1. Yinki Yehova salá mwa ntangu fioti na manima ya disumu ya Adam na Eve? (Kubanda 3:15)

 MWA ntangu fioti na manima ya disumu ya Adam na Eve, Yehova pesá mbikudulu mosi ya mfunu yina zolá pesa kivuvu na bana ya bawu. Bamambu yina yandi zonzá ke na Kubanda 3:15.—Tanga.

2. Samu na yinki mbikudulu ya Kubanda 3:15 ke mfunu mingi?

² Mbikudulu yayi ke na kati ya buku ya ntete ya Biblia. Kasi, babuku nyonso ya Biblia ke ya kuvukana na mbikudulu yayi. Kaka mutindu dinzanza ke vukisá ba tiges ya balai, mbikudulu ya Kubanda 3:15 ke vukisá bamambu yina ke na kati ya babuku nyonso ya Biblia, na nsangu mosi. Nsangu yina ke zonzá ti Nzambi ke filisa muntu yina ke kufwa Satan, na bantu nyonso yina ke landak’ yandi. b Mambu yayi ke natina bambote mingi na ba yina ke zolá Yehova.

3. Yinki beto ke zonzila na disolo yayi?

³ Na disolo yayi, beto ke kuzwa bamvutu na byuvu yayi, yina me tadila mbikudulu ya Kubanda 3:15: Banani ba ke zonzilá na mbikudulu yayi? Wa’ faso mbikudulu me lungana? Mpe wapi bambote beto ke kuzwá na kulungana ya yawu?

4. Nani kele ‘nyoka,’ mpe wapi mutindu beto me zaba yawu?

⁴ Kubanda 3:14, 15 ke zonzilá ‘nyoka,’ “mwana” ya nyoka,  ‘kento,’ mpe “mwana” yina kento ke buta. Biblia ke sadisá beto na kuzaba nani kele mosi na mosi ya bawu. c Beto sosa ntete kuzaba nani ke ‘nyoka.’ Nyoka ya mpamba lendá zaba ve bamambu yina Yehova vandá zonza na kati ya jardin d’Éden. Na yawu, bamambu yina Yehova zonzá, yandi zonzá ve yawu na kibulu, kasi na muntu. Nani ke muntu yango? Luzabusu 12:9 ke lakisá beto pwelele nani yandi kele. Ya ke zonzá ti “nyoka yina talanaka na ntama” kele Satan Dyabulu. Kasi nani ke mwana ya nyoka?

5. Banani ke bana ya nyoka?

⁵ Ntangu ya nkaka, Biblia ke sadilá kifwani ya bana samu na kuzonzila bantu yina ke kanisá mpe ke salá bamambu mutindu muntu ya nkaka. Samu ba ke landá muntu yango, yandi ke kumá mutindu tata ya bawu. Na yawu, bana ya nyoka ke bambazi ya yimbi mpe bantu awa na ntoto yina ke landá Satan. Mutindu Satan, ba ke salá yintu ngolo na Yehova, mpe ba ke kwamisá bisadi ya yandi. Na kati ya bana ya nyoka, ya ke na bambazi yina biká zulu na ntangu ya Nowe, mpe bantu ya yimbi awa na ntoto yina ke salá bamambu mutindu tata ya bawu, Dyabulu.—Kub. 6:1, 2; Yoa. 8:44; 1 Yoa. 5:19; Yude 6.

6. Samu na yinki ‘kento’ lenda vanda ve Eve?

⁶ Ntangu yayi, beto zonzila nani ke ‘kento.’ Kento yayi lenda vanda ve Eve. Samu na yinki? Mbikudulu zonzá ti mwana yina kento ke buta ke ‘dyata’ yintu ya nyoka. Mutindu beto me tala yawu, nyoka ke ni mbazi ya yimbi yina ba ke bokilá Satan, mpe ata muntu ya masumu lendá dyata yandi. Na yawu, nani ke dyata Satan?

