တၢ်မၤလိ ၃
ယ့ၣ်ၡူးအမဲာ်ထံလီၤဝဲန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်
“ယ့ၣ်ၡူး အမဲာ်ထံလီၤဝဲလီၤ.”—ယိၤဟၣ် ၁၁:၃၅.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၇ “ယသးအိၣ်”
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁-၃ ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤတဖၣ် အမဲာ်ထံလီၤလၢ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
နမဲာ်ထံလီၤ အလီၢ်ခံကတၢၢ်တဘျီ အခါဖဲလဲၣ်န့ၣ် မ့ၢ်နနီၣ်ဘၣ်ဒံးဧါ. တဘျီတခီၣ် ပမဲာ်ထံလီၤဝဲ ဖဲပသးခုအခါ ဘၣ်ဆၣ် အါဒၣ်တက့ၢ် ပမဲာ်ထံလီၤန့ၣ် မ့ၢ်လၢပသးဘၣ်ဒိ အဃိလီၤ. အဒိ, ပမဲာ်ထံကလီၤဝဲဖဲ ပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤ သံဝဲအခါ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် လိၤရံလံၤ လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်အမဲရကၤ န့ၣ်တဲဝဲလၢ “ခီဖျိလၢ ယဖိမုၣ်သံဝဲအဃိ ယသးဘၣ်ဒိဒိၣ်မး. ဒီးတၢ်လၢကမၤမုာ်ထီၣ်ယသးန့ၣ် တအိၣ်နီတမံၤဘၣ်. ဖဲန့ၣ်အခါန့ၣ် ယတူၢ်ဘၣ်လၢ ယသးသ့ၣ်ဖး ဒီးယကသံလီၤ.” *
၂ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပမဲာ်ထံကလီၤလၢ တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤ ကအိၣ်ဝဲလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် ဟံၤရိမံၤ လၢအမ့ၢ်ပှၤလဲၤလၢညါ လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်ယပၣ်န့ၣ် တဲဝဲလၢ “တဘျီတခီၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢ ပှၤလၢယစံၣ်တဲၤတဲလီၤအီၤတဖၣ်န့ၣ် တသးအိၣ်ဒိကနၣ်ဝဲ တၢ်သးခုကစီၣ်လၢယတဲအဃိ ယသးဘၣ်ဒိညါ. ဒီးလၢမဲာ်ထံမဲာ်နိအပူၤ ယဃ့ယဟိဝၤယွၤလၢ ကမၤစၢၤယၤဒ်သိး ယကထံၣ်န့ၢ် ပှၤလၢအသးအိၣ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအဂီၢ်.”
၃ တဘျီတခီၣ် မ့ၢ်နထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်သးဒ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ်အံၤအသိးဧါ. ပဝဲဒၣ်အါဂၤန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်သးဒ်န့ၣ်လီၤ. (၁ ပ့းတရူး ၅:၉) ပအဲၣ်ဒိး “မၤယွၤအတၢ်ဒီးတၢ်သးခု” ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်သးလၢ အမၤကွၢ်ပတၢ်သးတီလၢ ကစၢ်ယွၤအဖီခိၣ်အဃိ တဘျီတခီၣ် ပကသးအုး, သးဟးဂီၤ ဒီးပမဲာ်ထံကလီၤဝဲလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၆:၆; ၁၀၀:၂) ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်သးတဖၣ်အံၤန့ၣ် ပလဲၤခီဖျိအီၤ ကန့ၢ်ဒ်လဲၣ်.
၄. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၄ ပမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်သ့ဝဲ. တဘျီတခီၣ် ယ့ၣ်ၡူးအသးဘၣ်ဒိဒိၣ်မး တုၤဒၣ်လဲာ် “အမဲာ်ထံလီၤဝဲလီၤ.” (ယိၤဟၣ် ၁၁:၃၅; လူၤကၣ် ၁၉:၄၁; ၂၂:၄၄; ဧ့ၤဘြံၤ ၅:၇) ပကကွၢ်သကိး တၢ်အိၣ်သးလၢ ယ့ၣ်ၡူးအမဲာ်ထံလီၤအဂ့ၢ်လီၤ. ဖဲပတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ် သ့ၣ်တဖၣ်အံၤအခါ ပကသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ်. ဒီးပကတဲသကိးစ့ၢ်ကီး ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးပမဲာ်ထံလီၤအခါ ပလဲၤခီဖျိအီၤ ကန့ၢ်ဒ်လဲၣ်.
