တၢ်မၤလိ ၄၉
လံာ် ၃ မိၤၡ့ သိၣ်လိပှၤလၢ ပကဘၣ်ရ့ဒီးပှၤဂၤဒ်လဲၣ်
“နဘၣ်အဲၣ်ပှၤလၢနဃၢၤ ဒ်နကစၢ်ဒၣ်နဲအသိးန့ၣ်လီၤ.”—၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၈.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၀၉ အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်သုသးလၢ သးဒီဖျၢၣ်
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁-၂. တၢ်မၤလိလၢ အပူၤကွံာ်တခါန့ၣ် ပတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးလၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
တၢ်မၤလိလၢအပူၤကွံာ်တခါန့ၣ် ပတဲသကိး တၢ်မၤလိတနီၤလၢပဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ ၃ မိၤၡ့ အဆၢဒိၣ် ၁၉ အပူၤလီၤ. အဒိ, ဖဲအဆၢဖိ ၃ န့ၣ်ယဟိဝၤယွၤ မၢပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ပာ်ကဲအမိၢ်အပၢ် ဒီးပတဲသကိး ဘၣ်ဃးဒီး ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပကွၢ်ထွဲ ပမိၢ်ပပၢ်လၢနီၢ်ခိနီၢ်သး ဒီးမၤသးခုအဝဲသ့ၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်. တကးဒံးဘၣ် ဖဲအဆၢဖိ ၃ န့ၣ်ကစၢ်ယွၤ မၢပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် မၤထွဲဝဲမုၢ်အိၣ်ဘှံးနံၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလီၤ. ဒီးပမၤလိဘၣ်လၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပတအိၣ်လၢ မုၢ်အိၣ်ဘှံးနံၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီတခါအံၤ အဖီလာ်လၢၤဘၣ်. သနာ်က့ ပမၤထွဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သိၣ်တၢ်သီတခါအံၤ ခီဖျိလၢ ပပာ်လီၤဃာ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပကမၤ နီၢ်သးအတၢ်ဖံးတၢ်မၤ တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဒီးပမၤလိတ့ၢ်လၢ ခီဖျိလၢ ပမၤဒ်န့ၣ်အဃိ မ့ၢ်ဒၣ် ပဂုာ်ကျဲးစၢးလၢ ပကကဲထီၣ်ပှၤစီဆှံ ဒ် ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၂ ဒီး ၁ ပ့းတရူး ၁:၁၅ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိးလီၤ.
၂ လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိးအါထီၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ၃ မိၤၡ့ အဆၢဒိၣ် ၁၉. လံာ်စီဆှံ အဆၢဒိၣ်တဆၢအံၤ ကသိၣ်လိပှၤဘၣ်ဃးဒီး ပပာ်ဖျါထီၣ် လၢပဆိကမိၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး နီၢ်ခိအတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တဖၣ် အဖီခိၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်, ပမၤတၢ် တီတီလိၤလိၤ လၢတၢ်ဖံးတၢ်မၤအပူၤ ကသ့ဒ်လဲၣ် ဒီးပပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် အဖီခိၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ် ပှၤလၢအစီဆှံဒ် ကစၢ်ယွၤအသိးအဃိ ပကမၤလိအါထီၣ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်အံၤလီၤ.
ရ့ဒီးပှၤလၢအအိၣ်ဒီး နီၢ်ခိအတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တဖၣ် ဂ့ၤဂ့ၤ
၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၄ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကဘၣ်ရ့ဒီး ပှၤလၢအနၢ်တဟူတၢ် ဒီးအမဲာ်ချံတထံၣ်တၢ်ဘၣ် ဒ်လဲၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၃-၅) *
၃-၄. ဒ် ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၄ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပကဘၣ်ရ့ဒီး ပှၤနၢ်တဟူတၢ် ဒီးပှၤမဲာ်တထံၣ်တၢ်တဖၣ် ဒ်လဲၣ်.
၃ ဖး ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၄. ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပကရ့ဒီး ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး နီၢ်ခိအတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တဖၣ်ဂ့ၤဂ့ၤ. အဒိ, ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်န့ၣ် တဘၣ်ဆိၣ်အၢဝဲ ပှၤလၢအနၢ်တဟူတၢ်ဘၣ်. တၢ်ဆိၣ်အၢတခါအံၤန့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီး ပှၤမၤပျံၤမၤဖုး အဝဲသ့ၣ် မ့တမ့ၢ် ပှၤဆိၣ်အၢအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိးဒီး တၢ်အၢတၢ်သီ ကဟဲဘၣ်အီၤအဂီၢ်. မ့ၢ်လၢပှၤနၢ်တဟူတၢ်တဖၣ်န့ၣ် တနၢ်ဟူဝဲ တၢ်လၢနတဲအီၤ ဒီးတဲဆၢနၤတသ့ဘၣ်အဃိ နမ့ၢ်မၤအဝဲသ့ၣ် ဒ်န့ၣ်န့ၣ် တဂ့ၤနီတစဲးဘၣ်.
