KIKAPU 5
Munkayulu ya Yesu—Dikabu ya Nzambi yina me lutila kitoko
1, 2. (a) Na nge yinki ke sala bunene ya dikabu? (b) Samu na yinki munkayulu ya Yesu ke dikabu yina me lutila nene na makabu nyonso yina Nzambi me pesa beto?
WAPI dikabu ya kulutila kitoko ba me pesa nge? Ni ntalu ve ke sala bunene ya dikabu. Bunene ya yawu ke talana na ntangu ya ke pesa nge kilengi mpe ya ke lungisa bansatu ya nge.
2 Na makabu nyonso yina Nzambi pesa beto, ya ke na mosi yina beto ke na yawu nsatu, mpe ya me lutila bunene na nyonso: Munkayulu ya Yesu. Na kikapu yayi, beto ke longaka ti Yehova filisa Mwana ya yandi samu beto kuzwa luzingu ya ntangu nyonso. (Tanga Matayi 20:28.) Yehova lakisa luzolo ya yandi na beto na ntangu yandi pesa Yesu na munkayulu.
WAPI FASO MUNKAYULU YA YESU ME KUULA BETO?
3. Samu na yinki bantu ke fwaka?
3 Na nzila ya munkayulu ya Yesu, Yehova me kuula bantu na disumu mpe lufwa. (Baefeze 1:7) Samu na kusimba mfunu ya munkayulu, beto vutuka fioti na jardin ya Edene. Tata na Mama ya ntete, Adam na Eve sala disumu. Ya nata bawu na lufwa. Beto mpe ke fwaka samu beto kuzwa disumu na bawu.—Tala note 9 ya nsuka.
4. Adam vanda nani, mpe yinki Nzambi pesa yandi?
4 Na ntangu yandi yidika muntu ya ntete, Adam, Luke 3:38) Ba vanda solola ntangu nyonso. Yehova vanda zonza pwelele na Adam, nyonso yina Adam zola sala. Mpe Yehova pesa yandi kisalu ya kitoko.—Kubanda 1:28-30; 2:16, 17.
Yehova pesa yandi kima mosi ya kitoko mingi: Luzingu ya muntu yina ke ve na masumu. Ya zola zonza ti, Adam vanda na mayela ya kulunga mpe nzutu yina vanda ve na masumu. Na yina, yandi zola bela ve, yandi zola nuna ve, mpe yandi zola kufwa ve. Yehova yidika Adam, mpe vanda Tata ya yandi. (5. Biblia ke zonza ti Nzambi sala Adam “na kifwani ya yandi.” Yinki ya zola zonza?
5 Nzambi yidika Adam na “kifwani ya yandi.” (Kubanda 1:27) Yehova yidika Adam na bifu ya mbote mutindu, luzolo, ndwenga to mayela, lunungu to mambu ya mbote, mpe ngolo. Yandi pesa na Adam liberte ya kusola mbote to yimbi. Adam vanda ve robo (machine yina ke sala kaka dyambu mosi yina ba lakisa yandi na kusala). Nzambi sala yandi na mayela ya kusola mbote to yimbi. Si Adam solaka kusala luzolo ya Nzambi, yandi zola zinga ntangu nyonso na Paradis.
6. (a) Ntangu Adam kuwa ve Nzambi, yinki yandi bebisa? (b) Mpe yinki ke kumina beto nyonso?
6 Ntangu Adam manga kusala luzolo ya Nzambi, lufwa kumina yandi, ya ke difuta ya disumu. Yandi bebisa kindiku ya yandi na Nzambi, luzingu ya kulunga, mpe kisika ya yandi ya kitoko, Paradis. (Kubanda 3:17-19) Adam na Eve manga kuwa Nzambi, na yina, kivuvu ya kuzinga ntangu nyonso manisaka. Samu na yawu, “[Disumu] kotaka na yinza samu na muntu mosi, mpe ya nata lufwa, na yina lufwa kumina bantu nyonso, samu ti bantu nyonso sumukaka.” (Baroma 5:12) Ntangu Adam sumukaka, yandi “tekisa” nzutu ya yandi na ya beto na boloko ya disumu na lufwa. (Baroma 7:14, nwt-MK) Na yina, kivuvu ke kwandi samu na beto? Ee! Kivuvu kele.
7, 8. Munkayulu ke yinki?
7 Munkayulu ke yinki? Ya zola zonza bima zole. Ya ntete, munkayulu ke ntalu ya kufuta samu na kukuula muntu na boloko, to ntalu ya kufuta samu na kukuula kima ba me simba beto. Ya zole, ya ke ntalu ya kuyidika kima yina beto me bebisa.
8 Ata muntu mosi lenda futa ntalu ya luzingu yina Adam bebisa. Na yina, yandi pesa beto disumu na lufwa. Kasi Yehova bongisa nzila samu na kufuta ntalu yina lenda kuula beto. Beto tala faso munkayulu ya Yesu me kuula beto, mpe bambote ya ke nata.
YEHOVA ME FUTA MUNKAYULU
9. Wapi mutindu ya munkayulu ba zola futa?
9 Ata muntu mosi lenda futa munkayulu, luzingu ya kulunga (kuvedila) yina Adam bebisaka. Samu na yinki? Samu ti, beto nyonso ke na masumu. (Nkunga 49:7, 8) Munkayulu ya kufuta zola vanda kaka luzingu ya muntu yina ke ve na masumu. Ba ke bokila munkayulu yango, “munkayulu yina me lunga.” (1 Timote 2:6) Munkayulu ya kufuta zola vanda ntalu mosi na luzingu ya kulunga yina Adam bebisaka.
10. Wapi mutindu Yehova futa munkayulu?
10 Wapi faso Yehova futa munkayulu? Yehova filisa na ntoto Mwana ya yandi yina yandi ke zola mingi: Yesu. Na bima mpe na bantu nyonso yina Yehova yidika, Yesu ke ya ntete. (1 Yoane 4:9, 10) Na ntima mosi, Yesu ndima kubika Tata ya yandi, mpe mazulu, kisika yina yandi vandaka. (Bafilipi 2:7) Yehova katula luzingu ya Yesu na zulu mpe tula yawu na kivumu ya Marie; ni faso yina Yesu butama na ntoto, muntu ya kulunga, yina ke ve na disumu.—Luke 1:35.
11. Wapi faso kaka muntu mosi lenda futa munkayulu samu na bantu nyonso?
Baroma 5:19.) Yesu, yina sala ata disumu mosi ve pesa luzingu ya yandi mutindu munkayulu. (1 Bakorinto 15:45) Yehova me sadila luzingu ya kulunga ya Yesu samu na kukatula lufwa yina Adam nataka.—1 Bakorinto 15:21, 22.
11 Ntangu yandi kuwa ve Yehova, muntu ya ntete Adam, bebisa luzingu ya kulunga (ya kuvedila) samu na bantu nyonso. Kaka muntu mosi lenda kuula bana ya Adam na lufwa? Ee. (Tanga12. Samu na yinki Yesu ndima kutala bampasi mingi mpe kufwa?
12 Biblia ke zonzila bampasi yina Yesu tala kilumbu ya lufwa. Ba bula yandi, ba koma yandi na yinti, tii yandi kufwa malembe-malembe. (Yoane 19:1, 16-18, 30) Samu na yinki Yesu ndima bampasi ya mutindu yina? Samu Satana zonza ti, ata muntu mosi ve ke kangama na Nzambi si yandi me kutana na bampasi ya ngolo. Na kukangama ya yandi, Yesu lakisa ti muntu ya kulunga lenda kangama na Nzambi, ata yandi me kutana na bampasi ya ngolo. Ntembe ve, Yesu pesa Yehova kilengi mingi!—Bingana 27:11; tala note 15 ya nsuka.
13. Wapi faso ba me futa munkayulu?
13 Kasi, wapi mutindu ba futa munkayulu? Yesu pesa na Tata ya yandi luzingu ya yandi ya kulunga. Na kilumbu ya 14 Nisan na kalendrie ya bajwif ya mvula 33, Yehova bika nzila na ba-enemi ya Yesu ba kufwa yandi. (Baebre 10:10) Kilumbu ya tatu na manima ya lufwa ya Yesu, Yehova vumbula yandi na nzutu ya kimpeve. Ntangu Yesu vutuka na zulu, yandi lakisa na Yehova bunene ya luzingu ya yandi ya muntu ya kulunga. (Baebre 9:24) Mutindu ba me futa ntalu ya munkayulu, ba me kuula beto na disumu mpe na lufwa.—Tanga Baroma 3:23, 24.
WAPI BAMBOTE MUNKAYULU YA YESU KE NATINA BETO
14, 15. Yinki beto me lunga na kusala samu Yehova lemvokila masumu ya beto?
14 Bubu yayi, beto ke kuzwa deja bambote ya munkayulu ya Yesu. Wapi yina ke bambote yango, mpe yinki beto ke kuzwa na bilumbu ke kwiza?
15 Mulemvo ya masumu ya beto. Ya ke mpasi na kusala kaka mambu ya mbote. Beto lenda sumuka na kima ya fioti: Na nzonzolo mpe na ndyatulu ya beto. (Bakolose 1:13, 14) Yinki beto ke sala na kuzwa mulemvo? Na kukuluka nyonso, beto ndima yimbi beto me sala, mpe Yehova ke lemvokila beto. Na manima, beto lenda kwikila ti Yehova me lemvokila beto.—1 Yoane 1:8, 9.
16. Yinki beto lenda sala na kuvanda na ntima ya kuzuna?
16 Makanisi mpe ntima ya kuzuna. Si ntima ke na kwamisa beto na yimbi beto me sala, beto lenda lemba, kukuma na nsoni mpe kivuvu lenda manisa. Kasi beto lemba ve. Si beto me lomba mulemvo na Yehova, ntembe ve, yandi ke kuwa beto mpe ke lemvokila beto. (Baebre 9:13, 14) Yehova zola ti beto zonzila yandi mambu nyonso yina ke lembisa beto. (Baebre 4:14-16) Na nsuka, yandi ke pesa beto kizunu na ntima.