ယ့ၣ်ၡူးဘၣ်ယိၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ အသကိးတဖၣ်အဂီၢ် အဃိ အမဲာ်ထံလီၤဝဲ
ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအသိး မၤစၢၤပှၤလၢအသးဘၣ်ဒိတဖၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၅-၉) *
၅. ဒ် ယိၤဟၣ် ၁၁:၃၂-၃၆ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ဘၣ်ဃးဒီးယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၅ ဖဲ ခ.န ၃၂ တၢ်ဂိၢ်ခါ အဆၢကတီၢ် ယ့ၣ်ၡူးအသကိးလၢအအဲၣ်ဝဲ စီၤလါစရူးန့ၣ် သံဝဲ. (ယိၤဟၣ် ၁၁:၃, ၁၄) စီၤလါစရူး အိၣ်ဒီးအဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခံဂၤ လၢအမ့ၢ် နီၢ်မၤရံဒီးနီၢ်မၢ်သၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဝဲ ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဒူၣ်အံၤဒိၣ်မး. ဖဲစီၤလါစရူး သံဝဲအခါန့ၣ် အဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခံဂၤအံၤ အသူၣ်ဘၣ်ဒိသးဘၣ်ဒိဒိၣ်မး. စီၤလါစရူး သံဝံၤအလီၢ်ခံ ယ့ၣ်ၡူးလဲၤလၢ သဝီဘ့ၤသနံ လၢနီၢ်မၤရံဒီးနီၢ်မၢ်သၤ အအိၣ်လီၤ. ဖဲနီၢ်မၢ်သၤနၢ်ဟူလၢ ယ့ၣ်ၡူးဟဲဝဲအခါ အဝဲကရီလဲၤထံၣ်ဒီးအီၤ. ထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ ဖဲနီၢ်မၢ်သၤ တဲဝဲလၢ “ကစၢ်ဧၢ, နမ့ၢ်အိၣ်ဘၣ်ဖုး ဖဲအံၤန့ၣ် ယဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ တသံဘၣ်” အခါ နီၢ်မၢ်သၤကသးအုးထဲလဲၣ်. (ယိၤဟၣ် ၁၁:၂၁) ဒီးလၢခံ ယ့ၣ်ၡူးထံၣ်ဝဲလၢ နီၢ်မၤရံ ဒီးပှၤအဂၤတဖၣ် ဟီၣ်ဝဲအခါ “ယ့ၣ်ၡူး အမဲာ်ထံလီၤဝဲလီၤ.”—ဖး ယိၤဟၣ် ၁၁:၃၂-၃၆.
၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူး အမဲာ်ထံလီၤဝဲလဲၣ်.
၆ ဘၣ်မနုၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူး အမဲာ်ထံလီၤဝဲလဲၣ်. ပတၢ်ကရၢကရိအလံာ်တဘ့ၣ် (Insight on the Scriptures) တဲဝဲလၢ “ခီဖျိလၢ ယ့ၣ်ၡူးအသကိး စီၤလါစရူးသံ ဒီးစီၤလါစရူး အဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် ဟီၣ်ဝဲအဃိ ယ့ၣ်ၡူးအသးဘၣ်ဒိ ဒီး ‘အမဲာ်ထံလီၤဝဲလီၤ.’” * ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးကဆိကမိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ဖဲစီၤလါစရူးဆိးက့အခါ အကတူၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ဆါ နးထဲလဲၣ် ဒီးဖဲအသ့ၣ်ညါလီၤအသးလၢ အကသံအခါ အသးကမၤသးဒ်လဲၣ်. တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤတခါလၢ ယ့ၣ်ၡူးအမဲာ်ထံလီၤဝဲန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ အထံၣ်ဘၣ်ဝဲ နီၢ်မၤရံဒီးနီၢ်မၢ်သၤ အသးဘၣ်ဒိ လၢအဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ သံအဃိ. ပှၤလၢနဟံၣ်ဖိဃီဖိတဂၤဂၤ မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢအဘူးဒီးနၤ တဂၤဂၤမ့ၢ်သံန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါလၢ နကတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဒ်န့ၣ်လီၤ. ပကတဲသကိး တၢ်မၤလိသၢခါ လၢပဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤ လၢတၢ်မၤအသးတခါအံၤလီၤ.
