တၢ်နီၤဖး ခံ
လံာ်စီဆှံ—မ့ၢ်လံာ်တဘ့ၣ်လၢ ယွၤအအိၣ်
-
လံာ်စီဆှံန့ၣ် လီၤဆီလိာ်သးဒီး ကယဲၢ်လံာ်အဂုၤအဂၤတဖၣ် ဒ်လဲၣ်.
-
လံာ်စီဆှံကမၤစၢၤနၤလၢ နကမၤနၢၤ နနီၢ်ကစၢ် အတၢ်ကီတၢ်ခဲဒ်လဲၣ်.
-
ဝံအတၢ်စံးပာ်တဖၣ်လၢ တၢ်ကွဲးနီၣ်လၢ လံာ်စီဆှံပူၤန့ၣ်ဘၣ်မနုၤအဃိပနာ်သ့လဲၣ်.
၁, ၂. လံာ်စီဆှံလၢ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်လၢယွၤအိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်လၢလီၤသူၣ်ဟူးသးဂဲၤဒ်လဲၣ်.
မ့ၢ်နသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ဆၢကတီၢ်လၢ နဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်တခါလၢ တံၤသကိးလၢ နအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤအအိၣ် ကသ့ဧါ. တၢ်လဲၤခီဖျိအံၤ ဒုးသူၣ်ဟူးသးဂဲၤနၤ တကးဘၣ်အမဲာ်ညါ ဒုးသူၣ်မံသးမုာ်နၤလီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ် တၢ်ဟ့ၣ်တခါန့ၣ် အဲၣ်ဒိးဒုးသ့ၣ်ညါနၤလၢ ပှၤလၢအဟ့ၣ်တၢ်တဂၤအံၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး နၤန့ၣ်လီၤ. နဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သ့ၣ်နီၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်လၢ နတံၤသကိးအအိၣ်အဃိ နကစံးအီၤတၢ်ဘျုးသပှၢ်တၢၢ်လီၤ.
၂ လံာ်စီဆှံမ့ၢ် တၢ်ဟ့ၣ်တခါလၢ ယွၤအိၣ်အဃိ ကြၢးပစံးဘျုးအီၤနီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်လီၤဆီအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်လၢ ပဃုတဘၣ်နီတဘျီလၢ တၢ်လီၢ်အဂၤန့ၣ်လီၤ. အဒိ, ပာ်ဖျါဝဲတၢ်ဂ့ၢ်လၢတၢ်တ့လီၤ မူလၢအပှဲၤဒီးဆၣ်, ဟီၣ်ခိၣ်ဒီး ပိာ်မုၣ်ဒီးပိာ်ခွါ အဆိကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံပူၤအိၣ်ဒီး တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်လၢ ပနာ်အီၤသ့ လၢကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကမၤနၢၤ ပတၢ်အိၣ်မူတၢ်ကီတၢ်ခဲဒီး တၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘီတဖၣ်လီၤ. အဝဲတဲဖျါထီၣ်ဝဲ ကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်တိာ်ပာ်ဒ်လဲၣ် ဒီးကမၤကဲထီၣ်ဟီၣ်ခိၣ် လၢတၢ်မၤအသးအဂ့ၤကတၢၢ် ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်လီၤ. လံာ်စီဆှံမ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်တမံၤလၢ လီၤသူၣ်ဟူးသးဂဲၤနီၢ်နီၢ်လီၤ.
၃. တၢ်ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤ လံာ်စီဆှံအံၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ယဟိဝၤအဂ့ၢ် မနုၤလဲၣ်. တၢ်အံၤဘၣ်မနုၤအဃိ ဒုးသူၣ်မံသးမုာ်ပှၤလဲၣ်.
၃ လံာ်စီဆှံအံၤ ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤလၢ ယဟိဝၤကစၢ်ယွၤ လၢအဟ့ၣ်ပှၤလံာ်အံၤ အဂ့ၢ်အဃိ မ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်တမံၤလၢ ဒုးသူၣ်မံသးမုာ်ပှၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. ကစၢ်ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤ လံာ်ဒ်သိးအံၤန့ၣ်ဖျါလၢ အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပသ့ၣ်ညါအဂ့ၢ် ဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. မ့ၢ်လီၤ, လံာ်စီဆှံအံၤ မၤစၢၤနၤသ့လၢ နကဘုးထီၣ်ဒီး ယဟိဝၤန့ၣ်လီၤ.
၄. ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ထုးထီၣ်ရၤလီၤ လံာ်စီဆှံန့ၣ်တၢ်မနုၤ ထုးန့ၢ်နသးလဲၣ်.
