1. Na wapi ntangu ya lenda vanda mpasi na kusadila Yehova?

NA WAPI ntangu ya lenda vanda mpasi mingi na kusadila Yehova? Na ntangu yina mambu ke vandá bien to na ntangu yina mambu ke vandá yimbi? Ntangu beto ke kutaná na bamambu ya mpasi, beto ke tudilá mbangu Yehova ntima. Kasi yinki beto ke salá ntangu luzingu ya beto ke vandá na kizunu? Beto ke zimbaná bantangu ya kaka ti beto zolá sadila Nzambi? Yehova kebisá bana ya Izrael na kuzimbana ve yandi.—Kul. 6:10-12.

2. Wapi ekzample mfumu Asa bikilá beto?

² Mfumu Asa ke ekzample ya mbote ya muntu yina tambulá na mayela, mpe tulá ntima ya yandi nyonso na Yehova. Yandi sadilá Yehova kaka na bantangu ya mpasi ve, kasi na bantangu ya kizunu mpe. Na luzingu ya yandi nyonso, “Asa sadilá Yehova na ntima ya yandi nyonso.” (1 Mf. 15:14, nyv.) Asa lakisá ti yandi vandá sadilá Yehova na ntima ya yandi nyonso, ntangu yandi mwangisá mabuundu ya luvunu na bwala ya Juda. Biblia ke zonzá ti, “yandi katulá bisika yina banzenza vandá sala basakrifise mpe bisika ya kunanguka, yandi mwangisá bakolone ya santu mpe zengá bayinti ya santu.” (2 Ns. 14:3, 5) Yandi katulá nkoko ya yandi ya kento na plase ya nene yina vandá na yandi na kati ya kimfumu. Samu na yinki? Samu yandi vandá puse bantu na kusambila biteki.—1 Mf. 15:11-13.

3. Yinki beto ke zonzila na artikle yayi?

 ³ Asa suká ve kaka na kumwangisa biteki. Yandi sadisá mpe bantu ya Juda na kusadila dyaka Yehova. Yehova pesá bambote na Asa mpe na bantu ya Juda, yandi pesá bawu ntangu ya kizunu. * Na kati ya bamvula 10 ya kimfumu ya Asa, “bwala vandá na kizunu.” (2 Ns. 14:1, 4, 6) Na artikle yayi, beto ke zonzila faso Asa sadilá ntangu ya kizunu. Beto ke tala mpe ekzample ya bakristo ya ntete, yina faso Asa, sadilá mbote ntangu ya kizunu. Na kumanisa, beto ke kuzwa reponse na kestion yayi: Si nge ke vandá na bwala yina guvernema ke kwamisá ve batemwe ya Yehova, wa’ faso nge lenda sadila na mayela nyonso ntangu ya kizunu?

4. Faso ke na zonzila 2 Bansangu 14:2, 6, 7, wa’ faso Asa sadilá ntangu ya kizunu?

⁴ Tanga 2 Bansangu 14:2, 6, 7. Asa zonzá na bajwif ti, ni Yehova muntu “pesá [bawu] kizunu na bakote nyonso.” Asa kanisá ve ti ntangu ya kizunu yina, vandá kaka ntangu ya kusepela na luzingu. Kasi, yandi bandá kutunga babwala, bamur ya nene, bayinzo ya yinda mpe baporte ya nene. Yandi zonzá na bantu ya Juda: “Bwala ke ntete na maboko ya beto.” Yinki Asa vandá sosa kuzonza? Yandi vandá sosa kuzonza ti, na kati ya bwala, ya vandá ve na ba-enemi yina ke kanga bawu nzila na kutambula mpe na kutunga yawu. Yandi natá bawu na kusala bamambu mingi ntangu bwala vandá ntete na kizunu.

5. Samu na yinki Asa pesá bamilitere ya yandi ngolo?

⁵ Asa sadilá mpe ntangu yina bwala vandá na kizunu na kupesa bamilitere ya yandi  ngolo. (2 Ns. 14:8) Ya zola zonza ti yandi vandá tula dyaka ve ntima na Yehova? Ve. Kasi, Asa zabá ti ya vandá kisalu ya yandi faso mfumu samu na kuforme bantu ya Juda na kulemba ve na mantwala ya bampasi yina lenda kumina bawu. Asa zabá ti, bwala ya Juda ke vanda ve ntangu nyonso na kizunu, mpe ni yina salamá na manima.