17. Wapi bambote lufwa ya Yesu ke natina beto?
17 Kivuvu ya kuzinga ntangu nyonso. “[Difuta] yina disumu ke pesa ke lufwa, [kasi] dikabu yina Nzambi ke pesa ke luzingu ya mvula na mvula na nzila ya Mfumu ya beto, Yesu kristo.” (Baroma 6:23) Yina Yesu kufwa samu na beto, beto lenda kuzwa luzingu ya ntangu nyonso, na sante ya mbote. (Luzabusu 21:3, 4) Kasi, yinki nge me lunga na kusala samu na kuzwa bambote nyonso yayi?
MUTINDU YA KULAKISA TI NGE ME NDIMA DIKABU YA NZAMBI
18. Yinki ke lakisa ti Yehova ke zola beto?
18 Si ba me kabula nge kima ya mbote, ya ke pesaka kilengi na ntima. Kasi, munkayulu ya Yesu ke dikabu ya kulutila kitoko mpe mfunu na makabu nyonso nge me zwaka. Yoane 3:16, ke zonza: “Nzambi zola bantu, ni yawu yina yandi filisa Mwana ya yandi kaka mosi, samu ti muntu nyonso yina ke [sala kiminu na] yandi kufwa ve, kasi yandi kuzwa luzingu ya [ntangu nyonso].” Ntembe ve, Yehova zola beto mingi. Na yina yandi pesa Yesu samu na beto. Beto me zaba mpe ti Yesu me zola beto, samu yandi ndima na ntima mosi na kufwa samu na beto. (Yoane 15:13) Munkayulu ya Yesu ke nata beto na kundima ti Yehova na Yesu ke zola beto mingi.—Bagalate 2:20.
19, 20. (a) Wapi mutindu beto lenda kuma ba ndiku ya Yehova? (b) Wapi faso nge lenda lakisa ti nge me ndima munkayulu ya Yesu?
19 Na manima ya kulongaka bunene ya luzolo ya Nzambi, wapi faso nge lenda kuma ndiku ya yandi? Ya ke mpasi na kuzola muntu yina nge me zaba ve. Kasi Yoane 17:3 ke zonza ti, beto lenda zaba Yehova. Si nge zaba yandi mbote-mbote, luzolo ya nge na yandi ke kuma ngolo, nge ke sosa kusepelisa yandi mpe nge ke kuma ndiku ya yandi. Na yawu, kulemba ve na kulongaka Biblia, samu na kuzaba Yehova mbote-mbote.—1 Yoane 5:3.
20 Ndima munkayulu ya Yesu. Biblia ke zonza ti, “yina [ke tula kiminu na] Mwana ya Nzambi, ke na luzingu ya Ntangu nyonso.” (Yoane 3:36) Kutula kiminu zola zonza yinki? Ya zola zonza, kusadila nyonso yina Yesu zonza na kusala. (Yoane 13:15) Beto lenda suka ve kaka na kuzonza ti beto ke kwikila na Yesu. Na kulakisa ti beto me ndima munkayulu ya Yesu, beto zola bwela kima mosi na kiminu ya beto: Mavanga. Zaki 2:26, ke lakisa ti, “Kiminu [yina ke ve na mavanga] ke ya kufwa.”
21, 22. (a) Samu na yinki beto me lunga na kukwiza na Madya ya nsuka ya Yesu mvula na mvula? (b) Yinki beto ke longaka na bikapu 6 na 7?
1 Bakorinto 11:20; Matayi 26:26-28) Yesu zola beto bambukila ti, yandi pesa luzingu ya yandi ya kulunga na munkayulu. Kasi yandi zonza: “Beno sala mutindu yayi samu na kubambuka lufwa ya munu moyo.” (Tanga Luke 22:19.) Ntangu nge ke kwiza na nkokila ya Madia ya nsuka ya Yesu, nge ke lakisa ti nge ke bambukila moyo na munkayulu ya Yesu. Nge ke bambukila mpe luzolo yina Yehova na Yesu lakisa na nge.—Tala note 16 ya nsuka.
21 Kwiza na kilumbu ya kubambukila moyo na lufwa ya Kristo. Na nkokila ya lufwa ya yandi, Yesu zonza na beto na kubambukila lufwa ya yandi mvula na mvula. Ba ke bokila yawu, “Madya ya nsuka ya Yesu” (Repas du Seigneur). (22 Munkayulu ya Yesu ke dikabu yina me lutila nene na makabu nyonso yina nge me zwaka. (2 Bakorinto 9:14, 15) Dikabu yayi ke mfunu ata na ba yina kufwaka. Bikapu 6 na 7 ke lakisa beto yawu.