1. Yinki diskur yina salamá na lukutakanu ya nene ya 1935 salá na mpangi ya beto mosi ya bakala?

BETO zonzila disolo ya famiye mosi ya balongoki ya Biblia (faso ba vandá bokilá batemwe ya Yehova na ntama). Ba vandá na bana tatu ya bakala mpe zole ya kento mpe ba vandá sadisa bawu na kuzaba Yehova mpe na kulanda ekzample ya Yesu. Na 1926, mwana ya bawu mosi ya bakala kuzwá bateme na 18 ans. Faso balongoki ya Biblia avant yandi, mpangi ya beto ya bakala yayi mpe, vanda baká dimpa mpe vin kilumbu ya Memorial. Kasi, diskur yina vandá na teme: “Kimvuka ya nene ya bantu,” chanjeke faso ya yandi ya kutala bamambu. Diskur yango ni mpangi J. F. Rutherford salak’ yawu na 1935 na lukutakanu ya nene yina salamá na Washington, D.C., na États-Unis. Yinki balongoki ya Biblia longoká na lukutakanu yina?

2. Wapi verite ya malu-malu mpangi Rutherford zonzilá na diskur ya yandi?

² Na diskur yina, mpangi Rutherford lakisá yinki ke “kimvuka ya nene ya bantu” yina ke zonzilá Luzabusu 7:9. Avant, balongoki ya Biblia vandá kanisa ti grupe ya bantu yayi zolá kwenda mpe na zulu, kasi ba zolá vanda ve bamfumu samu ba lakisá ve kiminu ya nene na Yesu. Mpangi Rutherford sadilá Biblia samu na kulakisa ti, kimvuka ya nene ya bantu ke kwenda vanda ve na zulu. Kasi ba ke mameme ya nkaka * ya Yesu yina ke  vuuka na “bampasi ya nene (grande tribulation),” mpe ke kota na yinza ya malu-malu samu na kuzwa luzingu ya ntangu nyonso awa na ntoto. (Luz. 7:14) Yesu pesá promese yayi: “Mu ke na mameme ya nkaka yina ke ve ya lupangu yayi, bawu mpe mu me lunga kukotisa bawu na lupangu mpe ba ke kuwa ndinga ya munu mpe ba ke kuma kimvuka mosi, ntwadisi mosi.” (Yoa. 10:16) “Mameme ya nkaka” ke batemwe ya Yehova yina ke na kivuvu ya kuzwa luzingu ya ntangu nyonso awa na ntoto, ntangu ya ke kuma paradis. (Mat. 25:31-33, 46) Beto tala faso verite yayi ya malu-malu, chanjeke luzingu ya bisadi mingi ya Yehova mpe ya mpangi ya beto ya bakala yayi ya 18 ans yina beto vanda me zonzila.—Nku. 97:11; Bin. 4:18.

3-4. Na lukutakanu ya 1935, yinki bantu mingi kwizá zaba, mpe samu na yinki?

³ Ntangu ya kulutila mbote na lukutakanu yina, vandá lere muntu yina vanda sala diskur yufulá : “Ba yina nyonso ke na kivuvu ya kuzwa luzingu ya ntangu nyonso awa na ntoto lenda telama!” Bantu 20 000 vandá na lukutakanu yango, mpe faso zonzá ba yina vandá kuna, bantu kuluta 10 000 telamá. Ni kuna mpangi Rutherford zonzá: “Beno tala! Kimvuka ya nene ya bantu!” mpe ba yina nyonso vandá kuna bulá maboko. Ba yina nyonso telamá, zabá ti Yehova bokilá ve bawu na kwenda vanda na zulu. Kilumbu yina landá, bantu 840 kuzwá bateme mpe mingi ya bawu vandá na kati ya mameme ya nkaka.

⁴ Na manima ya diskur yina, mpangi ya bakala yina beto zonzilá mpe na bampangi mingi ya nkaka, vandá baka dyaka ve dimpa mpe vin kilumbu ya Memorial. Mpangi mosi ya bakala me zonza makanisi ya mbote yina yandi mpe bampangi ya nkaka vandá na yawu. Yandi me zonza: “ Memorial ya 1935 vandá Memorial ya nsuka yina mu baká dimpa mpe vin. Mu zabá ti, Yehova sadilá ve mpeve ya yandi samu na kubokila munu na kwenda vanda na zulu. Na yawu, mu zabá ti plase ya munu ke awa na ntoto kote yina mu ke kuzwa luzingu ya ntangu nyonso na paradis.” (Rom. 8:16, 17; 2 Ko. 1:21, 22) Depuis ntangu yina, nombre ya ba yina ke na kati ya kimvuka ya nene ya bantu ke na kumá kaka mingi. Mpe ba ke na salá kisalu ya Yehova na ndambu * ya bakristo yina ke kwenda vanda na zulu yina ke ntete awa na ntoto.

