၁, ၂. စီၤဘၢ်နါဘၤ ဒီးစီၤစီလူး အမံၤၡၢၤနရံၤ တၢ်လဲၤတဘျီအံၤ အလီၤဆီဒ်လဲၣ်. ဒီးအတၢ်လဲၤတဘျီအံၤ ကမၤလၢပှဲၤထီၣ်​ တၢ်ကတိၤဖဲ မၤတၢ် ၁:၈ န့ၣ်ဒ်လဲၣ်.

 လၢဝံတဖၣ်​ ဒီးပှၤသိၣ်လိတၢ်တဖၣ်​ အကျါန့ၣ်​ သးစီဆှံဃုထၢထီၣ်​ စီၤဘၢ်နါဘၤ ဒီးစီၤစီလူး လၢကလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ တၢ်လီၢ်ဖးယံၤအဃိ ဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ် အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်​ သးခုဒိၣ်မး. a (မၤတၢ် ၁၃:၁, ၂) လၢညါန့ၣ်​ ပှၤဆှၢလီၤဝဲ ပိာ်ခွါတနီၤ လၢကစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်​ လၢတၢ်လီၢ်အဂၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ တၢ်လီၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်လဲၤဝဲန့ၣ်​ ပှၤအါတက့ၢ်တူၢ်လိာ် ခရံာ်ဖိအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လံ. (မၤတၢ် ၈:၁၄; ၁၁:၂၂) မ့မ့ၢ် တၢ်တဘျီအံၤန့ၣ်​ ပှၤဆှၢလီၤ စီၤဘၢ်နါဘၤ, စီၤစီလူး ဒီးအပှၤမၤစၢၤတၢ် စီၤယိၤဟၣ်လၢ ပှၤကိးအီၤလၢ စီၤမၢ်ကူး လၢတၢ်လီၢ်လၢ ပှၤအါတက့ၢ် တနၢ်ဟူဘၣ်​ တၢ်သးခုကစီၣ်ဒံးဘၣ်.

^၂ လၢညါ ပူၤကွံာ် ၁၄ နံၣ်န့ၣ်​ ယ့ၣ်ၡူး တဲဘၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ “သုကကဲထီၣ်​ ယပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤ, လၢယူဒၤ အဟီၣ်ကဝီၤဒီဘ့ၣ်, လၢၡၤမရံအပူၤ ဒီးပၢၢ်တုၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်.” (မၤတၢ် ၁:၈) အဃိ မူဒါလၢ စီၤဘၢ်နါဘၤ ဒီးစီၤစီလူးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ လၢအကလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢတၢ်လီၢ်အဂၤန့ၣ်​ ကမၤလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲ တၢ်လၢယ့ၣ်ၡူးတဲဆိပာ်စၢၤဝဲ. b

၃. ဖဲတၢ်မၢဖိအစိၤန့ၣ်​ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤလဲၤတၢ်က့ၤတၢ် တညီဘၣ်လဲၣ်.

^၃ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ခီဖျိလၢ ကါဒီးကဘီယူၤ အိၣ်ဝဲအဃိ ပှၤလဲၤတၢ်က့ၤတၢ် အဆၢကတီၢ် တလၢာ်အါအါ ဒ်သိးဒီးလၢညါဘၣ်. ဖဲတၢ်မၢဖိအစိၤန့ၣ်​ ကါဒီးကဘီယူၤ တအိၣ်ဘၣ်အဃိ ပှၤဘၣ်လဲၤတၢ်လၢခီၣ်​ ဒီးကျဲအါတက့ၢ်န့ၣ်​ တဂ့ၤဘၣ်. အဒိ ဒီတနံၤန့ၣ်​ နဟးန့ၢ်ထဲ အမံးလာ် ၂၀ (၃၀ ကံလိမံထၢၣ်) ဒီးနကလီၤဘှံးဒိၣ်မး. c အဃိ စီၤဘၢ်နါဘၤ ဒီးစီၤစီလူး သ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်လဲၤတၢ်က့ၤအံၤ တညီဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်​ ကဘၣ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါ ဒီးဟ့ၣ်လီၤတၢ်ဆၢကတီၢ်အါအါ. ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ သးဆူၣ်ဒိၣ်မးလၢ ကမၤလၢပှဲၤအမူဒါ.—မး ၁၆:၂၄.

၄. (က) စီၤဘၢ်နါဘၤ ဒီးစီၤစီလူး ဘၣ်တၢ်ဃုထၢထီၣ်အီၤဒ်လဲၣ်​ ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်​ မၤဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) ပှၤလၢအန့ၢ်ဘၣ်မူဒါတဖၣ်န့ၣ်​ ပဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ အဝဲသ့ၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.