၄ တကးဒံးဘၣ် ဖဲအဆၢဖိ ၁၄ န့ၣ်ကစၢ်ယွၤတဲဘၣ် ပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်တဘၣ် “ပာ်တၢ်လီၤဃံၤအလီၢ်လၢ ပှၤမဲာ်ဘျီၣ်အမဲာ်ညါ” ဘၣ်. ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး နီၢ်ခိအတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တဖၣ်န့ၣ် လံာ်တဘ့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “လၢပျၢၤ လၢမုၢ်ထီၣ်တၢ်ခၢၣ်သးလီၢ်ကဝီၤန့ၣ် ပှၤရ့ဒီး [အဝဲသ့ၣ်] အၢအၢသီသီ ဒီးတတီတလိၤဘၣ်.” ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပှၤကပာ်လီၤ တၢ်တမံၤမံၤလၢ ပှၤမဲာ်တထံၣ်တၢ် အမဲာ်ညါ ဒ်သိးပှၤကမၤဘၣ်ဒိအီၤ မ့တမ့ၢ် ပှၤမၤလိာ်ကွဲအီၤ ဒ်သိးပှၤကနံၤဒိးဘၣ်အီၤအဂီၢ်. ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် ပှၤမၤတၢ်ဒ်အံၤန့ၣ် ပကွၢ်တမုာ်နီတစဲးဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်လီၤအခ့အပှၤလၢ တၢ်မၤလိာ်အံၤ ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ် ကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤလၢ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး နီၢ်ခိအတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တဖၣ် အဖီခိၣ်လီၤ.
၅. ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤလၢ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး နီၢ်ခိတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တဖၣ် အဖီခိၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၅ ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤလၢ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး နီၢ်ခိတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တဖၣ် အဖီခိၣ်လီၤ. ဘၣ်တဘျီ အဝဲဆှၢကဒါက့ၤ တၢ်ကစီၣ်လၢ ပှၤဘျၢတၢ်စီၤယိၤဟၣ်အအိၣ်လၢ “ပှၤလၢ အမဲာ်တထံၣ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ် ထံၣ်ထီၣ်က့ၤတၢ်လံ, ပှၤလၢ အခီၣ်ဟးဂီၤတဖၣ်န့ၣ် ဟးသ့ထီၣ်က့ၤလံ, ပှၤလၢ အဘၣ်တၢ်ဆါအၢတဖၣ်န့ၣ် ကဆှီထီၣ်က့ၤလံ, ပှၤလၢ အတနၢ်ဟူတၢ်တဖၣ်န့ၣ် နၢ်ဟူထီၣ်က့ၤတၢ်လံ, ပှၤလၢ အသံတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤ သမူထီၣ်က့ၤအီၤလံ.” ဖဲပှၤထံၣ်ဘၣ် တၢ်လီၤလးလၢ ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲတဖၣ်အခါ “ပှၤခဲလၢာ် စံးထီၣ်ပတြၢၤ ကစၢ်ယွၤလီၤ.” (လူၤကၣ် ၇:၂၀-၂၂; ၁၈:၄၃) ခရံာ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် အဲၣ်ဒိးကွၢ်လိမၤဒိးယ့ၣ်ၡူး ဒီးအဲၣ်ဒိးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤလၢ ပှၤလၢအိၣ်ဒီး နီၢ်ခိတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တဖၣ် အဖီခိၣ်. အဃိ ပအဲၣ်ဒိးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤ, တၢ်ဒိသူၣ်ဒိသး ဒီးတၢ်သးစူၤလၢ ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အဖီခိၣ်. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ယဟိဝၤယွၤ တဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤ လၢပကမၤ တၢ်လီၤလး ဒ်သိးဒီးယ့ၣ်ၡူးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢ အမဲာ်တထံၣ်တၢ်လၢ နီၢ်ခိတကပၤ ဒီးလၢနီၢ်သးတကပၤန့ၣ် ပအိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကတဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ် လၢပၤရဒံစူးအဂ့ၢ်. လၢပၤရဒံစူးအပူၤန့ၣ် ပှၤကိးဂၤဒဲး အနီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤ ကလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ် ဒီးကအိၣ်ဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးလၢအဂ့ၤဒီး ယဟိဝၤယွၤလီၤ. (လူၤကၣ် ၄:၁၈) တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ ပစံၣ်တဲၤတဲလီၤအီၤန့ၣ် မၤစၢၤဝဲ ပှၤအါဂၤလၢ ကစံးထီၣ်ပတြၢၤဘၣ် ကစၢ်ယွၤလံ.
မၤတၢ်တီတီလိၤလိၤ လၢတၢ်ဖံးတၢ်မၤအပူၤ
၆. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ ၃ မိၤၡ့ အဆၢဒိၣ် ၁၉ အပူၤန့ၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကနၢ်ပၢၢ်အါထီၣ် တၢ်မၤလိာ်အဘီတဆံဒ်လဲၣ်.
