တၢ်မၤလိ ၂၇
ကွၢ်လိမၤဒိး ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ
“ခီဖျိလၢ သုတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲအဃိ သုကအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ သုသးသမူလီၤ.” —လူၤကၣ် ၂၁:၁၉.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၁၄ အိၣ်ခိးလၢတၢ်သးစူၤအပူၤ
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁-၂. ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ကတိၤဖဲ ယၡါယၤ ၆၅:၁၆, ၁၇ န့ၣ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကဆဲးအိၣ်ဒီးတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲဒ်လဲၣ်.
တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ် ၂၀၁၇ အခိၣ်တီလၢ “တဘၣ်တူၢ်ၡူနသးတဂ့ၤ” န့ၣ်ဟ့ၣ်ဆူၣ်ထီၣ် ပဂံၢ်ပဘါဒိၣ်မးလီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ် တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ပထံၣ်ဘၣ်အီၤတဖၣ်န့ၣ် ပလဲၤခီဖျိအီၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပထီၣ်ဘၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အံၤ ပူၤကွံာ်ဝဲလွံၢ်နံၣ်လံ ဒီးပဆဲးထံၣ်ဘၣ်ဒံးတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်လၢအပှဲၤဒီးတၢ်အၢတၢ်သီအံၤလီၤ.
၂ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ နထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ မနုၤလဲၣ်. မ့ၢ်နဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီး နတံၤသကိးလၢ နအဲၣ်ဘၣ်အီၤ သံသဒၣ်နၤအိၣ်တဂၤဂၤဧါ. မ့ၢ်နအိၣ်ဒီး တၢ်ဆူးတၢ်ဆါနးနးကလဲာ်ဧါ. ခီဖျိလၢနသးပှၢ်ထီၣ်အဃိ နတၢ်အိၣ်မူကီခဲထီၣ်ဧါ. မ့ၢ်နထံၣ်ဘၣ်ဒီး န့ဆၢၣ်တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး, တၢ်အၢတၢ်သီ ဒီးတၢ်မၤအၢမၤနးစ့ၢ်ကီးဧါ. တကးဒံးဘၣ် ခီဖျိလၢ COVID-19 တၢ်ဆါသံသတြိာ် ရၤလီၤသးအဃိ မ့ၢ်အမၤဘၣ်ဒိနၤစ့ၢ်ကီးဧါ. ပအိၣ်ခိးကွၢ်လၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ကလီၤမၢ်ကွံာ်ခဲလၢာ်, ပတသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ အီၤလၢၤဘၣ် ဒီးတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တကဲထီၣ်ကဒီးအသး နီတဘျီလၢၤစ့ၢ်ကီးဘၣ်.—ဖး ယၡါယၤ ၆၅:၁၆, ၁၇ တက့ၢ်.
၃. ခဲအံၤ ပကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၃ ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် ပၢဝဲအဃိ ပတၢ်အိၣ်မူပှဲၤဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်လီၤ. ဒီးခါဆူညါ တၢ်အိၣ်သးကနးထီၣ်ဝဲ ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်အဃိ ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ အါန့ၢ်ဒံးအလီၢ်လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၂၁) အဃိ ပကဘၣ်မၤလိအါထီၣ် ပသးဒ်သိး ပကအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “ခီဖျိလၢ သုတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲအဃိ သုကအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ သုသးသမူလီၤ.” (လူၤကၣ် ၂၁:၁၉) ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထီၣ် ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒ်သိးဒီးပှၤတဖၣ် လဲၤခီဖျိဝဲတၢ်ကီတၢ်ခဲ န့ၢ်ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ပကအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲစ့ၢ်ကီးလီၤ.
၄. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ်ပှၤ လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ အဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤလဲၣ်.
