1-2. Yinki beto lenda yufula na yina me tadila balusambu ya beto?

 YA ME kuminá nge na kuyufula kana Yehova ke pesá mvutu na balusambu ya nge? Kana ni yawu, nge ke ve nge mosi. Bampangi mingi ya kento na ya bakala ke zonzá ti ya ke kuminá bawu, mingi-mingi ntangu ba ke kutaná na bamambu ya mpasi. Kana beto ke na kutaná na bamambu ya mpasi, ya lenda vanda mpe mpasi na beto na kutala ti Yehova ke na pesá mvutu na balusambu ya beto.

² Na disolo yayi, beto ke tala samu na yinki beto lenda vanda na kundima ti Yehova ke pesá mvutu na balusambu ya bisadi ya yandi. (1 Yoa. 5:15) Beto ke zwa mpe bamvutu na byuvu yayi: Samu na yinki bantangu ya nkaka beto lenda tala ti Yehova ke ve na pesá mvutu na balusambu ya beto? Wa’ faso Yehova ke pesá mvutu na balusambu ya beto?

3. Samu na yinki Yehova zola ti beto sambila yandi?

³ Biblia ke zonzá na beto ti Yehova ke zolá beto mingi mpe beto ke mfunu na meso ya yandi. (Aga. 2:7; 1 Yoa. 4:10) Ni na yawu, yandi ke lombá na beto na kusosa lubakusu ya yandi na lusambu. (1 Pi. 5:6, 7) Yandi zola ti beto bikana pene-pene na yandi, mpe ti beto lenda kukanga ntima na mantwala ya bampasi yina beto ke na kutaná na yawu.

4. Wa’ faso beto zaba ti Yehova ke pesá mvutu na balusambu ya bisadi ya yandi? (Tala mpe kizizi.)

⁴ Na Biblia, beto ke tangá ti Yehova pesá mvutu na balusambu ya bisadi ya yandi. Wapi kifwani ke na kwizilá nge? Beto zonzila mfumu Davidi. Davidi vandá na bambeni mingi yina vandá sosa  kufwa yandi, kasi yandi sambilá Yehova samu yandi sadisa yandi. Kilumbu mosi, yandi bondilá Yehova: ‘O Yehova, kuwa lusambu ya munu; kuwa lusambu yina munu ke salaka samu na kulomba lusalusu. Na kukwikama ya nge mpe na lunungu ya nge, pesa munu mvutu.’ (Nku. 143:1) Yehova pesá mvutu na balusambu ya Davidi mpe yandi vuukisak’ yandi. (1 Sa. 19:10, 18-20; 2 Sa. 5:17-25) Ni yawu natak’ yandi na kusonika: ‘Yehova kele pene-pene ya bantu nyonso yina ke bokilaka yandi.’ Beto mpe lenda vanda na kundima ti Yehova ke pesa mvutu na balusambu ya beto.​—Nku. 145:18.

5. Yehova pesá kwandi ntangu nyonso mvutu na balusambu ya bisadi ya yandi mutindu ba vandá vingila yawu? Pesa kifwani. (Tala mpe kizizi.)

⁵ Bantangu ya nkaka, Yehova ke pesá ve mvutu na balusambu ya beto na faso beto ke na vingilak’ yawu. Ni yawu salamá samu na ntumwa Polo. Yandi lombá na Yehova na kukatula “mpasi ya ngolo” yina vandá na yandi na nzutu. Bambala tatu yandi sambilá Yehova samu na mambu yayi. Yehova pesá kwandi mvutu na balusambu ya yandi? Ee, kasi yandi salá ve yawu mutindu Polo vandá vingila. Yehova katulá ve mpasi yina yandi vandá na yawu, kasi yandi pesak’ yandi ngolo samu yandi bika ve kusadila yandi.​—2 Ko. 12:7-10.

6. Samu na yinki ntangu ya nkaka beto lenda tala ti Yehova ke ve na pesá mvutu na balusambu ya beto?

⁶ Bubu yayi mpe, Yehova lendá pesa mvutu na balusambu ya beto na mutindu yina beto vandá vingila ve. Yehova zaba mbote-mbote wa’ faso yandi lenda sadisa beto. Yandi lenda sala mpe “ya kulutila nyonso yina beto ke lombaka to ke kanisaka.” (Ef. 3:20) Ni na yawu mvutu ya yandi na balusambu ya beto lenda kwiza na ntangu mpe na faso yina beto vandá vingila ve.

