တၢ်မၤလိ ၂၇
“အုၣ်သး လီၤတံၢ်လီၤဆဲး”
စီၤပီလူး အိၣ်လၢရိမ့ၤအဃိာ်ပူၤဘၣ်ဆၣ် အဝဲဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်
တၢ်ဂ့ၢ်ဒိးသန့ၤထီၣ်သးလၢ မၤတၢ် ၂၈:၁၁-၃၁
၁. စီၤပီလူး ဒီးအသကိးတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲသ့ၣ် တဘၣ်ယိၣ်တၢ်ဘၣ်လဲၣ်.
ဖဲ ခ.န ၅၉ န့ၣ် ကဘီတဘ့ၣ်လၢ အခိၣ်ထိးအိၣ်ဒီး “ကစၢ်စူအဖိခွါတဖၣ်” အတၢ်ဂီၤဖးဒိၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်ကဘီတဘ့ၣ်လၢ အတီၣ်ဝဲ ဘုဧိၤဟုဧိၤ လၢအအိၣ်လၢ မဲးဒံးထၢၣ်ရ့နယၢၣ် အကီးတဖျၢၣ်လၢအမ့ၢ် မ့းလံတ့ၤ ဒီးလဲၤဝဲလၢ ကီၢ်အံၤတလံ. စီၤပီလူးန့ၣ် ပှၤဖီၣ်အီၤ ဒ်ပှၤဃိာ်ဖိတဂၤအသိး ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အပၣ်ဃုာ်ဒီးအီၤခံဂၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ စီၤလူၤကၣ် ဒီးစီၤအရံစတၢ်ဃူး ဒီးအဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဝဲလၢ ကဘီတဘ့ၣ်အံၤအပူၤ. (မၤတၢ် ၂၇:၂) ဒ်သိး ပှၤဒိးကဘီဖိတဖၣ် အသးသမူ ကပူၤဖျဲးအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် သန့ၤအသးလၢ ကစၢ်စူ အဖိခွါသဃံာ်ခံဂၤလၢအမ့ၢ် ခးစတၢၤ (Castor) ဒီးဖီလဲး (Pollux). (မၤတၢ် ၂၈:၁၁) မ့မ့ၢ် စီၤပီလူး ဒီးအသကိးတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဃိ အဝဲသ့ၣ် တမၤဝဲဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ဒီးကစၢ်ဒုးသ့ၣ်ညါအီၤလၢ အဝဲသ့ၣ် ကလဲၤဘၣ်လၢရိမ့ၤအပူၤ, စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖဲန့ၣ် ဒီးအုၣ်အသးလၢ ကဲစၢ်အမဲာ်ညါ.—မၤတၢ် ၂၃:၁၁; ၂၇:၂၄.
၂, ၃. စီၤပီလူး ဒိးထီၣ်ကဘီ ဒီးကလဲၤဝဲလၢ တၢ်လီၢ်ဖဲလဲၣ် ဒီးလၢအတၢ်လဲၤ ဒီတကတီၢ်န့ၣ် မတဂၤ ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤအီၤလဲၣ်.
၂ အဝဲသ့ၣ် လဲၤတုၤလၢ ဝ့ၢ်စူၤရၤကူ ဒီးအိၣ်ဝဲဖဲန့ၣ်သၢသီ. ဝ့ၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲ ဝ့ၢ်လၢအဃံလၤ ဒီးအရ့ဒိၣ် ဒ်ဝ့ၢ်အၤသ့ၣ် ဒီးဝ့ၢ်ရိမ့ၤအသိး. လၢခံ အဝဲသ့ၣ်ဟးထီၣ်ဖဲန့ၣ် ဒီးလဲၤဝဲလၢ ဝ့ၢ်ရ့ကံၤ. ခီဖျိလၢ ကလံၤလၢ ကလံၤထံးတခီန့ၣ် အူတၢ်အသဟီၣ်ဆူၣ်ဝဲ အမံးလာ် ၂၀၀ (၃၂၀ ကံလိမံထၢၣ်) အဃိ လၢခံသီတသီန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် လဲၤတုၤလၢ ပီးတံၤလူး (မ့မ့ၢ်ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပီးတံၤလူးန့ၣ် အိၣ်ဘူးဒီးန့ဖၢး) အကဘီသန့.—မၤတၢ် ၂၈:၁၂, ၁၃.
၃ ခဲအံၤစီၤပီလူး လဲၤဘူးကတုၤလၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤလံ. ဖဲန့ၣ်န့ၣ် အကဘၣ် လဲၤပာ်ဖျါထီၣ်အသးလၢ စီၤပၤနံရိၤအမဲာ်ညါ. ဒီးလၢစီၤပီလူး အတၢ်လဲၤ ဒီတကတီၢ်န့ၣ် “တၢ်မၤမုာ်ခဲလၢာ် အကစၢ်” အိၣ်ဒီးအီၤ. (၂ ကရံၣ် ၁:၃) ဒီးပကမၤလိဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤဝဲ စီၤပီလူး ဒီးစီၤပီလူး သးဆူၣ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤ.
“စီၤပီလူး . . . စံးဘျုး ကစၢ်ယွၤဒီး ပာ်ဆူၣ်ထီၣ်အသး” (မၤတၢ် ၂၈:၁၄, ၁၅)
၄, ၅. (က) ဖဲပီးတံၤလူးန့ၣ် စီၤပီလူး ဒီးအသကိးတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်တူၢ်လိာ်ခီၣ်ဆၢလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အအိၣ်ဒ်လဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤပီလူး ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သဘျ့ အါထဲအံၤညါလဲၣ်. (ခ) ခရံာ်ဖိတဖၣ် မ့ၢ်ဘၣ်အိၣ်လၢ ဃိာ်ပူၤ သနာ်က့ ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဒီးလုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝး လၢအဂ့ၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် အဘျုးဒ်လဲၣ်.
