တၢ်မၤလိ ၁၂
တဲတၢ်လၢအကဲထီၣ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ပှၤဂၤအဂီၢ်တက့ၢ်
“တၢ်ကတိၤအအၢအသီန့ၣ် မ်သုသုတဒုးဟဲထီၣ်လၢ သုကိာ်ပူၤနီတဘီတဂ့ၤ . . . ကတိၤတၢ်ဂ့ၤလၢ တၢ်မၤထီၣ်မၤထီတၢ် ဖဲအလီၢ်အိၣ်တက့ၢ်.”—အ့းဖ့းစူး ၄:၂၉.
၁-၃. (က) ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ဟ့ၣ်မနုၤတမံၤလဲၣ်, ဒီးပသူကမၣ်ဘၣ်အီၤသ့ဒ်လဲၣ်. (ခ) ပကဘၣ်သူတၢ်ဟ့ၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်ကတိၤတၢ်န့ၣ်ဒ်လဲၣ်.
ပၢ်တဂၤ ဟ့ၣ်လီၤအဖိခွါ လ့ၣ်ယီၢ်တခိၣ်လီၤ. ဒီးပၢ်တဂၤအံၤ သးခုဝဲဒိၣ်မး မ့ၢ်လၢအဝဲဟ့ၣ်အဖိခွါ တၢ်ဟ့ၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဖိခွါမ့ၢ်ယီၢ်လ့ၣ်ယီၢ်နါစံၣ်နါစိၤ ဒီးမ့ၢ်မၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးပှၤဂၤန့ၣ် အပၢ်ကတူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်.
၂ ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ် ကစၢ်လၢအဟ့ၣ်လီၤပှၤ “ကယဲၢ်တၢ်ဟ့ၣ်အဂ့ၤအဝါ, ဒီးကယဲၢ်တၢ်ဟ့ၣ် အလၢအပှဲၤတမံၤလၢ်လၢ်” န့ၣ်လီၤ. (ယၤကိာ် ၁:၁၇) ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်လီၤပှၤအကျါန့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်ဒ်သိး ပတဲတၢ်ကသ့အဂီၢ်လီၤ. ခီဖျိလၢတၢ်ဟ့ၣ်အံၤအဃိ ပတဲဖျါထီၣ်ပတၢ်ဆိကမိၣ် ဒီးပတၢ်တူၢ်ဘၣ်သ့ဝဲလီၤ. တကးဒံးဘၣ် ပတဲတၢ်လၢ အကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢပှၤဂၤအဂီၢ် ဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအဝဲသ့ၣ်သ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်လၢပတဲန့ၣ် မၤဘၣ်ဒိပှၤဂၤအသးသ့ဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ.
၃ ပတၢ်ကတိၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးအစိအကမီၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤသိၣ်လိပှၤ ဒ်သိးပသူပတၢ်ကတိၤလၢ အဂ့ၤကတၢၢ်ကသ့အဂီၢ်လီၤ. အဝဲတဲပှၤလၢ “တၢ်ကတိၤအအၢအသီန့ၣ်, မ်သုသုတဒုးဟဲထီၣ်လၢ သုကိာ်ပူၤနီတဘီတဂ့ၤ. ဒ်သိးပှၤနၢ်ဟူတၢ်တဖၣ် ကန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးအဖှိၣ်ဒီး, ကတိၤတၢ်ဂ့ၤလၢတၢ်မၤထီၣ်မၤထီ တၢ်ဖဲအလီၢ်အိၣ်တက့ၢ်.” (အ့းဖ့းစူး ၄:၂၉) ဒ်သိး ပကသူတၢ်ဟ့ၣ်အံၤ ဒ်ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘၣ်သးအသိး ဒီးပတၢ်ကတိၤကကဲထီၣ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢပှၤဂၤအဂီၢ်န့ၣ် ခဲအံၤ ပကဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ ကမၤစၢၤပှၤလီၤ.