6. Wa’ faso bakristo ya ntete sadilá ntangu yina ba vandá na kizunu?

⁶ Ata ba vandá kwamisá mingi bakristo ya ntete, bawu mpe vandá na ntangu ya kizunu. Wa’ faso ba sadilá ntangu ya kizunu? Babakala na bakento ya kukangama yayi precheke nsangu ya mbote na tiya nyonso, mpe ba “kangamá kaka na kusadila Yehova”. Samu na yawu, “ba kumá dyaka mingi”. Ya lakisá ti Yehova pesá bawu ngolo ya kusala na tiya nyonso kisalu ya predikasion na ntangu yina ba vandá na kizunu.—Bis. 9:26-31.

7-8. Yinki Paul na bampangi ya kaka salá ntangu ba vandá na kizunu? Zonzila yawu.

⁷ Badisiple ya ntete vandá precheke ntangu nyonso yina okazion vandá talaná. Na kifwani, ntangu Paul talá ti yandi lenda preche bantu mingi na bwala ya Efeze, yandi bikaná kuna, mpe precheke bawu.—1 Ko. 16:8, 9.

⁸ Okazion ya nkaka talaná na Paul na bakristo ya nkaka ya kupreche bantu mingi, ntangu ba-apotre na bakuluntu ya bwala ya Jerusalem, baká desizion na mambu yina me tadila kuzenga kibakala (circoncision) na mvula 49 N.B. (Bis. 15:23-29) Na manima, ntangu Paul na bakristo ya nkaka zonzilá desizion yina ba baká na bimvuka, bawu nyonso salá mingi samu na kupreche “nsangu ya mbote ya mambu ya Yehova.” (Bis. 15:30-35) Wapi bambote ya natá? Biblia ke zonzá ti, “kiminu ya bimvuka vandá lutila kukuma ngolo, mpe bilumbu nyonso, bantu vandá kuma kaka mingi.”—Bis. 16:4, 5.

9. Yinki beto ke na talá na babwala mingi bubu yayi, mpe yinki beto lenda yufula?

⁹ Na babwala mingi bubu yayi, beto lenda preche na kizunu nyonso. Nge ke vandá mpe na bwala yina nge lenda sadila Yehova na kizunu nyonso? Si ya ke faso yina, nge lenda yufula kestion yayi: ‘Wa’ faso mu ke na sadilá ntangu ya kizunu yayi?’ Bilumbu yayi ya mansukina, ke bantangu ya mbote samu na batemwe ya Yehova, samu ti ba ke na lutisá bantangu mingi na kisalu ya kupreche mpe ya kulonga, na faso yina nabunu ya salama na ntoto nyonso. (Mrk. 13:10) Ya ke na bamambu mingi beto lenda sala na kisalu yayi.

10. Yinki 2 Timote 4:2 ke na natá beto na kusala?

¹⁰ Wa’ faso nge lenda sala mingi na ntangu ya kizunu? (Tanga 2 Timote 4:2.) Tala si nge to muntu ya famiye ya nge lenda sala bachanjema samu na kupreche dyaka mingi. Ya lenda vanda na kisalu ya pionier. Beto zolá sosa ve kuvanda na bimvwama mingi bubu yayi, samu ti ya lenda vuukisa ve beto na ntangu ya bampasi ya nene (grande tribulation).—Bin. 11:4; Mat. 6:31-33; 1 Yoa. 2:15-17.

11. Yinki baproklamatere mingi ke na salá samu na kusadisa bantu na kuwa nsangu ya mbote?

¹¹ Baproklamatere mingi ke na longoká bandinga ya malu-malu, samu na kusadisa bantu mingi na kuzaba Yehova. Samu na kusadisa bawu na kusala yawu, organizasion ya Yehova ke basisá babima na bandinga mingi. Na kifwani, na 2010, beto basisá mikanda na bandinga 500, bubu yayi, nombre ya bandinga yango me luta 1 000!

