Kuenda na kisika mambu kele

LUSADUSU SAMU NA DIBUTA | KUYUNDULA BANA

Mambu yina kekuminaka bana kana bibuti mekufua dikuela

Mambu yina kekuminaka bana kana bibuti mekufua dikuela

 Bankuelani yankaka yina kele ve na nguizani ya mbote, baketubaka ti kufua dikuela kevuanda mbote samu na bana na bau—na kisika ya kuvuanda na bibuti yina kele na nguizani ve. Yinki kele kedika samu na diambu yango?

 Yinki kekumina bana kana bibuti mekufua dikuela?

 Kusosasosa memonisa ti mambu yina kekuminaka bana kana bibuti mekufua dikuela kele mpasi mpenza. Bana lenda:

  •   kuma nganzinganzi, tungisama mpe kuniokuama na makanisi

  •   kudisa bikadulu ya yimbi

  •   kutana na mambu ya mpasi na kalasi to kulemba kalasi

  •   banda kubela mpambampamba

 Diaka, bana mingi kemonaka ti bakele na foti na mutindu dikuela ya bibuti na bau mekufua, bakekanisaka ti balendaka sala diambu samu dikuela yango bika kufua.

 Bampasi yina kekuminaka bana kana dikuela mekufua lenda tatamana kana bamekuma bambuta, kuna bakebanda kukimona ti bakele ve na mfunu mpe bakebanda kutudila diaka bantu yankaka ntima ve. Mpe kana bamekutana na mambu ya mpasi na dikuela na bau, bau diaka balenda kufua dikuela na bau.

 Diambu ya kusimba: Atako bankuelani mingi yina kekanaka kufua dikuela ketubaka ti yakevuanda samu na mambote ya bana, kasi kusosasosa samu na diambu yango kena kumonisa ti yakele mutindu yina ve. Penelope Leach. a yina kelongukaka mambu metadila bana sonikaka: “Kufua dikuela kenataka mambu ya mpasi na bana.” a

 Nsikudukusu ya Biblia: “Beno sosa kaka ve mambote na beno mosi, kasi mpe mambote ya bantu yankaka.”—Bafilipi 2:4.

 Muana na munu kevuanda na kiese kuluta kana munu mekufua dikuela?

 Bantu yankaka lenda tuba ee. Kuzimbakana ve diambu yayi, mbala mingi bansatu ya bibuti mpe ya bana kevuandaka mutindu mosi ve. Kibuti yina kesosaka kufua dikuela kezolaka kuzinga luzingu ya yimpa. Nzokande, mbala mingi muana kezolaka kubikana na luzingu yina yandi kele na yau, yina tata mpe mama kele kintuadi.

 Na manima ya kutadila makuela mingi yina mekufuaka, tala mambu bansoniki ya mukanda The Unexpected Legacy of Divorce sonikaka: “Nsangu mosi ya puelele kele ti: bana ketubaka ve ti bakele na kiese kuluta. Baketubaka nde puelele, ‘Kilumbu bibuti na munu kufuaka dikuela, yau nde kilumbu kimuana na munu manisaka.’” Mukanda yango mebuela ti bakemonaka lokola yinza “kele diaka na mfunu ve mpe yakele na bivonza mingi samu balenda tula diaka ve ntima na nguizani yina sangisaka bibuti na bau yina bavuandaka zola mingi.”

 Diambu ya kusimba: Nsikudukusu ya Biblia: ‘Mabanza yina kena kuniokuama kekatulaka ngolo ya muntu.

 Nsikudukusu ya Biblia: “Mabanza yina kena kuniokuama kemanisaka ngolo.”—Masese 17:22.

 Yinki munu fueti zaba na diambu metadila kukokisa kiyekua ya kuyundula bana kana munu mekufua dikuela?

 Bibuti yina mekufuaka dikuela bakesalaka ngolo samu na kumeka kusala lokola dibuta yina mesangisa bibuti zole: bakekanisaka ti balenda kokisa kiyekua na bau ya kuyundula bana mutindu kaka yakesalamaka kana bibuti kele kisika mosi. Kusosasosa memonisa ti mbala mingi, bankuelani yina mekufua dikuela:

  •   kelutisaka ntangu fioti kaka na bana na bau

  •   kelongaka bana malongi yina keteleminaka yina ya kibuti yankaka

  •   bakebikilaka bana nzila basala yina bamezola samu bibuti kekukimonaka ti bakele na foti to bakele ya kulemba nzutu

 Muana yina bibuti na yandi mekufuaka dikuela lenda banda kuna kikadulu ya kumanga kuzitisa kimfumu ya bibuti. Lokola bibuti na yandi salaka ve yina kele mbote, na kifuani kukokisa nsilulu na bau ya kuvuanda kisika mosi, muana lenda tuba ‘Munu kena kumona ve samu na yinki munu fueti kuwila bau!’

 Diambu ya kusimba: Samu na bibuti yina mekufua dikuela kiyekua ya kuyundula bana kevuandaka mpasi. Kasi samu na bana yakevuandaka mpasi kuluta.

 Nsikudukusu ya Biblia: ‘Beno fuemisa ve bana na beno, samu balemba nzutu ve.’Bakolose 3:21.

 Yinki kele mutindu ya mbote ya kubongisa mambu ya dikuela?

 Yakelombaka kusala bangolo mingi samu na kubongisa luzingu na manima ya kufua dikuela, kasi na mbala mingi, yakele mbote kusadila ngolo yango samu na kuvukisa dikuela. Mukanda mosi (The Case for Marriage) metuba “Ntangu dikuela kena kusimba ve yazola monisa ve ti yakebonga diaka ve. Bankuelani yina kekutanaka na mambu mingi ya mpasi na dikuela na bau, yakekumaka mbote kuluta na manima ya mua ntangu kana bamevuanda kaka kisika mosi.” Diambu ya mfunu kele ti, ntangu bibuti kele kisika mosi bana kevuandaka na kiese mingi.

 Yazola monisa ve ti kufua dikuela kele solision ve. Samu Biblia kena kupesa nzila na kufua dikuela kana nkuelani mosi mesala pite. (Matai 19:9) Kasi Biblia metuba diaka ti “Muntu ya kukenga kekanisaka tekila ya kusala diambu.” (Masese 14:15) Kana bakala mpe nketo kele na dikuela ya mpasi, bafueti tadila mambu nionso, buela diaka mambu yina kekumina bana kana bamekufua dikuela.

 Ya kedika, yazola monisa ve ti beto fueti kanga kaka maboko kondua kusala diambu. Biblia kena kupesa malongi ya mbote yina kesadisa bakala mpe nketo bakudisa bikadulu yina mefuana samu dikuela na bau zingila mpe yavuanda na kiese. Yakele diambu ya kukamua ve, samu yakele Mfumu ya Biblia, Yehova, nde bandisaka dikuela.—Matai 19:4-6.

 Nsikudukusu ya Biblia: “Munu, Yehova, munu kele Nzambi na nge, muntu yina kelonga nge samu na mambote na nge mosi.”—Yisaya 48:17.

a Yamekatuka na mukanda Your Growing Child—From Babyhood Through Adolescence.