တၢ်မၤလိ ၁၅
ဖဲယ့ၣ်ၡူးဘူးထီၣ်ကသံအခါ အတဲတၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်
“အဝဲအံၤ မ့ၢ်ယဖိခွါလၢယအဲၣ် ဒီးယဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤလီၤ. ဒိကနၣ်အကလုၢ်တက့ၢ်.”—မးသဲ ၁၇:၅.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၇ “ယသးအိၣ်”
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁-၂. ဖဲယ့ၣ်ၡူးအိၣ်လၢ တၢ်မၤအၢမၤနးအသ့ၣ်တၢၣ်လိၤအခါ တၢ်မၤအသးဒီးအီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် တဲဖျါထီၣ်တက့ၢ်
ဖဲ ခ.န ၃၃ လါနံစၣ် ၁၄ သီ မုၢ်ဆါခီအဆၢကတီၢ်န့ၣ် ပှၤစံၣ်ညီၣ်ယ့ၣ်ၡူးလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ကမၣ် ဒီးပှၤပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အီၤ ဝံၤအလီၢ်ခံ ပှၤတဲဆဲးအဲးအီၤ, ပှၤမၤဆူးမၤဆါအီၤ ဒီးပှၤပာ်ထီၣ်အီၤလၢ တၢ်မၤအၢမၤနးအသ့ၣ်တၢၣ်လိၤန့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် ပှၤပျၤလီၤထးလၢ အစုဒီးအခီၣ်လၣ်လိၤလီၤ. အဃိ ဖဲယ့ၣ်ၡူးတဲတၢ်ဒီးကသါထီၣ်သါလီၤ တဘျီလၢ်လၢ်အခါန့ၣ် အဝဲကဘၣ်ကီၤဝဲ တၢ်ဆါအံၤနးမးလီၤ. သနာ်က့ ယ့ၣ်ၡူးကဘၣ်တဲတၢ်ကတိၤလၢ အရ့ဒိၣ်အိၣ်ဝဲအဃိ အတဲတၢ်လီၤ.
၂ ဖဲယ့ၣ်ၡူးအိၣ်လၢ တၢ်မၤအၢမၤနးအသ့ၣ်တၢၣ်လိၤအခါ တၢ်လၢအတဲဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပကတဲသကိးအီၤလီၤ. ဒီးပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်န့ၣ် ပကတဲသကိးအီၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. ပမ့ၢ်တဲလၢကျဲအဂၤတဘိန့ၣ် မ်ပ “ဒိကနၣ်အကလုၢ်တက့ၢ်.”—မးသဲ ၁၇:၅.
“ပၢ်ဧၢ, . . . ပျၢ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကမၣ်”
၃. ဖဲယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “ပၢ်ဧၢ, . . . ပျၢ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကမၣ်” အခါ အဝဲအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ မတဂၤသ့ၣ်တဖၣ်လဲၣ်.
၃ ယ့ၣ်ၡူးတဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. ဖဲယ့ၣ်ၡူးအိၣ်လၢ သ့ၣ်တၢၣ်လိၤအခါ အဝဲဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ “ပၢ်ဧၢ, . . . ပျၢ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကမၣ်တက့ၢ်.” ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဒိးလၢ အပၢ်ကပျၢ်န့ၢ်ဝဲ မတဂၤသ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်ကမၣ်လဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤ လၢခံတကူာ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကသ့ၣ်ညါထီၣ် ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဒိးတဲ မတဂၤသ့ၣ်တဖၣ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် တသ့ညါဘၣ်ဝဲဘၣ်.” (လူၤကၣ် ၂၃:၃၃, ၃၄) ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ပှၤရိမ့ၤအသုးဖိတဖၣ် လၢအပျၤလီၤထးလၢ ယ့ၣ်ၡူး အစုဒီးအခီၣ်လၣ်လိၤလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်မတဂၤလဲၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်. တကးဒံးဘၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢတတူၢ်လိာ်အီၤတဖၣ် ဘၣ်ဆၣ် လၢခံအဝဲသ့ၣ်စူၢ်က့ၤနာ်က့ၤအီၤလီၤ. (မၤတၢ် ၂:၃၆-၃၈) ယ့ၣ်ၡူးတပျဲတၢ်တတီတလိၤ လၢအထံၣ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ် ကမၤဟးဂီၤအသးဘၣ်. (၁ ပ့းတရူး ၂:၂၃) လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲမၢယဟိဝၤယွၤပျၢ်ကွံာ် ပှၤလၢကမၤသံအီၤတဖၣ် အတၢ်ကမၣ်လီၤ.
