1-3. (a) Siponga musinke sa wizilire epata lyaAbigayili? (b) Yisinke natu ka konakona kuhamena mukadi ogu gonondunge?

ABIGAYILI ta mono utjirwe una kara kosipara somukareli. Ana kara noutjirwe morwa siponga sina kuvawizira. Vakwayita 400 kuna kuwiza va ya dipage vagara navenye vemembo lyaNabali, mugara gwaAbigayili. Morwasinke?

² Nabali yige ana reta udigu ou. Age kwa swaura mupitisili govakwayita gomulimburukwi. Mukareli gumwe gwaNabali ta zi kwaAbigayili morwa ana kara nehuguvaro asi na ka rugana ko yuma mokuvapopera. Ngapi omu mukadi na vhura kuvapopera kovakwayita?

³ Pomuhowo, tatu ka konakona kanunu kuhamena mukadi ogu gonondunge. Yilye ga kere Abigayili? Ngapi omu wa wizire po udigu owo? Yisinke natu lirongera ko kosihonena sendi sepuro?

4. Muntu musinke ga kere Nabali?

⁴ Abigayili naNabali kapi va liwaperere. Abigayili kwa kere mukadi gomuwa nye Nabali kwa kere mugara gomukukutu. Nabali kwa kere ngawo, ntani kwa linenepekere. Nye ngapi va mu tere vantu? MoBibeli udigu kugwana mo muntu ogu va singonona momudona ngwendi Nabali. Edina lyendi kutanta asi “Egova.” Kapi tatu diva nsene asi vakondi vendi va li mu rukire, ndi kwa ya li mu rundumwinine apa ga kulire. Nye nkareso zendi za likidire asi edina olyo lya mu waperere. Nabali kwa kere “mukukutu age mulingilingi.” Age kwa kere nyanya ntani  nkorwe makura sinzi sovantu kwa mu tjilire ntani kapi va mu here.—1 Sam. 25:2, 3, 17, 21, 25.

5, 6. (a) Yikara musinke yoyiwa ga kere nayo Abigayili? (b) Nampili ngomu Nabali ga kere ngawo, morwasinke ga dilire kukara mugara gomuwa?

⁵ Abigayili kwa kere muntu gomuwa. Edina lyendi kutanta asi: “Otate vana gwana ruhafo.” Sinzi sovaguhya kulizuvha mfumwa kukara nomuna gomukadi gomuwa mosipa, nye guhya gonondunge kuhafa unene nsene munwendi a kara noyikara yoyiwa. Rorunzi, vantu wovawa mosipa kulitwara mouwa wawo makura kapi tava tungu po yikara ngwendi nondunge nounongo nouradi ndi epuro. Nye Abigayili ga kere noyikara yoyiwa. Bibeli kutangauka nondunge nouwa wendi.—Resa 1 Samwere 25:2-3.

⁶ Vamwe kuvhura va lipure asi morwasinke mukadi gonondunge ga kwarerere mugara gokurunda mutwe? Poyiruwo yanare, vakondi yiwo ngava wapaikire vana vawo muntu ogu nava kwara. Ayo ya kere mulyo kovakurona va kwatese ko nonkwara damunwawo. Ngoso vakondi vaAbigayili kwa kwatesere ko nonkwara damunwawo morwa Nabali ngawo ga kere ntani kwa fumanene ndi? Ndi nampo ruhepo rwa va ninkisire? Nampili ngomu Nabali ga kere noyimaliwa kapi ga kere mugara gomuwa.

7. (a) Yisinke va hepa kunyokera po vakondi nsene vana hara kuronga vana vawo va fumadeke nonkwara? (b) Yisinke ga tambwire Abigayili?

⁷ Vakondi va hepa kuronga vana vawo va fumadeke nonkwara. Ntani kapisi va korangede vana vawo va kware morwa yimaliwa ndi va va sininike kulivandekera awo simpe vanona. (Muud. 5:2-5) Abigayili kapi ga vhulire kurugana ko yuma koyo. Yi kare asi konda musinke ga kwarerere Nabali, age ga tambwire ukaro ou ga kere nawo.