၄ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ အဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်မတဂၤလဲၣ်. မ့ၢ်ဝဲယဟိဝၤယွၤလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် တၢ်စံးဆၢအံၤ ကဒုးကမၢကမၣ်နၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် နမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံ ရိမ့ၤ ၉:၂၂) အဃိ ခဲအံၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤအိၣ်ခိးဝဲ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အပာ်ပနီၣ်ဃာ်ဝဲ မ့ၢ်ဟဲတုၤမး အကမၤဟးဂီၤကွံာ် ဟီၣ်ခိၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်ပၢဝဲအံၤလီၤ. မ်ပကွၢ်သကိး တၢ်ဂ့ၢ်ခွံထံၣ်လၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲလဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.
တၢ်ဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ် နကသ့ၣ်ညါထီၣ် အတၢ်စံးဆၢလီၤ. ခီဖျိလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်ပၢဝဲဟီၣ်ခိၣ်အံၤ အဃိ တၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်ဝဲအါမးလီၤ. ယဟိဝၤယွၤအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ကမၤလီၤမၢ်ကွံာ် တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ် တဘျီဃီလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤအိၣ်ခိးဝဲလၢ ကမၤလီၤမၢ်ကွံာ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ ခဲလၢာ်လၢခါဆူညါလီၤ. (ယဟိဝၤယွၤဘၣ်လဲၤခီဖျိ တၢ်မနုၤလဲၣ်
၅. ယဟိဝၤယွၤအမံၤ ဘၣ်တၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်အီၤဒ်လဲၣ် ဒီးယဟိဝၤယွၤအမံၤ ဘၣ်တၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်အီၤအဃိ နတူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်.
၅ ယဟိဝၤယွၤ အမံၤဘၣ်တၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးဆၢအီၤလီၤ. ယဟိဝၤယွၤပာ်ဒိၣ်ဝဲအမံၤ ဒီးအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤခဲလၢာ်ကပာ်ကဲအမံၤလီၤ. (ယၡါယၤ ၄၂:၈) ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤအမံၤ ဘၣ်တၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢ အိၣ်လံအနံၣ် ၆,၀၀၀ ဃၣ်ဃၣ်လံ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၄:၁၀, ၁၈, ၂၃) တၢ်ဂ့ၢ်အံၤစးထီၣ်အသးလၢ ဧ့ၤဒ့ၣ်တၤသၣ်အလီၢ်ဖဲ မုၣ်ကီၤလံၢ် (အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ “ပှၤလၢအတဲဟးဂီၤပှၤဂ့ၢ်”) တဲဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤတဟ့ၣ် နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် တၢ်လၢကမၤသးခု အဝဲသ့ၣ်အသးဘၣ်. (၁ မိၤၡ့ ၃:၁-၅) စးထီၣ်ဖဲန့ၣ်လံၤလံၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ဆိကမိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤတဟ့ၣ်လီၤ တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် ကြၢးဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲလီၤ. ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤအမံၤ ဘၣ်တၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢစံးသီအီၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူးဘၣ်ယိၣ်တၢ်ဒိၣ်မးလီၤ. လၢတၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ကဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ “အိၣ်လၢမူခိၣ်ပပၢ်ဧၢ, မ်နမံၤ ဘၣ်တၢ်ပာ်စီဆှံအီၤတက့ၢ်.”—မးသဲ ၆:၉.
၆. ဒ်သိးယဟိဝၤယွၤကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကပၢတၢ်လၢမူခိၣ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်အဂီၢ် ဘၣ်မနုၤအဃိ အပျဲဝဲတၢ်ဆၢကတီၢ် ဖးယံာ်လဲၣ်.