၄. ယ့ၣ်ၡူးသးအိၣ်ပျၢ်ကွံာ် ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်န့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်.
၄ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်. ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအသိး ပကဘၣ်သးအိၣ်ပျၢ်ပှၤဂၤ အတၢ်ကမၣ်လီၤ. (ကလီးစဲ ၃:၁၃) ပဘူးပတံၢ်တနီၤနီၤ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကထီဒါပှၤ မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်တနၢ်ပၢၢ် ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်ဒီးပတၢ်အိၣ်မူ အကျိၤအကျဲတဖၣ်ဘၣ် အဃိလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ကတဲဟးဂီၤပဂ့ၢ်, ကမၤမဲာ်ဆှးပှၤလၢ ပှၤဂၤအမဲာ်ညါ, ကမၤဟးဂီၤ ပလံာ်ပလဲၢ်တဖၣ် တကးဒံးဘၣ် ကမၤဆူးမၤဆါပှၤလီၤ. အဃိ လၢပကဟံးဃာ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကမၣ်အလီၢ်န့ၣ် ပကဃ့လၢ ယဟိဝၤယွၤကအိးထီၣ်န့ၢ် ပှၤလၢအထီဒါပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ အသူၣ်အသး ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကတူၢ်လိာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီန့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၅:၄၄, ၄၅) တဘျီတခီၣ် ပကပျၢ်ကွံာ်ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်အဂီၢ် ကီဝဲဒိၣ်မး, လီၤဆီဒၣ်ဖဲ အဝဲသ့ၣ်ရ့ဒီးပှၤအၢအၢသီသီအခါန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်ပျဲတၢ်သးဟ့ ဒီးစၢဃာ်ပှၤဂၤ အတၢ်ကမၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပမၤဘၣ်ဒိလီၤ ပနီၢ်ကစၢ်အသးလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤ တဲဝဲလၢ “ယသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယမ့ၢ်ပျၢ်ကွံာ်ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ယပျဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ကမၤယၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ဒီးတၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်မၤဝဲန့ၣ် ယထံၣ်လၢအဘၣ်ဒု တမ့ၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ယတစၢဃာ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကမၣ်ဘၣ်.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၇:၈) ဖဲပပျၢ်ကွံာ်ပှၤဂၤ အတၢ်ကမၣ်အခါ မ့ၢ်ဒၣ်ပတဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ပကစၢဃာ်ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်ဘၣ်—အ့းဖ့းစူး ၄:၃၁, ၃၂.
“နကအိၣ်ဒီးယၤလၢ ပၤရဒံစူးအပူၤ”
၅. ယ့ၣ်ၡူးအၢၣ်လီၤဝဲ တၢ်ဘျၣ်တဂၤအံၤဒ်လဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲမၤဝဲတၢ်အၢၣ်လီၤအံၤလဲၣ်.
၅ ယ့ၣ်ၡူးတဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. ပှၤပျၤထီၣ်တၢ်ဘျၣ်ခံဂၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးအကပၤလီၤ. လၢအခီၣ်ထံးခါ တၢ်ဘျၣ်ခံဂၤအံၤ ဒုၣ်ဒွဲစံးအၢဝဲ ယ့ၣ်ၡူးလီၤ. (မးသဲ ၂၇:၄၄) ဘၣ်ဆၣ် လၢခံအဝဲသ့ၣ်အကျါတဂၤန့ၣ် အသးဆီတလဲဝဲလီၤ. မ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူး “တမၤကမၣ် တၢ်နီတမံၤဘၣ်.” (လူၤကၣ် ၂၃:၄၀, ၄၁) တကးဒံးဘၣ် အဝဲနာ်ဝဲလၢယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် ကဘၣ်တၢ်မၤသမူထီၣ်က့ၤအီၤ ဒီးကကဲထီၣ်စီၤပၤလီၤ. အဃိ အဝဲတဲဘၣ်ယ့ၣ်ၡူးလၢ “ယ့ၣ်ၡူးဧၢ, ဖဲနနုာ်လီၤလၢ နဘီနမုၢ်အပူၤအခါ သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ယၤတက့ၢ်.” (လူၤကၣ် ၂၃:၄၂) ပှၤတဂၤအံၤအိၣ်ဒီး တၢ်နာ်အနီၢ်ကီၢ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးစံးဆၢအီၤလၢ “တနံၤညါအံၤ ယကတဲနၤ တီတီလၢ နကအိၣ်ဒီးယၤ [တမ့ၢ်လၢဘီမုၢ်အပူၤဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ်]လၢ ပၤရဒံစူးအပူၤလီၤ.” (လူၤကၣ် ၂၃:၄၃) ဖဲအံၤယ့ၣ်ၡူးသူဝဲ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “ယ,” “နၤ” ဒီး “ယၤ” အဃိ ပိာ်ခွါတဂၤအံၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးသးအိၣ်အီၤလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အပၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်သးကညီၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူးမၤစၢၤဝဲ တၢ်ဘျၣ်တဂၤအံၤ ဒ်သိးအကအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်အဂီၢ်လီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၀၃:၈.