8. Nabali, yilye ga swawire, ntani morwasinke ya dilire kuwapa?

⁸ Nabali kwa digopekesere hena ukaro waAbigayili. Age kwa swawire Ndafita, mukareli gomulimburukwi gwaJehova ogu ga ka gwavekere muporofete Samwere a kare hompa. (1 Sam. 16:1, 2, 11-13) Morwa kutjwayuka hompa gomudona Sauru, Ndafita yipo ga ka tungire momburundu novakwayita vendi 600.

9, 10. (a) Ngapi omu lya kere eparu lyaNdafita novakwayita vendi? (b) Morwasinke Nabali ga vhulire ngano kupandura Ndafita novakwayita vendi? (Tara hena nonkango dokonhi moparagarafu 10.)

⁹ Nabali kwa tungire moMawono nye ga kere nepya pepi  nositata saKarumeli. * Yitata oyo kwa kere nomalisiro gomawa gononzwi, ano Nabali kwa wekere nonzwi 3 000. Momazana kwa kere mo wayi. KoMbindakano kwa kere ko mburundu zaParani. KoUpumezuva, kwa kere ko Efuta lyoMungwa nomakombombo nonomuramba dokupwira mema. Monomukunda odo, Ndafita novakwayita vendi va hepere kukondja va gwane nondya ntani ngava lididimikire maudigu gomanzi. Awo ngava ligwana novakareli ava ngava takamesa siunda saNabali.

¹⁰ Ngapi vakwayita owo ngava tekura vakareli vaNabali? Awo va vhulire kuvaka po nonzwi nye kapi va yi rugene. Awo ngava popere siunda saNabali novakareli vendi. (Resa 1 Samwere 25:15, 16.) Nonzwi novakareli ngava ligwanekere noyiponga yoyinzi. Posiruwo sina kwa vhukire yikasama. Awo ngava lisire pepi nomururani gokoMbindakano zaIsraeli, makura vakorokotji novawidi wovanayirongo ngava homokere vantu. *

11, 12. (a) Apa Ndafita ga tumine vantu vendi, ngapi omu ga fumadekere Nabali? (b) Morwasinke ya kere epuko monkedi ezi Nabali ga limbwilire Ndafita?

¹¹ Aso kwa kere sirugana sosidigu mokurera vakwayita wovanzi momburundu. Makura ezuva limwe, Ndafita ta tumu vamati murongo va ka hundire Nabali. Age kwa va tumine posiruwo sosiwa. Aso kwa kere siruwo sokukurura nonzwi, apa vantu ngava gava mauhwi nokurugana yipito. Ndafita kwa uyungire nonkango donongwa defumadeko. Ngapi ga limbwilire Nabali?—1 Sam. 25:5-8.

¹² Nabali ta handuka unene! ‘Ta va sandura’ ngwendi moomu mukareli ga ka yi tanterere Abigayili. Morwa ugu, Nabali ta tanguna asi kapi na gava nomboroto nomema noyimuna eyi ga dipagere. Ta swaura Ndafita asi kwato mulyo ntani ta mu hetakanesa komupika gokuhena. Nkareso zaNabali nezi zaSauru kwa lifene, awo kwa nyengere Ndafita. Nye Jehova Karunga ga here Ndafita, kapi ga mu tere asi mupika gokuhena nye nga hompa gokomeho goVaisraeli.—1 Sam. 25:10, 11, 14.

13. (a) Yisinke ga limbwilire Ndafita apa Nabali ga mu swawire? (b) Yisinke lina kuturonga etjangwa lyaJakopo 1:20?

 ¹³ Apa Ndafita va ka mu tanterere eyi ana uyunga Nabali, ta handuka unene. Ta tantere vakwayita vendi asi: “Dwareni nomfuro deni!” Ndafita novakwayita vendi 400 tava liwapaikire kukarwa. Age kwa gene kukadipaga nkenye mugara gemembo lyaNabali. (1 Sam. 25:12, 13, 21, 22) Ndafita ga kere nokonda zokuhanduka, nye kapi ya wepe asi a ka dipage vantu. Bibeli kwa tanta asi: “Muntu kapi a rugana mehandu eyi ya hungama kosipara saKarunga.” (Jak. 1:20) Ngapi Abigayili na popera epata lyendi?

14. (a) Apa mukareli ga ya mu tanterere epuko ana rugana mugara gwendi, yinke ga rugene Abigayili? (b) Yisinke natu lirongera ko konkareso zaNabali nezi zaAbigayili?