၆ ပှၤအါဂၤထီဒါကစၢ်ယွၤဒီးအတၢ်ပၢအခွဲးလီၤ. ထဲယဟိဝၤယွၤတဂၤဧိၤန့ၣ် အအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကပၢတၢ်လၢ မူခိၣ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်လီၤ. ဒီးအတၢ်ပၢန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ပၢလၢ အဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၄:၁၁) ဘၣ်ဆၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ် ဂုာ်ကျဲးစၢးလံၣ်န့ၢ်လီန့ၢ် မူခိၣ်ကလူးဒီးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ဒ်သိး ကဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤန့ၣ်ပၢတၢ်တသ့ဘၣ်. ဒ်သိးယဟိဝၤယွၤ ကပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အဝဲအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကပၢတၢ်ဒီးအတၢ်ပၢန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ပၢလၢအဂ့ၤကတၢၢ်အဂီၢ် အလိၣ်ဘၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့အဃိ ပျဲဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကပၢလီၤအသးဖးယံာ် ဒ်သိးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ မ့ၢ်တဒိကနၣ် ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ဘၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ပၢလီၤ အနီၢ်ကစၢ်သးတသ့ဘၣ်. (ယံးရမံယၤ ၁၀:၂၃) ခီဖျိလၢ ကစၢ်ယွၤအိၣ်ဒီး တၢ်ဝံသးစူၤအဃိ ပှၤခဲလၢာ်ကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤအိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကပၢတၢ်လၢမူခိၣ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်လီၤ. ဒီးပှၤကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ပၢန့ၣ် အဂ့ၤကတၢၢ်ဒီး ထဲဒၣ်အဘီအမုၢ်န့ၣ် ကဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ဃူတၢ်ဖိးဒီး တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်နီၢ်နီၢ်လီၤ.
၇. မတဂၤထီဒါ ယဟိဝၤယွၤလဲၣ် ဒီးယဟိဝၤယွၤ ကမၤအဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်.
၇ ကစၢ်ယွၤအဖိတဖၣ် ပူထီၣ်ထီဒါတၢ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤတ့လီၤ မူခိၣ်ကလူးဒီးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် လၢလၢပှဲၤပှဲၤလီၤ. တၢ်လဲၤကမၣ်အသး တအိၣ်နီတမံၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ကစၢ်ယွၤအဖိခွါမူခိၣ်ကလူးလၢအကဲထီၣ် စၤတၣ် (အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ “ပှၤလၢအထီဒါတၢ်”) န့ၣ်အထီဒါက့ၤယဟိဝၤယွၤလီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲမၤဝဲဒ်သိး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢအလၢအပှဲၤ လၢအမ့ၢ်နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ်စ့ၢ်ကီး ကထီဒါက့ၤ ယဟိဝၤယွၤလီၤ. မူခိၣ်ကလူးလၢအဂၤ ဒီးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ထီဒါတၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. (ယူဒၤ ၆) လၢခံ ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်အံၣ်စရ့လးလၢ အဃုထၢထီၣ်ဝဲစ့ၢ်ကီး ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်အီၤဒီး ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဝဲ ယွၤလၢအကမၣ်တဖၣ်လီၤ. (ယၡါယၤ ၆၃:၈, ၁၀) ယဟိဝၤယွၤတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ပှၤထီဒါက့ၤအီၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ ဒီးအိၣ်ခိးဝဲ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ကမၤဟးဂီၤကွံာ် ပှၤလၢအထီဒါတၢ်တဖၣ်ခဲလၢာ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ယဟိဝၤယွၤဒီးအခ့အပှၤလၢ အသးတီဒီးအီၤတဖၣ်န့ၣ် ကသးခုဝဲ မ့ၢ်လၢ ပှၤထီဒါတၢ်တဖၣ်န့ၣ် တအိၣ်လၢၤဘၣ်အဃိလီၤ.
၈-၉. ပှၤတဲလံၣ်တဲလီဝဲ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ် ဒီးမ့မ့ၢ်ပှၤန့ၣ် ပကမၤဒ်လဲၣ်.
၈ မုၣ်ကီၤလံၢ်လံၣ်တၢ် ခဲအံၤခဲအံၤလီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ်တဲဟးဂီၤ စီၤယိၤဘးဒီး ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤလၢ အသးတီတဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ဘါထီၣ်ကစၢ်ယွၤန့ၣ် လၢအနီၢ်ကစၢ်အဘျုးအဂီၢ်လီၤ. (ယိၤဘး ၁:၈-၁၁; ၂:၃-၅) ဒီးမုၣ်ကီၢ်လံၢ်ဆဲးတဲဟးဂီၤဒံး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်တုၤလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤလီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၁၂:၁၀) ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်န့ၣ် အတဲလံၣ်တၢ် ခီဖျိပအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤဒီးဆဲးတီဒီးအီၤ ဒီးအိၣ်ဒီးတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ ဖဲပထံၣ်ဘၣ်တၢ်မၤကွၢ် တဖၣ်အခါလီၤ. ဒ်စီၤယိၤဘးအသိး ခီဖျိလၢပအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲအဃိ ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလီၤ.—ယၤကိာ် ၅:၁၁.