၆. တၢ်ကတိၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ်တၢ်ဘျၣ်တဂၤန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၆ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ ဒ်သိးဒီးအပၢ်လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁:၃) ယဟိဝၤယွၤသးအိၣ်ပျၢ် ပတၢ်ကမၣ် ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်သးကညီၤ လၢပဖီခိၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤကမၤဝဲဒ်န့ၣ်အဂီၢ် ပကဘၣ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤပသးနီၢ်နီၢ် ဒီးပကဘၣ်နာ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် အတၢ်ပှ့ၤက့ၤလီၤ. (၁ ယိၤဟၣ် ၁:၇) ပှၤတနီၤနီၤတနာ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤပျၢ်ကွံာ်အဝဲသ့ၣ်တၢ်ကမၣ် လၢအပူၤကွံာ်တဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်. နတၢ်ထံၣ် မ့ၢ်အိၣ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတက့ၢ်. ဘူးထီၣ်ဖဲယ့ၣ်ၡူးကသံအခါန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်သးကညီလၢ တၢ်ဘျၣ်တဂၤအဖီခိၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ဘၣ်ဖဲတၢ်ဘျၣ်တဂၤအံၤ စးထီၣ်နာ်ဝဲယ့ၣ်ၡူးလီၤ. အဃိ ဖဲယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤ လၢအသးတီတဖၣ် မ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးအဂ့ၤကတၢၢ် လၢကဒိကနၣ်ဝဲ အတၢ်မၤလိာ်တဖၣ်အခါန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤကပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤအါန့ၢ်အန့ၣ်အံၤဒံးလီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၅၁:၁; ၁ ယိၤဟၣ် ၂:၁, ၂.
“ကွၢ်လၢန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲနဖိခွါ . . . ကွၢ်လၢန့ၣ်, မ့ၢ်နမိၢ်လီၤ”
၇. ဖဲ ယိၤဟၣ် ၁၉:၂၆, ၂၇ အပူၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ် စီၤယိၤဟၣ်ဒီးနီၢ်မၤရံ တၢ်မနုၤလဲၣ်. ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ အတဲဝဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်.