၆ လံာ်စီဆှံ အဆၢဖိတနီၤလၢ ၃ မိၤၡ့ အဆၢဒိၣ် ၁၉ အပူၤန့ၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကနၢ်ပၢၢ်အါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢ တၢ်မၤလိာ်အဘီတဆံအပူၤ. အဒိ, တၢ်မၤလိာ် ဃိးဘီတဘီန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ဟုၣ်တၢ်တဂ့ၤ.” (၂ မိၤၡ့ ၂၀:၁၅) ပှၤတနီၤန့ၣ် အမ့ၢ်တဟံးန့ၢ် ပှၤဂၤအတၢ် နီတမံၤဘၣ်န့ၣ် အဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အတဟုၣ်တၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အဟုၣ်ဘၣ် ပှၤဂၤအတၢ် လၢကျဲလၢအဂၤသ့လီၤ.
၇. ပှၤဆါတၢ်ပှ့ၤတၢ်ဖိတဂၤ မၤကမၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်မၤလိာ် ဃိးဘီတဘီ သ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်.
၇ ပကဆိကမိၣ်ကွၢ် ပှၤဆါတၢ်ပှ့ၤတၢ်ဖိတဂၤအဂ့ၢ်. မ့ၢ်လၢအဝဲ တဟံးန့ၢ် ပှၤဂၤအတၢ် နီတဘျီဘၣ်အဃိ အဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အတဟုၣ်တၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်လၢ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ တကပၤန့ၣ် မ့ၢ်အမၤတၢ် တီတီလိၤလိၤထီဘိဧါ. ဖဲ ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၃၅, ၃၆ အပူၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ တဲဝဲလၢ “လၢစံၣ်ညီၣ်တၢ်အပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢထိၣ်တၢ်အပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢတၢ်လီၤတယၢၢ်အပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢဃီၣ်တၢ်အပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, သုတမၤတၢ်တတီတလိၤတဂ့ၤ, သုဘၣ်အိၣ်ဒီးစီၤပီၢ်အတီအလိၤ, ဒီးစီၤပီၢ်သၣ်အတီအလိၤ, အ့ဖၤတဖျၢၣ်အတီအလိၤ, ဒီးဟံၣ်တဖျၢၣ်အတီအလိၤလီၤ.” အဃိ ပှၤဆါတၢ်ပှ့ၤတၢ်ဖိတဂၤ အမ့ၢ်သူဝဲ တၢ်ထိၣ်တၢ်စီၤလၢ ကလီအီၣ်ဝဲ ပှၤပှ့ၤတၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် လီၤဂာ်ဒ် အဟုၣ်န့ၢ် ပှၤပှ့ၤတၢ်ဖိတဖၣ် အတၢ်လီၤ. ၃ မိၤၡ့ အဆၢဒိၣ် ၁၉ အဆၢဖိလၢ အဂၤတဖၣ်န့ၣ် ကဒုးသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ပှၤ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤလီၤ.
ဒ် ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၁-၁၃ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ခရံာ်ဖိလၢ အကဲတၢ်မၤခိၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကြၢးသံကွၢ်လီၤအသးဒ်လဲၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၈-၁၀) *
၈. တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၁-၁၃ မၤစၢၤဝဲ ပှၤယူဒၤဖိလၢ ကမၤထွဲဝဲ တၢ်မၤလိာ် ဃိးဘီတဘီဒ်လဲၣ် ဒီးမၤစၢၤပှၤလၢ ပကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၈ ဖး ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၁-၁၃. လၢ ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၁ အပူၤ တၢ်ကတိၤ အဆိကတၢၢ်တကျိၤန့ၣ် တဲဝဲလၢ “သုတဟုၣ်တၢ်တဂ့ၤ.” ဒီးဖဲအဆၢဖိ ၁၃ န့ၣ်တဲဝဲလၢ “သုတအီၣ်ကဘျံးကဘျၣ် ပှၤလၢနဃၢၤအတၢ်တဂ့ၤ.” အဃိပထံၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်ဟုၣ်တၢ် ဒီးပှၤမၤတၢ်တတီတလိၤ လၢတၢ်ဖံးတၢ်မၤအပူၤန့ၣ် ဘၣ်ထွဲလိာ်အသး အဃိ ပမ့ၢ်မၤတၢ် တတီတလိၤ လၢတၢ်ဖံးတၢ်မၤအပူၤန့ၣ် လီၤဂာ်ဒ် ပဟုၣ်ပှၤဂၤအတၢ် မ့တမ့ၢ် ပဟံးန့ၢ်ပှၤဂၤအတၢ်လီၤ. တၢ်မၤလိာ် ဃိးဘီတဘီန့ၣ် တဲဝဲလၢ ပှၤတဘၣ်ဟုၣ်တၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ၃ မိၤၡ့ အပူၤန့ၣ် မၤစၢၤဝဲ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်လၢ ကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ကဘၣ်မၤထွဲဝဲ တၢ်မၤလိာ်အံၤဒ်လဲၣ် ဒီးကဘၣ်မၤတၢ် တီတီလိၤလိၤလၢ တၢ်ခဲလၢာ်အပူၤဒ်လဲၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်တတီတလိၤဘၣ် ဒီးတၢ်ဟုၣ်တၢ်န့ၣ် ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံအီၤန့ၣ် ကကဲဘျုး လၢပဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကသံကွၢ်လီၤပသးလၢ ‘ဖဲပဆိကမိၣ်ထံ ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၁-၁၃ အခါ တၢ်လၢယကဘၣ်ဆီတလဲအီၤန့ၣ် အိၣ်တမံၤမံၤဧါ, လီၤဆီဒၣ်တၢ် ယဖံးအီၣ်မၤအီၣ်တၢ် အကျိၤအကျဲ ဒ်လဲၣ်န့ၣ် တၢ်လၢယကဘၣ် ဆီတလဲအီၤန့ၣ် အိၣ်ဧါ.’