၇. ယ့ၣ်ၡူး အမဲာ်ထံလီၤလၢ အသကိးတဖၣ်အဃိန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ဒ်လဲၣ်.
၇ ယဟိဝၤယွၤ နၢ်ပၢၢ်နတၢ်တူၢ်ဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် “လီၤဂာ်ဒီး” အပၢ် “လီၤတံၢ်လီၤဆဲး” လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁:၃) အဃိ ယ့ၣ်ၡူးမဲာ်ထံလီၤဝဲန့ၣ် ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤလၢ ဖဲပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤ သံအခါ ယဟိဝၤယွၤ ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၄:၉) အဃိ ဖဲပှၤလၢနအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤ သံအခါ နသးအုးထဲလဲၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤသ့ၣ်ညါဝဲ တကးဒံးဘၣ် အသးအုးစၢၤနၤ. ဒီးအအဲၣ်ဒိးမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤနသးလီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၄:၁၈; ၁၄၇:၃.
၈. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးကမၤမူထီၣ်က့ၤ ပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤလၢ အသံသဒၣ်ကွံာ်ပှၤလဲၣ်.
၈ ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဒိးမၤမူထီၣ်က့ၤ ပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤလၢ အသံသဒၣ်ကွံာ်ပှၤ. တချုးဖဲ ယ့ၣ်ၡူးအမဲာ်ထံလီၤဒံးဘၣ်န့ၣ် အတဲဘၣ် နီၢ်မၢ်သၤလၢ “နဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ကဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤလီၤ.” (ယိၤဟၣ် ၁၁:၂၃-၂၇) နီၢ်မၢ်သၤန့ၣ် အမ့ၢ်ပှၤသးတီလၢ အဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဃိ လၢအပူၤကွံာ်အနံၣ်လၢ အကယၤတဖၣ်န့ၣ် ဝံအ့ၤလံယၤ ဒီးဝံအလံၤၡါ မၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံန့ၣ် အဝဲကသ့ၣ်ညါဝဲ သပှၢ်ကတၢၢ်. (၁ စီၤပၤ ၁၇:၁၇-၂၄; ၂ စီၤပၤ ၄:၃၂-၃၇) ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲကနၢ်ဟူဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးမၤဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ပှၤသံလီၤ. (လူၤကၣ် ၇:၁၁-၁၅; ၈:၄၁, ၄၂, ၄၉-၅၆) နၤစ့ၢ်ကီး နနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ နကထံၣ်ဘၣ်က့ၤ ပှၤလၢနအဲၣ်ဘၣ်အီၤ လၢအသံသဒၣ်ကွံာ်နၤတဖၣ်လီၤ. ဖဲယ့ၣ်ၡူး မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ ပှၤလၢအသးဘၣ်ဒိတဖၣ်အခါ အမဲာ်ထံလီၤအဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ အဝဲအဲၣ်ဒိးမၤသမူထီၣ်က့ၤ ပှၤသံတဖၣ် သပှၢ်တၢၢ်လီၤ.
၉. ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအသိး နမၤစၢၤ ပှၤလၢအသးဘၣ်ဒိတဖၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်, ဟ့ၣ်တၢ်အဒိတက့ၢ်.
