တၢ်ပိာ်ထွဲ
ၡံအိလ် ဒီး ဟ့ဒံစ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်
ကျိာ်အခီၣ်ထံးအပူၤ, ဧ့ၤဘြံၤတၢ်ကတိၤ ၡံအိလ်ဒီး အခီပညီလီၤဂာ်ဒီးအီၤ ကရံးစ်တၢ်ကတိၤ ဟ့ဒံစ်န့ၣ် လၢလံာ်စီဆှံပူၤ သူဝဲအဘျီ ၇၀ ဘျဲၣ်လီၤ. တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤန့ၣ် ဘၣ်ဃးလိာ်သးဒီး တၢ်သံလီၤ. လံာ်စီဆှံကွဲးကျိးတနီၤန့ၣ် ကွဲးကျိးဝဲ တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤလၢ “တၢ်သွၣ်ခိၣ် [ပျုၤပူၤ],” “လရာ်,” မ့တမ့ၢ် “တၢ်ပူၤ” လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ကျိာ်အါတက့ၢ်န့ၣ် တၢ်ကတိၤတအိၣ်လၢ ကပာ်ဖျါ ဧ့ၤဘြံၤဒီးကရံးစ် တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ အခီပညီ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဟီၣ်ခိၣ်သီ လံာ်စီဆှံကွဲးကျိးန့ၣ် သူဝဲတၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤလၢ “ၡံအိလ်” ဒီး “ဟ့ဒံစ်” လီၤ. တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤန့ၣ် နီၢ်နီၢ်အခီပညီအိၣ်ဒ်လဲၣ်. လံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ် သူဝဲတၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်ပကကွၢ်သကိးတက့ၢ်.
စံၣ်တဲၤ. ၉:၁၀ န့ၣ်စံးဝဲဒ်အံၤလီၤ– “တၢ်မၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်ကူၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်သ့ၣ်ညါမ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်ကူၣ်သ့မ့ၢ်ဂ့ၤ, တအိၣ်ဘၣ်လၢ ပျုၤပူၤ [“ၡံအိလ်,” ဟသ]ဖဲ နလဲၤတၢ်န့ၣ်ဘၣ်လီၤ.” ၡံအိလ်မ့ၢ် တၢ်ယၢၤဖျါထီၣ် တၢ်သွၣ်ခိၣ်အလီၢ် လီၤလီၤဆီဆီလၢ ပဘျၢလီၤပှၤလၢ ပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဖၣ် မ့တမ့ၢ် ထဲဒၣ်ပှၤတဂၤအဂီၢ်န့ၣ်ဧါ. တမ့ၢ်ဘၣ်. တၢ်ဘျၢလီၤပှၤ လီၤလီၤဆီဆီအလီၢ်, မ့တမ့ၢ် တၢ်သွၣ်ခိၣ်အဂီၢ် လံာ်စီဆှံတသူဝဲ ၡံအိလ် ဒီးဟ့ဒံစ်ဘၣ် ဒီးသူဝဲဧ့ၤဘြံၤဒီး ကရံးစ်အတၢ်ကတိၤ အဂၤတမံၤလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၂၃:၇-၉; မးသဲ ၂၈:၁) အါန့ၢ်အန့ၣ် တၢ်သွၣ်ခိၣ်တခါလၢ တၢ်ဘျၢလီၤ ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဒူၣ် မ့တမ့ၢ် ပှၤအါဂၤတပူၤဃီအဂီၢ် လံာ်စီဆှံတသူဝဲ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “ၡံအိလ်” ဘၣ်.—၁ မိၤၡ့ ၄၉:၃၀, ၃၁.
မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဒီး “ၡံအိလ်” န့ၣ်ယၢၤဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်လီၢ်မနုၤလဲၣ်. ယွၤအကလုၢ်ကထါ ပာ်ဖျါဝဲလၢ “ၡံအိလ်” မ့တမ့ၢ် “ဟ့ဒံစ်” န့ၣ်ယၢၤဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်သွၣ်ခိၣ်အါမးတကးဘၣ်လီၤ. အဒိ, ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ ယၡါယၤ ၅:၁၄ န့ၣ်ပာ်ဖျါဝဲလၢ “ပျုၤပူၤ [“ၡံအိလ်,” ဟသ] မၤလဲၢ်ထီၣ်အသး, ဒီးအဲးထီၣ်အထးခိၣ် ဆံးလဲၢ်ဆံးလဲၢ် အနီၣ်ထိၣ်တအိၣ်ဘၣ်” န့ၣ်တက့ၢ်. ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ၡံအိလ်န့ၣ် ပှၤဘျၢလီၤ ပှၤအါမးလၢ ပဂံၢ်ထီၣ်ဒွးထီၣ်တသ့ သနာ်က့ လီၤဂာ်လၢ အတၢ်သးလီတလၢာ်ဘၣ်. (ကတိၤဒိ ၃၀:၁၅, ၁၆) တလီၤဂာ်ဒီး တၢ်လီၢ်နီၢ်ကီၢ်လၢ ပှၤဘျၢလီၤပှၤ သ့ဒၣ်စှၤဂၤဘၣ်ဒီး ‘ပျုၤပူၤ [“ၡံအိလ်,” ဟသ] န့ၣ်တပှဲၤဘၣ်ဝဲဘၣ်.’ (ကတိၤဒိ ၂၇:၂၀) ၡံအိလ် ပှဲၤလံန့ၣ် တအိၣ်ဘၣ်. တၢ်တြီတအိၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ၡံအိလ်ဒီး ဟ့ဒံစ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လီၢ် နီၢ်ကီၢ်တခါလၢ တၢ်လီၢ်လီၤလီၤ ဆီဆီတခါဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ်, အဲၣ်ဒိးစံးဝဲလၢ ကယဲၢ်ပှၤသံခဲလၢာ် အတၢ်သွၣ်ခိၣ်ခဲလၢာ်လီၤ, မ့ၢ်တၢ်လီၢ်ဒိလီၤ တခါလၢ ပှၤအါဂၤမံလၢတၢ်သံ အလီၢ်န့ၣ်လီၤ.
လံာ်စီဆှံ အတၢ်သိၣ်လိလၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် မၤစၢၤပှၤလၢ ပကနၢ်ပၢၢ်လီၤတံၢ်အါထီၣ် “ၡံအိလ်” ဒီး “ဟ့ဒံစ်” အခီပညီအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယွၤအကလုၢ်ကထါ ပာ်ဖျါဘၣ်ဃးဝဲ ၡံအိလ်ဒီး ဟ့ဒံစ်လၢ ပှၤလၢကဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤတဖၣ် အတၢ်သံန့ၣ်လီၤ. * (ယိၤဘး ၁၄:၁၃; မၤတၢ် ၂:၃၁; လီၣ်ဖျါ ၂၀:၁၃) ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ပှၤလၢအအိၣ်လၢ ၡံအိလ် မ့တမ့ၢ် ဟ့ဒံစ် တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢ အဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤ တဖၣ်တကးဘၣ် ပာ်ဃုာ်ဒီး ပှၤလၢတဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ကစၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၃၇:၃၅; စံး. ၅၅:၁၄) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ လံာ်စီဆှံသိၣ်လိဝဲလၢ “ပှၤသံအတီမ့ၢ်ဂ့ၤ, တတီမ့ၢ်ဂ့ၤ ကဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤလီၤ.”—မၤတၢ် ၂၄:၁၅.
^ လံာ်အဆၢ. 1 လီၤဆီလိာ်သးဒီးတၢ်အံၤန့ၣ်, ပာ်ဖျါဝဲလၢ ပှၤသံတ့ၢ်လၢ တဂဲၤဆၢထၢၣ်လၢၤဘၣ် တဖၣ်န့ၣ်တအိၣ်ဖဲ ၡံအိလ်, မ့တမ့ၢ် ဟ့ဒံစ်ဘၣ်ဒီး အိၣ်ဝဲဖဲ “လရာ် [“ဂဟဲနၢ်,” ဟသ]” န့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၅:၃၀; ၁၀:၂၈; ၂၃:၃၃) ဒ်ၡံအိလ်ဒီး ဟ့ဒံစ်အသိး ဂဟဲနၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လီၢ်နီၢ်ကီၢ် တခါဘၣ်.
