တၢ်မၤလိ ၄
ဆဲးမၤဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သး
“အဲၣ်လိာ်သုသး ဒ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တံၢ်နီၢ်အသိး ဒီးကဟုကယာ်လိာ်သုသး တဂၤဒီးတဂၤ လၢတၢ်သူၣ်အိၣ် သးအိၣ်အပူၤတက့ၢ်.”—ရိမ့ၤ ၁၂:၁၀.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၀၉ အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်သုသးလၢ သးဒီဖျၢၣ်
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ဟံၣ်ဖိဃီဖိအါမး ဘၣ်မနုၤအဃိတအိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလၢၤဘၣ်လဲၣ်.
လံာ်စီဆှံတဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ မုၢ်နံၤခံကတၢၢ်တဖၣ်အပူၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ “တအဲၣ်ပှၤကညီဘၣ်.” (၂ တံၤမသ့း ၃:၁, ၃) ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ဝံအတၢ်စံးပာ် ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤလီၤ. အဒိ, ဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ အကကွဲၢ်သ့ၣ်တဖၣ်လီၤမုၢ်လီၤဖး ခီဖျိလၢ မိၢ်ပၢ်အါတက့ၢ်မၤလီၤဖှၣ်အသး ဒီးအ့ၣ်လိာ်ဆိးက့လိာ်အသးအဃိ အဖိသ့ၣ်တဖၣ်တူၢ်ဘၣ်လၢ အမိၢ်အပၢ်တအဲၣ် အဝဲသ့ၣ်လၢၤဘၣ်. ဒီးဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ အိၣ်ဟံၣ်တဖျၢၣ်ဃီဒၣ်လဲာ် အဝဲသ့ၣ်တၢ်ရ့လိာ်သး တအိၣ်ဂ့ၤဂ့ၤလၢၤဘၣ်. ပှၤဟ့ၣ်ကူၣ်ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဂၤ တဲဝဲလၢ “မိၢ်ပၢ် ဒီးဖိသ့ၣ်တဖၣ် တဆဲးကျိးလိာ်အသး ဒီးတတဲသကိးတၢ်လၢၤဘၣ်. ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်ကွၢ်ဝဲ ခီၣ်ဖၠူထၢၣ်, ထဲးဘလဲး(စ်), သူဝဲလီတဲစိ ဒီးဂဲၤလိာ်ကွဲ ဝံၣ်ဒံၣ်အိၣ် က့(မ်) အဃိ ဟံၣ်ဖိဃီဖိတနီၤ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဟံၣ်တဖျၢၣ်ဃီဒၣ်လဲာ် တသ့ၣ်ညါလိာ်သးဂ့ၢ် ဂ့ၤဂ့ၤလၢၤဘၣ်.”
၂-၃. (က) ဒ် ရိမ့ၤ ၁၂:၁၀ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပကြၢးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သးလၢ မတဂၤအဖီခိၣ်လဲၣ်. (ခ) လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိးတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၂ ပတအဲၣ်ဒိးလီၤဂာ်ဒီး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢအတအိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံတဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်. (ရိမ့ၤ ၁၂:၂) လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပအဲၣ်ဒိးမၤဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ် ပတၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သးလၢ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိအပူၤ ဒီးပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤလီၤ. (ဖး ရိမ့ၤ ၁၂:၁၀ တက့ၢ်.) တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သးန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. တၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်အံၤ အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ တၢ်ရ့လိာ်သး ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ် လၢဟံၣ်ဖိဃီဖိအပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံဒ်အံၤတကလုာ်န့ၣ် ပကြၢးမၤဒိၣ်ထီၣ် အါထီၣ်အီၤလၢ ပနီၢ်သးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အကျါလီၤ. ဖဲပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သးအခါ မ့ၢ်ဝဲပပၢၤဃာ်တၢ်ဃူတၢ်ဖိးလၢ တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် အမ့ၢ်အတီအပူၤလီၤ.—မံကၤ ၂:၁၂.
၃ ဒ်သိးပကမၤဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သး ကသ့အဂီၢ် ပကကွၢ်တၢ်အဒိတနီၤလၢ ပမၤလိန့ၢ်အီၤသ့လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤလီၤ.