၉ နမၤစၢၤ ပှၤလၢအသးဘၣ်ဒိတဖၣ်သ့. တမ့ၢ်ထဲ ယ့ၣ်ၡူးဟီၣ်စၢၤဝဲ နီၢ်မၢ်သၤ ဒီးနီၢ်မၤရံဘၣ်, အဝဲဒိကနၣ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ် ဒီးတဲမုာ်ထီၣ် အဝဲသ့ၣ်အသးလီၤ. ပဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီး ပမၤစၢၤပှၤလၢအသးဘၣ်ဒိတဖၣ် ဒ်န့ၣ်သ့. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဒဲ လၢအမ့ၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အအိၣ်လၢ အီးစတြ့လံယါန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ဖဲယမါသံသဒၣ်ယၤအခါ ယလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤ. ပှၤဒီမါဝၤတနီၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် မၤချုးမၤဒးအသး လၢကဒိကနၣ်န့ၢ်ယၤ ဒီးဖဲယပာ်ဖျါထီၣ် ယတၢ်သူၣ်အုးသးအုး ဒီးယမဲာ်ထံမဲာ်နိလီၤအခါ အဝဲသ့ၣ် နၢ်ပၢၢ်စၢၤယၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ် တမၤမဲာ်ဆှးယၤဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် မၤစၢၤယၤ ဒ်သိးဒီး သ့ဃၢၤန့ၢ်ယကါ, လဲၤပှ့ၤန့ၢ်ယၤတၢ်အီၣ်တၢ်အီ ဒီးဖီန့ၢ်ယၤတၢ်အီၣ် ဖဲယမၤတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တကဲဘၣ်အခါလီၤ. အဝဲသ့ၣ် ဃ့ဘါထုကဖၣ်ဒီးယၤ တလီၢ်လီၢ်, အဝဲသ့ၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အမ့ၢ်တံၤသကိးနီၢ်ကီၢ် ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအ ‘အိၣ်ဖျဲၣ်ဝဲလၢ တၢ်မၤကိၢ်မၤဂီၤအဂီၢ်လီၤ.’”—ကတိၤဒိ ၁၇:၁၇.
ယ့ၣ်ၡူးဘၣ်ယိၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ ပှၤလၢအဃၢၤအဂီၢ် အဃိ အမဲာ်ထံလီၤဝဲ
၁၀. တဲဖျါထီၣ် တၢ်မၤအသးဖဲ လူၤကၣ် ၁၉:၃၆-၄၀ တက့ၢ်.
၁၀ ဖဲ ခ.န ၃၃ လါနံစၣ် ၉ သီန့ၣ်ယ့ၣ်ၡူး လဲၤဝဲလၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်လီၤ. ဖဲအလဲၤကတုၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အခါ ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသး ဒီးဒါလီၤဝဲ အတၢ်ကူတၢ်ကၤ လၢကျဲပူၤ ဒ်သိးကတူၢ်လိာ်ယ့ၣ်ၡူး ဒ်စီၤပၤတဂၤအသိးလီၤ. ဒီးပှၤကိးဂၤဒဲး သူၣ်ခုသးခုဝဲ. (ဖး လူၤကၣ် ၁၉:၃၆-၄၀.) ဘၣ်ဆၣ် ဖဲယ့ၣ်ၡူး “လဲၤဘူးထီၣ်အခါ ထံၣ်ဝဲဝ့ၢ် ဒီးဟီၣ်ဝဲလၢအဃိ” လီၤ. အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် တၢ်မၢဖိတဖၣ် ကကမၢကမၣ်ဘၣ်အသး. ဖဲန့ၣ်န့ၣ် လၢမဲာ်ထံမဲာ်နိအပူၤ ယ့ၣ်ၡူးတဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ တယံာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ် ပှၤယရူၤၡလ့ၣ်ဖိတဖၣ် ကထံၣ်ဘၣ် ဒီးတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ်အဂ့ၢ်လီၤ.—လူၤကၣ် ၁၉:၄၁-၄၄.
၁၁. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူးအမဲာ်ထံလီၤလၢ ပှၤအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်တဖၣ်အဃိလဲၣ်.
၁၁ ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် တူၢ်လိာ်ယ့ၣ်ၡူး ဂ့ၤဂ့ၤသနာ်က့ ယ့ၣ်ၡူးအသးဘၣ်ဒိဝဲ, မ့ၢ်လၢအသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤယူဒၤဖိအါတက့ၢ်န့ၣ် တတူၢ်လိာ်ဝဲ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဒ်အံၤအဃိ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် ကဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤ ဒီးပှၤယူဒၤဖိလၢ အသးသမူ ပူၤဖျဲးတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်တၢ်က့ၤဖီၣ်န့ၢ်အီၤလီၤ. (လူၤကၣ် ၂၁:၂၀-၂၄) ဒ်ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲအသိး ပှၤအါဂၤန့ၣ် တတူၢ်လိာ်အီၤဘၣ်. ပှၤအါဂၤလၢ နလီၢ်ကဝီၤန့ၣ် မ့ၢ်အဒိကနၣ်ဝဲ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်ဧါ. ပှၤဒိကနၣ် ပတၢ်ကစီၣ် မ့ၢ်အိၣ်ထဲစှၤဂၤန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအမဲာ်ထံလီၤဝဲ ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ပမၤလိဘၣ်အီၤသၢခါ.