၄ ဖဲပီးတံၤလူးန့ၣ် စီၤပီလူး ဒီးအသကိးတဖၣ် “ထံၣ်လိာ်သးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်.” ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် မၢဝဲစီၤပီလူး ဒီးအသကိးတဖၣ် အိၣ်တ့ၢ်ဒီး “အဝဲသ့ၣ်တနွံ.” (မၤတၢ် ၂၈:၁၄) ခရံာ်ဖိလၢ ပီးတံၤလူးန့ၣ် တူၢ်လိာ်ခီၣ်ဆၢ ပှၤတမှံၤ အဃိ အဝဲသ့ၣ်ပာ်လီၤ တၢ်ဒိတၢ်တဲာ်အဂ့ၤဒိၣ်မး လၢပဂီၢ်. ခီဖျိလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ် တူၢ်လိာ်ခီၣ်ဆၢဝဲ စီၤပီလူး ဒီးအသကိးတဖၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် န့ၢ်ဘၣ်ကဒါက့ၤ တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ. စီၤပီလူး ကဲပှၤဃိာ်ဖိဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ အဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သဘျ့ အါထဲအံၤညါလဲၣ်. မ့ၢ်လၢ ရိမ့ၤအပှၤခိးတၢ်ဖိတဖၣ် နာ်န့ၢ်အီၤအဃိ.
၅ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤစ့ၢ်ကီး ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးလၢ အလီၤဘၣ်လၢဃိာ်ပူၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝး လၢအဂ့ၤအဃိ ပှၤနာ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ် ဒီးပှၤဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်သဘျ့ ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် အါန့ၢ်ဒံး ပှၤဃိာ်ဖိလၢအဂၤတဖၣ်. အဒိ လၢကီၢ်ရိၤမ့နံယါအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်လၢ ပိာ်ခွါတဂၤ တမျာ်တၢ်အဃိ ပှၤစံၣ်ညီၣ်အီၤလၢ အကဘၣ်အိၣ်လၢဃိာ်ပူၤ ၇၅ နံၣ်ညါ. ဒီးလၢခံ အဝဲစးထီၣ် မၤလိလံာ်စီဆှံ ဒီးဆီတလဲ အတၢ်အိၣ်မူခဲလၢာ်. ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် ထံၣ်ဝဲလၢ အဆီတလဲအသး ဒီးနာ်န့ၢ်အီၤအဃိ အဝဲသ့ၣ် ဟ့ၣ်အီၤမူဒါလၢ အကလဲၤပှ့ၤတၢ်လၢ ပှၤဃိာ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ် လၢဝ့ၢ်ပူၤ. ဖဲအဝဲလဲၤဝဲအခါန့ၣ် ပှၤခိးဃိာ်ဖိတဖၣ် တလိၣ်လဲၤဒီးအီၤဘၣ်. အဃိ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ပလုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝး လၢအဂ့ၤန့ၣ် ကကဲထီၣ် တၢ်လၤကပီၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်.—၁ ပ့း ၂:၁၂.
၆, ၇. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤအပူၤ အဲၣ်ဝဲ စီၤပီလူးဒိၣ်မးန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၆ စီၤပီလူး ဒီးအသကိးတဖၣ် အိၣ်ဖဲပီးတံၤလူး ဒီးဒ်သိး အဝဲသ့ၣ်ကလဲၤဝဲလၢ ဝ့ၢ်ခးဖူအဂီၢ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကဘၣ်ဟးဝဲလၢ ကျဲမုၢ်ခိၣ်အါဖံ လၢကယံၤဝဲ အမံးလာ် ၃၀ (၅၀ ကံလိမံထၢၣ်). ဖဲန့ၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ် ကဆဲးလဲၤဝဲလၢဝ့ၢ်ရိမ့ၤ. ကျဲလၢအမံၤဒိၣ်တဘိအံၤ ပှၤဒါလီၤအီၤလၢလၢၢ် ဒီးဖဲအဝဲသ့ၣ် လဲၤလၢကျဲအခါ ကထံၣ်ဘၣ်ဝဲ အံးထလံၣ်အသဝီ လၢအအိၣ်လၢဝ့ၢ်ချၢ. ဒီးလၢကျဲန့ၣ် ကထံၣ်စိဘၣ်ဝဲစ့ၢ်ကီး မဲးဒံးထၢၣ်ရ့နယၢၣ်ပီၣ်လဲၣ်. ကျဲမုၢ်တဘိအံၤ ကလဲၤခီဂာ်ဘၣ်ဝဲစ့ၢ်ကီး ဖီးထူအကပျၢၤပူၤ လၢအယံၤဒီးဝ့ၢ်ရိမ့ၤ အမံးလာ် ၄၀ (၆၀ ကံလိမံထၢၣ်). တကးဒံးဘၣ် ကလဲၤခီဂာ်ဘၣ်ဝဲစ့ၢ်ကီး အးပံပရူး အတၢ်ဆါတၢ်ပှ့ၤအလီၢ်. စီၤလူၤကၣ် ကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤန့ၣ် “နၢ်ဟူလၢပဟဲအခါ” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တနီၤန့ၣ် ဟဲအိၣ်ခိးပှၤလၢ အးပံပရူး အတၢ်ဆါတၢ်ပှ့ၤအလီၢ်. မ့မ့ၢ်အဂၤတနီၤန့ၣ် အိၣ်ခိးပှၤလၢ တၢ်လီၢ်တတီၤလၢ ပှၤကိးဝဲလၢ တၢ်အိၣ်ဘှံးအလီၢ်သၢဖျၢၣ် လၢအယံၤဝဲဒီးဝ့ၢ်ရိမ့ၤ အမံးလာ် ၃၀ (၅၀ ကံလိမံထၢၣ်). ဖဲအံၤပထံၣ်ဘၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ် အဲၣ်ဝဲစီၤပီလူးဒိၣ်မး.—မၤတၢ် ၂၈:၁၅.
၇ အးပံပရူး အတၢ်ဆါတၢ်ပှ့ၤအလီၢ်န့ၣ် အကဲဝဲ တၢ်အိၣ်ဘှံးအိၣ်သါအလီၢ်လၢ ပှၤလဲၤတၢ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်လီၢ်အံၤ တမ့ၢ်တၢ်လီၢ်လၢ အမုာ်ထဲန့ၣ်ညါဘၣ်. ပှၤရိမ့ၤဖိလၢ အကွဲးထါတဂၤ တဲဝဲလၢ တၢ်လီၢ်အံၤ ပှဲၤဝဲဒီး “ပှၤဒိးကဘီဖိတဖၣ် ဒီးပှၤမၤတၢ်ဖိလၢ အရၢၢ်အစၢၢ် လၢအမၤတၢ်လၢ ပှၤတမှံၤအဟံၣ်.” ဒီးအတဲဝဲစ့ၢ်ကီးလၢ “ထံဖဲန့ၣ်န့ၣ် ဘၣ်အၢဝဲဒိၣ်မး” အဃိ အမၣ်တအီၣ်တၢ်ဖဲန့ၣ်ဘၣ်. တၢ်လီၢ်တတီၤအံၤ ဖျါလၢအကီအခဲဘၣ်ဆၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ ရိမ့ၤအပူၤန့ၣ် ဟဲအိၣ်ခိး စီၤပီလူး လၢတၢ်သးခုအပူၤ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကက့ၤဘၣ်ဝဲလၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤအပူၤ ပူၤပူၤဖျဲးဖျဲးအဂီၢ်.
၈. ဖဲစီၤပီလူး “ထံၣ်” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အခါ ဘၣ်မနုၤအဃိ အစံးဘျုးကစၢ်ယွၤလဲၣ်.
၈ လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ဖဲစီၤပီလူး “ထံၣ်” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အခါ “အဝဲစံးဘျုး ကစၢ်ယွၤဒီး ပာ်ဆူၣ်ထီၣ်အသး.” (မၤတၢ် ၂၈:၁၅) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ စီၤပီလူး ထံၣ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ်အကျါန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အကသ့ၣ်ညါဝဲတနီၤ. ခီဖျိလၢ စီၤပီလူး ထံၣ်ဘၣ်အဝဲသ့ၣ်အဃိ အဂံၢ်အဘါထီၣ် ဒီးအသးမုာ်ထီၣ်က့ၤဝဲ. ဖဲစီၤပီလူး ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အခါ ဘၣ်မနုၤအဃိ အစံးဘျုးကစၢ်ယွၤလဲၣ်. မ့ၢ်လၢဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်လၢ အဖီခိၣ် ဒီးတၢ်အဲၣ်အံၤ မ့ၢ်စ့ၢ်ကီး သးစီဆှံအတၤသၣ်အဃိ. (ကလၤ ၅:၂၂) ဒီးမုၢ်မဆါတနံၤအံၤစ့ၢ်ကီး သးစီဆှံ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအသး ဒ်သိး ကမၤစၢၤလိာ်သး ဒီးမၤမုာ်ထီၣ်လိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤ.—၁ သ့း ၅:၁၁, ၁၄.
၉. ပကွၢ်လိမၤဒိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢရိမ့ၤတဖၣ် အဒိအတဲာ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၉ အဒိ သးစီဆှံ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ကတူၢ်လိာ်ဝဲ ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်, မံၤၡၢၤနရံၤ, ပှၤလၢအမၤကစၢ်ယွၤ အတၢ်မၤ လၢဆၢကတီၢ်လၢပှဲၤတဖၣ်. ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အံၤ ကမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ လၢဆၢကတီၢ်လၢပှဲၤအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်ဟ့ၣ်လီၤအသး လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့. အဃိ ပကြၢးသံကွၢ်လီၤပသးလၢ ‘မ့ၢ်ပဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်ဒီးအမါ ခီဖျိ ပကွဲမုာ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ကဟဲအီၣ်သကိးတၢ်ဒီးပှၤသ့ဧါ. မ့တမ့ၢ် ပရဲၣ်ကျဲၤလၢ ပကမၤသကိးတၢ်ဒီးအီၤလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ အပူၤသ့ဧါ.’ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤအပူၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် တူၢ်လိာ်ခီၣ်ဆၢဝဲ စီၤပီလူး ဒီးအသကိးတဖၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် ကနၢ်ဟူဘၣ် တၢ်လဲၤခီဖျိတဖၣ်လၢ အကကဲထီၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပမ့ၢ်တူၢ်လိာ်ခီၣ်ဆၢ ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်ဒီးအမါန့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤစ့ၢ်ကီး.—မၤတၢ် ၁၅:၃, ၄.
“ပှၤဒုၣ်ဒွဲၣ်အီၤလၢ တၢ်လီၢ်ကိးပူၤဒဲး” (မၤတၢ် ၂၈:၁၆-၂၂)
၁၀. စီၤပီလူး အတၢ်အိၣ်သးလၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤအပူၤန့ၣ် အိၣ်ဒ်လဲၣ် ဒီးဖဲစီၤပီလူး လဲၤတုၤလၢဝ့ၢ်ရိမ့ၤ တယံာ်တမီၢ်န့ၣ် အမၤဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၀ ဖဲစီၤပီလူး ဒီးပှၤလၢအအိၣ်ဒီးအီၤတဖၣ် ဟဲတုၤလၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤအခါ “စီၤပီလူး န့ၢ်ဘၣ်အခွဲးလၢ ကအိၣ်ဝဲ ထဲတဂၤလၢ အနီၢ်ကစၢ်တၢ်လီၢ် ဒီးသုးဖိတဂၤ အိၣ်ခိးကွၢ်အီၤ.” (မၤတၢ် ၂၈:၁၆) ပှၤဃိာ်ဖိလၢ အအိၣ်လၢ အနီၢ်ကစၢ်တၢ်လီၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဒ်သိး အတဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးအသးတဂ့ၤအဂီၢ် ပှၤစၢဃာ်အဝဲသ့ၣ်စုတကပၤ ဒီးပျံၤထး. ဒီးပျံၤထးအံၤန့ၣ် ပှၤစၢဃာ်ဝဲဒီး ပှၤရိမ့ၤဖိလၢအခိးတၢ်တဂၤန့ၣ် အစုတကပၤ. စီၤပီလူးန့ၣ် ပှၤစၢဃာ်အီၤဒီး ပျံၤထးဘၣ်ဆၣ် အတပတုာ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဘၣ်. စီၤပီလူး လဲၤတုၤဝဲဖဲန့ၣ် ဒီးအိၣ်ဘှံးဝဲ သၢသီဝံၤအလီၢ်ခံ အကိးဖှိၣ်ဝဲ ပှၤယူဒၤဖိ အခိၣ်အနၢ်တဖၣ် လၢအအိၣ်ဖဲဝ့ၢ်ရိမ့ၤ ဒ်သိး အကသ့ၣ်ညါထီၣ်အဝဲသ့ၣ် ဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်.
၁၁, ၁၂. ဖဲစီၤပီလူး တဲတၢ်ဒီးပှၤယူၤဒၤဖိ လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤအခါ အသူဝဲတၢ်ကတိၤဒ်လဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၁၁ စီၤပီလူး တဲအဝဲသ့ၣ်လၢ “ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါသ့ၣ်ဧၢ, ယတမၤတၢ်လၢ အထီဒါ ပပှၤကလုာ် ဒီးပမိၢ်ပၢ်ဖံဖု လၢပျၢၤတဖၣ် အလုၢ်လၢ် နီတမံၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤစၢဃာ်ယၤ ဒ်ပှၤဃိာ်ဖိအသိးလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤ ဒီးပှၤဟ့ၣ်လီၤကွံာ်ယၤလၢ ပှၤရိမ့ၤဖိ အစုပူၤလီၤ. ဖဲပှၤသံကွၢ်သံဒိးယၤ ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ် အဲၣ်ဒိးပျၢ်ကွံာ်ယၤ, မ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ် တထံၣ်န့ၢ် တၢ်ကမၣ်လၢ ပှၤကြၢးမၤသံယၤဘၣ် အဃိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် တတူၢ်လိာ်ဝဲဘၣ်အဃိ ယဘၣ်တီၣ်ထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ် လၢကဲစၢ် အအိၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တမ့ၢ်လၢ ယတီၣ်ထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ် ဒ်သိး ယကပာ်ဒ့ၣ် ပာ်ကမၣ် ယပှၤကလုာ် အဂီၢ်ဘၣ်.”—မၤတၢ် ၂၈:၁၇-၁၉.
၁၂ ဖဲစီၤပီလူး တဲတၢ်ဒီး ပှၤယူၤဒၤဖိတဖၣ်အခါ အကိးအဝဲသ့ၣ်လၢ “ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ.” စီၤပီလူး ကိးအဝဲသ့ၣ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ် ကသ့ၣ်ညါလၢ အမ့ၢ်ပှၤယူၤဒၤဖိ ဒီးအတအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤကဆိကမိၣ်ဆံးအီၤဘၣ်. (၁ ကရံၣ် ၉:၂၀) တကးဒံးဘၣ် အဝဲတဲဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ အဟဲဖဲအံၤန့ၣ် တမ့ၢ်လၢ အကပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ် ပှၤယူဒၤဖိဘၣ် မ့ၢ်ဒ်သိး အကဟဲတီၣ်ထီၣ် တၢ်မူးတၢ်ရၢ်လၢ ကဲစၢ်အအိၣ်. ဘၣ်ဆၣ်စီၤပီလူး အတၢ်မူးတၢ်ရၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိဖဲန့ၣ်တဖၣ် တသ့ၣ်ညါဝဲနီတမံၤဘၣ်. (မၤတၢ် ၂၈:၂၁) ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤယူဒၤဖိဖဲန့ၣ်တဖၣ် တဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ ကီၢ်ယူဒၤအပူၤ ဘၣ်ဃးဒီး စီၤပီလူးအဂ့ၢ်ဘၣ်လဲၣ်. လံာ်တဘ့ၣ် ကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “ဖဲတၢ်ဂိၢ်ခါဝံၤအလီၢ်ခံ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကဘီလၢအဟဲတုၤလၢ ကီၢ်အံၤတလံ အဆိကတၢၢ်တဘ့ၣ်န့ၣ် ကမ့ၢ်ဝဲ ကဘီတဘ့ၣ်လၢ စီၤပီလူးဒိးဝဲ. အဃိ ပှၤယူဒၤဖိလၢ အဟဲလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ အလံာ်ပရၢမ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဟဲတတုၤဒံးဘၣ်.”
၁၃, ၁၄. ဒ်သိး ပှၤကသးအိၣ် ဒိကနၣ်တၢ်အဂီၢ် စီၤပီလူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒ်လဲၣ် ဒီးပကွၢ်လိ အဒိအတဲာ် သ့ဒ်လဲၣ်.
၁၃ စီၤပီလူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်အဂ့ၢ် ဒီးအသူဝဲ တၢ်ကတိၤတဖၣ်လၢ အကထုးန့ၢ် ပှၤယူဒၤဖိ ဖဲန့ၣ်တဖၣ်အသး. အဃိ စီၤပီလူး တဲဝဲလၢ “ယဘၣ် တၢ်စၢဃာ်ယၤလၢ ပျံၤထးန့ၣ် ခီဖျိလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် အတၢ်မုၢ်လၢ် အဃိလီၤ. ခီဖျိလၢ တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်အဃိ ယဃ့ထံၣ်လိာ်သးဒီးသု ဒီးတဲတၢ်ဒီးသု.” (မၤတၢ် ၂၈:၂၀) ဖဲအံၤတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲမ့းၡံအၤ ဒီးအဘီအမုၢ်အဂ့ၢ်. ဝံၤဒီးစီၤပီလူး ဆဲးတဲဝဲလၢ “နတၢ်ထံၣ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပအဲၣ်ဒိးနၢ်ဟူ.” ဒီးပှၤယူဒၤဖိခိၣ်နၢ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ် တဲဆၢက့ၤဝဲလၢ “ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ တဒူၣ်အံၤ ပသ့ၣ်ညါလၢ ပှၤဒုၣ်ဒွဲၣ်အီၤလၢ တၢ်လီၢ်ကိးပူၤဒဲး.”—မၤတၢ် ၂၈:၂၂.
၁၄ ဖဲပအိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကစံၣ်တဲၤတဲလီၤပှၤဂၤအခါ ပကဘၣ် ကွၢ်လိ စီၤပီလူး အဒိအတဲာ် ခီဖျိ ပသူတၢ်ကတိၤ မ့တမ့ၢ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်သံကွၢ်လၢ အကထုးန့ၢ် ပှၤဒိကနၣ်တၢ်ဖိအသး. ဒီးပကဘၣ်ဟံန့ၢ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အဂ့ၤတဖၣ်လၢ လံာ်လၢအမ့ၢ် ခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်မူ ဒီးတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အကၠိ ဒီး ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤဂ့ၤထီၣ် နတၢ်ဖးလံာ်ဖးလဲၢ် ဒီးနတၢ်သိၣ်လိတက့ၢ်. ပမ့ၢ်သူတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ လံာ်တဖၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် ပကကဲပှၤလၢ အသိၣ်လိတၢ်သ့ဂ့ၤဂ့ၤ.
စီၤပီလူး ပာ်လီၤ တၢ်ဒိတၢ်တဲာ်အဂ့ၤလၢပဂီၢ် ခီဖျိအ “အုၣ်အသး လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဘၣ်ဃးဒီး ယွၤအဘီမုၢ် အဂ့ၢ်” (မၤတၢ် ၂၈:၂၃-၂၉)
၁၅. ဖဲစီၤပီလူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါ အသူဝဲကျဲလွံၢ်ဘိ ဒ်လဲၣ်.
၁၅ ပှၤယူဒၤဖိဖဲန့ၣ်တဖၣ် ရဲၣ်လီၤကျဲၤလီၤဝဲလၢ ကဟဲထံၣ်လိာ်သးဒီး စီၤပီလူး ဒီးဖဲတၢ်တနံၤန့ၣ် ပှၤ “ဟဲဝဲအဂၤအါန့ၢ်ဒံး လၢညါတဘျီ” ဒံး. ဒီးစီၤပီလူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤအဝဲသ့ၣ် “စးထီၣ်လၢ ဂီၤခီတုၤလီၤလၢ ဟါခီန့ၣ် . . . အဝဲအုၣ်အသး လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဘၣ်ဃးဒီး ယွၤအဘီမုၢ် အဂ့ၢ်လီၤ. ဒီးအဝဲသူ စီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးဝံအတၢ်ကွဲးအသး ဒ်သိး ကထုးန့ၢ် အဝဲသ့ၣ်အသး ဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူးလီၤ.” (မၤတၢ် ၂၈:၂၃) ပဟံန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ စီၤပီလူးအအိၣ်သ့. ဖဲစီၤပီလူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါ အသူဝဲကျဲလွံၢ်ဘိ. တၢ, စီၤပီလူး တဲဝဲတၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်သ့ၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ယွၤအဘီအမုၢ်အဂ့ၢ်. ခံ, စီၤပီလူး တဲတၢ်သ့သ့ဘၣ်ဘၣ် ဒ်သိး ကထုးန့ၢ် ပှၤဒိကနၣ်တၢ်ဖိအသး. သၢ, စီၤပီလူး သူဝဲလံာ်စီဆှံ ဒ်သိးကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်လၢအတဲဝဲန့ၣ် အိၣ်လၢလံာ်စီဆှံပူၤ. လွံၢ်, အဝဲဟ့ၣ်လီၤအသး ဒီးအစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် “စးထီၣ်လၢ ဂီၤခီတုၤလီၤလၢ ဟါခီ.” စီၤပီလူး ပာ်လီၤတၢ်ဒိတၢ်တဲာ်အဂ့ၤလၢပဂီၢ်ဒိၣ်မး. ခီဖျိလၢ စီၤပီလူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒ်န့ၣ်အဃိ ပှၤယူဒၤဖိလၢ အဟဲဒိကနၣ်တၢ်တဖၣ် အကျါ “တနီၤန့ၣ် နာ်ဝဲ” တၢ်လၢစီၤပီလူးတဲဝဲ. မ့မ့ၢ်အဂၤတနီၤန့ၣ် တနာ်ဝဲဘၣ်. ဖဲန့ၣ်ပထံၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်သးလီၤပလိာ်အသး တအိၣ်ဝဲအဃိ စီၤလူၤကၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်စးထီၣ် “က့ၤဝဲ.”—မၤတၢ် ၂၈:၂၄, ၂၅.
၁၆-၁၈. ဖဲပှၤယူဒၤဖိလၢ ရိမ့ၤပူၤတဖၣ် တတူၢ်လိာ် တၢ်သးခုကစီၣ်ဘၣ်အခါ ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤပီလူး တကမၢကမၣ်ဘၣ်လဲၣ်. ဒီးဖဲပှၤတတူၢ်လိာ် ပတၢ်သးခုကစီၣ်အခါ ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၆ ဖဲပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ အဟဲထီၣ်ဒိကနၣ်တၢ်တဖၣ် မၤဝဲဒ်န့ၣ်အခါ စီၤပီလူး တကမၢကမၣ်ဘၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢဝံအတၢ်စံးပာ် ပာ်ဖျါထီၣ်ပာ်စၢၤဝဲ ဒီးလၢညါန့ၣ် အနီၢ်ကစၢ်စ့ၢ်ကီး ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်အိၣ်သးဒ်အံၤ. (မၤတၢ် ၁၃:၄၂-၄၇; ၁၈:၅, ၆; ၁၉:၈, ၉) ဖဲပှၤလၢအတဒိကနၣ်အီၤတဖၣ် က့ၤဝဲအခါ စီၤပီလူး တဲအဝဲသ့ၣ်လၢ “တၢ်လၢ သးစီဆှံတဲဘၣ် သုမိၢ်ပၢ်ဖံဖု လၢပျၢၤတဖၣ် ခီဖျိလၢ ဝံယၡါယၤန့ၣ် ဘၣ်ဝဲလီၤ. အတဲဝဲလၢ ‘လဲၤတဲဘၣ် ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်အံၤလၢ “သုကနၢ်ဟူတၢ် ဘၣ်ဆၣ်လ့ၤတက့ၤ သုတနၢ်ပၢၢ်တၢ်ဘၣ် ဒီးသုကကွၢ်တၢ် ဘၣ်ဆၣ် လ့ၤတက့ၤ သုတထံၣ်တၢ်ဘၣ်. ဒီးပှၤတဖၣ်အံၤ အခိၣ်ကိၤဝဲဒိၣ်မး.”’” (မၤတၢ် ၂၈:၂၅-၂၇) တၢ်ကတိၤအခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိ လၢအမ့ၢ် “အခိၣ်ကိၤ” န့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ လီၤဂာ်ဒီး သးလၢ “အကိၤ” မ့တမ့ၢ် “အဘီၣ်အသိ” အဃိ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ် လဲၤနုာ်လီၤဝဲတန့ၢ်ဘၣ်. (မၤတၢ် ၂၈:၂၇) ပှၤတဖၣ်အံၤ တတူၢ်လိာ်ဝဲ တၢ်သးခုကစီၣ်ဘၣ်အဃိ လီၤသးအုးဒိၣ်မး.
၁၇ စီၤပီလူး ကျၢၢ်တံၢ်အတၢ်ကတိၤလၢ သုမ့ၢ်တဒိကနၣ်ဘၣ် သနာ်က့ “ပှၤကလုာ်တဖၣ် . . . ကဒိကနၣ်ဝဲ သပှၢ်ကတၢၢ်.” (မၤတၢ် ၂၈:၂၈; စံး ၆၇:၂; ၡါ ၁၁:၁၀) စီၤပီလူး တဲတၢ်ဒ်န့ၣ်မ့ၢ်လၢ အနီၢ်ကစၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ပှၤကလုာ်အဂၤတဖၣ်န့ၣ် တူၢ်လိာ်ဝဲ တၢ်သးခုကစီၣ်.—မၤတၢ် ၁၃:၄၈; ၁၄:၂၇.
၁၈ ပအဲၣ်ဒိးကွၢ်လိ စီၤပီလူး လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဖဲပှၤတတူၢ်လိာ် တၢ်သးခုကစီၣ်ဘၣ်အခါ ပတကြၢးသးထီၣ်အဝဲသ့ၣ် ဒီးသးဘၣ်ဒိဘၣ်. ပမ့ၢ်တဲတီတီန့ၣ် ကျဲလၢအအံၣ် လၢအဆှၢပှၤဆူတၢ်မူန့ၣ် ပှၤထံၣ်န့ၢ်အီၤအိၣ်ဒၣ်စှၤဂၤလီၤ. (မး ၇:၁၃, ၁၄) ဘၣ်ဆၣ် ဖဲပှၤလၢအသးဘျၢတဖၣ် တူၢ်လိာ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ဒီးဆၢထၢၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤလၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီပူၤအခါ ပကတူၢ်လိာ်အဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်သးခုအပူၤ.—လူၤ ၁၅:၇.
“စံၣ်တဲၤတဲလီၤ . . . ယွၤအဘီမုၢ်အဂ့ၢ်” (မၤတၢ် ၂၈:၃၀, ၃၁)
၁၉. စီၤပီလူး ထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်အိၣ်သးလၢ အကီအခဲဘၣ်ဆၣ် အဟံန့ၢ်ဝဲ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဒ်လဲၣ်.
၁၉ စီၤလူၤကၣ် အတၢ်ကတိၤလၢ အကျၢၢ်တံၢ်ဝဲလၢ လံာ်မၤတၢ်အပူၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဒိၣ်မး. ဖဲန့ၣ်အတဲဝဲလၢ “စီၤပီလူးအိၣ်ဝဲလၢ ဟံၣ်လၢအငါအိၣ်ဝဲ အပူၤခံနံၣ် ဒီးအဝဲတူၢ်လိာ်ဝဲ ပှၤလၢ အဟဲလၢ အအိၣ်ကိးဂၤဒဲးလီၤ. ဒီးအဝဲစံၣ်တဲၤတဲလီၤ အဝဲသ့ၣ်လၢ ယွၤအဘီမုၢ်အဂ့ၢ် ဒီးသိၣ်လိအဝဲသ့ၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အဂ့ၢ် လၢတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူအပူၤ ဒီးတၢ်တြီမၤတံာ်တာ် တအိၣ်နီတမံၤဘၣ်.” (မၤတၢ် ၂၈:၃၀, ၃၁) စီၤပီလူး ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဒိတၢ်တဲာ်လၢအဂ့ၤ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်တူၢ်လိာ်ခီၣ်ဆၢ ပှၤတမှံၤ ဒီးအပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီး အတၢ်နာ် ဒီးအတၢ်သးဆူၣ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ တကပၤ.
၂၀, ၂၁. ဖဲစီၤပီလူး အိၣ်လၢဝ့ၢ်ရိမ့ၤအခါ ပှၤလၢအမၤစၢၤဝဲတနီၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ မတဂၤသ့ၣ်တဖၣ်လဲၣ်.
၂၀ ပှၤတဂၤလၢ စီၤပီလူး တူၢ်လိာ်ခီၣ်ဆၢဝဲ ဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ စီၤအီးန့ၤစံမူး. အဝဲန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲကုၢ်တဂၤလၢ အစံၣ်ဖျိးထီၣ်ကွံာ်လၢ ကလီးစဲအပူၤ. ဒီးစီၤပီလူး မၤစၢၤဝဲ စီၤအီးန့ၤစံမူး ဒ်သိး ကကဲထီၣ်ခရံာ်ဖိ ဒီးလၢခံန့ၣ် အကဲထီၣ်ဝဲ “ဒီပုၢ်ဝဲၢ်သးဘိလၢ အသးတီ” လၢစီၤပီလူးအဖီခိၣ်. စီၤပီလူး ထံၣ်ဝဲ စီၤအီးန့ၤစံမူး ဒ်အ “ဖိခွါ” တဂၤအသိး. ဒီးလၢစီၤအီးန့ၤစံမူးအဂီၢ်န့ၣ် စီၤပီလူး “ကဲထီၣ်ဒ်သိးဒီး အပၢ်တဂၤ.” (ကလီး ၄:၉; ဖံၤ ၁၀-၁၂) အဃိ စီၤအီးန့ၤစံမူးန့ၣ် ကကဲထီၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလၢ စီၤပီလူးအဂီၢ် သပှၢ်တၢၢ်. a
၂၁ စီၤပီလူး အဒိအတဲာ်န့ၣ် ကဲဘျုးလၢ ပှၤဂၤအဂီၢ်စ့ၢ်ကီး. အဒိ ဖဲအကွဲးလံာ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ ဖံလံးပံၤအအိၣ်အခါ အကွဲးဝဲလၢ “ယတၢ်အိၣ်သးအံၤ ကဲထီၣ် တၢ်မၤစၢၤဒ်သိး တၢ်သးခုကစီၣ် ကရၤလီၤအသး အါထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. တၢ်စၢဃာ်ယၤလၢ ခရံာ်အဃိန့ၣ် ဟူထီၣ်တုၤလၢ သုးဖိကိးဂၤဒဲးလၢ အခိးရိမ့ၤအစီၤပၤ ဒီးပှၤအဂၤခဲလၢာ် အအိၣ်လီၤ. ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်အါတက့ၢ် လၢအမၤ ကစၢ်အတၢ်မၤန့ၣ် အသးဆူၣ်ထီၣ်ခီဖျိလၢ တၢ်စၢဃာ်ယၤအဃိလီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါလၢ တၢ်သးဒူအပူၤ အါန့ၢ်ဒံးလၢညါ ဒီးတပျံၤတၢ် နီတစဲးဘၣ်.”—ဖံလံး ၁:၁၂-၁၄.
၂၂. ပှၤဖီၣ်စီၤပီလူး ဒီးပာ်အီၤလၢဟံၣ်ပူၤ ဖဲဝ့ၢ်ရိမ့ၤသနာ်က့ စီၤပီလူးဟံန့ၢ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဒ်လဲၣ်.
၂၂ ပှၤဖီၣ်စီၤပီလူး ဒီးပာ်အီၤလၢဟံၣ်ပူၤ ဖဲဝ့ၢ်ရိမ့ၤသနာ်က့ စီၤပီလူး ဟံန့ၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် ဒီးကွဲးဝဲလံာ်ပရၢတဖၣ်. ဒီးလံာ်ပရၢတဖၣ်အံၤ ခဲအံၤန့ၣ်အိၣ်လၢ လံာ်စီဆှံလၢ ကြံးကျိာ်တကတြူၢ် b အပူၤ. လံာ်ပရၢလၢ စီၤပီလူး ကွဲးဝဲတဖၣ်အံၤ ကဲဘျုးလၢ ခရံာ်ဖိလၢ တၢ်မၢဖိအစိၤအဂီၢ်. တကးဒံးဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ စီၤပီလူး ကွဲးဝဲတဖၣ်န့ၣ် ကဲဘျုးဝဲတုၤလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤဒံး.—၂ တံၤ ၃:၁၆, ၁၇.
၂၃, ၂၄. ဒ်စီၤပီလူးအသိး ခရံာ်ဖိလၢမုၢ်မဆါတနံၤအံၤ အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ဘၣ်အိၣ်လၢ ဃိာ်ပူၤဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဒ်လဲၣ်.
၂၃ ဖဲပှၤပျၢ်ထီၣ် စီၤပီလူးအခါ လံာ်မၤတၢ် တပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဘၣ်. စီၤပီလူးန့ၣ် ပှၤဖီၣ်ဃာ်အီၤ ကအိၣ်ဝဲ လွံၢ်နံၣ်ဃၣ်ဃၣ်ညါ. အဝဲဘၣ်အိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ကဲၤစါရံၤအပူၤခံနံၣ် ဒီးလၢဝ့ၢ်ရိမ့ၤ c အပူၤခံနံၣ် (မၤတၢ် ၂၃:၃၅; ၂၄:၂၇) စီၤပီလူး ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်သးဒ်န့ၣ်ဘၣ်ဆၣ် အအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤ ဒီးဆဲးမၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ လၢအဂ့ၤကတၢၢ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအါဂၤန့ၣ် ဘၣ်အိၣ်လၢဃိာ်ပူၤ ခီဖျိလၢ အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အဃိ. အဝဲသ့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်သးဒ်န့ၣ်ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ခုသးခု ဒီးဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ဃိာ်ပူၤ. ခဲအံၤ ပကတဲသကိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအဒိဖိၤအဂ့ၢ်. ခီဖျိလၢအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အဃိ အဝဲဘၣ်အိၣ်လၢ စပ့ၣ်အဃိာ်ပူၤ. ပှၤခိးဃိာ်ဖိတဂၤ တဲအီၤလၢ “ဖဲဃိာ်ပူၤအံၤ ပှၤမၤကီမၤခဲနၤ ဒိၣ်မးသနာ်က့ နတၢ်သးခု တလီၤမၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပထံၣ်ဘၣ်လၢ နနံၤကမှံထီဘိ ဒီးနတဲတၢ်ဒီးပှၤလၢ ကလုၢ်မုာ်မုာ်ဒံးအဃိ ပလီၤကမၢကမၣ်ဒိၣ်မး.”
၂၄ လၢခံကယီကယီန့ၣ် ပှၤနာ်အီၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအဒိဖိၤ ဒီးပှၤတကးပံးအတြဲၤလၢၤဘၣ်. ပှၤသုးဖိတဖၣ် ဟဲဟးအိၣ်သကိးအီၤ ဒီးသံကွၢ်အီၤဘၣ်ဃးဒီး လံာ်စီဆှံအဂ့ၢ်. မ့မ့ၢ်ပှၤခိးဃိာ်ဖိတဂၤန့ၣ် လဲၤလၢဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအဒိဖိၤအအိၣ် ဒီးလဲၤဖးဝဲလံာ်စီဆှံ. ဒီးဒ်သိးပှၤတထံၣ်လၢ အဟဲဖးလံာ်စီဆှံတဂ့ၤအဂီၢ် ပှၤခိးဃိာ်ဖိတဂၤအံၤ မၢဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအဒိဖိၤ အိၣ်ခိးကွၢ်တၢ်. ဖဲအံၤ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤဃိာ်ဖိတဂၤအံၤ ဘၣ်က့ၤခိးကွၢ်န့ၢ်က့ၤတၢ်လၢ ပှၤခိးဃိာ်ဖိအဂီၢ်ဟီ. ခီဖျိလၢ ပထံၣ်ဘၣ် တၢ်လဲၤခီဖျိဒ်အံၤအဃိ မၤဆူၣ်ထီၣ် ပဂံၢ်ပဘါလၢ ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်သးလၢ အကီထဲလဲၣ်ဂ့ၤထဲလဲၣ်ဂ့ၤ ပကဆဲး “စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါလၢ တၢ်သးဒူအပူၤ အါန့ၢ်ဒံးလၢညါ ဒီးတပျံၤတၢ် နီတစဲးဘၣ်.”
၂၅, ၂၆. လၢစှၤန့ၢ်ဒံးအနံၣ် ၃၀ အတီၢ်ပူၤန့ၣ် စီၤပီလူး ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ဝံအတၢ်စံးပာ် ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဒ်လဲၣ် ဒီးဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤ ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်လၢ ပစိၤခဲအံၤဒ်လဲၣ်.
၂၅ လံာ်မၤတၢ် ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ ခရံာ်ဖိတဖၣ်အဂ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်သးဆူၣ်အပူၤ. ပမ့ၢ်ကွၢ် တၢ်မၢဖိပီလူးန့ၣ် ပှၤဖီၣ်အီၤ ဒီးဘၣ်အိၣ်ဝဲလၢ ဟံၣ်လၢပှၤငါဝဲ သနာ်က့ အဝဲ “စံၣ်တဲၤတဲလီၤ . . . ယွၤအဘီမုၢ်အဂ့ၢ်” လၢပှၤလၢ အဟဲဟးအိၣ်သကိးအီၤတဖၣ်အအိၣ်. ဖဲအဆၢဒိၣ်တၢအပူၤန့ၣ် ပဖးဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်လီၤ တၢ်မၢဖိတဖၣ်လၢ မူဒါလၢအရ့ဒိၣ်တခါ ဒီးတဲအဝဲသ့ၣ်လၢ “ဖဲသးစီဆှံဟဲလီၤလၢ သုလိၤအခါ သုကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်စိတၢ်ကမီၤ ဒီးသုကကဲထီၣ် ယပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤ, လၢယူဒၤ အဟီၣ်ကဝီၤဒီဘ့ၣ်, လၢၡၤမရံအပူၤ ဒီးပၢၢ်တုၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်.” (မၤတၢ် ၁:၈) ဖဲအံၤအနံၣ် ၃၀ မၣ်တအိၣ်ဒံးဘၣ် ဘၣ်ဆၣ် ပထံၣ်ဘၣ်လၢ “တၢ်သးခုကစီၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤအီၤလၢ ပှၤခဲလၢာ်အကျါ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်.” d (ကလီး ၁:၂၃) အဃိ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤအသးစီဆှံန့ၣ် အစိကမီၤအိၣ်ဝဲဒိၣ်မး.—ကၤ ၄:၆.
၂၆ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ခီဖျိလၢ သးစီဆှံအတၢ်မၤစၢၤအဃိ ခရံာ်အဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ဒီး “သိလၢအဂၤတဖၣ်” ဆဲး “အုၣ်အသး လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဘၣ်ဃးဒီး ယွၤအဘီမုၢ် အဂ့ၢ်” လၢတၢ်လီၢ် ဒီးထံကီၢ်အဘ့ၣ် ၂၄၀. (ယိၤ ၁၀:၁၆; မၤတၢ် ၂၈:၂၃) အဃိ ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်သးဆူၣ်အပူၤ.
a စီၤပီလူး အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ စီၤအီးန့ၤစံမူး ကအိၣ်ဒီးအီၤဖဲန့ၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အမ့ၢ်မၤဝဲဒ်န့ၣ်န့ၣ် အဝဲကမၤကမၣ်ဝဲ ရိမ့ၤအပဒိၣ် အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ လၢအဘၣ်ဃးဒီး ကုၢ်ကစၢ်လၢအမ့ၢ် စီၤဖံၤလ့မိၣ် အတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်. လၢခံဖဲ စီၤအီးန့ၤစံမူး က့ၤကဒါလၢ အကစၢ် စီၤဖံၤလ့မိၣ် အအိၣ်ခါ အဝဲက့ၤစိာ်ဃုာ်ဒီး လံာ်ပရၢတဘ့ၣ်လၢ စီၤပီလူးကွဲးန့ၢ်ဝဲ စီၤဖံၤလ့မိၣ် ဒ်သိးစီၤဖံၤလ့မိၣ် ကတူၢ်လိာ်ဝဲ စီၤအီးန့ၤစံမူးဂ့ၤဂ့ၤ ဒ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤအသိးအဂီၢ်.—ဖံၤ ၁၃-၁၉.
b ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ် လၢအမ့ၢ် “ စီၤပီလူး ကွဲးဝဲလံာ်ပရၢယဲၢ်ဘ့ၣ် လၢပှၤဖီၣ်အီၤဖဲရိမ့ၤပူၤအခါ.”
c ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ် လၢအမ့ၢ် “ စီၤပီလူး အတၢ်အိၣ်မူဖဲ ခ.န ၆၁ ဝံၤအလီၢ်ခံ.”
d ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ် လၢအမ့ၢ် “ တၢ်သးခုကစီၣ် ‘ဘၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤအီၤလၢ ပှၤခဲလၢာ်အကျါ.’”
