•  Mambu yina nge fueti zaba

•  Mambu yina nge lenda sala

•  Mambu yina bibuti yankaka metuba

 Bubu yayi na babuala yankaka, bana kevuandaka na kinkundi ya ngolo na bibuti na bau mpe bakesosaka malongi na bibuti na bau. Na babuala yankaka, mbala mingi bana kekuendaka sosa malongi na bankundi na bau bantuenia.

 Kana bana kena kuenda sosa malongi na bantuenia yankaka, yakesalaka ti babika zitisa malongi ya bibuti na bau. Kutu, ntangu bana yango keyundukaka samu na kukuma bantuenia, bibuti lenda mona lokola bana kena kutudila bau diaka ve ntima. Mpe yakele ve diambu ya kukamua! Ntangu bana kena kulutisa ntangu mingi na bana yankaka, yakevuandaka lokola bakena kukiyundula na kisika bibuti na bau yundula bau.

 Samu na yinki yakevuandaka pete bana sala kinkundi na bana yankaka na kisika ya kuvuanda na kinkundi ya ngolo na bibuti na bau? Beto tadila mambu yayi melanda.

•   Kalasi. Ntangu bana kena kulutisa ntangu mingi na bana yankaka, bakekumaka na kinkundi ya ngolo mpe balenda banda kupesa valere mingi na makanisi ya bankundi na bau bantuenia na kisika bapesa valere mingi na makanisi ya bibuti na bau. Mutindu yina ya kutadila mambu lenda kuma diaka ngolo ntangu bakena kukuma bantuenia.

•   Kuzanga kulutisa ntangu mingi kintuadi na bana. Na mabuta mingi, ntangu bana kekatukaka na kalasi, bakekutaka ata muntu mosi ve na yinzo, mbala yankaka samu kibuti to bibuti na bau kele na kisalu.

•   Mambu yina bantuenia kesepelaka na yau. Ntangu bana kena kukuma bantuenia, bakesepelaka kuvuanda lokola bantuenia yankaka, na kifuani bakelandaka mutindu na bau ya kuvuata, ya kutuba, mpe ya kusala mambu. Bakemonaka ti mutindu bankundi na bau bantuenia kekanisaka samu na bau kele na mfunu mingi kuluta mutindu bibuti na bau kekanisaka samu na bau.

•   Bapiblisite. Bantu ya mumbongo kena kubimisa bima mingi mpe bansaka samu na bantuenia kasi samu na bambuta ve. Yakesalaka ti nguizani ya mbote bika vuanda kati na bana mpe bibuti. Doktere Robert Epstein mesonika ti, “Kana baizini kena kubimisa diaka ve bima yina bantuenia kesepelaka na yau, mingi ya baizini yango yina kekotisaka bamilion ya badolare kekubua” a

•   Sala ti nguizani na nge na muana na nge tatamana kuvuanda ngolo.

   Biblia metuba: “Mambu yayi mukena kupesa nge ntumu bubu yayi fueti vuanda na ntima na nge, mpe nge fueti kotisa yau mbotembote na kati ya bana na nge mpe kutubila yau ntangu nge kevuanda na yinzo na nge mpe ntangu nge ketambula na balabala mpe ntangu nge keleka mpe ntangu nge kelamuka.”—Kolimbola Mibeko 6:6, 7.

   Muana lenda vuanda na bankundi, kasi bankundi yango fueti baka ve kisika na nge kibuti. Nsangu ya mbote kele: Bantu ya mayele metuba ti bana mpe bantuenia mingi kezitisaka bibuti na bau mpe bakezolaka kusepedisa bau. Kana nge kena kutanina kinkundi ya mbote na bana na nge, baketudila nge ntima mingi na kisika batula yau na bankundi na bau.

   “Nge fueti lutisaka ntangu na bana na nge, konso kilumbu kusala kima mosi kintuadi na bau, na kifuani kulamba, kutula bunkete, ata mpe kusala badevuare. Sekanaka na bau—beno bulaka bansaka, beno talaka bafilme to televizion kintuandi. Kukanisa ve ti yamesuka kaka na kulutisa ntangu ya mbote kintuadi na bau—kusekana mua ntangu awa to kuna. Beno lenda kuma ve na kinkundi ya ngolo kana beno kelutisaka ve ntangu mingi kintuadi!”—Lorraine.

•   Kukindimisa ti muana na nge kele kaka ve na bankundi yina bakele na yandi mvula mosi.

   Biblia metuba: “Buzoba mekangama na ntima ya muana bakala.”—Masese 22:15.

   Bibuti yankaka kesepelaka kana bakena kumona muana na bau kele na bankundi mingi. Kasi, zaba ti atako muana na ge lenda vuanda na bankundi mingi, kasi yandi fueti vuanda na bankundi yina mesuasana na yandi na bamvula samu yandi kuma muntu yina meyela. Mpe bankundi kepesaka ve lutuadusu yina ntuenia kele na yau nsatu mpe yina bibuti ya nzola lenda pesa na mutindu yina meluta mbote.

   “Bankundi ya muana lenda zaba mua mambu, kasi bakele ve na makoki mingi na mambu metadila luzingu, bakele ve na eksperianse, mpe bakele ve na nduenga samu na kusadisa bantuenia yankaka samu na kubaka banzengolo yina meluta mbote. Kana bantuenia kena kulanda lutuadusu ya bibuti na bau, bakeyundukaka mbote mpe bakekumaka ya kuyela na kutadila bamvula na bau.”—Nadia.

•   Pesaka malongi ya nduenga.

   Biblia metuba: “Muntu yina ketambulaka na bantu ya nduenga yandi kekuma na nduenga.”—Masese 13:20.

   Ata kana bamekuma bambuta, bana na nge lenda baka mambote mingi ya kulutisaka ntangu mingi kintuadi na nge. Vuanda kifuani ya mbote samu na bau.

   “Bibuti fueti vuanda kifuani yina meluta mbote samu na bana na bau. Kana bamelonga bana bazola mpe bazitisa bibuti na bau, bakesepela kukuma lokola bibuti na bau.”—Katherine.