၉. တၢ်မၤလိာ်ဖဲ ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၃ န့ၣ်မၤစၢၤဝဲ ပှၤမၤတၢ်ဖိ လၢအဒိးငါလီၤအသးတဖၣ်ဒ်လဲၣ်.
၉ ခရံာ်ဖိလၢ အငါပှၤဂၤ ဒ်သိးပှၤကမၤန့ၢ်အီၤ တၢ်မၤအဂီၢ်န့ၣ် ကဘၣ်ဆိကမိၣ်ထံဝဲ ဘၣ်ဃးဒီး ကဘၣ်မၤတၢ် တီတီလိၤလိၤလီၤ. ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၃ ခံကျိၤတကျိၤန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ပှၤလၢအဒိးလဲအသးတဂၤ အဘူးအလဲန့ၣ်ဒုးအိၣ်ဒီးနၤ သီတနၤကျၢၤတုၤမုၢ်ဆ့ၣ်ထီၣ်တဂ့ၤ.” ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ အသူၣ်အီၣ်ဖျးအီၣ်တၢ် ဒီးအငါပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် တနံၤဘၣ်တနံၤ ဖဲတၢ်မၤဝံၤအခါ ကဘၣ်ဟ့ၣ်လီၤဝဲ ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် အဘူးအလဲ ကိးနံၤဒဲးလီၤ. အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢ အမၤလၢဂီၤအီၣ်လၢဟါအဃိ ပှၤမ့ၢ်တဟ့ၣ်လီၤအီၤ အဘူးအလဲ တနံၤဃီဘၣ်န့ၣ် လၢတၢ်တနံၤန့ၣ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိ ကအီၣ်တၢ်အဂီၢ် တအိၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဃးဒီး အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ တဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် ‘ဖှီၣ်ယာ်ဒီး, တန့ၤအသး’ လၢအဘူးအလဲလီၤ.—၅ မိၤၡ့ ၂၄:၁၄, ၁၅; မးသဲ ၂၀:၈.
၁၀. ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၃ န့ၣ်ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၀ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤမၤတၢ်ဖိ အါတက့ၢ်န့ၣ် တန့ၢ်ဘၣ် အလါလဲ လၢတနံၤအဂီၢ်တနံၤအဂီၢ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် န့ၢ်ဘၣ်ဝဲ ခံနွံတဘျီ မ့တမ့ၢ် တလါတဘျီလီၤ. တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ ပထံၣ်ဘၣ်အီၤလၢ ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၃ အပူၤန့ၣ် ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ စ့ၢ်ကီးလီၤ. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ တၢ်မၤခိၣ်တနီၤန့ၣ် အဟ့ၣ်ဝဲ ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် အဘူးအလဲန့ၣ် တတၣ်လိာ်အသးဒီး တၢ်လၢအမၢပှၤမၤဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်အံၤ လိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤအဃိ အမ့ၢ်ဟ့ၣ်စ့စှၤသနာ်က့ ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် ကဆဲးမၤအတၢ်မၤဒံး. တၢ်မၤခိၣ်တဖၣ် မၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ လီၤဂာ်ဒ် အဝဲသ့ၣ် “ဒုးအိၣ်” ဝဲမ့တမ့ၢ် ဟံးဃာ်ဝဲ “ပှၤလၢအဒိးလဲအသးတဂၤ အဘူးအလဲ” လၢအဝဲသ့ၣ်အအိၣ်လီၤ. အဃိ ခရံာ်ဖိလၢအမ့ၢ် တၢ်မၤခိၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကအဲၣ်ဒိးပလီၢ်အသးဒ်သိး ကမၤတၢ် တီတီလိၤလိၤ လၢပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် အဖီခိၣ်. ခဲအံၤ ပကဆဲးတဲအါထီၣ် တၢ်မၤလိအဂၤလၢ ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ်အီၤလၢ ၃ မိၤၡ့ အဆၢဒိၣ် ၁၉ အပူၤလီၤ.
ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ်
၁၁-၁၂. ဖဲယ့ၣ်ၡူးယၢၤထီၣ်ဝဲ တၢ်ကတိၤလၢ ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၇, ၁၈ အခါ အဝဲ အဲၣ်ဒိးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ်မနုၤလဲၣ်.