၇ ယ့ၣ်ၡူးတဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. (ဖး ယိၤဟၣ် ၁၉:၂၆, ၂၇ တက့ၢ်.) ယ့ၣ်ၡူးဘၣ်ယိၣ်န့ၢ် တၢ်လၢအမိအဂီၢ်ဒိၣ်မး မ့ၢ်လၢအမိန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲမုၣ်ကမဲအဃိလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ကွၢ်ထွဲအမိလၢ နီၢ်ခိတခီသ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အမိအတၢ်လိၣ်ဘၣ်လၢ နီၢ်သးတခီန့ၣ် မတဂၤကကွၢ်ထွဲဝဲလဲၣ်. ဖဲန့ၣ်အခါန့ၣ် လီၤဂာ်လၢ အဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် တကဲထီၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ်ဒံးဘၣ်. စီၤယိၤဟၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲယ့ၣ်ၡူးအတၢ်မၢဖိလၢ အသးတီတဂၤ ဒီးမ့ၢ်စ့ၢ်ကီး ယ့ၣ်ၡူးအတံၤသကိး လၢအဘူးကတၢၢ်ဒီးအီၤတဂၤလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးထံၣ်ဝဲ ပှၤလၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ဒ်အနီၢ်သးဟံၣ်ဖိဃီဖိအသိးလီၤ. (မးသဲ ၁၂:၄၆-၅၀) ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်အမိၢ်နီၢ်မၤရံ ဒီးအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤကကွၢ်ထွဲအီၤလီၤ. အဃိ ယ့ၣ်ၡူးမၢဝဲ စီၤယိၤဟၣ်လၢ ကကွၢ်ထွဲန့ၢ်အမိၢ် မ့ၢ်လၢအသ့ၣ်ညါဝဲလၢ စီၤယိၤဟၣ်ကမၤစၢၤအီၤ ဒ်သိးကဆဲးမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤအဂီၢ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ်အမိၢ်လၢ “ကွၢ်လၢန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲနဖိခွါလီၤ.” ဒီးယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ် စီၤယိၤဟၣ်လၢ “ကွၢ်လၢန့ၣ်, မ့ၢ်နမိၢ်လီၤ.” စးထီၣ်ဖဲ မုၢ်နံၤအဝဲန့ၣ် စီၤယိၤဟၣ်ကဲထီၣ်ဝဲ နီၢ်မၤရံအဖိခွါ ဒီးစီၤယိၤဟၣ် ကဟုကယာ်ဝဲအမိၢ်နီၢ်မၤရံအံၤလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်လၢ ပိာ်မုၣ်လၢအလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်အံၤအဖီခိၣ် မ့ၢ်လၢအကွၢ်ထွဲဘၣ်ယ့ၣ်ၡူးစးထီၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်လံၤလံၤ ဒီးတုၤလၢယ့ၣ်ၡူးကသံန့ၣ် အဝဲအိၣ်လၢယ့ၣ်ၡူးအခီၣ်ထံးလီၤ.
၈. တၢ်ကတိၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ်နီၢ်မၤရံ ဒီးစီၤယိၤဟၣ်န့ၣ် နမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်.
၈ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်. ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်န့ၣ် ဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ပဘူးပတံၢ်တဖၣ်လီၤ. ပဟံၣ်ဖိဃီဖိ မ့ၢ်ထီဒါပှၤ မ့တမ့ၢ် ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်ပှၤန့ၣ် ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအၢၣ်လီၤဝဲအသိး ပမ့ၢ်အိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအတၢ်ကရၢကရိအပူၤန့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်က့ၤ တၢ်လၢပဘၣ်တူၢ်ၡူအီၤ “အါန့ၢ်အလီၢ်အစး ၁၀၀” လီၤ. ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအါဂၤန့ၣ် အလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး ပဖိမုၣ်, ဖိခွါ, ဒီးပမိၢ်ပပၢ်လီၤ. (မၢ်ကူး ၁၀:၂၉, ၃၀) နအိၣ်ဘၣ် ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤတပူၤဃီ ဃူဃူဖိးဖိးန့ၣ် ခီဖျိလၢအဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်နာ်, တၢ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်အသး တဂၤဒီးတဂၤအဃိလီၤ.—ကလီးစဲ ၃:၁၄; ၁ ပ့းတရူး ၂:၁၇.
“ယကစၢ်ယွၤဧၢ, ဘၣ်မနုၤအဃိ နပာ်တ့ၢ်ကွံာ်ယၤလဲၣ်”
၉. ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤလၢ မးသဲ ၂၇:၄၆ အပူၤန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်.
၉ ယ့ၣ်ၡူးတဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. တချုးဖဲ ယ့ၣ်ၡူးဘူးထီၣ်ကသံအခါန့ၣ် အဝဲကိးပသူထီၣ်လၢ “ယကစၢ်ယွၤဧၢ, ယကစၢ်ယွၤဧၢ, ဘၣ်မနုၤအဃိ နပာ်တ့ၢ်ကွံာ်ယၤလဲၣ်.” (မးသဲ ၂၇:၄၆) ဘၣ်မနုၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲဒ်အံၤလဲၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံတပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပကတဲသကိး ပမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤအံၤသ့ဒ်လဲၣ်. ဖဲယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲဒ်န့ၣ်အခါ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ အဝဲမၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲ ဝံအတၢ်စံးပာ်လၢ စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၂၂:၁ အပူၤလီၤ. * တကးဒံးဘၣ် ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤတ “မၤကရၢဝးတရံး” အဖိခွါဘၣ်. (ယိၤဘး ၁:၁၀) ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢအပၢ် ဟ့ၣ်ဝဲအခွဲးလၢ ပှၤလၢအသးဟ့အီၤတဖၣ် ကမၤကွၢ်အတၢ်နာ် တုၤအသံတစုလီၤ. ပှၤဟီၣ်ခိၣ်လၢ အထံၣ်ဘၣ်တၢ်မၤကွၢ် ဒ်သိးဒီးယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် တအိၣ်နီတဂၤဘၣ်. တၢ်ကတိၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးသံန့ၣ် အတၢ်ကမၣ်တအိၣ်ဘၣ်.