7. Mutindu Luzabusu 12:1, 2, 5, 10 ke lakisak’ yawu, nani ke kento yina ba ke zonzilá na Kubanda 3:15?

 ⁷ Buku ya nsuka ya Biblia ke lakisá beto nani ke kento yina ba ke zonzilá na Kubanda 3:15. (Tanga Luzabusu 12:1, 2, 5, 10.) Kento yayi ke vandá ve awa na ntoto. Yandi ke ya kutelama na zulu ya ngonda, mpe yandi ke na yimpu ya kimfumu yina ke na bambwetete 12. Yandi me buta mwana yina ke ve muntu. Mwana yango, ni Kimfumu ya Nzambi. Kimfumu ke na zulu. Na yawu, kento mpe ke vandá na zulu. Kento yango kele kifwani ya kitini ya zulu ya kimvuka ya Yehova. Ya ke ni bambazi nyonso yina bikaná ya kukangama na Yehova.—Gal. 4:26.

8. Nani ke muntu ya ntete na kati ya ‘mwana’ yina kento ke buta, mpe na wapi ntangu yandi kumak’ yawu? (Kubanda 22:15-18)

⁸ Biblia ke sadisá mpe beto na kuzaba nani ke muntu ya ntete na kati ya ‘mwana’ yina kento ke buta. Muntu yango zolá vanda mutekolo ya Abrahami. (Tanga Kubanda 22:15-18.) Mutindu mbikudulu zonzak’ yawu, Yesu vandá mutekolo ya Abrahami, bakala mosi ya kiminu. (Luke 3:23, 34) Kasi mwana yina kento ke buta zolá vanda ve kaka muntu ya mpamba, samu ni yandi ke kufwa Satan. Na kulungisa mambu yayi, ntangu Yesu vandá pene-pene na bamvula 30, Yehova tulak’ yandi mafuta ya mpeve ya santu. Na ntangu yina, Yesu kumá muntu ya ntete na kati ya ‘mwana’ yina kento zolá buta. (Gal. 3:16) Na manima ya lufwa mpe kuvumbuka ya Yesu na lufwa, Nzambi “pesaka yandi nkembo [na] lukumu” mpe “lulendo [to lutumu] nyonso na zulu mpe na ntoto.” Na kati ya lutumu yina yandi kuzwá, ya ke na lutumu ya ‘kufwa bisalu ya Dyabulu.’—Ebr. 2:7; Mat. 28:18; 1 Yoa. 3:8.

9-10. a) Banani dyaka ke na kati ya ‘mwana’ yina kento zolá buta, mpe na wapi ntangu ba ke kumak’ yawu? b) Yinki beto ke zonzila ntangu yayi?

⁹ Kasi, bantu ya nkaka zolá vanda na kati ya ‘mwana’ yina kento zolá buta. Ntumwa Polo zonzilá banani bantu yango kele, ntangu yandi zonzá mambu yayi na ba juifs, mpe bakristo ya makanda ya nkaka yina kuzwá mafuta ya mpeve ya santu: ‘Kana beno kele bantu ya Kristo, beno kele ya tsyeleka bana ya Abrahami, bantu yina ke kuzwa dikabu yina ba pesaka yandi nsilulu.’ (Gal. 3:28, 29) Ntangu Yehova ke tulá mukristo mafuta ya mpeve ya santu, muntu yango ke kotá na kati ya ‘mwana’ yina kento me buta. Na yawu, ni Yesu na bakristo 144000 yina ke yala na yandi ke ‘mwana’ yina kento zolá buta. (Luz. 14:1) Bantu nyonso yayi ke salá bangolo na kukanisa mpe kusala bamambu mutindu Tata ya bawu Yehova.

¹⁰ Beto me tala banani ke bantu yina ba ke zonzilá na Kubanda 3:15. Ntangu yayi, beto tala na bunkufi bamambu yina Yehova me sala samu na kulungisa mbikudulu yayi, mpe bambote yina ya ke natiná beto.

