1-2. Wapi bamambu ya mpasi bisadi ya Yehova ke kutanaka na yawu?

 NA MBALA mosi bamambu ya mpasi lenda kumina nge mpe kusoba luzingu ya nge. Na kifwani, ba talaka mpangi mosi ya bakala na nkumbu ya Luis a na kimbevo mosi ya ngolo. Dokotolo zonzaka na yandi ti kaka bangonda fioti bikanaka na yandi samu na kufwa. Monika na bakala ya yandi vandaka sala mingi na kisalu ya Yehova. Kasi yandi kwizaka zaba ti na kati ya bamvula mingi, bakala ya yandi yina vandaka kuluntu, vandaka sala na mansweki mambu yina Biblia ke niminaka. Olivia, mpangi mosi ya kento yina ke ve ya kukwela bikaka yinzo ya yandi samu mupepe ya ngolo kumaka pene-pene. Na ntangu yandi vutukaka kuna, yandi talaka ti yinzo ya yandi mwanganaka. Kaka na bantangu fioti, Iuzingu ya bampangi nyonso yayi kwizaka soba. Nge kutanaka kwandi na mambu mosi yina kwizaka soba luzingu ya nge na mbala mosi?

² Ata beto vanda mbangi ya Yehova to ve, beto nyonso ke kutanaka na bamambu ya mpasi. Ya lenda vanda mpe ti beto ke na kutanaka na bankwamusu samu na kiminu ya beto. Ata ti Yehova ke katulaka ve bampasi ya beto, yandi me pesa nsilulu ti yandi ke sadisa beto. (Iza. 41:10) Na lubakusu ya yandi, beto lenda bumba kilengi, beto lenda baka mikanu ya mbote mpe kuvanda kaka ya kukangama na yandi ata na bantangu ya kulutila mpasi. Na disolo yayi, beto ke tala bafaso yiya yina Yehova ke sadisaka beto ntangu beto ke kutanaka na bampasi ya luzingu. Beto ke tala mpe yinki beto me bonga kusala samu na kuzwa lubakusu yina Yehova ke pesaka beto.

 YEHOVA KE BUMBA NGE

3. Ntangu beto ke lutisaka bantangu ya mpasi, yinki lenda vanda mpasi na beto na kusala?

³ Mambu ya mpasi. Ntangu beto ke kutanaka na mambu ya mpasi, ya lenda vanda mpasi na kukanisa mbote-mbote mpe kubaka mikanu. Samu na yinki? Samu ti ntima ya beto lenda vanda na mpasi ya kulutila mpe manyongi. Beto lenda kuma mutindu muntu ke na tambulaka, kasi yandi zaba ve kisika yina yandi ke na kwendaka. Na ntangu ba vandaka na kati ya mpasi, yinki ya vanda sala na ntima ya bampangi zole ya kento yina beto me zonzila? Olivia me zonza: “Na manima ya kutala ti yinzo ya munu me mwangana, mu vanda ndima ve ti ya me salama. Mu vandaka ya kulemba.” Samu na mambu ya yimbi yina bakala ya yandi vanda me sala yandi, Monika me zonza: “Ya nyongisaka munu mingi mpe ya lwalisaka munu ntima. Ya kumaka mpasi na munu na kusala ata bamambu ya fioti yina mu ke salaka konso kilumbu. Mu vanda kanisa ve ti mambu yayi zolaka kumina munu.” Ntangu beto ke vandaka na ntima ya kulwala, wapi nsilulu Yehova me pesa beto samu na kusadisa beto?

4. Faso ke zonzilaka yawu Bafilipi 4:6, 7, wapi nsilulu Yehova me pesa beto?

⁴ Yina Yehova ke sala. Yandi me pesa beto nsilulu ti yandi ke pesa beto yina Biblia ke bokilaka “kizunu ya Nzambi.” (Tanga Bafilipi 4:6, 7.) b Ya ke kizunu yina kindiku ya mbote na yandi ke salaka beto na ntima. Kizunu ya Nzambi “me lutila nyonso yina muntu lenda kuvisa.” Na manima ya kusambila mingi Yehova, ya me kuminaka nge na kuzwa kizunu? Ni yawu ke “kizunu ya Nzambi.”

