သူနပျ့ၤလၢ တၢ်ကူၣ်သ့တက့ၢ်
“မ်ယထးခိၣ် အတၢ်ကတိၤ, . . .ဘၣ်နသးတက့ၢ်.” —စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၉:၁၄.
၁, ၂. ဘၣ်မနုၤအဃိ လံာ်စီဆှံ စံးဝဲလၢပပျ့ၤန့ၣ် လီၤဂာ်ဒီးမ့ၣ်အူလဲၣ်.
ဖဲ ၁၈၇၁ နံၣ်န့ၣ်မ့ၣ်အူအီၣ်ဝဲပှၢ် လၢဝဲၣ်စ်ခီစၢၤ (Wisconsin), ကီၢ်အမဲရကၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်ချ့ချ့ဒီးအီၣ်ကွံာ်ဝဲသ့ၣ်ထူၣ် အကကွဲၢ်ခံကထိဃၣ်ဃၣ်လီၤ. ပှၤသံဝဲအဂၤ ၁,၂၀၀ ဘျဲၣ်လီၤ. လၢကီၢ်အမဲရကၤအပူၤ မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်အဃိ ပှၤသံအါထဲအံၤညါန့ၣ် တအိၣ်နီတဘျီဘၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် မ့ၣ်အူစးထီၣ်အီၣ်တၢ် မ့ၢ်လၢလ့ၣ်မ့ၣ်အူတခိၣ် လၢအဟဲခီဂာ်ပှၢ်န့ၣ် အမ့ၣ်အူအဖီပ့ၢ်ထီၣ်ဝဲအဃိလီၤ. တၢ်အံၤဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ လံာ်စီဆှံတဆၢလၢအစံးဝဲ– “ကွၢ်ဆိကမိၣ်မ့ၣ်အူလၣ်ဆံးကိာ်ဖိလၢ အအီၣ်ကဲၤကပျီၤထီၣ် သ့ၣ်ပှၢ်ဖးဒိၣ်သ့ဝဲအဂ့ၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.” (ယၤကိာ် ၃:၅, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤကွဲးလံာ်စီဆှံ စီၤယၤကိာ် စံးဝဲဒ်အံၤလဲၣ်.
၂ အဝဲတဲနၢ်ပၢၢ်ပှၤလၢ– “ပျ့ၤမ့ၢ်မ့ၣ်အူ” လီၤ. (ယၤကိာ် ၃:၆) “ပျ့ၤ” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးစံးဝဲလၢ ပတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တခါလၢ ပကကတိၤတၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်မ့ၣ်အူအသိး တၢ်လၢပတဲတဖၣ်န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးသ့အါမးလီၤ. ပတၢ်ကတိၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးအစိအကမီၤလၢ ပှၤဂၤအဖီခိၣ်လီၤ. တၢ်လၢပတဲတဖၣ်မၤမူပှၤ မ့တမ့ၢ် မၤသံပှၤသ့ဝဲလီၤ. (ကတိၤဒိ ၁၈:၂၁) ဘၣ်ဆၣ် တၢ်အံၤမ့ၢ်အအဲၣ်ဒိးစံးဝဲလၢ ပကဘၣ်ဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ ပတၢ်ကတိၤကကမၣ်အဃိ ပတကြၢးကတိၤတၢ်လၢၤဘၣ်ဧါ. တမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. အဒိ ပဘၣ်ယိၣ်လၢ မ့ၣ်အူကအီၣ်ပှၤအဃိ မ့ၢ်ပတသူမ့ၣ်အူလၢၤဘၣ်ဧါ. တမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်စ့ၢ်ကီးဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ဖဲပသူမ့ၣ်အူအခါ ပကပလီၢ်ပသးဒီး ပဆဲးသူဒံးမ့ၣ်အူလၢ ပကဖီအီၣ်တ့ၤအီၣ်တၢ်အဂီၢ်, လၢပကမၤကလၢၤထီၣ်ပသးအ ဂီၢ်, ဒီးပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ကပီၤအဂီၢ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ဖဲပကတိၤတၢ်အခါ ပမ့ၢ်ပလီၢ်ပသးဒီး ပသူတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အံၤလၢ ပကမၤလၤကပီၤ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤသးသ့ဝဲလီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၉:၁၄.