12. Wapi bambote ya ke natiná bantu ntangu ba ke wá mambu ya Yehova na ndinga ya bawu? Pesa kifwani.

¹² Yinki ya ke salá bantu ntangu ba ke wá  mambu ya Yehova na ndinga ya bawu? Beto tala disolo ya mpangi mosi ya kento yina kuzwá bambote na lukutakanu ya nene yina salamá na Memphis, Tennessee, na États-Unis. Lukutakanu yango lutá na Kinyarwanda, ndinga mosi yina ba ke zonzá na Rwanda, na Congo (Kinshasa), mpe na Ouganda. Na manima ya lukutakanu yayi, mpangi yango ya kento zonzá: “Na kati ya bamvula 17, yayi ke mbala ya munu ya ntete na kuwa mbote-mbote programe ya lukutakanu ya nene depuis mu ke na États-Unis.” Ntembe ve, mpangi ya kento yayi vandá na kilengi mingi na faso yandi kuwá lukutakanu na ndinga ya bwala ya yandi. Si ntangu kele, nge mpe lenda longoka kwandi ndinga ya kaka samu na kusadisa bantu ya teritware ya nge? Nge me kanisa ve ti ya lenda vanda kima ya mbote samu na bantu ya teritware ya nge yina ke zonzá ndinga ya nkaka? Kisalu ya nge ya ngolo ke natina nge kilengi mingi.

13. Wa’ faso bampangi ya beto na Russie sadilá ntangu yina ba vandá na kizunu?

¹³ Bampangi ya beto nyonso ve muntu ke na liberte ya kupreche. Na babwala ya nkaka, bampangi ya beto lenda preche ve na kizunu nyonso, samu ti guvernema ke kwamisá ntangu nyonso kisalu ya predikasion. Na kifwani, beto zonzila bampangi ya beto ya Russie. Na kati ya bamvula mingi ba kwamisá bawu, kasi, na Mars 1991 guvernema pesá dyaka bawu liberte ya kusadila Yehova. Na ntangu yina, ya vandá na baproklamatere 16 000 na Russie. Na manima ya bamvula 20, nombre ya baproklamatere lutá 160 000! Ntembe ve, bampangi ya beto sadilá na mayela nyonso ntangu yina ba vandá na kizunu. Ntangu yango ya kizunu manisaka. Kasi ata bamambu chanjeke na bwala ya bawu, ba ke na kontinye kusadila Yehova na tiya nyonso. Tii bubu yayi, ba ke na kontinyeke na kusala yina nyonso ba lenda sala, samu na kusadila yandi.

14-15. Wa’ faso Yehova sadilá ngolo ya yandi samu na kusadisa Asa?

¹⁴ Na ntangu ya Asa, ntangu ya kizunu manisaka. Armée ya nene ya basoda kuluta 1 million katuká na Ethiopie. Komendant ya bawu vandá Zéra, Yandi kanisá ti yandi na armée ya yandi ke bwisa bwala ya Juda. Kasi mfumu Asa, talá ve boma ya nombre ya bantu, kasi yandi tulá ntima na Nzambi ya yandi Yehova. Asa sambilá: “Sadisa beto, O Yehova Nzambi ya beto, samu beto ke tulá konfianse ya beto na nge, mpe beto me kwiza nwanisa kimvuka ya bantu yayi na nkumbu ya nge.”—2 Ns. 14:11.

¹⁵ Ata armée ya Ethiopie lutilá bambala zole nombre ya basoda ya Asa, Asa zabá ti Yehova ke na ngolo mingi, mpe lenda sadisa bantu ya yandi. Yehova sadisá bawu, mpe ba bwisá armée ya Ethiopie.—2 Ns. 14:8-13.

16. Wa’ faso beto me zaba ti kilumbu kele yina ntangu ya kizunu ke manisa?

¹⁶ Beto zaba ve mbote-mbote yinki ke kumina mosi na mosi ya beto na bilumbu ke kwiza, kasi beto zaba ti, kizunu yina batemwe ya Yehova ke na yawu bubu yayi, kilumbu kele ya ke manisa. Beto zimbana ve, Yesu zonzá ti na bilumbu ya mansukina, “[babwala] nyonso ke yiina” badisiple ya yandi. (Mat. 24:9, nwt-MK) Apotre Paul mpe zonzá ti, “bantu nyonso yina ke zola kuzinga ya kukangama na Nzambi na bumosi na Kristo Yesu, ba ke talisa bawu mpe mpasi.” (2 Tim. 3:12) Satan ke na “nkele ya [mingi],” mpe beto lenda kima ve bampasi yina nkele ya yandi ke na nataka.—Luz. 12:12.

17. Wapi bamambu lenda meka kiminu ya beto?

¹⁷ Na mwa bilumbu ke kwiza, beto ke kutana na bamambu ya mpasi yina ke meka kiminu ya beto. Ya ke vanda “na ntangu ya bampasi ya nene, bampasi mosi yina nabunu ya salama na ntoto nyonso, banda ntangu [Nzambi] yidiká ntoto tii bubu yayi.” (Mat. 24:21) Na kati ya bantangu yango, bantu ya famiye ya beto lenda balukila beto, mpe baguvernema lenda nimina kisalu ya beto ya predikasion. (Mat. 10:35, 36) Mosi na mosi na beto ke vanda kwandi faso Asa, mpe ke tula kwandi ntima ya yandi nyonso na Yehova samu yandi sadisa mpe bumba yandi?

18. Faso Baebre 10:38, 39 ke na zonzak’ yawu, yinki ke sadisa beto na kuvanda ya kuyidama ntangu beto ke vanda dyaka ve na kizunu?

 ¹⁸ Yehova ke na pesá beto formasion samu kiminu ya beto vanda dyaka ngolo, ntangu bampasi ya nene ke banda. Yandi ke na sadilá “Muumbu ya mayela mpe ya kukwikama” na kupesa beto “madya na ntangu yina me lunga,” samu beto vanda na nyonso yina beto ke na nsatu samu kiminu ya beto vanda ngolo. (Mat. 24:45) Kasi mosi na mosi na beto zolá sala bangolo, samu na kuvanda na kiminu ya ngolo na Yehova.—Tanga Baebre 10:38, 39.

19-20. Na manima ya kutanga 1 Bansangu 28:9, wapi bakestion beto zolá yufula, mpe samu na yinki beto zolá yufula yawu?

¹⁹ Faso mfumu Asa, beto zolá “sosa [mpe] Yehova.” (2 Ns. 14:4; 15:1, 2) Beto bandá kusosa Yehova ntangu beto longoká kuzaba yandi, mpe kuzwá bateme. Beto ke salá nyonso yina beto lenda sala, samu na kukumisa ngolo luzolo ya beto na Yehova. Na yawu, beto lenda yufula, ‘Mu ke vandá kwandi ntangu nyonso na balukutakanu?’ Na balukutakanu, beto ke zwá dyaka ngolo ya kukontinye na kusadila Yehova, mpe ba-enkurajema ya bampangi ya beto ya kento na ya bakala. (Mat. 11:28) Beto lenda yufula dyaka, ‘Mu ke longoká kwandi Biblia ntangu nyonso?’ Si nge ke vandá na famiye ya nge, beno ke kwandi na kifu ya kulongoká Biblia na kati ya famiye? To si nge ke vandá nge mosi, nge ke kwandi na kifu ya kulongoká Biblia ntangu nyonso faso nge vandá salak’ yawu na famiye ya nge? Mpe, nge ke salá kwandi nyonso yina nge lenda sala samu na kupreche mpe kulonga bantu ya nkaka?

²⁰ Samu na yinki beto zolá yufula bakestion yayi? Biblia ke zonzá ti, Yehova ke talá mbote-mbote makanisi ya beto mpe yina ke na bantima ya beto. Na yawu, beto zolá sala mpe faso yandi. (Tanga 1 Bansangu 28:9.) Si beto tala ti beto ke na nsatu ya kuchanje faso ya kunata luzingu ya beto, mpe makanisi ya beto, beto zolá lomba na Yehova yandi sadisa beto na kusala bachanjema yango. Yayi ke ntangu yina beto zolá yidama samu na bampasi yina ke kumina beto na bilumbu ke kwiza. Kubika ata kima kanga nge nzila ya kusadila mbote ntangu yina nge ke ntete na kizunu!