၉ မုၣ်ကီၤလံၢ်သူဝဲ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါကမၣ်ခိၣ်နၢ်တဖၣ် လၢကတဲဟးဂီၤဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢအအၢအသီ ဒီးပှၤလၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်လီၤ. ပှၤတနီၤတဲဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤလိၣ်ဘၣ်အါထီၣ် မူခိၣ်ကလူးအဃိ ဖဲဖိသၣ်သံအခါ ကစၢ်ယွၤကိးက့ၤဝဲလီၤ. ခီဖျိလၢအဝဲသ့ၣ်တဲဝဲဒ်အံၤအဃိ ကစၢ်ယွၤအမံၤလၤသၣ်ကပီၤ ဟးဂီၤဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် မ့ၢ်ပၢ်လၢအပှဲၤဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလီၤ. ဖဲပထံၣ်ဘၣ်တၢ်ဆူးတၢ်ဆါနးနးကလဲာ် ဒီးပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤသံအခါ ပတပာ်တၢ်ကမၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤအဖီခိၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ မုၢ်ကအိၣ်ဝဲတနံၤလၢ ကစၢ်ယွၤကမၤလီၤမၢ်ကွံာ် တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ ဒီးကမၤဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤပှၤသံလီၤ. ပကတဲဘၣ် ပှၤလၢအသးအိၣ် ဒိကနၣ်တၢ်တဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် မ့ၢ်ကစၢ်ယွၤလၢအပှဲၤဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤစံးဆၢက့ၤပှၤလၢ အဒုၣ်ဒွဲၣ်အီၤတဂၤန့ၣ်သ့ဝဲလီၤ.—ကတိၤဒိ ၂၇:၁၁.
၁၀. စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၂၂:၂၃, ၂၄ တဲဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤဒ်လဲၣ်.
၁၀ ကစၢ်ယွၤအခ့အပှၤတဖၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ် ကစၢ်လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သးကညီၤလီၤ. ခီဖျိလၢ ပမ့ၢ်ပှၤတလၢတပှဲၤဘၣ်, ပထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်မၤအၢမၤနး ဒီးတၢ်ဆူးတၢ်ဆါ အဃိ ပသူၣ်ဟးဂီၤသးဟးဂီၤဒိၣ်မးလီၤ. ဖဲယဟိဝၤယွၤထံၣ်ဘၣ်ဝဲ လၢပလဲၤခီဖျိဘၣ် တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤအခါ အသးဘၣ်ဒိဝဲဒိၣ်မးလီၤ. (ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၂၂:၂၃, ၂၄ တက့ၢ်.) တၢ်လၢပတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤထံၣ်ဝဲ ဒီးအအဲၣ်ဒိးမၤလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲ ဒီးကမၤလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲသပှၢ်တၢၢ်လီၤ. (ထိၣ်သတြီၤဒီး ၂ မိၤၡ့ ၃:၇, ၈; ယၡါယၤ ၆၃:၉ တက့ၢ်.) မုၢ်ကအိၣ်ဝဲတနံၤလၢ “ကစၢ်ယွၤကထွါကွံာ် [ပှၤ] အမဲာ်ထံခဲလၢာ် လၢအမဲာ်ချံပူၤ ဒီးတၢ်သံတအိၣ်လၢၤဘၣ်. ဒီးတၢ်သူၣ်အုးသးအုးမ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်ဟီၣ်တၢ်ယၢၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်လၢအဆါမ့ၢ်ဂ့ၤ, တအိၣ်လၢၤဘၣ်.”—လီၣ်ဖျါ ၂၁:၄.