ယဟိဝၤယွၤ “ပှဲၤဝဲဒီးတၢ်အဲၣ် တၢ်ကဟုကယာ်”
၄. ယၤကိာ် ၅:၁၁ မၤစၢၤပှၤလၢ ပကပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်အဲၣ်ဒ်လဲၣ်.
၄ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်လီၤ. အဒိ, လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “ကစၢ်ယွၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလီၤ.” (၁ ယိၤဟၣ် ၄:၈) ဖဲပသ့ၣ်ညါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်အခါ ပအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်အတံၤသကိးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် လံာ်စီဆှံ တဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ “ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပှဲၤဝဲဒီးတၢ်အဲၣ် တၢ်ကဟုကယာ်” လီၤ. (ဖး ယၤကိာ် ၅:၁၁ တက့ၢ်.) လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်အဲၣ်အိၣ်လၢ ပဖီခိၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
၅. ယဟိဝၤယွၤပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤဒ်လဲၣ် ဒီးပကွၢ်လိမၤဒိးအီၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၅ ယၤကိာ် ၅:၁၁ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤလၢ ယဟိဝၤယွၤပှဲၤဝဲဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ် ဒီးအတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါအဂၤတခါလၢ အမ့ၢ်တၢ်သးကညီၤန့ၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကသုးဘူးပသးဆူအအိၣ်လီၤ. (၂ မိၤၡ့ ၃၄:၆) ကျဲတဘိလၢ ယဟိဝၤယွၤပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤလၢပဖီခိၣ်န့ၣ် ခီဖျိလၢအပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကမၣ်တဖၣ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၅၁:၁) လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် တၢ်သးကညီၤန့ၣ် အခီပညီအိၣ်အါန့ၢ်ဒံး ပပျၢ်ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်လီၤ. တၢ်သးကညီၤန့ၣ် တမ့ၢ်ထဲတၢ်တူၢ်ဘၣ်တခါဧိၤဘၣ်. ဖဲပထံၣ်ဘၣ် ပှၤဂၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲအခါ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤလၢ ပကမၤစၢၤအီၤန့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤတဲဝဲလၢ အသးအိၣ်မၤစၢၤပှၤအါန့ၢ်ဒံး မိၢ်တဂၤလၢအသးအိၣ်မၤစၢၤအဖိလီၤ. (ယၡါယၤ ၄၉:၁၅) ဖဲပဘၣ်ကီဘၣ်ခဲအခါ ယဟိဝၤယွၤပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤ ခီဖျိလၢအမၤစၢၤပှၤလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၇:၃၉; ၁ ကရံၣ်သူး ၁၀:၁၃) ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤလၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ် ခီဖျိပပျၢ်ကွံာ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ကမၣ်ဒီး ပတစၢဃာ်တၢ်ကမၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်မၤဘၣ်ဒိပှၤအဃိဘၣ်. (အ့းဖ့းစူး ၄:၃၂) ဘၣ်ဆၣ် ကျဲအရ့ဒိၣ်တဘိလၢ ပပာ်ဖျါထီၣ်ပတၢ်သးကညီၤသ့န့ၣ် ဖဲပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲအခါ ပမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဒီးတၢ်သးကညီၤလၢ ပှၤဂၤအဖီခိၣ်အခါ မ့ၢ်ဝဲပကွၢ်လိမၤဒိးယဟိဝၤယွၤလၢ အပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ် အဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ.—အ့းဖ့းစူး ၅:၁.
“စီၤယိနၤသၣ်အသးစဲဘူးဒီး စီၤဒၤဝံးအသး”
၆. စီၤယိနၤသၣ် ဒီးစီၤဒၤဝံးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သး လၢတဂၤဒီးတဂၤ အဖီခိၣ်ဒ်လဲၣ်.