ပကဘၣ်ပလီၢ်ပသး ဘၣ်ဃးဒီး ပတၢ်ကတိၤ
၄, ၅. ပတၢ်ကတိၤအိၣ်ဒီး အစိအကမီၤန့ၣ် လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၄ ပတၢ်ကတိၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးအစိအကမီၤ အဃိပကတဲတၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးပကတဲအီၤဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်ပလီၢ်ပသးလီၤ. ကတိၤဒိ ၁၅:၄ တဲဝဲလၢ “ပှၤအပျ့ၤလၢအမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မူအသ့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်လီတၢ်လၢအီၤန့ၣ် မၤကၢ်ပှၤအသးလီၤ.” ဒ်သ့ၣ်လၢအဃံလၤတထူၣ် ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ကဒုအသိး တၢ်ကတိၤလၢအမုာ်န့ၣ် မၤဖှံထီၣ်က့ၤပှၤဂၤအသးသ့ဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ်ကတိၤလၢအဆူၣ်အကိၤန့ၣ် မၤဘၣ်ဒိပှၤသး ဒီးအဝဲသ့ၣ်တူၢ်ဘၣ်ဝဲတမုာ်ဘၣ်.—ကတိၤဒိ ၁၈:၂၁.
၅ ကတိၤဒိ ၁၂:၁၈ တဲဝဲလၢ “ပှၤလၢအကတိၤဖဲအခိၣ်စၢၢ်ဆၢ ဒ်နးဧိၤဘီဧိၤဆဲးတၢ်အသိးန့ၣ် အိၣ်ဝဲလီၤ.” ပမ့ၢ်တတဲတၢ်မုာ်မုာ်န့ၣ် ပမၤဆါပှၤသးဒီး မၤဟးဂီၤပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး အဝဲသ့ၣ်သ့ဝဲလီၤ. မ့ၢ်နတူၢ်ဘၣ်တၢ်ကတိၤလၢ အမၤဆါနသးဒ်နးဧိၤဘီဧိၤ ဆဲးတၢ်အသိးတဘျီဘျီဧါ. ဘၣ်ဆၣ် လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤတဲကဒီးဝဲလၢ “မ့မ့ၢ်ပှၤကူၣ်တၢ်သ့အပျ့ၤန့ၣ် မၤဘျါက့ၤတၢ်လီၤ.” ပှၤတဂၤမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဒိသူၣ်ဒိသး ဒီးကတိၤတၢ်ဒီးပှၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤန့ၣ် မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤပသးသ့ဝဲ ဒီးပတၢ်နၢ်ပၢၢ်ကမၣ်လိာ်သးမ့ၢ်အိၣ်ဒၣ်လဲာ် မၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤပတၢ်ရ့လိာ်သးသ့ဝဲလီၤ. (ဖး ကတိၤဒိ ၁၆:၂၄ တက့ၢ်.) ပမ့ၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤလၢ ပတၢ်ကတိၤတဖၣ် မၤဘၣ်ဒိပှၤသး မ့တမ့ၢ် မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤပှၤသးသ့န့ၣ် ပကပလီၢ်ပသး ဒ်သိးပကသူတၢ်ကတိၤလၢအဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.
၆. ဒ်သိးပကပၢၤဃာ်ပပျ့ၤအဂီၢ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး သပှၢ်ကတၢၢ်လဲၣ်.
၆ ခံမံၤတမံၤန့ၣ် မ့ၢ်လၢပတလၢတပှဲၤဘၣ်အဃိ ပကဘၣ်ပလီၢ်ပသး ဘၣ်ဃးဒီးပတၢ်ကတိၤလီၤ. အါတက့ၢ်ပတၢ်ကတိၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အိၣ်လၢပသးပူၤဒီးလံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “ပှၤကညီအသးကူၣ်ထီၣ်တၢ်မၤအအၢအသီ” လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၈:၂၁; လူၤကၣ် ၆:၄၅) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဒ်သိးပပၢၤဃာ်ပပျ့ၤကသ့အဂီၢ် ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. (ဖး ယၤကိာ် ၃:၂-၄ တက့ၢ်.) ဘၣ်ဆၣ် ပမၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤပတၢ်စံးတၢ်ကတိၤသ့ဝဲလီၤ.
၇, ၈. ပတၢ်ကတိၤန့ၣ် မၤဘၣ်ဒိပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်.
၇ သၢမံၤတမံၤန့ၣ် ဘၣ်ဃးဒီးပတၢ်စံးတၢ်ကတိၤ ပကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်စံးဆၢဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် အဃိပကဘၣ်ပလီၢ်ပသးလီၤ. ယၤကိာ် ၁:၂၆ တဲဝဲလၢ “ပှၤတဂၤဂၤမ့ၢ်ဆိကမိၣ်လၢ အမ့ၢ်ပှၤဘါယွၤဖိဒီး, မ့ၢ်တမၤနၢၤဘၣ်အပျ့ၤဘၣ်, မ့မ့ၢ်အလီလီၤအသးဒီး, အဝဲဒၣ်အတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကလီကလီလီၤ.” လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပမ့ၢ်တပလီၢ်ပသး ဘၣ်ဃးဒီးပတၢ်ကတိၤန့ၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်ဒိ မ့တမ့ၢ် ဟးဂီၤသ့ဝဲလီၤ.—ယၤကိာ် ၃:၈-၁၀.
