1-2. Yinki balusakumunu muntu kebakaka na manima ya kubaka mbotama?

 BETO kevuandaka na kiese ntangu beto kebakaka mbotama mpe beto kekotaka na kati ya dibuta ya Yehova. Bantu yina mebakaka mbotama lenda ndima bampova ya Davidi, nsoniki ya nkunga ntangu yandi tubaka: ‘Kiese na muntu yina nge [Yehova] mepona mpe yina nge menata penepene samu yandi zinga na mapangu na nge.’​—Nk. 65:4.

² Yehova kenataka ve konso muntu na mapangu na yandi. Mutindu beto monaka yau na disolo meluta, yandi keponaka kupusana penepene ya bantu yina kemonisaka ti bakele na nsatu ya kuvuanda na nguizani ya ngolo na yandi. (Yak. 4:8) Kana nge mekukipesa na Yehova mpe nge mebaka mbotama, nge kepusana penepene ya Yehova na mutindu mosi ya spesiale. Nge lenda ndimisama ti na manima ya kubaka mbotama yandi ‘ketiamunina [nge] . . . lusakumunu tii [nge] kekondua diaka kima mosi ve.’​—Mal. 3:10; Yer. 17:7, 8.

3. Yinki kiyekua ya mfunu Baklisto yina mekukipesaka mpe mebakaka mbotama kele na yau? (Longi 5:4, 5)

³ Mbotama kele kaka ebandeli ya luzingu na nge samu na kusadila Yehova. Na manima ya kubaka mbotama, nge kevuanda na nsatu ya kusala nionso yina nge lenda samu na kuvuanda na luzingu yina kele na nguizani na ndefi na nge ya kukipesa, ata kana nge mekutana na bantotolo to mambu yina kemeka kiminu na nge. (Tanga Longi 5:4, 5.) Lokola nge kele nlonguki ya Yesu,  nge kelanda kifuani na yandi mpe bantumu na yandi mutindu yandi kelombilaka yau. (Mat. 28:19, 20; 1 Pi. 2:21) Disolo yayi kesadisa nge samu nge sala mutindu yina.

‘TATAMANA KULANDA’ YESU ATA KANA NGE KENA KUKUTANA NA BANZOMONO MPE BANTOTOLO

4. Na yinki mutindu banlonguki ya Yesu kenataka ‘yinti ya mpasi’? (Luka 9:23)

⁴ Na manima ya kubaka mbotama, luzingu na nge kekondua ve mambu ya mpasi. Ya kedika, Yesu monisaka yau puelele ti banlonguki na yandi kenata ‘yinti . . . ya mpasi.’ Ya kedika, bakenata yau “konso kilumbu.” (Tanga Luka 9:23.) Yesu vuandaka tuba ti banlonguki na yandi kebanda kuniokuama ntangu nionso? Ve. Yandi vuandaka monisa kaka ti katula balusakumunu yina bakebaka, bakekutana na mambu ya mpasi. Ndambu ya mambu yango ya mpasi lenda vuanda ata mpe mpasi kuluta.​—2 Tm. 3:12.

5. Yinki balusakumunu Yesu lakaka na bantu yina kena kukiyimina?

⁵ Mbala yankaka bampangi ya dibuta na nge meteleminaka nge deja, to mbala yankaka nge mebikaka bima yankaka ya kinsuni samu na kutula mambote ya Kimfumu na kisika ya ntete. (Mat. 6:33) Kana nge mesalaka plina, nge lenda ndimisama ti Yehova mezaba mambu nionso yina nge salaka samu na yandi. (Ebr. 6:10) Kondua ntembe nge monaka kedika ya bampova yayi ya Yesu: ‘Ata muntu mosi ve mebikaka yinzo to bampangi ya babakala to bampangi ya banketo to mama to tata to bana to bilanga samu na munu mpe samu na nsangu ya mbote yina kebaka ve ntangu yayi mbala 100 kuluta na nsungi yayi ya ntangu​—bayinzo, bampangi ya babakala, bampangi ya banketo, bamama, bana, mpe bilanga, na banzomono—​mpe na yinza yina kena kuiza, luzingu ya mvula na mvula.’ (Mar. 10:29, 30) Balusakumunu yina nge mebaka kele mpenza mingi kuluta mambu yina nge mekukiyiminaka.​—Nk. 37:4.