၁၁. ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤလၢ အသးတီဒီးအီၤလၢ အသံတ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤသ့ၣ်နီၣ်ဘၣ်အဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၁ ကစၢ်ယွၤဘၣ်လီၤဖးဒီး အတံၤသကိးလၢ အသံသဒၣ်အီၤတဖၣ်လီၤ. ဖဲယဟိဝၤယွၤထံၣ်ဘၣ် အခ့အပှၤလၢ အသးတီတဖၣ်သံအခါန့ၣ် အတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိး ထံၣ်ဘၣ်ကဒါက့ၤ အဝဲသ့ၣ်သပှၢ်တၢၢ်လီၤ. (ယိၤဘး ၁၄:၁၅) ထံၣ်တမှံကွၢ် ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးထံၣ်ဘၣ်ကဒါက့ၤ အတံၤသကိး စီၤအၤဘြၤဟၣ် လၢအသံသဒၣ်အီၤထဲလဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. (ယၤကိာ် ၂:၂၃) ဒီးယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိး တဲသကိးက့ၤတၢ်ဒီးစီၤမိၤၡ့ “မဲာ်သကိးမဲာ်” ဒ်အပူၤကွံာ်လၢညါအသိးလီၤ. (၂ မိၤၡ့ ၃၃:၁၁) တကးဒံးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိး နၢ်ဟူ စီၤဒၤဝံးဒီး ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤအဂၤတဖၣ် အတၢ်သးဝံၣ်စံးထီၣ်ပတြၢၤတၢ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၀၄:၃၃) ယဟိဝၤယွၤအတံၤသကိးသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ သံသဒၣ်အီၤသနာ်က့ ကစၢ်ယွၤတသးပ့ၤနီၣ် အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. (ယၡါယၤ ၄၉:၁၅) ကစၢ်ယွၤနီၣ်ဘၣ်အဝဲသ့ၣ် အဂ့ၢ်အကျိၤခဲလၢာ်လီၤ. လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “လၢကစၢ်ယွၤ အတၢ်ထံၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ် မ့ၢ်ပှၤမူလီၤ.” (လူၤကၣ် ၂၀:၃၈, တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်.) မုၢ်ကအိၣ်ဝဲတနံၤ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤသမူထီၣ်က့ၤအဝဲသ့ၣ် ဒီးကနၢ်ဟူဘၣ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်လီၤ. ဒီးယဟိဝၤယွၤကတူၢ်လိာ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်လီၤ. ဖဲပှၤလၢနအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤ သံသဒၣ်နၤအခါ နမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် နသးကမုာ်ထီၣ်ဝဲလီၤ.
၁၂. တၢ်မနုၤမၤသးအုး ယဟိဝၤယွၤအသး အဒိၣ်ကတၢၢ်လဲၣ်.
၁၂ ကစၢ်ယွၤထံၣ်ဘၣ် ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ် မၤနၢၤအီၣ်ဃီၣ်ပှၤဂၤအခါ အသးအုးလီၤ. ဖဲပှၤပူထီၣ်ထီဒါတၢ်လၢ ဧ့ၤဒ့ၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်အိၣ်သးကနးထီၣ်ဝဲ ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ သးဟ့တၢ်အၢတၢ်သီ, တၢ်တတီတလိၤ ဒီးတၢ်မၤဆူၣ်မၤစိးလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤလီၤ. ထီဘိန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤသးကညီၤဝဲ ပှၤလၢအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်လၢ ပှၤမၤနၢၤအီၣ်ဃီၣ်အဝဲသ့ၣ် ဒီးပှၤလၢအဒီသဒၢလီၤ အနီၢ်ကစၢ်အသး တသ့ဘၣ်တဖၣ် ဒ်သိးဒီး ပှၤဖိၣ်ဃဲဒီးမုၣ်ကမဲတဖၣ်လီၤ. (စကးရယၤ ၇:၉, ၁၀) ဖဲယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ ပှၤမၤအၢမၤနး ဒီးပာ်လီၤအခ့အပှၤလၢအသးတီတဖၣ် လၢဃိာ်ပူၤအခါ အသးဘၣ်ဒိဒိၣ်မးလီၤ. ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ် ပဝဲဒၣ်ခဲလၢာ်လီၤ.