၈ ပကတဲတၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးပကတဲအီၤဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ ပကဘၣ်ပလီၢ်ပသးန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပသူတၢ်ဟ့ၣ်လၢအမ့ၢ်တၢ်ကတိၤ ဒ်ယဟိဝၤယွၤဘၣ်အသးအသိးကသ့အဂီၢ် ပကဃုသ့ၣ်ညါ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ကတိၤလၢ ပကဘၣ်ဟးဆှဲးအီၤတဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကတိၤလၢ အမၤဟးဂီၤပှၤဂၤအသး
၉, ၁၀. (က) မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ညီနုၢ်သူဝဲ တၢ်ကတိၤ မနုၤတဖၣ်လဲၣ်. (ခ) ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်ဟးဆှဲး တၢ်ကတိၤ လၢအလီၤသးဘၣ်အၢလဲၣ်.
၉ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤအါဂၤဆိၣ်တၢ်ထုတၢ်, ဒီးသူတၢ်ကတိၤလၢ အလီၤသးဘၣ်အၢတဖၣ်လီၤ. ပှၤအါဂၤဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ဆိၣ်တၢ် ဒ်သိးအတၢ်ကတိၤအခီပညီ ကဆူၣ်ထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. ပှၤမၤလီၤနံၤတၢ်တဖၣ် ညီနုၢ်သူဝဲတၢ်ကတိၤလၢ အလီၤသးဘၣ်အၢလၢ ကမၤလီၤနံၤတၢ်အဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်မၢဖိပီလူးတဲဝဲလၢ “ဘၣ်ဆၣ်အခဲအံၤ, ညိကွံာ်တၢ်သူၣ်ဒိၣ်သးဖျိး, တၢ်သူၣ်ထီၣ်သးထီၣ်, တၢ်သူၣ်ဟ့သးဟ့ဒီး တၢ်ကတိၤစံးအၢစံးသီပှၤဂၤ, တၢ်ကတိၤဘၣ်အၢဘၣ်သီတဖၣ်တက့ၢ်. ဒီးတၢ်ကတိၤလၢအတကြၢးတဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်, တဘၣ်ဒုးဟးထီၣ်အီၤလၢ သုထးခိၣ်နီတဘီတဂ့ၤ.” (ကလီးစဲ ၃:၈, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) ဒီးစီၤပီလူးတဲကဒီးဝဲလၢ “တၢ်ကတိၤလိာ်ဃိၢ်လိာ်ကွဲန့ၣ်, [မ့မ့ၢ်တၢ်လၢ] အတဂ့ၤတဘၣ်ဘၣ်ဒီး, သုတကတိၤအီၤတဂ့ၤ.”—အ့းဖ့းစူး ၅:၃, ၄.
၁၀ ပှၤမ့ၢ်သူတၢ်ကတိၤလၢ အလီၤသးဘၣ်အၢတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲလုၢ်လၢ်လၢအတကဆှီဘၣ်ဒီး ယဟိဝၤယွၤတဘၣ်အသးဘၣ်. ဒီးပှၤလၢအအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤစ့ၢ်ကီး တဘၣ်အသးဘၣ်. လံာ်စီဆှံတဲဝဲဘၣ်ဃးဒီး ‘တၢ်အိၣ်မူလၢတကဆှီ’ န့ၣ်ပၣ်ဃုာ်လၢ “တၢ်ဖံးတၢ်ညၣ်အတၢ်မၤ” အကျါန့ၣ်လီၤ. (ကလၤတံ ၅:၁၉-၂၁, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) ဒီး ‘တၢ်အိၣ်မူလၢတကဆှီ’ န့ၣ်အိၣ်ဒီးအခီပညီဖးလဲၢ် လၢအပၣ်ဃုာ်ဒီးတၢ်ဒဲးဘးလၢ ပှၤမၤဝဲအါမံၤလီၤ. ပမ့ၢ်မၤလုၢ်လၢ်လၢ အတကဆှီဘၣ်တခါခါန့ၣ် လၢခံပမၤလုၢ်လၢ်လၢ အတကဆှီဘၣ်အဂၤတဖၣ် ညီဝဲလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤဂၤ မ့ၢ်သူတၢ်ကတိၤလၢ အလီၤသးဘၣ်အၢဒိၣ်မးထီဘိ ဒီးအဝဲမ့ၢ်တအဲၣ်ဒိး ဆီတလဲအသးန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲတကြၢးအိၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤလၢၤဘၣ်.—၂ ကရံၣ်သူး ၁၂:၂၁; အ့းဖ့းစူး ၄:၁၉; ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ် ၂၃ လၢလံာ်အကတၢၢ်တက့ၢ်.
