Kuenda na kisika mambu kele

LUSADUSU SAMU NA DIBUTA

Mutindu ya kupekisa nganzi na nge

Mutindu ya kupekisa nganzi na nge

 Nkuelani na nge metuba to mesala mambu yina mepesa nge nganzi mpe nge memanga kubimisa nganzi na nge. Kasi na manima, nkuelani na nge memona lokola diambu mosi ya yimbi kele mpe yandi mebanda kuyuvusa nge biuvu. Yamebuela nganzi na nge. Yinki mkutindu nge lenda pekisa nganzi na nge na diambu ya mutindu yina?

 Mambu yina nge fueti zaba

  •   Nganzi lenda bebisa mavimpi na nge. Balapolo memonisa ti muntu yina kepekisaka ve nganzi na yandi lenda bela maladi ya tansion, ya ntima, ya makanisi mpe maladi ya estoma. Baketubaka diaka ti nganzi kezangisaka pongi, yakebuelaka mitungisi, yakebebisaka nkanda mpe muntu lenda sala AVC. Samu na bamfunu yango, Biblia metuba ti: “Bika nganzi . . . , samu yaketinda nge nge sala yimbi.”​—Nzembo 37:8.

  •   Kulunda nganzi na ntima lenda sala nge diaka yimbi. Kulunda nganzi na ntima lenda vuanda lokola maladi yina kena kudia nge na kati. Na kifuani, nge lenda kuma na kikadulu ya kukanisina bantu yankaka yimbi mpe kutuba yimbi samu na bau. Kikadulu yango lenda sala ti bantu banda kutina nge mpe yalenda bebisa dikuela na nge.

 Mambu yina nge lenda sala

  •   Sosa bikadulu ya mbote ya nkuelani na nge. Tanga mambu tatu yina kesepedisaka nge na nkuelani na nge. Ntangu nge kemona diaka nganzi samu na diambu mosi yina yandi mesala, kanisa bikadulu na yandi yina nge tangaka. Yalenda sadisa nge nge pekisa nganzi na nge.

     Nsikudukusu ya Biblia: “Beno monisa butondi.”​—Bakolose 3:15.

  •    Kudisa kikadulu ya kunlemvukila. Ya ntete, sosa kutadila mambu mutindu nkuelani na nge kena kutadila yau. Yakesadisa nge nge kudisa kikadulu ya kukitula na kisika ya bantu yankaka. (1 Petro 3:8) Ya zole, kukiyuvusa: ‘Diambu yina munu mefuemina kele mpenza nene samu munu bika nlemvukila?’

     Nsikudukusu ya Biblia: “Yandi kebaka lokumu kana yandi menlemvukila diambu yina mesala yandi mpasi.”​—Masese 19:11.

  •    Tubaka banguilu na nge na kimpombo nionso mpe na mayele. Sadila mpova “munu.” Na kifuani, na kisika ya kutuba, “Nge kebakaka munu na valere ntangu nge kebokilaka munu ve samu na kuzabisa munu kisika nge kele,” tuba nde, “Yaketungisaka munu kana ntangu mepusana mpe munu zaba ve kana nge kele mbote.” Kutuba na kimpombo lenda sadisa nge nge pekisa nganzi na nge.

     Nsikudukusu ya Biblia: ‘Bampova na beno vuanda ntangu nionso ya kitoko, yakuma kitoko lokola bametula yau mungua.’​—Bakolose 4:6.

  •    Kuwaka na luzitu nionso. Na manima ya kutubila makanisi na nge, bika mpe nkuelani na nge tuba kondua kuzenga yandi bampova. Kana nkuelani na nge memanisa kutuba, vutukila mambu yina yandi metuba samu nge zaba kana nge mebakusa yau mbote. Kaka kuwa ya mpamba lenda sadisa nge nge pekisa nganzi na nge.

     Nsikudukusu ya Biblia: “Kuwaka na nsualu, kuwelaka ve kutuba.”​—Yakobo 1:19.