6. Samu na yinki nge fueti tatamana kunuanisa ‘nsatu ya nzutu’ na manima ya mbotama?

⁶ Yakelomba nge tatamana kunuanisa ‘nsatu ya nzutu’ na manima ya mbotama na nge. (1 Yn. 2:16) Yakele samu nge kele kaka muntu ya masumu. Na bantangu yankaka, nge kekukimona mutindu ntumua Paulo kukimonaka. Yandi sonikaka: ‘Na ntima na munu, munu kesepelaka mpenza na nsiku ya Nzambi, kasi munu kena mona na nzutu na munu nsiku yankaka yina kena kunuana na nsiku ya makanisi na munu mpe yakena nata munu na kinanga ya nsiku ya disumu yina kele na nzutu na munu.’ (Bar. 7:22, 23) Nge lenda lemba nzutu samu nge fueti nuana na bansatu ya yimbi. Kasi, kukanisa na nsilulu yina nge pesaka Yehova ntangu nge kukipesaka na yandi, kekumisa nzengolo na nge ngolo ya kunuanisa bantotolo. Diambu ya kedika kele ti ntangu nge kena kukutana na bantotolo, ndefi na nge ya kukipesa kesadisa nge. Yinki mutindu?

7. Yinki mutindu kukipesa na Yehova kesadisa nge samu nge bikana ya kukuikama na yandi?

⁷ Kana nge mekukipesa na Yehova, nge mekukimanga. Yazola monisa ti nge metuba, ve na bansatu na nge mosi mpe na balukanu yina kesepedisaka Yehova ve. (Mat. 16:24) Na yau, kana nge mekutana na kumekama, nge kevuanda ve na nsatu ya kulutisa ntangu na kukanisa diambu yina nge kesala. Nge kevuanda deja na nzengolo yina nge mebakaka samu na diambu yina nge kesala​—kubikana ya kukuikama na Yehova. Nge ketatamana kuvuanda na nzengolo ya kusepedisa Yehova. Nge kevuanda lokola Yobi. Ata ntangu yandi vuandaka kutana na banzomono mosi ya mpasi kuluta, yandi tubaka na kibakala nionso: ‘Munu kebika ve kukuikama na munu!’​—Yobi 27:5.

8. Yinki mutindu kukanisa na zulu ya kisambu na nge ya kukipesa kesadisa nge samu nge nunga ntotolo?

⁸ Kana nge kena kukanisa na kisambu yina nge salaka samu na kukipesa na Yehova, nge kevuanda na ngolo ya kutelemina konso ntotolo. Na kifuani, nge kebanda kusadila nkuelani ya  muntu yankaka mambu yina kena kumonisa ti nge kena kuzola yandi? Ve! Nge pesaka deja Yehova nsilulu ti nge kesala sala diambu ya mutindu yina ve. Kana nge kena kubika ve ti banguilu ya yimbi kula, na manima yakelomba ve ti nge nuana mvita samu na kukatula yau. Nge ‘kemanga’ ‘nzila ya bantu ya yimbi.’​—Bin. 4:14, 15.

9. Yinki mutindu kukanisa na zulu ya kisambu na nge ya kukipesa kesadisa nge diaka nge tatamana kutula mambu ya kimpeve na kisika ya ntete?

⁹ Yinki nge kesala kana nge mebaka kisalu yina kepekisa nge kukuenda na balukutakanu ya Buklisto mbala na mbala? Nge mezaba deja diambu ya kusala. Tekila nge kutana na diluaku ya kisalu yango, yakelomba nge zaba deja kumanga bisalu ya mutindu yina. Na yau, yakelomba ve nge ndima bisalu ya mutindu yina mpe na manima nge mebanda sosa mutindu ya kutula Yehova na kisika ya ntete. Kubika kuzimbakana nzengolo yina Yesu vuandaka na yau ya kusepedisa Tata na yandi, kesadisa nge nge manga mbala mosi mpe na kibakala nionso konso diambu yina nge mezaba ti yakesepedisaka ve Nzambi, muntu yina nge kukipesaka na yandi.​—Mat. 4:10; Yoa. 8:29.

10. Yinki mutindu Yehova kesadisa nge samu nge ‘tatamana kulanda’ Yesu na manima ya mbotama?

¹⁰ Diambu ya kedika kele ti, bantotolo mpe banzomono kepesa nge diluaku ya kumonisa ti nge kele na nzengolo ya ‘kutatamana kulanda’ Yesu. Kana nge kena kusala mutindu yina, nge lenda ndimisama ti Yehova kesadisa nge. Biblia metuba: ‘Kasi Nzambi kele ya kukuikama, mpe yandi kebika ve nzila ti beno kutana na ntotolo kuluta yina beno lenda kangila ntima, kasi ntangu ntotolo kekuiza yandi kebongisa mpe nzila samu beno koka kukangila yau ntima.’​—1 Bk. 10:13.