၄ လၢနအိၣ်လံာ်စီဆှံ မ့ၢ်အိၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲနၤတဂၤဧိၤဘၣ်. လံာ်စီဆှံအံၤ ဘၣ်တၢ်စဲကျံး ထုးထီၣ်လံအီၤလၢ ဒီဘ့ၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တနီၤမ့ၢ်ဂ့ၤလၢ ကျိာ် ၂,၃၀၀ ဘျဲၣ်အဃိ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ မျးကယၤ ၉၀ ဘျဲၣ်န့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဝဲသ့လီၤ. မ့ၢ်ထိၣ်ဃူဒွးဃူဒီး, လံာ်စီဆှံန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ထုးထီၣ်ရၤလီၤအီၤ ကိးနွံဒဲး အဘ့ၣ် တကကွဲၢ်ဘျဲၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံဒီဘ့ၣ်ဂ့ၤ မ့တမ့ၢ် တနီၤဂ့ၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ထုးထီၣ်အီၤဝံၤလံ အကကွဲၢ်လၢ အကထိန့ၣ်လီၤ. ဖျါတြၢၤကလာ်လၢ လံာ်ဒ်သိး လံာ်စီဆှံအံၤ တအိၣ်ဘၣ်လီၤ.
“ဟီၣ်ခိၣ်သီ လံာ်စီဆှံကွဲးကျိး” န့ၣ်ဒိးန့ၢ်အီၤသ့လၢ ကျိာ်အါမး
၅. လံာ်စီဆှံန့ၣ် “ကွဲးအသးလၢ ယွၤအသးစီဆှံ” လၢကျဲဒ်လဲၣ်.
၅ လၢန့ၢ်အမဲာ်ညါ, လံာ်စီဆှံန့ၣ် “ကွဲးအသးလၢယွၤအသးစီဆှံ”လီၤ. (၂ တံၤမသ့း ၃:၁၆) လၢကျဲဒ်လဲၣ်. လံာ်စီဆှံအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ စံးဝဲဒ်အံၤလီၤ– “မ့ၢ်ဒ်လံာ်စီဆှံဘိးထီၣ်အသးအသိးန့ၣ်, ယွၤအပှၤစီဆှံကတိၤတၢ်န့ၣ်လီၤ.” (၂ ပ့းတရူး ၁:၂၁) ပဟ့ၣ်အဒိဒ်အံၤသ့လီၤ– တၢ်မၤကစၢ်တဂၤ သူဝဲပှၤကွဲးနီၣ်တၢ်ဒီး မၢအကွဲးလံာ်တဘ့ၣ်လီၤ. လံာ်န့ၣ်အပူၤ အိၣ်ဒီးတၢ်မၤကစၢ် အတၢ်ဆိကမိၣ်, အတၢ်နဲၣ်လိတဖၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ လံာ်အံၤမ့ၢ် တၢ်မၤကစၢ်အလံာ်လီၤ. တမ့ၢ် ပှၤကွဲးနီၣ်တၢ်အလံာ်ဘၣ်. ဒ်န့ၣ်အသိး, လံာ်စီဆှံပူၤန့ၣ် အိၣ်ဒၣ်ယွၤအတၢ်ကစီၣ် တဖၣ်လီၤ, တမ့ၢ်ပှၤကွဲးလံာ်တဖၣ် အတၢ်ကစီၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ လံာ်စီဆှံဒီတဘ့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ် “ယွၤအကလုၢ်ကထါ” နီၢ်နီၢ်လီၤ.—၁ သ့းစၤလနံ ၂:၁၃.
ဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့လိာ်သး လီၢ်ခံမဲာ်ညါဒီး လီၤတံၢ်လီၤဆဲး
၆, ၇. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်စီဆှံပူၤတဖၣ် အတၢ်ဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့လိာ်သး လီၢ်ခံမဲာ်ညါန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးတိၢ်နီၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလဲၣ်.
