1. Samu na yinki beto lenda zonza ti beto ke na zingaka na ntangu ya kitoko?

 BETO ke na zingaka bantangu mosi ya kitoko! Bambikudulu ya Biblia ke na lunganaka bilumbu nyonso na meso ya beto. Na kifwani, beto ke na talaka mutindu ‘mfumu ya nordi’ na ‘mfumu ya sudi’ ke na nwanaka samu na kuyala yinza. (Dan. 11:40, nyp.) Beto ke na talaka mutindu bisadi ya Yehova ke na samunaka nsangu ya mbote ya Kimfumu ya Nzambi na mutindu ya kulutila mpe ya ke na salaka ti ba millions ya bantu kwiza samu na kusadila Yehova. (Iza. 60:22; Mat. 24:14) Dyaka beto ke na kuzwaka madya mingi ya kimpeve “na ntangu ya kulunga.”​—Mat. 24:45-47.

2. Na yinki beto lenda vanda na kundima, kasi yinki beto me fwana kundima?

² Yehova ke na bikaka ve kulakisa beto mbote-mbote bamambu ya mfunu yina ke salama ntama mingi ve. (Bin. 4:18; Dan. 2:28) Beto lenda vanda na kundima ti ntangu mpasi ya nene ke banda, beto ke zaba nyonso yina beto ke na nsatu ya kuzaba samu na kulenda kukanga ntima na kiminu mpe kuvanda na bumosi na kati ya ntangu ya mpasi yayi. Kasi, ya ke na bamambu beto zaba ve mutindu ya ke salama na bilumbu yina ke kwiza. Na disolo yayi, beto ke zonzila samu na yinki beto me soba bamambu yina beto zonzaka ntete. Na manima, beto ke tala bamambu yina beto zaba samu na bilumbu yina ke kwiza, mpe wa’ faso Tata ya beto ya mazulu ke lungisa yawu.

YINKI BETO ZABA VE

3. Yinki beto zonzaka na yina me tadila ntangu yina bantu ke vanda dyaka ve na bweso ya kulakisa kiminu ya bawu na Yehova mpe samu na yinki beto zonzaka yawu?

³ Na ntama, beto vanda kanisaka ti ntangu mpasi ya nene ke banda,  ata muntu yina vanda kwikilaka ve na Yehova ke kuzwa bweso ya kukwiza pene-pene ya Yehova mpe kuvuuka na mvita ya Armagedoni. Beto zonzaka faso yina samu beto vanda kanisa ti muntu ni muntu to mambu ni mambu yina salamaka na ntangu ya mvula ya nene, vanda lakisa kima mosi yina zola salama na ntangu ya beto. Na kifwani, kaka mutindu Yehova kangaka mwelo ya bwatu tekila mvula noka, yandi zola “kanga mpe mwelo” na kubanda ya mpasi ya nene samu ti bantu ya nkaka vuuka ve ntangu mpasi ya nene ke banda.​—Mat. 24:37-39.

4. Samu na yinki beto ke na kanisaka dyaka ve ti bamambu nyonso yina salamaka na ntangu ya Nowe vanda fwanisa bamambu yina zola salama na ntangu ya beto?

⁴ Ya ke kwandi ya kulunga na kuzonza ti bamambu nyonso yina salamaka na ntangu ya mvula ya nene vanda fwanisa bamambu yina zola salama na bilumbu yina ke kwiza? Ve. Samu na yinki? Samu Biblia ke zonzaka ve yawu. a Yesu fwanisaka “bilumbu ya Nowe” na ntangu ya kutalana ya yandi. Kasi yandi zonzaka ve ti bamambu nyonso yina salamaka na ntangu ya mvula ya nene vanda fwanisa bamambu yina zola salama na bilumbu yina ke kwiza. Mpe yandi zonzaka ve ti kukanga mwelo yina salamaka na ntangu ya mvula ya nene vanda lakisa bamambu yina ke salama na mantwala. Kasi ya zola zonza ve ti, ya ke ve na mambu yina beto lenda longoka na disolo ya Nowe mpe ya mvula ya nene.

5. a) Wapi kisalu Nowe salaka tekila mvula ya nene kubwa? (Baebre 11:7; 1 Piere 3:20) b) Na kutalaka kisalu ya beto ya kusamuna, samu na yinki beto lenda zonza ti kisalu ya beto ya kusamuna bubu yayi ke mutindu mosi na mambu yina salamaka na ntangu ya Nowe?