7. Samu na yinki beto lenda vanda na nsatu ya kusoba bamambu yina beto me lomba na balusambu? Pesa kifwani.

⁷ Ntangu ya nkaka, beto lenda soba bamambu yina beto me lomba na balusambu ntangu beto ke zabá mbote-mbote wapi yina ke luzolo ya Yehova. Beto zonzila kifwani ya mpangi Martin Poetzinger. Mwa ntangu fioti na manima ya makwela ya yandi, ba tulak’ yandi na boloko ya ngolo na Allemagne. Na kubanda, yandi lombá na Yehova na kusala ti ba basisa yandi samu yandi kwenda kipe kento ya yandi mpe yandi vutukila kisalu ya kusamuna. Kasi na manima ya balumingu zole, yandi kwizá tala ti Yehova ke sala ve kima samu ba basisa yandi. Na yawu, yandi sobá balusambu ya yandi, mpe yandi bandá kuzonza: “Mulemvo Yehova, lakisa munu yinki nge zola ti mu sala.” Yandi bandá kukanisa na bampasi yina bampangi vandá kutana na yawu  na boloko. Bawu mingi vandá na mawa samu na bakento ya bawu mpe bana ya bawu. Na manima mpangi Poetzinger sambilá mpe yandi zonzaka: “Yehova, matondo na kisalu ya malu-malu yayi nge me pesa munu. Sadisa munu na kukindisa mpe na kupesa bampangi ya munu ngolo.” Yandi lutisá bamvula 9 yina landá na kukindisa bampangi na boloko.

8. Wapi mambu ya mfunu beto me bonga kuzimbana ve ntangu beto ke sambilaka?

⁸ Beto me fwana kuzimbana ve ti Yehova ke na dikanisi ya kulungisa, mpe yandi ke lungisa yawu na ntangu yina yandi me soola. Na kati ya mambu yina yandi ke na kanisá kusala, yandi ke katula bamambu nyonso ya yimbi yina ke talisá beto mpasi bubu yayi mutindu kuninga ya ntoto, bamvula ya nene, bimbevo mpe lufwa. Yehova ke sadila Kimfumu ya yandi samu na kulungisa dikanisi ya yandi. (Dan. 2:44; Luz. 21:3, 4) Kasi tii bubu yayi, Yehova ke na biká Satana twadisa yinza. b (Yoa. 12:31; Luz. 12:9) Kana Yehova yidika bamambu ya yinza bubu yayi, ya ke talana mutindu Satana ke na lendá kutwadisa yinza. Na yawu, beto me fwana kuvingila ti Yehova lungisa bansilulu ya yandi. Kasi ya zola zonza ve ti Yehova me bika beto. Beto zonzila mwa bafaso yina Yehova ke na sadisá beto bubu yayi.

9. Wa’ faso Yehova lenda sadisa beto ntangu beto ke na sosá kubaka mukanu? Pesa kifwani.

⁹ Yehova ke pesá beto mayela. Yehova me pesa beto nsilulu ti yandi ke pesa beto mayela yina beto ke na yawu nsatu samu na kubaka mikanu ya mbote. Beto ke vandá mingi na nsatu ya mayela ya Nzambi ntangu beto ke baká mikanu ya mfunu yina ke soba luzingu ya beto, mutindu mukanu ya kukwela to kukwela ve. (Zaki 1:5) Beto zonzila kifwani ya mupasuli-nzila na nkumbu ya Maria. c Yandi kutaná na mpangi mosi ya bakala. Yandi me zonza: “Kindiku ya beto vandá kuma ngolo mpe beto bandá kuzola bampangi. Mu zabá ti mu zolá baka mukanu. Mu sambilá mingi samu na mambu yayi. Mu zabá ti mu vandá na nsatu Yehova twadisa munu. Kasi mu zabá ti ni yandi ve zolá baka mukanu na kisika ya munu.” Yandi kwizá tala ti Yehova kuwá balusambu ya yandi mpe pesak’ yandi mayela. Na wapi mutindu? Ntangu yandi sosá na mikanda ya beto, yandi kuzwá masolo yina sadisak’ yandi na kuzwa mvutu na mambu yina yandi vandá na yawu. Yandi kuwá mpe malongi ya mama ya yandi, yina ke sadilá Yehova. Malongi yayi sadisak’ yandi na kutala mbote-mbote bamambu. Na manima, yandi lendá kubaka mukanu ya mbote.

