1-2. Yinki beto kemona na disolo yayi?

YINKI mutindu nge kekukimona kana koli yina kele na bima ya mfunu yina nge kele mpenza na nsatu na yau kena kukuma ve na ntangu yina nge kena kuvingila yau? Nge kelemba nzutu? Nge kekukimona lokola bampova ya Bingana 13:12 yina metuba: ‘Kivuvu yina kena kukokisama ve malu kesalaka ti ntima bela.’ Kasi yinki mutindu nge kekukimona kana nge mekuwa ti yakele na bamfunu mosi ya mbote yina kena kusala ti koli na nge kuma ve na ntangu yina nge kena kuvingila yau? Na ntangu yango, yakelomba nge vibidila mpe nge sepela kuvingila.

² Na disolo yayi, beto kemona ndambu ya bansikudukusu ya Biblia yina lenda sadisa beto kudisa mpe beto monisa ‘kikadulu ya kuvingila.’ (Mika 7:7) Na manima, beto ketadila mambu zole yina samu na yau beto fueti vibidila kuvingila Yehova sala. Na nsuka, beto kemona balusakumunu yina Yehova melundila bayina kena kusepela kuvingila yandi.

3. Yinki dilongi beto mebaka na Bingana 13:11?

³ Mosi ya kifuani yina kena kumonisa mfunu ya kuvibidila kele na Bingana 13:11. Yametuba: ‘Kimvuama yina muntu mebaka na nsualu kemanisa, kasi kimvuama ya muntu yina kekubikaka bima malembemalembe kekuma mingi.’ Yinki dilongi beto mebaka na verse yayi? Muntu ya nduenga kesalaka mambu na kuvibidila, mpe yakenatinaka yandi mambote.

4. Yinki dilongi beto mebaka na Bingana 4:18?

⁴ Bingana 4:18 metubila beto ti ‘nzila ya bantu ya lunungu kele lokola ntemo ya sunka yina ketatamanaka kukuma mingi tii kuna muini kekuma ngolo mpenza.’ Bampova yango kena kumonisa mbote mutindu yina Yehova kemonisaka lukanu na yandi na bisadi na yandi—yandi kesalaka yau malembemalembe. Verse yango  lenda sadisa beto diaka beto bakusa mutindu Muklisto kesalaka bansobolo na luzingu na yandi mpe mutindu yandi kepusanaka na Yehova. Yakelombaka ntangu samu muntu kula na kimpeve. Kana beto kena kulonguka na dikebi mpe beto kena kusadila malongi yina beto kena kubaka na Mpova ya Nzambi mpe na nkubukulu na yandi, malembemalembe beto kekudisa bikadulu yina Muklisto fueti vuanda na yau. Beto kekudisa diaka nzayilu na beto samu na Nzambi. Beto tadila mutindu Yesu monisaka diambu yango.

5. Yinki kifuani Yesu pesaka samu na kumonisa ti yakelombaka ntangu samu muntu sala bansobolo?

⁵ Yesu sadilaka kifuani mosi samu na kumonisa mutindu nsangu ya Kimfumu yina beto kesamunaka kele lokola mua mbuma ya fioti yina kekulaka malembemalembe na bantima ya bantu ya mbote. Yandi tubaka: ‘Mbutu memena mpe yameyela—kasi yandi [nkuni] zaba ve mutindu yamesalamina. Na yau mosi, ntoto kena kubuta mbuma melembemalembe, ya ntete mua yinti, na manima yintu, na nsuka mbuma ya mvimba na kati ya yintu yango.’ (Mar. 4:27, 28) Yinki Yesu zolaka tuba? Yandi vuandaka sasila ti mutindu kaka yinti kekulaka malembemalembe, mutindu mosi mpe muntu yina mendima nsangu ya Kimfumu kekulaka malembemalembe. Na kifuani, kana banlonguki na beto ya Biblia mepusana na Yehova, beto kebanda kumona bansobolo mingi ya mbote yina basalaka. (Efe 4:22-24) Kasi beto zimbakana ve ti Yehova nde kekudisaka mbutu yango ya fioti.—1Bk. 3:7.

6-7. Yinki dilongi beto mebaka na mutindu Yehova sadilaka ntoto?

⁶ Na mambu nionso yina Yehova kesalaka, yandi kebakaka ntangu ya kufuana na kuvibidila nionso samu na kumanisa kisalu na yandi. Yandi kesalaka yau samu na lokumu ya nkumbu na yandi mpe samu na mambote ya bantu yankaka. Na kifuani, tala mutindu Yehova bongisaka ntoto malembemalembe samu na bantu.