5. Wa’ faso Yehova ke talá ba yina ke biká kubaka dimpa mpe vin na Memorial?

⁵ Wa’ faso Yehova talá ba yina vandá baka dyaka ve dimpa mpe vin na Memorial na manima ya 1935? Mpe bubu yayi, yinki Yehova ke na kanisá na batemwe ya Yehova yina vandá baká dimpa mpe vin na Memorial kasi na manima ba me kwiza zaba ti ba ke ve na kivuvu ya kwenda vanda na zulu? (1 Ko. 11:28) Ba ya nkaka vandá baká dimpa mpe vin samu ba zabá ve bien kivuvu ya bawu. Na yawu si ba ndima na ntima mosi ti ba vunamá, ba bika dyaka kubaka dimpa mpe vin, mpe ba kontinye kusadila Yehova, yandi ke ndima bawu faso mameme ya nkaka. Ata ba ke dyá dyaka ve dimpa mpe ba ke nwá dyaka ve vin, ba zolá kontinye kaka kuvanda na Memorial samu na kulakisa ti ba ke vutulá matondo samu na nyonso yina Yehova na Yesu salá samu na bawu.

6. Yinki Yesu zonzá na ba-ange na kusala?

⁶ Samu ntangu me bikana kaka fioti avant beto kota na kati ya bampasi ya nene, ya ke mbote na beto na kuzonzila mambu yina Luzabusu chapitre 7 ke zonzá samu na bakristo yina ke kwenda vanda na zulu, mpe kimvuka ya nene ya bantu. Na verse ya ntete, Yesu ke na zonzá na ba-ange na kukontinye kukanga mipepe ya nene  yina ke nata bampasi ya nene. Ba zolá kontinye kukanga mipepe yina samu ya kubwa ve na ntoto tii ntangu yina Nzambi ke tala ti, bakristo nyonso yina ke kwenda vanda na zulu yina ke ntete awa na ntoto, ke ya kukangama na yandi. (Luz. 7:1-4) Si ba vanda kaka ya kukangama na Nzambi, bakristo yina ke kuma bamfumu mpe bapretre na zulu. (Luz. 20:6). Yehova, Yesu mpe ba-ange ke vanda na vrai kilengi ntangu ba ke tala faso ba 144 000 ke kuzwa bima ya mbote yina Nzambi bumbilá bawu.

7. Na Luzabusu 7:9, 10, nani Yoane talá na vizion, mpe yinki ba vandá salá? (Tala foto ya kuverture.)

⁷ Na manima ya kuzonza ti ba 144 000 ke bamfumu mpe baprete, Yoane talá kima yina pesak’ yandi kilengi: “kimvuka ya nene ya bantu” yina me vuuka na Armagedon. Grupe yayi ke ve faso grupe ya ba 144000, samu ba lenda kante ve nombre yina ba kele. (Tanga Luzabusu 7:9, 10.) Ba yina nyonso ke na kati ya grupe yayi ‘me lwata bilele ya mpembe.’ Ya ke na lakisá ti ba me ‘kubwa ve na salete’ ya yinza yayi ya Satan mpe ba me bikana ya kukangama na Nzambi mpe na Yesu. (Zk. 1:27) Ba ke na zonzá na ndinga ya ngolo ti, si ba me vuuka na Armagedon ya ke samu na ngolo ya Yehova mpe ya Yesu, dimeme ya Nzambi. Dyaka, ba me nanguna mandala na maboko samu na kulakisa ti ba ke na ndimá na kilengi nyonso ti, ni Yehova tulá Yesu Mfumu.—Tala Yoane 12:12, 13.