 ^၄ ဘၣ်မနုၤအဃိ ကစၢ်ယွၤအသးစီဆှံ “ဃုထၢထီၣ်” စီၤဘၢ်နါဘၤ ဒီးစီၤစီလူး “ဒ်သိးကမၤတၢ်မၤ” အဂီၢ်လဲၣ်. (မၤတၢ် ၁၃:၂) လံာ်စီဆှံ တပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ပသ့ၣ်ညါလၢ သးစီဆှံဃုထၢထီၣ်​ ပှၤခံဂၤအံၤ. တကးဒံးဘၣ်​ ဝံတဖၣ်​ ဒီးပှၤသိၣ်လိတၢ်တဖၣ်​ လၢဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ်န့ၣ်​ ဆီၣ်ထွဲအဝဲသ့ၣ်​ ဒီးမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်လၢ ကမၤလၢပှဲၤ အမူဒါတခါအံၤ. ဆိမိၣ်ကွၢ် ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အံၤ ဒုၣ်တၢ်အီၣ်, ဃ့ထုကဖၣ်​ ဝံၤဒီး “ပာ်ထီၣ်အစုလၢ စီၤဘၢ်နါဘၤဒီး စီၤစီလူးအလိၤ ဒီးဆှၢလီၤအဝဲသ့ၣ်” အခါ စီၤဘၢ်နါဘၤ ဒီးစီၤစီလူး ကသးခု ဒီးအဂံၢ်အဘါ ကထီၣ်အါမး. (မၤတၢ် ၁၃:၃) ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အံၤ တသးက့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပကဘၣ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ပှၤလၢအန့ၢ်ဘၣ်မူဒါလၢ ကကွၢ်ထွဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်​ ဒီးပှၤလၢအန့ၢ်ဘၣ်မူဒါ လၢအသီတဖၣ်. ပတဘၣ်သးက့ၣ်အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်​ ဒီးပကဘၣ်​ “ပာ်ဒိၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ဒိၣ်မးလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ လၢအဝဲသ့ၣ်​ အတၢ်မၤအဃိ.”—၁ သ့း ၅:၁၃.

၅. စီၤဘၢ်နါဘၤ ဒီးစီၤစီလူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ကီးကူပြူးပူၤဒ်လဲၣ်.

^၅ စီၤဘၢ်နါဘၤ ဒီးစီၤစီလူး ဟးဝဲလၢခီၣ်တုၤလၢ စ့းလူကံၤ ကဘီသန့ လၢအအိၣ်ဘူးဒီး ဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ်. ဒီးဖဲန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ဒိးထီၣ်ကဘီ ဒ်သိးကလဲၤလၢ ကီးကူပြူး. အဝဲသ့ၣ်​ ကဘၣ်လဲၤဒိးကဘီ ကအိၣ်လၢ ၁၂၀ မံးလာ် (၂၀၀ ကံလိမံထၢၣ်) ညါ. d စီၤဘၢ်နါဘၤန့ၣ်​ အမ့ၢ်ဝဲ ပှၤကီးကူပြူးဖိ. အဃိ ဖဲအန့ၢ်ဘၣ်မူဒါလၢ အကဟဲက့ၤ စံၣ်တဲၤတဲလီၤ  တၢ်သးခုကစီၣ်​ လၢအဒိၣ်ထီၣ်တၢ်လီၢ်အခါ အကသးခုဒိၣ်မး. ဖဲစီၤဘၢ်နါဘၤ ဒီးစီၤစီလူး ဟဲတုၤလၢ ဝ့ၢ်စလၤမံ လၢအအိၣ်လၢ ကီးကူပြူး အမုၢ်ထီၣ်​ အကၢၢ်နံၤအခါ အဝဲသ့ၣ်တမၤလၢာ်ဂီၤ တၢ်ဆၢကတီၢ် နီတစဲးဘၣ်. တဘျီဃီန့ၣ်​ “အဝဲသ့ၣ်​ စးထီၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ လၢပှၤယူဒၤဖိ အဘူၣ်ဘျီၣ်တဖၣ်​ အပူၤ.” e (မၤတၢ် ၁၃:၅) စီၤဘၢ်နါဘၤ ဒီးစီၤစီလူး လဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ကီးကူပြူး ဒီတဘ့ၣ်​ ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ လဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤ စ့ၢ်ကီးလၢ ဝ့ၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တဖၣ်​ လၢကီးအံၤအပူၤ. အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ကဘၣ်ဟးလၢခီၣ်န့ၣ်​ ကအိၣ်လၢ အမံးလာ် ၁၀၀ (၁၆၀ ကံလိမံထၢၣ်) ညါ.

၆, ၇. (က) စီၤစ့ၢ်ကံပီလူးန့ၣ်​ အကဲမတဂၤလဲၣ်​ ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤဘၢ်ယ့ၣ်ၡူး တဘၣ်သးလၢ အကကနၣ်​ တၢ်သးခုကစီၣ်ဘၣ်လဲၣ်. (ခ) စီၤစီလူး မၤပတုာ် စီၤဘၢ်ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်ထီဒါ ဒ်လဲၣ်.