၁၀. တၢ်ကတိၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ်အပၢ်န့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်.
၁၀ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်. တၢ်မၤလိတခါလၢ ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ်အီၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပတဘၣ်မုၢ်လၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤကဒီသဒၢပှၤလၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အပူၤဘၣ်. ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအသိး ပကဘၣ်မုၢ်လၢ်ပာ်စၢၤလၢ ပကထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤကွၢ်တဖၣ် ဒီးအလီၢ်မ့ၢ်အိၣ်လၢ ပကဘၣ်သံန့ၣ် ပကသံလီၤ. (မးသဲ ၁၆:၂၄, ၂၅) ဘၣ်ဆၣ် ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤတဟ့ၣ်အခွဲးလၢ တၢ်မၤကွၢ်လၢ ပတူၢ်တကဲဘၣ်န့ၣ် အဝဲတဒုးတူၢ်ပှၤဘၣ်. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၀:၁၃) တၢ်မၤလိလၢအဂၤတခါန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပတၢ်ကမၣ်မ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ် သနာ်က့ တဘျီတခီၣ် ပှၤကမၤပှၤတတီတလိၤဘၣ်လီၤ. (၁ ပ့းတရူး ၂:၁၉, ၂၀) ပှၤလၢအထီဒါပှၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ထီဒါပှၤတမ့ၢ်လၢ ပတၢ်ကမၣ်အိၣ်အဃိဘၣ်. မ့ၢ်လၢ ပတမၤဘၣ်ဃးပသးဒီးဟီၣ်ခိၣ် ဒီးပတဲတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအဃိ အဝဲသ့ၣ်ကထီဒါပှၤလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၇:၁၄; ၁ ပ့းတရူး ၄:၁၅, ၁၆) ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤပျဲဝဲလၢ အကထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အံၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. (ဃဘးကူာ် ၁:၃) ဖဲပထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲအခါ ကစၢ်ယွၤလၢအပှဲၤဒီးတၢ်သးကညီၤ ဒီးတၢ်ဝံသးစူၤတဂၤန့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပတၢ်နာ်တလီၤစၢ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်ပှၤလီၤ.—၂ ကရံၣ်သူး ၁:၃, ၄.
“တၢ်သူယသးလၢထံ”
၁၁. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲတၢ်ကတိၤဖဲ ယိၤဟၣ် ၁၉:၂၈ န့ၣ်လဲၣ်.
၁၁ ယ့ၣ်ၡူးတဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. (ဖး ယိၤဟၣ် ၁၉:၂၈ တက့ၢ်.) ဘၣ်မနုၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “တၢ်သူယသးလၢထံ” လဲၣ်. အဝဲတဲဝဲဒ်န့ၣ်န့ၣ် “ဒ်သိးအကမၤလၢပှဲၤ တၢ်ကွဲးအသး” အဂီၢ်လီၤ. ဒီးဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤ အိၣ်ဝဲဖဲ စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၂၂:၁၅ အပူၤ လၢအတဲဝဲလၢ “ယဂံၢ်ယဘါဃ့ထီၣ်ကွံာ် ဒ်သပၢၤတက့အသိးန့ၣ်, ဒီးယပျ့ၤစဲဘူးဒီးယခၣ်ခိၣ်” လီၤ. အဃိ ဖဲယ့ၣ်ၡူးဘၣ်တၢ်မၤဆူးမၤဆါအီၤ ဒီးအိၣ်လၢတၢ်မၤအၢမၤနး အသ့ၣ်တၢၣ်လိၤ ဒီးဘၣ်ကီၤဝဲတၢ်ဆါ နးနးကလဲာ်အခါ အဝဲကဘၣ်သးအီထံ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. အဃိ ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤကဟ့ၣ်ဒုးအီအီၤထံလီၤ.