8. Faso ke na lakisá Luzabusu 7:11, 12, yinki salamá na zulu ntangu ba talá kimvuka ya nene ya bantu?

⁸ Tanga Luzabusu 7:11, 12. Yinki salamá na zulu ntangu ba talá kimvuka ya nene ya bantu? Yoane me zonza ti bantu nyonso na zulu vandá na kilengi, mpe ba pesá nkembo na Nzambi ntangu ba talá kimvuka ya nene ya bantu. Ba-ange na bakristo 144 000 na zulu, ke vanda na vrai kilengi ntangu ba ke tala faso vizion ya Yoane ke lungana na ntangu kimvuka ya nene ya bantu ke basika na bampasi ya nene, mpe ke vuuka na Armagedon.

9. Faso ke na zonzá Luzabusu 7:13-15, yinki kimvuka ya nene ya bantu ke na salá bubu yayi?

⁹ Tanga Luzabusu 7:13-15. Yoane me sonika ti, kimvuka ya nene ya bantu ‘sukulá bilele ya bawu mpe kumisá yawu mpembe na kati ya menga ya mwana ya dimeme.’ Ya zola zonza ti ba ke ve na disumu yina ke na kwamisá makanisi ya bawu, mpe ba ke na salá nyonso samu na kupesa kilengi na Yehova. (Iza. 1:18) Bawu nyonso me pesá luzingu ya bawu na Yehova, ba me zwá bateme, ba ke na kiminu na sakrifise yina Yesu salá, mpe ba ke na kikamarade ya mbote na Yehova. (Yoane 3:36; 1 Pi. 3:21) Ni yawu ke na salá ti Nzambi sepela na bawu, mpe ba lendá pesa yandi kisalu ya “santu mpipa na ntangu” awa na ntoto. Bubu yayi deja, ba ke na lakisa tiya na kisalu ya predikasion mpe ba ke na salá mingi samu na kuzonzila Kimfumu ya Nzambi na bantu ya nkaka, mpe kukumisa bawu badisiple ya Yesu. Kisalu ya predikasion mpe Kimfumu ya Nzambi ke na valere mingi na meso ya bawu.—Mat. 6:33; 24:14; 28:19, 20.

10. Yinki kimvuka ya nene ya bantu zaba, mpe wapi promese Nzambi ke lungisa samu na bawu?

¹⁰ Kimvuka ya nene ya bantu yina ke vuuka na ntangu ya bampasi ya nene, zaba bien ti Nzambi ke kontinye kukipe bawu samu “muntu yina ke ya kuvanda na kiti ya Kimfumu ke kipe bawu mpe ke sala nyonso samu na bambote ya bawu.” Mameme ya nkaka ke na vingilá ntangu ke lungana promese yayi: “[Nzambi] ke [katula] masangasa nyonso na meso ya bantu, bantu ke kufwa dyaka ve, ke vanda dyaka ve na mawa, ke dila dyaka ve, [mpe] ke tala dyaka ve mpasi samu ti mambu nyonso ya ntama [. . .] ke zimbana.”—Luz. 21:3, 4.

11-12. a) Wapi bambote ke zonzá Luzabusu 7:16, 17, yina ke kuzwa kimvuka ya nene ya bantu? b) Yinki ke lakisá mameme ya nkaka ntangu ba ke vandá na Memorial, mpe samu na yinki?

¹¹ Tanga Luzabusu 7:16, 17. Bubu yayi, bisadi ya nkaka ya Yehova ke na kati ya bupovrete,  na yawu, ya ke mpasi na bawu na kuzwa kima ya kudya samu ba ke ve na mbongo to samu ba ke vandá na babwala yina ba-guerre kele. Ba ya nkaka mpe ke na boloko samu na kiminu ya bawu. Kasi ata bamambu nyonso yayi, ba yina nyonso ke na kati ya kimvuka ya nene ya bantu ke na kilengi. Ba zaba ti, na manima ya ntangu yina Nzambi ke kufwa yinza yayi, ba ke vanda ntangu nyonso na madya ya mbote ya kudya mpe madya ya kimpeve. Na ntangu yinza yayi ke kufwa, Yehova ke filisa ba-ange samu ba bumba bawu na ‘tiya ya ngolo’ yina ke vanda kilumbu yina. Na manima ya Armagedon, Yesu ke nata ba yina nyonso ke vuuka na kunwa “maza ya luzingu.” Kimvuka ya nene ya bantu ke na kivuvu mosi ya kitoko, samu bamillion ya bantu yina ke na luzingu bubu yayi, ke kufwa ata fioti ve!—Yoane 11:26.