MUTINDU YA KUTATAMANA KULANDA YESU

11. Yinki kele mosi ya mitindu yina meluta mbote ya kutatamana kulanda Yesu? (Tala diaka foto.)

¹¹ Yesu vuandaka na vema, mpe yandi bikanaka penepene ya Yehova na kisambu. (Luka 6:12) Ya kedika, mosi ya mitindu yina nge lenda tatamana kulanda Yesu na manima ya mbotama na nge kele  na kutatamanaka kusala mambu yina kesala ti nge pusana penepene na Yehova. Biblia metuba: ‘Beto tatamana kutambula na mutindu yina mefuana na nzila yango mosi.’ (Fil. 3:16) Nge kebanda kuwa mbala na mbala masolo ya bampangi ya babakala mpe ya banketo yina bakaka nzengolo ya kusala mingi na kisalu ya Yehova. Mbala yankaka bakotaka Ekole ya bamuangisi ya nsangu ya Kimfumu to bakuendaka kisika yina nsatu ya bansamuni kele mingi. Kana nge lenda kukitudila lukanu ya mutindu yina, yakevuanda lukanu mosi ya mbote samu na nge diaka. Bisadi ya Yehova kevuandaka na nsatu ya ngolo ya kusosa mitindu ya kusala diaka mingi samu na yandi. (Bis. 16:9) Kasi, yinki nge kesala kana nge kele ntete ve na dikoki ya kusala yau bubu yayi? Kukanisa ve ti bantu yina kele na dikoki ya kusala yau meluta nge. Diambu ya mfunu samu na nge kele kukanga ntima. (Mat. 10:22) Kuzimbakana ve ti nge kepesaka Yehova kiese mingi ntangu nge kesalaka yina nge kele na dikoki ya kusala. Yakele mutindu ya mfunu yina nge lenda tatamana kulanda Yesu na manima ya mbotama.​—Nk. 26:1.

12-13. Yinki nge lenda sala kana vema na nge mebanda kukita? (1 Bakorinto 9:16, 17) (Tala diaka ankadre “ Bikana na nsaka ya kuzawula.”)

¹² Yinki nge kesala kana na manima ya mua bantangu, nge mebanda kukimona ti bisambu na nge kena kukatuka diaka ve na ntima to nge kena kusepela diaka ve na kisalu ya kusamuna mutindu nge vuandaka sepela na yau na ebandeli? Yinki nge kesala kana nge kena kusepela diaka ve kutanga Biblia mutindu nge vuandaka sala ntete? Kana nge mebanda kukimona mutindu yina na manima ya mbotama na nge, kukanisa ve ti nge kele diaka ve na mpeve ya Yehova. Beto kele bantu ya kuzanga kukoka, mpe banguilu na beto lenda soba mbala na mbala. Kana vema na nge mebanda kukita, kanisa na kifuani ya ntumua Paulo. Atako yandi vuandaka meka kulanda kifuani ya Yesu, yandi zabaka ti na bantangu yankaka yandi lenda kondua nsatu ya ngolo ya kusala yina yandi kele na nsatu ya kusala. (Tanga 1 Bakorinto 9:16, 17.) Yandi tubaka:  ‘Ata munu sala yau ve na luzolo na munu, munu kele kaka na kisalu ya kikapita yina bamepesaka munu.’ Na bampova yankaka, Paulo vuandaka na nzengolo ya kukokisa kisalu na yandi yavuanda yinki banguilu vuandaka kuizila yandi na bantangu yankaka.

¹³ Mutindu mosi, kubika ve ti banguilu na nge ya kimuntu ya kukondua kukoka vuanda na bupusi na zulu ya banzengolo na nge. Vuanda na nzengolo ya kusala mambu ya mbote yavuanda nge kele mpenza ve na nsatu ya kusala yau. Kana nge kena kutatamana kusala mambu ya mbote, na manima ya mua bantangu banguilu na nge lenda soba. Kasi kuvuanda na mimeseno ya mbote ya kusala ndongokolo na nge mosi, kusambila, kukuenda na balukutakanu, kusamuna kesadisa nge samu nge tatamana kulanda Yesu na manima ya mbotama na nge. Ntangu bampangi na nge ya babakala mpe ya banketo kena kumona mutindu nge kena kukanga ntima samu na kusadila Yehova yakekindisa bau.​—1 Te. 5:11.

‘BENO TATAMANA KUKIMEKA . . . BENO TATAMANA KUKITALA’

14. Yinki nge fueti tadilaka mbala na mbala, mpe samu na yinki? (2 Bakorinto 13:5)

¹⁴ Na manima ya mbotama na nge, yakevuanda mbote nge tatamana kukitadilaka mbala na mbala. (Tanga 2 Bakorinto 13:5.) Mbala na mbala, yakevuanda mbote nge tala kana nge kesambilaka konso kilumbu, kana nge ketangaka mpe nge kelongukaka Biblia, kana nge kekuendaka na balukutakanu, mpe nge kekuendaka na kisalu ya kusamuna. Sosa mitindu ya kusepela mpe ya kubaka mambote mingi na kusalaka mambu yango. Na kifuani, kukiyuvusa biuvu lokola yayi: ‘Munu lenda sasila malongi ya ngudi ya Biblia na bantu yankaka? Yakele na mitindu yina munu lenda sala ti kisalu na munu ya kusamuna sepedisa diaka mingi? Bisambu na munu kevuandaka ya sikisiki mpe yakemonisaka ti munu kena kutudila Yehova ntima ya mvimba? Munu kekuendaka mbala na mbala na balukutakanu ya Buklisto? Yinki mutindu munu lenda bongisa diaka mutindu na munu ya kutula dikebi mpe ya kupesa bakomantere na balukutakanu?’