၃. ဖဲပကတိၤတၢ်အခါ ကျဲသၢဘိလၢ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤဂၤအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၃ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ပကဒုးသ့ၣ်ညါပှၤဂၤ ပတၢ်ဆိကမိၣ်ဒီး ပတၢ်တူၢ်ဘၣ် ခီဖျိလၢ ပကတိၤတၢ် မ့တမ့ၢ် ပနဲၣ်စုနဲၣ်ခီၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တၢ်ဟ့ၣ်အဃံအလၤတခါအံၤ ပသူအီၤလၢ ပကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤကသ့ဒ်လဲၣ်. (ဖး ယၤကိာ် ၃:၉, ၁၀ တက့ၢ်.) ပကဘၣ်နၢ်ပၢၢ်လၢ ပကြၢးတဲတၢ်အဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ်, ပကဘၣ်တဲတၢ် မနုၤလဲၣ်, ဒီးပကဘၣ်တဲတၢ်ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပကြၢးတဲတၢ်လၢ အဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ်
၄. ပကြၢးအိၣ်ဘှ့ၣ်လၢ အဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ်.
၄ တဘျီတခီၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပတကြၢးကတိၤတၢ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲလီၤ. လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ “အကတီၢ်လၢ ပှၤကအိၣ်ဘှီၣ်ကလာ်အဂီၢ်” အိၣ်ဝဲလီၤ. (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၃:၇) အဒိ ဖဲပှၤဂၤတဲတၢ်အခါ ပပာ်ဖျါထီၣ် ပတၢ်ပာ်ကဲခီဖျိလၢ ပအိၣ်ဘှီၣ်ကလာ်န့ၣ်လီၤ. (ယိၤဘး ၆:၂၄) တကးဒံးဘၣ် ပတတဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်ဒီး တၢ်ဂ့ၢ်လၢပှၤဂၤတကြၢးသ့ၣ်ညါဝဲတဖၣ်ဘၣ်. (ကတိၤဒိ ၂၀:၁၉) ဖဲပှၤတဂၤဂၤ သးထီၣ်ပှၤအခါ ပမ့ၢ်အိၣ်ဘှ့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ပအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့လီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၄:၄.
၅. ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်ကတိၤန့ၣ် ပကပာ်ဖျါထီၣ် ပတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်အီၤဒ်လဲၣ်.
၅ ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ်အိၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ပကဘၣ်တဲတၢ်န့ၣ်လီၤ. (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၃:၇) ပအိၣ်ဒီးတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပကဘၣ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ ယဟိဝၤယွၤ, ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤ, တဲဖျါထီၣ်ပသးအတၢ်တူၢ်ဘၣ် ဒီးဒုးသ့ၣ်ညါပှၤဂၤလၢ ပတၢ်လိၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၅၁:၁၅) ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ကျဲတဘိလၢ ပပာ်ဖျါထီၣ် လၢပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဟ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ ပတံၤသကိး မ့ၢ်ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ဟ့ၣ်လၢအဃံလၤတခါန့ၣ် ပအဲၣ်ဒိးသူအီၤလၢ ကျဲလၢအဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.
၆. ဘၣ်မနုၤအဃိအရ့ဒိၣ်လၢ ပကဘၣ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပကြၢးတဲတၢ်န့ၣ်လဲၣ်.
