Ve, beto kesalaka ve mutindu yina. Yinzo’a zulu ya Nkengi, zulunalo na beto ya ntetentete metuba mutindu yayi: “Kutula bantu mbamba samu basoba dibundu kele yimbi.” a Beto kemangaka kutula bantu mbamba samu na bamfunu yayi melanda:

•   Yesu vuandaka tula bantu mbamba ata fioti ve samu bandima malongi na yandi. Yandi zabaka ti kaka bantu fioti nde kendima malongi na yandi. (Matai 7:13, 14) Ntangu ndambu ya banlonguki na yandi bulaka dibaku samu na mambu yina yandi tubaka, yandi bikaka bau bakuenda na kisika ya kusosa kukanga bau na kingolo.​—Yoane 6:60-62, 66-68.

•   Yesu longaka banlonguki na yandi ti bafueti tinda ve bantu na kingolo basoba dibundu. Na kisika batula bantu mbamba samu bandima nsangu ya mbote, yalombaka na banlonguki na yandi basosa nde bantu yina kesepela na nsangu yango.​—Matai 10:7, 11-14.

•   Kukatuka na dibundu samu bametula nge mbamba kele ve na mfunu, samu Nzambi kendimaka kaka nsambudulu yina mekatuka na ntima.​—Kolimbola Mibeko 6:4, 5; Matai 22:37, 38.

 Yakele kedika ti beto kesamunaka nsangu ya Biblia “tii na kisika meluta mpenza ntama na ntoto,” na kusalaka yau na “bisika ya bantu nionso mpe yinzo na yinzo,” mutindu Biblia melomba yau. (Misala 1:8; 10:42; 20:20) Mpe lokola Baklisto ya siekle ya ntete, na bantangu yankaka bakefundaka beto ti beto mebuka nsiku ya Leta mpe beto kebendaka bantu na dibundu na beto na kingolo. (Bisalu 18:12, 13) Nzokande, mambu yina bakefundilaka beto kele ya luvunu. Beto ketulaka bantu mbamba ve samu bandima malongi na beto. Beto kezabaka ti bantu fueti baka nzayilu samu yau nde kesadisa bau samu bapona mbote.

 Beto ketulaka ve bantu mbamba samu basoba dibundu, beto kekotaka mpe ve na mambu ya politiki; to beto kekabilaka ve bantu bima samu bakuiza na dibundu na beto. Yau nde kesuasikisaka beto na bantu yankaka yina kekukibokidilaka Baklisto, kasi bakefingisaka Klisto samu bakesalaka mambu ya mutindu yina. b

 Ee, Biblia memonisa ti bantu kele na yinsua ya kusoba dibundu. Yametubila bantu mingi yina bikaka mabundu ya mabuta na bau, mpe bau mosi ponaka kusambila Nzambi ya kedika. Beto lenda tanga Abrahami, Riti, ndambu ya bantu ya Atene, mpe ntumua Paulo. (Yosua 24:2; Ruta 1:14-16; Misala 17:22, 30-34; Bagalatia 1:14, 23) Kutu, Biblia memonisa ti muntu kele na yinsua ya kubaka nzengolo ya yimbi ya kubika nsambudulu yina Nzambi kendimaka.​—1 Yoane 2:19.

 Yinsua ya kusoba dibundu mendimama na Déclaration universelle des droits de l’homme, yina ONU tubaka ti yakele “diambu yina mesimba yinsua ya muntu na yinza ya mvimba.” Mukanda yango metuba ti muntu nionso kele na “kimpuanza ya kusoba dibundu to bindimeli na yandi” mpe “kusosa, kubaka, mpe kuzabisa bantu yankaka makanisi.” Na kifuani makanisi ya dibundu. c Kasi, yinsua yango melomba mpe na bantu na kuzitisa yinsua ya bantu yankaka ya kutanina bindimeli na bau mpe ya kumanga makanisi yina basepela na yau ve.

 Yakele mutindu yina ve. Biblia kena kukindisa beto beto zitisa bantu ya mitindu nionso, yavuanda bakele bantu ya yinki dibundu. (1 Petro 2:17) Katula yau, Bambangi ya Yehova kezitisaka ntumu ya Biblia ya kupesa bibuti lokumu, ata kana bakele na bindimeli yankaka.​—Baefese 6:2, 3.

Nzokande, muntu nionso ve kendimaka dikanisi ya Biblia. Nketo mosi yina meyundukaka na Zambie metuba: “Na buala na beto, bavuandaka tadila kusoba dibundu . . . lokola diambu mosi ya kukondua lunungu. Yakele lokola nde muntu yango mewangana dibuta mpe buala na yandi.” Nketo yango kutanaka na diambu yango ntangu yandi vuandaka ntuenia. Bambangi ya Yehova bandaka kulonga yandi malongi ya Biblia mpe na manima yandi bakaka nzengolo ya kukatuka na dibundu na bau. Yandi metuba: “Bibuti na munu vuandaka tubila munu mbala na mbala ti bavuandaka sepela na munu ata fioti ve mpe munu vuandaka sundola bau. Yavuandaka mpasi samu na munu, samu kundimama na bibuti na munu vuandaka diambu ya mfunu samu na munu. . . . Kupona kuvuanda ya kukuikama na Yehova na kisika ya kuvuanda ya kukuikama na mimeseno ya dibuta, zola monisa ve ti munu kele ya kukondua kukuikama na dibuta na munu.” d