တၢ်ဂီၤ အဂ့ၢ်အကျိၤ
တၢ်ဂီၤရဲၣ်လီၤအသး ဒ်လံာ်ကဘျံးပၤအိၣ်ဝဲအသိး
လံာ်ကုခိၣ် စီၤပီလူး, နီၢ်တဘံၤသါ, စီၤကးလံၤအိၣ်, စီၤလူၤကၣ်, တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပှၤခိးတၢ်ဖိ ဃုာ်ဒီးတၢ်မၢဖိတဖၣ်, ပှၤစးဒူၤကဲ, ပှၤလဲၤဆှၢ စီၤပီလူးလၢ ဝ့ၢ်ကဲၤစါရံၤ, ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် လၢမုၢ်မဆါတနံၤအံၤ စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ကါဒီးတၢ်ကလုၢ်ဒၢ.
ကဘျံးပၤ ၁ စီၤပီလူး, ပှၤစၢတံၢ်ဃာ်အီၤဒီးပျံၤထး, စီၤလူၤကၣ် ဒိးထီၣ်ကဘီ ဒ်သိးအကလဲၤဆူ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤ.
ကဘျံးပၤ ၂, ၃ ဒီပုၢ်ဝဲၢ် ကၠ့ၤ. အံ. ဘါ ဒီးသံၤအိၤဒိ ကၠဲရဲၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်ကွၢ်ဃီၤဝဲ ဟီၣ်ခိၣ်ဂီၤ.
ကဘျံးပၤ ၁၁ လၢကၤလံၤလါ ကစၢၢ်ဒီခိၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်လီၤ မူဒါလၢ အတၢ်မၢဖိလၢအတီဒီးအီၤ ၁၁ ဂၤ ဒီးအပျဲၢ်အဘီၣ်အဂၤတဖၣ် လၢကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဂီၢ်.
ကဘျံးပၤ ၁၄ ယ့ၣ်ၡူးက့ၤထီၣ်လၢမူခိၣ် ဒီးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကွၢ်ထီၣ်အီၤ.
ကဘျံးပၤ ၂၀ ဖဲဘူၣ်ယဲၢ်ဆံအနံၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် တဲတၢ်လၢ ပှၤကလုာ်ဂၤတဖၣ်အကျိာ်.
ကဘျံးပၤ ၃၆ တၢ်မၢဖိတဖၣ် ဆၢထၢၣ်လၢ စီၤကၤယါဖၤ လၢအသးဒိၣ်ထီၣ်တၢ်တဂၤအံၤအမဲာ်ညါ. ပှၤယူဒၤဖိ အကွီၢ်ဘျီၣ်လၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်တဖျၢၣ် မ့ၢ်ဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်န့ၣ် တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပှၤပၢၤတၢ်ဖိတဖၣ် ကဖီၣ်ဝဲ ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်.
ကဘျံးပၤ ၄၄ တၢ်ဂီၤလၢအဖီလာ်တဘ့ၣ်– ဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ဒုးဖးဒိၣ် ခံဘျီတဘျီဝံၤအလီၢ်ခံ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အရူလၢ အအိၣ်လၢ ကီၢ်ကၠၢမနံၣ် မုၢ်ထီၣ်တခီန့ၣ် ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤပှၤအုၣ်အသး ဒ်ကီၢ်အမဲရကၤ အပှၤကွၢ်ဟုၣ်တၢ်ဖိအသိး.—Periodical Neue Berliner Illustrierte, October 3, 1950.
ကဘျံးပၤ ၄၆ စီၤစတ့းဖၣ် ဆၢထၢၣ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိအကွီၢ်ဘျီၣ် လၢအဒိၣ်ကတၢၢ်တဖျၢၣ် အမဲာ်ညါ ဒီးပှၤပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အီၤ. ပှၤစးဒူၤကဲ လၢအထူးအတီၤတဖၣ် အိၣ်ဝဲလၢတၢ်လီၢ်ခံ ဒီးပှၤဖၤရံၤၡဲတဖၣ် အိၣ်ဝဲလၢတၢ်မဲာ်ညါ.
ကဘျံးပၤ ၅၄ စီၤပ့းတရူး ပာ်ထီၣ်အစုလၢ ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်အသီတဂၤအလိၤ, စီၤၡံမိၣ် ဖီၣ်ဃာ်ဝဲစ့ထၢၣ်.
ကဘျံးပၤ ၇၅ စီၤပ့းတရူးဒီးအသကိးတဖၣ် လဲၤနုာ်လီၤလၢ စီၤကန့လံး အဟံၣ်ပူၤ. စီၤကန့လံး သိးဝဲဆ့ကၤလၢ အလီၤဆီတဘ့ၣ် ဒီးအအိၣ်ဒီးတၢ်ပနီၣ်တခါလၢ အဖံဘၣ်ခိၣ်လၢ အစုစ့ၣ်တခီအဖီခိၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အကဲဝဲသုးခိၣ်လၢ အအိၣ်ဒီးလီၢ်လၤဖးဒိၣ်တဂၤ.
ကဘျံးပၤ ၈၃ မူခိၣ်ကလူးတဂၤ မၤပူၤဖျဲးထီၣ် စီၤပ့းတရူး လၢဃိာ်ပူၤ, ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပှၤပၢနုာ် စီၤပ့းတရူး လၢဃိာ်လၢ အဲၣ်ထိနံယါ အတၢ်သူၣ်ထီၣ်အပူၤ.
ကဘျံးပၤ ၈၄ တၢ်ဂီၤလၢအဖီလာ်တဘ့ၣ်– ဖဲ ၁၉၄၅ န့ၣ် ပှၤတဖု မၤတၢထီၣ်တၢလီၤတၢ်လၢ အဘူးဒီး ဝ့ၢ်မီထြံယဲ ခွံဘဲး.—Periodical Weekend Magazine, July 1956.
ကဘျံးပၤ ၉၁ စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤန့ၣ် ပှၤနီဟးထီၣ်ကွံာ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ် လၢပံၤစံၤဒံအပူၤ. ဝ့ၢ်အတၢ်သူၣ်ထီၣ် အထံဘီကျိၤန့ၣ် ဖျါလၢတၢ်လီၢ်ခံ ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပှၤသူၣ်ထီၣ်ဝဲဖဲ တၢယၤဖှိၣ်အစိၤ.
ကဘျံးပၤ ၉၄ စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ ဂ့ၢ်လိာ်ဝဲ တၢ်စံးပတြၢၤလၢ ဝ့ၢ်လူစတြၤအပူၤ. ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် အတၢ်လုၢ်ထီၣ်အလီၢ်န့ၣ် တၢ်သီၣ်တၢ်သဲဖးဒိၣ်, အိၣ်ဒီးတၢ်အလွဲၢ် အကလုာ်ကလုာ် ဒီးတၢ်ဒ့တၢ်အူ ဒီးတၢ်သးဝံၣ် သီၣ်ဝဲဖးဒိၣ်.
ကဘျံးပၤ ၁၀၀ တၢ်ဂီၤလၢအဖီခိၣ်တဘ့ၣ်– စီၤစံလၤ ဒီးစီၤယူဒၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ အအိၣ်လၢဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ် လၢကီၢ်စူၤရံအပူၤ. (မၤတၢ် ၁၅:၃၀-၃၂) တၢ်ဂီၤလၢအဖီလာ်တဘ့ၣ်– ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဂၤ တဲတၢ်ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိလၢ ကီၢ်ယူၤကၣ်ဒၣ်.
ကဘျံးပၤ ၁၀၇ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိတဖၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဖှိၣ်ဝဲလၢဟံၣ်ပူၤ.
ကဘျံးပၤ ၁၂၄ စီၤပီလူး ဒီးစီၤတံၤမသ့း အိၣ်လၢပှၤရိမ့ၤဖိ အကဘီ လၢအပှ့ၤတၢ်ဆါတဘ့ၣ်အပူၤ. မ့ၣ်အူထူၣ် အတၢၣ်ဖျါစိလၢအယံၤ.
ကဘျံးပၤ ၁၃၉ စီၤပီလူးဒီးစီၤစံလၤ ဆၢထၢၣ်လၢတြဲၤအခီၣ်ထံး ဒ်သိးကဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးအသးလၢ ပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ အသးဒိၣ်ထီၣ်တၢ်တဖုအအိၣ်.
ကဘျံးပၤ ၁၅၅ စီၤကးလံၤအိၣ် သိၣ်ဃီၣ်ဝဲ ပှၤတဖၣ်လၢ အပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ် စီၤပီလူး. အကၤဝဲ ဆ့ကၤအဝါ လၢအပတီၢ်ထီတဘ့ၣ် ဒီးအအိၣ်ဒီးအလွဲၢ်လုးတကျိၤ ဒီးအဒိးဝဲဒီးခီၣ်ဖံး.
ကဘျံးပၤ ၁၅၈ စီၤဒ့ၤမ့ၤတြံ တဲတၢ်ဒီးပှၤပိာ်စ့ လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်အ့းဖ့းစူးအပူၤ. ပှၤဆါဝဲ နီၢ်အၢ်တ့းမံၤအဂီၤ လၢပှၤပိာ်ဝဲလၢစ့.
ကဘျံးပၤ ၁၇၁ စီၤပီလူး ဒီးအသကိးတဖၣ် ဒိးထီၣ်ကဘီ. ဒီးလၢတၢ်လီၢ်ခံန့ၣ် ကဘီသန့ဖးဒိၣ်အထူၣ်ဖျါဝဲ ဒီးပှၤတ့ထီၣ်ဝဲဖဲ တၢယာ်ဖှိၣ်အစိၤ.
ကဘျံးပၤ ၁၈၀ တၢ်ဂီၤလၢအဖီလာ်တဘ့ၣ်– ဖဲ ၁၉၄၀ အတီၢ်ပူၤ လၢကီၢ်ခဲနဒၣ်န့ၣ် ပှၤတြီဝဲပလံာ်ပလဲၢ်အဃိ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး လၢအသးစၢ်တဂၤ လဲၤဆှၢခူသူၣ်ဝဲ ပလံာ်ပလဲၢ်. (တၢ်ဂီၤအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်က့ၤဝဲ တၢ်အိၣ်သးလၢအပူၤကွံာ်.)
ကဘျံးပၤ ၁၈၂ စီၤပီလူး တူၢ်လိာ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် အတၢ်ဃ့ကညး. စီၤလူၤကၣ် ဒီးစီၤတံၤမသ့း ဆ့ၣ်နီၤလၢတၢ်လီၢ်ခံ ဒီးမၤစၢၤစီၤပီလူးလၢ ကလဲၤဆှၢတိၢ်မၤဘူၣ်ဒီးအီၤ.
ကဘျံးပၤ ၁၉၀ စီၤပီလူး အဖိဒိၣ်ခွါ လဲၤတဲဘၣ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢ စီၤကျီၤဒံလူၤစံအအိၣ်. စီၤကျီၤဒံလူၤစံန့ၣ် အိၣ်လၢ အဲၣ်ထိနံယါ အတၢ်သူၣ်ထီၣ်အလီၢ်. တၢ်လီၢ်အံၤ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်လီၢ်လၢ ပှၤဖီၣ်ဃာ်ဝဲ စီၤပီလူး. ဒီးစီၤပၤဟ့ၤရိာ် အတၢ်လုၢ်ဟံၣ် ဖျါလၢတၢ်လီၢ်ခံ.
ကဘျံးပၤ ၂၀၆ စီၤပီလူး အိၣ်လၢကဘီလၢ ပှၤတီၣ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤအပူၤ ဒီးအဃ့ထုကဖၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ ပှၤကဘီဖိတဖၣ်အဂီၢ်.
ကဘျံးပၤ ၂၂၂ ပှၤဖီၣ်ဃာ် စီၤပီလူး, ပှၤစၢဃာ်အီၤဒီး ရိမ့ၤအသုးဖိတဂၤ, စီၤပီလူးကွၢ်စိလီၤဝဲ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤ.