၆ ဘၣ်မနုၤအဃိအရ့ဒိၣ်လၢ ပကဘၣ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပကြၢးတဲတၢ်န့ၣ်လဲၣ်. ကတိၤဒိ ၂၅:၁၁ စံးဝဲဒ်အံၤ– “တၢ်ကတိၤလၢ ပှၤကတိၤလၢ အကတီၢ်ဒၣ်ဝဲန့ၣ် မၤသးဒ် သၣ်သွံထူ အိၣ်ဝဲလၢတၢ်ဂီၤစ့အပူၤအသိးန့ၣ်လီၤ.” သၣ်သွံထူတဖၣ်န့ၣ် ဃံလၤဝဲဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်အိၣ်လၢ လီခီစ့အပူၤန့ၣ် ဃံလၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံးအလီၢ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပအိၣ်ဒီးတၢ်ကတိၤလၢ အမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤသးသ့န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ပမ့ၢ်အိၣ်ခိးဒီး တဲတၢ်လၢအဆၢကတီၢ်လၢ အကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲန့ၣ် ပမၤစၢၤပှၤတဂၤအံၤ လၢအဂ့ၤကတၢၢ်ကသ့ဝဲလီၤ. ပမၤတၢ်အံၤကသ့ဒ်လဲၣ်.
၇, ၈. ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လၢ ကီၢ်ယပၣ်အပူၤန့ၣ် ကွၢ်လိဝဲယ့ၣ်ၡူးအဒိအတဲာ်ဒ်လဲၣ်.
၇ ပမ့ၢ်တဲတၢ်လၢ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ တကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲဘၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပှၤဂၤကနၢ်ပၢၢ်ကမၣ်ပှၤ ဒီးတဒိကနၣ်ပှၤဘၣ်. (ဖး ကတိၤဒိ ၁၅:၂၃ တက့ၢ်.) အဒိ, ဖဲလါမၢ်ၡး ၂၀၁၁ အနံၣ်န့ၣ် ဟီၣ်ခိၣ်ဟူးဒီး စူၢ်နၣ်မံး မၤဟးဂီၤဝဲဝ့ၢ်အါဖျၢၣ်လၢ ကီၢ်ယပၣ်မုၢ်ထီၣ်တခီန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်အံၤအဃိ ပှၤသံဝဲ ၁၅,၀၀၀ ဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် အဘူးအတံၢ် ဒီးအတံၤသကိးတဖၣ် သံကွံာ်ဝဲဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ဒိးသူဝဲ လံာ်စီဆှံဒီးမၤစၢၤပှၤဂၤလၢ အတၢ်အိၣ်သးလီၤဂာ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤအါဂၤန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤဘူးဒးဖိဒီး တသ့ၣ်ညါလံာ်စီဆှံအါအါဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်အဝဲန့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် တတဲဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤအဝဲသ့ၣ်အသးဒီး တဲနၢ်ပၢၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဘၣ်ဝဲ ပှၤဂ့ၤတဖၣ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
၈ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ကွၢ်လိမၤဒိးဝဲယ့ၣ်ၡူးန့ၣ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ကဘၣ်အိၣ်ဘှ့ၣ်ဝဲအဆၢကတီၢ်ဒီး ကဘၣ်ကတိၤတၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၈:၃၃-၃၇; ၁၉:၈-၁၁) ဒ်သိးယ့ၣ်ၡူးကသိၣ်လိဝဲ အပျဲၢ်အဘီၣ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတနီၤနီၤအဂီၢ်န့ၣ် အဝဲအိၣ်ခိးလၢတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၆:၁၂) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လၢ ကီၢ်ယပၣ်အပူၤန့ၣ် အိၣ်ခိးဝဲလၢ တၢ်ဆၢကတီၢ်အကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲလၢ ကတဲဘၣ်ပှၤဂၤလၢ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. စူၢ်နၣ်မံးကဲထီၣ်ဝံၤကအိၣ်ခံနံၣ်ဘျဲၣ်န့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အံၤ နီၤလီၤဝဲလံာ်ဖိလၢအမ့ၢ် ပှၤသံတ့ၢ်တဖၣ် ကမူထီၣ်က့ၤကဒီးဒံးဧါ န့ၣ်လီၤ. ပှၤအါဂၤဟံးန့ၢ်ဖးဝဲလံာ်ဖိအံၤ ဒီးကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပကြၢးဆိကမိၣ်ထံဘၣ်ဃးဒီး ပှၤလၢပဟီၣ် ကဝီၤတဖၣ် အတၢ်ဆဲးတၢ်လၤဒီး အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် ဒီးဃုထၢတၢ်ဆၢကတီၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်လၢ ပကတဲတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအဂ့ၢ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.
