တၢ်မၤလိ ၂၀
ဆဲးအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်အဂ့ၤလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤ
“ဖှံနတၢ်ချံတက့ၢ်, ဒီး . . . ထုးက့ၤနစုတဂ့ၤ.”—စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၁၁:၆.
တၢ်သးဝံၣ် ၇၀ ဃုထံၣ်န့ၢ်ပှၤလၢအသးဂ့ၤတဖၣ်
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
ဖဲယ့ၣ်ၡူးက့ၤထီၣ်လၢ မူခိၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် စံၣ်တဲၤ တဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်အပူၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် ဒီးတၢ်လီၢ်ဝးဝးလီၤ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁)
၁. ယ့ၣ်ၡူးပာ်လီၤန့ၢ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် အဒိအတဲာ်ဒ်လဲၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ လံာ်ကုခိၣ်တက့ၢ်.)
ဖဲယ့ၣ်ၡူးမၤတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအခါ အဝဲအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤ ဒီးအဝဲအဲၣ်ဒိးလၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ကအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤ လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၄:၃၅, ၃၆) ဖဲယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ဒီးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ် သပှၢ်တၢၢ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤလီၤ. (လူၤကၣ် ၁၀:၁, ၅-၁၁, ၁၇) ဘၣ်ဆၣ် ဖဲပှၤဖီၣ်ယ့ၣ်ၡူးဒီး မၤသံယ့ၣ်ၡူးဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤ လီၤမၢ်ဝဲတတီၤဖိလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၆:၃၂) ဖဲယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝံၤအလီၢ်ခံ အဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ကသးစၢၢ်ဆၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤလီၤ. ဒီးဖဲယ့ၣ်ၡူးက့ၤထီၣ်လၢ မူခိၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်အပူၤ တုၤဒၣ်လဲာ် အဒုၣ်အဒါတဖၣ်တဲဝဲလၢ “ကွၢ်မီၤ, သုမၤပှဲၤ ယရူၤၡလ့ၣ်ဒီး သုတၢ်သိၣ်လိတဖၣ်” လီၤ.—မၤတၢ် ၅:၂၈.
၂. ယဟိဝၤယွၤဆိၣ်ဂ့ၤ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤဒ်လဲၣ်.
၂ ယ့ၣ်ၡူးဟံးစုနဲၣ်ကျဲဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖံးတၢ်မၤဖဲ ခရံာ်ဖိလၢညါအစိၤဒီး ယဟိဝၤယွၤဆိၣ်ဂ့ၤ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်လီၤ. အဒိ, ဖဲ ခ.န ၃၃ ဘူၣ်ယဲၢ်ဆံအနံၤန့ၣ် ပှၤဒိးဘျၢထံအိၣ်ဝဲအဂၤ ၃,၀၀၀ ဃၣ်ဃၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၂:၄၁) ဒီးပှၤလၢအကဲထီၣ်ဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်န့ၣ် အနီၣ်ဂံၢ်ဟဲအါထီၣ်ဝဲ ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်လီၤ. (မၤတၢ် ၆:၇) တကးဒံးဘၣ် ယ့ၣ်ၡူးတဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ မုၢ်နံၤခံကတၢၢ်န့ၣ် ပှၤအါဂၤ ကတူၢ်လိာ် တၢ်သးခုကစီၣ်လီၤ.—ယိၤဟၣ် ၁၄:၁၂; မၤတၢ် ၁:၈.
၃-၄. ဘၣ်မနုၤအဃိ လၢတၢ်လီၢ်တနီၤနီၤန့ၣ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ တဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်ဘၣ်လဲၣ် ဒီးလၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိးတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၃ ပဝဲခဲလၢာ် ပဂုာ်ကျဲးစၢးအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်အဂ့ၤလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်မၤအပူၤလီၤ. လၢထံကီၢ်တနီၤအပူၤ ပကအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤန့ၣ် ညီဝဲဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢပှၤအဲၣ်ဒိးမၤလိ လံာ်စီဆှံအိၣ်အါမးအဃိ အဝဲသ့ၣ်တနီၤကဘၣ်အိၣ်ခိးဝဲ တုၤယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး ဟဲမၤလိအီၤလံာ်စီဆှံလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်လၢထံကီၢ်အဂၤန့ၣ်
ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိ ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒ်သိးဒီး ဟံၣ်ကစၢ်တအိၣ်လၢဟံၣ်ဘၣ် ဒီးဟံၣ်ကစၢ်မ့ၢ်အိၣ်လၢ ဟံၣ်ဒၣ်လဲာ် အဝဲသ့ၣ်တသးအိၣ်မၤလိလံာ်စီဆှံဘၣ်.၄ နမ့ၢ်အိၣ်ဘၣ်တၢ်လီၢ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ တဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်ဘၣ်န့ၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ တၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ကမၤစၢၤနၤလီၤ. ပကသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပှၤတနီၤဒ်သိးဒီး အဝဲသ့ၣ်ကထံၣ်န့ၣ် ပှၤလၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်. တကးဒံးဘၣ် ပကသ့ၣ်ညါဘၣ်စ့ၢ်ကီး ပှၤတူၢ်လိာ်ပတၢ်ကစီၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တတူၢ်လိာ်ဘၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲပတထံၣ်လိာ်သးဒီးပှၤဂၤ လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤဘၣ်အခါ ဆဲးအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤတက့ၢ်
၅. ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးအါဂၤ ထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၅ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ကတဲဘၣ်တၢ်ဒီး ဟံၣ်ကစၢ်အဂီၢ် ကီဝဲဒိၣ်မးလီၤ. ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိတနီၤ အိၣ်တၢ်လီၢ်န့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖၣ်လၢ အအိၣ်ဒီးပှၤခိးတၢ်ဖိ မ့တမ့ၢ် ပှၤပံးဃာ်သီး အဃိ ပှၤလဲၤနုာ်လီၤတန့ၢ်ညီညီဘၣ်. တၢ်သူၣ်ထီၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် ပှၤခိးတၢ်ဖိတဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ပှၤတၢ်ချၢကဟဲနုာ်လီၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်လၢ တၢ်လီၢ်အဂၤတနီၤန့ၣ် ပှၤလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤဘၣ်တၢ် တဟံၣ်ဘၣ်တဟံၣ် ညီညီဖိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်တထံၣ်ပှၤအိၣ်လၢ ဟံၣ်ကြီကြီဘၣ်. ပှၤစံၣ်တဲၤတဲတၢ်ဖိလၢအဂၤတနီၤ လဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်လီၢ်လၢ ပှၤတအိၣ်အါအါဘၣ် ဒီးပှၤတလဲၤတုၤကြီကြီဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်လဲၤဝဲ တၢ်ဒ့ၣ်စၢၤဖးယံၤ သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်ကထံၣ်လိာ်သးဒီးဟံၣ်ကစၢ် ထဲတဂၤ, ခံဂၤ ဒီးတထံၣ်ဘၣ်ဟံၣ်ကစၢ်နီတဂၤဘၣ်သ့ၣ်သ့လီၤ. ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲဒ်အံၤန့ၣ် ပတဘၣ်ဟ့ၣ်အၡူဘၣ်. ဒ်သိး ပကလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးတဲသကိးဘၣ်တၢ်ဒီး ဟံၣ်ကစၢ်အဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.
၆. ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိန့ၣ် လီၤဂာ်ဒီး ပှၤမၤအီၣ်ညၣ်ဖိဒ်လဲၣ်.
၆ ယ့ၣ်ၡူးထိၣ်သတြီၤဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤဒီး ပှၤမၤအီၣ်ညၣ်တၢ်မၤလီၤ. (မၢ်ကူး ၁:၁၇) ပှၤမၤအီၣ်ညၣ်ဖိတနီၤ ကလဲၤဃုအီၣ်ညၣ်ဒီတနံၤ ဘၣ်ဆၣ် တမၤန့ၢ်အီၣ်ညၣ်နီတဘ့ၣ်ဘၣ်. သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် တဟ့ၣ်အၡူဘၣ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဃုကျဲလၢအဂၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဆီတလဲ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ကလဲၤဃုအီၣ်ညၣ်, အတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ ဒီးတၢ်ဃုအီၣ်ညၣ် အကျိၤအကျဲတဖၣ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး လၢပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤစ့ၢ်ကီး ပကဘၣ်မၤတၢ်ဆီတလဲတဖၣ်လီၤ. ပကကွၢ်သကိး တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တနီၤလၢ ပမၤထွဲအီၤသ့လီၤ.
ဖဲပမ့ၢ်ဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်လီၢ်လၢပှၤတအိၣ်ဟံၣ်ကြီကြီဘၣ်အခါ က့ၤကဒါက့ၤလၢ တၢ်ဆၢကတီၢ်အဂၤ, လဲၤလၢတၢ်လီၢ်အဂၤ ဒီးသူတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ အကျိၤအကျဲလၢအဂၤတဖၣ်တက့ၢ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၇-၁၀) *
၇. ပမ့ၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ကိးဆၢကိးကတီၢ်ဒဲးန့ၣ် အကဲဘျုးဒ်လဲၣ်.
၇ ဃုကွၢ်ပှၤဂၤ ကိးကတီၢ်ဒဲးတက့ၢ်. ပမ့ၢ်လဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ပှၤအိၣ်ဟံၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ပကတဲသကိးဘၣ်တၢ်ဒီး ဟံၣ်ကစၢ်လီၤ. အခါမ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် ပှၤကိးဂၤဒဲးကဘၣ်ဟဲက့ၤလၢအဟံၣ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအါတက့ၢ် အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဝဲလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢဟါလီၤခီန့ၣ် အကဲဘျုးဒိၣ်တစဲး မ့ၢ်လၢပှၤအိၣ်လၢဟံၣ်အါအဃိလီၤ. တကးဒံးဘၣ် ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ဟံၣ်ကစၢ်ဟဲက့ၤအိၣ်ဘှံးအိၣ်သါဝဲအဃိ အဝဲသ့ၣ်သးအိၣ် တဲသကိးတၢ်ဒီးပှၤဂၤလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နမ့ၢ်မၤပိာ်ထွဲဒ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဒ့ဘ့း လၢအမ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်န့ၣ် ကကဲဘျုးဝဲလီၤ. ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ လီၢ်ကဝီၤပူၤတဟံၣ်ဘၣ်တဟံၣ်ဝံၤအခါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဒ့ဘ့းဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအလဲၤဒီးအီၤတဂၤန့ၣ် က့ၤကဒါက့ၤလၢ ဟံၣ်လၢအကစၢ်တအိၣ်ဘၣ်တဖၣ်လီၤ. အဝဲတဲဝဲ “ယကမၢကမၣ်ဒိၣ်မးလၢ ဖဲပက့ၤဟးကဒါက့ၤ ခံဘျီတဘျီအခါ ပထံၣ်ဟံၣ်ကစၢ်တဖၣ်န့ၣ် အိၣ်လၢဟံၣ်လီၤ.” *
ဖဲပမ့ၢ်ဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်လီၢ်လၢပှၤတအိၣ်ဟံၣ်ကြီကြီဘၣ်အခါ က့ၤကဒါက့ၤလၢ တၢ်ဆၢကတီၢ်အဂၤ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၇-၁၀)
၈. လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤ ပမၤထွဲ စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၁၁:၆ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၈ ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ဆဲးဃုပှၤလၢ အအိၣ်လၢဟံၣ်တဖၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးန့ၣ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကမၤအီၤဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ. (ဖး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၁၁:၆ တက့ၢ်.) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဒ့ဘ့းန့ၣ် အဝဲတဟ့ၣ်အၡူဘၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအံၤ အလဲၤဝဲဟံၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ် တဘျုးဘျီညါ ဒီးတထံၣ်လိာ်သးဒီးဟံၣ်ကစၢ်နီတဘျီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်လၢခံ အဝဲထံၣ်လိာ်သးဒီးဟံၣ်ကစၢ်လီၤ. ဒီးဟံၣ်ကစၢ်န့ၣ် အသးအိၣ်တဲသကိးလံာ်စီဆှံ ဒီးအတဲဝဲလၢ “ယအိၣ်ဖဲ အံၤန့ၢ်ဃိးနံၣ်လံ ဘၣ်ဆၣ် ယတထံၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး ဟဲလၢယဟံၣ်နီတဘျီဘၣ်.” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဒ့ဘ့းတဲဝဲလၢ “ဖဲနထံၣ်လိာ်သးဒီး ဟံၣ်ကစၢ်လၢအဟံၣ်အခါ ညီနုၢ်အဝဲသ့ၣ်သးအိၣ်ဒိကနၣ် နတၢ်ကစီၣ်လီၤ.”
ပမ့ၢ်ဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်လီၢ်လၢပှၤတအိၣ်ဟံၣ်ကြီကြီဘၣ်အခါ လဲၤလၢတၢ်လီၢ်အဂၤ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၉)
၉. ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတနီၤ ဒ်သိးကထံၣ်လိာ်သးဒီး ပှၤလၢအဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ တညီဘၣ်တဖၣ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်.
၉ ဃုထံၣ်န့ၢ်ပှၤဂၤလၢ တၢ်လီၢ်ကိးပူၤဒဲးတက့ၢ်. ခီဖျိလၢ ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဃုဝဲဟံၣ်ကစၢ်တညီဘၣ်အဃိ ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိတနီၤ ဆီတလဲအတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ အတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲလီၤ. အဒိ, အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤလၢ ကျဲခိၣ် ဒီးသူဝဲလ့ၣ်ဆီၣ်တဖၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်လိာ်သး ဒီးပှၤလၢအအိၣ်လၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်လၢ ပှၤလဲၤနုာ်ဝဲတန့ၢ်ညီညီဘၣ် ဒီးပှၤလၢအတထံၣ်ဝဲလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တဟံၣ်ဘၣ်တဟံၣ်အပူၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် မၤဝဲဒ်အံၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်တဲသကိးဘၣ်တၢ်ဒီး ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤလီၤ. တကးဒံးဘၣ် ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိအါဂၤ မၤဝဲတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤလၢ ကမျၢၢ်အိၣ်အါအလီၢ်, တၢ်ဆါတၢ်ပှ့ၤအလီၢ် ဒီးစံပွါယ့အလီၢ်ကဝီၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တဲသကိးဘၣ်တၢ်ဒီးပှၤဂၤ ဒီးပှၤတနီၤတူၢ်လိာ်ပလံာ်လဲၢ်တဖၣ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဖြီရဲၤ လၢအမ့ၢ်ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်လၢ ကီၢ်ဘိၣ်လ့ဘံယါ န့ၣ်တဲဝဲလၢ “ပလဲၤလၢ တၢ်ဆါတၢ်ပှ့ၤအလီၢ် ဖဲမုၢ်ဃ့ၢ်လီၤ ၁ နၣ်ရံၣ် ဒီး ၃ နၣ်ရံၣ်အဘၢၣ်စၢၤလီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ပှၤဆါတၢ်ဖိတဖၣ် အတၢ်မၤတအါဘၣ် အဃိ အဝဲသ့ၣ်သးအိၣ် ဒိကနၣ်တၢ် ဒီးပစးထီၣ်မၤဘၣ် တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံလီၤ.”
ဖဲပမ့ၢ်ဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်လီၢ်လၢပှၤတအိၣ်ဟံၣ်ကြီကြီဘၣ်အခါ က့ၤကဒါက့ၤလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ အကျိၤအကျဲလၢအဂၤတဖၣ်တက့ၢ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၀)
၁၀. ဒ်သိးနဃုထံၣ်ပှၤဂၤ ကန့ၢ်အဂီၢ် နကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၀ သူတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ အကျိၤအကျဲအကလုာ်ကလုာ်တက့ၢ်. အဒိ, နလဲၤလၢဟံၣ်ကစၢ်အအိၣ် တဘျုးဘျီလံ ဒီးနလဲၤလၢတၢ်ဆၢကတီၢ်အဂၤလံ သနာ်က့ နတထံၣ်အီၤလၢဟံၣ်ဘၣ်. အဃိ နကထံၣ်အီၤအဂီၢ် နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခဲးထရံနၤ တဲဝဲလၢ “ပှၤလၢယတထံၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ဟံၣ်တဖၣ်န့ၣ် ယကွဲး
န့ၢ်အဝဲသ့ၣ်လံာ်ပရၢ ဒီးယကွဲးလီၤတၢ်လၢ ယအဲၣ်ဒိးတဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်လီၤ.” ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်. ဂုာ်ကျဲးစၢးဃုထံၣ်န့ၢ်ပှၤလၢ နလီၢ်ကဝီၤအပူၤ လၢကျဲအကလုာ်ကလုာ် ဒ်နထံၣ်လၢအကြၢးအဘၣ် အသိးန့ၣ်တက့ၢ်.ဖဲပှၤတသးအိၣ်ပတၢ်ကစီၣ်အခါ ဆဲးအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤတက့ၢ်
၁၁. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤတနီၤတသးအိၣ် ပတၢ်ကစီၣ်ဘၣ်လဲၣ်.
၁၁ ပှၤတနီၤတသးအိၣ် ပတၢ်ကစီၣ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်တအဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါ ကစၢ်ယွၤဒီးလံာ်စီဆှံဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်တနာ်ကစၢ်ယွၤဘၣ် မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် ပှဲၤဝဲဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲသ့ၣ်တတူၢ်လိာ်လံာ်စီဆှံဘၣ် မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ် တဲတမံၤဒီးမၤတမံၤ ဒီးမၤတၢ်လၢအတလီၤပလိာ်ဒီး လံာ်စီဆှံဘၣ်. ပှၤအဂၤတနီၤ သးစၢၢ်ဆၢထဲလၢ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ, အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးအနီၢ်ကစၢ်တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ် အဃိ ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ လံာ်စီဆှံမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်တသ့ဘၣ်. ပမ့ၢ်ထံၣ်ပှၤလၢ အတပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပတၢ်ကစီၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပကဆဲးပၢၤဃာ် ပတၢ်သးခုကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၂. ပမၤထွဲ ဖံလံးပံၤ ၂:၄ လၢပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၂ ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ပှၤဂၤတက့ၢ်. ပှၤအါဂၤလၢတသးအိၣ်ပတၢ်ကစီၣ် လၢအခီၣ်ထံးခါဘၣ်န့ၣ် လၢခံအဝဲသ့ၣ်တူၢ်လိာ်ပတၢ်သးခုကစီၣ် ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပသးအိၣ်အဝဲသ့ၣ်အဃိလီၤ. (ဖး ဖံလံးပံၤ ၂:၄ တက့ၢ်.) အဒိ, ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဒ့ဘ့း တဲဝဲလၢ “ပှၤတဂၤမ့ၢ်တဲလၢ အတသးအိၣ်တၢ်ကစီၣ်ဘၣ်န့ၣ် ပတတဲပၠးအဝဲသ့ၣ်လံာ်စီဆှံ မ့တမ့ၢ် ဟ့ၣ်လီၤအဝဲသ့ၣ်ပလံာ်လဲၢ်တဖၣ် တဘျီဃီဘၣ်. ပသံကွၢ်အီၤလၢ ‘ယအဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါ ဘၣ်မနုၤအဃိ နတအဲၣ်ဒိး ဒိကနၣ်ပတၢ်ကစီၣ်ဘၣ်လဲၣ်.’” အဝဲသ့ၣ်ကပာ်သူၣ်ပာ်သးဘၣ်ဝဲလၢ ပသးအိၣ်အီၤလီၤ. တၢ်လၢပတဲဘၣ်အီၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်အကသးပ့ၤနီၣ်ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအဝဲသ့ၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တသးပ့ၤနီၣ်ဝဲဘၣ်. ပှၤတနီၤမ့ၢ်တအဲၣ်ဒိး ဒိကနၣ်ပတၢ်ကစီၣ်ဘၣ်န့ၣ် ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပသးအိၣ်အဝဲသ့ၣ်ခီဖျိ ပရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဂ့ၤဂ့ၤဒီး ပအိၣ်ဒီးတၢ်မဲာ်မုာ်နါဆၢလီၤ.
၁၃. ဒ်သိးဟံၣ်ကစၢ်ကသးအိၣ် ပတၢ်ကစီၣ်အဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.
၁၃ ဖဲပဆီတလဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ အကျိၤအကျဲ ဒ်သိးကထုးန့ၢ် ဟံၣ်ကစၢ်အသးအခါ မ့ၢ်ဒၣ် ပသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အဝဲသ့ၣ်လီၤ. အဒိ, မ့ၢ်ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ဟံၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ်အိၣ်ဒီးဖိသၣ်ဧါ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အမိအပါ ကသးအိၣ် လံာ်စီဆှံအတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကွၢ်လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ဖိ ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ ကအိၣ်ဒီးဟံၣ်မုာ်ဃီပၢၤအဂီၢ်လီၤ. မ့ၢ်နထံၣ်ဘၣ်လၢ ဟံၣ်တဖျၢၣ်အံၤအခးတံၢ်ဃာ်သီးဧါ. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပကတဲသကိး တၢ်လၢအကဲထီၣ်အသးလၢ ပခိၣ်ပဃၢၤ ဒီးတၢ်လၢဟံၣ်ကစၢ် ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘှီဝဲတဖၣ်လီၤ. ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဟံၣ်ကစၢ်ကအဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ကလီၤမၢ်ကွံာ်လၢကျဲဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ဒ်သိး ကတူၢ်လိာ်လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲန့ၣ်တက့ၢ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခဲးထရံနၤ တဲဝဲလၢ “ယဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤလၢ လံာ်စီဆှံန့ၣ် အမၤစၢၤတ့ၢ်ယၤထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ.” အဃိ တၢ်လၢဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခဲးထရံနၤ စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲတဖၣ်န့ၣ် အနာ်ဝဲသပှၢ်ကတၢၢ် ဒီးပှၤဂၤစ့ၢ်ကီးထံၣ်အီၤဒ်န့ၣ်လီၤ.
၁၄. ဒ် ကတိၤဒိ ၂၇:၁၇ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိကဒဲကဒဲ မၤစၢၤလိာ်အသး ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁ ကရံၣ်သူး ၄:၁၇) ဒ်စီၤတံၤမသ့းအသိး ပမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤတဖၣ် အအိၣ်သ့ဝဲလီၤ. (ဖး ကတိၤဒိ ၂၇:၁၇ တက့ၢ်.) ခဲအံၤပကကွၢ်သကိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါၡီ အတၢ်လဲၤခီဖျိလီၤ. အဝဲမၤပှၤလဲၤလၢညါလၢ တၢ်လီၢ်လၢပှၤလဲၤတတုၤညီညီဘၣ်. ဒီးပှၤဖဲန့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် တသးအိၣ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအဂၤတဖၣ်ဘၣ်. အဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအံၤ အဆဲးပၢၤဃာ် အတၢ်သးခုဒ်လဲၣ်. အဝဲတဲဝဲလၢ “ယလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤသကိးတၢ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤဂၤ ဒီးဖဲပလဲၤလၢကျဲအခါ ပမၤစၢၤလိာ်သးဒ်သိး ပကဘၣ်မၤဂ့ၤထီၣ် ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ, ပကတဲသကိးဝဲ ဟံၣ်ကစၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်. ဒီးပစံးဆၢက့ၤအီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးပတဲသကိးစ့ၢ်ကီးလၢ ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်သးဒ်အလီၢ်လီၢ်န့ၣ် ပကမၤဂ့ၤထီၣ် ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤအကျိၤအကျဲဒ်လဲၣ်.”
၁၄ တူၢ်လိာ်ပှၤဂၤ အတၢ်မၤစၢၤတက့ၢ်. ခရံာ်ဖိလၢညါအစိၤန့ၣ် စီၤပီလူးသိၣ်လိ စီၤတံၤမသ့းလၢ ကဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဒီးသိၣ်လိပှၤဂၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ စီၤတံၤမသ့းလၢ ကမၤစၢၤက့ၤပှၤဂၤတဖၣ်လီၤ. (၁၅. ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်န့ၣ် အရ့ဒိၣ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤလဲၣ်.
၁၅ ဃ့ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤတက့ၢ်. ဖဲပလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် တဘျီလၢ်လၢ်အခါ ဃ့ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤစၢၤတက့ၢ်. ယဟိဝၤယွၤအသးစီဆှံ မ့ၢ်တမၤစၢၤပှၤဘၣ်န့ၣ် ပမၤတၢ်တကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်နီတမံၤဘၣ်. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၂၇:၁; လူၤကၣ် ၁၁:၁၃) ဖဲပဃ့ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤစၢၤလၢ ပတၢ်ထုကဖၣ်အပူၤအခါ ပကဘၣ်တဲဘၣ်အီၤပျီပျီလီၤ. အဒိ, ပကဃ့ယဟိဝၤယွၤ ဒ်သိးပကထံၣ်န့ၢ် ပှၤလၢအသူၣ်ဘျၢသးဘျၢ ဒီးသးအိၣ်တူၢ်လိာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ်လီၤ. ဝံၤဒီး ပကဘၣ်လဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ် ဒ်သိးပကထံၣ်န့ၣ် ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤအဂီၢ်လီၤ.
၁၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ နီၢ်ကစၢ်တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံန့ၣ် အရ့ဒိၣ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤလဲၣ်.
၁၆ မၤနီၢ်ကစၢ် တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံတက့ၢ်. ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါတဲဝဲလၢ “သ့ၣ်ညါလီၤသုသး လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအဂ့ၤ, တၢ်လၢအကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲ ဒီးတၢ်လၢအလၢအပှဲၤလီၤ.” (ရိမ့ၤ ၁၂:၂) ဖဲပမၤလိလံာ်စီဆှံအခါ ပကသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ကစၢ်ယွၤအဂ့ၢ်လီၤ. ဒီးဖဲပတဲဘၣ်ပှၤဂၤ ဘၣ်ဃးဒီးကစၢ်ယွၤအဂ့ၢ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ကထံၣ်ဝဲ တၢ်လၢပတဲန့ၣ် ပနာ်အီၤသပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခဲးထရံနၤ တဲဝဲလၢ “ပူၤကွံာ်တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ယသ့ၣ်ညါလၢ ယကဘၣ်မၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ယတၢ်နာ်ဘၣ်ဃး ဒီးလံာ်စီဆှံတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိတဖၣ်လီၤ. အဃိ ယဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်ဘၣ်တ့ၢ်ကစၢ်အဂ့ၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲး, လံာ်စီဆှံန့ၣ် အမ့ၢ်ဝဲကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါနီၢ်နီၢ် ဒီးမုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ကစၢ်ယွၤအိၣ်ဒီးအတၢ်ကရၢကရိလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢလီၤ.” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခဲးထရံနၤ တဲဝဲလၢ တၢ်မၤနီၢ်ကစၢ်တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံန့ၣ် မၤစၢၤအီၤလၢ အတၢ်နာ်ဟဲဆူၣ်ထီၣ်ဒီး အတၢ်သးခုလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤ ဟဲအါထီၣ်ဝဲလီၤ.
ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်အဂ့ၤလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤလဲၣ်
၁၇. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူးဆဲးအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်အဂ့ၤလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤလဲၣ်.
၁၇ ပှၤမ့ၢ်တဒိကနၣ် တၢ်ကစီၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲတဖၣ်ဒၣ်လဲာ် ယ့ၣ်ၡူးဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤ ဒီးဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကဘၣ်သ့ၣ်ညါတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလီၤ. ဒီးအအဲၣ်ဒိးမၤစၢၤပှၤအါဂၤ ဒ်သိးကတူၢ်လိာ် ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်အဂီၢ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲသ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးလၢ ပှၤတနီၤန့ၣ် လၢအခီၣ်ထံးခါတသးအိၣ် ဒိကနၣ်တၢ်ဘၣ် ဘၣ်ဆၣ်လၢခံ အဝဲသ့ၣ်ကတူၢ်လိာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလီၤ. ပကကွၢ်သကိး တၢ်မၤအသးဒီး ယ့ၣ်ၡူးအဟံၣ်ဖိဃီဖိလီၤ. ဖဲယ့ၣ်ၡူးမၤတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ သၢနံၣ်တဝာ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ် အဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် တကဲထီၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ်နီတဂၤဘၣ်. (ယိၤဟၣ် ၇:၅) ဘၣ်ဆၣ် ဖဲယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ် အဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ကဲထီၣ်ဝဲခရံာ်ဖိလီၤ.—မၤတၢ် ၁:၁၄.
၁၈. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်ဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လဲၣ်.
၁၈ ပှၤလၢပသိၣ်လိအီၤလံာ်စီဆှံန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကကဲထီၣ် ကစၢ်ယွၤအခ့အပှၤဧါ, တကဲထီၣ်ဧါန့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါဘၣ်. ပှၤတနီၤက၁ ပ့းတရူး ၂:၁၂.
တူၢ်လိာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအဂီၢ်န့ၣ် ကယံာ်ဒိၣ်န့ၢ်ဒံးပှၤအဂၤတဖၣ်လီၤ. ပှၤလၢအတတူၢ်လိာ် ပတၢ်ကစီၣ်ဘၣ်တဖၣ်ဒၣ်လဲာ် အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ပလုၢ်လၢ် သကဲာ်ပဝးလၢအဂ့ၤ ဒီးပအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤ အဃိ လၢခံအဝဲသ့ၣ်ကကဲထီၣ် ပှၤလၢ “ကမၤလၤကပီၤကစၢ်ယွၤ” လီၤ.—၁၉. ဒ် ၁ ကရံၣ်သူး ၃:၆, ၇ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၉ ပကဘၣ်သ့ၣ်ညါလၢ ပမ့ၢ်ပှၤလၢအသူၣ်လီၤတၢ်ဒီး လူတၢ်ထံ ဒီးမ့မ့ၢ်ကစၢ်ယွၤန့ၣ် ဒုးဒိၣ်ထီၣ်တၢ်လီၤ. (ဖး ၁ ကရံၣ်သူး ၃:၆, ၇ တက့ၢ်.) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါခဲထဟၢး အမၤကစၢ်ယွၤတၢ်မၤလၢ ကီၢ်အံးသံးယိဖၠံယါန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ဖဲအနံၣ်ခံဆံအတီၢ်ပူၤ လၢတၢ်လီၢ်အဝဲအံၤန့ၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးအိၣ်ထဲယၤတဂၤဧိၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ခဲအံၤ ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိအိၣ် ၁၄ ဂၤလံ. အဝဲသ့ၣ် ၁၃ ဂၤန့ၣ် ဒိးဘျၢထံ လၢန့ၣ်အကျါ ပၣ်ဃုာ်ဒီး ယမါဒီးယဖိသၢဂၤလီၤ. ဒီးပှၤဟဲထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အနီၣ်ဂံၢ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲ ၃၂ ဂၤလီၤ.” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါခဲထဟၢး ဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်ဝံသးစူၤအပူၤ ဒီးအထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤမူၤဃီၤဝဲ ပှၤလၢအသးဘျၢတဖၣ်လၢ အတၢ်ကရၢကရိအပူၤလီၤ.—ယိၤဟၣ် ၆:၄၄.
၂၀. ပလီၤဂာ်ဒီး ပှၤလၢအမၤပူၤဖျဲး ပှၤဂၤသးသမူဒ်လဲၣ်.
၂၀ ယဟိဝၤယွၤပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပှၤသးသမူခဲလၢာ်လီၤ. အဝဲဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကမၤသကိးတၢ်ဒီး အဖိခွါလၢ ကပာ်ဖှိၣ်ပှၤကလုာ်ဒူၣ်တဖၣ် တချုးလၢတၢ်အကတၢၢ်ဟဲတုၤဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. (ဃးကဲ ၂:၇) ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤန့ၣ် အလီၤဂာ်ဒ် ပှၤမၤပူၤဖျဲးပှၤဂၤအသးသမူလီၤ. ပလီၤဂာ်ဒီးပှၤလၢ အဘၣ်လဲၤမၤစၢၤပှၤလၢ အအိၣ်ကတးထီ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဖီလာ်လီၤ. ပှၤလၢအပူၤဖျဲးအိၣ်ထဲစှၤကိာ်ဂၤ သနာ်က့ ပှၤလၢအလဲၤမၤစၢၤတၢ်တဖၣ်န့ၣ် ထံၣ်ဝဲလၢတၢ်မၤအံၤအရ့ဒိၣ်မးလီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. ပှၤလၢပကဘၣ်မၤပူၤဖျဲးအီၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်လၢမုၣ်ကီၤလံၢ်ပၢဝဲတဘ့ၣ်အံၤ အိၣ်ဒံးထဲလဲၣ်န့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤသူပှၤလၢ ပကမၤစၢၤပှၤဂၤလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အၤဒြ့ယဲၤ(စ်) လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်ဘိၣ်လ့ဘံယါ တဲဝဲလၢ “ဖဲပှၤတဂၤမၤလိလံာ်စီဆှံ ဒီးဒိးဘျၢထံအခါ ယသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပှၤအါဂၤဘၣ်မၤသကိးတၢ် ဒ်သိးကမၤစၢၤအီၤအဂီၢ်လီၤ.” မ်ပဆဲးအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤ လၢပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤတက့ၢ်. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤကဆိၣ်ဂ့ၤပှၤ ဒီးပကသးခုလၢ ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤထီဘိလီၤ.
တၢ်သးဝံၣ် ၆၆ ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါ တၢ်သးခုကစီၣ်
^ လံာ်အဆၢ. 5 ဖဲပလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါ ပှၤမ့ၢ်တအိၣ်လၢဟံၣ်ဘၣ် ဒီးပှၤမ့ၢ်တဒိကနၣ် ပတၢ်ကစီၣ်ဘၣ်န့ၣ် ပဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်. တၢ်မၤလိအံၤ ကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပှၤမ့ၢ်တတူၢ်လိာ်ပတၢ်ကစီၣ်ဘၣ် သနာ်က့ ပကဆဲးသးခုဒံးလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 7 ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိတဖၣ် ကြၢးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ကျဲအကလုာ်ကလုာ် ဒ်တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အိၣ်လၢ တၢ်မၤလိအံၤအပူၤအသိးလီၤ. တကးဒံးဘၣ် ဒ်ထံကီၢ်တဘ့ၣ်ဘၣ်တဘ့ၣ် အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ ဒီသဒၢနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအိၣ်ဝဲအသိးန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်မၤထွဲဝဲလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 60 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– (စးထီၣ်လၢ အဖီခိၣ် တုၤလီၤလၢ အဖီလာ်)– ပှၤဒီမါဝၤခံဂၤ လဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်လီၢ်လၢ ဟံၣ်ကစၢ်တအိၣ်လၢ ဟံၣ်ကြီကြီဘၣ်. ဟံၣ်အဆိကတၢၢ်တဖျၢၣ်န့ၣ် အကစၢ်အိၣ်လၢ တၢ်မၤလီၢ်. ဟံၣ်ခံဖျၢၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ် အကစၢ်အိၣ်လၢ တၢ်ဆါဟံၣ်. ဒီးဟံၣ်သၢဖျၢၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ် အကစၢ်လဲၤပှ့ၤတၢ်လၢ တၢ်ဆါတၢ်ပှ့ၤအလီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပူၤကွံာ်တနၣ်ရံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်လိာ်သးဒီး ဟံၣ်အဆိကတၢၢ်တဖျၢၣ် အကစၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်လိာ်သးဒီး ဟံၣ်ခံဖျၢၣ်တဖျၢၣ်အကစၢ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်မၤ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤလၢ ကမျၢၢ်အမဲာ်ညါ ဖဲအအိၣ်ဘူးဒီးတၢ်ဆါဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးဟံၣ်သၢဖျၢၣ်တဖျၢၣ် အကစၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကိးဝဲလၢ လီတဲစိလီၤ.