၁၂. ဖဲယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “တၢ်သူယသးလၢထံ” အခါ ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်.
၁၂ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်. ဖဲယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်တူၢ်ဘၣ်တဖၣ်အခါ အဝဲတထံၣ်လၢ အမ့ၢ်တၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တခါဘၣ်. ပဝဲဒၣ်စ့ၢ်ကီး ပကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ် ဒ်သိးဒီးယ့ၣ်ၡူးလီၤ. ညီနုၢ်န့ၣ် ပတတဲဘၣ်ပှၤဂၤလၢ ပတၢ်လိၣ်ဘၣ်တဖၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲပမၤစၢၤလီၤ ပနီၢ်ကစၢ်အသး မ့ၢ်တသ့လၢၤဘၣ်အခါန့ၣ် ပတဘၣ်ထုးယံာ်ထုးနီၢ်ပသးလၢ ပကဃ့ပှၤဂၤအတၢ်မၤစၢၤဘၣ်. အဒိ, ပမ့မ့ၢ်ပှၤသးပှၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ တဂ့ၤဘၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ပဃ့ပှၤဂၤအတၢ်မၤစၢၤလၢ ကလဲၤပှ့ၤစၢၤန့ၢ်ပတၢ် မ့တမ့ၢ် လဲၤဂုၤပှၤလၢ ကသံၣ်သရၣ်အအိၣ်သ့လီၤ. ဒီးပသးဂံၢ်ဘါမ့ၢ်လီၤစၢ်ဟီန့ၣ် ပကလိၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် မ့တမ့ၢ် ခရံာ်ဖိလၢ အဒိၣ်တုၤခိၣ်ပှဲၤတဂၤဂၤ လၢကဒိကနၣ်န့ၢ်ပှၤ မ့တမ့ၢ် ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ “တၢ်ကတိၤမုာ်တထံၣ်” ဒ်သိးကဒုးဆူၣ်ထီၣ် ပသးအဂီၢ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၁၂:၂၅) ပကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤလၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဲၣ်ပှၤဒီး သးအိၣ်မၤစၢၤပှၤဖဲ “တၢ်မၤကိၢ်မၤဂီၤ” အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၁၇:၁၇) သနာ်က့ ပတၢ်အိၣ်သးအိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်. အဃိ ပကဘၣ်ဒုးသ့ၣ်ညါဆိအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်မၤစၢၤပှၤကသ့အဂီၢ်လီၤ.
“တၢ်လၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်လံ”
၁၃. ယ့ၣ်ၡူးပၢၤဃာ်အတၢ်သးတီ တုၤအသံတစုန့ၣ် အမၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၃ ယ့ၣ်ၡူးတဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. ဖဲ လါနံစၣ် ၁၄ သီ ဟါလီၤခီ သၢနၣ်ရံၣ်ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးကိးပသူထီၣ်ဝဲလၢ “တၢ်လၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်လံ.” (ယိၤဟၣ် ၁၉:၃၀) ဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤဖဲ အတချုးသံဒံးဘၣ်န့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ်တၢ်တခါလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အမၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ် ကယဲၢ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးမၢ အမၤတဖၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ ယ့ၣ်ၡူးပၢၤဃာ်အတၢ်သးတီ တုၤအသံတစုအဃိ အဝဲမၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်တၢ်အါမးလီၤ. တၢ, ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢအလီတၢ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ အလၢအပှဲၤတဂၤ မ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး မုၣ်ကီၤလံၢ်အတၢ်မၤကွၢ် ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ အပၢၤဃာ်အတၢ်သးတီန့ၢ်ဝဲလီၤ. ခံ, ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်လီၤအသးသမူ ဒ်တၢ်ပှ့ၤက့ၤအသိးလီၤ. ခီဖျိလၢ ယ့ၣ်ၡူးတူၢ်သံသးအဃိ အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ တလၢတပှဲၤဘၣ်ဒၣ်လဲာ် အိၣ်ဒီးတၢ်ရ့လိာ်သး လၢအဂ့ၤဒီးယဟိဝၤယွၤ တကးဒံးဘၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ်န့ၣ်လီၤ. သၢ, ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ် ပှၤပၢတၢ်လၢအတီအလိၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးမၤပူၤဖျဲးထီၣ် အပၢ်အမံၤလၢ တၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢအပူၤလီၤ.