11. Na wapi mutindu ba tatiká “na dikulu” mwana yina kento butaka?

¹¹ Mbikudulu ya Kubanda 3:15 zonzá ti nyoka ke tatika “na dikulu” mwana yina kento ke buta. Mambu yayi lunganá ntangu Satan natá ba juifs na baroma na kufwa Mwana ya Nzambi. (Luke 23:13, 20-24) Mputa lenda sala ti muntu telama ve mwa bilumbu. Mutindu mosi, ntangu Yesu kufwá, yandi vandá na ata ngolo ya kusala kima. Na kati ya bilumbu tatu, yandi vandá na ndyamu.—Mat. 16:21.

12. Wa’ faso mpe na wapi ntangu ba ke dyata yintu ya nyoka?

 ¹² Samu mbikudulu ya Kubanda 3:15 lungana, Yesu zolá bikana ve na kati ya ndyamu. Samu na yinki? Samu mbikudulu zonzá ti mwana yina kento ke buta ke dyata yintu ya nyoka. Na yawu, Yesu zolá beluka na mputa yina ba lwalisak’ yandi na dikulu. Ni yawu salamaka. Bilumbu tatu na manima ya lufwa ya yandi, Yesu vumbuká samu na kuzinga na zulu, mpe yandi lenda kufwa dyaka ve. Mpe na ntangu yina Yehova me soola, Yesu ke kufwa Satan. (Ebr. 2:14) Yesu na ba yina ke yala na yandi ke kufwa bambeni nyonso ya Nzambi, bana ya nyoka.—Luz. 17:14; 20:4, 10. d

13. Wapi bambote kulungana ya mbikudulu yayi me natina beto?

¹³ Kana nge ke kisadi ya Yehova, kulungana ya mbikudulu yayi ke na natiná nge bambote. Yesu kwizá awa na ntoto mutindu muntu. Yandi landá na faso ya kulunga bifu ya mbote ya Tata ya yandi. (Yoa. 14:9) Na nzila ya Yesu, beto me kwiza zaba Yehova mpe kuzola yandi. Beto ke zwá mpe bambote na malongi ya Yesu mpe na mutindu yandi ke twadisá beto bubu yayi na nzila ya kimvuka ya Yehova. Yandi longisá beto mutindu ya kunata luzingu ya beto samu na kusepelisa Yehova. Mpe beto nyonso ke na zwá bambote na lufwa ya yandi, mputa yina ba lwalisak’ yandi na dikulu. Wa’ faso? Ntangu Yesu kuvumbuká na lufwa, Yehova ndimá munkayulu ya kulunga yina Mwana ya yandi pesá samu na ‘kukatula masumu nyonso ya beto.’—1 Yoa. 1:7.

14. Wa’ faso beto me zaba ti ntangu zolá luta tekila mbikudulu yina Yehova zonzá na kati ya jardin d’Éden lungana nyonso?

¹⁴ Bamambu yina Yehova zonzá na kati ya jardin d’Éden vandá lakisa ti ntangu zolá luta tekila mbikudulu nyonso lungana. Ya zolá baka ntangu samu kento buta mwana. Ya zolá baka ntangu samu Dyabulu vukisa bantu yina ke landa yandi. Mpe ya zolá baka ntangu samu kimbeni kula na kati-kati ya bimvuka zole ya bantu yayi. Na yawu, kuzaba mbikudulu yayi ke sadisá beto samu ya ke kebisá beto ti yinza ya Satan ke yina bisadi ya Yehova. Yesu kebisá mpe bilandi ya yandi na mambu yayi. (Mrk. 13:13; Yoa. 17:14) Ntembe ve, kitini yayi ya mbikudulu me lungana, mingi-mingi na kati ya bamvula 100 me luta. Samu na yinki beto ke na zonzak’ yawu?

15. Samu na yinki yinza ya Satan ke na yiná bisadi ya Nzambi na faso ya kulutila bubu yayi, kasi samu na yinki beto ke ve na boma ya Satan?

¹⁵ Yesu kumá Mfumu na 1914. Mwa ntangu fioti na manima, ba bingisá Satan na zulu. Bubu yayi, yandi ke kaka awa na ntoto. Yandi ke na vingilá lufwa ya yandi. (Luz. 12:9, 12) Kasi yandi ke na vingilá ve kaka ya kuvanda. Yandi ke na nkele ya mingi. Mpe yandi ke na manisá nkele ya yandi nyonso na bisadi ya Nzambi. (Luz. 12:13, 17) Ni na yina bubu yayi, yinza ya Satan ke na yiná bisadi ya Yehova na faso ya kulutila. Kasi, beto ke ve na nsatu ya kuvanda na boma ya Satan mpe ya bantu yina ke na manima ya yandi. Beto ke kabulá kiminu yina vandá na ntumwa Polo ntangu yandi sonikaka: “Kana Nzambi ke na [. . .] beto, nani lenda kusala beto yimbi?” (Rom. 8:31) Beto lenda tula ntima ya beto nyonso na Yehova samu, mutindu beto me tala yawu, bamambu mingi ya mbikudulu ya Kubanda 3:15 me lungana.

16-18. Wapi bambote Curtis, Ursula, na Jessica kuzwá na kuzaba mbikudulu ya Kubanda 3:15?

 ¹⁶ Nsilulu yina Yehova pesá na Kubanda 3:15 lenda sadisa beto na kununga na mantwala ya bampasi ni bampasi yina lenda kumina beto. Curtis, mpangi mosi yina ke missionnaire na Guam, me zonza: “Na luzingu ya munu, mu kutaná na bamambu yina salá ti ya vanda mpasi na munu na kuvanda kaka ya kukangama na Yehova. Kasi, kuyindula na bamambu yina ke na Kubanda 3:15 sadisá munu na kubumba kiminu ya munu na Tata ya munu ya mazulu.” Curtis ke na vingilá kilumbu yina Yehova ke katula bampasi nyonso.

¹⁷ Ursula, mpangi mosi ya kento yina ke vandá na Bavière me zonza ti kuzaba Kubanda 3:15 sadisak’ yandi na kuvanda na kiminu ti Biblia ke katuká na Nzambi. Yandi me tala faso bambikudulu nyonso ya Biblia ke ya kuvukana na mbikudulu yayi. Mambu yayi kamwisak’ yandi mingi. Yandi me zonza: “Ya simbá ntima ya munu mingi na kulongoka ti Yehova vingilá ve na kusala kima samu na kupesa bantu kivuvu.”

¹⁸ Jessica, yina ke vandá na Micronésie me zonza: “Mu lenda zimbana ve yinki ya salá munu na ntima ntangu mu kwizá zaba ti mu me kuzwa matsyeleka. Mbikudulu ya Kubanda 3:15 vandá lungana. Ya sadisá munu na kutala ti luzingu yina beto ke na natá bubu yayi ke ve yina Yehova zolá samu na beto. Mpe mbikudulu yayi kulisá kiminu ya munu ti kusadila Yehova ke kima yina ke pesá luzingu ya kulutila mbote bubu yayi, mpe na bilumbu yina ke kwiza.”

19. Samu na yinki beto ke na kiminu ti kitini ya nsuka ya mbikudulu ya Kubanda 3:15 ke lungana?

¹⁹ Mutindu beto me tala yawu, Kubanda 3:15 ke na lunganaka. Beto zaba pwelele nani ke mwana yina kento zolá buta, mpe banani ke bana ya nyoka. Yesu, muntu ya ntete na kati ya ‘mwana’ yina kento me buta, beluká na mputu yina ba lwalisak’ yandi na dikulu. Bubu yayi, yandi ke Mfumu ya ngolo mingi mpe yandi lenda kufwa ve. Na mwa ntangu fioti, lutangu ya ba yina ke kwenda vanda na zulu ke lunga. Kitini ya ntete ya mbikudulu yayi me lungana. Na yawu, beto ke na kiminu ti kitini yina ke zonzilá ti ba ke dyata yintu ya nyoka, ke lungana mpe. Bisadi ya Yehova ke vanda na kilengi mingi ntangu ba ke kufwa Satan! Tekila kilumbu yina kwiza, kulemba ve. Beto lenda tula ntima na Nzambi ya beto. Na nzila ya mwana yina kento me buta, yandi ke natina bambote mingi na ‘makanda nyonso ya ntoto.’—Kub. 22:18.