၁၃. ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် အိၣ်ဒီးလုၢ်လၢ်လၢ အလီၤရၢၢ်လီၤစၢၢ်ဒ်လဲၣ် ဒီးယဟိဝၤယွၤကမၤဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၃ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်အိၣ်ဒီးလုၢ်လၢ်လၢ အလီၤရၢၢ်လီၤစၢၢ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤတ့လီၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်လၢ ကကွၢ်လိမၤဒိးအီၤအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ်အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ကမၤတၢ်အၢတၢ်သီလီၤ. ဖဲစီၤနိအၤအစိၤန့ၣ် “ယွၤထံၣ်ဝဲလၢ ပှၤကညီအတၢ်ဒဲးဘးန့ၣ် မ့ၢ်အဒိၣ်” အဃိ မ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤ “တ့လီၤပှၤကညီလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢဒီး, ယွၤပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသး, ဒီးအသးအုးလၢအသးကံၢ်ပူၤလီၤ.” (၁ မိၤၡ့ ၆:၅, ၆, ၁၁) စးထီၣ်ဖဲန့ၣ်လံၤလံၤ မ့ၢ်ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်အိၣ်သး ဂ့ၤထီၣ်ဝဲစ့ၢ်ကီးဧါ. တၢ်အိၣ်သးတဂ့ၤထီၣ်နီတဆဲးဘၣ်. မုၣ်ကီၤလံၢ်သးခုဝဲဒိၣ်မး ဖဲအထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် အိၣ်ဒီးလုၢ်လၢ်လၢ အလီၤရၢၢ်လီၤစၢၢ် လၢန့ၣ်အကျါပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်မံဃုာ်အိၣ်ဃုာ်ဒီးပိာ်မုၣ်ဒီးပိာ်ခွါ ဒီးမုၣ်ကဒဲကဒဲခွါကဒဲကဒဲ တၢ်မံဃုာ်အိၣ်ဃုာ်လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၄:၁၈, ၁၉) ဖဲယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤတဖၣ် မၤဘၣ်တၢ်ဒဲးဘးအခါ မုၣ်ကီၤလံၢ်သးခုဒိၣ်မးလီၤ. ဖဲယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဝံသးစူၤဝံၤဝဲအခါ အဝဲကမၤဟးဂီၤကွံာ် ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး လုၢ်လၢ်သကဲးပဝး လၢအလီၤရၢၢ်လီၤစၢၢ်တဖၣ်အံၤလီၤ.
၁၄. ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် မၤဘၣ်ဒိဟီၣ်ခိၣ်ဒီး ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၄ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် မၤဟးဂီၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘၣ်တ့လီၤ. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ “ပှၤပၢပှၤဂၤလၢတၢ်အၢအဂီၢ်” တကးဒံးဘၣ် ပှၤမၤဟးဂီၤဟီၣ်ခိၣ် ဒီးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိလၢ ကစၢ်ယွၤမၢအဝဲသ့ၣ် ကွၢ်ထွဲဝဲတဖၣ်လီၤ. (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၈:၉; ၁ မိၤၡ့ ၁:၂၈) ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တနီၤတဲဝဲလၢ ခီဖျိလၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဃိ လၢစှၤကိာ်နံၣ်ဒီးန့ၣ် ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ ဒီးတၢ်မုၢ်တၢ်ဘိအကလုာ်ကလုာ် လၢတကကွဲၢ်ဃၣ်ဃၣ် ကလီၤတူာ်ကွံာ်ဝဲလီၤ. အဃိ ပနၢ်ပၢၢ်သ့လၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ န့ဆၢၣ်အဂီၢ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤအၢၣ်လီၤဝဲလၢ “ကမၤဟးဂီၤ ပှၤလၢအမၤဟးဂီၤ ဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ်လီၤ.” ဒီးကစၢ်ယွၤကမၤကဲထီၣ်က့ၤ ဟီၣ်ခိၣ်အံၤလၢ ပၤရဒံစူးလီၤ. ပသ့ၣ်ညါဘၣ်ဒ်အံၤအဃိ ပသးခုဒိၣ်မးလီၤ.—လီၣ်ဖျါ ၁၁:၁၈; ယၡါယၤ ၃၅:၁.