^၆ ဖဲတၢ်မၢဖိအစိၤ လၢကီးကူပြူးန့ၣ်​ အိၣ်ထဲပှၤလၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ယွၤလၢအကမၣ်တဖၣ်. အဃိ ဖဲစီၤဘၢ်နါဘၤ ဒီးစီၤစီလူး လဲၤတုၤလၢ ဝ့ၢ်ပါပူး လၢအအိၣ်လၢ ကီးကူပြူး အမုၢ်နုာ်တကပၤအခါ အဝဲသ့ၣ်​ ထံၣ်လိာ်သးဒီး “စီၤဘၢ်ယ့ၣ်ၡူး လၢအမ့ၢ် ပှၤအူတၢ်လိၢ်တၢ် ဒီးလၢအမ့ၢ်စ့ၢ်ကီး ဝံအဘျၣ်တဂၤ.” စီၤဘၢ်ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ်​ “အဝဲအိၣ်ဒီး ပဒိၣ်ဖးဒိၣ်တဂၤ လၢအမ့ၢ် စီၤစ့ၢ်ကံပီလူး.” f လၢညါ ပှၤရိမ့ၤဖိလၢ အပတီၢ်ထီဒီး “ပဒိၣ်ဖးဒိၣ်” အါဂၤ ဒ်သိးဒီး စီၤစ့ၢ်ကံပီလူးန့ၣ်​ တချုးလၢ အဝဲသ့ၣ်​ ဆၢတဲာ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်​ တမံၤမံၤဒံးဘၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်​ ဃ့တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ ပှၤအူတၢ်လိၢ်တၢ် ဒီးပှၤဒွးတၢ်တဖၣ်အအိၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ စီၤစ့ၢ်ကံပီလူးန့ၣ်​ ဘၣ်သးသ့ၣ်ညါ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်အဂ့ၢ် ဒီး “အသးဆူၣ်လၢ ကနၢ်ဟူဘၣ်​ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ.” အဃိ ဖဲစီၤဘၢ်ယ့ၣ်ၡူး သ့ၣ်ညါဝဲအခါ အသးပှံၢ်ထီၣ်တၢ်. စီၤဘၢ်ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ်​ ပှၤကိးစ့ၢ်ကီးအီၤလၢ စီၤအ့းလူမၤ လၢအခီပညီမ့ၢ်ဝဲ “ပှၤအူတၢ်လိၢ်တၢ်.”—မၤတၢ် ၁၃:၆-၈.

^၇ စီၤဘၢ်ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ်​ ဒ်သိးဒီး အလီၢ်လၤလၢ အဟ့ၣ်ကူၣ်​ ပဒိၣ်ဖးဒိၣ်​ စီၤစ့ၢ်ကံပီလူး တလီၤမၢ်တဂ့ၤအဂီၢ် အထီဒါဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ. အဃိ အဝဲမၤဝဲ “ဒ်သိးပဒိၣ်ဖးဒိၣ်​ သုတစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ် တဂ့ၤ.” (မၤတၢ် ၁၃:၈) ဘၣ်ဆၣ်​ စီၤစီလူး တပျဲဝဲလၢ စီၤဘၢ်ယ့ၣ်ၡူး လၢအမ့ၢ် ပှၤအူတၢ်လိၢ်တၢ်တဂၤအံၤ ကဟဲမၤတံာ်တာ် စီၤစ့ၢ်ကံပီလူးဘၣ်. အဃိ စီၤစီလူး မၤဝဲဒ်လဲၣ်. လံာ်စီဆှံ တဲဝဲလၢ “စီၤစီလူးလၢ ပှၤကိးစ့ၢ်ကီးအီၤလၢ စီၤပီလူးန့ၣ်​ လၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဒီး သးစီဆှံ ဒီးကွၢ်အီၤ [စီၤဘၢ်ယ့ၣ်ၡူး] ထံထံ ဒီးတဲအီၤလၢ “ပှၤလၢအပှဲၤဒီး တၢ်လံၣ်တၢ်လီ ဒီးတၢ်အၢတၢ်သီ ကိးကလုာ်ဒဲး, မုၣ်ကီၤလံၢ်အဖိခွါ, တၢ်တီတၢ်လိၤကိးမံၤဒဲး အဒုၣ်အဒါတဂၤဧၢ, ဘၣ်မနုၤအဃိ နမၤက့ၣ်မၤကူ ယဟိဝၤယွၤ အကျဲတီကျဲလိၤတဖၣ်လဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤ အစုကအိၣ်လၢနလိၤ ဒီးနမဲာ်ကဘျီၣ်​  အဃိနတထံၣ်​ မုၢ်တၢ်ကပီၤလၢၤဘၣ်​ ကအိၣ်တတီၤဖိလီၤ.” တဘျီဃီန့ၣ်​ ဘှ့ၣ်ဒီးတၢ်ခံးလီၤဘၣ်အီၤ, အမဲာ်ချံကဒုထီၣ်​ ဒီးခံးလီၤအဃိ အဝဲဟးဝ့ၤဝီၤဃု ပှၤလၢကဖီၣ်ထီၣ်အစုဒီး ဆှၢအီၤအဂီၢ်.” g ခီဖျိလၢ တၢ်လီၤလးတခါအံၤအဃိ တၢ်ကဲထီၣ်သးဒ်လဲၣ်. “ပဒိၣ်ဖးဒိၣ်တဂၤ ထံၣ်တၢ်မၤအသးတဖၣ်န့ၣ်​ ဒီးအဝဲကမၢကမၣ်ဝဲ ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်လိတဖၣ်အဃိ အဝဲကဲထီၣ်​ ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်.”—မၤတၢ် ၁၃:၉-၁၂.