5. Wa’ faso kizunu ya Nzambi ke bumbaka mabanza mpe ntima ya beto? (Tala mpe kizizi.)

⁵ Verse yayi ke zonzaka mpe ti kizunu ya Nzambi ke “bumba bantima mpe mabanza.” Na ndinga ya Greke, ba vanda sadilaka “kubumba” samu na kuzonzila kubumba bwala yina ba ke na nsatu ya kunwanisa. Bantu ya bwala vandaka na kizunu samu ti ba zabaka ti basoda ke na bumbaka bwala ya bawu. Mutindu mosi mpe, ntangu beto ke na kizunu ya Nzambi, ya ke bumbaka bantima ya beto, beto ke kuzwaka kizunu samu beto zaba ti mambu ya yimbi ke kumina ve beto. (Nku. 4:8) Kaka faso Ana, ata ti mambu yina beto ke na lutisaka ke na sobaka ve, beto lenda vanda na kizunu ya ntima. (1 Sa. 1:16-18) Kuvanda na kizunu ya ntima, ke sala ti beto vanda na makanisi ya mbote mpe beto baka mikanu na ndwenga nyonso.

6. Yinki beto lenda sala samu na kuzwa kizunu ya Nzambi?

⁶ Yina beto me lunga kusala. Kaka faso bantu ya bwala me lunga kubokila ba yina ke bumbaka bawu, beto mpe me lunga kubokila Yehova samu yandi bumba beto. Wa’ faso? Na kusambilaka yandi samu yandi pesa beto kizunu. (Luke 11:9; 1 Tes. 5:17) Luis ke na zonzaka yinki ya salaka yandi na kento ya yandi Ana, ntangu ba  kwizaka zaba ti yandi bikanaka kaka na bangonda ndambu na kuzinga. Yandi me zonza: “Na kati ya bamambu ya mutindu yayi, ya ke mpasi na kubaka mikanu na yina me tadila mavimpi to bamambu ya nkaka. Kasi lusambu sadisaka beto mingi na kati ya bamambu yayi.” Luis na kento ya yandi zonzaka ti ba vanda vutukilaka balusambu samu na kulomba na Yehova yandi pesa bawu kizunu ya ntima, ya mabanza mpe ndwenga ya kubaka mikanu ya mbote. Mpe ba kwizaka tala ti Yehova sadisaka bawu. Kana nge ke na kutanaka na bamambu ya mpasi, kubika ve kusambila, mpe nge ke tala nge mosi ti kizunu ya Nzambi ke bumba mabanza mpe ntima ya nge.​—Rom. 12:12.

YEHOVA KE SADISA NGE NA KUNINGANA VE KIDI-KIDI

7. Yinki ya ke salaka beto ntangu beto ke kutanaka na bantangu ya mpasi?

⁷ Mambu ya mpasi. Ntangu beto ke vandaka na kati ya mpasi, ntima ya beto ke vandaka na zulu. Makanisi ya beto mpe faso ya beto ya kusala bamambu ke sobaka. Kaka mutindu bwatu ke ninganaka ntangu ba vagues ya nene ke salamaka, beto mpe lenda ningana ntangu beto ke vandaka na ntima na zulu. Ana yina beto me zonzila na zulu ke na zabaka dyaka wa’ faso ntima ya yandi vandaka na zulu mpe makanisi ya yandi sobaka ntangu bakala ya yandi Luis kufwaka. Yandi zonzaka: “Ntangu makanisi ya yimbi vandaka kwizila munu na yintu, mu vandaka tala ti mu vandaka kaka muntu mpamba. Mu kumaka na nkele samu ti Luis bikaka munu.” Bantangu ya nkaka, Ana vandaka tala ti yandi vandaka kaka yandi mosi mpe yandi vandaka ya kudasuka samu ti yandi vanda baka mikanu yina Luis vanda bakaka na faso ya mbote. Mpe yandi vandaka tala ti yandi vandaka na kati ya mupepe ya ngolo na nzadi ya mungwa. Wa’ faso Yehova ke sadisaka beto ntangu makanisi ya yimbi ke kwamisaka beto?