ယဟိဝၤယွၤအိၣ်ဒီးတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်
၁၅-၁၆. တၢ်မနုၤ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤလၢ ပကအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ ဒ်ယဟိဝၤယွၤအသိးလဲၣ်. ဟ့ၣ်တၢ်အဒိတက့ၢ်.
၁၅ ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ယဟိဝၤယွၤထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ အနံၣ်လၢအကထိတဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. (ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ်လၢ “ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်လဲၤခီဖျိ တၢ်မနုၤလဲၣ်” တက့ၢ်.) ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ်မၤလီၤမၢ်ကွံာ် တၢ်အၢတၢ်သီလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအံၤ သ့ကိးဆၢကိးကတီၢ်ဒဲးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢယဟိဝၤယွၤ ဝံသးစူၤတၢ်အဃိ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် အဘျုးအဖှိၣ်အါမးလီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်အဒိအံၤတက့ၢ်. ကသံၣ်သရၣ်တဲဘၣ် ပှၤနီၢ်ဒီမါဝၤခံဂၤလၢ အဖိလၢကအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်န့ၣ် အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့တဂ့ၤဘၣ်. ဒီးဖိသၣ်အံၤ မ့ၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်န့ၣ် အတၢ်အိၣ်မူကပှဲၤဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးတအိၣ်မူဘၣ် ယံာ်ယံာ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် မိၢ်ပၢ်ခံဂၤအံၤသးခုဝဲဒိၣ်မးဖဲ အဖိအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဝဲအခါ ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ကွၢ်လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ် အဖိကီကီခဲခဲလီၤ. ခီဖျိလၢအဝဲသ့ၣ် အဲၣ်အဖိအံၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်လဲၤခီဖျိဝဲတၢ်ကီတၢ်ခဲဒီး ကွၢ်လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အဖိ လၢအဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ.
၁၆ ဒ်န့ၣ်အသိး နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် အဖိအလံၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤတလၢတပှဲၤဘၣ် ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်အဝဲသ့ၣ် ဒီးကဟုကယာ်အဝဲသ့ၣ်လီၤ. (၁ ယိၤဟၣ် ၄:၁၉) မိၢ်ပၢ်လၢတၢ်အဒိအံၤန့ၣ် တအိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ကမၤလီၤမၢ်န့ၢ် အဖိတၢ်ကီတၢ်ခဲဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် မၤလီၤမၢ်ကွံာ် တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ အဖိတဖၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဝဲသ့လီၤ. ယဟိဝၤယွၤပာ်ပနီၣ်ဃာ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ကမၤလီၤမၢ်ကွံာ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်ကီတၢ်ခဲ ခဲလၢာ်လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၃၆) ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအံၤ ကြၢးထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤလၢ ပကအိၣ်ဒီးတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ တမ့ၢ်ဧါ.
၁၇. ယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ်လၢ ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၂, ၃ အပူၤန့ၣ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကအိၣ်ဒီးတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲဒ်လဲၣ်.
၁၇ ယဟိဝၤယွၤအိၣ်ဒီး တၢ်ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးကွၢ်လိမၤဒိး ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ သ့ဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. ဖဲယ့ၣ်ၡူးအိၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအခါ အဝဲဘၣ်လဲၤခီဖျိဝဲ တၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤ, တၢ်မဲာ်ဆှးဒီး တၢ်မၤအၢမၤနးလၢ ပဂီၢ်လီၤ. (ဖး ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၂, ၃ တက့ၢ်.) ယဟိဝၤယွၤအဒိအတဲာ်န့ၣ် မၤစၢၤယ့ၣ်ၡူးလၢ ကအိၣ်ဒီးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ကလဲၤခီဖျိတၢ်ကီတၢ်ခဲအဂီၢ်လီၤ. ဒီးအမၤစၢၤစ့ၢ်ကီးပှၤလီၤ.