⁷ Ntangu Biblia kena kumonisa mutindu Yehova salaka ntoto, yakena kutubila kutulua ya ‘bandilu na yau,’ kukota ya ‘makunzi na yau,’ mpe kutulua ya ‘dibanga na yau ya kinkonko (ya litumu).’ (Yobi 38:5, 6) Yandi bakaka ntangu ya  kukanisa samu na kisalu na yandi. (Kuy. 1:10, 12) Nge lenda kanisa mutindu bambasi kukimonaka ntangu bamonaka konso kima yina Yehova salaka malembemalembe? Yasepedisaka bau mpenza! Samu na ntangu mosi plina, babandaka ‘kubula milolo ya kiese.’ (Yobi 38:7) Yinki dilongi beto mebaka? Bisalu ya nsemono ya Yehova bakaka mafunda mingi ya bamvula samu yakokisama, kasi ntangu Yehova talaka nionso yina yandi salaka na dikebi mpenza, yandi tubaka yavuandaka ‘mbote mingi.’—Kuy. 1:31.

8. Yinki beto zola tadila?

⁸ Mutindu beto memona yau na bifuani yayi, beto lenda mona bansikudukusu mingi na Mpova ya Nzambi yina kena kulonga beto kikadulu ya kuvibidila. Ntangu yayi, beto kemona mambu zole kati na yau beto fueti tatamana samu na kuvingila Yehova.

9. Yinki kele mosi ya mambu yina kelomba beto vingila Yehova?

⁹ Beto fueti vingila Yehova pesa mvutu na bisambu na beto. Ntangu beto kena kusambila samu na kubaka ngolo ya kununga kumekama mosi to samu na kubaka lusadusu samu na kununga bulembu mosi, beto lenda banda kukimona lokola kaka Yehova kena kuzingila samu na kupesa mvutu na bisambu na beto. Samu na yinki Yehova kepesaka ve mbala mosi mvutu na bisambu nionso?

10. Samu na yinki beto fueti vibidila na kuvingila ti Yehova pesa mvutu na bisambu na beto?

¹⁰ Yehova kekuwaka bisambu na beto na dikebi. (Nk. 65:2) Bisambu na beto yina mekatuka na ntima kemonisaka yandi ti beto kele na kiminu. (Ebr 11:6) Ntangu beto kena kusambila Yehova sadisa beto beto sala mambu yina kesepedisa yandi, yandi kesepelaka kumona ti beto kena kusala ngolo samu na kusala lukanu na yandi. (1 Yoa. 3:22) Na yau, kana beto melomba Yehova sadisa beto samu beto bika diambu mosi yina kele yimbi na meso na yandi, beto fueti monisa mvibudulu mpe beto sala nionso yina beto lenda samu na kusala bansobolo. Yesu monisaka ti yalenda salama ti beto bika baka bamvutu mbala mosi samu na bisambu na beto. Yandi tubaka: ‘Beno tatamana kulomba, mpe bakepesa beno; beno tatamana kusosa, mpe beno kemona; beno tatamana kubula na porte, mpe bakezibudila beno; samu konso muntu yina kelombaka yandi kebakaka, konso muntu yina kesosaka yandi kemonaka, mpe konso muntu yina kebulaka na porte, bakezibudilaka yandi.’ (Mat. 7:7, 8) Kana beto melanda dilongi yango mpe beto ‘metingama na kisambu,’ beto lenda tula ntima ti Tata na beto ya dizulu kena kuwa beto mpe yandi kepesa mvutu na bisambu na beto.—Kol. 4:2.

11. Yinki mutindu Baebreo 4:16 kesadisa beto kana yakena kumonana ti mvutu samu na kisambu mosi kena kuzingila?

¹¹ Atako mvutu samu na kisambu mosi lenda monana ti yakena kuzingila, kasi Yehova mepesa nsilulu ti yandi kepesa mvutu na kisambu na beto “na ntangu ya mbote.” (Tanga Baebreo 4:16.) Na yau, beto fueti kanisa ve ti Yehova mezimbakana kana yandi pesa ve mbala mosi mvutu na kisambu mosi mutindu beto kanaka yasalamina. Na kifuani, bantu mingi vuandaka sambila bamvula mingi samu Kimfumu ya Nzambi tula nsuka na yinza yayi ya yimbi. Yesu diaka tubaka ti beto sambilaka samu na yau. (Mat. 6:10) Kasi, yakevuanda mpenza buzoba kana muntu mosi mebika ti kiminu na yandi samu na Nzambi kita samu kaka nsuka kuiza ve na ntangu yina bantu vuandaka vingila yau! (Hab. 2:3; Mat. 24:44) Yakevuanda diambu ya nduenga kana beto metatamana kuvingila Yehova mpe kusambila yandi na kiminu. Nsuka kekuiza na ntangu yina mebonga mpenza, samu Yehova ponaka ‘kilumbu mpe ntangu’ yina yakekuiza. Mpe kilumbu yango kemonana ntangu mosi ya mbote kuluta samu na muntu nionso.—Mat. 24:36; 2 Pi. 3:15.