8. Kaka mutindu ke zonzilaka yawu Izaya 33:6, wa’ faso Yehova ke sadisaka beto?

⁸ Yina Yehova ke sala. Ntangu ntima ya beto ke vandaka na zulu yandi me zonza ti yandi ke sadisa beto. Izaya 33:6 ke zonzaka: ‘Yandi ke bumba nge na bantangu ya nge. Mpulusu ya mingi, mayele, nzayilu, mpe boma ya Yehova kele kimvwama ya yandi.’ Ntangu bwatu ke kutanaka na mupepe ya ngolo ya lenda sala ti ya ningana mingi. Samu bwatu ningana ve mingi babwatu ya nkaka ke vandaka na kima na lweka ya bwatu samu ya telama na zulu ya maza. Mpe ni yawu ke salaka ti ya ningana ve kidi-kidi, mpe ya ke salaka ti bantu yina ke na kati vanda na kizunu. Kasi bima yango ke salaka mbote-mbote ntangu bwatu ke kwendaka na mantwala. Faso mosi mpe, ntangu beto ke lutisaka bantangu ya mpasi, Yehova lenda sadisa beto na kuningana ve kidi-kidi ntangu beto ke bikaka ve kusala bamambu ya kimpeve.

9. Wa’ faso babuku ya kusosa lenda sadisa nge na kubumba makanisi ya mbote? (Tala mpe kizizi.)

 ⁹ Yina beto me bonga kusala. Ata ti nge ke na lutisaka bantangu ya mpasi, kubika ve na kusala bamambu ya kimpeve. Ya tsyeleka, ya lenda vanda ti nge ke lenda dyaka ve kusala nyonso yina nge vanda salaka na ntama. Kasi, kuzimbana ve ti, Yehova ke sepelaka na nyonso yina nge ke lendaka kusala samu na yandi. (Fwanisa na Luke 21:1-4.) Samu na yinki kutanga Biblia mpe kuyindula na yawu ke mosi ya bamambu ya kimpeve yina beto me lunga ve kubika? Na nzila ya kimvuka ya yandi, Yehova ke pesaka beto malongi yina ke sadisaka beto na kubikana ya kukangama na yandi. Samu na kuzwa yawu, nge me bonga kuzwa bima yina ke na ndinga ya nge na JW Library, Index des Publications des témoins de Jéhovah, mpe Buku ya kusosa samu na Bambangi ya Yehova. Monika, yina beto me zonzila na zulu me kwiza zonza ti yandi mpe sadilaka bima yango samu na kuzwa malongi yina sadisaka yandi na kuzwa kizunu ntangu makanisi ya yimbi vanda fuluka yandi na yintu. Na kifwani, yandi sosaka kuzaba yinki babuku ya beto ke zonzaka na yina me tadila “nkele,” “luvunu” mpe “kukwikama.” Yandi tangaka yawu tii ntangu yandi kuzwaka kizunu ya ntima. Yandi me zonza: “Ntangu mu bandaka kutanga, mu vandaka na makanisi ya yimbi, kasi samu mu bikaka ve kutanga, mu vandaka tala mutindu Yehova vandaka baka munu na maboko ya yandi. Ya kwizaka sadisa munu na kuzaba ti Yehova zaba mpasi ya munu, mpe ti yandi vandaka sadisa munu.” Yehova lenda sadisa mpe nge na kubumba makanisi ya mbote.​—Nku. 119:143, 144.

YEHOVA KE SADISA NGE

10. Ntangu mambu ya mpasi ke kuminaka beto, yinki ya lenda sala beto?

¹⁰ Mambu ya mpasi. Na manima ya mambu ya mpasi, ya lenda vanda mpasi na beto na bilumbu yina ke kwiza na kuvanda na ngolo. Beto lenda kuma mutindu muntu yina ke kimaka mbangu mingi, kasi awa yandi me lwala. Samu ti yandi ke na mputa, yandi ke dyaka ve na mbangu mingi. Ya lenda vanda mpasi samu na beto na kusala bamambu yina vandaka pete na meso ya beto, to beto lenda vanda dyaka ve na nsatu ya kusala bamambu yina vanda pesaka beto kilengi na ntama. Faso Eli, ntangu beto ke ya kulemba, beto ke vandaka ve na nsatu ya kutelama. Beto ke vandaka kaka na nsatu ya kulala. (1 Mf. 19:5-7) Ntangu beto ke vandaka ya kulemba, wapi nsilulu Yehova me pesa beto?