၁၄. တနံၤဘၣ်တနံၤန့ၣ် နပာ်လီၤနသးလၢ နကအိၣ်မူဒ်လဲၣ်. တဲဖျါထီၣ်တက့ၢ်.
၁၄ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်. ပကဘၣ်ပၢၤဃာ် ပတၢ်သးတီကိးနံၤဒဲးလီၤ. ပကကွၢ်သကိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါမဲၣ်ဝ့လ် ဖျဲၣ်(န်) လၢအမ့ၢ်ပှၤသိၣ်လိနဲၣ်လိတၢ်လၢ ကံလဧးအကၠိတဂၤအဂ့ၢ်လီၤ. ဖဲဟီၣ်ခိၣ်ဒီဖျၢၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်န့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဖျဲၣ်(န်) ဟ့ၣ်လီၤဝဲတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သးတီလၢ “တၢ်လၢနတဲဒီး နမၤအီၤသ့လၢ တနံၤအံၤအဂီၢ်န့ၣ် တဘၣ်အိၣ်ခိးအီၤတုၤလၢ ခဲမုၢ်ဆ့ၣ်တဂ့ၤ. ခဲမုၢ်ဆ့ၣ်တၢ်ကမၤအသးဒီးနၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် နတသ့ၣ်ညါဘၣ်. အဃိ တနံၤညါအံၤန့ၣ် အိၣ်မူလၢအဂ့ၤကတၢၢ် ဒ်သိးပှၤဂၤကသ့ၣ်ညါလၢ နကြၢးဒီးတၢ်မူအထူအယိာ်တက့ၢ်.” တနံၤဘၣ်တနံၤန့ၣ် မ်ပကအိၣ်မူအီၤ ဒ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အလီၢ်ခံကတၢၢ်တခါလၢပဂီၢ် လၢပကပၢၤဃာ် ပတၢ်သးတီအဂီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဝံၤဒီး ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်သံဒၣ်လဲာ် ပကတဲလၢ “ယဟိဝၤယွၤဧၢ, ယဂုာ်ကျဲးစၢၤအဂ့ၤကတၢၢ် လၢယကအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီ, ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်မ့ၢ်ပှၤလီတၢ် ဒီးယမၤလၤကပီၤနမံၤ ဒီးနတၢ်ပၢအခွဲးလီၤ.”
“ယအးလီၤယသးလၢ နစုပူၤ”
၁၅. ဒ် လူၤကၣ် ၂၃:၄၆ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ယ့ၣ်ၡူးနာ်န့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၅ ယ့ၣ်ၡူးတဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. (ဖး လူၤကၣ် ၂၃:၄၆ တက့ၢ်.) ယ့ၣ်ၡူးနာ်န့ၢ် အပၢ်လၢလၢပှဲၤပှဲၤအဃိ အတဲဝဲလၢ “ပၢ်ဧၢ, ယအးလီၤယသးလၢ နစုပူၤလီၤ.” ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အတၢ်အိၣ်မူခါဆူညါန့ၣ် အိၣ်လၢအပၢ်ယဟိဝၤယွၤအစုပူၤလီၤ. ဒီးအနာ်ဝဲသပှၢ်ကတၢၢ်လၢ အပၢ်ကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤအီၤလီၤ.