၆ လံာ်စီဆှံန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤဖဲ အနံၣ် ၁,၆၀၀ ဘျဲၣ်အတီၢ်ပူၤလီၤ. ပှၤကွဲးလံာ်စီဆှံတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်မူတ့ၢ်လၢတၢ်ဆၢကတီၢ် တလီၤဂာ်လိာ်အသး, ဒီးတၢ်အိၣ်မူ တၢ်အိၣ်အသး အကလုာ်ကလုာ်လီၤ. တနီၤမ့ၢ် ပှၤထူစံာ်ဖိတဖၣ်, ပှၤမၤညၣ်တဖၣ်, ပှၤကွၢ်သိတဖၣ်ဒီး တနီၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝံတဖၣ်, စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်, ဒီးစီၤပၤတဖၣ်လီၤ. ပှၤကွဲးလံာ်တၢ်သးခုကစီၣ် လူၤကၣ်မ့ၢ် ကသံၣ်သရၣ်တဂၤလီၤ. ပှၤကွဲးလံာ်စီဆှံတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်လၢ တၢ်အိၣ်မူတၢ်အိၣ်အသး အကလုာ်ကလုာ်သနာ်က့ လံာ်စီဆှံန့ၣ် ဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့လိာ်သး အခီၣ်ထံးတုၤအကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. *
၇ လံာ်စီဆှံ အဆိကတၢၢ် တဘ့ၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါဝဲ ပှၤကညီ အတၢ်သဘံၣ်ဘူၣ်တဖၣ် စးကဲထီၣ်အဂ့ၢ်လီၤ. လၢခံကတၢၢ်တဘ့ၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါဝဲလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် ကကဲထီၣ် ပၤရဒံစူး, မ့တမ့ၢ် တၤသၣ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်စီဆှံပူၤခဲလၢာ်န့ၣ် ပာ်ဃုာ်ဒီး တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤလၢ ယံာ်အနံၣ်လၢအကထိတဖၣ် ဒီးပာ်ဖျါဝဲယွၤ အတၢ်တိာ်ပာ်လၢ ကျဲတမံၤမံၤန့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့ လီၢ်ခံမဲာ်ညါတဖၣ်န့ၣ် လီၤသးစဲဒိၣ်မးလီၤ, မ့ၢ်လံာ်လၢ ယွၤအအိၣ်အဃိ ပမုၢ်လၢ်လၢ ကမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်လီၤ.
၈. ဟ့ၣ်တၢ်အဒိလၢ လံာ်စီဆှံအံၤ ပမ့ၢ်ကွၢ်လၢ စဲအ့ၣ်တၢ်ကူၣ်ဘၣ် ကူၣ်သ့တပၤန့ၣ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲး အဂ့ၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.
၈ လံာ်စီဆှံအံၤပ မ့ၢ်ကွၢ်လၢ စဲအ့ၣ်တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တပၤန့ၣ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. အိၣ်ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ တဖၣ်လၢ အဃ့ၣ်ဆိပာ်လၢ ခ့ခါဖဲန့ၣ်တဖၣ်လီၤ. အဒိ, ဖဲလံာ် ၃ မိၤၡ့ အပူၤန့ၣ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢပျၢၤအဂီၢ် တၢ်မၤလိာ်တဖၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဆါအသု တဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်အဂီၢ် တၢ်ပာ်အီၤတပူၤဒၣ်, ဒီးတၢ်မၤဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ပာ်နီၢ်ကစၢ် တၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးဒီး တၢ်ဖံးတၢ်မၤ အလီၢ်ကဝီၤကဆှဲကဆှီ ဒ်သိးကတြီပာ် တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ထံကီၢ်လၢ အအိၣ်ဝးတရံး အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် တသ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤဘၣ်. ဖဲတၢ်ဆိကမိၣ်ကမၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးဟီၣ်ခိၣ်အက့ၢ်အဂီၤ အဆၢကတီၢ်အခါန့ၣ် လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ် လီၤဂာ်ဒ် တၢ်ကဝီၤကျီၤ, မ့တမ့ၢ် တၢ်ဖျၢၣ်သလၢၣ်လီၤ. (ယၡါယၤ ၄၀:၂၂) လံာ်စီဆှံစံးဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ “ဘၣ်တၢ်စဲၤလီၤဟီၣ်ခိၣ်လၢ တၢ်တမ့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ် အလိၤလီၤ.” (ယိၤဘး ၂၆:၇) လံာ်စီဆှံတမ့ၢ် စဲအ့ၣ်ကၠိလံာ်ဖး ဘၣ်ဆၣ် အဝဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးဖဲ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီး စဲအ့ၣ်တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဖၣ် အခါန့ၣ်လီၤ. ပမုၢ်လၢ်လၢ လံာ်လၢယွၤအအိၣ်န့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်ဒ်အံၤ တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ.
