Kuenda na kisika mambu kele

LUSADUSU SAMU NA DIBUTA | KUYUNDULA BANA

Mambote ya bansaka yina ketinda muana na kukanisa

Mambote ya bansaka yina ketinda muana na kukanisa

 Bampova “bansaka yina ketindaka na kukanisa” kena kumonisa bansaka yina kebendaka dikebi mpe yina ketindaka muana na kusadila makanisi na yandi, yakesadisaka muana samu yandi kuma muntu yina meyunduka na mutindu na yandi ya kukanisa mpe na banguilu na yandi, mpe yakesalaka ti yandi zaba kusala na maboko na yandi.

 Ndambu ya bisalu yango kele:

  •   Kusala desen

  •   Kusala mampa

  •   Kusekana na kuvunikisaka kusala diambu mosi

  •   Kuyimbila

  •   Kusala bansaka ya kutunga

  •   Kusekana na mua bima fiotifioti (ata kesi ya karton lenda tinda na kukanisa)

 Na babuala mingi, na kisika ya kusala bansaka yina ketindaka na kukanisa, bana mekuma tala kaka bandutusulu ya ntangu to kusala mambu yina bantu yankaka mebongisaka samu na bau.

 Diambu yango fueti tungisa nge?

 Mambu yina nge fueti zaba

  •   Bansaka yina ketindaka na kukanisa lenda sala ti muana yunduka mbote. Yalenda sala ti muana vuanda mbote na nzutu mpe na makanisi, yalenda sala ti muana vuanda na makoki ya kusala bisalu mpe ya kuvuanda kisika mosi na bantu yankaka. Yalenda sala diaka muana longuka kuvuanda ntima yinda, yandi kudisa makoki ya kubaka banzengolo, yandi yala banguilu na yandi mpe yandi vuanda na nguizani ya mbote na bantu yankaka ntangu yandi kena kusekana na grupe mosi ya bantu. Na nkufi, bansaka yina ketindaka na kukanisa lenda bongisa muana samu yandi vuanda na luzingu ya mbote ntangu yandi kekuma mbuta.

  •   Yalenda vuanda yimbi kusadila mingi baapareyi. Kusadila mingi baapareyi lenda sala ti muntu kuma nanga na yau, mpe kusadila mingi baapareyi mesala ti bana mingi bela maladi ya kuvuanda nene mpe yamesala ti bakuma na kikensi. Diambu yango fueti vuanda nduengoso samu na bibuti yina kebikilaka bana na bau yina kota ntete ve kalasi baapareyi samu basekana na yau kana bakele ve kintuadi na bau.

  •   Bansaka yina bamebongisaka deja kevuandaka mbote ve. Kana bibuti mebongisila deja bana na bau mambu mingi yina bafueti sala, bana kevuanda diaka ve na ntangu ya kusala mambu yina kebenda dikebi na bau mpe yina ketinda bau na kuzaba kusala kisalu. Nzokande bana fueti zaba mpenza kusala mambu yango.

 Mambu yina nge lenda sala

  •   Sosa maluaku samu na bansaka yina ketindaka na kukanisa. Kana dikoki ya kusala yau kele, bika bana na nge lutisa ntangu na nganda samu bamona bima yina Nzambi mesalaka. Bika bau balutisa ntangu mpe basekana na ba jouet yina ketindaka na kusala kisalu mosi. a

     Kanisa ntete: Yinki bikadulu mpe makoki nsaka mosi lenda kudisa na muana na munu, mpe yinki mutindu yalenda natina yandi mambote na luzingu na bilumbu kena kuiza?

     Nsikudukusu ya Biblia: “Ngalasisi ya nzutu kele na mambote.”—1 Timote 4:8.

  •   Tula bandilu na ntangu yina bakelutisaka na ntuala ya baapareyi to ya TV. Kanisa mbotembote tekila nge bikila muana na nge telefone, tablete, to TV. Minganga yina kesadisaka bana mepekisa kupesa bana yina kele na yinsi ya bamvula zole baapareyi to kubika batala TV, mpe kubikila ve bana yina kele na bamvula zole tii na bamvula tanu basadila baapareyi to batala TV samu na wola kuluta mosi. b

     Kanisa ntete: Yinki bandilu munu lenda tula na ntangu yina muana na munu kelutisaka na ntuala ya apareyi to TV? Munu fueti tala kintuadi na muana na munu mambu yina yandi kena kutala? Yinki diambu yankaka ya mbote beto lenda sala na kisika ya kusadila baapareyi?

     Nsikudukusu ya Biblia: “Beno keba mpenza ti mutindu na beno ya kutambula vuanda ve lokola bantu mekondua nduenga kasi lokola bantu ya nduenga, beno sadila ntangu na beno mbote mpenza.”—Baefese 5:15, 16.

  •   Keba kubika mingi nzila na bansaka yina bamebongisaka deja. Ya kedika, yalenda sala ti muana na nge zaba kisalu mosi to nsaka mosi (sport). Kasi mbala mingi, bansaka yina bamebongisaka deja kebuelaka diaka mitungisi—kaka na muana ve kasi mpe na kibuti yina kena kubongisa yau. Na yau, nsikudukusu yina kele na Baefese 5:15, 16 yina metubila kusadila ntangu na nduenga mebonga diaka samu na diambu yango.

     Kanisa ntete: Bana na munu kelutisaka ntangu mingi na mambu yina mebongisamaka deja? Kana yakele plina, yinki nsobolo beto fueti sala?

     Nsikudukusu ya Biblia: “Beno sosa mpenza kuzaba mambu yina meluta mfunu.”—Bafilipi 1:10.

a Ba jouet mingi ya ntalu yina bantu kesadilaka kekindisaka ve bana na kusosa kusala kisalu mosi. Nzokande ba jouet ya fiotifioti to mua bima, na kifuani mua bima ya kutungila to bakesi ya bakarton kesalaka ti muana sekana na kusadilaka makanisi na yandi.

b “Kulutisa ntangu na ntuala ya baapareyi to TV” zola monisa ve kulutisa ntangu kintuadi na bankundi na nzila ya visioconférence to kutala mambu ya kimpeve na dibuta.