Nge ke na kati ya bantu mingi yina me kutana na bampasi samu kilima me kuma yimbi? Kilima ya yimbi ke natá bamambu ya mitindu mingi. Mipepe ya ngolo lenda nata bamvula ya nene yina ke dyamisá bayinzo. Bamvula ya nene lenda sala ti ntoto bulumuka, mpe balusiemo kuyoka banyanga. Bisifu ya ngolo mpe bantangu ya ngolo ke natá mpe bampasi.

 Na bisika mingi na yinza, bampasi yina kilima ya yimbi ke natá ke na kumá dyaka mingi. La Fédération Internationale des Sociétés de la Croix-Rouge et du Croissant-Rouge me zonza ti “lutangu ya bantu yina ke na kutaná na bampasi, ke na lutilá kaka kukuma dyaka mingi samu ti bamvula ya ngolo, mipepe ya ngolo mpe bisifu ya ngolo ke na kumaka dyaka mingi. Ya ke salá ti bantu mingi kufwa, vanda dyaka ve na bayinzo mpe ba ya nkaka lenda dyaka ve kukipe dikanda ya bawu.”

 Ntangu bamambu yayi ke salamá, ya ke natiná bantu bampasi mpe ke katulá bawu kizunu ya ntima. Ba lenda vanda na manyongi samu ba ke dyaka ve na yinzo mpe bima ya nkaka yina vandá na bawu, to ba me fwidila muntu yina ba vandá zola.

 Kana nge me kutana na bamambu ya mpasi yina kilima ya yimbi me nata, Biblia lenda sadisa nge. Biblia ke pesá bukindi, kivuvu mpe malongi ya mbote yina nge lenda sadila. Malongi yango me sadisa bantu mingi yina kutaná na bamambu yayi. (Baroma 15:4) Biblia ke pesá mpe mvutu na byuvu yayi yina ke kwamisá bantu mingi: Samu na yinki Nzambi me bika mambu yayi salama? Ya ke kwandi samu mu salá mambu ya yimbi?

 Biblia ke longá ti bampasi yina bantu ke kutaná na yawu ke katuká ve na Nzambi. Ya ke zonzá na beto ti “Nzambi lenda mekama ve na mambu ya [yimbi], mpe yandi mosi ke mekaka ve ata muntu mosi.” (Zaki 1:13, nwt-MK) Ya zola zonza ti ni yandi ve ke na manima ya kilima ya ngolo yina ke natiná bantu bampasi ya mingi bubu yayi.

 Biblia ke zonzilá bantangu yina Nzambi sadilá bima ya ngolo yina yandi yidiká samu na kusemba bantu ya yimbi. Kasi bamambu yina ke ve mutindu mosi na yina ke na salamá bubu yayi. Bamambu yina ke salamá bubu yayi ke kwizá na mbalakata, mpe ya ke natá bampasi na bantu ya mbote mpe na bantu ya yimbi. Kasi na masolo yina Biblia ke zonzilá, Nzambi bumbá bantu yina salá ve mambu ya yimbi, yandi kebisá bantu na mambu yina yandi zolá sala mpe yandi zonzá samu na yinki yandi ke sala yawu. Na kifwani, na ntangu ya Nowe, Nzambi zonzá samu na yinki yandi ke nokisa mvula ya nene, yandi kebisá bantu tekila yandi sala yawu, mpe yandi bumbá Nowe na dikanda ya yandi.—Kubanda 6:13; 2 Piere 2:5.

 Na kuzaba mingi na bima yina ke lakisá ti Nzambi ke sadilá ve mipepe ya ngolo mpe bamvula ya nene samu na kusemba bantu bubu yayi, tanga “Les catastrophes naturelles : qu’en dit la Bible ?”

 Biblia ke lakisá ti Yehova a ke na kyadi ya bantu mpe yandi ke kabulá mpasi ya ba yina ke talá mpasi. Baverse yayi ke pesa nge bukindi.

•   Izaya 63:9: ‘Na ntangu nyonso yina ba vandaka kutala mpasi, ya vandaka sala yandi mpasi.’

   Yinki ya zola zonza: Ya ke salá Yehova mpasi na kutala bantu yina ke kutaná na bampasi.

•   1 Piere 5:7: “Yandi ke sadisaka beno.”

   Yinki ya zola zonza: Yehova ke na nsatu luzingu ya nge vanda mbote.

 Kyadi yina Yehova ke vandá na yawu ke nataka yandi ne kusadisa bantu. Na nzila ya Biblia, yandi ke pesá bantu malongi yina ke pesá ngolo mpe kivuvu ti na bilumbu yina ke kwiza, bantu ke tala dyaka ve mpasi samu na kilima ya yimbi.—2 Bakorinto 1:3, 4.

 Na Biblia Yehova pesá nsilulu ya ‘kupesa nge bilumbu ya mbote mpe kivuvu.’ (Yeremia 29:11) Dikanisi ya Nzambi ke ti bantu sepela na kuzinga na paradiso awa na ntoto, kasi ve ti ba vanda na boma samu na kilima.—Kubanda 1:28; 2:15; Izaya 32:18.

 Samu na kunata bambote yayi awa na ntoto, Nzambi ke sadila Kimfumu ya yandi. Kimfumu yango kele gouvernement mosi yina ke na zulu, na Yesu mutindu Mfumu. (Matayi 6:10) Yesu ke na mayela mpe ngolo ya kusala ti kilima beba dyaka ve mpe ya natina ve bantu bampasi. Ntangu yandi vandá awa na ntoto, yandi lakisá ti yandi ke na ngolo ya kusala yawu. (Marke 4:37-41) Yandi ke yala na mayela mpe ndwenga, mpe yandi ke longa bantu mutindu ya kukipe ntoto mpe bima yina Nzambi yidikaka. (Izaya 11:2) Ntangu Yesu ke yala, bantu ke tala dyaka ve mpasi samu kilima ya yimbi.

 Ntangu ya nkaka nge ke na yufulá: ‘Na wapi ntangu Yesu ke sadila ngolo ya yandi samu kilima beba dyaka ve?’ Na kuzwa mvutu na kyuvu yayi, tanga “Quand le royaume de Dieu dirigera-t-il la terre ?”

 Biblia lenda sadisa nge na kuzaba yinki ya kusala tekila mambu salama, ntangu ya ke salamá mpe na manima.

•   Tekila: Yidama samu na kusala bamambu na mbangu.

   Mambu yina Biblia ke zonzaka: ‘Muntu ya mayela ke talaka mambu yina lenda kufwa yandi mpe ke bumbanaka, kasi bantu yina me kondwa mayela ke kwendaka kaka na ntwala mpe ba ke kutanaka na bampasi.’—Bingana 22:3.

   Yinki ya zola zonza: Zaba bamambu yina lenda salama kisika yina nge kele, samu ntangu ya ke salama, nge sala bamambu na mbangu mpe nge bumba dikanda ya nge.

   Disolo: “Kilumbu yina beto vuuká na tiya, beto vandá ya kuyidama. Beto vandá na basaki ya beto yina vandá na bima yina ke mfunu. Beto vandá na manganga ya beto mpe bilele ya beto. Bantu ya nkaka vandá na boma mpe zabá ve yinki ya kusala. Mu ke na kilengi samu beto vandá na nyonso yina beto vandá na yawu nsatu!”—Tamara, Californie, États-Unis.

•   Ntangu ya ke salamaka: Tula makanisi ya nge na bamambu yina ke mfunu.

   Mambu yina Biblia ke zonzaka: “Luzingu ya muntu kele ve samu na bima yina kele na yandi, ata ti yandi kele mvwama.”—Luke 12:15.

   Yinki ya zola zonza: Luzingu ke mfunu kulutila bima yina beto ke na yawu.

   Disolo: “Ntangu mupepe ya ngolo yina ba bokilá Lawin b mwangisá yinzo ya beto, mu vandá zaba ve yinki ya kusala. Kasi kima yina mu salá ni kufungula ntima ya munu nyonso na Yehova na lusambu. Mu kwizá tala ti beto zimbisá kaka bima, kasi beto vandá moyo.”—Leslie, Philippines.

•   Na manima: Sepela na bubu yayi, kutala ve mpasi samu na mbasi.

   Mambu yina Biblia ke zonzaka: “Beno tala ntima mpasi ve samu na mambu yina ke salama mbasi samu ti mbasi ke [vanda] na mambu ya yandi.”—Matayi 6:34.

   Yinki ya zola zonza: Kuvanda ve na boma mingi samu na bamambu yina ke kwiza na mantwala.

   Disolo: “Na manima ya mupepe yina ba bokilá Irma, mvula dyamisá yinzo ya munu. Ya vandá na mikanu mingi yina mu zolá baka, mpe ntima ya munu vandá ve na kizunu. Mu salá bangolo na kulanda malongi ya Biblia mpe kutula ve makanisi ya munu na bilumbu yina ke kwiza. Mu kwizá tala ti na lubakusu ya Yehova, mu ke na ngolo ya kukanga ntima na mantwala ya bamambu mingi.”—Sally, Floride, États-Unis.

 Samu na kuzwa malongi ya nkaka yina nge lenda sadila, tala “Catastrophes : des mesures qui sauvent des vies.”