၉. (က) ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤအံၤ လီၤတံၢ်ဒီးပနာ်အီၤသ့န့ၣ် လံာ်စီဆှံအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ပာ်ဖျါဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) ပှၤကွဲးလံာ်စီဆှံတဖၣ် အတၢ်တီတၢ်လိၤအံၤ ဘၣ်ဃးဒီးလံာ်စီဆှံန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၉ လံာ်စီဆှံအံၤ လၢတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ တပၤစ့ၢ်ကီး လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဒီး ပနာ်အီၤသ့န့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံ အတၢ်ကွဲးနီၣ်တဖၣ်အံၤ အိၣ်ဒီးတၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. ပာ်ဖျါဝဲဒၣ် ပှၤတဂၤစုာ်စုာ်အမံၤ တကးဘၣ်အမဲာ်ညါ, ပာ်ဖျါစ့ၢ်ကီး အတၢ်လီၤစဲၤလီၤသွဲၣ်န့ၣ်လီၤ. * တလီၤဂာ်ဒ်သိး ပှၤစဲၣ်နီၤလၢ လံာ်တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤတဖၣ် လၢတညီနုၢ်ပာ်ဖျါ အပှၤကလုာ် အတၢ်တမၤနၢၤတၢ် တဖၣ်ဘၣ်, ပှၤကွဲးလံာ်စီဆှံတဖၣ်အံၤ တီလိၤတုၤဒၣ်လဲာ် ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါ အနီၢ်ကစၢ်ဒီး အပှၤကလုာ် အတၢ်ကမၣ် တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ, ဖဲ ၄ မိၤၡ့ အပူၤပှၤကွဲးလံာ် မိၤၡ့အၢၣ်လီၤကွဲးဖျါဝဲ အနီၣ်ကစၢ်အတၢ်ကမၣ် အဒိၣ်အမုၢ်လၢ ဘၣ်တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤအီၤ ဆူၣ်ဆူၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. (၄ မိၤၡ့ ၂၀:၂-၁၂) တၢ်တီတၢ်လိၤဒ်အံၤ ပတညီနုၢ်ထံၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ အတၢ်ကွဲးနီၣ်အဂၤသနာ်က့ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ဟဲလၢ ယွၤအအိၣ်အဃိလီၤ.
လံာ်လၢအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့ဒီးအဘျုးအိၣ်
၁၀. လံာ်စီဆှံအံၤ မ့ၢ်လံာ်တဘ့ၣ်လၢ အဘျုးအိၣ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ တလီၤကမၢကမၣ်လဲၣ်.
၁၀ လံာ်စီဆှံအံၤ မ့ၢ်လံာ်လၢ ဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤလၢ ယွၤအသးစီဆှံအဃိ “ဂ့ၤလၢသိၣ်တၢ်သီတၢ်အဂီၢ်, လၢသိၣ်ဃီၣ်တၢ်အဂီၢ်, လၢဃၣ်လိၤတၢ်အဂီၢ်, လၢသိၣ်လိနဲၣ်လိတၢ်လၢ တၢ်တီတၢ်လိၤအပူၤအဂီၢ်လီၤ.” (၂ တံၤမသ့း ၃:၁၆) မ့ၢ်လီၤ, လံာ်စီဆှံမ့ၢ်လံာ်လၢ အဘျုးအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ပာ်ဖျါဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် ပှၤကညီအန့ဆၢၣ် လၢလၢပှဲၤပှဲၤလီၤ. ပှၤလၢအကွဲး ဒုးအိၣ်ထီၣ်လံာ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ် ယဟိဝၤအဃိ တၢ်အံၤတမ့ၢ်တၢ်လၢ အလီၤအမၢကမၣ်ဘၣ်. ကစၢ်နၢ်ပၢၢ်ဝဲ ပတၢ်ဆိကမိၣ် ဒီးပတၢ်သးဂဲၤ အါန့ၢ်ဒံးပှၤလီၤ. အါန့ၢ်အန့ၣ် ယဟိဝၤသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်လိၣ်ဘၣ်လၢ ပကကဲထီၣ်ပှၤသူၣ်ခုသးခုအဂီၢ်ဒီး သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးဝဲ တၢ်အိၣ်မူကျဲလၢ ပကြၢးဟးဆှဲးတဖၣ်လီၤ.
၁၁, ၁၂. (က) ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤလၢ တၢ်လုၢ်ခိၣ်န့ၣ် ကတိၤတ့ၢ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်. (ခ) လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤမနုၤတဖၣ်လၢ အဘျုးအိၣ် န့ၣ်လဲၣ်, လံာ်စီဆှံ အတၢ်သိၣ်လိတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ အဘျုးအိၣ်ထီဘိလဲၣ်.
၁၁ ဆိကမိၣ်ကွၢ်, တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤလၢ တၢ်လုၢ်ခိၣ်, လၢဘၣ်တၢ်ကွဲးနီၣ်အီၤဖဲ မးသဲအဆၢဒိၣ် ၅ တုၤ ၇ အပူၤ, ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤ တဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. တၢ်သိၣ်လိ အဂ့ၤကတၢၢ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤအံၤအပူၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးကတိၤ တၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ပှၢ်အါမးအကျါ ပာ်ဃုာ်ဒီး ကျဲလၢပကထံၣ်န့ၢ် တၢ်သူၣ်ဖှံသးညီနီၢ်နီၢ်, တၢ်မၤဃူမၤဖိးက့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်, ပကဘၣ်ဃ့ထုကဖၣ် ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်, တၢ်ထံၣ်အကြၢးအဘၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးဟီၣ်ခိၣ် တၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ် တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ဖဲစံးတ့ၢ်ဝဲအဆၢကတီၢ်အသိး တုၤလီၤတီၤလီၤဒီး ကဲဘျုးပၢၢ်လၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤလီၤ.