၆ လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ အတလၢတပှဲၤဘၣ်ဒၣ်လဲာ် ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤသ့ဝဲလီၤ. ပကကွၢ်သကိး စီၤယိနၤသၣ် ဒီးစီၤဒၤဝံးအဒိအတဲာ်လီၤ. လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “စီၤယိနၤသၣ်အသးစဲဘူးဒီး စီၤဒၤဝံးအသး, ဒီးစီၤယိနၤသၣ်အဲၣ်အီၤ ဒ်အသးဒၣ်ဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ.” (၁ ၡမူၤအ့လး ၁၈:၁) ယဟိဝၤယွၤဃုထၢထီၣ် စီၤဒၤဝံးလၢအကကဲထီၣ် စီၤပၤလၢစီၤစီလူးအလီၢ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ စီၤစီလူးသးက့ၣ်ဝဲစီၤဒၤဝံး ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢးလူၤမၤသံအီၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲစီၤစီလူးလူၤမၤသံဝဲ စီၤဒၤဝံးအခါ အဖိခွါစီၤယိနၤသၣ် တဆီၣ်မၤစၢၤအပၢ်ဘၣ်. စီၤယိနၤသၣ် ဒီးစီၤဒၤဝံးအၢၣ်လီၤလိာ်အသးလၢ ကကဲတံၤသကိးဒီး ကမၤစၢၤလိာ်သးထီဘိလီၤ.—၁ ၡမူၤအ့လး ၂၀:၄၂.
စီၤယိနၤသၣ်အသးပှၢ်န့ၢ်ဒံး စီၤဒၤဝံးသနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်ရ့လိာ်အသး ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်လီၤ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၆-၉)
၇. တၢ်မနုၤကမၤဟးဂီၤ စီၤယိနၤသၣ် ဒီးစီၤဒၤဝံး အတၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သးလဲၣ်.
၇ စီၤယိနၤသၣ် ဒီးစီၤဒၤဝံးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သးန့ၣ် ဂၢၢ်ကျၢၤဝဲဒိၣ်မးလီၤ. ဒီးပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အါမးလၢ ကမၤဟးဂီၤဝဲ စီၤယိနၤသၣ်ဒီးစီၤဒၤဝံး အတၢ်ရ့လိာ်သးလီၤ. အဒိ, စီၤယိနၤသၣ်အသးပှၢ်န့ၢ် စီၤဒၤဝံးအနံၣ် ၃၀ ညါလီၤ. အဃိ စီၤယိနၤသၣ်မ့ၢ်တဲဝဲလၢ ယၤဒီးစီၤဒၤဝံးန့ၣ် ပလီၤဆီလိာ်သးဒိၣ်မး, အဝဲသးစၢ်န့ၢ်ဒံးယၤ ဒီးအတၢ်လဲၤခီဖျိ တအိၣ်အါအါဘၣ်န့ၣ် သ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤယိနၤသၣ်တထံၣ် စီၤဒၤဝံးဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ဒီးအဝဲရ့ဒီးစီၤဒၤဝံးလၢ တၢ်ပာ်ကဲအပူၤလီၤ.
၈. ဘၣ်မနုၤအဃိ နဆိကမိၣ်လၢ စီၤယိနၤသၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တံၤသကိးအဂ့ၤကတၢၢ်တဂၤလၢ စီၤဒၤဝံးအဂီၢ်လဲၣ်.
၈ စီၤယိနၤသၣ် မ့ၢ်သးက့ၣ်စီၤဒၤဝံးန့ၣ် သ့ဝဲလီၤ. ခီဖျိလၢ အမ့ၢ်စီၤစီလူးအဖိခွါအဃိ အအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ အကထီၣ်စီၤပၤလၢ အပၢ်လီၢ်သ့လီၤ. (၁ ၡမူၤအ့လး ၂၀:၃၁) ဘၣ်ဆၣ် စီၤယိနၤသၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးအဃိ အသးတီဒီးယဟိဝၤယွၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲဆီၣ်ထွဲယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဃုထၢလၢ စီၤဒၤဝံးကကဲထီၣ်ဘၣ် စီၤပၤလၢအပၢ်အလီၢ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲသးတီဒီးစီၤဒၤဝံးတုၤဒၣ်လဲာ် အပၢ်သးဒိၣ်ထီၣ်အီၤ ဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲာ် သနာ်က့ အဝဲဆဲးသးတီဒီး စီၤဒၤဝံးလီၤ.—၁ ၡမူၤအ့လး ၂၀:၃၂-၃၄.
၉. စီၤယိနၤသၣ်န့ၣ် မ့ၢ်အသးက့ၣ်စီၤဒၤဝံးဧါ. တဲဖျါထီၣ်တက့ၢ်.