¹⁴ Apa mukareli ga ya tanterere Abigayili epuko eli ana rugana mugara gwendi, age ta purakene. Abigayili nga purakene kovantu, nye kapisi ngwendi Nabali. Mukareli gwaNabali kwa uyungire kumuhamena asi: “Age kwa runda mutwe, kapi a purakene yovantu.” (1 Sam. 25:17) Morwa kulinenepeka, yiyo ya ninkisire Nabali a dire kupurakena. Naina, nkareso zangoso yizo zina kara mouzuni. Nye mukareli ga divire asi Abigayili muntu gomuwa, yiyo ga zililire a ka mu tantere udigu.

15, 16. (a) Ngapi Abigayili ga yi likidire asi age mukadi-kadi ngwendi ogu va tumbura mobuke zomoYisewe? (b) Abigayili ga rwanesere upangeli wayendi ndi?

¹⁵ Abigayili ta rugana ko yuma usimbu. Bibeli kutanta asi: “Abigayili ta rongere usimbu-usimbu.” Azo kwa tumbura yikando yongandi nkango “usimbu” mokusingonona omu Abigayili ga rugene yininke. Age ta wapaikire Ndafita novakwayita vendi mauhwi. Ago kwa kere mauhwi gonomboroto novhinyu nonzwi dokudosa nonombuto dokukanga nomandjembere nekuzu lyekukutu. Abigayili ga divire nawa eyi ya kere membo lyendi morwa aso situmbukira sendi, age ngwendi mukadi-kadi ogu va tumbura mobuke zomoYisewe. (Yis. 31:10-31) Ta tumu mauhwi ogo kumwe novakareli vendi makura tava sikura gelike. Bibeli kutanta asi: “Nye yendi kapi ga mu tanterere ko.”—1 Sam. 25:18, 19.

 ¹⁶ Ngoso kutanta asi Abigayili kwa rwanesere upangeli wayendi ndi? Hawe, diworokeni asi Nabali kwa swawire mukareli gwaJehova, eyi ngano ya twaredesere va dipage vantu vemembo lyaNabali. Ngano Abigayili kapi ga rugene ko yuma, ngano nage va mu pere usima ndi? Moukaro owo, age kwa limburukwire upangeli waKarunga kupitakana wamugara gwendi.

17, 18. Monkedi musinke Abigayili ga uyungisire Ndafita, ntani yisinke ya ninkisire nonkango dendi va di tambure?

¹⁷ Abigayili ta ligwanekere naNdafita novakwayita vendi. Makura ta humburuka usimbu kosindongili sendi ta ligandere pevhu komeho zaNdafita. (1 Sam. 25:20, 23) Ta pwagesere malizuvho gendi Ndafita, nokumulikwambera kombinga zayendi nepata lyendi. Yisinke ya ninkisire nonkango dendi va di tambure?

¹⁸ Age kwa lipere mwene usima makura ta hundire Ndafita a mu gusire po. Ta uyunga hena asi mugara gwendi egova, ntani kapisi hepero Ndafita a lihepeke kutengeka muntu gwangoso. Abigayili ga yi kwatesere ko asi Jehova yige ga horowora Ndafita, ntani asi age kuna kurwa ‘yita’ yaJehova. Ta uyunga hena asi age ga diva etumbwidiro lyaJehova kuhamena Ndafita nouhompa morwa kwa tente asi: “HOMPA ga ku tumbwidira, a ku ture mouhompa waIsraeli.” Age ta silike Ndafita a dire kutura nzo zedipago ndi a rugane eyi nga ka ‘livera’ komeho. (Resa 1 Samwere 25:24-31.) Ee, nonkango musi kouwa!

19. Ngapi omu Ndafita ga limbwilire Abigayili, ntani morwasinke ga mu pandwire?

¹⁹ Ngapi omu Ndafita ga limbwilire? Age ta tambura mauhwi gaAbigayili makura ta tanta asi: “HOMPA, Karunga gwaIsraeli va mu hamberere, ogu ana kutumu tu ya gwanekere naina ngesi! Karunga va mu pandwire unongo woge neyi ono rugana yokusilikisa nge kokutura nzo zedipago.” Ndafita ta pandura Abigayili kweyi ga zire kwendi usimbu ntani ga yi dimbwilire asi ana mu kondere mokudira kutura nzo zedipago. Ndafita ta tantere Abigayili asi: “Tengura kembo, wa ha kara hena nosinka. Ame ngani rugana eyi ono hara.”—1 Sam. 25:32-35.