¹² Mameme ya nkaka ke na kivuvu ya kitoko yina ke na puseke bawu na kuvutula matondo na Yehova mpe na Yesu! Ata Yehova bokilá ve bawu na kwenda vanda na zulu, kasi yandi ke zolá bawu mingi kaka faso yandi ke zolá bakristo yina ke kwenda vanda na zulu. Mameme ya nkaka na bakristo yina ke kwenda vanda na zulu ke pesá nkembo na Yehova mpe Yesu. Ba ke salak’ yawu ntangu ba ke vandá na Memorial.

13-14. Samu na yinki mameme ya nkaka mpe bakristo yina ke kwenda vanda na zulu ke vukaná na Memorial?

¹³ Depuis mwa bamvula me luta, na kati ya bamillion ya bantu yina ke vandá kilumbu ya Memorial, kaka ndambu na kati ya bawu ke baká dimpa mpe vin. Ya zola zonza ti na kati ya bimvuka ya nkaka ya batemwe ya Yehova, ya ke ve na bantu kilumbu ya Memorial yina ke baká dimpa mpe vin. Mingi ya ba yina ke vandá na Memorial ke na kivuvu ya kuvanda awa na ntoto. Na yawu beto lenda yufula, si ya ke faso yina, samu na yinki ba ke vukaná kilumbu ya Memorial? Rezon yina ke natá bawu na kuvukana ke faso rezon yina ke natá bantu na kuvanda na fete ya makwela. Bantu ke kwendá na fete ya makwela samu na kulakisa luzolo ya bawu na ba yina me kwelana mpe kukabula kilengi ya bawu. Faso mosi mpe, mameme ya nkaka ke vandá na Memorial samu na kulakisa luzolo ya bawu na Yesu mpe na bakristo yina ke kwenda vanda na zulu, mpe samu na kukabula kilengi na bawu. Ba ke vandá mpe na Memorial samu na kulakisa ti ba ke na vutulá matondo na sakrifise yina Yesu salá, samu ni sakrifise yango me sala ti ba vanda na kivuvu ya kuzwa luzingu ya ntangu nyonso awa na ntoto.

 ¹⁴ Rezon ya nkaka ya important yina ke natá mameme ya nkaka na kuvanda na Memorial, ya ke samu ba ke landá musiku yina Yesu pesá. Ntangu Yesu salá Memorial ya ntete na ba-apotre ya yandi, yandi zonzá na bawu mambu yayi: ‘Beno lemba ve kusala yawu samu na kuzimbana ve munu.’ (1 Ko. 11:23-26) Na yawu, mameme ya nkaka ke na kontinye kuvukana samu na kusala Memorial na bakristo yina ke kwenda vanda na zulu, yina ke ntete awa na ntoto. Ba ke bokilá mpe bantu ya nkaka na kuvukana na bawu kilumbu yango.

15. Wa’ faso beto lenda pesa nkembo na Yehova mpe na Yesu kilumbu ya Memorial?

¹⁵ Kilumbu ya Memorial ke vandá okazion ya kupesa nkembo na Yehova mpe na Yesu na banzimbu ya beto mpe na lusambu. Diskur yina beto ke kuwa na Memorial na mvula yayi ke na teme: “Vutula matondo samu na dikabu yina Yehova na Yesu me pesa nge!” Ya ke kulisa dyaka kilengi ya beto na nyonso yina Yehova na Yesu salá samu na beto. Ntangu dimpa mpe vin ke lutá, ba yina ke vandá na Memorial ke serapeleke ti ya ke bifwani ya nzutu mpe ya menga ya Yesu. Ba ke serapeleke mpe na luzolo yina Yehova lakisá bawu na faso yina yandi filisá mwana ya yandi samu na kufwa samu na bawu. (Mat. 20:28) Ba yina ke zolá Papa ya beto Yehova mpe mwana ya yandi, ke salá nyonso na kuvanda na Memorial.