၁၂. ယ့ၣ်ၡူးအမဲာ်ထံလီၤလၢ ပှၤလၢအဃၢၤတဖၣ်အဃိန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ်.
၁၂ ယဟိဝၤယွၤ သူၣ်အိၣ်သးအိၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်. ယ့ၣ်ၡူးအမဲာ်ထံလီၤဝဲန့ၣ် ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ သူၣ်အိၣ်သးအိၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်ဒိၣ်မး. အဝဲ “တအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤကတုၤလၢတၢ်ဟးဂီၤ နီတဂၤဘၣ်. ဒီးအအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤခဲလၢာ် ကပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးလီၤ.” (၂ ပ့းတရူး ၃:၉) မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပပာ်ဖျါထီၣ် ပအဲၣ်ပှၤလၢပဃၢၤ ခီဖျိပဂုာ်ကျဲးစၢး တဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ် လၢဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်ထီဘိ.—မးသဲ ၂၂:၃၉. *
ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအသိး ဆီတလဲ နတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် အဆၢကတီၢ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၃-၁၄) *
၁၃-၁၄. ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤလၢ ပှၤဂၤအဖီခိၣ်ဒ်လဲၣ် ဒီးပကွၢ်လိမၤဒိးအီၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၃ ယ့ၣ်ၡူးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်. ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်ပှၤဂၤခီဖျိ ဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်အိၣ်သး ကိးမံၤဒဲးအပူၤလီၤ. (လူၤကၣ် ၁၉:၄၇, ၄၈) မ့ၢ်လၢယ့ၣ်ၡူး သးကညီၤဘၣ် အဝဲသ့ၣ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ အဝဲသ့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တဘျီန့ၣ် ပှၤအါဂၤ အဲၣ်ဒိးဒိကနၣ်ဝဲ တၢ်လၢယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲတဖၣ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူးဒီးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်န့ၣ် “အဝဲသ့ၣ် အီၣ်တၢ်ဒၣ်လဲာ် တသ့လၢၤဘၣ်.” (မၢ်ကူး ၃:၂၀) ဖဲပှၤတဂၤ အဲၣ်ဒိးတဲတၢ်ဒီးယ့ၣ်ၡူး လၢမုၢ်နၤခီ အဆၢကတီၢ်အခါ ယ့ၣ်ၡူး မၤချုးမၤဒးအသး. (ယိၤဟၣ် ၃:၁, ၂) ပှၤအါတက့ၢ်လၢ အဒိကနၣ်ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် တကဲထီၣ် ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်ဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် နၢ်ဟူဘၣ် တၢ်လၢယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲတဖၣ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလံ. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤကိးဂၤဒဲး ကနၣ်ဟူဘၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၁၀:၄၂) အဃိ ဒ်သိး ပှၤကိးဂၤဒဲး ကနၢ်ဟူဘၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်အဂီၢ် ပအဲၣ်ဒိး ဆီတလဲ ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် အကျိၤအကျဲလီၤ.
၁၄ သးအိၣ်မၤတၢ်ဆီတလဲ. နမ့ၢ်တဆီတလဲ နတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် အဆၢကတီၢ်ဘၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နတထံၣ်လိာ်ဘၣ်နသးဒီး ပှၤလၢအသးအိၣ် ဒိကနၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်တဖၣ်ဘၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် မထ့(လ်)ဒၤ လၢအမၤပှဲၤလဲၤလၢညါတဂၤန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ယၤဒီးယဝၤန့ၣ် ပဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်ဆၢကတီၢ် အမၠိမၠိ. လၢဂီၤခီန့ၣ် ပလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢပှၤမၤစံပွါယ့အလီၢ်, လၢမုၢ်ဆါခီန့ၣ် မ့ၢ်လၢပှၤအါဂၤ ဟးထီၣ်လၢ ကျဲမုၢ်ခိၣ်အဃိ ပစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢလ့ၣ်ဆီၣ်. ဒီးလၢဟါလီၤခီန့ၣ် ဟံၣ်ကစၢ်အိၣ်လၢဟံၣ်အဃိ ဖဲပလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ပှၤဟံၣ်အခါ ပထံၣ်လိာ်ဘၣ်ပသးဒီး အဝဲသ့ၣ်အါဂၤ.” ပဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဒ်ပတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ အိၣ်ပာ်စၢၤအသိးသ့. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်သးအိၣ်ဆီတလဲ ပတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤန့ၣ် ပကထံၣ်လိာ်ဘၣ်အါထီၣ်ပသးဒီး ပှၤဂၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ် လၢယဟိဝၤယွၤ ကဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးပှၤလီၤ.