၈. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပကွၢ်လိ စီၤပီလူး အတၢ်သးဒူ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၈ စီၤပီလူးန့ၣ်​ အတပျံၤ စီၤဘၢ်ယ့ၣ်ၡူး နီတစဲးဘၣ်. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ဖဲပှၤလၢအထီဒါတၢ်တဖၣ်​ ကျဲးစၢးမၤတံာ်တာ် ပှၤလၢအသးအိၣ်​ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ်အခါ ပတဘၣ်ပျံၤတၢ်ဘၣ်​ ဒီးပကဘၣ်တဲဖျါထီၣ်​ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ဒူဒူ. ဘၣ်ဆၣ်​ ပကဘၣ်နီၣ်ဘၣ်လၢ ပတၢ်ကတိၤန့ၣ်​ ကဘၣ်​ “ဟီဒ်အံသၣ်အသိး ထီဘိ.” (ကလီး ၄:၆) တကးဒံးဘၣ်​ ပှၤဂၤမ့ၢ်သးပှံၢ်ထီၣ်ပှၤသနာ်က့ ပကဘၣ်ကျဲးစၢးမၤစၢၤ ပှၤလၢအသးအိၣ်​ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ဒ်သိးအကဆဲးမၤလိ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်. ဒ်စီၤဘၢ်ယ့ၣ်ၡူးအသိး တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါကမၣ်တဖၣ်​ ဆဲး “မၤက့ၣ်မၤကူ ယဟိဝၤယွၤ အကျဲတီကျဲလိၤ” ထီဘိ. အဃိ ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သးဒူ ဒီးတဲဖျါထီၣ်​ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ကမၣ်. (မၤတၢ် ၁၃:၁၀) ပကဘၣ်ကွၢ်လိ စီၤပီလူး, တဲဖျါထီၣ်​ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီဒူဒူ ဒီးမၤစၢၤပှၤလၢ အဘၣ်သးသ့ၣ်ညါအါထီၣ်​ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ကစၢ်ယွၤတဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ပကမၤတၢ်လီၤလး ဒ်သိးဒီး အဟ့ၣ်ဝဲစီၤပီလူးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ကစၢ်ယွၤကသူဝဲ အသးစီဆှံ ဒ်သိးကမၤစၢၤ ပှၤလၢအသးဘျၢတဖၣ်​ လၢအဝဲသ့ၣ်​ ကသ့ၣ်ညါထီၣ်​ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ.—ယိၤ ၆:၄၄.

၉. စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ အဒိအတဲာ် ကဲဘျုးလၢ ပှၤလၢအတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤ အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.

^၉ လၢခံ စီၤပီလူး, စီၤဘၢ်နါဘၤ ဒီးစီၤမၢ်ကူး ဟးထီၣ်လၢ ဝ့ၢ်ပါပူး ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ ဒိးထီၣ်ကဘီ ဒ်သိးကလဲၤလၢ ဝ့ၢ်ပ့ၢ်က့ၤ. ဝ့ၢ်အံၤအိၣ်လၢ အ့ၡၢၣ်​ မဲနၢၤ အပီၣ်လဲၣ်ကၢၢ်နံၤ ဒီးအယံၤဝဲ ၁၅၀ မံးလာ် (၂၅၀ ကံလိမံထၢၣ်). ဒီးဖဲ မၤတၢ် ၁၃:၁၃ န့ၣ်တၢ်ဆီတလဲ အိၣ်ထီၣ်တခါ. ဖဲန့ၣ်​ ပထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်ကတိၤ လၢအမ့ၢ် “စီၤပီလူးဒီး ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးအီၤတဖၣ်.” တၢ်ကတိၤအံၤ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ တဘျီအံၤန့ၣ်​ စီၤပီလူး ကဲပှၤလၢ အတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်. သနာ်က့ စီၤဘၢ်နါဘၤ တသးက့ၣ်စီၤပီလူး နီတဘျီဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်​ ဆဲးမၤသကိးတၢ် ဒ်သိးကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဘၣ်သး ကလၢပှဲၤထီၣ်အဂီၢ်. ပထံၣ်ဘၣ်စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ အဒိအတဲာ် ကဲဘျုးလၢ ပှၤလၢအတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤ လၢဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ. ပမၤလိဘၣ်လၢ ပတဘၣ်ကျဲးစၢးမၤဒ်သိး ပှၤကထံၣ်ပှၤလၢ ပဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံးပှၤဂၤဘၣ်. ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်​  ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်ကတိၤ လၢအတဲဝဲလၢ “သုဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်​ သုမ့ၢ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်.” ဒီးယ့ၣ်ၡူး တဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ “ပှၤလၢ အပာ်ထီၣ်ထီအသးန့ၣ်​ တၢ်ကဆီၣ်လီၤအီၤလီၤ. ဒီးပှၤလၢ အဆီၣ်လီၤအသးန့ၣ်​ ကဘၣ်တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီအီၤ.”—မး ၂၃:၈, ၁၂.

၁၀. စးထီၣ်လၢဝ့ၢ်ပ့ၢ်က့ၤ တုၤလၢဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ် လၢပံၤစံၤဒံန့ၣ်​ တၢ်လဲၤတၢ်က့ၤ မၤသးဒ်လဲၣ်.