16. Na wa’ faso bakristo yina ke kwenda vanda na zulu na ba yina ke vanda awa na ntoto ke kaka faso mosi?

¹⁶ Bakristo yina ke kwenda vanda na zulu na ba yina ke kuzwa luzingu ya ntangu nyonso awa na ntoto, ke na valere mosi na meso ya Yehova. Beto zaba yawu, samu yandi futá sakrifise kaka mosi, samu na ba yina ke kwenda vanda na zulu mpe samu na ba yina ke kuzwa luzingu ya ntangu nyonso awa na ntoto. Kasi na kuzwa bambote yina Nzambi me bumbila bawu, ba yina ke na bagrupe zole yayi, me lunga kulakisa ti ba ke ya kukangama na Nzambi mpe na Yesu. (Nku. 31:23) Beto zimbana ve, mpeve ya Nzambi ke salá kaka faso mosi na kati ya ba yina ke na bagrupe zole yayi. Ya zola zonza ti Yehova ke talá ve si muntu ke na kivuvu ya kwenda vanda na zulu to ya kuvanda na ntoto, samu yandi zaba kantite ya mpeve ya santu yina yandi ke pesa na muntu yango.

17. Wapi bamambu ya mbote ke na vingilá bakristo yina ke kwenda vanda na zulu?

¹⁷ Bakristo yina ke kwenda vanda na zulu ke butamá ve na kivuvu yango. Ni Nzambi ke tulá kivuvu yina na bantima ya bawu. Na yawu ntangu ba ke kumá na kivuvu yayi, ba ke baká ntangu ya kukanisa na yawu, ya kusambila samu na yawu, mpe ba ke vandá na kilengi ya kuzaba ti Nzambi me bokila bawu na zulu. Ata faso yina, ba zaba ve faso ke vanda nzutu ya bawu ya  kimpeve yina ba ke kuzwa na zulu. (Flp. 3:20, 21; 1 Yoa. 3:2) Kasi, ya ke salá bawu kilengi na kuzaba ti ba ke kutana na Yehova, na Yesu, na ba-ange, mpe faso ba ke vukana na ba 144 000 ya nkaka na kati ya Kimfumu ya Nzambi.

18. Wapi bima ya mbote ke na vingilá bakristo yina ke vanda awa na ntoto?

¹⁸ Mameme ya nkaka ke na kilengi ya kuzwa luzingu ya ntangu nyonso awa na ntoto. Kivuvu yayi, muntu nyonso ke butamá na yawu samu Nzambi tulak’ yawu na bantima ya beto ntangu yandi yidiká beto. (Lon. 3:11) Mameme ya nkaka ke vandá na kilengi lere ba ke kanisá na ntangu yina ba ke sala bawu nyonso samu na kukumisa ntoto paradis. Ba ke kanisá na ntangu yina ba ke tunga bayinzo, ba ke kunda bajardin, mpe ba ke kulisa bana yina ke vanda na sante ya bien. (Iza. 65:21-23) Ba ke kanisá mpe na bavoyaje yina ba ke sala samu na kutala bisika mingi ya ntoto, bamontagne, babruse, bamaza ya nene, mpe faso ba ke lutisa ntangu ya bawu na kulongoka bima yina Yehova yidikaka. Na nyonso, kima yina ke pesá dyaka bawu kilengi ya kulutila ni ya kuzaba ti, kikamarade ya bawu na Yehova ke kontinye kaka kukula.

19. Wapi okazion Memorial ke pesá na mosi na mosi ya beto, mpe na wapi date Memorial ke salama na mvula yayi?

¹⁹ Yehova me pesa na mosi na mosi ya bisadi ya yandi kivuvu ya kitoko samu na bilumbu ke kwiza. (Yer. 29:11) Memorial ya lufwa ya Yesu ke pesá bakristo okazion ya nene ya kupesa nkembo na Nzambi mpe na Yesu, samu na nyonso yina ba salá samu ba kuzwa luzingu ya ntangu nyonso. Samu na bakristo, Memorial ke lukutakanu ya kulutila nene na mvula. Na mvula yayi, ya ke salama na nkokila ya Samedi 27 Mars 2021. Bantu mingi ke vandá bisika yina ba ke na liberte ya kusala lukutakanu yayi. Kasi ba ya nkaka ke vukaná na bisika yina ba-otorite me niminá balukutakanu ya beto. Ya ke mpe na bampangi ya beto yina ke lutisa Memorial na kati ya baboloko. Yehova, Yesu, ba-ange, mpe bakristo 144 000 yina ke deja na zulu, ke vandá na vrai kilengi ya kutala faso bamvula na bamvula na kati ya bimvuka ya beto, to na kote ni kote yina beto kele, beto ke salá nyonso samu na kulutisa Memorial na bampangi!