ပ​ကနၣ်​အီၤ တ​မုာ်​ဘၣ်. အဃိ ညီ​ဒိၣ်မး​လၢ ပ​က​သးထီၣ်​တၢ် မ့တမ့ၢ် တဲ​​ဘၣ်​ထီၣ်​က့ၤ အ​တၢ်​ထံၣ်. တၢ်မ့ၢ်​ကဲထီၣ်​အသး ဒ်​န့ၣ်​န့ၣ်​ တမ့ၢ်​လၢ ပ​မၤဃူမၤဖိး​လိာ်သး က​န့ၢ်ဘၣ်. ဖဲ​ပ​လဲၤ​မၤ​ဃူ လိာ်​ဖိးလိာ်​သး​ဒီး ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​အခါ ပ​က​​ဘၣ်​သ့ၣ်နီၣ်​ထီၣ်​လၢ မ​တဂၤ​​ဘၣ်​လဲၣ်, ကမၣ်​လဲၣ်န့ၣ်​ တမ့ၢ်​တၢ်​လၢ အရ့ဒိၣ်​ဘၣ်. တၢ်​လၢ​အရ့ဒိၣ်​န့ၣ်​ က​​ဘၣ်​မ့ၢ်ဝဲ လၢ​ပ​က​က့ၤ​အိၣ်ဃူ လိာ်​ဖိးလိာ်​သး​ဒီး အဝဲသ့ၣ်​လီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၆:၇.

၁၇. ပ​မၤလိ​န့ၢ် တၢ်မနုၤ​လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​ခွါ က့(လ်)ဘၢၤ အဒိ​အတဲာ်​လဲၣ်.

၁၇ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​ခွါ က့(လ်)ဘၢၤ လၢ​အ​ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤဃူမၤဖိး​တၢ်​ဒီး ပှၤဂၤ​န့ၣ်​ တဲ​ဝဲ​လၢ “ယ​တ​တဲး​လိာ်သး​ဒီး ယ​ဖိမုၣ်​ဘၣ်. လၢခံ​နံၣ်​ဘျဲၣ်​ အ​တီၢ်ပူၤ​န့ၣ်​ ယ​ဂုာ်ကျဲးစၢး တဲ​တၢ်​ဒီး​အီၤ​မုာ်မုာ် ဒီး​ယ​ပာ်​ယ​သး​မုာ်မုာ်​ခုၣ်ခုၣ်​ ဒ်သိး ယ​က​မၤဂ့ၤ​ထီၣ်​ ယ​တၢ်​ရ့လိာ်သး​ဒီး​အီၤ​အဂီၢ်.” ဒီး​က့(လ်)ဘၢၤ မၤ​ဝဲ​တၢ်မနုၤ​ဒံး​လဲၣ်. အ​ဝဲ​တဲ​ဝဲ​လၢ “တချုး​လၢ ယ​တဲ​တၢ်​ဒီး​အီၤ တဘျီ​ဂ့ၤ​တဘျီ​ဂ့ၤ​န့ၣ်​ ယ​ဃ့​ဘါ​ထုကဖၣ်​ ဒီး​ယ​အိၣ်​ကတဲာ်​ကတီၤ​ပာ်စၢၤ​ယ​သး ဒ်သိး အ​ဝဲ​မ့ၢ်​တဲ​ယၤတၢ် ဆူၣ်ဆူၣ်​ကိၤကိၤ​န့ၣ်​ ယ​သး​သု​တ​ဘၣ်ဒိ​တဂ့ၤ​အဂီၢ်. ဒီး​ယ​အိၣ်​ကတဲာ်​ကတီၤ​ယ​သး​လၢ ယ​က​ပျၢ်​အ​တၢ်​ကမၣ်​ထီဘိ. ယ​သ့ၣ်ညါ​ထီၣ်​လၢ ယ​တ​ကြၢး​ဂုာ်ကျဲးစၢး ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​လၢ ယ​တၢ်​ဘၣ်​ဘၣ်, ယ​တၢ်​တိာ်ပာ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲ ယ​က​မၤဃူမၤဖိး​တၢ်.” အဃိ တၢ်​ကဲထီၣ်​အသး​ဒ်လဲၣ်. အ​ဝဲ​တဲ​ဝဲ​လၢ “ခဲအံၤ​န့ၣ်​ ယ​တၢ်​ရ့လိာ်သး​ဒီး ယ​ဟံၣ်ဖိ​ဃီဖိ ခဲလၢာ်​န့ၣ်​ ဂ့ၤ​​ဝဲ​အဃိ ယ​သးမုာ်​ထီၣ်လံ.”

၁၈-၁၉. ပ​မ့ၢ်​မၤ​ဘၣ်ဒိ​ဘၣ်​ ပှၤ​တဂၤ​ဂၤန့ၣ်​ ပ​ကြၢး​မၤ တၢ်မနုၤ​လဲၣ်​ ဒီး​​ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ​လဲၣ်.

၁၈ န​မ့ၢ်​သ့ၣ်ညါ​​လီၤ​န​သး​လၢ န​မၤ​ဘၣ်ဒိ​ဘၣ်​ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​မုၣ်​ခွါ​တဂၤ​ဂၤန့ၣ်​ န​ကြၢး​မၤ တၢ်မနုၤ​လဲၣ်. မၤထွဲ​ယ့ၣ်ၡူး အ​တၢ်​ဟံးစု​နဲၣ်ကျဲ​လၢ န​က​မၤဃူမၤဖိး​က့ၤ​န​သး​ဒီး ပှၤဂၤ​အဂီၢ်. ဘၣ်ဃး​ဒီး န​တၢ်ကီ​တၢ်ခဲ​န့ၣ်​ ဃ့​ဘါ​ထုကဖၣ်​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​အိၣ်​ ဒီး​သန့ၤ​န​သး​လၢ အသး​စီဆှံ ဒ်သိး န​ကဲထီၣ်​ ပှၤ​မၤဃူမၤဖိး​တၢ် က​သ့​အဂီၢ်. န​မ့ၢ်​မၤ​ဒ်​န့ၣ်​န့ၣ်​ န​က​ဒိးန့ၢ်​ဘၣ်​ တၢ်​သးခု ဒီး​တကး​ဒံး​ဘၣ်​မ့ၢ်ဝဲ န​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​လၢ န​ဒိကနၣ်​ ယ့ၣ်ၡူး​အ​ကလုၢ်​လီၤ.—မးသဲ ၅:၉.

၁၉ ပ​သးခု​စံးဘျုး​ဘၣ်​ ယဟိဝၤ​ယွၤ​ဒိၣ်မး, မ့ၢ်​လၢ​အ​ဟံးစု​နဲၣ်ကျဲ​ပှၤ ခီဖျိ​ယ့ၣ်ၡူး​ခရံာ်​လၢ​အမ့ၢ် “တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အခိၣ်” လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၅:၂၃) ဒ်​တၢ်မၢဖိ ပ့းတရူး, ယၤကိာ် ဒီး​ယိၤဟၣ်​အသိး မ်​ပ​ပာ်​လီၤ​ပသး​လၢ ပ​က “ဒိကနၣ်​အ​ကလုၢ်” တက့ၢ်. (မး​သဲ ၁၇:၅) ပ​မၤ​အီၤ​ဒ်​န့ၣ်​ သ့​ခီဖျိ ပ​မၤဃူမၤဖိး​လိာ်​က့ၤ​ပသး​ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​မုၣ်​ခွါ​လၢ ပ​မၤ​ဘၣ်ဒိ​တ့ၢ်​​ဘၣ်​အီၤ​တဖၣ်​လီၤ. ပ​မ့ၢ်​မၤထွဲ တၢ်​သ့ၣ်​တဖၣ်​အံၤ ဒီး​ဆဲး​အိၣ်​လၢ ကျဲ​လၢ​အအံၣ်​ လၢ​က​ဆှၢ​ပှၤ​ဆူ​တၢ်မူ​န့ၣ်​ ခဲအံၤ ပ​က​ဒိးန့ၢ်​ဘၣ်​ တၢ်​ဆိၣ်ဂ့ၤ​အါမး ဒီး​ခါဆူညါ​စ့ၢ်ကီး ပ​ကအိၣ်​ဒီး တၢ်​သးခု လီၤထူ​လီၤယိာ်​လီၤ.

တၢ်သးဝံၣ် ၁၃၀ ပျၢ်​ကွံာ်​ပှၤဂၤ​အ​တၢ်​ကမၣ်

^ လံာ်အဆၢ. 5 ယ့ၣ်ၡူး​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​ပှၤလၢ ပ​က​လဲၤ​လၢ​တြဲၤ​လၢ​အအံၣ်​ လၢ​အ​က​ဆှၢ​ပှၤ​ဆူ တၢ်မူ​အကျဲ​လီၤ. တကး​ဒံးဘၣ်​ အ​ဟံးစု​နဲၣ်ကျဲ​ပှၤလၢ ပ​က​မၤဃူမၤဖိး​လိာ်​ပသး​ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​မုၣ်​ခွါ​တဖၣ်​လီၤ. ဖဲ​ပ​မၤ​ပိာ်ထွဲ​ဝဲ အ​တၢ်​ဟ့ၣ်ကူၣ်​အံၤ​အခါ ပ​က​ထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်ကီ​တၢ်ခဲ​မနုၤ​လဲၣ်​ ဒီး​ပ​လဲၤ​ခီဖျိ​အီၤ က​သ့​ဒ်လဲၣ်.

^ လံာ်အဆၢ. 7 ကွၢ်​လံာ်​လၢ​အမ့ၢ် တၢ်​စံးဆၢ​က့ၤ​တၢ်​သံကွၢ်​အ​ဖျၢၣ်​ ၁၀ လၢ​ပှၤ​သးစၢ်​အဂီၢ် တၢ်​သံကွၢ်​နီၣ်ဂံၢ် ၆ “ယ​တြီဆၢ​ယ​သကိး​တဖၣ်​ အ​တၢ်​ဆီၣ်သနံး​က​သ့​ဒ်လဲၣ်” ဒီး​ကွၢ် ကးတိ​လၢ လၢၢ်​ဘ့ၣ်​ဘၣ်​ဝါ​အလိၤ လၢ​အမ့ၢ် တြီဆၢ တံၤသကိး အ​တၢ်​ဆီၣ်သနံး​တက့ၢ် လၢ www.pr418.com အ​ပူၤ​တက့ၢ်. (Look under BIBLE TEACHINGS > TEENAGERS.)

^ လံာ်အဆၢ. 8 ပှၤ​မံၤ​တနီၤ ​ဘၣ်​တၢ်​ဆီတလဲ​အီၤ.

^ လံာ်အဆၢ. 56 တၢ်​တဲဖျါ​ထီၣ်​တၢ်ဂီၤ အခီ​ပညီ– ပ​မ့ၢ်​အိၣ်​လၢ ကျဲလၢ​အ “အံၣ်” လၢ​အ​အိၣ်ဒီး ကျဲ​တီၤ​လၢ​ကစၢ်​ယွၤ ကတဲာ်​ကတီၤ​န့ၢ်​ပှၤ​န့ၣ်​ က​မၤစၢၤ​ပှၤလၢ ပ​က​ဟးဆှဲး တၢ်​​လီၤ​ဘၣ်ယိၣ်​ ဒ်သိး​ဒီး တၢ်​ကွၢ်​တၢ်ဂီၤ​ဘ့ၣ်ဆ့, တၢ်မၤ​ကမၣ်မုၣ်​ကမၣ်ခွါ ဒီး​တၢ်​ဃုဆိ တၢ်​ကူၣ်​​ဘၣ်​ကူၣ်သ့ လၢ​အ​ပတီၢ်​ထီ.

^ လံာ်အဆၢ. 58 တၢ်​တဲဖျါ​ထီၣ်​တၢ်ဂီၤ အခီ​ပညီ– ဒ်သိး စီၤ​ယၤကိာ် က​မၤဃူမၤဖိး​လိာ်​အသး​ဒီး အ​ကၠီ​အဂီၢ် အ​ဝဲ​လဲၤ​ထိၣ်​လီၤပှီၢ်​အသး​လၢ အ​ကၠီ​စီၤ​ဧ့ၡီၤ အ​မဲာ်ညါ အဘျီ​တဖၣ်​အဘျီ.