ယ့ၣ်ၡူးဘၣ်ယိၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအမံၤအဂီၢ် အဃိ အမဲာ်ထံလီၤဝဲ
ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအသိး ဖဲနအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤအခါ ဃ့ဘါထုကဖၣ်ဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၅-၁၇) *
၁၅. လူၤကၣ် ၂၂:၃၉-၄၄ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တချုးဖဲယ့ၣ်ၡူးသံတနၤန့ၣ် အမၤဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၅ ဖဲ ခ.န ၃၃, လါနံစၣ် ၁၄ သီ မုၢ်နၤခီန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးလဲၤလၢ က့ၤသစ့းမနၤ တၤသၣ်လီၢ်လီၤ. ဖဲန့ၣ် အဝဲဃ့ဘါထုကဖၣ်ဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် လၢအသးဒီဖျၢၣ်ညါ. (ဖး လူၤကၣ် ၂၂:၃၉-၄၄.) ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ကီလၢယ့ၣ်ၡူးအဂီၢ်ဒိၣ်မး အဃိ ယ့ၣ်ၡူး “ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ် တၢ်ဃ့ကညးတဖၣ် . . . လၢအကလုၢ်ဖးဒိၣ် အိၣ်ဒီးမဲာ်ထံမဲာ်နိ” လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၅:၇) တချုးဖဲ ယ့ၣ်ၡူးကသံတနၤန့ၣ် အဝဲဃ့ဘါထုကဖၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်. အဃ့ဘါထုကဖၣ် ဒ်သိးအကအိၣ်ဒီး တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ အကဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးကမၤအတၢ်ဘၣ်သးအဂီၢ်. ယ့ၣ်ၡူးဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ အသူၣ်ဒီဖျၢၣ်သးဒီဖျၢၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒိကနၣ်ဝဲ ဒီးအဆှၢလီၤဝဲ မူခိၣ်ကလူးတဂၤလၢ ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤလီၤ.
၁၆. ဖဲယ့ၣ်ၡူး ဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်လၢ က့ၤသစ့းမနၤ တၤသၣ်လီၢ်အခါ အဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ တၢ်မနုၤအဂီၢ်လဲၣ်.
၁၆ ဖဲယ့ၣ်ၡူး ဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ က့ၤသစ့းမနၤ တၤသၣ်လီၢ်အခါ အမဲာ်ထံလီၤဝဲ, မ့ၢ်လၢအသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤကထံၣ်အီၤ ဒ်ပှၤလၢအတပာ်ကဲ ကစၢ်ယွၤအမံၤဘၣ်. ဒီးအသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်သးတီ ဒီးကဘၣ်ပာ်စီဆှံ ကစၢ်ယွၤအမံၤ အဂီၢ်လီၤ. နမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်သးလၢ အကမၤကွၢ်နတၢ်သးတီလၢ ယဟိဝၤယွၤ အဖီခိၣ်န့ၣ် နမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအမဲာ်ထံလီၤဝဲ ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပကတဲသကိး တၢ်မၤလိသၢခါ လၢပမၤလိန့ၢ်အီၤ.
၁၇. ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤစံးဆၢ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ထုကဖၣ် လၢအသးဒီဖျၢၣ်န့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၇ ယဟိဝၤယွၤ ဒိကနၣ် ပတၢ်ထုကဖၣ်. တၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအဂီၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ အကဆဲးတီဒီးအပၢ် ဒီးကပာ်စီဆှံ အပၢ်အမံၤလီၤ. အဃိ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ထုကဖၣ် လၢအသးဒီဖျၢၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒိကနၣ်ဝဲလီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပမ့ၢ်ဃ့လၢ ပကဆဲးသးတီဒီးယဟိဝၤယွၤ ဒီးပာ်စီဆှံအမံၤန့ၣ် အဝဲကစံးဆၢ ပတၢ်ထုကဖၣ်လီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၄၅:၁၈, ၁၉.
