၁-၄. ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤပီလူးလဲၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်လဲၣ်​ ဒီးဖဲဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ်​ တၢ်ကမၤအသးဒီး စီၤပီလူးဒ်လဲၣ်.

 ဖဲစီၤပီလူးဒီးစီၤလူၤကၣ်​ ကဟးထီၣ်လၢ ဝ့ၢ်မံလ့ၤတူးအခါ အဝဲသ့ၣ်ဒီးအ့းဖ့းစူး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်န့ၣ်​ အသးတမုာ်ဘၣ်. စီၤပီလူးဒီးစီၤလူၤကၣ်​ အဲၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်အံၤဒိၣ်မး. အဃိ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ပာ်တ့ၢ်ကွံာ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်​ တညီလၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်​ လဲၤထီၣ်လၢကဘီပူၤ လၢတိၤလိၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဘိၣ်တၢ်စှၢၤလၢ အအိၣ်ဝဲဒီးတၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢ အဝဲသ့ၣ်လိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢကျဲ ဒီးတိၢ်မၤဘူၣ်လၢ အပာ်ဖှိၣ်ဃာ်ဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ ကီၢ်ယူဒၤ လၢအဖှီၣ်တဖၣ်အဂီၢ်. အဝဲသ့ၣ်​ ဘၣ်သးက့ၤထံၣ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အံၤဒိၣ်မး ဒီးက့ၤဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်အံၤ.

^၂ ကလံၤဖိအူထီၣ်ဝဲ ကဖီကဖီဒီးဆီၣ်ဝဲ ကဘီအယၢ်လၣ်​ ဒီးကဘီဟးထီၣ်ကွံာ်ဝဲလၢ ကဘီသန့ ကယီကယီ. စီၤပီလူး, စီၤလူၤကၣ်​ ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါနွံဂၤလၢ အလဲၤသကိးတၢ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်​ ကွၢ်စိဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လၢ အသူၣ်အုးသးအုး လၢအအိၣ်တ့ၢ်လၢထံကၢၢ်နံၤ. (မၤတၢ် ၂၀:၄, ၁၄, ၁၅) ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဝံၢ်ဝၢ်ပၠးဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်န့ၣ်လၢအစု တုၤလၢအကွၢ်စိ အဝဲသ့ၣ်တဖျါလၢၤဘၣ်.

^၃ စီၤပီလူးမၤသကိးတၢ်ဒီး အ့းဖ့းစူးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်​ ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်န့ၣ်​ ဘူးကအိၣ်သၢနံၣ်ညါ. ဘၣ်ဆၣ်​ ခဲအံၤ ခီဖျိလၢ သးစီဆှံဟံးစုနဲၣ်ကျဲအီၤအဃိ အက့ၤဝဲလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်. ဒီးအက့ၤမ့ၢ်တုၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ်​ တၢ်ကမၤအသးဒီးအီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်​ အသ့ၣ်ညါပာ်စၢၤဝဲ တစဲးဖိလံ. လၢအပူၤကွံာ်န့ၣ်​ အတဲဝဲ အ့းဖ့းစူးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်လၢ “သးစီဆှံ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်​ ယၤလၢ ယကလဲၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်​ တၢ်ကမၤအသးဒီးယၤ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်​ ယတသ့ၣ်ညါဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ လၢဝ့ၢ်တဖျၢၣ်ဘၣ်​ တဖျၢၣ်န့ၣ်​ သးစီဆှံတဲဘၣ်ယၤ တဘျီဝံၤ တဘျီလၢ ဃိာ်ဒီးတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်​ အိၣ်ခိးပာ်စၢၤယၤ.” (မၤတၢ် ၂၀:၂၂, ၂၃) အဃိ တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အိၣ်လၢ စီၤပီလူးအဂီၢ်သနာ်က့ စီၤပီလူး သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အကဘၣ်မၤဝဲဒ် “သးစီဆှံ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်” အီၤအသိး ဒီးအသးအိၣ်က့ၤဝဲလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်. ပထံၣ်ဘၣ်လၢ စီၤပီလူး ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ အသးသမူသနာ်က့ အဘၣ်သးမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သး ဒိၣ်န့ၢ်ဒံးအနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဘၣ်သး.

^၄ နၤမီၤ နအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်​ ဒ်စီၤပီလူးအသိးဧါ. ဖဲပဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်ပသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအိၣ်အခါ ပအၢၣ်လီၤအီၤလၢ ပကမၤအတၢ်ဘၣ်သး ဒီးပာ်ဆိအတၢ်ဘၣ်သးလၢ နီၣ်ဂံၢ်တၢ လၢပတၢ်အိၣ်မူအပူၤ. လၢတၢ်မၤလိတခါအံၤန့ၣ်​ ပကမၤလိအါထီၣ်ဘၣ်​ စီၤပီလူးအဂ့ၢ် ဒီးပကွၢ်လိအီၤကသ့ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်.