^၁၀ ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ လဲၤတုၤလၢ ဝ့ၢ်ပ့ၢ်က့ၤအခါ စီၤယိၤဟၣ်လၢ ပှၤကိးအီၤလၢ စီၤမၢ်ကူးန့ၣ်​ အပာ်တ့ၢ်ကွံာ် စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ ဒီးက့ၤကဒါလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ အပာ်တ့ၢ်ကွံာ် စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤလဲၣ်န့ၣ်​ လံာ်စီဆှံ တပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဘၣ်. သနာ်က့ စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ ဆဲးလဲၤတၢ် စးထီၣ်လၢဝ့ၢ်ပ့ၢ်က့ၤ တုၤလၢဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ် လၢပံၤစံၤဒံ. ဝ့ၢ်အံၤ အအိၣ်လၢ ကီၢ်ကလၤတံ အဟီၣ်ကဝီၤ. အဝဲသ့ၣ်​ တၢ်လဲၤတဘျီအံၤ တညီဘၣ်. ခီဖျိလၢ ဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ် လၢပံၤစံၤဒံန့ၣ်​ အအိၣ်တၢ်လီၢ်လၢ အကစီၤထီန့ၢ်ဒံးပီၣ်လဲၣ်​ အပ့ၣ်​ ၃,၆၀၀ (၁,၁၀၀ မံထၢၣ်) ညါ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ထီၣ်ကစၢၢ်ဖးထီ ဒီးလၢကျဲန့ၣ်​ အိၣ်ဒီးတမျာ်စ့ၢ်ကီး အဃိတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်​ အိၣ်အါမး. တကးဒံးဘၣ်​ လၢတၢ်လဲၤတဘျီအံၤန့ၣ်​ ဖျါလၢစီၤပီလူး အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ တဂ့ၤစ့ၢ်ကီးဘၣ်. h

၁၁, ၁၂. ဖဲစီၤပီလူး အိၣ်လၢ ဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ် လၢပံၤစံၤဒံ အဘူၣ်ဘျီၣ်ပူၤအခါ အတဲတၢ် ဒ်သိးကထုးန့ၢ်ပှၤသးဒ်လဲၣ်.

^၁၁ ဖဲစီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ အိၣ်လၢ ဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ် လၢပံၤစံၤဒံအခါ ဖဲအိၣ်ဘှံးနံၤန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်လဲၤနုာ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိ အဘူၣ်ဘျီၣ်ပူၤ. လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “ဖဲပှၤဖး စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးဝံအတၢ်ကွဲးအသးတဖၣ်လၢ ကမျၢၢ်အမဲာ်ညါ ဝံၤအလီၢ်ခံ ဘူၣ်ဘျီၣ်အခိၣ်တဖၣ်​ ဆှၢန့ၢ်အဝဲသ့ၣ်​ တၢ်ကစီၣ်လၢ ‘ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဧၢ, သုတၢ်ကတိၤလၢ အဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤဂီၢ်မုၢ်မ့ၢ်အိၣ်န့ၣ်​ တဲသၢၤ.’” (မၤတၢ် ၁၃:၁၅) အဃိ စီၤပီလူး ဂဲၤဆၢထၢၣ်တဲတၢ်.

^၁၂ စီၤပီလူးဆၢထၢၣ်​ တဲတၢ်ဒီးပှၤကမျၢၢ်တဖၣ်​ လၢဘူၣ်ဘျီၣ်ပူၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ လၢဘူၣ်ဘျီၣ်ပူၤန့ၣ်​ အိၣ်ဝဲဒီး ပှၤယူဒၤဖိ ဒီးပှၤလၢအနုာ်လီၤလၢ ပှၤယူဒၤဖိ အတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအပူၤ. ပှၤတဖၣ်အံၤ အဝဲသ့ၣ်တတူၢ်လိာ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးကဲဝဲ မ့းၡံအၤဘၣ်​ အဃိ စီၤပီလူး တဲတၢ်ဒ်သိးကထုးန့ၢ် အဝဲသ့ၣ်အသးဒ်လဲၣ်. ပှၤကမျၢၢ်တဖၣ်အံၤ စီၤပီလူးကိးအဝဲသ့ၣ်လၢ “ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ ဒီးပှၤအဂၤတဖၣ်လၢ အပျံၤယွၤသ့ၣ်ဧၢ.” (မၤတၢ် ၁၃:၁၆) အဆိကတၢၢ်န့ၣ်​ စီၤပီလူး တဲ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ မၤန့ၢ်ဝဲလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိအဂီၢ်. စီၤပီလူး တဲဝဲလၢ “ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ ကဲပှၤထံဂၤကီၢ်ဂၤဖိလၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူး အပူၤအခါ အဝဲဒုးကဲထီၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ပှၤတကလုာ်လၢ အဂံၢ်ဆူၣ်ဘါဆူၣ်” ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ ပူၤဖျဲးထီၣ်လၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤ ဝံၤအလီၢ်ခံ ကစၢ်ယွၤ “ဝံသးစူၤ အဝဲသ့ၣ်လၢ ပှၢ်မုၢ်ကနၢအပူၤ” အနံၣ်​ ၄၀ ညါ. တကးဒံးဘၣ်​ စီၤပီလူး တဲစ့ၢ်ကီးဝဲ ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ ကမၤန့ၢ်ကီၢ်တၢ်စံးပာ် ဒီးယဟိဝၤယွၤ “ဟ့ၣ်လီၤ အဝဲသ့ၣ်​ ကီၢ်တဘ့ၣ်န့ၣ်လၢ တၢ်န့ၢ်သါအဂီၢ်.” (မၤတၢ် ၁၃:၁၇-၁၉) ပှၤတနီၤတဲဝဲလၢ တၢ်ဂ့ၢ်လၢ စီၤပီလူးတဲဝဲန့ၣ်​ အဘၣ်ထွဲစ့ၢ်ကီးဒီး လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ ပှၤဖးဝဲလၢဘူၣ်ဘျီၣ်ပူၤ ဖဲတၢ်တနံၤန့ၣ်. စီၤပီလူးမ့ၢ်မၤဝဲ ဒ်ပှၤတနီၤတဲဝဲအသိးန့ၣ်​ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ဒ်သိး စီၤပီလူး “ကဲထီၣ်​ တၢ်ခဲလၢာ်လၢ ပှၤအကလုာ်ကလုာ်အဂီၢ်” ကသ့အဂီၢ် အကဘၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်န့ၣ်​ အသ့ၣ်ညါဝဲဂ့ၤဂ့ၤ.—၁ ကရံၣ်​ ၉:၂၂.