၁၈. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်ပှၤလၢ အနၢ်ပၢၢ်စၢၤပှၤလဲၣ်.
၁၈ ယ့ၣ်ၡူးနၢ်ပၢၢ်စၢၤ နတၢ်တူၢ်ဘၣ်. ဖဲနသူၣ်ကိၢ်သးဂီၤတၢ်အခါ နသကိးလၢအနၢ်ပၢၢ်စၢၤနၤသ့, လီၤဆီဒၣ်တၢ် နသကိးလၢ အလဲၤခီဖျိဘၣ်တ့ၢ်တၢ် ဒ်သိးဒီးနၤ မ့ၢ်မၤမုာ်ထီၣ်နၤန့ၣ် နသးကမုာ်ထီၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် မ့ၢ်သကိး ဒ်န့ၣ်တဂၤလီၤ. ဖဲပဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ် ဒီးပလိၣ်ဘၣ် ပှၤဂၤအတၢ်မၤစၢၤအခါ ပကတူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် အသ့ၣ်ညါဝဲလီၤ. အသ့ၣ်ညါ ပတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်အဃိ အကမၤစၢၤပှၤ “ဖဲပလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤ အဆၢကတီၢ်” လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၄:၁၅, ၁၆) ဒ်ယ့ၣ်ၡူး တူၢ်လိာ်ဝဲ မူခိၣ်ကလူး အတၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလၢ က့ၤသစ့းမနၤ တၤသၣ်လီၢ်အသိး ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပကဘၣ်သးအိၣ်တူၢ်လိာ် တၢ်မၤစၢၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်လီၤပှၤလီၤ. ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤတဖၣ်အံၤသ့ဖဲ လံာ်လဲၢ်လၢ ပတၢ်ကရၢကရိထုးထီၣ်ဝဲ, တၢ်ဂီၤမူ, တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် မ့တမ့ၢ် သကိးလၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤတဂၤ ဟဲဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလီၤ.
၁၉. ဖဲပတၢ်သးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်တၢ်မၤကွၢ်အီၤ ဒီးပသးဟးဂီၤအခါ ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါဒ်လဲၣ်, ဟ့ၣ်တၢ်အဒိတက့ၢ်.
၁၉ ယဟိဝၤယွၤ ကဟ့ၣ်နၤ “တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်လၢ အဟဲလၢယွၤအအိၣ်.” ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါဒ်လဲၣ်. ဖဲပဃ့ဘါထုကဖၣ်အခါ အဝဲကဟ့ၣ်ပှၤ “တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်လၢ အဟဲလၢယွၤအအိၣ် လၢအဒိၣ်န့ၢ်ယိာ်န့ၢ်တၢ်လၢ ပနၢ်ပၢၢ်အီၤသ့.” (ဖံလံးပံၤ ၄:၆, ၇) တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်လီၤပှၤန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပပာ်ပသးမုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်ကသ့ ဒီးပဆိကမိၣ်တၢ်ကဘၣ်ဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လူး လဲၤခီဖျိဘၣ်ဝဲ ဒ်န့ၣ်. အတဲဝဲလၢ “ညီနုၢ်န့ၣ် ယတူၢ်ဘၣ်လၢ ယအိၣ်သယုၢ်သညိ ထဲတဂၤဧိၤ. အဃိ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ယတူၢ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ တအဲၣ်ယၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်မ့ၢ်ကဲထီၣ်အသး ဒ်န့ၣ်န့ၣ် ယဃ့ဘါထုကဖၣ် လၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ် တဘျီဃီ ဒီးယတဲဘၣ်အီၤ ယတၢ်တူၢ်ဘၣ်. ဒီးတၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်န့ၣ် မၤစၢၤယၤလၢ ယသးကမုာ်ထီၣ်အဂီၢ်.” ဒ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤအံၤ အတၢ်လဲၤခီဖျိ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး တၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်န့ၣ် မၤစၢၤပှၤလၢ ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်.
၂၀. ယ့ၣ်ၡူးအမဲာ်ထံလီၤဝဲန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၂၀ ပမၤလိဘၣ် ယ့ၣ်ၡူးအမဲာ်ထံလီၤဝဲအဂ့ၢ်န့ၣ် မၤမုာ်ထီၣ်ပသး ဒီးပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိလၢ အကဲဘျုးတဖၣ်လီၤ. ပအဲၣ်ဒိး ဆဲးမၤစၢၤ ပသကိးလၢ အသူၣ်အုးသးအုး တကးဒံးဘၣ် ဖဲပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤ သံအခါ ပအဲၣ်ဒိး ဆဲးပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပနာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူး ကဆဲးမၤစၢၤပှၤလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သးကညီၤအဃိ ပဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီး ပအဲၣ်ဒိး စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ဒီးသိၣ်လိပှၤဂၤ ခီဖျိလၢ ပသးကညီၤ အဝဲသ့ၣ်အဃိလီၤ. ဒီးပသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် နၢ်ပၢၢ်ပတၢ်တူၢ်ဘၣ် ဒီးအသ့ၣ်ညါ ပတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ် ဒီးအဲၣ်ဒိး မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပလဲၤခီဖျိတၢ်ကန့ၢ်အဂီၢ်အဃိ ပသးမုာ်ထီၣ်ဒိၣ်မး. အဃိ တချုးလၢ ကစၢ်ယွၤမၤလၢပှဲၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤလၢ အက “ထွါကွံာ်” ပှၤ “မဲာ်ထံခဲလၢာ်” ဒံးဘၣ်န့ၣ် မ်ပကဆဲးမၤထွဲ တၢ်လၢပမၤလိဘၣ်အီၤတဖၣ်တက့ၢ်.—လီၣ်ဖျါ ၂၁:၄.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၂၀ ကွၢ်လိမၤဒိး ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်သးစူၤ
^ လံာ်အဆၢ. 5 တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးအသးဘၣ်ဒိဒိၣ်မး တုၤဒၣ်လဲာ်အမဲာ်ထံလီၤဝဲ. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အိၣ်သးသၢဘျီလၢ ယ့ၣ်ၡူးအမဲာ်ထံလီၤဝဲ ဒီးပမၤလိန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မနုၤလဲၣ်.
^ လံာ်အဆၢ. 1 ပှၤမံၤတနီၤ ဘၣ်တၢ်ဆီတလဲအီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 12 ကြံးအတၢ်ကတိၤ လၢအမ့ၢ် ‘ပှၤလၢပဃၢၤ’ လၢအအိၣ်လၢ မးသဲ ၂၂:၃၉ န့ၣ်အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ပှၤလၢအအိၣ်ဘူးဒီးပှၤ တကးဒံးဘၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ပှၤတဂၤလၢ်လၢ်လၢ ပထံၣ်လိာ်သးဒီးအီၤတဖၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 58 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– ယ့ၣ်ၡူးမၤမုာ်ထီၣ် နီၢ်မၤရံဒီးနီၢ်မၢ်သၤအသး. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပှၤလၢအသးအုး ခီဖျိ ပှၤလၢအအဲၣ်ဘၣ်ဝဲတဂၤ သံသဒၣ်ကွံာ်အီၤန့ၣ် ပမၤမုာ်ထီၣ်အသးသ့.
^ လံာ်အဆၢ. 60 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– လၢမုၢ်နၤခီ အဆၢကတီၢ်ဒၣ်လဲာ် ယ့ၣ်ၡူးတဲတၢ်ဒီး စီၤနံၤကဒ့မူး လၢတၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အပူၤ. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပကဘၣ်မၤလိပှၤဂၤလံာ်စီဆှံ ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အဂ့ၤလၢပှၤဂၤအဂီၢ်.
^ လံာ်အဆၢ. 62 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– ယ့ၣ်ၡူးဃ့ဘါထုကဖၣ်ဒ်သိး အကအိၣ်ဒီး တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ကဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ဖဲပထံၣ်ဘၣ်တၢ်မၤကွၢ်အခါ ပကဘၣ်မၤဒ်န့ၣ်အသိး.