15-16. Yinki dilongi beto mebaka na disolo ya mpangi mosi na diambu metadila kununga ntotolo?

¹⁵ Yakele diaka mbote nge zaba nge mosi yinki kele babulembu na nge. Mpangi mosi ya bakala na nkumbu ya Robert, metubila disolo yina kena kumonisa diambu yango: “Ntangu munu vuandaka na bamvula 20, munu vuandaka na kisalu ya kinsuni ya bantangu ya nkufi. Kilumbu mosi na manima ya kisalu, nkundi na munu ya kisalu ya nketo bokidisaka munu na yinzo na yandi. Yandi tubaka beto kevuanda kaka beto mosi mpe beto kelutisa ‘ntangu mosi ya mbote.’ Na ebandeli munu vuandaka pesa kaka barezon ya plinaplina, kasi nsukansuka munu tubilaka yandi mpenza memanga, mpe munu sasilaka yandi samu na yinki.” Robert nungaka kumekama yango  mpe yakele diambu mosi ya lokumu. Kasi na manima, yandi kanisaka mutindu mambu lutilaka, mpe yandi monaka ti yandi kokaka kusala mambu na mutindu ya mbote kuluta. Yandi metuba: “Munu mangaka ve diambu yango na kibakala nionso to na nsualu nionso mutindu Yozefi salaka yau na nketo ya Potifare. (Kuy. 39:7-9) Ya kedika, munu kamuaka mutindu yavuandaka mpasi samu na munu na kumanga diambu yina yandi vuandaka lomba munu. Diambu yango sadisaka munu munu mona ti munu kele na nsatu ya kukumisa kinkundi na munu na Yehova ngolo.”

¹⁶ Nge lenda baka mambote kana nge mekukitadila mutindu Robert salaka. Ata kana nge menunga ntotolo mosi, kukiyuvusa, ‘Bantangu yikua yabakaka munu samu munu manga?’ Kana nge memona ti yakele na bisika yina nge fueti bongisa, kulemba nzutu ve. Vuanda na kiese samu bubu yayi nge mezaba bulembu yango. Sambila Yehova samu na bulembu na nge mpe sala mambu yina kekumisa ngolo nsatu na nge samu na kuzitisa yandi.​—Nk. 139:23, 24.

17. Na yinki mutindu disolo ya Robert tadilaka nkumbu ya Yehova?

¹⁷ Yakele na dilongi yankaka yina beto lenda baka na disolo ya Robert. Yandi metatamana na kutubaka: “Na manima ya kumanga mbokodoso ya nkundi yango ya kisalu, yandi tubilaka munu, ‘Nge menunga kumekama yango!’ Munu yuvusaka yandi yazola monisa yinki. Yandi sasilaka munu ti nkundi na yandi mosi, yina vuandaka Mbangi ya Yehova na ntama tubilaka yandi ti bantuenia nionso yina kele Bambangi ya Yehova kesalaka na kinsueki mambu ya yimbi kana diluaku memonana. Na yau yandi tubilaka nkundi na yandi ti yandi kemeka munu samu na kuzaba kana diambu yango kele kedika. Munu kuizaka bakusa ti yavuandaka diambu ya kiese mutindu munu pesaka nkumbu ya Yehova lokumu.”

18. Yinki nge kele na nzengolo ya kusala na manima ya mbotama? (Tala diaka ankadre “ Masolo zole yina kesepedisa nge.”)

¹⁸ Kana nge mekukipesa na Yehova mpe nge mebaka mbotama, nge kemonisa ti nge kele na nsatu ya kukumisa nkumbu na yandi nlongo, yavuanda yinki diambu kekumina nge. Mpe nge lenda kukindimisa ti Yehova mezaba banzomono yina nge kena kukutana na yau mpe kumekama yina nge kena kukangila ntima. Yandi kesakumuna bangolo yina nge kena kusala samu nge bikana ya kukuikama. Nge lenda kukindimisa ti na nzila ya mpeve ya nlongo na yandi, yandi lenda pesa nge ngolo ya kusala mutindu yina. (Luka 11:11-13) Na lusadusu ya Yehova nge kevuanda na dikoki ya kutatamana kulanda Yesu na manima ya mbotama na nge.