၁၂ လံာ်စီဆှံ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီတနီၤန့ၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ဟံၣ်ဖိဃီဖိတၢ်အိၣ်မူ, တၢ်ဖံးတၢ်မၤ, ဒီးတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးပှၤဂၤန့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ တဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤကိးဂၤဒဲးဒီး အတၢ်သိၣ်လိတဖၣ်န့ၣ် ကဲဘျုးဝဲထီဘိလီၤ. တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့လၢ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် ကစၢ်ယွၤစံးတ့ၢ် ခီဖျိဝံယၡါယၤလၢ တၢ်ကတိၤဖုၣ်ကိာ် ဒ်အံၤလီၤ– “ယဲဒၣ်အံၤ,ယမ့ၢ်ယွၤ, နကစၢ်လၢအသိၣ်လိနၤ ဒ်သိးနကဘၣ်ဘျုးဘၣ်ဖှိၣ်, ဒီးယဒုးလဲၤနၤလၢ ကျဲလၢနဂ့ၤလဲၤန့ၣ်လီၤ.”—ယၡါယၤ ၄၈:၁၇.
ဝံတၢ်စံးပာ်အလံာ်တဘ့ၣ်
ပှၤကွဲးလံာ်စီဆှံ ယၡါယၤတဲဆိပာ်ဝဲ ဘၤဘူၤလိၣ်အတၢ်လီၤပှီၢ်အဂ့ၢ်
၁၃. ဘၣ်ဃးဒီးဘၤဘူၤလိၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤဘိးထီၣ် ဝံယၡါယၤအသးလၢ ကကွဲးနီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲး မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၁၃ လံာ်စီဆှံပူၤအိၣ်ဒီး ဝံအတၢ်စံးပာ်အါမးဒီး အါတက့ၢ်န့ၣ် လၢပှဲၤတ့ၢ်လံန့ၣ်လီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်အဒိ တခါအံၤတက့ၢ်. ဝံယၡါယၤလၢ အအိၣ်မူတ့ၢ်ဖဲ ချ.ခ.န. ဃိးကယၤန့ၣ် ယဟိဝၤ ကတိၤဆိပာ်တၢ်လၢအီၤ လၢဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ် ကဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. (ယၡါယၤ ၁၃:၁၉; ၁၄:၂၂, ၂၃) ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ ဝ့ၢ်အံၤကဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤအီၤ ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. သုးမုၢ်သံၣ်ဘိလၢ အနုာ်လီၤဒုးတၢ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် ကမၤလီၤသံးကွံာ် ဘၤဘူၤလိၣ်အထံကျိဒီး တၢ်ဒုးတကဲထီၣ်ဘၣ်ဒီး ကဟဲနုာ်လီၤဆူ ဝ့ၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်, ဝံယၡါယၤ အတၢ်စံးပာ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ စီၤပၤလၢကမၤနၢၤ ဘၤဘူၤလိၣ်န့ၣ် အမံၤမ့ၢ်—ကိရ့ၣ်လီၤ.—ယၡါယၤ ၄၄:၂၇- ၄၅:၂.
၁၄, ၁၅. ဝံယၡါယၤအတၢ်စံးပာ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတနီၤလၢ အဘၣ်ဃးဒီး ဘၤဘူၤလိၣ်န့ၣ် လၢပှဲၤထီၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၄ ပူၤကွံာ်အနံၣ် ၂၀၀ ဃၣ်ဃၣ်—ချ.ခ.န ၅၃၉, လါအီးကထိဘၢၣ် ၅/၆ အနၤန့ၣ်—သုးမုၢ်သံၣ်ဘိတဖု သူၣ်လီၤအသးလၢ ဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်အဃၢၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ်အသုးခိၣ်မ့ၢ် မတၤလဲၣ်. ဖၢၡၣ် (ပၤရၣ်) အစီၤပၤ ကိရ့ၣ်လီၤ. ထဲန့ၣ်ဒီးတၢ်မၤအသးအံၤ ဒုးအိၣ်ထီၣ် ဝံအတၢ်စံးပာ်လၢ အလီၤကမၢကမၣ် တမံၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်တၢ်တဲဆိပာ်အသိး တၢ်ဒုးတကဲထီၣ်ဘၣ်ဒီး ကိရ့ၣ်အသုးမုၢ်န့ၣ် နုာ်လီၤဆူ ဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်အပူၤ ကန့ၢ်ဧါ.