12. Yinki ntangu yalenda vuanda mpasi samu na beto beto vibidila?

 ¹² Beto fueti vibidila ntangu beto kena kuvingila ti lunungu salama. Na yinza yayi, mbala mingi bantu keniokolaka bayankaka samu bakele banketo to babakala, samu bamesuasana na nkanda, na buala, to na nzingulu. Bakeniokolaka bantu yankaka samu bakele na kieta to maladi ya makanisi. Bisadi ya Yehova mingi kekangaka ntima na mambu ya kukondua lunungu yina bakekutanaka na yau samu na bindimeli na bau. Kana beto kena kukutana na mambu ya mutindu yina, beto fueti zimbakana ve bampova ya Yesu. Yandi tubaka: ‘Muntu yina kekanga ntima tii na nsuka kevuka.’ (Mat. 24:13) Kasi yinki nge fueti sala kana nge mekuwa ti muntu mosi na kimvuka mesala disumu ya nene? Kana bankulutu mekuwa diambu yango, nge kebika yau na maboko na bau, na kuvingilaka na kuvibidila nionso ti batadila diambu yango na lutuadusu ya Yehova? Yinki bankulutu kesala kana muntu mesala disumu ya nene?

13. Yehova zola ti bankulutu sala yinki kana muntu mosi mesala disumu ya nene?

¹³ Kana bankulutu mekuwa ti mpangi mosi mesala disumu ya nene na kimvuka, bakesambila mpe bakelomba Yehova ‘nduenga yina kekatukaka na dizulu’ samu bazaba dibanza ya Yehova samu na diambu yango. (Yak. 3:17) Lukanu na bau kele ya kusadisa muntu yina mesala disumu samu yandi ‘katuka na nzila na yandi ya yimbi’ kana dikoki kele. (Yak. 5:19, 20) Bakesosa kusala diaka nionso yina balenda samu na kutanina kimvuka mpe kubomba bantu yina memona mpasi samu na diambu yango. (2Bk 1:3, 4) Kana bankulutu mekuwa ti mpangi mosi mesala disumu ya nene, bafueti sosa kuzaba ntete yinki diambu salamaka mpenza, yalenda baka ntangu. Na manima, bakesambila mpe bakepesa malongi yina mekatuka na Masonukua mpe bakesemba muntu yango ‘na kitezo yina mefuana.’ (Yer. 30:11) Atako bankulutu kelutisa ve ntangu mingi, kasi bafueti baka ve nzengolo na nsualu. Kana bankulutu melanda lutuadusu ya Yehova, kimvuka kemona ti muntu nionso kena kubaka mambote mingi. Nzokande, ata kana bankulutu mesala mambu na mutindu ya mbote, bantu yankaka lenda tatamana kaka kumona mpasi na ntima. Kana yakele mutindu yina samu na beno, yinki beno lenda sala samu na kukitisa mpasi yango?

14. Yinki kifuani yina kele na Biblia lenda kindisa nge kana mpangi mosi salaka nge mpasi mpenza na ntima?

¹⁴ Yamekuminaka nge ti muntu sala nge mpasi na ntima, na kifuani mpangi mosi? Nge lenda  mona bifuani ya mbote na Mpova ya Nzambi yina kelongaka beto mutindu ya kuvingila Yehova bongisa mambu ya kukondua lunungu. Na kifuani, atako Yozefi vuandaka mona mpasi samu na mambu ya kukondua lunungu yina bampangi na yandi salaka yandi, yandi bikaka ve nzila ti masumu na bau kumisa yandi muntu ya nganzi. Kutu, yandi tatamanaka kusala yina yandi vuandaka na dikoki ya kusala samu na kusadila Yehova, mpe Yehova sakumunaka yandi samu na mvibudulu mpe kukanga ntima na yandi. (Kuy. 39:21) Na manima, Yozefi vuandaka na dikoki ya kulemvukila bantu yina monisaka yandi mpasi mpe yandi monaka mutindu Yehova sakumunaka yandi. (Kuy. 45:5) Mutindu mosi na Yozefi, beto kebakaka lukindusu kana beto mepusana na Yehova mpe beto mevingila yandi bongisa mambu ya kukondua lunungu na ntangu yina mebonga.—Nk. 7:17; 73:28.

15. Yinki sadisaka mpangi mosi ya nketo samu yandi bika kipe mambu ya kukondua lunungu yina bamonisinaka yandi?

¹⁵ Nzokande, mambu nionso ve ya kukondua lunungu kevuandaka ya nene lokola yina Yozefi kutanaka na yau, kasi beto nionso kemonaka mpasi na ntima kana bakena kuniokola beto ata na yinki mutindu. Kana beto kele na diambu na muntu mosi, ata mpe bayina kele bisadi ya Yehova ve, beto kebaka mambote kana beto kena kusadila bansikudukusu ya Biblia. (Fil 2:3, 4) Beto tadila kifuani mosi. Mpangi mosi ya nketo monaka mpasi na ntima ntangu yandi kuizaka zaba ti nkundi mosi ya kisalu vuandaka sala diambu ya yimbi ya kutubila bantu yankaka mambu ya luvunu samu na yandi. Na kisika ya kufuema mbala mosi, mpangi bakaka ntangu ya kukanisa na kifuani ya Yesu. Ntangu bavuandaka finga yandi, yandi vutudilaka ve bantu yango bifingu. (1 Pi. 2:21, 23) Lokola yandi zabaka diambu yango, yandi bakaka nzengolo ya kusala ata diambu mosi ve samu na diambu yina salamaka samu na yandi. Na manima, yandi kuwaka ti nkundi na yandi ya kisalu vuandaka bela ngolo mpe yandi vuandaka kukitungisa mingi. Na yau mpangi bakusaka ti nkundi na yandi ya kisalu vuandaka zaba ve mambu yandi vuandaka sala to yina yandi tubaka. Mpe mpangi sepelaka mpenza mutindu yandi vibidilaka kukanga ntima na mambu ya yimbi yina basadilaka yandi, mpe yandi bakaka kiyenge.

16. Yinki lenda kindisa nge kana nge kena kukutana na diambu mosi ya kukondua lunungu? (1 Piere 3:12)

¹⁶ Kana nge kena kukutana na diambu mosi ya kukondua lunungu to diambu yankaka yina  kena kusala nge mpasi na ntima, kuzimbakana ve ti Yehova kele penepene ‘ya bantu yina kele na ntima yina metoloka.’ (Nk. 34:18) Yandi kezolaka nge samu na mvibudulu na nge mpe mutindu nge melozila yandi kizitu na nge. (Nk. 55:22) Yandi kele Zuzi ya ntoto ya mvimba. Yandi kemonaka konso diambu yina kesalamaka. (Tanga 1 Piere 3:12.) Na yau, kana nge kena kukutana na diambu mosi yina nge kele ve na dikoki ya kubongisa, nge ketatamana kuvingila Yehova?

17. Yinki nsilulu Yehova mepesa beto na Yezaya 30:18?

¹⁷ Ntama ve, Tata na beto ya dizulu kepesa beto balusakumunu mingi na nzila ya Kimfumu na yandi. Yezaya 30:18 metuba: ‘Yehova ketatamana kuvingila samu na kumonisina beno ntima ya mbote, mpe yandi ketelema samu na kuwila beno kiadi. Samu Yehova kele Nzambi ya lunungu. Kiese na bantu nionso yina ketatamana kuvingila yandi.’ Bantu yina ketatamana kuvingila Yehova kebaka balusakumunu mingi banda bubu yayi mpe na yinza ya yimpa yina kena kuiza.

18. Yinki balusakumunu beto kena kuvingila?

¹⁸ Ntangu bisadi ya Nzambi kekota na yinza ya yimpa, bakevuanda diaka ve na nsatu ya kukanga ntima na mitungisi mpe mambu ya mpasi yina bakena kukutana na yau bubu yayi. Mambu ya kukondua lunungu kemanisa, mambu ya mpasi kevuanda diaka ve. (Kus. 21:4) Beto kevuanda diaka ve na nsatu ya kubanga ti beto lenda ve kubaka yina beto kele na yau nsatu, samu yakevuanda mingi. (Nk. 72:16; Yez. 54:13) Yakevuanda mpenza lusakumunu!

19. Na yinki Yehova kena kubongisa beto malembemalembe bubu yayi?

¹⁹ Yehova kena kubongisa beto bubu yayi samu na kuzinga na yinsi ya luyalu na yandi, na kusadisaka beto beto nunga bikadulu na beto ya yimbi mpe kukudisa bikadulu yina kesepedisaka yandi. Kulemba ve, mpe kubika ve. Luzingu mosi ya mbote kena kuiza! Ntangu beto kena kuvingila na nsatu ya ngolo ntangu yina mambu yango ya kitoko kesalama, beto vuanda na kiese ntangu beto kena kuvibidila kuvingila samu Yehova kokisa mambu yina yandi metuba ti yakesalama!