၁၁, ၁၂. (က) တၢ်တဲပှၤဂ့ၢ်လၢ အမၤဘၣ်ဒိပှၤဂၤအလၤကပီၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်ဟးဆှဲး တၢ်တဲဟးဂီၤပှၤဂၤအဂ့ၢ်လဲၣ်.
၁၁ ပကဘၣ်ဟးဆှဲး တၢ်တဲပှၤဂၤအဂ့ၢ်လၢအမၤဘၣ်ဒိပှၤဂၤအလၤကပီၤလီၤ. ပှၤအါဂၤန့ၣ်အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါ ပှၤဂၤအဂ့ၢ် ဒီးအဲၣ်ဒိးတဲဝဲဘၣ်ဃးဒီး အသကိးဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ခရံာ်ဖိလၢ တၢ်မၢဖိအစိၤစ့ၢ်ကီး အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ မ့ၢ်အဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ဧါ, ဒီးမ့ၢ်အဝဲသ့ၣ် လိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤတမံၤမံၤဧါ န့ၣ်လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၆:၂၁, ၂၂; ကလီးစဲ ၄:၈, ၉) ဘၣ်ဆၣ် တၢ်တဲပှၤဂၤအဂ့ၢ်န့ၣ် တကဲဘျုးထီဘိဘၣ်. ပမ့ၢ်ဟးတဲတၢ်ဂ့ၢ်လၢ အတလီၤတံၢ်လီၤဆဲး မ့တမ့ၢ် ပာ်ဖျါထီၣ်ပှၤဂၤအတၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးလၢ ပှၤဂၤအဂီၢ်သ့ဝဲလီၤ. တကးဒံးဘၣ် ပမ့ၢ်တပလီၢ်ပသးန့ၣ် တၢ်တဲပှၤဂၤအဂ့ၢ် ကဲထီၣ်တၢ်တဲဟးဂီၤပှၤဂၤအဂ့ၢ်သ့ဝဲလီၤ. အဒိ ယ့ၣ်ၡူးတမၤကမၣ်တၢ် နီတမံၤဘၣ်သနာ်က့ ပှၤဖၤရံၤၡဲတဖၣ် တဲဟးဂီၤအဂ့ၢ်ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ် ဟးပာ်တၢ်ကမၣ်လၢအလိၤန့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၉:၃၂-၃၄; ၁၂:၂၂-၂၄) တၢ်တဲဟးဂီၤပှၤဂ့ၢ်န့ၣ် မၤဟးဂီၤပှၤဂၤ အသူးသ့ၣ်လၤကပီၤ, ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်အ့ၣ်လိာ်ဆိးက့, မၤဘၣ်ဒိပှၤဂၤအသး ဒီးမၤဟးဂီၤတၢ်ရ့လိာ်သးလီၤ.—ကတိၤဒိ ၂၆:၂၀.
၁၂ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးလၢ ပကသူပတၢ်ကတိၤ ဒ်သိးကမၤစၢၤပှၤဂၤဒီး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. အဝဲတအဲၣ်ဒိးလၢ ပကတဲတၢ်ကတိၤလၢ ကကဲထီၣ်တၢ်လီၤမုၢ်လီၤဖးလၢ တံၤသကိးတဖၣ်အဘၢၣ်စၢၤဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤသးဟ့ပှၤလၢ “အထိၣ်အ့ၣ်လိာ်ဆိးက့လိာ် တၢ်လၢဒီပုၢ်ဝဲၢ်အကျါလီၤ.” (ကတိၤဒိ ၆:၁၆-၁၉) ပှၤအဆိကတၢၢ်တဂၤလၢ အတဲဟးဂီၤပှၤဂ့ၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲမုၣ်ကီၤလံၢ်လီၤ. အဝဲတဲဟးဂီၤဝဲ ကစၢ်ယွၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၁၂:၉, ၁၀) မုၢ်မဆါတနံၤညါအံၤ ပှၤအါဂၤ တဲလံၣ်တဲလီပှၤဂ့ၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် လၢခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ပတကြၢးမၤဒ်န့ၣ်ဘၣ်. (ကလၤတံ ၅:၁၉-၂၁) အဃိ ဘၣ်ဃးဒီး ပတၢ်ကတိၤန့ၣ် ပကဘၣ်ပလီၢ်ပသးဒီး တချုးလၢပတဲတၢ် တမံၤမံၤန့ၣ် ပကဘၣ်ဆိကမိၣ်ဆိ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ်လီၤ. တချုးလၢ နဆဲးရၤလီၤပှၤဂ့ၢ်လၢ နနၢ်ဟူလၢပှၤဂၤအအိၣ်န့ၣ် သံကွၢ်လီၤနသးလၢ ‘တၢ်ဂ့ၢ်လၢနကတဲန့ၣ် မ့ၢ်အဘၣ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဧါ, မ့ၢ်အကကဲဘျုးလၢ ပှၤဂၤအဂီၢ်ဧါ, အကစၢ် မ့ၢ်အိၣ်လၢနမဲာ်ညါန့ၣ် မ့ၢ်နတဲကဘူၣ်ဧါ ဒီးပှၤမ့ၢ်ဟးတဲနဂ့ၢ်ဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်နကတူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်.’—ဖး ၁ သ့းစၤလနံ ၄:၁၁ တက့ၢ်.
၁၃, ၁၄. (က) တၢ်ကတိၤတရီတပါန့ၣ် မၤဘၣ်ဒိ ပှၤဂၤအသးကသ့ဒ်လဲၣ်. (ခ) တၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢန့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲဒ်လဲၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ ခရံာ်ဖိတဖၣ် တဘၣ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢ ပှၤဂၤတဖၣ်လဲၣ်.
၁၃ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပဝဲခဲလၢာ် ပတဲဘၣ်တၢ်ကတိၤလၢ ပတအဲၣ်ဒိးတဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပတအဲၣ်ဒိးသူညီနုၢ် တၢ်ကတိၤလၢအတဂ့ၤတဘၣ် မ့တမ့ၢ် တၢ်ကတိၤလၢ အမၤဆါပှၤသးဘၣ်. မ့မ့ၢ်တၢ်ကတိၤတရီတပါန့ၣ် ပတအဲၣ်ဒိးသူနီတဘျီဘၣ်. စီၤပီလူးတဲဝဲလၢ “ကယဲၢ်တၢ်အခၣ်, ဒီးတၢ်သးဒိၣ်, ဒီးတၢ်သးဟ့, ဒီးတၢ်ကလာ်တၢ်, ဒီးဒုၣ်ဒွဲၣ်တၢ် . . . န့ၣ်, ကွံာ်တ့ၢ်ကွံာ်တက့ၢ်.” (အ့းဖ့းစူး ၄:၃၁) တၢ်ကတိၤတရီတပါန့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲတၢ်တဲဆါပှၤဂၤ ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကတိၤဒ်အံၤတဖၣ်န့ၣ် မၤဟးဂီၤပှၤဂၤအလၤကပီၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ်ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အလုၢ်အပှ့ၤတအိၣ်လၢၤဘၣ်. လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဖိသၣ်တဖၣ်န့ၣ် အသးဘၣ်ဒိညီဒိၣ်မးအဃိ ဒ်သိးပသုတမၤဟးဂီၤ အဝဲသ့ၣ်အသး ခီဖျိလၢပတၢ်ကတိၤတဂ့ၤအဂီၢ် ပကဘၣ်ပလီၢ်ပသး သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ.—ကလီးစဲ ၃:၂၁.
၁၄ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကတိၤဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢန့ၣ် လံာ်စီဆှံဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. တၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢပှၤဂၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ ပသးအိၣ်မၤဆါပှၤဂၤအဃိ ပတဲဆါအဝဲသ့ၣ် ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤ တလီၢ်လီၢ်လီၤ. ပှၤတဂၤမ့ၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢ အဖိမ့တမ့ၢ် အသးသမူတံၤသကိးဒ်အံၤန့ၣ် လီၤသးအုးဒိၣ်မးလီၤ. ပမ့ၢ်တဲကဒီးတမံၤန့ၣ် ပှၤတဂၤ မ့ၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢပှၤဂၤ ဒီးအဝဲမ့ၢ်တအဲၣ်ဒိးဆီတလဲအသးန့ၣ် အဝဲတကြၢးအိၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤလၢၤဘၣ်. (၁ ကရံၣ် ၅:၁၁-၁၃; ၆:၉, ၁၀) ဒ်ပမၤလိတ့ၢ်အသိး ပမ့ၢ်တဲတၢ်ကတိၤလၢ အလီၤသးဘၣ်အၢတဖၣ်, အတမ့ၢ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီဘၣ် မ့တမ့ၢ် အတအိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ် ကမၤဘၣ်ဒိ ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးယဟိဝၤယွၤ တကးဒံးဘၣ် ကမၤဘၣ်ဒိ ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ပှၤဂၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကတိၤလၢ အဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤ
၁၅. တၢ်ကတိၤလၢ အမၤထီၣ်မၤထီတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကတိၤဒ်လဲၣ်တဖၣ်လဲၣ်.
၁၅ ပသူတၢ်ဟ့ၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်ကတိၤ ဒ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးအသိး ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပကဘၣ်တဲတၢ်ဒ်လဲၣ် ဒီးတဘၣ်တဲတၢ်ကတိၤ မနုၤတဖၣ်လဲၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံ တပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် လံာ်စီဆှံ ဆီၣ်ထွဲပှၤလၢ ပက “ကတိၤတၢ်ဂ့ၤလၢတၢ်မၤထီၣ်မၤထီတၢ်” အဂီၢ်လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၄:၂၉) တၢ်ကတိၤလၢ အမၤထီၣ်မၤထီတၢ်န့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲတၢ်ကတိၤလၢ အမုာ်, အဂ့ၤဒီးအမ့ၢ်အတီလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ ပကသူပတၢ်ကတိၤဒ်သိး ကမၤစၢၤပှၤဂၤဒီး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပကရီတဲတၢ်ကတိၤလၢ အမၤဘၣ်ဒိ ပှၤဂၤအသးန့ၣ် ညီဝဲလီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ်ကတိၤလၢ အဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤန့ၣ် တညီလၢပကတဲအီၤထီဘိဘၣ် အဃိပကဘၣ်ဆိကမိၣ်ပာ်စၢၤအီၤလီၤ. (တံတူး ၂:၈) ဒ်သိး ပတၢ်ကတိၤ ကကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ပှၤဂၤအဂီၢ်န့ၣ် ခဲအံၤပကဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တနီၤလီၤ.
၁၆, ၁၇. (က) ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးစံးပတြၢၤ ပှၤဂၤတဖၣ်လဲၣ်. (ခ) ပကြၢးစံးပတြၢၤ မတၤတဖၣ်လဲၣ်.
၁၆ ယဟိဝၤယွၤဒီးယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် စံးပတြၢၤပှၤဂၤလီၤ. ပအဲၣ်ဒိးကွၢ်လိမၤဒိး အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၃:၁၇; ၂၅:၁၉-၂၃; ယိၤဟၣ် ၁:၄၇) နမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးလၢ နတၢ်စံးပတြၢၤပှၤဂၤ ကဲထီၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ် နကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ် ဒီးဆိကမိၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. ကတိၤဒိ ၁၅:၂၃ တဲဝဲလၢ “တၢ်ကတိၤတထံၣ်လၢ ပှၤကတိၤဝဲဖဲအဆၢအကတီၢ်ဒၣ်ဝဲန့ၣ် ဂ့ၤဆံးဒိၣ်လဲၣ်.” ဖဲပှၤတဂၤစံးပတြၢၤပှၤလၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အပူၤ မ့တမ့ၢ် စံးဘျုးပှၤလၢပတၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးအဃိန့ၣ် ပန့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါဒိၣ်မးလီၤ.—ဖး မးသဲ ၇:၁၂ တက့ၢ်; ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ် ၂၇ လၢလံာ်အကတၢၢ်တက့ၢ်.
၁၇ နမ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးကွၢ်လၢပှၤတၢ်ဂ့ၤတခီန့ၣ် နစံးပတြၢၤပှၤဂၤလၢ တၢ်သးအိၣ်အပူၤညီဝဲလီၤ. အဒိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပှၤတဂၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် နထံၣ်ဘၣ်လၢ အဝဲကတဲာ်ကတီၤ အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဂ့ၤဂ့ၤ မ့တမ့ၢ် နထံၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤတဂၤဂၤဂုာ်ကျဲးစၢး ဟ့ၣ်တၢ်စံးဆၢလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကနၢ်ဟူဘၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်သးစၢ်တဂၤ ဖဲအဝဲထီၣ်ကၠိအခါ အဝဲအိၣ်ဆၢထၢၣ် ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအဂီၢ် မ့တမ့ၢ် နကထံၣ်ဘၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်သးပှၢ်တဂၤ ဂုာ်ကျဲးစၢး လဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ထီဘိန့ၣ်လီၤ. နမ့ၢ်စံးပတြၢၤပှၤတဖၣ်အံၤလၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အပူၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အသးအဂံၢ်ဘါ ကဆူၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. တကးဒံးဘၣ် အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလၢ ဝၤန့ၣ်ကတဲဘၣ်အမါလၢ အဝဲအဲၣ်အီၤဒီး ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအီၤန့ၣ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၃၁:၁၀, ၂၈) အဒိ ဒ်သိးသ့ၣ်တထူၣ်ကမူဝဲအဂီၢ် လိၣ်ဘၣ်ဝဲ မုၢ်အတၢ်ကပီၤဒီးထံန့ၣ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ် လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဖိသၣ်တဖၣ်န့ၣ် လိၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်စံးပတြၢၤလီၤ. ပကြၢးဟံးန့ၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လၢပကစံးပတြၢၤ ဖိသၣ်တဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ ဒီးအတၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးအဃိလီၤ. တၢ်စံးပတြၢၤဒ်အံၤန့ၣ် ကမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်လၢ ကအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူ, တၢ်နာ်န့ၢ်လီၤအသး ဒီးကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် အဝဲသ့ၣ်လၢ ကဂုာ်ကျဲးစၢးမၤ တၢ်ဘၣ်ယွၤအသး အါန့ၢ်ဒံးလၢညါန့ၣ်လီၤ.
၁၈, ၁၉. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးဂုာ်ကျဲးစၢး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဒီး မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤပှၤသးလဲၣ်, ဒီးပမၤကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၈ ပမ့ၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤ ဒီးမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤသးန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပကွၢ်လိမၤဒိး ယဟိဝၤယွၤ အဒိအတဲာ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤသးအိၣ် “ပှၤအသူၣ်ကၢ်အသးလီၤ ဒီးပှၤဆီၣ်လီၤအသး” လီၤ. (ယၡါယၤ ၅၇:၁၅) ဒီးအဝဲအဲၣ်ဒိးလၢ ပက ‘မၤမုာ်ထီၣ်လိာ်ပသး’ တဂၤဒီးတဂၤ အဃိလံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “ပှၤလၢအသးတခုဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်, မၤမုာ်ထီၣ်အီၤတက့ၢ်.” (၁ သ့းစၤလနံ ၅:၁၁, ၁၄) ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤထံၣ်ဝဲဒီး အဝဲပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပတၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးန့ၣ်လီၤ.
၁၉ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် နကထံၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤတဂၤဂၤ အသးတမုာ်ဘၣ် မ့တမ့ၢ် အသးဂံၢ်ဘါလီၤစၢ်န့ၣ်လီၤ. နမ့ၢ်အဲၣ်ဒိး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤန့ၣ် န ကတဲအီၤဒ်လဲၣ်. နတလိၣ်ဆိကမိၣ်လၢ နကဘၣ်ဘှီဘၣ်ထီၣ် အတၢ်ဂ့ၢ်ကီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် နမ့ၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ နသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အီၤန့ၣ် ကကဲဘျုးဝဲလီၤ. အဒိ နမၤစၢၤအီၤသ့ခီဖျိလၢ နဟ့ၣ်အီၤတၢ်ဆၢကတီၢ် မ့တမ့ၢ် နဖးန့ၢ်အီၤ လံာ်စီဆှံတဆၢလၢ ကကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢအဂီၢ် ဒီးနဃ့ထုကဖၣ်ဒီးအီၤသ့ဝဲလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၄:၁၈; မးသဲ ၁၀:၂၉-၃၁) ဒီးဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤအီၤလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် အဲၣ်အီၤဒိၣ်မးလီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၂:၁၂-၂၆; ယၤကိာ် ၅:၁၄, ၁၅) ဖဲနတဲတၢ်ဒီးအီၤအခါ နကြၢးတဲတၢ်ကတိၤလၢ အဟဲထီၣ်လၢ နသူၣ်ကံၢ်သးလဲပူၤ နီၢ်ကီၢ်လီၤ.—ဖး ကတိၤဒိ ၁၂:၂၅ တက့ၢ်.
၂၀, ၂၁. ဒ်သိးပှၤတူၢ်လိာ်ပတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် ကညီအဂီၢ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်.
၂၀ ပမ့ၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤလၢ အဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ အဝဲသ့ၣ် အဂီၢ်သ့စ့ၢ်ကီးလီၤ. ဒ်ပမ့ၢ်ပှၤတလၢတပှဲၤဘၣ်အသိး တဘျီတခီၣ် ပလိၣ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လီၤ. ကတိၤဒိ ၁၉:၂၀ (ခ့ခါစှီၤကျိာ်) တဲဝဲလၢ “နမ့ၢ်ဒိကနၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖး ဒီးသးအိၣ်မၤလိတၢ်န့ၣ် တနံၤန့ၣ်နကမ့ၢ်ပှၤကူၣ်တၢ်သ့လီၤ.” ပှၤလၢအကဘၣ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤန့ၣ် တမ့ၢ်ထဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်ဘၣ်. မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ကဘၣ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အဖိတဖၣ်လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၆:၄) ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် ဟ့ၣ်ကူၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အဂၤတဖၣ် သ့စ့ၢ်ကီးလီၤ. (တံတူး ၂:၃-၅) ခီဖျိလၢ ပအဲၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အဃိ ဖဲပဟ့ၣ်ကူၣ်အဝဲသ့ၣ်အခါ ပကဘၣ်ပလီၢ်ပသး ဒ်သိးပသုတတဲတၢ်လၢ ကမၤဟးဂီၤအဝဲသ့ၣ်အသး တဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. ဒ်သိးပဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤ ကသ့ဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်.
၂၁ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ဖဲ ပှၤတဂၤဂၤ ဟ့ၣ်ကူၣ်နၤအခါ နတူၢ်လိာ်အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် ညီဝဲလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ နတူၢ်လိာ်အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် ညီဝဲလဲၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကတူၢ်ဘၣ်လၢ ပှၤတဂၤအံၤ သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်နၤ သပှၢ်ကတၢၢ်အဃိလီၤ. မ့တမ့ၢ် ခီဖျိလၢ အဝဲတဲတၢ်ဒီးနၤမုာ်မုာ် ဒီးတဲတၢ်လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤအဃိန့ၣ်လီၤ. (ကလီးစဲ ၄:၆) တကးဒံးဘၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်န့ၣ် ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. (၂ တံၤမသ့း ၃:၁၆) ဖဲပဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤအခါ ပသူလံာ်စီဆှံအဆၢမ့ၢ်ဂ့ၤ တသူဘၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ပတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်န့ၣ်ကြၢးဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤလီၤ. ပတကြၢးမၢဆူၣ်ပှၤဂၤလၢ အဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ် ဒ်သိးဒီးပှၤဘၣ်. ဒီးပတကြၢးသူကြီ လံာ်စီဆှံအဆၢ မ့တမ့ၢ် ထုးထီၣ်အခီပညီဖဲပသး ဒ်သိးကဆီၣ်ထွဲ ပနီၢ်ကစၢ်အတၢ်ထံၣ်အဂီၢ်ဘၣ်. နမ့ၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤလၢ ပှၤဟ့ၣ်ကူၣ်နၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်န့ၣ် ကကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢနဂီၢ် ဖဲနကဘၣ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤအခါန့ၣ်လီၤ.
၂၂. တၢ်ဟ့ၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်ကတိၤန့ၣ် နအဲၣ်ဒိးသူအီၤဒ်လဲၣ်.
၂၂ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ဟ့ၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်ကတိၤန့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်အဲၣ်ကစၢ်ယွၤန့ၣ် ပကသူပတၢ်ဟ့ၣ်အံၤ လၢအဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ပတၢ်ကတိၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးအစိအကမီၤလၢ ကမၤဘၣ်ဒိ ပှၤဂၤအသး မ့တမ့ၢ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပဝဲခဲလၢာ် မ်ပဂုာ်ကျဲးစၢးလၢအဂ့ၤကတၢၢ် ဒ်သိးပကသူတၢ်ကတိၤလၢ အဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ဒီးမၤဆူၣ်ထီၣ် ပှၤဂၤအသးန့ၣ်တက့ၢ်.