၁၅ ပှၤဘၤဘူၤလိၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် မၤဝဲမူးပွဲဖဲ နၤဝဲန့ၣ်ဒီး ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် အဝ့ၢ်ခိၣ်ဒူဖးဒိၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢလီၤ. ဖဲန့ၣ်အကတီၢ်, ကိရ့ၣ်န့ၣ် ဘိးကပၤကွံာ်ဝဲ ထံကျိထံလၢ အဟဲယွၤလီၤ ခီဂာ်ဝ့ၢ်ပူၤန့ၣ်လၢ တၢ်ကူၣ်သ့လီၤ. တယံာ်ဘၣ်ဒီး ထံလီၤသံးကွံာ် တုၤဒၣ်လဲာ်လၢ အဝဲအပှၤတဖၣ် ခီဂာ်ထံကျိအခံဒးဒီး သုးဘူးအသးဆူ ဝ့ၢ်ခိၣ်ဒူန့ၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ကိရ့ၣ် အသုးမုၢ်န့ၣ်ခီဂာ် ဘၤဘူၣ်လိၤ အဝ့ၢ်ခိၣ်ဒူ ကသ့ဒ်လဲၣ်. လၢတၢ်ဂ့ၢ်တမံၤမံၤအဃိ, နၤဝဲန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် အိးထီၣ်ပာ်ဝဲ ဝ့ၢ်အပဲတြီ လၢတၢ်တပလီၢ်သးအပူၤန့ၣ်လီၤ.
၁၆. (က) တၢ်ကဲထီၣ်အသးလၢခံကတၢၢ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးဘၤဘူၤလိၣ်န့ၣ် ယၡါယၤ တဲဆိပာ်ဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) ယၡါယၤအတၢ်စံးပာ်လၢ ဘၤဘူၤလိၣ် ကအိၣ်လီၤဃီန့ၣ် လၢပှဲၤထီၣ်တုၤထဲလဲၣ်.
၁၆ ဘၣ်ဃးဒီးဘၤဘူၤလိၣ်န့ၣ် တဲဆိပာ်ဝဲဒ်အံၤလီၤ– “ပှၤတအိၣ်တဆိးဘၣ်လၢအပူၤ လီၤထူလီၤယိာ်, ဒီးပှၤအလီၢ် တလီၤစံာ်ဘၣ်လၢ အပူၤအစိၤစိၤ အဃၣ်ဃၣ်လီၤ. ဒီးပှၤဧ့ရ့းဖိ တသူၣ်ဒဲဖဲန့ၣ်ဘၣ်, ဒီးပှၤကွၢ်သိတဒုး ကိာ်လီၤတၢ်ဖဲန့ၣ်ဘၣ်.” (ယၡါယၤ ၁၃:၂၀) ဝံအတၢ်စံးပာ်အပူၤ တဲပာ်စၢၤဝဲလၢ ဝ့ၢ်ကလီၤပှီၢ်အဂ့ၢ် တကးဘၣ်လီၤ. ပာ်ဖျါဝဲလၢ ဘၤဘူၤလိၣ်န့ၣ် ကအိၣ်လီၤဃီ လီၤထူလီၤယိာ်လီၤ. တၢ်အုၣ်အသးလၢ တၢ်ကတိၤတဖၣ် ဟဲလၢပှဲၤထီၣ်န့ၣ် နထံၣ်ဘၣ်သ့လီၤ. လၢပျၢၤဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်လၢ တၢ်တအိၣ်တဆိးဘၣ်လၢအပူၤ—အိၣ်ယံၤဝဲဒီး ကီၢ်အံၣ်ရးအဝ့ၢ် ဘၢးကဒဲးကလံၤထံးတခီ အမံးလး ၅၀ ဃၣ်ဃၣ်—န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်အုၣ်အသးလၢ ယဟိဝၤစံးတ့ၢ်ဝဲ ခီဖျိလၢဝံယၡါယၤလၢ “ယကခွဲသိၣ်အီၤဒီး နီၣ်ခွဲသိၣ်မၤဟးဂီၤတၢ်လီၤ” အံၤလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.—ယၡါယၤ ၁၄:၂၂, ၂၃. *
ဘၤဘူၤလိၣ် အတၢ်ဟးဂူာ်ဟးဂီၤတဖၣ်
၁၇. လံာ်စီဆှံ ဝံအတၢ်စံးပာ် လၢအလၢပှဲၤထီၣ်တဖၣ်န့ၣ် မၤဂၢၢ်ကျၢၤ ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်ဒ်လဲၣ်.