⁵ Ntangu Nowe kuwaka nsangu yina Yehova  zonzaka na yandi, yandi lakisaka ti yandi vandaka na kiminu na kutungaka bwatu. Baebre 11:7 ke zonzaka: “Samu na kiminu, Nowe kuwaka mambu yina Nzambi zabisaka yandi, mambu yina fwanaka salama mpe yina vwandaka talana ntete ve. Nowe tumamaka na mambu yina Nzambi zabisaka yandi, mpe yandi tungaka nzaza [bwatu] samu na kuvuukisa nzutu ya yandi mpe dikanda ya yandi. Na kusala mutindu yina, yandi lakisaka yimbi ya bantu ya yinza mpe kumaka muntu ya kudedama na meso ya Nzambi samu na kiminu ya yandi.” Mpe 1 Piere 3:20 ke zonzaka: “Ya kele bayina na ntama Nzambi lakisaka mvibudulu ya yandi ntangu Nowe vwandaka tunga nzaza [bwatu], ata ti bawu mangaka na kutumama na Nzambi. Na yina, maza vuukisaka kaka bantu ndambu yina kotaka na nzaza, bawu vwandaka bantu nana.” Mutindu mosi mpe, bantu yina ke kuwaka nsangu ya mbote ya Kimfumu ya Nzambi me fwana kulakisa kiminu ya bawu na bamambu yina ba ke salaka. (Bis. 3:17-20) Piere bokilaka Nowe “nsamuni ya lunungu.” (2 Pi. 2:5, NWT) Mutindu beto zonzaka yawu na disolo yina me luta, beto zaba ve kana Nowe samunaka na bantu nyonso na zulu ya ntoto tekila mvula ya nene kubwa. Bubu yayi, beto ke sosaka kusamuna na bantu nyonso na yinza mpe beto ke salaka yawu na tiya nyonso. Ata bangolo nyonso beto ke salaka, beto lenda vanda ve na makoki ya kuzonzila nsangu ya mbote na bantu nyonso yina ke na yinza tekila nsuka kuma. Samu na yinki beto ke lenda ve?

6-7. Samu na yinki beto lenda zonza ti beto ke lenda ve kusamuna nsangu ya mbote na konso muntu tekila nsuka kuma?

⁶ Beto tala mambu yina Yesu zonzaka na yina me tadila kisalu ya beto ya kusamuna. Yandi zonzaka ti ba ke samuna nsangu ya mbote “na ntoto nyonso, samu na kimbangi ya makanda nyonso.” (Mat. 24:14, NWT) Nsilulu yayi ke na lunganaka bubu yayi kuluta na ntama. Ba ke na samunaka nsangu ya Kimfumu na bandinga kuluta 1 000, mpe bubu yayi na nzila ya jw.org, bantu mingi na yinza lenda kuwa nsangu ya mbote ya Kimfumu ya Nzambi.

⁷ Dyaka, Yesu zonzaka na bilandi ya yandi: “Beno ke luta ve na bambanza nyonso,” ya zola zonza kusamuna na konso muntu tekila yandi vutuka. (Mat. 10:23; 25:31-33, NWT) Bamambu yayi yina Yesu zonzaka ke na talanaka tsyeleka na ntangu ya beto yayi. Bantu mingi bubu yayi ke na zingaka na bisika yina beto lenda samuna ve nsangu ya mbote na mutindu yina beto zola. Dyaka, baminiti nyonso bana mingi ke butukaka. Beto ke salaka nyonso yina ke na ngolo ya beto na kusamuna nsangu ya mbote na bantu ya ‘bayinsi nyonso, bifumba nyonso, mpe bandinga nyonso.’ (Luz. 14:6) Kasi mambu ya tsyeleka ke ti beto ke lenda ve kusamuna nsangu ya mbote na konso muntu na ntoto tekila nsuka kuma.

8. Wapi kyuvu beto lenda vanda na yawu na yina me tadila mutindu Yehova ke sambisa bantu na bilumbu yina ke kwiza? (Tala mpe bizizi.)

⁸ Kasi, ya ke na nataka na kyuvu yayi: Yinki beto lenda zonza samu na bantu yina ke kuzwa ve bweso ya kuwa nsangu ya mbote tekila mpasi ya nene kubwa? Wa’ faso Yehova na Mwana ya yandi, muntu yina yandi soolaka samu na kusambisa bantu, ke sambisa bawu? (Yoa. 5:19, 22, 27; Bis. 17:31) Yintu dyambu ya disolo yayi ke na zonzaka ti ‘yandi zola ve ti ata muntu mosi kufwa.’ Kasi yandi zola ti “bantu nyonso kubalula ntima.” (2 Pi. 3:9, NWT; 1 Tim. 2:4) Beto zaba bamambu yayi na yina me tadila Yehova, kasi yandi me zonza ve na beto wa’ faso yandi ke sambisa bantu yina me kuzwa ata fioti ve bweso ya kuwa nsangu ya mbote. Ntembe ve, Yehova ke ve na nsatu ya kuzonza na beto mambu nyonso yina yandi salaka to yina yandi ke sala.

9. Yinki Yehova me lakisa beto na nzila ya Biblia?

⁹ Na Biblia, Yehova lakisaka beto mwa bamambu yina yandi ke sala. Na kifwani, Biblia ke zonzaka na beto ti Yehova ke vutula na luzingu “bantu yina kele ve ya kudedama,” yina kuzwaka ve bweso ya kuwa nsangu ya mbote, mpe kusoba luzingu ya bawu. (Bis. 24:15; Luke 23:42, 43) Ya ke na nataka na byuvu ya nkaka ya mfunu.

10. Wapi byuvu ya nkaka ya ke na nataka?

 ¹⁰ Ba yina ke kufwa na ntangu ya mpasi ya nene, ke kufwa kwandi samu na ntangu nyonso, na ata kivuvu ya kuvumbuka na lufwa? Masonoko ke lakisaka pwelele ti bantu yina Yehova na basoda ya yandi ke kufwa na Armagedoni ke vumbuka ve na lufwa. (2 Tes. 1:6-10) Kasi, yinki beto lenda zonza samu na bantu ya nkaka? Na kifwani, ba ya nkaka lenda kufwa na ntangu ya mpasi ya nene samu ba vandaka na kimbevo, ba ya nkaka samu ba me nuna, ba ya nkaka lenda kufwa na accident to na maboko ya muntu ya nkaka. (Lon. 9:11; Zak. 14:13) Bantu yayi ke vanda kwandi na kati ya “bantu yina kele ve ya kudedama” yina ba ke vumbula na lufwa na yinza ya malu-malu? Beto zaba ve.

YINA BETO ZABA

11. Yinki Yehova mpe Yesu ke tala ntangu ba ke sambisa bantu na Armagedoni?

¹¹ Beto me zaba bamambu mingi na yina me tadila bamambu yina ke salama na mantwala. Na kifwani, beto zaba ti na Armagedoni, ba ke sambisa bantu na mutindu yina ba vanda bakila bampangi ya Kristo. (Mat. 25:40) Ba yina ba ke sambisa mutindu mameme ke ni ba yina sadisaka Kristo mpe bakristo yina ba tulaka mafuta. Beto zaba mpe ti ndambu ya bampangi ya Kristo ke vanda ntete na zulu ya ntoto na manima ya kubanda ya mpasi ya nene, mpe ba ke kwenda na mazulu kaka ntangu fioti tekila Armagedoni banda. Ntangu nyonso yina bampangi ya Kristo ke vanda ntete na ntoto, bantu ya ntima ya mbote ke na bweso ya kusadisa bawu, mpe ya kutula diboko na kisalu yina ba ke na salaka. (Mat. 25:31, 32; Luz. 12:17) Yinki bamambu yayi zola zonza?

12-13. Yinki bantu ya nkaka lenda sala na manima ya kutala kumwangana ya “Babilone ya Nene”? (Tala mpe bizizi.)

¹² Ata na manima ya kubanda ya mpasi ya nene, ya lenda vanda ti bantu ya nkaka yina ke tala kumwangana ya “Babilone ya Nene” ke bambuka ti na kati ya bamvula mingi, Bambangi ya Yehova vanda zonzila mambu yango. Ba ya nkaka na kati ya bantu yango ke tula kwandi kiminu na Yehova na ntangu yina?​—Luz. 17:5; Ezk. 33:33.

¹³ Kana ya salama, ya ke vanda mutindu mosi na mambu yina salamaka na Ezipte na ntangu ya Moyize. Beto zimbana ve ti “kimvuka mosi ya nene ya bantu ya mutindu na mutindu” basikaka na bana ya Izraele. Ntangu ya nkaka, ba ya nkaka na kati ya bawu bandaka kukulisa kiminu ntangu ba talaka kulungana ya bamambu ya mpasi 10  yina Moyize zonzilaka. (Bas. 12:38) Kana mambu ya mutindu yayi salama na manima ya kumwangana ya Babilone ya Nene, mpe bantu ya nkaka banda kusadila Yehova na ntangu yina, beto ke tala kwandi yawu yimbi? Ata fioti ve! Beto ke na nsatu ya kutadila bamambu mutindu Tata ya beto ya mazulu, “Nzambi yina ke wilaka bantu mawa mpe ke talaka bawu kyadi, yina ke kuwaka nkele na nswalu ve mpe kele ya kufuluka na luzolo ya kukwikama mpe ya tsyeleka.” b​—Bas. 34:6, NWT.

14-15. Bweso yina muntu lenda vanda na yawu ya kuzwa luzingu ya ntangu nyonso me tadila kwandi kilumbu yina yandi ke kufwa to kisika yina yandi ke vandaka? (Nkunga 33:4, 5)

¹⁴ Ntangu ya nkaka beto lenda kuwa muntu kuzonza: “Ya zola vanda kwandi mbote ti tata to mama ya munu kufwa tekila kubanda ya mpasi ya nene samu yandi vanda na kivuvu ya kuvumbuka na lufwa.” Ni ntima ya mbote lenda nata muntu na kuzonza bamambu ya mutindu yayi. Kasi ya ke ve ni ntangu yina muntu me kufwa ke nataka Yehova na kubaka mukanu na yina me tadila mantwala ya yandi. Yehova ke Zuzi ya kulunga, mpe mikanu ya yandi ke vandaka ntangu nyonso ya kulunga. Nkunga 33:4, 5 (NWT) ke zonzaka: “Samu ndinga ya Yehova kele mbote, mpe bima nyonso yina yandi ke salaka, ya me fwana na kutudila yawu ntima. Yandi ke zolaka lunungu mpe ke sambisaka kukondwa kusoola bampusu. Ntoto me fuluka na luzolo ya kukwikama ya Yehova.” Beto lenda vanda na kundima ti “Zuzi ya ntoto ya muvimba” ke sala mambu ya mbote.​—Kub. 18:25.

¹⁵ Beto lenda zonza mpe ti, ni kisika ve muntu ke vandaka ke nataka Yehova na kubaka mukanu  na yina me tadila mantwala ya yandi. Beto lenda kanisa ve ti Yehova ke bokila “bankombo” ba millions ya bantu yina vanda vanda na babwala yina ba kuzwaka ve bweso ya kuwa nsangu ya Kimfumu. (Mat. 25:46) Zuzi ya lunungu ya ntoto nyonso ke tulaka dikebi na bantu yayi na mutindu yina beto lenda kanisa ve. Beto zaba ve mutindu Yehova ke tambusa bamambu na ntangu ya mpasi ya nene. Ntangu ya nkaka, bamambu yina bantu yango ke tala, ke nata ba ya nkaka na kutula kiminu na Yehova ntangu Yehova ke sala ti nkumbu ya yandi zabana na bantu nyonso na zulu ya ntoto.​—Ezk. 38:16.

16. Yinki beto me longoka na yina me tadila Yehova? (Tala mpe kizizi.)

¹⁶ Biblia ke longaka ti luzingu ya bantu ke mfunu mingi samu na Yehova. Yandi pesaka luzingu ya Mwana ya yandi samu beto nyonso kuzwa bweso ya kuzwa luzingu ya ntangu nyonso. (Yoa. 3:16) Beto me kwiza tala mutindu ya luzolo yina yandi ke na yawu samu na beto. (Iza. 49:15) Yandi zaba mosi na mosi ya beto na nkumbu ya yandi. Mpe samu yandi zaba mbote-mbote mosi na mosi ya beto, ya ke sala ti ata ti beto kufwa, yandi ke yidika dyaka beto mutindu beto vandaka mpe na bamambu yina beto zabaka. (Mat. 10:29-31) Ntembe ve, beto me bonga kuvanda na kundima ti Tata ya beto ya luzolo ke sambisa muntu nyonso na faso ya kulunga, na lunungu mpe na ntima ya kyadi nyonso.​—Zaki 2:13.

17. Yinki beto ke zonzila na disolo yina ke landa?

¹⁷ Bamambu yayi beto me longoka me kwiza lakisa dyaka mfunu ya kisalu ya beto ya kusamuna. Samu na yinki beto ke na zonzaka yawu? Mpe yinki ke pesaka beto ngolo ya kubika ve kusamuna nsangu ya mbote? Beto ke kuzwa bamvutu na byuvu yayi na disolo yina ke landa.