၁၁ တမ့ၢ်ထဲ ကစၢ်ယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ ပကဟးဆှဲး တၢ်လၢကမၤဘၣ်ဒိ ပှၤဂၤဘၣ်. ပရ့ဒီးပှၤဂၤ ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ဝဲဒိၣ်မး. ပသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤသ့ဖဲ ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၇, ၁၈ အပူၤလီၤ. (ဖး.) ဖဲန့ၣ် တၢ်မၤလိာ် အိၣ်ဝဲလၢ “အဲၣ်ပှၤလၢသုဃၢၤဒ်သု အဲၣ်လီၤသုသးဒၣ်ဝဲအသိး.” ခရံာ်ဖိလၢ အအဲၣ်ဒိးမၤသးခု ကစၢ်ယွၤအသးန့ၣ် ကဘၣ်မၤဝဲ ဒ်န့ၣ်အဂီၢ် မ့ၢ်တၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မး.
၁၂ တၢ်မၤလိာ်လၢ ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၈ အပူၤ မ့ၢ်တၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ် ပကဆိကမိၣ်ကွၢ်သကိး ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤ. ဘၣ်တဘျီ ပှၤဖၤရံၤၡဲတဂၤ ဟဲသံကွၢ်ယ့ၣ်ၡူးလၢ “လၢစီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအပူၤ တၢ်မၤလိာ်လၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဖဲလဲၣ်တထံၣ်လဲၣ်.” ဖဲန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးတဲဆၢအီၤလၢ “တၢ်မၤလိာ်အဒိၣ်ကတၢၢ် ဒီးအဆိကတၢၢ် တထံၣ်” န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ပကဘၣ်အဲၣ် ပကစၢ်ယဟိဝၤယွၤလၢ ပသးဒီဖျၢၣ်, လၢပတၢ်အိၣ်မူ ကိးသနၢၣ်ဒဲးအပူၤ ဒီးလၢပတၢ်ကူၣ်တၢ်ဆး ခဲလၢာ်လီၤ. ဒီးယ့ၣ်ၡူး ယၢၤထီၣ်ဝဲ တၢ်ကတိၤဖဲ ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၈ ဒီးတဲဝဲလၢ “ခံထံၣ်တထံၣ်န့ၣ် လီၤဂာ်ဒီးအီၤ ဒီးမ့ၢ်ဝဲ ‘နကဘၣ်အဲၣ်ပှၤလၢနဃၢၤ ဒ်နအဲၣ်လီၤနနီၢ်ကစၢ် အသးအသိးလီၤ.’” (မးသဲ ၂၂:၃၅-၄၀) ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢ ပှၤလၢပဃၢၤအဖီခိၣ် သ့လၢကျဲအါဘိ. ဖဲ ၃ မိၤၡ့ အဆၢဒိၣ် ၁၉ အပူၤန့ၣ် ကဒုးသ့ၣ်ညါပှၤ ဘၣ်ဃးဒီး ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢ ပှၤလၢပဃၢၤအဖီခိၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်လီၤ.
၁၃. ဖဲပဆိကမိၣ်ထံ စီၤယိၤသးအဂ့ၢ်အခါ ပနၢ်ပၢၢ်အါထီၣ် ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၈ ဒ်လဲၣ်.
၁၃ ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၈ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ကျဲတဘိလၢ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအဲၣ်ပှၤလၢပဃၢၤ သ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်တဲဝဲလၢ “မၤအၢဆၢတၢ်တဂ့ၤ. ဒီးဃုမၤကၣ်တၢ် . . . တဂ့ၤ.” ပှၤအါဂၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကအိၣ်ဒီး အသကိးလၢကၠိ, လၢတၢ်မၤလီၢ် မ့တမ့ၢ် အဘူးအတံၢ် ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိ လၢအစၢဃာ် ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ် လၢအနံၣ်အါမးလီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် စီၤယိၤသး အဒိအတဲာ်. စီၤယိၤသး အကၠီအဂၤတဆံန့ၣ် သးဒိၣ်ထီၣ်အီၤ ဒီးမၤအီၤ အၢအၢသီသီလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၃၇:၂-၈, ၂၅-၂၈) ဘၣ်ဆၣ် စီၤယိၤသးန့ၣ် တမၤကၣ်ကဒါက့ၤ အကၠီတဖၣ်ဘၣ်. ဖဲအဝဲန့ၢ်စိန့ၢ်ကမီၤ ဒီးအအိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကမၤကၣ်က့ၤ အကၠီတဖၣ်အခါ အဝဲပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤလီၤ. အဝဲတစၢဃာ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ကမၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် တၢ်လၢစီၤယိၤသးမၤဝဲန့ၣ် လီၤပလိာ်လိာ်အသးဒီး တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ ပကဘၣ်မၤထွဲအီၤလၢအအိၣ်ဖဲ ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၈ အပူၤလီၤ.—၁ မိၤၡ့ ၅၀:၁၉-၂၁.
၁၄. တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ အအိၣ်ဖဲ ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၈ န့ၣ်ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ အဘၣ်ထွဲဒီးပှၤလဲၣ်.