၉. လၢတၢ်အိၣ်အသးမနုၤတဖၣ်အဃိ ပကြၢးအိၣ်ခိး တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အကြၢးအဘၣ်န့ၣ်လဲၣ်.
၉ တၢ်အိၣ်သးအဂၤတမံၤလၢ ပကြၢးအိၣ်ခိးတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲလၢ ပကကတိၤတၢ်အဂီၢ်န့ၣ်အိၣ်ဧါ. အဒိ ပှၤတဂၤဂၤကတဲဘၣ် တၢ်တမံၤမံၤလၢ အမၤဘၣ်ဒိပသးလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ တကြၢးပတဲဆၢက့ၤတၢ်တဘျီဃီဒီး တဲတၢ်ကတိၤလၢ တကျးဒးဘၣ်. ပကြၢးကီၤပသးဒီး ဆိကမိၣ်ထံလၢ– ‘မ့ၢ်အဝဲအဲၣ်ဒိး မၤဘၣ်ဒိယၤအနီၢ်ကီၢ်ဧါ. အဝဲမၤယၤဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်ယကွၢ်ကပာ်အီၤကသ့ဧါ.’ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပမ့ၢ်တတဲတၢ်နီတမံၤန့ၣ် ကဂ့ၤဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အလီၢ်မ့ၢ်အိၣ်လၢ ပကဘၣ်တဲတၢ်ဒီးအီၤန့ၣ် ပကြၢးအိၣ်ခိးတုၤလၢ ပသးခုၣ်လီၤတစုလီၤ. (ဖး ကတိၤဒိ ၁၅:၂၈ တက့ၢ်.) ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပအဲၣ်ဒိးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပဘူးပတံၢ်လၢအတမ့ၢ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကသ့ၣ်ညါအါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဝံသးစူၤ ဒီးပကတဲတၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်ဆိကမိၣ်ထံ ဒီးအိၣ်ခိးတၢ်ဆၢကတီၢ် အဂ့ၤကတၢၢ် လၢအဝဲသ့ၣ်ကသးအိၣ်ဒိကနၣ်ပှၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ပကြၢးတဲတၢ်ဒ်လဲၣ်
၁၀. (က) ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်စံးတၢ်ကတိၤန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်ပလီၢ်ပသးလဲၣ်. (ခ) ပကဘၣ်ဟးဆှဲး တၢ်ကတိၤဒ်လဲၣ်တဖၣ်လဲၣ်.
၁၀ ပတၢ်ကတိၤန့ၣ် မၤမုာ်ထီၣ်ပှၤသးသ့ ဒီးမၤဘၣ်ဒိပှၤသးသ့လီၤ. (ဖး ကတိၤဒိ ၁၂:၁၈ တက့ၢ်.) မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤအါဂၤသူဝဲ “တၢ်ကတိၤအခၣ်” လၢအလီၤဂာ်ဒီး “ပျၢ်” မ့တမ့ၢ် “နး” တဘ့ၣ်, မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ဒိး မၤဘၣ်ဒိပှၤဂၤဒီး မၤသးထီၣ်ပှၤဂၤန့ၣ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၆၄:၃) ပှၤအါဂၤမၤလိ တၢ်ကတိၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤလၢ တၢ်ဂီၤမူလၢ အဝဲသ့ၣ်ကွၢ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤခရံာ်ဖိတဖၣ် တဘၣ်သူတၢ်ကတိၤလၢအဆူၣ်အကိၤ ဒီးတအိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ်ဘၣ်. တၢ်တဲလီၤနံၤတၢ်န့ၣ်ဂ့ၤ, ဘၣ်ဆၣ် ပတကြၢးတဲလီၤနံၤတၢ်လၢ ကကဲထီၣ်တၢ်မဲာ်ဆှးလၢပှၤဂၤအဂီၢ် ဒီးပတကြၢးတဲဆါပှၤဂၤလၢ ကမၤလီၤနံၤတၢ်အဂီၢ်ဘၣ်. လံာ်စီဆှံသိၣ်လိခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်တဘၣ် “ဒုၣ်ဒွဲၣ်တၢ်” ဘၣ်. ဒီးစံးစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ– “တၢ်ကတိၤအအၢအသီန့ၣ်, မ်သုသုတဒုးဟဲထီၣ်လၢ သုကိာ်ပူၤနီတဘီတဂ့ၤ. ဒ်သိးပှၤနၢ်ဟူတၢ်တဖၣ် ကန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးအဖှိၣ်ဒီး, ကတိၤတၢ်ဂ့ၤလၢ တၢ်မၤထီၣ်မၤထီတၢ်ဖဲ အလီၢ်အိၣ်တက့ၢ်.”—အ့းဖ့းစူး ၄:၂၉, ၃၁.