11. Wapi yina ke faso ya nkaka yina Yehova ke sadisaka beto? (Nkunga 94:18)

¹¹ Yina Yehova ke sala. Yandi pesaka nsilulu ti yandi ke sadisa beto. Nkunga 94:18 ke zonzaka:  ‘Ntangu munu tubaka ti: “Dikulu ya munu ke syetumuka,” luzolo ya nge ya kukwikama, O Yehova, sadisaka munu.’ Mutindu muntu yina ke na kimaka mbangu me lwala ke na nsatu ba sadisa yandi, beto mpe ke na nsatu ba sadisa beto samu na kubika ve kusadila Yehova. Ni na yawu, Yehova zonzaka na beto: ‘Samu munu, Yehova Nzambi ya nge mu ke simba ngolo diboko ya nge ya kibakala, munu muntu ke zonzaka ti, “Nge kuwa boma ve. Mu ke sadisa nge.”’ (Iza. 41:13) Mfumu Davidi kuzwaka lubakusu ya faso yayi ntangu yandi kutanaka na bantangu ya mpasi mpe ti bambeni ya yandi vanda sosa kufwa yandi. Yandi zonzaka na Yehova: ‘Diboko ya nge ya bakala ke sadisa munu.’ (Nku. 18:35) Kasi wa’ faso Yehova sadisaka yandi?

12. Nani Yehova ke sadilaka samu na kusadisa beto ntangu beto ke vandaka ya kulemba?

¹² Bantangu ya nkaka Yehova ke nataka bantu ya nkaka na kusadisa beto. Na kifwani, ntangu Davidi vandaka ya kulemba, ndiku ya yandi Yonatani sadisaka yandi mpe pesaka yandi bukindi. (1 Sam. 23:16, 17) Kaka faso mosi, Yehova sadilaka Elize samu na kupesa Eli lubakusu yina yandi vandaka na yawu nsatu. (1 Mf. 19:16, 21; 2 Ki. 2:2) Bubu yayi, Yehova ke sadilaka bantu ya dikanda ya beto, bandiku, mpe bakuluntu samu na kusadisa beto. Kasi, ntangu beto ke vandaka na ntima ya kulwala, beto ke zolaka dyaka ve kuvanda na bantu. Beto ke zolaka kuvanda kaka beto mosi. Ya ke ve yimbi na kusosa kusala yawu. Kasi yinki beto lenda sala samu na kuzwa lubakusu ya Yehova?

13. Yinki beto me bonga kusala samu na kuzwa lubakusu yina Yehova ke pesaka beto? (Tala mpe kizizi.)

¹³ Yina beto me bonga kusala. Sala bangolo na kuvanda ve nge mosi. Ntangu beto ke sosaka kuvanda kaka beto mosi, beto lenda banda kukanisa na bansatu ya beto mosi, mpe na bamambu yina beto ke na lutisaka. Ya lenda sala ti beto baka mikanu ya yimbi. (Bin. 18:1) Ya tsyeleka, beto nyonso bantangu ya nkaka ke vandaka na nsatu ya kuvanda kaka beto mosi, mingi-mingi ntangu beto ke lutisaka bantangu ya mpasi. Kana beto baka kifu ya kuvandaka kaka beto mosi na kati ya bantagu mingi, ya lenda lakisa ti beto ke na mangaka lubakusu yina Yehova ke na pesaka beto na nzila ya bampangi. Ata ti ya ke lombaka bangolo mingi na kundima lubakusu ya bantu ya dikanda, bandiku, mpe bakuluntu, kumanga ve kundima yawu. Tala bawu mutindu lubakusu yina Yehova ke na pesaka nge.​—Bin. 17:17; Iza. 32:1, 2.

YEHOVA KE KINDISA NGE

14. Wapi bamambu lenda pesa beto boma?

¹⁴ Mambu ya mpasi. Beto lenda lutisa bantangu ya mpasi yina lenda nata beto na kuvanda  na boma. Na kati ya Biblia, beto ke na bifwani ya bisadi ya Yehova yina bantangu ya nkaka vandaka na boma samu ti bambeni ya bawu vanda kwamisa bawu. (Nku. 18:4; 55:1, 5) Mutindu mosi mpe, beto lenda kutana na bankwamusu na lukolo, na kisalu, na kati ya dikanda ya beto, to na bamfumu ya luyalu. Kimbevo ya ngolo lenda pesa beto boma ya lufwa. Na kati ya bantangu ya faso yayi, mutindu mwana ya fioti, ngolo lenda manisa beto. Wa’ faso Yehova lenda sadisa beto na kati ya bamambu ya faso yayi?

15. Wa’ faso Nkunga 94:19 ke na kindisaka beto?

¹⁵ Yina Yehova ke salaka. Yandi ke sadisaka beto mpe ke pesaka beto kizunu. Nkunga 94:19 ke zonzaka: ‘Ntangu basusi lutilaka munu, nge pesaka munu ngolo mpe nge zunisaka munu.’ Nkunga yayi lenda nata beto na kukanisa na mwana ya fioti yina ke na boma ya kulala samu ti mupepe ya ngolo ke na salamaka. Beto mpe lenda kanisa na faso papa ya yandi ke na bondilaka yandi samu yandi lala. Ata ti mupepe ya ngolo ke na salamaka kaka, samu yandi ke na maboko ya papa ya yandi yandi ke ve na boma. Ntangu beto ke na lutisaka bantangu ya mpasi, beto ke na nsatu ti Yehova simba beto diboko tii ntangu boma ya beto ke luta. Wa’ faso Yehova lenda pesa beto lubakusu ya mutindu yayi?

16. Yinki beto me bonga kusala samu Yehova pesa beto bukindi? (Tala mpe kizizi.)

¹⁶ Yina beto me bonga kusala. Vanda na kifu ya kulutisaka ntangu mingi na Yehova na nzila ya lusambu mpe na kutangaka Biblia. (Nku. 77:1, 12-14) Ya ke sala ti ntangu mambu ya mpasi ke kumina nge, muntu ya ntete nge ke sosa ni Yehova. Zonza na Yehova yinki ke na salaka nge boma mpe yinki ke na kwamisaka nge. Bika ti Yehova solola na nge mpe yandi pesa nge ngolo na nzila ya Biblia ntangu nge ke na boma. (Nku. 119:28) Nge lenda tala ti ya ke vanda na bitini ya nkaka ya Biblia yina lenda pesa nge ngolo ntangu nge ke na boma. Na kifwani, nge lenda kuzwa ngolo na babuku ya Yobi, Bankunga, Bingana, mpe na bamambu yina Yesu zonzaka na Matayi kikapu 6. Kana nge sambila Yehova mpe nge tanga Biblia, nge ke kuzwa ngolo.

17. Na wapi mambu nge lenda vanda na kundima?

¹⁷ Beto lenda vanda na kundima ti Yehova ke vanda na beto na kati ya bantangu ya mpasi. Yandi ke bika ve beto. (Nku. 23:4; 94:14) Yehova me pesa nsilulu ti yandi ke bumba beto. Yandi ke sala ti beto ningana ve kidi-kidi. Yandi ke sadisa beto, mpe ke pesa beto ngolo. Na yina me tadila Yehova, Izaya 26:3 ke zonzaka: ‘Nge ke bumbaka bantu yina ke yekamaka na nge. Nge ke pesa bawu kizunu ya ntangu nyonso, samu ti ba ke tulaka ntima na nge.’ Na yawu, tula ntima na Yehova, mpe sala nyonso yina nge lenda sala samu na kuzwa lubakusu ya yandi. Kana nge sala yawu, nge ke vanda na ngolo ata na ntangu ya mpasi.