20, 21. (a) Yisinke yina kulikida kuhamena Abigayili kweyi ga tengwire kwayendi? (b) Morwasinke Abigayili ga paparere siruwo sosiwa sokuuyunga nayendi?

²⁰ Apa va ligaunukire, nampo Abigayili ga gazarere eyi va  uyungire naNdafita ndi ga mwene malisigo pokatji kaNdafita namugara gwendi gonyanya. Nye kapi ga twikilire kugazara kuhamena yininke oyo. Bibeli kutanta asi: “Abigayili makura ta tengura kwaNabali.” Age ta tengura kwamugara gwendi a twikire nosirugana sendi semembo ngomukadi. Age ga hepere kutantera yendi komauhwi aga ga geve kwaNdafita novakwayita vendi. Mugara gwendi ga hepere kuyidiva. Ga hepere kuyimutantera komeho a ka yi zuvhe kovantu vapeke. Nye ga hepere kundindira, morwa mugara gwendi kwa kere nosipito ngwendi sahompa ntani ga korwere unene.—1 Sam. 25:36.

²¹ Abigayili ta ruganesa nondunge dendi pokundindira dogoro ezuva lyokukwama ko apa yendi ga kororokwere. Nampili ngomu ga kere mugara gonyanya, Abigayili ga mu tanterere nayinye eyi ya horokere. Abigayili ga yi ndindilire asi mugara gwendi na handuka unene. Nye Nabali kwa hingilire teete ga hana kuligumagura.—1 Sam. 25:37.

22. Yisinke ya horokerere Nabali, ntani yisinke sina kulikida sihorokwa esi kuhamena navenye ava vana kuhepeka?

²² Yisinke ya horokerere Nabali? Bibeli kutanta asi: “Makura mutjima gwendi kuna kukaza, ta kukuta ngwendi emanya.” Tapa piti mazuva ngwendi murongo ngoso makura ta fu, nye kapisi kouvera. Bibeli kutanta asi: “HOMPA ta toona Nabali, ta fu.” (1 Sam. 25:38) Makura Abigayili ta manguruka mo nye mononkwara donondona. Naina, Jehova kapi ana kurugana yitetu, nye sihorokwa esi kutulikida asi age kumona navenye ava vana kuhepeka. Ntani age nga rugana ko yuma, poruveze rwendi.—Resa Rukasa 8:17.

23. Mauwa musinke ga ya gwene Abigayili, ntani ya rundwilire nkareso zendi ndi?

²³ Kugusa ko tupu kumanguruka mo mononkwara donondona, Abigayili ga gwene hena mauwa gamwe. Apa Ndafita ga zuvhire nomfa daNabali, ta tumu vantu va ka mu hehere Abigayili. Age ta ka limburura asi: “Ame mukareli gwendi, na liwapaikire kukuhwa nompadi dovakareli vendi.” Nampili ngomu ga ya kere mukadaNdafita kapi ga linenepekere, age ga liwapaikilire kukara mukareli.  Makura Abigayili ta katuka usimbu a ze kwaNdafita.—1 Sam. 25:39-42.

24. Maudigu musinke ga ya ligwanekerere nago Abigayili apa ga ya kere mukadaNdafita, nye ngapi omu Karunga naNdafita va mu tekwire?

²⁴ Ndafita naAbigayili, nawo ngava ligwanekere nomaudigu gongandi mononkwara. Nampili ngomu Karunga ga pulisilire masupareko momazuva gena, ukaro owo ngau retere udigu vakadi wovalimburukwi. Ndafita ga kwere nare Ahinoamu. Ndafita simpe kapi ga kere hompa, ga hepere kupita momaudigu gomanzi komeho a ka kare hompa. Nye Abigayili nga vatere nokukwatesa ko Ndafita, konyima ta ya reta muna. Ta ya lizuvhu asi ga kara nomugara ogu ga mu hara nokumupopera. Sikando simwe, Ndafita ga ka yowerere Abigayili apa va mu veke. (1 Sam. 30:1-19) Ndafita kwa honene Jehova Karunga, ogu ga hara nokufumadeka vakadi wovalimburukwi wonondunge wouradi.