၁၇ ခီဖျိလၢ ပဆိကမိၣ်နီၤဖး လံာ်စီဆှံအံၤမ့ၢ် ဝံအတၢ်စံးပာ်လံာ်တဘ့ၣ်လၢ ပနာ်အီၤသ့အဃိ ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် ဂၢၢ်ကျၢၤတမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. မ့ၢ်လီၤ, ယဟိဝၤကစၢ်ယွၤ မၤလၢပှဲၤထီၣ်တ့ၢ်လံ အတၢ်စံးပာ်လၢ ညါခီတဖၣ်အဃိ အတၢ်စံးပာ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးဟီၣ်ခိၣ်ပၤရဒံစူးစ့ၢ်ကီး ကမၤလၢပှဲၤဝဲဒၣ်န့ၣ် ပနာ်အလီၢ်အိၣ်န့ၣ်လီၤ. (၄ မိၤၡ့ ၂၃:၁၉) နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, ပအိၣ်ဒီး ‘တၢ်မုၢ်လၢ် တၢ်မူအထူအယိာ်လၢ ယွၤလၢအကတိၤတၢ်ကဘျံးကဘျၣ် တသ့ဘၣ်တဂၤ စံးပာ်ဝဲလၢ ဟီၣ်ခိၣ်တချုးကဲထီၣ်ဒံးဘၣ်’ လီၤ.—တံးတူး ၁:၁-၃. *
“ယွၤအကလုၢ်ကထါန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မူလီၤ”
၁၈. ခရံာ်အတၢ်မၢဖိ ပီလူး ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်မနုၤတဖၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီး “ယွၤအကလုၢ်ကထါ” လီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ်လဲၣ်.
၁၈ တၢ်နီၤဖးအံၤအပူၤ တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ပကတိၤသကိးဝံၤတဖၣ်န့ၣ် ဖျါတြၢၤကလာ်လၢ လံာ်စီဆှံအံၤ မ့ၢ်လံာ်လီၤဆီနီၢ်နီၢ် တဘ့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့, လံာ်စီဆှံအလုၢ်အပှ့ၤန့ၣ် တမ့ၢ်ထဲဒၣ်လံာ်ပူၤ တၢ်ဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့လိာ်သး, စဲအ့ၣ်ဒီး တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ အတၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲး, တၢ်ကူၣ်သ့လၢအဘျုးအိၣ်ဒီး ဝံအတၢ်စံးပာ်လၢ ပနာ်အီၤသ့တဖၣ်တကးဘၣ်. ခရံာ်အတၢ်မၢဖိ ပီလူးကွဲးဝဲဒ်အံၤလီၤ_“ယွၤအကလုၢ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်မူ, ဒီးမၤတၢ်သ့, ဒီးအကနၣ်အ့ၣ်တၢ်ဂ့ၤန့ၢ် နးတဘ့ၣ်လၢ အကနၣ်ခံခီလိာ်, ဒီးဆဲးဖျိတုၤအနီၤဖး ပတၢ်မူဒီးပသး, ဒီးတၢ်အဆၢတၢ်အကံၢ်, ဒီးမ့ၢ်တၢ်လၢ အသ့ၣ်ညါပသး အတၢ်ဆိကမိၣ်ဒီး အကူၣ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.”—ဧ့ၤဘြံၤ ၄:၁၂.
၁၉, ၂၀. (က) ဒ်သိးပသမံသမိးလီၤက့ၤပသး ကသ့အဂီၢ် လံာ်စီဆှံမၤစၢၤပှၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်. (ခ) နကပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးက့ၤ ယွၤအတၢ်ဟ့ၣ်လီၤဆီလၢအမ့ၢ် လံာ်စီဆှံအံၤဒ်လဲၣ်.
၁၉ ပမ့ၢ်ဖးယွၤ “အကလုၢ်ကထါ”, မ့တမ့ၢ် တၢ်ကစီၣ်လၢ လံာ်စီဆှံပူၤန့ၣ် မၤလဲလိာ်ပတၢ်အိၣ်မူသ့န့ၣ်လီၤ. အဝဲမၤစၢၤပှၤသ့လၢ ပကသမံသမိးလီၤက့ၤပသး တဒ်သိးလၢညါ နီတဘျီဘၣ်လီၤ. ဘၣ်တဘၣ် ပကစံးလၢ ပအဲၣ်ကစၢ်ယွၤလီၤ, ဘၣ်ဆၣ် ပတၢ်မၤထွဲ လံာ်စီဆှံလၢ ဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤလၢ ယွၤအသးစီဆှံ အတၢ်သိၣ်လိအံၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် ပတၢ်ဆိကမိၣ်နီၢ်နီၢ်, ပသးအတၢ်ကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤ နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ.