၁၄ စီၤယိၤသးန့ၣ် ပျၢ်ကွံာ်အကၠီတဖၣ် အတၢ်ကမၣ် ဒီးတဟ့ၣ်ကၣ်အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. အဃိ ခရံာ်ဖိတဖၣ် မ့ၢ်အဲၣ်ဒိးမၤသးခု ကစၢ်ယွၤအသးန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်ကွၢ်လိမၤဒိး စီၤယိၤသးလီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် လီၤပလိာ်လိာ်အသးဒီး ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ် လၢအဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကဘၣ်ပျၢ်ကွံာ် ပှၤလၢအမၤကမၣ်ပှၤတဖၣ် အတၢ်ကမၣ်လီၤ. (မးသဲ ၆:၉, ၁၂) တၢ်မၢဖိပီလူးစ့ၢ်ကီး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢ “တဘၣ်ဟ့ၣ်ကၣ်တၢ်တဂ့ၤ.” (ရိမ့ၤ ၁၂:၁၉) ဒီးအဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ “တၢ်ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ် အလီၢ်မ့ၢ်အိၣ်ဒၣ်လဲာ် ဆဲးဝံသးစူၤလိာ်သုသး ဒီးပျၢ်လိာ်သုတၢ်ကမၣ် တဂၤဒီးတဂၤ လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့တက့ၢ်. ဒ်ယဟိဝၤယွၤ ပျၢ်သုတၢ်ကမၣ် လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့အသိးန့ၣ် သုကဘၣ်မၤ ဒ်န့ၣ်အသိး စ့ၢ်ကီးလီၤ.” (ကလီးစဲ ၃:၁၃) ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲန့ၣ် တဆီတလဲဒံးဘၣ်. အဃိ ပကြၢးမၤထွဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ အဘၣ်ထွဲလိာ်သးဒီး ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၈ လီၤ.
ဖဲပအိၣ်ဒီး တၢ်ပူၤလီၢ်အခါ ပတဖီၣ်လီၤအီၤ ဒီးမၤဆါအီၤဘၣ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ဖဲပှၤမၤဘၣ်ဒိဆါပှၤအခါ ပတဆဲးဆိကမိၣ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်အံၤလၢၤဘၣ်. ပကြၢးသးပ့ၤနီၣ်ကွံာ် တၢ်ဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၅) *
၁၅. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်ပျၢ်ကွံာ် ဒီးသးပ့ၤနီၣ်ကွံာ် တၢ်လၢပှၤဂၤမၤဘၣ်ဒိပှၤလဲၣ်. ဟ့ၣ်တၢ်အဒိတက့ၢ်.
၁၅ ပကဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်အဒိတခါ. ဖဲပှၤမၤဘၣ်ဒိပှၤအခါ ပတၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ အတမုာ်န့ၣ် ပထိၣ်သတြီၤအီၤဒီး တၢ်ပူၤလီၢ်သ့လီၤ. တၢ်ပူၤလီၢ်တနီၤန့ၣ် ဆံးဝဲ ဒီးတၢ်ပူၤလီၢ်တနီၤန့ၣ် ဒိၣ်ဝဲ. အဒိ, တဘျီတခီၣ် ဖဲပၡီလီၤတၢ်ဒိးတၢ်လၣ် အခါ ပစုမ့ၢ်ဘၣ်ကူးလၢ ဃဲာ်ဒီတစဲးဖိန့ၣ် အကဆါဘၣ်ပှၤ ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ပူၤလီၢ်တခါအံၤ တအိၣ်ဝဲယံာ်ယံာ်ဘၣ်. လၢခံတသီခံသီန့ၣ် တၢ်ပူၤလီၢ်တခါအံၤကဘျါက့ၤဝဲ ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပတသ့ၣ်နီၣ်လၢ ပစုဘၣ်ကူးလၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပတၢ်ပူၤလီၢ်မ့ၢ်ဒိၣ်န့ၣ် ကသံၣ်သရၣ် ကဘၣ်ဆးထီၣ်န့ၢ်ပှၤ ဒီးဘိၣ်ထီၣ်န့ၢ်ပှၤ. ပမ့ၢ်ဆဲးဖီၣ်လီၤ ပတၢ်ပူၤလီၢ် ဒီးတူခွဲးခွးအီၤန့ၣ် အိၣ်ဒၣ် ကမၤဘၣ်ဒိဆါ ပနီၢ်ကစၢ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး တၢ်လၢအမၤဘၣ်ဒိပှၤ တနီၤန့ၣ် အိၣ်ဒၣ်တၢ်ဆံးဆံးဖိလီၤ. အဒိ, ဒ်သိးဒီး ပသကိးတဂၤ ကတဲဘၣ်တၢ် မ့တမ့ၢ် မၤဘၣ်တၢ်လၢ အမၤဘၣ်ဒိပှၤ လၢတၢ်တပာ်သူၣ်ပာ်သးအပူၤ. ဖဲန့ၣ်န့ၣ် ပပျၢ်အတၢ်ကမၣ်ကဲ ညီညီဖိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် လီၤသးအုးဒိၣ်မးလၢ ပှၤတနီၤန့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်တူၢ်ဘၣ်တၢ်နးဒိၣ်မးအခါ အဝဲသ့ၣ်ဖီၣ်လီၤဘၣ်က့ၤ အတၢ်ပူၤလီၢ် တလီၢ်လီၢ် ခီဖျိ အဝဲသ့ၣ်ဆိကမိၣ်ဝံၤ ဆိၣ်ကမိၣ်က့ၤဝဲ ပှၤဂၤမၤဘၣ်ဒိဘၣ်အီၤဒ်လဲၣ် ဒီးအသးဘၣ်ဒိထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်စၢဃာ် ပှၤတၢ်ကမၣ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒၣ် အမၤနးထီၣ် အတၢ်ပူၤလီၢ်လီၤ. အဃိ အမ့ၢ်မၤထွဲဝဲ ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၈ န့ၣ် ကကဲဘျုးလၢအဂီၢ်လီၤ.