10. Faso Bafilipi 4:13 ke na lakisak’ yawu, wa’ faso Yehova ke sadisá bisadi ya yandi? Pesa kifwani. (Tala mpe kizizi.)

¹⁰ Yehova ke pesá beto ngolo ya kukanga ntima.  Mutindu yandi salak’ yawu samu na ntumwa Polo, Yehova ke pesa beto ngolo yina beto ke na yawu nsatu samu na kukanga ntima na mantwala ya bampasi. (Tanga Bafilipi 4:13.) Beto tala wa’ faso Yehova sadisá mpangi mosi ya bakala na nkumbu ya Benjamin yina kutaná na bamambu ya mpasi. Ntangu yandi vandá ntwenya, Benjamin na dikanda ya yandi vandá vanda na kisika mosi ya Afrique. Ya vandá kisika yina ba yidiká samu na bantu yina kimá bwala ya bawu. Benjamin me zonza: “Mu vandá sambila mingi Yehova samu yandi pesa munu ngolo ya kusala bamambu yina ke sepelisa yandi. Yehova pesá mvutu na balusambu ya munu. Yandi pesá munu kizunu na ntima, bukindi samu na kubika ve kusamuna mpe mikanda ya beto yina sadisá munu na kubikana pene-pene na yandi.” Yandi me bwela: “Mu tangá masolo ya bampangi mpe mu talá faso Yehova sadisá bawu na kukanga ntima. Ya pesá munu ngolo ya kubikana ya kukangama na Yehova.”

11-12. Wa’ faso Yehova lenda sadila bampangi ya beto samu na kupesa mvutu na balusambu ya beto? (Tala mpe kizizi.)

¹¹ Yehova ke sadilá dikanda ya beto ya bakristo. Na mpimpa tekila yandi kufwa, Yesu sambilá mingi. Yandi bondilá Yehova samu yandi bika ve ti bantu kanisa ti ba me kufwa yandi samu yandi me zonza mambu ya yimbi na nkumbu ya Yehova. Yehova salá ve bamambu faso Yesu lombak’ yawu, kasi yandi sadisak’ yandi. Yandi fidisá mpangi ya yandi mosi ya mbazi samu na kukindisa yandi. (Luke 22:42, 43) Yehova lenda sadisa mpe beto na nzila ya mosi ya bampangi ya beto. Mpangi yayi lenda kwiza tala beto to kubokila beto samu na kukindisa beto. Beto nyonso lenda sosa kuvanda na “ndinga ya mbote” samu na bampangi ya beto ya kimvuka.​—Bin. 12:25.

¹² Beto tala mambu yina kuminá mpangi mosi ya kento na nkumbu ya Miriam. Mwa balumingu na manima ya lufwa ya bakala ya yandi, Miriam bikaná kaka yandi mosi na yinzo. Yandi vandá na mawa mingi mpe bamambu mingi vandá kwamisa yandi. Yandi vandá dilá mingi mpe yandi vandá na nsatu ya kusolola na muntu. Yandi me zonza: “Mu vandá ve na ngolo ya kubokila muntu. Na yawu, mu sambilá Yehova. Ntangu mu vandá dila mpe vandá sambila, kuluntu mosi ya kimvuka bokilá munu na téléphone.  Yandi vandá ndiku ya munu.” Mpangi yayi na kento ya yandi kindisá Miriam. Yandi ke na kundima ti ni Yehova natá mpangi yayi na kubokila yandi.

13. Zonzila kifwani mosi yina ke na lakisá ti Yehova lendá sadila bantu yina ke sambilá ve yandi samu na kupesa mvutu na balusambu ya beto.

¹³ Yehova lenda sadila bantu yina ke sambilá ve yandi. (Bin. 21:1) Bantangu ya nkaka, Yehova ke sadilá bantu yina ke sambilá ve yandi samu na kupesa mvutu na balusambu ya bisadi ya yandi. Na kifwani, yandi natá mfumu Artazeresesi na kupesa Nehemi nzila ya kuvutuka na Yeruzalemi samu na kutula diboko na kisalu ya kutunga mbanza yayi. (Neh. 2:3-6) Bubu yayi mpe, Yehova lenda nata bantu yina ke sambilá ve yandi na kusadisa beto ntangu beto ke na nsatu ya lusalusu.

14. Yinki me simba ntima ya nge na disolo ya Soo Hing? (Tala mpe kizizi.)

¹⁴ Mpangi mosi ya kento na nkumbu ya Soo Hing kwizá tala ti Yehova sadisak’ yandi na nzila ya Docteur ya yandi. Mwana ya yandi vandá na bimbevo mingi ya yintu. Ntangu mwana yayi salá accident, yandi na bakala ya yandi biká kisalu ya bawu samu na kukipe yandi. Ya salá ti ba vanda dyaka ve na mbongo. Soo Hing zonzá ti yandi kumá mutindu caoutchouc yina ba me benda tii ya me suka. Yandi zonzilá Yehova bamambu nyonso yina yandi vandá na yawu na ntima mpe lombak’ yandi na kusadisa yandi. Docteur ya bawu talá mutindu yandi lenda sadisa bawu. Ya salá ti ba kuzwa lubakusu ya luyalu mpe kisika ya kuvanda yina vandá ve ntalu. Na manima, Soo Hing me zonza: “Beto talá diboko ya Yehova. Ya tsyeleka, yandi ke ‘Muntu yina ke waka lusambu.’”​—Nku. 65:2.

15. Yinki sadisá mpangi mosi ya kento na kutala ti Yehova vandá pesá bamvutu na balusambu ya yandi?

¹⁵ Yehova ke pesá ve ntangu nyonso bamvutu na balusambu ya beto na faso ya ngitukulu. Kasi bamvutu yina beto ke kuzwá ke yina beto ke na yawu nsatu samu na kubikana ya kukangama na Tata ya beto ya mazulu. Na yawu, sosa kutala faso Yehova ke pesá bamvutu na balusambu ya nge. Mpangi mosi ya kento na nkumbu ya Yoko vandá tala ti Yehova vandá pesa ve bamvutu na balusambu ya yandi. Na manima, yandi bandá kusonika bamambu nyonso yina yandi vandá lomba na Yehova na lusambu. Na manima ya mwa ntangu, yandi vutukilá kutala bamambu yina yandi sonikaka. Yandi kwizá tala ti Yehova pesá mvutu na balusambu mingi  yina yandi salá, ata na yina yandi zimbanaka. Ya ke mbote beto baka ntangu na kukanisa na faso Yehova ke na pesá mvutu na balusambu ya beto.​—Nku. 66:19, 20.

16. Wa’ faso beto lenda lakisa kiminu na yina me tadila lusambu? (Baebre 11:6)

¹⁶ Beto ke lakisá kiminu ntangu beto ke sambilá Yehova. Kasi beto ke salá mpe yawu ntangu beto ke ndimá mvutu ni mvutu yina yandi ke pesá beto. (Tanga Baebre 11:6.) Beto tala kifwani ya Mike na kento ya yandi, Chrissy. Ba vandá na dikanisi ya kukwenda sala na Betele. Mike me zonza: “Na kati ya bamvula mingi, munu na kento ya munu beto fulusá mukanda samu na kusala na Betele, mpe beto sambilá Yehova bambala mingi samu na kulungisa dikanisi ya beto. Kasi, ba bokilá ve beto.” Mike na Chrissy vandá na kundima ti Yehova zabá faso ya mbote yina yandi lenda sadila bawu na kisalu ya yandi. Ba vandá salá nyonso yina ba lendá sala, mutindu kuvanda mipasuli-nzila na kisika yina ke ve na bampangi mingi, mpe kutula diboko na kisalu ya kutunga bayinzo samu na dibuundu ya Yehova. Bubu yayi, ba ke na kisalu ya circonscription. Mike me zonza: “Yehova pesá mvutu na balusambu ya beto, ata yandi salá ve yawu ntangu nyonso na faso yina beto vandá vingila yawu. Kasi yandi salak’ yawu na mutindu ya kulutila yina beto vandá kanisa.”

17-18. Faso Nkunga 86:6, 7 ke na lakisak’ yawu, na yinki beto lenda vanda na kundima?

¹⁷ Tanga Nkunga 86:6, 7. Davidi vandá na kundima ti Yehova kuwá mpe pesá mvutu na balusambu ya yandi. Beto mpe lenda vanda na kundima ti Yehova ke kuwá mpe ke pesá mvutu na balusambu ya beto. Bifwani yina beto me tala na disolo yayi me lakisa beto ti Yehova lenda pesa beto mayela mpe ngolo yina beto ke na yawu nsatu samu na kukanga ntima. Yandi lenda sadila bampangi ya beto to bantu yina ke sambilá ve yandi samu na kusadisa beto.

¹⁸ Yehova ke pesá ve ntangu nyonso mvutu na balusambu ya beto na faso beto ke vingilak’ yawu. Kasi, beto zaba ti yandi ke pesa beto mvutu. Yandi ke pesa beto yina beto ke na yawu nsatu mpe na ntangu yina beto ke na yawu nsatu. Na yawu, kubika ve kusambila na kiminu ti Yehova ke kuwa nge. Vanda na kundima ti yandi ke kipeke nge bubu yayi, mpe na bilumbu yina ke kwiza, yandi ke ‘lungisa nsatu ya konso kima yina kele na luzingu.’​—Nku. 145:16.