၅. စီၤပီလူးဒီးအသကိးတဖၣ်​ လဲၤဝဲလၢဝ့ၢ်စိၢ် လၢကျဲဒ်လဲၣ်.

^၅ ကဘီလၢ စီၤပီလူးဒီးအသကိးတဖၣ်​ လဲၤဒိးဝဲန့ၣ်​ လဲၤတၢ်လိၤလိၤ. ခီဖျိလၢ ကလံၤဆီၣ်ကဘီအဃိ ကဘီလဲၤတၢ်ချ့မး ဒီးအ “လဲၤတၢ်လိၤလိၤ” အဃိ အဝဲသ့ၣ်လဲၤတုၤလၢ ဝ့ၢ်ကိၣ်အပူၤတနံၤဃီ. (မၤတၢ် ၂၁:၁) လီၤဂာ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ပတုာ်ဝဲ ဖဲဝ့ၢ်ကိၣ်တနၤ ဝံၤဒီးဆဲးလဲၤဝဲလၢ ကီးရဒူး ဒီးဝ့ၢ်ပတါရါ. ဝ့ၢ်ပတါရါန့ၣ်​ အိၣ်လၢပီၣ်လဲၣ်ကၢၢ်နံၤ လၢအ့ၡၢၣ်​ မဲနၢၤကလံၤထံးတခီ. ဖဲန့ၣ်န့ၣ်​ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်​ ဒိးထီၣ်ကဒီး ကဘီဖးဒိၣ်လၢအဂၤတဘ့ၣ်​ ဒီးလဲၤဝဲလိၤလိၤဆူ ဝ့ၢ်စိၢ်လၢအအိၣ်လၢဖံၤနံက့ၤ ဒီးလၢကျဲန့ၣ်အဝဲသ့ၣ်​ “လဲၤတလၢအီၤ [ကီးကူပြူး] လၢ စုစ့ၣ်တခီ.” (မၤတၢ် ၂၁:၃) ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤလူၤကၣ်​ ကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲ အဝဲသ့ၣ်လဲၤတလၢဝဲ ကီးကူပြူးအဂ့ၢ်လဲၣ်.

၆. (က) ဖဲစီၤပီလူးထံၣ်ဝဲ ကီးကူပြူးအခါ ဘၣ်မနုၤအဃိ ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢအဂီၢ်လဲၣ်. (ခ) ပမ့ၢ်ဆိမိၣ်ထံက့ၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ ဒီးအတၢ်မၤစၢၤန့ၣ်​ ကကဲဘျုးဒ်လဲၣ်.

^၆ ဖဲန့ၣ်အခါ လီၤဂာ်လၢ စီၤပီလူးတဲဘၣ်​ အသကိးတဖၣ်လၢ အတၢ်လဲၤခီဖျိလၢညါ လၢကီးကူပြူး. စီၤပီလူး ကနီၣ်ဘၣ်က့ၤဝဲ ဖဲအလဲၤ မံၤၡၢၤနရံၤအတၢ်လဲၤ တၢတဘျီ ဖဲအပူၤကွံာ်ခွံနံၣ်. ဖဲန့ၣ်အခါ စီၤပီလူး, စီၤဘၢ်နါဘၤ ဒီးစီၤယိၤဟၣ်​ လၢပှၤကိးအီၤလၢ စီၤမၢ်ကူးန့ၣ်​ ထံၣ်လိာ်အသးဒီး စီၤအ့းလူမၤ လၢအကဲဝဲ ပှၤအူတၢ်လိၢ်တၢ် ဒီးစီၤအ့းလူမၤန့ၣ်​ ထီဒါဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ. (မၤတၢ် ၁၃:၄-၁၂) စီၤပီလူးကထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် ပူၤအဃိ ဖဲအထံၣ်ဘၣ်ဝဲ ကီးကူပြူးဒီးဆိမိၣ်ထံက့ၤဝဲ အတၢ်လဲၤခီဖျိလၢအပူၤကွံာ်အခါ ကကဲထီၣ်​ တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢအဂီၢ်ဒိၣ်မး. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပမ့ၢ်ဆိမိၣ်ထံက့ၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတဖၣ်​ ဒီးအမၤစၢၤတ့ၢ်ပှၤ ဒ်သိးပလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲကန့ၢ်အဂီၢ်န့ၣ်​ ပကတူၢ်ဘၣ်ဒ်စီၤဒၤဝံး လၢအတဲဝဲလၢ “ပှၤတီပှၤလိၤန့ၣ်​ ထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်ကီတၢ်ခဲအါမံၤ ဘၣ်ဆၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ မၤပူၤဖျဲးအီၤလၢ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်ခဲလၢာ်လီၤ.”—စံး ၃၄:၁၉.

၇. ဖဲစီၤပီလူး ဒီးအသကိးတဖၣ်​ လဲၤတုၤလၢ ဝ့ၢ်စိၢ်အခါ အဝဲသ့ၣ်​ မၤမနုၤလဲၣ်.

^၇ စီၤပီလူး သ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါန့ၣ်​ မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးအဃိ အအဲၣ်ဒိးလဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်. ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤတုၤလၢ ဝ့ၢ်စိၢ်အခါ စီၤလူၤကၣ်ကွဲးဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်​ “ဃုပှၤလၢ အစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်တဖၣ်” ဒီး “ထံၣ်န့ၢ် အဝဲသ့ၣ်.” (မၤတၢ် ၂၁:၄) အဝဲသ့ၣ်​ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ အိၣ်ဝဲလၢဝ့ၢ်စိၢ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ဟးဃုဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အံၤ ဒီးလီၤဂာ်လၢ အဝဲသ့ၣ်လဲၤအိၣ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အံၤ. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပအိၣ်လၢတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအပူၤအဃိ ပမ့ၢ်လဲၤလၢ တၢ်လီၢ်တတီၤဂ့ၤ တတီၤဂ့ၤန့ၣ်​ ပထံၣ်လိာ်သးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ လၢအတူၢ်လိာ်ပှၤသ့ဝဲအဃိ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤဖးဒိၣ်တခါ. ပှၤလၢအအဲၣ်ကစၢ်ယွၤ ဒီးဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ လၢအမ့ၢ်အတီန့ၣ်​ အအိၣ်ဒီးအသကိးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ညါ.

၈. တၢ်ကတိၤဖဲ မၤတၢ် ၂၁:၄ န့ၣ်အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ အခီပညီဒ်လဲၣ်.

^၈ စီၤပီလူး ဒီးအသကိးတဖၣ်​ အိၣ်ဝဲလၢ ဝ့ၢ်စိၢ်အပူၤနွံသီ. ဒီးလီၤကမၢကမၣ်ဒိၣ်မးလၢ ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်​ စီၤလူၤကၣ်​ ကွဲးဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢဝ့ၢ်စိၢ်အပူၤန့ၣ်​ “ခီဖျိတၢ်လၢ သးစီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ်​ အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ တဲဘၣ်စီၤပီလူး တဘျီဝံၤ တဘျီလၢ အဝဲတဘၣ်လဲၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဘၣ်.” (မၤတၢ် ၂၁:၄) မ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ ဆီတလဲအသး ဒီးအတအဲၣ်ဒိးမၢ စီၤပီလူးလဲၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်လၢၤဘၣ်ဧါ. တမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. သးစီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ စီၤပီလူး ကထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ပူၤ ဘၣ်ဆၣ်​ တတဲဝဲလၢ စီၤပီလူး ကဘၣ်ဟးယံၤထီၣ်ဒီး ဝ့ၢ်အဝဲန့ၣ်ဘၣ်. လီၤဂာ်လၢ ခီဖျိလၢ သးစီဆှံအတၢ်ပာ်ဖျါအဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢဝ့ၢ်စိၢ်တဖၣ်န့ၣ်​ သ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ စီၤပီလူး ကထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်​ အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ တအဲၣ်ဒိးလၢ စီၤပီလူး ကက့ၤလၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဘၣ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ တအဲၣ်ဒိးလၢ စီၤပီလူး ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲဘၣ်. သနာ်က့ စီၤပီလူး ပာ်လီၤအသးလၢ အကမၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘၣ်သး အဃိ အက့ၤကဒါက့ၤ လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်.—မၤတၢ် ၂၁:၁၂.

၉, ၁၀. (က) ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢဝ့ၢ်စိၢ်အပူၤ တြီဝဲစီၤပီလူး ဒ်သိးအတလဲၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဘၣ်အခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ စီၤပီလူး ကနီၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) လၢပစိၤခဲအံၤန့ၣ်​ ပှၤအါဂၤအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သးဒ်လဲၣ်, ဘၣ်ဆၣ်​ ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲဒ်လဲၣ်.

^၉ ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လၢဝ့ၢ်စိၢ် ဃ့ကညး စီၤပီလူး ဒ်သိးအတလဲၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဘၣ်အခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ စီၤပီလူး ကနီၣ်ဘၣ်က့ၤဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ်. ဘၣ်တဘျီ ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ်​ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ အကဘၣ်လဲၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်​ ဒီးကထံၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲအါမံၤ ဒီးပှၤကမၤသံအီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ စီၤပ့းတရူး တဲဘၣ်ယ့ၣ်ၡူးလၢ “ကစၢ်ဧၢ, သးကညီၤလီၤနသးသၢၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ တဘၣ်​ ကဲထီၣ်အသးဒီးနၤ နီတစဲးဘၣ်.” ဒီးယ့ၣ်ၡူး တဲက့ၤဝဲလၢ “စၤတၣ်ဧၢ, ယတကနၣ်ဃုာ် နတၢ်ကတိၤဘၣ်. နမ့ၢ်တၢ်လီၤဃံၢ်အလီၢ် လၢယဂီၢ်လီၤ. နတၢ်ဆိကမိၣ်န့ၣ်​ တမ့ၢ်ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဆိကမိၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်ဆိကမိၣ်လီၤ.” (မး ၁၆:၂၁-၂၃) ယ့ၣ်ၡူး ပာ်လီၤဃာ်အသးလၢ အကမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘၣ်သး ဒီးကဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသးသမူ. ဒ်န့ၣ်အသိး စီၤပီလူးစ့ၢ်ကီး အသးအိၣ်တူၢ်ဆါအသး ဒီးတူၢ်သံအသးဒ်သိး အကမၤလၢပှဲၤထီၣ်​ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘၣ်သးအဂီၢ်. ဒ်စီၤပ့းတရူးအသိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လၢ ဝ့ၢ်စိၢ်အပူၤန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ သးကိၢ်တၢ်လၢ စီၤပီလူးအဂီၢ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးလၢ စီၤပီလူး ကလဲၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်တသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်.

 ^၁၀ ပှၤအါဂၤန့ၣ်​ အမ့ၢ်ဘၣ်မၤဝဲ တၢ်မၤလၢအရ့ဒိၣ်သနာ်က့ တၢ်မၤမ့ၢ်ကီန့ၣ်​ အတအဲၣ်ဒိးမၤဝဲဘၣ်. ဒီးပှၤအါတက့ၢ်န့ၣ်​ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ လၢအတပာ်လီၤန့ၢ် အဝဲသ့ၣ်​ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအါအါဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ယ့ၣ်ၡူးတအဲၣ်ဒိးလၢ ပကအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သး ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. အတဲဘၣ်​ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ “ပှၤလၢ အအဲၣ်ဒိးပိာ်ယခံ တဂၤဂၤန့ၣ်​ အတဘၣ်အိၣ်မူလၢ အနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ်လၢၤဘၣ်. ဒီးအဘၣ်ယိးထီၣ်​ အတၢ်မၤအၢမၤနး အသ့ၣ်တၢၣ်​ ဒီးပိာ်ယခံ ထီဘိ.” (မး ၁၆:၂၄) ပမ့ၢ်ပိာ်ယ့ၣ်ၡူးအခံန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲပမၤတၢ်လၢအဘၣ်. သနာ်က့ အတညီဝဲ ထီဘိဘၣ်.

၁၁. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ ဝ့ၢ်စိၢ်အပူၤန့ၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အအဲၣ်စီၤပီလူး ဒီးဆီၣ်ထွဲ စီၤပီလူးဒ်လဲၣ်.

^၁၁ တၢ်ဆၢကတီၢ်တုၤဃီၤလၢ စီၤပီလူး ဒီးအသကိးတဖၣ်​ ကဆဲးလဲၤတၢ်အဂီၢ်လံ. ဖဲစီၤပီလူး ကဟးထီၣ်လၢ ဝ့ၢ်စိၢ်အခါ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လၢဝ့ၢ်စိၢ်န့ၣ်​ အဲၣ်အီၤဒိၣ်မး ဒီးအဲၣ်ဒိးလၢ အကဆဲးမၤဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ ဒီးဖိသၣ်တဖၣ်​ လဲၤဆှၢစီၤပီလူး လၢထံကၢၢ်နံၤ. အဝဲသ့ၣ်​ ချံးလီၤအခီၣ်, ဃ့ထုကဖၣ်တၢ်ဒ်သိးသိး ဒီးဆၢဂ့ၤဆၢဝါလိာ်သး. ဝံၤဒီးစီၤပီလူး, စီၤလူၤကၣ်​ ဒီးအသကိးတဖၣ်​ ဒိးထီၣ်ကဘီအဂၤတဘ့ၣ်​ ဒီးဆဲးလဲၤလၢ ဝ့ၢ်ပတလ့းမဲ. အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်လိာ်အသးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ်​ ဒီးအိၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဖဲန့ၣ်တသီ.—မၤတၢ် ၂၁:၅-၇.