၁၆. ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၃၃, ၃၄ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ကဘၣ်ရ့ဒီး ပှၤထံဂၤကီၢ်ဂၤဖိတဖၣ် ဒ်လဲၣ် ဒီးပမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အအိၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၆ ဖဲယဟိဝၤယွၤ မၤလိာ်ဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လၢ ကဘၣ်အဲၣ်ပှၤလၢအဃၢၤအခါ အဝဲတအဲၣ်ဒိးတဲဝဲထဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ကဘၣ်အဲၣ်လိာ်အသး ကဒဲကဒဲဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်အဲၣ်ဝဲ ပှၤထံဂၤကီၢ်ဂၤဖိလၢ အအိၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်အကျါစ့ၢ်ကီး. ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ်အီၤဖဲ ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၃၃, ၃၄ လီၤ. (ဖး.) ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ကဘၣ်ရ့ဒီး ပှၤထံဂၤကီၢ်ဂၤဖိတဖၣ် ‘ဒ်ပှၤအိၣ်ဖျဲၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကျါအသိး’ ဒီးကဘၣ် “အဲၣ်” အဝဲသ့ၣ်လီၤ. အဒိ, ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ကဘၣ်ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ပှၤထံဂၤကီၢ်ဂၤဖိတဖၣ် ဒီးပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိတဖၣ် ကလဲၤထၢဘုစဲၤလၢ အဝဲသ့ၣ် အစံာ်ပျီပူၤလီၤ. (၃ မိၤၡ့ ၁၉:၉, ၁၀) တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ ပကဘၣ်အဲၣ် ပှၤထံဂၤကီၢ်ဂၤဖိန့ၣ် ခရံာ်ဖိလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ မၤထွဲဝဲသ့. (လူၤကၣ် ၁၀:၃၀-၃၇) အဒိ, မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤလၢအကကွဲၢ်တဖၣ်န့ၣ် လဲၤအိၣ်လဲၤဆိးလၢ ထံဂၤကီၢ်ဂၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ်တနီၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကအိၣ်ဘူးဒီးပှၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ် မ့မ့ၢ်ပိာ်မုၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပိာ်ခွါမ့ၢ်ဂ့ၤ, ဖိဒံဖိသၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ အရ့ဒိၣ်မးလၢ ပကရ့ဒီး အဝဲသ့ၣ်ဂ့ၤဂ့ၤ ဒီးပာ်ကဲအဝဲသ့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ်တခါလၢ အတအိၣ်လၢ ၃ မိၤၡ့ အဆၢဒိၣ် ၁၉ အပူၤ
၁၇-၁၈. (က) ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၂ ဒီး ၁ ပ့းတရူး ၁:၁၅ န့ၣ်ဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ ပကမၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) တၢ်မၢဖိပ့းတရူး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကမၤတၢ်မၤ အရ့ဒိၣ်မနုၤတခါလဲၣ်.
၁၇ ၃ မိၤၡ့ ၁၉:၂ ဒီး ၁ ပ့းတရူး ၁:၁၅ န့ၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤ အခ့အပှၤတဖၣ် ကဘၣ်ကဲထီၣ်ပှၤလၢ အစီဆှံလီၤ. ဒ်သိးပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤအီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံ အဆၢဖိတဖၣ်လၢ ၃ မိၤၡ့ အဆၢဒိၣ် ၁၉ အပူၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤလီၤ. ဒီးပတဲသကိး အဆၢဖိတနီၤလၢ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်လၢပကဘၣ်မၤအီၤ ဒီးတၢ်လၢပကဘၣ်ဟးဆှဲးအီၤလီၤ. * လံာ်စီဆှံလၢ ကြံးကျိာ်တကတြူၢ်စ့ၢ်ကီး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ ပကမၤထွဲ လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတဖၣ်အံၤဒံး. ပကကွၢ်သကိး တၢ်မၢဖိပ့းတရူး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ.
၁၈ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤထီဘိ ဒီးပကမၤစၢၤပှၤဂၤလံ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤပ့းတရူး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ ခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢ ကဘၣ်မၤတၢ်လၢအရ့ဒိၣ် အိၣ်ဝဲတမံၤဒံး. တချုးလၢ စီၤပ့းတရူး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကဘၣ်ကဲထီၣ် ပှၤလၢအစီဆှံဒံးဘၣ်န့ၣ် အဝဲတဲဝဲလၢ “ကတဲာ်ကတီၤထီၣ် သုသးလၢ သုကမၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ် အဂီၢ်တက့ၢ်.” (၁ ပ့းတရူး ၁:၁၃, ၁၅) တၢ်မၤအံၤ ပၣ်ဃုာ်ဒီးတၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ် စီၤပ့းတရူးတဲဘၣ် ခရံာ်ဖိလၢ အဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ်လၢ “တဲဖျါထီၣ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ် သကုၤဆးဒး” တက့ၢ်. (၁ ပ့းတရူး ၂:၉) မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ခရံာ်ဖိတဖၣ် မၤဝဲတၢ်မၤလၢ အရ့ဒိၣ်တခါအံၤဒ်သိးကမၤစၢၤဘၣ်ဝဲ ပှၤဂၤလၢအဂ့ၤကတၢၢ်အဂီၢ်. ဒ်ပမ့ၢ် ကစၢ်ယွၤအခ့အပှၤလၢ အစီဆှံအသိး ပစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဒီးသိၣ်လိတၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်အဃိ မ့ၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လီၤဆီဖးဒိၣ်တခါလီၤ. (မၢ်ကူး ၁၃:၁၀) ဖဲပဂုာ်ကျဲးစၢး မၤထွဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ အအိၣ်လၢ ၃ မိၤၡ့ အဆၢဒိၣ် ၁၉ အပူၤအခါ မ့ၢ်ဒၣ် ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအဲၣ်ကစၢ်ယွၤ ဒီးပှၤလၢပဃၢၤလီၤ. ပအဲၣ်ဒိးပာ်ဖျါထီၣ်လၢ “ပကဲထီၣ်ပှၤစီဆှံ” လၢကယဲၢ်တၢ်လၢ ပမၤအီၤခဲလၢာ်အပူၤလီၤ.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၁၁ တၢ်ဂ့ၢ်လၢ အမၤသးခုပှၤ
^ လံာ်အဆၢ. 5 ခရံာ်ဖိတဖၣ် တအိၣ်လၢ စီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အဖီလာ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကသ့ၣ်ညါလၢ ပကြၢးမၤတၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးပကဘၣ်ဟးဆှဲး တၢ်မနုၤလဲၣ်လီၤ. တၢ်သိၣ်တၢ်သီသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ကမၤစၢၤပှၤလၢပကပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ် ဒီးမၤတၢ်ဘၣ်ကစၢ်ယွၤအသးလီၤ. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး ပမၤထွဲတၢ်မၤလိ လၢပမၤလိန့ၢ်ဘၣ်အီၤ လၢ ၃ မိၤၡ့ အဆၢဒိၣ် ၁၉ အပူၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
^ လံာ်အဆၢ. 17 အဆၢဖိတနီၤလၢ တၢ်မၤလိတခါအံၤတပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲန့ၣ် ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤလၢ ပကဘၣ်ဟးဆှဲး တၢ်ကွၢ်ဒိၣ်ဆံးအါစှၤတၢ်, တၢ်တဲဟးဂီၤပှၤဂၤအဂ့ၢ်, တၢ်အီၣ်တၢ်သွံၣ် ဒီးကဘၣ်ဟးဆှဲး တၢ်ဝံတၢ်နါအတၢ်ဖံးတၢ်မၤ, တၢ်ဟီဆိပာ်စၢၤတၢ်လၢ ခါဆူညါ ဒီးတၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါလီၤ.—၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၅, ၁၆, ၂၆-၂၉, ၃၁.—ကွၢ် “ပှၤဖးလံာ်ဖိတဖၣ် အတၢ်သံကွၢ်” လၢလံာ်တဘ့ၣ်အံၤအပူၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 52 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ မၤစၢၤဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အတနၢ်ဟူတၢ်တဂၤ လၢကတဲတၢ်ဒီး ကသံၣ်သရၣ်အဂီၢ်.
^ လံာ်အဆၢ. 54 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ဖှူကသံၣ်အလွဲၢ် အတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဂၤန့ၣ် ဟ့ၣ်လီၤဝဲ အပှၤမၤတၢ်ဖိတဂၤ အဘူးအလဲ.
^ လံာ်အဆၢ. 56 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤ ဖဲအစုဘၣ်ကူး တစဲးဖိအခါ အသးပ့ၤနီၣ်ကွံာ်ဝဲ ညီညီဖိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအအိၣ်ဒီး တၢ်ပူၤလီၢ်ဖးဒိၣ်အခါ မ့ၢ်အသးပ့ၤနီၣ်ကွံာ်ဝဲကန့ၢ်ဧါ.