၂၀ လံာ်စီဆှံမ့ၢ် လံာ်နီၢ်နီၢ်လၢ ယွၤအအိၣ်လီၤ. မ့ၢ်လံာ်လၢ ပကြၢးဖး, ဃုသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်, ဒီးအဲၣ်အီၤန့ၣ်လီၤ. ပာ်ဖျါနတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤ တၢ်ဟ့ၣ်လၢယွၤအအိၣ်အံၤ ခီဖျိ ကွၢ်ထံထံဆးဆးကဒီးဆူညါ တၢ်အိၣ်လၢ လံာ်စီဆှံပူၤတဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်ဒီး နကနၢ်ပၢၢ်ထီၣ် ယွၤအတၢ်တိာ်ပာ်လၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. တၢ်တိာ်ပာ်ဝဲန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးကဟဲကဲထီၣ်အသး ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ပကမၤလိသကိးလၢ တၢ်နီၤဖးလၢခံန့ၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 6 ပှၤတနီၤနီၤမ့ၢ်စံးဝဲလၢ လံာ်စီဆှံအကတြူၢ်တနီၤ အညါပူၤန့ၣ် ထီဒါလိာ်သးဒီး အကတြူၢ်အဂၤသနာ်က့ တၢ်အံၤန့ၣ် အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိတအိၣ်ဘၣ်. ကွၢ်ယဟိဝၤ အပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ထုးထီၣ်ဝဲ လံာ်လၢအမ့ၢ်, လံာ်စီဆှံ—မ့ၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါဧါ, ပှၤကညီအကလုၢ်ကထါဧါ (ပံၤယီၤကျိာ်), တၢ်နီၤဖး ၇ န့ၣ်တက့ၢ်.
^ လံာ်အဆၢ. 9 အဒိ, ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ လူၤကၣ် ၃:၂၃- ၃၈ ပာ်ဖျါဝဲ ကစၢ်ခရံာ်အစဲၤအသွဲၣ် လၢလၢပှဲၤပှဲၤန့ၣ်တက့ၢ်.
^ လံာ်အဆၢ. 16 တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအဂၤတဖၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးလံာ်စီဆှံပူၤ ဝံအတၢ်စံးပာ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်, ကွၢ်ဘရိၣ်ခၠၣ်လၢအမ့ၢ် လံာ်တဘ့ၣ်လၢ ပှၤကိးဂၤဒဲးအဂီၢ်, လံာ်ကဘျံးပၤ ၂၇-၉ (ပံၤယီၤကျိာ်), လၢယဟိဝၤ အပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ထုးထီၣ်ဝဲန့ၣ်တက့ၢ်.
^ လံာ်အဆၢ. 17 ဘၤဘူၤလိၣ် အတၢ်ဟးဂီၤအံၤ မ့ၢ်ဒၣ်လံာ်စီဆှံ ဝံအတၢ်စံးပာ်လၢ အလၢပှဲၤထီၣ်တ့ၢ်လံ အကျါတခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်အဒိအဂၤတဖၣ်န့ၣ် ပာ်ဃုာ်ဒီး ဝ့ၢ်စိၢ်ဒီး နံၤနဝ့အတၢ်ဟးဂီၤ စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. (ယဃ့းစက့လး ၂၆:၁-၅; စဖါနယၤ ၂:၁၃-၁၅) လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ, ဒၤနံးယ့လး အတၢ်စံးပာ်အပူၤ ဟီဆိပာ်ဝဲလၢ ဘၤဘူၤလိၣ်အတၢ်ပၢ ဝံၤအလီၢ်ခံ ဟီၣ်ခိၣ်ဘီမုၢ် [အ့ၣ်ပၣ်ယၣ်] လၢကဟဲပၢၢ်ထီၣ် တဆီဘၣ်တဆီအဂ့ၢ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အကျါ ပာ်ဃုာ်ဒီး မံဒိၣ်-ဖၢၡၣ်ဒီး ကရံးစ်လီၤ. (ဒၤနံးယ့လး ၈:၅-၇, ၂၀-၂၂) တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် ဝံအတၢ်စံးပာ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးမ့းၡံအၤန့ၣ် ဟဲလၢပှဲၤထီၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ကွၢ်တၢ်ပိာ်ထွဲ လံာ်ကဘျံးပၤ ၁၉၉-၂၀၁ န့ၣ်တက့ၢ်.
တၢ်ဂ့ၤအဂၤလၢ နကဘၣ်သး
ဘၣ်ဃးဒီးပှၤ
ဘၣ်မနုၤအဃိ ဘၣ်မၤလိလံာ်စီဆှံလဲၣ်—အထီ
လံာ်စီဆှံမၤစၢၤ ပှၤလၢအကကွဲၢ်တဖၣ် ဒ်သိးကသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်သံကွၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်တဖၣ်အံၤအတၢ်စံးဆၢလီၤ
လံာ်စီဆှံ အတၢ်သိၣ်လိလၢ အရ့ဒိၣ်တဖၣ်
လံာ်စီဆှံန့ၣ် အမ့ၢ်အတီဧါ
ကစၢ်ယွၤ မ့ၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ လံာ်စီဆှံ သၢပျၢၤန့ၣ် လံာ်အံၤ ကလီၤဆီန့ၢ်ဒံး လံာ်အဂၤတဖၣ်လီၤ.