၁၁. ပဃုထၢတၢ်ကတိၤလၢ အကြၢးအဘၣ်ကသ့အဂီၢ် တၢ်မနုၤမၤစၢၤပှၤသ့လဲၣ်.
၁၁ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိဝဲလၢ “တၢ်လၢအအိၣ်ပှဲၤလၢသးအပူၤန့ၣ်, ထးခိၣ်ကတိၤထီၣ်ဖျဲးဝဲလီၤ.” (မးသဲ ၁၂:၃၄, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ တၢ်လၢပတဲန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အိၣ်လၢပသးပူၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပမ့ၢ်အဲၣ်ပှၤဂၤဒီး သူၣ်အိၣ်သးအိၣ် အဝဲသ့ၣ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ် ပကဃုထၢတၢ်ကတိၤလၢ အကြၢးအဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပကတဲ တၢ်ကတိၤလၢအမုာ်ဒီး သူတၢ်ကတိၤလၢ အကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ပှၤဂၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
၁၂. ဒ်သိးပဃုထၢ တၢ်ကတိၤလၢ အကြၢးအဘၣ်ကသ့အဂီၢ် တၢ်မနုၤမၤစၢၤပှၤသ့လဲၣ်.
၁၂ ပကဃုထၢတၢ်ကတိၤလၢ အကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအညီဘၣ်. စီၤပၤစီၤၡလိၤမိၤ မ့ၢ်ပှၤလၢအကူၣ်တၢ်သ့ သနာ်က့ အဝဲ “ဆိကမိၣ်တၢ်, ဒီးဃုထီၣ်တၢ်” ဒ်သိးတၢ်လၢအဝဲကွဲးဝဲတဖၣ် ကလီၤတံၢ်ဒီး ပှၤဖးအီၤကမုာ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၁၂:၉, ၁၀) ဒ်သိးပကသ့ၣ်ညါ တၢ်လၢပကြၢးတဲဝဲတဖၣ်အဂီၢ် တၢ်မနုၤမၤစၢၤပှၤသ့လဲၣ်. ဒ်သိးပပာ်ဖျါထီၣ် ပသးအတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်ကသ့အဂီၢ် ပဃုထံၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ လံာ်စီဆှံဒီး ပတၢ်ကရၢကရိ အလံာ်လဲၢ်တဖၣ်အပူၤသ့ဝဲလီၤ. ပကသ့အါထီၣ် တၢ်ကတိၤအဂီၢ် ပကဘၣ်ဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်ကတိၤလၢ ပတနၢ်ပၢၢ်အီၤတဖၣ်အခီပညီန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပကတဲတၢ်လၢ အကကဲဘျုးလၢ ပှၤဂၤအဂီၢ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်အဒိလၢ ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်သ့ဝဲလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးကဘၣ်တဲတၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. မ့ၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ သိၣ်လိတ့ၢ်အီၤဒ်သိးအက “ဒုးဆူၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ တၢ်ဘှံးအသးလၢ တၢ်ကတိၤဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်” လီၤ. (ယၡါယၤ ၅၀:၄) အရ့ဒိၣ်လၢ ပကဘၣ်ဆိကမိၣ်ပာ်စၢၤလၢ ပမ့ၢ်တဲတၢ်ဒ်အံၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပှၤအဂၤကဆိကမိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. (ယၤကိာ် ၁:၁၉) ပသံကွၢ်လီၤပသးဒ်အံၤသ့လီၤ– ‘ယမ့ၢ်တဲဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤကနၢ်ပၢၢ်တၢ်လၢ ယအဲၣ်ဒိးတဲန့ၣ်ဧါ. ဒီးယမ့ၢ်တဲဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်ကတူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၃. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်ကတိၤတၢ်ကတိၤလၢ ပှၤနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်အီၤညီန့ၣ်လဲၣ်.
၁၃ လၢညါကီၢ်အံၣ်စရ့လးအပူၤ ကွဲၤအကလုၢ်မ့ၢ်သီၣ်ထီၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒုးသ့ၣ်ညါ အဝဲသ့ၣ်လၢ ကဘၣ်မၤတၢ်တမံၤမံၤလီၤ. ၁ ကရံၣ်သူး ၁၄:၈, ၉ တက့ၢ်.
ကွဲၤအကလုၢ်သီၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးအခီပညီအဃိ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်အိၣ်ဖှိၣ်ဧါ, ပှၤသုးဖိကဘၣ်လဲၤဒုးတၢ်ဧါန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကသ့ၣ်ညါဝဲခီဖျိလၢ ကွဲၤအကလုၢ်သီၣ် ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ ကွဲၤအကလုၢ်သီၣ် မ့ၢ်တလီၤတံၢ်ဘၣ်န့ၣ် တၢ်ကမၤအသးဒီး ပှၤသုးဖိတဖၣ်ဒ်လဲၣ် ဆိကမိၣ်ကွၢ်တက့ၢ်. လံာ်စီဆှံ စံးဝဲလၢ ကွဲၤအကလုၢ်လၢအသီၣ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်သိး တၢ်ကတိၤလၢ ပှၤနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်အီၤညီန့ၣ်လီၤ. ပတဲတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ မ့ၢ်တလီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ် ပှၤလၢအဒိကနၣ်တၢ်တဖၣ် အခိၣ်နူာ်ကဘံဘူဝဲ မ့တမ့ၢ် အဝဲသ့ၣ်ကနာ်ကြီတၢ်လၢ အကမၣ်န့ၣ်လီၤ. ပအဲၣ်ဒိးတဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး သနာ်က့ ပကဘၣ်ပလီၢ်ပသးလၢ ပတၢ်ကတိၤသုတလီၤရၢၢ်တဂ့ၤ ဒီးကအိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်ကဲပှၤဂၤအဂီၢ်လီၤ.—ဖး၁၄. ယ့ၣ်ၡူး ကတိၤတၢ်ဒ်သိး ပှၤကနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်အီၤညီန့ၣ် တၢ်အဒိအိၣ်မနုၤလဲၣ်.
၁၄ ဖဲ မးသဲအဆၢဒိၣ် ၅ တုၤလၢ ၇ န့ၣ်ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးသူဝဲတၢ်ကတိၤလၢ ပှၤနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်အီၤညီန့ၣ်လီၤ. လၢအတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အပူၤ အဝဲတသူဝဲတၢ်ကတိၤလၢ အပတီၢ်ထီ မ့တမ့ၢ် တၢ်ကတိၤလၢ ပှၤနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်အီၤကီန့ၣ်ဘၣ်. ဒီးအဝဲတတဲတၢ်လၢ အကမၤဘၣ်ဒိပှၤသးဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိ တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ဒီး အခီပညီယိာ်ဘၣ်ဆၣ် တၢ်လၢအတဲဝဲတဖၣ်န့ၣ် ပှၤနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်အီၤညီဝဲလီၤ. အဒိ ယ့ၣ်ၡူးတအဲၣ်ဒိးလၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤလၢ တၢ်အီၣ်လၢတနံၤအဂီၢ် တနံၤအဂီၢ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူးတဲနၢ်ပၢၢ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် လုၢ်အီၣ်လုၢ်အီ ထိၣ်ဖိလံာ်ဖိတဖၣ်ထီဘိလီၤ. ဒီးယ့ၣ်ၡူးသံကွၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢ– “သုဝဲဒၣ်အံၤ သုဂ့ၤန့ၢ်အီၤဒိၣ်ဒၣ်တၢ်တက့ၢ်, တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ.” (မးသဲ ၆:၂၆) တၢ်ကတိၤယိယိဖိအံၤ မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်လၢ ကနၢ်ပၢၢ်ဝဲ တၢ်မၤလိလၢအရ့ဒိၣ်တခါဒီး ကန့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါအဂီၢ်လီၤ.
ပကြၢးတဲတၢ်ဒီးပှၤဂၤဒ်လဲၣ်
၁၅. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်တဲတၢ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤလဲၣ်.
၁၅ ပကတဲတၢ်ဒီး ပှၤဂၤဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် အရ့ဒိၣ်ထဲသိးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်လၢပကတဲဝဲတဖၣ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးကတိၤတၢ်လၢ “အဂ့ၤအဘၣ်” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးစံးဝဲလၢ အဝဲကတိၤတၢ် ပှဲၤဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်တဲတၢ်န့ၣ် ပှၤကနၣ်ဝဲမုာ်လီၤ. (လူၤကၣ် ၄:၂၂) ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပမ့ၢ်တဲတၢ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤန့ၣ် ပှၤအဂၤတဖၣ် ကဒိကနၣ်ပှၤအါထီၣ် ဒီးကတူၢ်လိာ်တၢ်လၢ ပတဲန့ၣ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၂၅:၁၅) ပမ့ၢ်ပာ်ကဲပှၤဂၤ ဒီးနၢ်ပၢၢ်စၢၤအဝဲသ့ၣ် အတၢ်တူၢ်ဘၣ်န့ၣ် ပကတဲတၢ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲဒ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ ဖဲအဝဲထံၣ်ဘၣ်ဝဲ ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးဒိကနၣ်အီၤ အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ် လၢ ကသိၣ်လိသီလိအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (မၢ်ကူး ၆:၃၄) ဖဲပှၤစံးအၢစံးသီအီၤအခါဒၣ်လဲာ် အဝဲတဒုၣ်ဒွဲၣ်ဆၢက့ၤပှၤဘၣ်.—၁ ပ့းတရူး ၂:၂၃.
၁၆, ၁၇. (က) ဖဲပတဲတၢ်ဒီး ပဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီး ပတံၤသကိးတဖၣ်အဆၢကတီၢ် ပကွၢ်လိမၤဒိးယ့ၣ်ၡူးကသ့ဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတက့ၢ်.) (ခ) မိၢ်တဂၤန့ၣ် ခီဖျိလၢ အဝဲတဲတၢ်လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤအဃိ အဘျုးအိၣ်ထီၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၆ ပအဲၣ်ပဟံၣ်ဖီဃီဖိ ဒီးပတံၤသကိးတဖၣ်သနာ်က့ ခီဖျိလၢပသ့ၣ်ညါ အဝဲသ့ၣ်ဂ့ၤဂ့ၤအဃိ ပကသူတၢ်ကတိၤလၢအဆူၣ်သ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကဆိကမိၣ်လၢ ဖဲပတဲတၢ်ဒီးအဝဲသ့ၣ် အဆၢကတီၢ် တလိၣ်ပအိၣ်ဒီး တၢ်ပလီၢ်သူၣ်ပလီၢ်သးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲယ့ၣ်ၡူးတဲတၢ်ဒီး အတံၤသကိးတဖၣ်အခါ အဝဲတသူတၢ်ကတိၤလၢအဆူၣ်နီတဘျီဘၣ်. ဖဲအတံၤသကိး တဲအါလိာ်အသးလၢ မတၤတဂၤကကဲပှၤအဒိၣ်ကတၢၢ်လဲၣ်အခါ ယ့ၣ်ၡူးဘှီက့ၤအဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤလီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ယ့ၣ်ၡူးကိးဖိသၣ်တဂၤဆူအဝဲသ့ၣ်အအိၣ် လၢကမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိးကဆီတလဲ အတၢ်ဆိကမိၣ်အဂီၢ်လီၤ. (မၢ်ကူး ၉:၃၃-၃၇) တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ကွၢ်လိမၤဒိး ယ့ၣ်ၡူးအဒိအတဲာ်သ့ ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤပှၤဂၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤန့ၣ်လီၤ.—ကလၤတံ ၆:၁.
၁၇ ဖဲပှၤတဂၤဂၤ မ့ၢ်တဲဘၣ်ပှၤတၢ်ကတိၤလၢ အမၤဘၣ်ဒိပသးဒၣ်လဲာ် ပမ့ၢ်တဲတၢ်လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤန့ၣ် ကဲဘျုးဝဲလီၤ. (ကတိၤဒိ ၁၅:၁) အဒိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် မုၣ်ကမဲအိၣ်ဝဲတဂၤလၢ အိၣ်ဒီးအဖိခွါသးစၢ်တဂၤ လၢအမၤတၢ်တဂ့ၤတဘၣ်ဒီး ပာ်မၤအသးလၢ အမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အသးကညီၤဘၣ် မိၢ်တဂၤအံၤစံးဝဲလၢ– “နသိၣ်နဖိတန့ၢ်ဘၣ်အဃိ ယသးတမုာ်စၢၤနၤဘၣ်.” မိၢ်တဂၤအံၤ ဆိကမိၣ်တၢ်ဒီးစံးဝဲလၢ “မ့ၢ်, ခဲအံၤဒု အဝဲတဒိကနၣ်ယကလုၢ်ဒံးဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ် အနၢ်ကလိၤထီၣ်ကယီကယီလီၤ. အၢ်မက့းဒိၣ် မ့ၢ်ဝံၤမးပကတဲဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ ဒီးဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ပကသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ်လီၤ.” မ့ၢ်လၢမိၢ်တဂၤအံၤ တသးထီၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ဒီး ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအဃိ အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤအတၢ်ရ့လိာ်သးတဟးဂီၤဝဲဘၣ်. အဂၤတမံၤန့ၣ် အဖိခွါနၢ်ဟူဝဲတၢ်လၢ အမိတဲဝဲတဖၣ်ဒီး သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အမိနာ်န့ၢ်အီၤလၢ အဝဲကဆီတလဲအတၢ်အိၣ်မူန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲတရ့ဒီးအတံၤသကိးလၢ တဂ့ၤတဘၣ်တဖၣ်လၢၤဘၣ်, ဒီးဒိးဘျၢအသးလၢထံလီၤ. ဒီးလၢခံအဝဲမၤတၢ်လၢ ဘ့ၤသ့လးလီၤ. ပမ့ၢ်တဲတၢ်ဒီး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဂ့ၤ, ပဟံၣ်ဖိဃီဖိဂ့ၤ ဒီးပှၤလၢပတသ့ၣ်ညါဘၣ်တဖၣ်အဆၢကတီၢ် ပကြၢးတဲတၢ်ကတိၤလၢ “အိၣ်ဒီးတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ် ဒီးဟီဒီးအံသၣ်” ထီဘိန့ၣ်လီၤ.—ကလီးစဲ ၄:၆.
၁၈. ဖဲပတဲတၢ်အခါ ပကွၢ်လိယ့ၣ်ၡူးအဒိအတဲာ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၈ ပအိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ပကတဲဘၣ်ပှၤဂၤ ဘၣ်ဃးဒီးပတၢ်ဆိကမိၣ်ဒီး တၢ်လၢပတူၢ်ဘၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်လၢအဂ့ၤ လၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်ကွၢ်လိမၤဒိးယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် ပကအိၣ်ခိးတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲ, ပကပလီၢ်ပသးဖဲ ပတဲတၢ်အခါ ဒီးပကတဲတၢ်လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤထီဘိန့ၣ်လီၤ. မ်ပသူတၢ်ကတိၤလၢ အဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤဒီး မၤသးခုယဟိဝၤယွၤန့ၣ်တက့ၢ်.