၁၃. ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ကထုးန့ၢ်ပှၤသးအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.

^၁၃ ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပကဘၣ်ကျဲးစၢးတဲတၢ်ဒ်သိး ပှၤဂၤကဘၣ်သးကနၣ်​ ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ. အဃိ ဒ်သိးပှၤကဘၣ်သးကနၣ်​ တၢ်သးခုကစီၣ်​ ဒီးမၤလိယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်အဂီၢ် ပကဘၣ်ဃုကျဲဒ်သိး ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ကထုးန့ၢ်ပှၤသးအဂီၢ်. ဒီးပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါ ပှၤတဂၤအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် အိၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်န့ၣ်​ ပဃုထၢတၢ်ဂ့ၢ်လၢ အဘၣ်သးသ့ၣ်ညါဝဲ ဒီးတဲသကိးဒီးအီၤသ့. မ့တမ့ၢ် ပတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်တမံၤမံၤလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤလၢ အထုးန့ၢ်အဝဲသ့ၣ်အသးသ့. တကးဒံးဘၣ်​ ပဖးပၠးအဝဲသ့ၣ်​ လံာ်စီဆှံတဆၢဆၢ လၢအဝဲသ့ၣ်အနီၢ်ကစၢ် လံာ်စီဆှံပူၤ မ့တမ့ၢ် မၢအဝဲသ့ၣ်အနီၢ်ကစၢ်ဖးသ့.

၁၄. (က) စီၤပီလူး တဲဖျါထီၣ်​ တၢ်သးခုကစီၣ်​ ဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ်​ ဒီးအဟ့ၣ်ပလီၢ် ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်ဒ်လဲၣ်. (ခ) စီၤပီလူးတဲတၢ် ဝံၤအလီၢ်ခံ ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်​ မၤဝဲဒ်လဲၣ်.

^၁၄ စီၤပီလူး ဆဲးတဲဝဲ ဘၣ်ဃးဒီး အံၣ်စရ့လးအစီၤပၤ အစၢၤအသွဲၣ်အဂ့ၢ် ဒီးတဲဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးဟဲလီၤစၢၤလၢ အဝဲသ့ၣ်အကျါ. ဒီးယ့ၣ်ၡူးန့ၣ်​ အကဲဝဲ “တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ ကစၢ်တဂၤ” လၢပှၤဘျၢတၢ် စီၤယိၤဟၣ်​ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်အကျဲ. ဝံၤဒီး စီၤပီလူးတဲဘၣ်ဃးဒီး ပှၤမၤသံယ့ၣ်ၡူး ဒီးယ့ၣ်ၡူးသမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်. (မၤတၢ် ၁၃:၂၀-၃၇) ဒီးစီၤပီလူးတဲဝဲလၢ “ခဲအံၤ ယဒုးသ့ၣ်ညါသုလၢ သုတၢ်ဒဲးဘးကပျၢ် ခီဖျိလၢ ပှၤတဂၤအံၤအဃိ . . . ခီဖျိလၢပှၤတဂၤအံၤအဃိ ကစၢ်ယွၤကကိး ပှၤလၢအနာ်တၢ် ကိးဂၤဒဲးလၢ ပှၤတီပှၤလိၤ.” ဝံၤဒီး စီၤပီလူးဟ့ၣ်ပလီၢ် အဝဲသ့ၣ်လၢ “တၢ်လၢ ဝံတဖၣ်တဲဝဲန့ၣ်​ ဒ်သိး အသုတကဲထီၣ်အသးဒီးသု တဂ့ၤအဂီၢ် ပလီၢ်သုသးတက့ၢ်. ‘ပှၤလၢ အတပာ်ကဲတၢ်ဘၣ်သ့ၣ်ဧၢ, သုကထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်လၢယမၤလၢ သုစိၤအံၤ ဒီးပှၤတဂၤဂၤ မ့ၢ်တဲဘၣ်သု ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မၤတခါအံၤအဂ့ၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဒၣ်လဲာ် တမ့ၢ်လၢ ကလီၤနာ်ဘၣ်သု နီတဘျီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ သုကကမၢကမၣ်​ ဒီးသုကသံ.’” လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ဖဲစီၤပီလူးတဲတၢ် ဝံၤအလီၢ်ခံ “ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်​ ဃ့ကညး အဝဲသ့ၣ်လၢ ကတဲဝဲ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤလၢ မုၢ်အိၣ်ဘှံးနံၤ လၢခံတနွံ.” ပှၤဂီၢ်မုၢ် ကတဲအီၤဒ်အံၤန့ၣ်​ စီၤပီလူး တဆိမိၣ်ဘၣ်ဝဲဘၣ်. တကးဒံးဘၣ်​ ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ ဟးထီၣ်လၢ ဘူၣ်ဘျီၣ်ပူၤ ဝံၤအလီၢ်ခံ “ပှၤယူဒၤဖိ ဒီးပှၤလၢအနုာ်လီၤလၢ ယူဒၤတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အကျါအါဂၤ ပိာ်ထီၣ်စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ အခံ.”—မၤတၢ် ၁၃:၃၈-၄၃.