၁၂, ၁၃. (က) စီၤဖံလံးပူး ပာ်လီၤတၢ်ဒိတၢ်တဲာ် လၢအဂ့ၤဒ်လဲၣ်. (ခ) ခရံာ်ဖိမိၢ်ပၢ်တဖၣ်​ ကွၢ်လိဝဲ စီၤဖံလံးပူး အဒိအတဲာ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၂ စီၤလူၤကၣ်ကွဲးဝဲလၢ စီၤပီလူး ဒီးပှၤလၢအလဲၤသကိးတၢ်ဒီးအီၤန့ၣ်​ လဲၤဝဲလၢ ဝ့ၢ်ကဲၤစါရံၤ. ဖဲန့ၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်လဲၤဝဲလၢ “စီၤဖံလံးပူး လၢအမ့ၢ် ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်တဂၤန့ၣ်​ အဟံၣ်ပူၤ.” a (မၤတၢ် ၂၁:၈) အဝဲသ့ၣ်​ ထံၣ်လိာ်အသးဒီး စီၤဖံလံးပူးအဃိ အဝဲသ့ၣ်​ သးခုဝဲဒိၣ်မး. လၢအပူၤကွံာ်အနံၣ်​ ၂၀ န့ၣ်တၢ်မၢဖိတဖၣ်​ ဃုထၢဝဲစီၤဖံလံးပူး လၢကဟ့ၣ်လီၤဝဲတၢ်အီၣ်လၢ ပှၤလၢအကဲထီၣ်​ ခရံာ်ဖိသီသီတဖၣ်အဂီၢ်. ဒီးစီၤဖံလံးပူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်သးဆူၣ်ပူၤန့ၣ်​ အိၣ်လၢအနံၣ်အါမးလံ. ဖဲတၢ်မၤအၢမၤနး အိၣ်ထီၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်​ ဒီးခရံာ်ဖိတဖၣ်​ ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အခါ စီၤဖံလံးပူးစ့ၢ်ကီး လဲၤဝဲလၢဝ့ၢ်ၡၤမရံ ဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖဲန့ၣ်. ဒီးလၢခံန့ၣ်​ အဝဲစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ အဲၤသံအီးပးအပဒိၣ်​ လၢအလီၢ်အလၤဒိၣ်တဂၤ ဒီးဒိးဘျၢအီၤလၢထံ. (မၤတၢ် ၆:၂-၆; ၈:၄-၁၃, ၂၆-၃၈) စီၤဖံလံးပူး မၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ လၢတၢ်သးတီအပူၤ အိၣ်လံအနံၣ်အါမးလံ.

^၁၃ စီၤဖံလံးပူး အတၢ်သးဆူၣ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအဂီၢ် တလီၤမၢ်ဒံးဘၣ်. ဖဲအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ကဲၤစါရံၤအခါ စီၤလူၤကၣ်​ ကိးအီၤလၢ “ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်” အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ အသးဆူၣ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအဂီၢ်ဒံး. တကးဒံးဘၣ်​ အဖိမုၣ်လွံၢ်ဂၤစ့ၢ်ကီး ကဲဝံမုၣ်အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ယီၢ်အပါခီၣ်လီၢ်. b  (မၤတၢ် ၂၁:၉) ဒီးပသ့ၣ်ညါဘၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ စီၤဖံလံးပူး မၤစၢၤဝဲ အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်​ ဒ်သိးအတၢ်အဲၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ ကအါထီၣ်​ ဒီးကမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤအါထီၣ်. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤစ့ၢ်ကီး ခရံာ်ဖိမိၢ်ပၢ်တဖၣ်​ မၤဝဲဒ်စီၤဖံလံးပူးအသိး. ဒ်သိး အဖိတဖၣ်​ ဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ကမုာ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်​ ဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒီးအဖိ.

၁၄. ဖဲစီၤပီလူး ဒီးအသကိးတဖၣ်​ လဲၤအိၣ်သကိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အခါ ကဲဘျူးလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်​ ဒီးပကွၢ်လိအဝဲသ့ၣ်​ အဒိအတဲာ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၄ ဖဲစီၤပီလူးလဲၤလၢ တၢ်လီၢ်တတီၤဂ့ၤ တတီၤဂ့ၤအခါ အဝဲဟးဃုဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ ဒီး ရ့လိာ်သးဒီး အဝဲသ့ၣ်. ပနာ်သ့သပှၢ်တၢၢ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ တၢ်လီၢ်တတီၤဂ့ၤ တတီၤဂ့ၤန့ၣ်​ ကတူၢ်လိာ်ခီၣ်ဆၢ စီၤပီလူး ဒီးအသကိးတဖၣ်​ လၢတၢ်သးခုအပူၤ. အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ အတၢ်ရ့လိာ်သးန့ၣ်​ ကကဲထီၣ်တၢ် “ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလိာ်သး ယၢ်ခီယၢ်ခီ.” (ရိမ့ၤ ၁:၁၁, ၁၂) မုၢ်မဆါတနံၤအံၤစ့ၢ်ကီး ပအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤ. အဃိ ပတၢ်မ့ၢ်တအိၣ်အါအါဘၣ်​ သနာ်က့ ပမ့ၢ်တူၢ်လိာ်မုာ် ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်ဒီးအမါန့ၣ်​ ပကန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ.—ရိ ၁၂:၁၃.

၁၅, ၁၆. ဘၣ်ဃးဒီး စီၤပီလူးန့ၣ်​ စီၤအကၤဘူး တဲဝဲဒ်လဲၣ်​ ဒီးပှၤလၢအနၢ်ဟူဘၣ်​ တၢ်လၢစီၤအကၤဘူး တဲဝဲတဖၣ်န့ၣ်​ အသးမၤသးဒ်လဲၣ်.

^၁၅ ဖဲစီၤပီလူး လဲၤအိၣ်လၢ စီၤဖံလံးပူး အဟံၣ်အခါ စီၤအကၤဘူး ဟဲလၢအဝဲသ့ၣ်အအိၣ်. ဒီးပှၤလၢ အအိၣ်ဖှိၣ်လၢ စီၤဖံလံးပူးအဟံၣ်န့ၣ်​ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ စီၤအကၤဘူးန့ၣ်​ အကဲဝဲဝံ ဒီးအတဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိဖးဒိၣ်​ ကဟဲအိၣ်ထီၣ်. တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိအံၤ အဟဲအိၣ်ထီၣ်ဝဲဖဲ စီၤကျီၤဒံ ပၢတၢ်အဆၢကတီၢ်. (မၤတၢ် ၁၁:၂၇, ၂၈) ပှၤလၢ အအိၣ်ဖှိၣ်လၢ စီၤဖံလံးပူးအဟံၣ်န့ၣ်​ ကဆိမိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ‘ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤအကၤဘူးဟဲဖဲအံၤလဲၣ်​ ဒီးအကဟဲတဲ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.’ ဖဲအဝဲသ့ၣ်ကွၢ်ဝဲစီၤအကၤဘူးအခါ စီၤအကၤဘူး ဟံထီၣ်ဝဲ စီၤပီလူးအယီၢ်တကိး. ယီၢ်တကိးအံၤ အကဲဝဲတၢ်ကံးညာ်လၢ ပှၤစၢထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤယီၢ်ဒ့လိၤ ဒီးပှၤဖၢနုာ်စ့ ဒီးတၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ်သ့. စီၤအကၤဘူး စၢထီၣ်ဝဲ အစုအခီၣ်လၢ စီၤပီလူးအယီၢ်တကိး ဒီးအတဲဝဲလၢ “သးစီဆှံ တဲဝဲဒ်အံၤ ‘ပှၤယူဒၤဖိလၢ ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤန့ၣ်​ ကစၢဃာ်ဝဲ ယီၢ်တကိး အကစၢ်ဒ်အံၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ ကဟ့ၣ်လီၤအီၤလၢ ပှၤကလုာ်အဂၤတဖၣ်​ အစုပူၤ.’”—မၤတၢ် ၂၁:၁၁.

^၁၆ ဝံအတၢ်စံးပာ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ စီၤပီလူးကလဲၤဝဲလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်​ ဒီးပှၤယူဒၤဖိလၢ အအိၣ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ်​ “ကဟ့ၣ်လီၤ” စီၤပီလူး “လၢပှၤကလုာ်အဂၤတဖၣ်​ အစုပူၤ.” အဃိ ပှၤလၢ အနၢ်ဟူဘၣ်​  စီၤအကၤဘူး အတၢ်စံးပာ်န့ၣ်​ အသးကိၢ်တၢ်ဒိၣ်မး. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်​ စီၤလူၤကၣ်​ ကွဲးဝဲလၢ “ဖဲပနၢ်ဟူဘၣ်​ ဒ်အံၤအခါ ပဝဲဒီးပှၤလၢ အအိၣ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ်​ ဃ့ကညး စီၤပီလူး ဒ်သိးအသု တလဲၤလၢ ယရူၤၡလ့ၣ်​ တဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ စီၤပီလူး တဲဆၢဝဲလၢ “ဘၣ်မနုၤအဃိ သုဟီၣ်​ ဒီးမၤစၢ်လီၤ ယသးလဲၣ်. ယအိၣ်ကတဲာ်ကတီၤပာ်စၢၤယသးလၢ ပှၤကစၢဃာ်ယၤ ဖဲဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အဂီၢ် ဒီးလၢယကသံဖဲန့ၣ်လၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး အမံၤအဂီၢ်.””—မၤတၢ် ၂၁:၁၂, ၁၃.

၁၇, ၁၈. စီၤပီလူး ပာ်လီၤအသး ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလၢ အကမၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘၣ်သးန့ၣ်​ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်​ ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်​ မၤဝဲဒ်လဲၣ်.

^၁၇ ထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်ဒီးစီၤလူၤကၣ်န့ၣ်​ တြီဝဲ စီၤပီလူး ဒ်သိးအတလဲၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်တဂ့ၤအဂီၢ်. ဒီးပှၤတနီၤန့ၣ်​ ဟီၣ်ဝဲ အဃိ စီၤပီလူးထံၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်အဲၣ်အီၤ ဒီးဘၣ်ယိၣ်န့ၢ်တၢ်လၢအဂီၢ်. အဃိ စီၤပီလူး အသးတမုာ်စၢၤအဝဲသ့ၣ်ဘၣ်​ ဒီးတဲအဝဲသ့ၣ်လၢ သု “မၤစၢ်လီၤ ယသး.” သနာ်က့ စီၤပီလူး ဆၢတဲာ်ပာ်စၢၤဝဲလၢ အကက့ၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အဂီၢ် ဝံၤလံ. လၢအပူၤကွံာ်န့ၣ်​ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ ဝ့ၢ်စိၢ် တြီအီၤတန့ၢ်ဘၣ်. ဒ်န့ၣ်အသိး တဘျီအံၤစ့ၢ်ကီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ ဝ့ၢ်ကဲၤစါရံၤ တြီအီၤတန့ၢ်ဘၣ်. ဒီးအတဲပၠး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲကဘၣ်က့ၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်လဲၣ်အဂ့ၢ်. စီၤပီလူးန့ၣ်​ အအိၣ်ဒီးတၢ်သးဒူ ဒီးအပာ်လီၤအသး ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤ. အကွၢ်လိဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအဒိအတဲာ်အဃိ အပာ်လီၤအသးလၢ အကက့ၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်. (ဧ့ၤ ၁၂:၂) စီၤပီလူး က့ၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ်​ တမ့ၢ်ခီဖျိလၢ အအဲၣ်ဒိးသံ ဒ်ပှၤဒူပှၤဃိၤတဂၤ အဃိဘၣ်. သနာ်က့ အဝဲမ့ၢ်ဘၣ်သံ ခီဖျိလၢ အကဲ ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်အဃိန့ၣ်​ အသံဝဲကဲ.

^၁၈ စီၤပီလူး ဆၢတဲာ်တၢ်ဒ်န့ၣ်အဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်​ မၤဝဲဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ်​ ပာ်ကဲဝဲ စီၤပီလူးအတၢ်ဆၢတဲာ်. လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “ပတဲအီၤ တန့ၢ်ဘၣ်အဃိ ပအိၣ်ဘှ့ၣ်​ ဒီးပတဲလၢ ‘မ်တၢ်မၤအသး ဒ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သး အိၣ်ဝဲအသိးတက့ၢ်.’” (မၤတၢ် ၂၁:၁၄) ပှၤလၢ အတြီဝဲ စီၤပီလူး ဒ်သိးအတလဲၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ တတြီဝဲ စီၤပီလူးလၢၤဘၣ်​ ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ ဒိကနၣ်ဝဲ တၢ်လၢစီၤပီလူးတဲဝဲ. တၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤကီလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်တူၢ်လိာ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ဘၣ်သး. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်​ မ့ၢ်တတြီ စီၤပီလူး ဘၣ်န့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ကညီဒိၣ်ထီၣ်လၢ အဂီၢ်တစဲး. ဘၣ်ဆၣ်​ စီၤပီလူးခါထီၣ်အခီၣ်ခါ လၢကျဲတဘိလၢ အဆှၢအီၤလၢတၢ်သံသ့.

၁၉. ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤလၢ စီၤပီလူးအအိၣ်လဲၣ်.

^၁၉ ပန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မၤလိဖးဒိၣ်တခါလၢ စီၤပီလူးအအိၣ်. ပှၤမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးဟ့ၣ်လီၤအသးလၢ ကမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤန့ၣ်​ ပတကြၢးတြီအဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. ပမၤထွဲ စီၤပီလူး အဒိအတဲာ်လၢ တၢ်အိၣ်သးအါမံၤသ့, တမ့ၢ်ထဲလၢ ဖဲပထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤကွၢ် ဒီးတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အိၣ်လၢ ပသးသမူအဂီၢ်အခါဘၣ်. အဒိ ခရံာ်ဖိမိပါတဖၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ တအဲၣ်ဒိး အိၣ်လီၤဖးဒီးအဖိတဖၣ်ဘၣ်. သနာ်က့ အဖိတဖၣ်​ မ့ၢ်အဲၣ်ဒိးလဲၤမၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလၢ တၢ်လီၢ်အယံၤန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ တတြီအဖိတဖၣ်ဘၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ဖံလံး လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်အဲကလံးန့ၣ်​ အဖိမုၣ်အိၣ်ထဲတဂၤ ဒီးအတဲပၠးက့ၤပှၤ ဘၣ်ဃးဒီး ဖဲအဖိမုၣ်​ ကလဲၤမၤ မံၤၡၢၤနရံၤ လၢအၤဖြံၤကၤအခါ အတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်. အတဲဝဲလၢ “ယဖိမုၣ်ကအိၣ်ယံၤဒီးယၤအဃိ ယသးတမုာ်ဘၣ်​ ဒီးတညီလၢယဂီၢ်စ့ၢ်ကီးဘၣ်. ယသးခုကၠ့ၤ ယသးအုးကၠ့ၤ. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤန့ၣ်​ ယဃ့ထုကဖၣ်သပှၢ်ပှၢ်. ဘၣ်ဆၣ်​ အကဲယဖိမုၣ်​ အတၢ်ဆၢတဲာ်လီၤ. အဃိ ဖဲယဖိမုၣ်​ အိၣ်ဖဲန့ၣ်အခါ ယတမၢန့ၢ်ဆူၣ်အီၤလၢ အကပာ်တ့ၢ်ကွံာ်အမူဒါ ဒီးဟဲက့ၤနီတဘျီဘၣ်. ယသိၣ်လိပာ်စၢၤအီၤလၢ အကဘၣ်ပာ်ဆိ ကစၢ်ယွၤအဘီမုၢ်လၢ နီၣ်ဂံၢ်တၢ ဒီးအမၤဝဲ ကစၢ်ယွၤတၢ်မၤလၢ ထံကီၢ်အဂၤန့ၣ်​ အိၣ်အနံၣ်​ ၃၀ လံ. ဒီးအမၤကစၢ်ယွၤတၢ်မၤလၢ တၢ်သးတီအပူၤအဃိ ယစံးဘျုး ယဟိဝၤယွၤ ကိးနံၤဒဲး.” ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အသးအိၣ်ဟ့ၣ်လီၤသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ တၢ်မၤအဂီၢ်န့ၣ်​ ပကြၢးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအဝဲသ့ၣ်.

၂၀, ၂၁. စီၤပီလူး အဲၣ်ဒိးရ့ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်န့ၣ်​ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်ဒ်လဲၣ်​ ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ အအဲၣ်ဒိးရ့ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လဲၣ်.

^၂၀ စီၤပီလူး ကတဲာ်ကတီၤအသးဝံၤဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ ဝ့ၢ်ကဲၤစါရံၤအပူၤတနီၤန့ၣ်​ လဲၤပိာ်အခံ. အဝဲသ့ၣ်​ မၤဝဲဒ်အံၤန့ၣ်​ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ကဲစီၤပီလူးအသကိး လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီ ဒီးဆီၣ်ထွဲဝဲ စီၤပီလူး. ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ဖဲစီၤပီလူး ဟဲက့ၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အခါ လၢကျဲဒီတဘိန့ၣ်​ အဟးဃုဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ ဒီးရ့လိာ်သးဒီးအဝဲသ့ၣ်. ဒီးဖဲအဝဲသ့ၣ်​ လဲၤတုၤလၢ ဝ့ၢ်စိၢ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ဟးဃုဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ ဒီးအိၣ်ဝဲဖဲန့ၣ်နွံသီညါ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ လဲၤတုၤလၢ ဝ့ၢ်ပတလ့းမဲအခါ အဝဲသ့ၣ်​ ဆၢဂ့ၤဆၢဝါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ ဒီးအိၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ ဖဲန့ၣ်တသီ. လၢခံ ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ လဲၤတုၤလၢ ဝ့ၢ်ကဲၤစါရံၤအခါ အဝဲသ့ၣ်​ အိၣ်ဝဲဖဲ စီၤဖံလံးပူးအဟံၣ်​ တဘျုးသီညါ. ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ ဝ့ၢ်ကဲၤစါရံၤအပူၤတနီၤန့ၣ်​ လဲၤပိာ်ဝဲစီၤပီလူး ဒီးအသကိးတဖၣ်အခံ ဒီးအဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဝဲလၢ စီၤပနါစိၣ်အဟံၣ်. လၢခံကတၢၢ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ က့ၤတုၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်. ဖဲန့ၣ်န့ၣ်​ စီၤလူၤကၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်​ တူၢ်လိာ်မုာ်ပှၤလၢ တၢ်သးခုအပူၤ.”—မၤတၢ် ၂၁:၁၇.

^၂၁ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ စီၤပီလူးန့ၣ်​ အဲၣ်ဒိးရ့ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်. ခီဖျိလၢ အမၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ အန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဒ်သိးဒီး ဖဲပရ့လိာ်သးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အခါ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါအသိး. စီၤပီလူးထံၣ်ဘၣ်ဒီး ပှၤလၢအထီဒါအီၤ, သးပှံၢ်ထီၣ်အီၤ ဒီးအဲၣ်ဒိးမၤသံအီၤတဖၣ်​ အတၢ်မၤအၢမၤနး သနာ်က့ အဝဲလဲၤခီဖျိဝဲန့ၢ်. ပနာ်သ့သပှၢ်တၢၢ်လၢ စီၤပီလူးလဲၤခီဖျိဝဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်န့ၢ်ဝဲန့ၣ်​ ကမ့ၢ်စ့ၢ်ကီးလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ အတၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအဃိ.