BAVERSE YA BIBLIA YINA BAMESASILA

Kuyantika 1:1—‘Na ebandeli Nzambi semaka dizulu mpe ntoto’

KUWA NA

‘Na ebandeli Nzambi semaka dizulu mpe ntoto.’—Kuyantika 1:1, Mbalula ya Nsi-Ntoto ya Mpa.

‘Na ebandeli Nzambi semaka dizulu mpe yinza.’—Ebandeli 1:1, Biblia haut fleuve.

Nsasulu ya Kuyantika 1:1

Verse yayi ya ntete ya Biblia metubila mambu zole ya mfunu mpe yina kele ya kedika. Ya ntete, ‘dizulu mpe ntoto, to yinza, yavuandaka na ebandeli. Ya zole, Nzambi nde semaka yau.—Kusonga 4:11.

Biblia monisa ve ntangu yikua lutaka samu Nzambi sema yinza, yamonisa mpe ve yinki mutindu Nzambi semaka yau. Kasi yamemonisa ti yandi semaka yinza na ‘ngolo na yandi ya mingi mpenza .’—Yezaya 40:26.

Mpova yandi ‘semaka’ mekatuka na verbe ya Ebre yina kesadiluaka kaka samu na kumonisa kisalu yina Nzambi mesala. a Na Biblia, kaka Yehova b Nzambi nde mebokudulua Mvangi.—Yezaya 42:5; 45:18.

Mambu yina bakena kutubila na Kuyantika 1:1

Verse yayi ya ntete ya mukanda ya Ebandeli mebanda na disolo ya nsemono yina kele na mukanda ya Kuyantika kikapu 1 mpe 2. Mukanda ya Kuyantika 1:1 tii na 2:4, Biblia metuba na bunkufi mambu yina Nzambi salaka samu na kusema ntoto mpe bisemua nionso yina kele na luzingu, yavuanda nketo mpe bakala ya ntete. Na manima ya kutubila mambu ya mfunu yina metadila nsemono, Biblia metubila na siki-siki mutindu Nzambi semaka bakala mpe nketo ya ntete.—Kuyantika 2:7-25.

Mukanda ya kuyantika memonisa mutindu Nzambi semaka bima nionso na kuzingila ya bilokola ya “bilumbu” sambanu (6). Samu na kutuba kedika, yavuandaka ve bilumbu ya bawola 24, kasi yavuandaka bilokola ya ntangu ya yinda yina zabana ve. Kutu, mpova “kilumbu” lenda sadulua samu na kutubila bilokola ya ntangu ya yinda yina meluta bawola 24. Yamemonisua na Kuyantika 2:4, yina mesadila mpova “kilumbu” samu na kutubila “ntangu” mpe yametuba ti Nzambi semaka bima nionso na kuzingila ya bilumbu sambanu (6) yina lutaka lokola nde yamesala “kilumbu” mosi.

Dibanza ya luvunu samu na Kuyantika 1:1

Dibanza ya luvunu: Nzambi semaka yinza na kuzingila ya mua mafunda ya bamvula.

Dibanza ya kedika: Biblia monisa ve yinki ntangu Nzambi salaka yinza. Bampova yina kele na Kuyantika 1:1 kele na nguizani na mambu yina bantu ya sianse kendimaka bubu yayi ti banda yinza mesalamaka yameluta bamiliare ya bamvula. c

Dibanza ya luvunu: Kuyantika 1:1 memonisa ti Nzambi kele butatu samu na mpova ya Ebre yina bamesadila na verse yina kele na pluriel.

Dibanza ya kedika: Titre “Nzambi” mebangulua na mpova ya Ebre ’Elo·himʹ, yina kele na pluriel, samu na kumonisa lokumu, nkembo, kasi yamonisa ve ntalu ya bantu. Mukanda mosi (The New Catholic Encyclopedia) memonisa ti mutindu bamesadila mpova ’Elo·himʹ na pluriel na Kuyantika 1:1 “mbala mingi yakebakaka verbe na singulier, yakemonisaka lokola mpova ‘beto’ yina mfumu kesadilaka, samu na kumonisa lokumu mingi yina yandi kele na yau, kasi yakepesaka ve dikanisi ya ntalu mosi ya mutindu yina.”—Kubimisama na yau ya zole, Volimi 6, paje 272.

Tanga Kuyantika kikapu 1 na noti na yinsi ya paje, mpe nsasulu ya bampova yina nge zaba mbote ve.

a Samu na verbe yango, mukanda mosi ya ndongokolo ya Biblia HCSB metuba: “Kana bamesadila verbe ya Ebre bara’, yina memonisa ‘kusema,’ bakesadilaka yau ata fioti ve samu na kutubila kima mosi yina muntu mesala. Na yau, verbe bara’ kepesaka dikanisi ya kisalu yina kaka Nzambi nde lenda sala.”—Paje 7.

b Yehova kele nkumbu ya Nzambi na Biblia.—Nkunga 83:18.

c Samu na bampova ya Ebre yina mebangulua na ‘na ebandeli’, buku mosi (The Expositor’s Bible Commentary) metuba: “bampova yango memonisa mpenza ve kana yalutaka ntangu yikua.”—Kubimisama na yau yina mebongisama diaka, Volimi I, paje 51.