၁၅. ဖဲစီၤပီလူးတဲတၢ် ဝံၤအလီၢ်ခံ တၢ်ကဲထီၣ်သးဒ်လဲၣ်.

^၁၅ မုၢ်အိၣ်ဘှံးနံၤ လၢခံတနွံဘျီ “ပှၤဝ့ၢ်ဖိခဲလၢာ်ဃၣ်ဃၣ်” ဟဲအိၣ်ဖှိၣ်ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ်ကကနၣ်​ စီၤပီလူးတဲတၢ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤယူဒၤဖိတနီၤန့ၣ်​ သးပှံၢ်ထီၣ်တၢ်ဒီး “ကတိၤထီဒါဝဲ တၢ်လၢစီၤပီလူး တဲဝဲတဖၣ်.” အဃိ စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ တဲက့ၤအဝဲသ့ၣ်ဒူဒူလၢ “အလီၢ်အိၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါန့ၣ်​ ကဘၣ်တၢ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤဆိအီၤလၢ သုအိၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ မ့ၢ်လၢသုတတူၢ်လိာ်ဘၣ်​ ဒီးသုပာ်ဖျါထီၣ်လၢ သုတကြၢးဒီး တၢ်မူအထူအယိာ်ဘၣ်​ အဃိ ပကလဲၤလၢ ပှၤကလုာ်အဂၤတဖၣ်​ အအိၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ မၤလိာ်ပှၤလၢ တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤလီၤ. ‘ယဃုထၢ နၤ ဒ်တၢ်ကပီၤလၢ ပှၤကလုာ်တဖၣ်အဂီၢ် ဒ်သိးနကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဂ့ၢ် တုၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်.’”—မၤတၢ် ၁၃:၄၄-၄၇; ၡါ ၄၉:၆.

၁၆. ဖဲပှၤယူဒၤဖိ နၢ်ဟူတၢ်လၢ စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ တဲအဝဲသ့ၣ်အခါ ပှၤယူဒၤဖိ မၤဝဲဒ်လဲၣ်. ဒီးဖဲပှၤယူဒၤဖိ နီဟးထီၣ်ကွံာ် အဝဲသ့ၣ်အခါ စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ မၤဝဲဒ်လဲၣ်.

^၁၆ ပှၤကလုာ် အဂၤတဖၣ်​ နၢ်ဟူဘၣ်​ တၢ်လၢစီၤပီလူးတဲဝဲအဃိ အဝဲသ့ၣ်သးခုဒိၣ်မး ဒီး “ပှၤသးဘျၢလၢ အဂုာ်ကျဲးစၢး ဒ်သိးကန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မူအထူအယိာ်အဂီၢ် ကိးဂၤဒဲးန့ၣ်​ ကဲထီၣ်​ ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်.” (မၤတၢ် ၁၃:၄၈) တယံာ်ဘၣ်ဘျီ လၢတၢ်လီၢ်အံၤ ပှၤအါဂၤနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ. ဘၣ်ဆၣ်​ မ့မ့ၢ်ပှၤယူဒၤဖိန့ၣ်​ တသးခုဘၣ်. အဃိ စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ တဲပှၤယူဒၤဖိလၢ အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်​ ကဲဝဲပှၤအဆိကတၢၢ်တဖုလၢ အနၢ်ဟူဘၣ်​ တၢ်သးခုကစီၣ်​ ဘၣ်ဃးဒီး မ့းၡံအၤ ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲသ့ၣ်တတူၢ်လိာ် မ့းၡံအၤဘၣ်. အဃိ ယဟိဝၤယွၤ တတူၢ်လိာ် အဝဲသ့ၣ်​ တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်လၢၤဘၣ်. ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်​ သးပှံၢ်ထီၣ်တၢ် ဒီးထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်​ ပှၤပိာ်မုၣ်လၢ အရ့ဒိၣ်တဖၣ်​ ဒီးပှၤပိာ်ခွါလၢ အရ့ဒိၣ်တဖၣ်​ “ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ မၤနးမၤဖှီၣ်​ စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ ဒီးနီဟးထီၣ်ကွံာ် အဝဲသ့ၣ်​ လၢဝ့ၢ်ပူၤ.” ပှၤမၤအဝဲသ့ၣ်​ ဒ်န့ၣ်အဃိ စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ မၤဝဲဒ်လဲၣ်. စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ “တရုၤလီၤကွံာ် ဟီၣ်ခိၣ်ကမူၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အခီၣ်လိၤ လၢအမ့ၢ်တၢ်ပနီၣ်​ ဒ်သိးကဟ့ၣ်ပလီၢ် ပှၤတဖၣ်န့ၣ်အဂီၢ် ဝံၤဒီးအဝဲသ့ၣ်လဲၤဝဲလၢ ဝ့ၢ်အံၤကနံၤ.” တၢ်ကဲထီၣ်သး ဒ်အံၤသနာ်က့ တမၤဟးဂီၤဝဲ ခရံာ်ဖိအတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ ဖဲဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ် လၢပံၤစံၤဒံ အပူၤဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူး အပျဲၢ်အဘီၣ်​ လၢအအိၣ်ဒံးဖဲန့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ “ဆဲးလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဒီး သးစီဆှံ ဒီးပှဲၤဒီး တၢ်သးခု.”—မၤတၢ် ၁၃:၅၀-၅၂.