၁၈. ၂ ပ့းတရူး ၃:၉ န့ၣ်မၤစၢၤပှၤလၢ ပသ့ၣ်ညါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ဝံသးစူၤဒ်လဲၣ်.
၁၈ ဖး ၂ ပ့းတရူး ၃:၉ တက့ၢ်. ယဟိဝၤယွၤသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ကဘၣ်မၤကတၢၢ်ကွံာ် တၢ်အၢတၢ်သီလၢ ဟီၣ်ခိၣ်အံၤအခါဖဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢယဟိဝၤယွၤ ဝံသးစူၤတၢ်အဃိ ပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢအကကွဲၢ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကသ့ၣ်ညါထီၣ်အီၤဒီး ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဘၣ်အီၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ်သးခုဒိၣ်မးလၢ ယဟိဝၤယွၤအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ ဖးယံာ်တုၤလၢ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်, မၤလိဘၣ်အဂ့ၢ်, အဲၣ်အီၤ ဒီးဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသး လၢအအိၣ်လီၤ. ပှၤလၢအကကွဲၢ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ တုၤအကတၢၢ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤမၤဝဲ တၢ်ဆၢတဲာ်လၢအဘၣ် ခီဖျိလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်ဝံသးစူၤအဃိလီၤ.
၁၉. ပပာ်လီၤပသးလၢ ပကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၉ ပလဲၤခီဖျိတၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ တၢ်သးခုအပူၤသ့ ခီဖျိပမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ် သနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤဆဲးမ့ၢ်ဒံးဝဲ “ကစၢ်ယွၤလၢအသးခုတဂၤ” လီၤ. (၁ တံၤမသ့း ၁:၁၁) ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပမ့ၢ်အိၣ်ခိးယဟိဝၤယွၤလၢ တၢ်သးစူၤအပူၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤကပာ်စီဆှံအမံၤ, အိၣ်ဒီးတၢ်ပၢအခွဲးဒီး ကမၤကတၢၢ်ကွံာ်တၢ်အၢတၢ်သီ ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ပထံၣ်ဘၣ်အီၤခဲလၢာ်လီၤ. အဃိ မ်ပပာ်လီၤပသး ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလၢ ပကဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ ဒီးသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤစ့ၢ်ကီး အိၣ်ဒီးတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲလီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲလၢ ပဂီၢ်လီၤ. “ပှၤလၢ အဆဲးအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤ ဖဲအဘၣ်တၢ်မၤကွၢ်အီၤအခါန့ၣ် ကသးခုဝဲ, မ့ၢ်လၢ ဖဲအကဲထီၣ်ပှၤလၢ အဘၣ်တၢ်တူၢ်လိာ်အီၤအခါ အကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မူအခိၣ်သလုးလၢ ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤပာ်စၢၤဝဲ ပှၤလၢအအဲၣ်အီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.”—ယၤကိာ် ၁:၁၂.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၃၉ ထံၣ်ကမှံကွၢ် ဖဲတၢ်ခဲလၢာ်မ့ၢ်တၢ်အသီ
^ လံာ်အဆၢ. 5 ပဝဲဒၣ်ခဲလၢာ် ပအိၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲလီၤ. ပမၤဘၣ်ဂီၢ်ထီၣ်က့ၤ ပတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်တန့ၢ်ဘၣ် အဃိ ပဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပတဘၣ်လဲၤခီဖျိအီၤထဲတဂၤဧိၤဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်လဲာ် ဘၣ်လဲၤခီဖျိဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်အိၣ်ဝဲအါမးလီၤ. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိးတၢ်ဂ့ၢ်ခွံထံၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤဘၣ်လဲၤခီဖျိဝဲလီၤ. ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ အိၣ်ဒီးတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ အဃိ အမၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ် ဒီးပဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပကထံၣ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ.