DISOLO YA KULONGOKA 31
NZIMBU 12 Yehova, Nzambi ya nene
Yina Yehova salaka samu na kuvuukisa bantu na disumu
“Nzambi zolaka mingi yinza, ni na yawu yandi pesaka Mwana ya yandi kaka mosi ya kubutuka.”—YOA. 3:16, NWT.
YINA BETO KE LONGOKA
Beto ke tala yinki Yehova salaka samu beto vanda na bweso ya kusadila yandi bubu yayi ata ti beto ke bantu ya masumu. Beto ke tala mpe yinki yandi me sala samu beto vanda dyaka ve na masumu mpe beto nzinga ntangu nyonso.
1-2. a) Yinki ke disumu, mpe wa’ faso beto lenda nunga yawu? (Tala mpe “Yina ya zola zonza.”) b) Yinki beto ke zonzila na disolo yayi mpe na masolo ya nkaka ya Yinzo ya Kengidi yayi? (Tala mpe “Na ba yina ke tangaka mikanda ya beto” na Yinzo ya Kengidi yayi.)
NGE zaba kwandi luzolo ya mingi yina Yehova ke na yawu samu na nge? Nge lenda kuzwa mvutu kana nge sosa kuzaba nyonso yina Yehova salaka samu na kuvuukisa nge na disumu mpe na lufwa. Disumu a ke mbeni ya ngolo yina beto mosi lenda nunga ve. Na yawu, beto ke sumukaka bilumbu nyonso mpe beto ke kufwaka samu ti beto ke bantu ya masumu. (Rom. 5:12) Nsangu ya mbote ke ti, ata ti beto ke bantu ya masumu, na lubakusu ya Yehova beto lenda nunga disumu na lufwa.
2 Bamvula pene-pene na 6 000 yina me luta, Yehova sadisaka bantu na kusadila yandi ata ti ba vandaka bantu ya masumu. Samu na yinki yandi salaka yawu? Samu ti yandi ke zolaka beto mingi. Kubanda ntangu Yehova yidikaka bantu, yandi ke zolaka bawu, mpe yandi salaka nyonso samu na kusadisa bawu. Yandi zaba ti disumu ke nataka na lufwa mpe yandi zola ve ti beto kufwa. Yandi zola ti beto zinga ntangu nyonso. (Rom. 6:23) Ni yawu yandi zola samu na nge. Na disolo yayi, beto ke zonzila byuvu tatu: Ya ntete, wapi kivuvu Yehova pesaka samu na bantu ya masumu? Ya zole, yinki bantu ya masumu ya ntangu ya Biblia salaka samu na kusepelisa Yehova? Ya tatu, yinki Yesu salaka samu na kuvuukisa bantu?
WAPI KIVUVU YEHOVA PESAKA SAMU NA BANTU YA MASUMU?
3. Wa’ faso Adami na Eva kumaka bantu ya masumu?
3 Ntangu Yehova yidikaka bakala na kento ya ntete, yandi zolaka ti ba vanda na kilengi. Yandi pesaka bawu kisika ya kitoko ya kuvanda, makwela, mpe kisalu ya kitoko. Ba zolaka fulusa ntoto na bana ya bawu, mpe kukumisa yawu paradiso mutindu bilanga ya Edeni. Yandi pesaka bawu kaka musiku mosi yina vandaka ve mpasi, mpe zonzaka na bawu ti kana ba kuwa ve yandi, ba ke kufwa. Beto zaba yinki salamaka. Mbazi mosi ya yimbi yina ke zolaka ve Nzambi mpe bantu nataka Adami na Eva na kutumama ve na Yehova. Adami na Eva kuwaka mbazi ya yimbi yina, mpe sumukaka na mantwala ya Tata yina lakisaka bawu luzolo mingi. Mutindu beto me zaba yawu, mambu yina Yehova zonzaka lunganaka. Na yawu ba bandaka kuzwa bambuma ya disumu ya bawu: ba bandaka kununa, mpe na nsuka, ba kufwaka.—Kub. 1:28, 29; 2:8, 9, 16-18; 3:1-6, 17-19, 24; 5:5.
4. Samu na yinki Yehova ke yiinaka disumu mpe samu na yinki yandi ke sadisaka beto na kuvanda na kindiku na yandi? (Baroma 8:20, 21)
4 Yehova tulaka disolo yayi na Biblia samu na kulonga beto mambu ya mfunu. Ya ke samu beto bakula samu na yinki yandi ke yiinaka disumu. Disumu kabulaka beto na Tata ya beto mpe ke nataka beto na lufwa. (Iza. 59:2) Satana ke yiinaka Yehova mpe bantu. Ni na yawu yandi nataka Adami na Eva na kusumuka, mpe tii bubu yayi yandi ke na bikaka ve kunata bantu na kutumama ve na Yehova. Ya lenda vanda ti ntangu Adami na Eva sumukaka, Satana kanisaka ti dikanisi ya Yehova samu na bantu kubwaka na maza. Kasi Satana zabaka ve mbote-mbote luzolo ya Yehova. Nzambi sobaka ata fioti ve dikanisi ya yandi samu na bana ya Adami na Eva. Yandi zola bantu. Na yawu, na mbala mosi yandi pesaka bawu kivuvu. (Tanga Baroma 8:20, 21.) Yehova zabaka ti bana ya nkaka ya Adami ke soola kuzola yandi mpe kutumama na yandi. Samu yandi ke Tata ya bawu mpe samu yandi yidikaka bawu, yandi salaka kima samu na kuvuukisa bawu mpe samu ba vanda na bweso ya kukuma bandiku ya yandi. Yinki yandi salaka?
5. Na wapi ntangu Yehova pesaka kivuvu na bantu ya masumu? Zonzila yawu. (Kub. 3:15)
5 Kubanda 3:15 ke zonzaka: ‘Mpe mu ke tula kimbeni na kati ya nge na kento mpe na kati ya mwana ya nge na mwana ya yandi. Yandi ke dyata yintu ya nge mpe nge ke tatika yandi na dikulu.’ Na mbala mosi, Yehova pesaka kivuvu na bantu ntangu yandi zonzaka yinki zola kumina Satana. Nzambi zonzaka ti ya ke vanda na “mwana” yina ke kwiza vuukisa bantu. Mwana yango zola dyata Satana mpe kuyidika bamambu nyonso yina yandi bebisaka na bilanga ya Edeni. (1 Yoa. 3:8) Kasi, mwana yango zola tala ntete mpasi. Satana zola tatika yandi to yandi zola sala ti yandi kufwa. Ya zola sala Yehova mpasi mingi. Kasi Yehova ndimaka kutala mpasi mpe bikaka mwana ya yandi tala mpasi samu na kuvuukisa bantu na disumu mpe na lufwa.
YINKI BANTU YA MASUMU YA NTANGU YA BIBLIA SALAKA SAMU NA KUSEPELISA YEHOVA?
6. Yinki bantu ya kiminu mutindu Abele na Nowe salaka samu ba kuma pene-pene na Yehova?
6 Na kati ya bamvula, Yehova me sadisa malembe-malembe bantu na kuzaba yinki ba zola sala samu na kukuma pene-pene na yandi. Na manima ya mambu yina salamaka na Edeni, Abele mwana ya zole ya Adami na Eva vandaka muntu ya ntete na kulakisa kiminu na Yehova. Yandi pesaka Yehova munkayulu samu ti yandi vanda zolaka yandi mpe vandaka na nsatu ya kusepelisa yandi. Abele vandaka muvungi. Ni na yawu, yandi pesaka na Yehova mameme ya yandi ya kitoko samu na munkayulu. Wa’ faso Yehova bakilaka yawu? Yandi ‘ndimaka Abele na dikabu ya yandi.’ (Kub. 4:4) Ni mutindu yina Yehova bakilaka minkayulu ya bantu yina vanda zolaka yandi mpe vanda tulaka ntima na yandi, mutindu Nowe. (Kub. 8:20, 21) Samu yandi ndimaka minkayulu ya bawu, Yehova lakisaka ti bantu ya masumu lenda sepelisa yandi mpe lenda kuma pene-pene na yandi. b
7. Yinki ke na longaka beto mutindu Abrahami vandaka ya kubongama samu na kupesa mwana ya yandi Izaki na munkayulu?
7 Yehova lombaka na Abrahami muntu mosi ya kiminu ya ngolo na kusala mambu mosi ya kulutila mpasi: kupesa mwana ya yandi Izaki na munkayulu. Ya vandaka mambu ya kulutila mpasi yina Abrahami zola sala. Kasi yandi bongamaka na kusala yawu. Ntangu yandi zola kufwa mwana ya yandi, Yehova zonzaka na yandi na kubika. Kifwani yayi ke na longaka beto yina Yehova zola sala na mantwala. Samu Yehova ke zolaka mingi bantu, ni na yawu yandi vandaka ya kubongama na kupesa mwana ya yandi yina yandi ke zolaka mingi mutindu munkayulu.—Kub. 22:1-18.
8. Yinki minkayulu yina Musiku vanda lombaka na kupesa ke na longaka beto? (Levitike 4:27-29; 17:11)
8 Ntangu Yehova pesaka bana ya Izraele musiku, yandi zonzaka na bawu na kupesa minkayulu ya bibulu samu na mulemvo ya masumu ya bawu. Levitike 4:27-29; 17:11 (NWT) ke zonzaka: “Kana konso muntu yina na kati ya bantu ya yinsi sala disumu kukondwa kukanisa mpe sala yimbi samu yandi me sala mambu mosi na kati ya mambu yina Yehova tubaka ti ya fwana salama ve, to kana yandi me zaba disumu mosi yina yandi salaka, yandi fwana nata mwana ya nkombo ya kento ya kukondwa kifu mutindu dikabu ya yandi samu na disumu yina yandi salaka. Yandi ke tula diboko ya yandi na zulu ya yintu ya dikabu samu na disumu mpe yandi ke kufwa dikabu samu na disumu na kisika yina ba ke kufwaka dikabu ya kuyoka. . . . Samu luzingu ya bima nyonso ya moyo kele na menga, mpe munu mosi me pesa yawu na kisika ya kuyoka minkayulu samu na beno samu na kufuka masumu ya beno, samu menga kele kima yina ke kufukaka masumu na luzingu yina kele na kati ya yawu.” Minkayulu yina, vandaka kifwani ya munkayulu ya kulutila nene yina zola kwiza vuukisa bantu nyonso na disumu. Nzambi nataka bambikudi ya yandi na kusonika bamambu na yina me tadila mwana yina Kubanda 3:15 ke zonzaka. Ba zonzaka ti yandi zola tala mpasi mpe kufwa. Yandi zola vanda dimeme yina ba zola pesa na munkayulu. (Iza. 53:1-12) Kanisa ntete: kupesa mwana ya yandi mosi yina yandi ke zolaka na munkayulu. Yandi salaka yawu samu na kuvuukisa bantu na disumu mpe na lufwa, na nge mpe na kati.
YINKI YESU SALAKA SAMU NA KUVUUKISA BANTU?
9. Yinki Yoane Mubotiki zonzaka na yina me tadila Yesu? (Baebre 9:22; 10:1-4, 12)
9 Na mvula 29, Yoane Mubotiki zonzaka na yina ma tadila Yesu: “Beno tala Mwana ya Dimeme ya Nzambi yina ke na katulaka disumu ya yinza!” (Yoa. 1:29, NWT) Bamambu yayi vanda lakisa ti Yesu ke mwana yina Nzambi pesaka nsilulu. Yesu zola pesa luzingu ya yandi na munkayulu. Munkayulu ya Yesu kwizaka samu na kuvuukisa bantu na disumu na mbala mosi. Baebre 9:22; 10:1-4, 12 ke zonzaka: “Na yina me tadila Misiku, ni na menga ba ke vedisaka bima nyonso, mpe mulemvo ya masumu kele ve kana menga me basika ve. . . . Misiku ya Moyize kele kaka kinsinsya ya bima yina ke kwiza. Yawu ke lakisaka ve kifwani ya tsyelika ya bima yina. Yawu lenda kusala ve ti bayina ke na kukwenda na sika ya Nzambi kuma ya kulunga. Ni yawu yina, yawu ke tumisaka ti bantu pesa konso mvula minkayulu ya mutindu mosi. Kana bayina ke sambilaka Nzambi na mutindu yina kumaka ya kuvedila na mbala mosi, bawu zolaka zaba ti bawu ke dyaka ve na masumu. Na yina, bantu zolaka pesa dyaka ve minkayulu. Kasi na minkayulu yina, bantu ke bambukilaka masumu ya bawu moyo konso mvula, samu ti menga ya bangombe mpe ya bankombo lenda kukatula ata fyoti masumu ya bantu. . . . Kasi Klisto, na manima ya kupesa munkayulu kaka mosi samu na masumu ya bantu, kwendaka vwanda tii seko na lweka ya bakala ya Nzambi.”
10. Wa’ faso Yesu lakisaka ti yandi ‘kwizaka samu na kubokila’ bantu ya masumu?
10 Yesu tulaka mingi dikebi na bantu yina vanda nyokwama samu na disumu mpe yandi bokilaka bawu na kukuma bilandi ya yandi. Yandi zabaka ti kima yina vanda sala ti bantu tala mpasi ke disumu. Na yawu, yandi sosaka bakento na babakala yina vanda tala mpasi samu na masumu yina ba salaka. Na kifwani, yandi zonzaka: “Bantu yina ke na mavimpi ya mbote ke ve na nsatu ya munganga, kasi ni bantu yina ke na beelaka ke na nsatu ya yandi.” Yandi bwelaka: “Mu kwizaka ve samu na kubokila bantu ya lunungu, kasi basumuki.” (Mat. 9:12, 13, NWT) Yesu sadilaka bamambu yina yandi zonzaka. Ntangu kento mosi sukulaka makulu ya yandi na mansangasa ya yandi, yandi zonzaka na yandi na ntima ya kyadi mpe lemvokilaka masumu ya yandi. (Luke 7:37-50) Yesu longaka bamambu ya mfunu na kento mosi ya Samariya ata ti yandi zabaka ti yandi vanda zinga na kati ya kinsuza. (Yoa. 4:7, 17-19, 25, 26) Masumu nyonso ke nataka na lufwa, kasi Yehova pesaka Yesu ngolo ya kukatula lufwa. Yesu vumbulaka bantu ya mutindu na mutindu: bakento, babakala, bana ya fioti mpe bantu ya kukula.—Mat. 11:5.
11. Samu na yinki bantu ya masumu vandaka ve na boma ya kuvanda na Yesu?
11 Ntembe kele ve ti ata bantu yina vanda zingaka na kati ya disumu vanda zolaka Yesu. Yandi vanda bakula yina vandaka na bawu na ntima, mpe vanda lakisa bawu ntima ya kyadi. Ba vandaka ve na boma ya kuvanda na yandi. (Luke 15:1, 2) Yesu sepelaka na ba yina lakisaka kiminu na yandi, mpe pesaka bawu difuta. (Luke 19:1-10) Yesu lakisaka bantu ntima ya kyadi, kaka mutindu Tata ya yandi. (Yoa. 14:9) Faso ya Yesu ya kuzonza mpe ya kubakila bantu ke na lakisaka ti Yehova ke lakisaka ntima ya kyadi na bantu ya masumu mpe yandi ke zolaka bawu. Yesu sadisaka bantu ya masumu yina vanda sosa kusoba ndyatulu ya bawu mpe kukuma bilandi ya yandi.—Luke 5:27, 28.
12. Yinki Yesu zonzaka na yina me tadila lufwa ya yandi?
12 Yesu zabaka ti yandi kwizaka pesa luzingu ya yandi mutindu munkayulu. Yandi zonzaka na bilandi ya yandi ti ba ke tekisa yandi mpe ba ke kufwa yandi. (Mat. 17:22; 20:18, 19) Yandi zabaka ti munkayulu ya yandi zola katula disumu na yinza, kaka mutindu Yoane na bambikudi ya nkaka zonzaka yawu. Yesu zonzaka mpe ti na manima ya kupesa luzingu ya yandi, yandi ke “benda bantu ya mutindu nyonso” na sika ya yandi. (Yoa. 12:32, NWT) Bantu yina ke tula kiminu na Yesu, mpe ke tumama na misiku ya yandi, lenda sepelisa Yehova. Kana ba sala yawu, ba ke vanda “dyaka ve bangaamba ya disumu.” (Rom. 6:14, 18, 22, NWT; Yoa. 8:32) Na bukindi nyonso, Yesu ndimaka na ntima mosi lufwa ya mpasi samu na kuvuukisa beto.—Yoa. 10:17, 18.
13. Wa’ faso Yesu kufwaka, mpe yinki lufwa ya yandi ke na longaka beto na yina me tadila Yehova? (Tala mpe kizizi.)
13 Ba tekaka Yesu, ba kangaka yandi, ba fingaka yandi, ba zonzaka yimbi ya yandi mpe ba talisaka yandi mpasi ya kulutila. Na manima, basoda nataka yandi kisika yina ba zola kufwa yandi, mpe ba komaka yandi na yinti. Yesu kangaka ntima na bampasi nyonso yayi. Kasi ya vandaka na muntu yina ya vanda sala mpasi ya kulutila. Muntu yango ni Yehova. Yehova ke zolaka mingi Mwana ya yandi, mpe yandi vandaka na ngolo ya kusukisa mpasi ya yandi. Kasi, samu na yinki yandi salaka ve yawu? Samu yandi ke zolaka beto. Yesu zonzaka: “Nzambi zolaka mingi yinza, ni na yawu yandi pesaka Mwana ya yandi kaka mosi ya kubutuka, samu ti muntu nyonso yina ke lakisa kiminu na yandi kufwa ve kasi kuzwa luzingu ya ntangu nyonso.”—Yoa. 3:16, NWT.
Ya salaka Yehova mpasi mingi na kutala mutindu mwana ya yandi kufwaka mpe talaka mpasi samu na kuvuukisa beto na disumu mpe na lufwa (Tala paragrafe 13)
14. Yinki munkayulu ya Yesu ke na longaka nge?
14 Munkayulu ya Yesu lakisaka na faso ya kulutila luzolo ya Yehova samu na beto, bana ya Adami na Eva. Ya ke lakisaka luzolo ya nene yina Yehova ke na yawu samu na nge. Yandi me pesa mwana ya yandi yina yandi ke zolaka mingi mutindu munkayulu. Kanisa na mpasi ya kulutila yina ya salaka yandi na ntima samu na kuvuukisa nge na disumu mpe na lufwa. (1 Yoa. 4:9, 10) Ya tsyeleka, yandi ke na nsatu ya kusadisa mosi na mosi ya beto na kusadila yandi bubu yayi ata ti beto ke bantu ya masumu, mpe kukatula disumu mbala mosi.
15. Yinki beto me fwana kusala samu na kuzwa bambote ya munkayulu ya Yesu?
15 Yehova pesaka Mwana ya yandi kaka mosi ya kubutuka samu beto kuzwa mulemvo ya masumu ya beto. Kasi, samu na kuzwa mulemvo ya Nzambi, ya ke na mambu yina beto me fwana kusala. Mambu yango ni yinki? Yoane Mubotiki na Yesu Kristo yandi mosi pesaka mvutu: “Beno balula bantima, samu Kimfumu ya mazulu me kuma pene-pene.” (Mat. 3:1, 2; 4:17, NWT) Na yawu, kana beto zola kukuma pene-pene na Yehova, mpe kuzwa mulemvo ya masumu ya beto, beto me fwana kubalula bantima. Na disolo yina ke landa, beto ke tala yinki zola zonza kubalula ntima, mpe faso ya lenda sadisa beto na kukuma pene-pene na Yehova.
NZIMBU 18 Matondo mingi na munkayulu ya Yesu
a YINA YA ZOLA ZONZA: Na Biblia, “disumu” lenda sosa kuzonza: Kukanisa, kuzonza to kusala mambu yina ke ve ya kulunga na meso ya Yehova. Kasi “disumu” lenda vanda mpe disumu yina beto byadilaka na Adami na Eva. Ni disumu yina butukaka na beto, ke salaka ti beto nyonso kufwa.