၁၇-၁၉. ပကွၢ်လိ စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်​ ဒီးပမ့ၢ်မၤထွဲ အဝဲသ့ၣ်​ အဒိအတဲာ်န့ၣ်​ ကကဲဘျုးလၢ ပဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၇ ပမ့ၢ်ကွၢ် ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်အံၤ အဝဲသ့ၣ်​ ထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်ထီဒုၣ်ထီဒါသနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သးခုဒံး. ဒီးပဟံန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ အဝဲသ့ၣ်အအိၣ်​ ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးလီၢ်လၤတဖၣ်​ မ့ၢ်ကျဲးစၢးတြီပှၤဒ်သိး ပတစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်လၢၤတဂ့ၤသနာ်က့ ပတဘၣ်ပတုာ်ဘၣ်. ပထံၣ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ဖဲပှၤလၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ် တတူၢ်လိာ် တၢ်ကစီၣ်ဘၣ်အခါ စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ “တရုၤလီၤကွံာ် ဟီၣ်ခိၣ်ကမူၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အခီၣ်လိၤ.” အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲဒ်အံၤန့ၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်​ မၤဝံၤဝဲမူဒါလၢ ယဟိဝၤယွၤ မၢအဝဲသ့ၣ်​ ဒီးတၢ်မ့ၢ်ကဲထီၣ်သးဒီး ပှၤတဖၣ်န့ၣ်ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်​ တၢ်ကမၣ်တလီၤတီလၢ စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ အဖီခိၣ်လၢၤဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အတဘၣ်မၢဆူၣ်ပှၤဂၤလၢ ကနာ်ယ့ၣ်ၡူးဘၣ်. သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်​ အမူဒါအိၣ်လၢ အကဘၣ်​ ဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်. အဃိန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ဆဲးလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ဝ့ၢ်အံၤကနံၤ.

^၁၈ ယ့ၣ်ၡူး အပျဲၢ်အဘီၣ်လၢ အအိၣ်တ့ၢ်လၢ ဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ်န့ၣ်​ တၢ်မၤအသးဒီး အဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်လီၢ်လၢ ပှၤတဘၣ်သးဒိကနၣ်​ တၢ်သးခုကစီၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲသ့ၣ်တၢ်သးခုန့ၣ်​ တသန့ၤထီၣ်အသးလၢ ပှၤကတူၢ်လိာ် တၢ်သးခုကစီၣ်ဧါ တတူၢ်လိာ်ဘၣ်ဧါန့ၣ်ဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “ပှၤလၢအနၢ်ဟူ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါဒီး မၤထွဲဝဲန့ၣ်​ ကသးခုဝဲ.” (လူၤ ၁၁:၂၈) အဃိ ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်လၢ ဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ် လၢပံၤစံၤဒံန့ၣ်​ ပာ်လီၤအသးလၢ ကမၤထွဲဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်မၤလိာ် တထံၣ်အံၤ.

^၁၉ ဒ်စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤအသိး ပသ့ၣ်ညါလၢ ပအိၣ်ဒီးမူဒါလၢ ပကဘၣ်​ စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်. ပှၤလၢပစံၣ်တဲၤတဲလီၤအီၤတဖၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ကကနၣ်ပှၤဧါ တကနၣ်ပှၤဧါန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ အနီၢ်ကစၢ် ကဘၣ်ဃုထၢဝဲ. ပှၤမ့ၢ်တဘၣ်သး ကနၣ်​ ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤဘၣ်န့ၣ်​ ပကဘၣ်ကွၢ်လိ ခရံာ်ဖိလၢ တၢ်မၢဖိအစိၤတဖၣ်​ အဒိအတဲာ်. ပမ့ၢ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ဒီးပျဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ ကဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤန့ၣ်​ ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်ထီဒုၣ်ထီဒါသနာ်က့ ပကဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်သးခု.—ကလၤ ၅:၁၈, ၂၂.