၁၆. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါသးစၢ်လၢ အအိၣ် ၁၅ နံၣ်တဂၤ အတၢ်လဲၤခီဖျိန့ၣ် နမၤလိန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၆ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်. နမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ် လၢနတၢ်အိၣ်မူအပူၤသနာ်က့ ဆဲးတီဒီးယဟိဝၤယွၤတက့ၢ်. နကမၤအီၤဒ်န့ၣ်အဂီၢ် နကဘၣ် “သန့ၤနသးလၢယွၤလၢ နသးဒီဖျၢၣ်ညါ” လီၤ. (ကတိၤဒိ ၃:၅) ပကတဲသကိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါကၠါၡဝၤ လၢအသးအိၣ် ၁၅ နံၣ် ဒီးအအိၣ်ဒီးတၢ်ဆါတခါလၢ တယံာ်ဘၣ်န့ၣ်အကဘၣ်သံလီၤ. အဝဲတတူၢ်လိာ် တၢ်ကူဆါယါဘျါအကျိၤအကျဲ လၢအထီဒါလိာ်သးဒီး ကစၢ်ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်ဘၣ်. ဒီးဘူးထီၣ်ဖဲအကသံအခါန့ၣ် အဝဲတဲဘၣ်အမိၢ်လၢ “မိဧၢ, ယဟိဝၤယွၤကကွၢ်ထွဲယၤလီၤ. . . . မိဧၢ, ယတဲနၤဒ်အံၤန့ၣ် ခီဖျိယနာ်သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤကမၤဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤယၤလီၤ. ယတၢ်ဆိကမိၣ်ဒီး ယတၢ်တူၢ်ဘၣ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤသ့ၣ်ညါဝဲလီၤ. ဒီးယအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒိၣ်မးလီၤ.” * ပဝဲတဂၤစုာ်စုာ် ပကဘၣ်သံကွၢ်လီၤပသးလၢ ‘ယမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤကွၢ်လၢ အလီၤပျံၤလီၤဖုး တုၤဒၣ်လဲာ် ယကဘၣ်သံလီၤန့ၣ် မ့ၢ်ယကဆဲးတီဒီးယဟိဝၤယွၤ ဒီးနာ်အီၤသပှၢ်ကတၢၢ်လၢ အကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤယၤဒံးဧါ.’
၁၇-၁၈. ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိမနုၤသ့ၣ်တဖၣ်လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီး တၢ်လွံၢ်နၢၣ်လၢအမ့ၢ် “ ဖဲယ့ၣ်ၡူးဘူးထီၣ်ကသံအခါ အတဲတၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်” တက့ၢ်.)
၁၇ ဖဲယ့ၣ်ၡူးဘူးထီၣ်ကသံအခါ အတဲတၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ် ပမၤလိန့ၢ် တၢ်မၤလိလၢအရ့ဒိၣ်တဖၣ် သ့ဝဲလီၤ. ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပကဘၣ်ပျၢ်ကွံာ် ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်ဒီး ပနာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤကပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကမၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. ပအိၣ်ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအါဂၤ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ လၢကမၤစၢၤပှၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲပလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤအခါ ပကဘၣ်ဒုးသ့ၣ်ညါဆိအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အံၤလီၤ. ဒီးပသ့ၣ်ညါဘၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီ ဒီးနာ်န့ၢ်ယဟိဝၤယွၤသပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ပမ့ၢ်သံဒၣ်လဲာ် ယဟိဝၤယွၤကမၤဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤပှၤလီၤ.
၁၈ ဖဲယ့ၣ်ၡူးဘူးထီၣ်ကသံလၢ သ့ၣ်တၢၣ်အလိၤအခါ အတဲတၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သ့အါမးလီၤ. ခီဖျိလၢ ပအိၣ်မူမၤထွဲတၢ်လၢ ပမၤလိဘၣ်တဖၣ်အဃိ ပမၤထွဲဝဲ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ကတိၤလၢ အတဲဝဲလၢ “ဒိကနၣ်အကလုၢ်” န့ၣ်လီၤ.—မးသဲ ၁၇:၅.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၂၆ ဆိးသီ ဒီးတူၢ်ခီၣ်အိၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤတက့ၢ်
^ လံာ်အဆၢ. 5 ဒ် မးသဲ ၁၇:၅ တဲဝဲအသိး ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပကဒိကနၣ်အဖိခွါအကလုၢ်လီၤ. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး ဖဲယ့ၣ်ၡူးအိၣ်လၢသ့ၣ်တၢၣ်လိၤ ဘူးထီၣ်ကသံအခါ အတဲတၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်.
^ လံာ်အဆၢ. 9 ဒ်သိးနကသ့ၣ်ညါအါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူးဘၣ်ယၢၤထီၣ်ဝဲ တၢ်ကတိၤလၢ စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၂၂:၁ လဲၣ်န့ၣ် ကွၢ် “ပှၤဖးလံာ်ဖိတဖၣ် အတၢ်သံကွၢ်” တက့ၢ်.
^ လံာ်အဆၢ. 16 ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢအမ့ၢ် “Joshua’s Faith—A Victory for Children’s Rights” in the January 22, 1995, issue of Awake တက့ၢ်.