၉ စီၤယိနၤသၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ် လၢစီၤဒၤဝံးအဖီခိၣ်အဃိ အဝဲတသးက့ၣ် စီၤဒၤဝံးနီတဘျီဘၣ်. စီၤယိနၤသၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢ အခးချံၣ်ဖၠဲး ဒီးဒုးတၢ်ဖၠဲးတဂၤလီၤ. စီၤယိနၤသၣ် ဒီးအပၢ်စီၤစီလူး အိၣ်ဒီးမံၤဟူသၣ်ဖျါလၢ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ပှၤ “ဃ့ၢ်တၢ်ချ့န့ၢ်လံာ်ဧိၤတြၤဧိၤ . . . အဂံၢ်အဘါဆူၣ်န့ၢ်ခ့ယုၢ်” ဒံးလီၤ. (၂ ၡမူၤအ့လး ၁:၂၂, ၂၃) အဃိ စီၤယိနၤသၣ် မ့ၢ်တဲဂ့ၤလီၤအသးလၢ အဒုးတၢ်ဖၠဲး ဒီးအမၤနၢၤတၢ်ဒီဒူၣ်န့ၣ် သ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤယိနၤသၣ် တဂုာ်ကျဲးစၢး တဲဂ့ၤလီၤအသးလၢ အသ့အဘၣ်ဒိၣ်န့ၢ်စီၤဒၤဝံးဘၣ်. ဖဲစီၤဒၤဝံးမၤတၢ် ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်အခါစ့ၢ်ကီး အဝဲတသးက့ၣ် စီၤဒၤဝံးဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် စီၤယိနၤသၣ် ပတြၢၤစီၤဒၤဝံးလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူ ဒီးအသန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤလီၤ. ဖဲစီၤဒၤဝံးမၤသံ စီၤကၤလယးဝံၤအလီၢ်ခံ စီၤယိနၤသၣ် အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးစီၤဒၤဝံး ဘူးဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ် ဒ်စီၤယိနၤသၣ်အဲၣ် စီၤဒၤဝံးအသိးကသ့ဒ်လဲၣ်.
မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ် တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သးကသ့ဒ်လဲၣ်
၁၀. “အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်သုသးဒိၣ်ဒိၣ် လၢသူၣ်ဒီဖျၢၣ်သးဒီဖျၢၣ်တက့ၢ်” န့ၣ် အခီပညီဒ်လဲၣ်.
၁၀ လံာ်စီဆှံတဲဘၣ်ပှၤလၢ “အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်သုသးဒိၣ်ဒိၣ် လၢသူၣ်ဒီဖျၢၣ်သးဒီဖျၢၣ်တက့ၢ်.” (၁ ပ့းတရူး ၁:၂၂) ယဟိဝၤယွၤပာ်လီၤန့ၢ်ပှၤ ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢပဂီၢ်လီၤ. ပမ့ၢ်သးတီဒီးအီၤန့ၣ် အဝဲတပာ်တ့ၢ်ပှၤ နီတဘျီဘၣ်. (ရိမ့ၤ ၈:၃၈, ၃၉) တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်သုသးဒိၣ်ဒိၣ်န့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်သပှၢ်ပှၢ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တဘျီတခီၣ် ပကပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ် တညီဘၣ်. ဖဲပှၤဂၤမၤဘၣ်ဒိပသးအခါ လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ ဆဲး “ဝံသးစူၤလိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤတက့ၢ်. ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢးလၢ အဂ့ၤကတၢၢ် ဒ်သိးသုကဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်သးတဖျၢၣ်ဃီ လၢသးစီဆှံ ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိးလၢ အစၢဃာ်သုန့ၣ်တက့ၢ်.” (အ့းဖ့းစူး ၄:၁-၃) ဖဲပဂုာ်ကျဲးစၢး ပၢၤဃာ် “တၢ်ဃူတၢ်ဖိးလၢ အစၢဃာ်” ပှၤအခါ ပတသးစၢၢ်ဆၢအဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကမၣ်လၢၤဘၣ်.—၁ ၡမူၤအ့လး ၁၆:၇; စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၀:၃.
စီၤပီလူးတဲဘၣ် နီၢ်အူၤအိဒံၤ ဒီးနီၢ်စူၣ်တူဃ့ၤ လၢအဝဲသ့ၣ် ကရ့လိာ်အသးဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. တဘျီတခီၣ် တညီလၢပကရ့ဒီး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်ဘၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၁)
၁၁. ဘၣ်မနုၤအဃိ တဘျီတခီၣ် ကီလၢပကပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သးလဲၣ်.
၁၁ ပကပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ် ထီဘိန့ၣ်တညီဘၣ်. လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဖဲပထံၣ်ဘၣ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်လီၤတူာ်လီၤကၤတဖၣ်အခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကီတၢ်ခဲတနီၤအံၤ ကဲထီၣ်တ့ၢ်အသးဒီးခရံာ်ဖိလၢ တၢယၤဖှိၣ်အစိၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. အဒိ, ဖဲနီၢ်အူၤအိဒံၤ ဒီးနီၢ်စူၣ်တူဃ့ၤ “အဝဲသ့ၣ်မၤသကိးတၢ်ဒီး [စီၤပီလူး] လၢ တၢ်သးခုကစီၣ်အဂီၢ်” အခါ လီၤဂာ်လၢအဝဲသ့ၣ် တအိၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ နီတမံၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် လၢတၢ်ဂ့ၢ်တနီၤအဖီခိၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တဖိးလိာ်အသးဘၣ်. အဃိ စီၤပီလူးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအဝဲသ့ၣ်လၢ “ကအိၣ်ဒီး တၢ်သးတဖျၢၣ်ဃီလၢ ကစၢ်အပူၤအဂီၢ်လီၤ.”—ဖံလံးပံၤ ၄:၂, ၃.
တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အညါပှၢ်တဂၤ ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အညါစၢ်တဂၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တံၤသကိး ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်သ့ဝဲလီၤ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၂)
၁၂. ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ် ကသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်.
၁၂ ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ် ကသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်. ဖဲပသ့ၣ်ညါအါထီၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အဂ့ၢ်ဂ့ၤထီၣ်အခါ ညီဒိၣ်မးလၢ ပကနၢ်ပၢၢ်အဝဲသ့ၣ် ဒီးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အသးမ့ၢ်စၢ်န့ၢ်ပှၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, အသးမ့ၢ်ပှၢ်န့ၢ်ပှၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဆဲးတၢ်လၤ မ့ၢ်တဒ်သိးဒီးပှၤမ့ၢ်ဂ့ၤ တၢ်ကီတၢ်ခဲတအိၣ်ဘၣ်, ပကဲထီၣ်အတံၤသကိးသ့လီၤ. ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ စီၤယိနၤသၣ်အသးနံၣ်ပှၢ်န့ၢ် စီၤဒၤဝံးအနံၣ် ၃၀ ညါလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်ကဲထီၣ်ဝဲ တံၤသကိးတံၢ်နီၢ်သ့လီၤ. လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ပှၤလၢအသးပှၢ်န့ၢ်နၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, အသးစၢ်န့ၢ်နၤမ့ၢ်ဂ့ၤ လၢနကရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ်န့ၣ် အိၣ်တဂၤဂၤဧါ. ဖဲနရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ်အခါ နပာ်ဖျါထီၣ်လၢ န “အဲၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ခဲလၢာ်” လီၤ.—၁ ပ့းတရူး ၂:၁၇.
ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၂ *
၁၃. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပရ့ဒီးပှၤတဂၤအါန့ၢ် ပရ့ဒီးပှၤအဂၤတဖၣ်ဒံးလဲၣ်.
၁၃ ပအိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ပရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ်ကိးဂၤဒဲး ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤဧါ. တအဲၣ်ဒိးတဲဝဲဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ပရ့ဒီးပှၤတဂၤအါန့ၢ်ဒံး ပရ့ဒီးပှၤအဂၤတဖၣ်န့ၣ် ညီနုၢ်ကဲထီၣ်အသးဒ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးတၢ် ဒ်သိးဒီးပှၤအဃိလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးကိးဝဲ အတၢ်မၢဖိခဲလၢာ်လၢ အ “တံၤသကိးတဖၣ်” လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူးရ့ဒီးစီၤယိၤဟၣ် အါန့ၢ်ဒံးပှၤဂၤလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၃:၂၃; ၁၅:၁၅; ၂၀:၂) သနာ်က့ ယ့ၣ်ၡူးတရ့ဒီး စီၤယိၤဟၣ်ဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး အတၢ်မၢဖိအဂၤတဖၣ်ဘၣ်. အဒိ, ဖဲစီၤယိၤဟၣ်ဒီး အဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါစီၤယၤကိာ်ဃ့ဝဲ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကဆ့ၣ်နီၤဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအစုစ့ၣ်တဂၤ ဒီးအစုထွဲတဂၤ လၢယွၤအဘီအမုၢ်အပူၤအခါ ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ပှၤ “ကဆ့ၣ်နီၤလၢ ယစုထွဲမ့ၢ်ဂ့ၤ ယစုစ့ၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ် တမ့ၢ်ယတၢ်လၢ ယကဟ့ၣ်လီၤသု အဂီၢ်ဘၣ်.” (မၢ်ကူး ၁၀:၃၅-၄၀) ပမ့ၢ်ကွၢ်လိမၤဒိးယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် ပတကွၢ်မဲာ်ပတံၤသကိးလၢ ပရ့အီၤမုာ်သ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်. (ယၤကိာ် ၂:၃, ၄) ပမ့ၢ်ကွၢ်မဲာ်ပတံၤသကိးန့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အတၢ်ဃူတၢ်ဖိး တအိၣ်လၢၤဘၣ်.—ယူဒၤ ၁၇-၁၉.
၁၄. ဒ် ဖံလံးပံၤ ၂:၃ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပကဘၣ်ဟးဆှဲး တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဒ်လဲၣ် တကလုာ်လဲၣ်.
၁၄ ဖဲပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအဖီခိၣ်အခါ ပတကြၢးထိၣ်သတြီၤလီၤပသး ဒီးအဝဲသ့ၣ်လၢ ပဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံးအဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤလၢ စီၤယိနၤသၣ်န့ၣ် အတသးက့ၣ်စီၤဒၤဝံးဘၣ်. ဒီးအဝဲတဂုာ်ကျဲးစၢး ကဲထီၣ်စီၤပၤလၢ စီၤဒၤဝံးအလီၢ်ဘၣ်. အဃိ ပဝဲခဲလၢာ် ပကွၢ်လိမၤဒိး စီၤယိနၤသၣ်အဒိအတဲာ် သ့ဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ. ပတဘၣ်သးက့ၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အဃိန့ၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် “လၢတၢ်ဆီၣ်လီၤသးအပူၤ ဆိကမိၣ်လၢပှၤဂၤတဖၣ် ဒိၣ်န့ၢ်ဒံးသုတက့ၢ်.” (ဖး ဖံလံးပံၤ ၂:၃ တက့ၢ်.) ပကဘၣ်သ့ၣ်ညါလၢ ပဝဲတဂၤစုာ်စုာ် ပမၤတၢ်တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤ ဒ်သိးပကမၤစၢၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ ကအိၣ်ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိးအဂီၢ်လီၤ. ခီဖျိလၢ ပအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးအဃိ ပကထံၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ ဒီးပဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ အဝဲသ့ၣ်အဒိအတဲာ်သ့ဝဲလီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၁၂:၂၁-၂၅.
၁၅. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ထဲညၤ အဟံၣ်ဖိဃီဖိအတၢ်လဲၤခီဖျိန့ၣ် နမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၅ ဖဲတၢ်ကီတၢ်ခဲဟဲအိၣ်ထီၣ်လၢ ပတၢ်အိၣ်မူပူၤအခါ ယဟိဝၤယွၤမၤမုာ်ထီၣ်ပသး ခီဖျိလၢအတၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ် ဒီးမၤစၢၤပှၤခီဖျိလၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဒူၣ်လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်အမဲရကၤန့ၣ် လဲၤထီၣ်ဝဲ ၂၀၁၉ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ် လၢအမ့ၢ်ဝဲ “တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ် တလီၤတူာ်လီၤကၤဘၣ်” မုၢ်ဃုနံၤ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤဝံၤအလီၢ်ခံ တၢ်ကဲထီၣ်သးဒီးအဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ထဲညၤ လၢအအိၣ်ဒီးအဖိသၢဂၤအံၤ တဲဝဲလၢ “ဖဲပဟဲက့ၤနီကါလၢ ပဟိၣ်ထဲအခါ ကါလၢအဂၤတခိၣ် ဟဲတဲးဘၣ်ပကါ ဒီးပဝဲခဲလၢာ် ပတဘၣ်ဒိနီတဂၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပဟးထီၣ်လၢကါပူၤဒီး ပဆၢထၢၣ်အိၣ်ခိးတၢ်လၢ ကျဲကပၤလီၤ. ပှၤအိၣ်လၢကျဲကပၤတဂၤ ဝံၢ်ဝၢ်အစုဒီး တဲပှၤလၢ ဟဲအိၣ်ကဒုလၢ ပကါပူၤအံၤ. ဒီးအဝဲမ့ၢ်စ့ၢ်ကီး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအဟဲက့ၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးတမ့ၢ်ထဲအီၤဘၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်လၢ အဟဲလၢကီၢ်စွံဒဲၣ် ယဲၢ်ဂၤစ့ၢ်ကီး အိၣ်ပတုာ်ဝဲလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဟဲဖိးဟုယၤဒီးယဖိမုၣ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်အပူၤအဃိ ပဂံၢ်ပဘါဟဲဆူၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ. ယတဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ယတဘၣ်နီတမံၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်တပာ်တ့ၢ်ပှၤဒံးဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီးပှၤတုၤလၢ တၢ်ဆါဟံၣ်အကါဟဲတုၤ ဒီးပှၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် မၤကွၢ်ပှၤခဲလၢာ်ဝံၤတစုလီၤ. ဖဲတၢ်ကီတၢ်ခဲအဆၢကတီၢ်န့ၣ် ယသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ပှၤဒိၣ်မးလီၤ. တၢ်လဲၤခီဖျိတခါအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤလၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သးလီၤ. ဒီးအမၤစၢၤယၤလၢ ယကစံးဘျုးစံးဖှိၣ် ယဟိဝၤယွၤစ့ၢ်ကီးလီၤ.” ဖဲတၢ်ကီတၢ်ခဲဘၣ်နၤအခါ နဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လၢ နဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်နသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ဘၣ်က့ၤ တဘျီဘျီဧါ.
၁၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ် လၢပှၤဂၤအဖီခိၣ်လဲၣ်.
၁၆ ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဖဲပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လၢ ပှၤဂၤအဖီခိၣ်အခါ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးဒ်လဲၣ်. ပမၤမုာ်ထီၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အသးသ့ဖဲ အဝဲသ့ၣ်လိၣ်ဘၣ်ဝဲ အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပမၤစၢၤ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လၢ ကမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ တပူၤဃီဒီးပှၤလၢ တၢ်သးခုအပူၤလီၤ. တကးဒံးဘၣ် မ့ၢ်လၢပအဲၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဃိ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပမ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်လီၤ. အဃိ ထုးန့ၢ်ပှၤဂၤအသးလၢ ကအဲၣ်ဒိးမၤဝဲကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလီၤ. တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် ပမၤလၤကပီၤ ယဟိဝၤယွၤလၢအမ့ၢ် “ပၢ်လၢအပှဲၤဒီး တၢ်သးကညီၤ ဒီးလၢအမ့ၢ် တၢ်မၤမုာ်ခဲလၢာ် အကစၢ်” န့ၣ်လီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၁:၃) မ်ပဝဲခဲလၢာ် ပကပာ်လီၤပသးလၢ ပကဆဲးမၤဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံဒီး ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သးတက့ၢ်.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၃၀ ပျၢ်ကွံာ်ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်
^ လံာ်အဆၢ. 5 ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ပှၤကသ့ၣ်ညါအဝဲသ့ၣ် ခီဖျိလၢအဝဲသ့ၣ် အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်အသး တဂၤဒီးတဂၤအဃိလီၤ. ပဝဲခဲလၢာ် ပဂုာ်ကျဲးစၢးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်အံၤလီၤ. ပကဘၣ်အဲၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ဒ်ပအဲၣ်နီၢ်ကစၢ် ဟံၣ်ဖိဃီဖိအသိးလီၤ. တၢ်မၤလိအံၤ ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကမၤဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ် ပတၢ်အဲၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 55 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤအခီပညီ– တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် လၢအညါစၢ်တဂၤ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် လၢအညါပှၢ်တဂၤအအိၣ် မ့ၢ်လၢအဝဲကွဲမုာ်အီၤ လၢအဟံၣ်အဃိလီၤ. အဝဲသ့ၣ်အမါ ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်သးအိၣ်တူၢ်လိာ် ပှၤတမှံၤလီၤ.
