Zende koyikaramo

Zende koyikaramo

EGAUNUNO 18

Ta “teda momutjima gwendi”

Ta “teda momutjima gwendi”

1, 2. Singonona omu rwa kere rugendo rwaMariya.

MARIYA nezimo ana kara age kuna hingire posindongili. Ana roroka, nare vana kugusa kugenda. Josefa kuna kukoka sidongili va vyuke koBeterehema. Mukeke kuna kuligumagura mezimo.

2 ‘Ezimo’ lyaMariya lina kuru, ano makwedi gokuhampuruka gana siki mo. (Ruk. 2:5) Apa vana kupita momapya nampo vanandima kuna kuvatara nokulipura eyi mukadi gezimo ana kuzira rugendo rorure ngoso. Yisinke ya ninkisire Mariya a tunde momukunda gwawo gwaNasareta?

3. Mbudi musinke zokulikarera ga gwene Mariya, ntani yisinke natu ka lironga kumuhamena?

3 Makwedi gongandi komeho yi ka horoke oyo, Mariya kwa gwene mbudi zokulikarera. Kwa mu tantere asi nga hampuruka munona ogu nga kara Mesiyasa, MunwaKarunga. (Ruk. 1:35) Apa ga sikire mo makwedi gokuhampuruka, awo va hepere kuza morugendo. Mariya ga ligwanekerere nomaudigu aga ga hetekere epuro lyendi morugendo oro. Tu tareni eyi ya mu vaterere a nkondopeke epuro lyendi.

Rugendo rokoBeterehema

4, 5. (a) Morwasinke Mariya naJosefa va zililire koBeterehema? (b) Morwa mpangera ezi ga geve hompa Augusitusi, uporofete musinke za sikisire mo?

4 Josefa naMariya kapisi velike va kere morugendo. Hompa goVaroma Augusitusi kwa geve pangera asi vantu navenye va ze monomukunda dawo domvharerwa va ka litjangese. Yinke ga rugene Josefa? Bibeli kutanta asi: “Josefa nage ta katuka moGalireya, mositata saNasareta, a ze koJudeya, kositata sahompa Ndafita esi ava tumbura asi Beterehema, morwa age gezimo lyaNdafita ga kere.”—Ruk. 2:1-4.

5 Mpangera zahompa goVaroma kwa sikisire mo uporofete womoBibeli. Nomvhura 700 komeho yi ka horoke oyo, Karunga kwa pumbire asi Mesiyasa ngava mu hampurukira moBeterehema. Pwa kere doropa zedina Beterehema za kere ure wonokilometa 11 kutunda moNasareta. Nye uporofete owo kwa tumbwire asi “Beterehema Efurata,” yimo ngava hampurukira Mesiyasa. (Resa Mika 5:2.) Kutunda koNasareta, vantu ngava gendi nokilometa 130 monondundu nokupita moSamariya va ze koBeterehema. Oko yiko ga zire Josefa, morwa age gomoruvharo rwahompa Ndafita.

6, 7. (a) Morwasinke rugendo rokuza koBeterehema ngano rwa karerere udigu kwaMariya? (b) Morwa kukara mukadaJosefa, ngapi omu ya kundamene matokoro gaMariya? (Tara nonkango dokonhi.)

6 Mariya ga kwatesere ko etokoro lyaJosefa lyokuza kumwe ndi? Rugendo kwa kere roudigu. Morwa kwa kere posinema apa ngazi roka-roka mvhura. Ntani hena mokuza koBeterehama awo va hepere kupita mononzira domonondundu. Rugendo ngano rwa va gusire siruwo sosire mokukasika, morwa Mariya kwa kere nezimo awo va hepere kupwizumuka. Mokumona asi makwedi gokuhampuruka ga sikire mo, Mariya ngano ga here kukara kembo nekoro novakaume vendi ava ngano va vhulire kumuvatera a hampuruke. Yosili, age ga hepere uradi mokuza morugendo oro.

Rugendo rokuza koBeterehema kwa kere roudigu

7 Nampili ngoso, Rukasa kwa tjenge asi Josefa ta katuka va ze va ka “litjangese naMariya.” Ntani age kwa tjenge hena asi ‘Mariya kwa mu vandekerere’ Josefa. (Ruk. 2:4, 5) Kulikida asi Mariya kwa kere mukadaJosefa, ano ayo kwa kundamene matokoro gendi. Mariya kwa tere mugara gwendi ngomutwe gepata ta kwatesa ko matokoro gendi. * Age kwa limburukwire mugara gwendi ano monkedi zangoso ga likidire epuro.

8. (a) Yisinke ya tumangedere Mariya a ze koBeterehema naJosefa? (b) Monkedi musinke sihonena saMariya sa kara nomulyo kovantu wovalimburukwi?

8 Yisinke hena ya tumangedere Mariya a limburukwe? Ga divire uporofete asi Mesiyasa ngava mu hampurukira moBeterehema ndi? Bibeli kapi za yi tumbura. Kuvhura yi kare asi ga divire uporofete owo, morwa sinzi sovantu va u divire. (Mat. 2:1-7; Joh. 7:40-42) Mariya ga divire nawa Matjangwa. (Ruk. 1:46-55) Yi kare asi age ga tokwere kuza morwa kulimburukwa mugara gwendi, ndi mpangera zahompa goVaroma ndi morwa uporofete waJehova, Mariya ga tulire po sihonena sosiwa. Jehova kwa hara vagara novakadi wovalimburukwi wokulinunupika. Sihonena saMariya mulyo kwetu, unene po pokumona asi vantu wovanzi naina kapi va hara kulimburukwa.

Ehampuruko lyaKristusa

9, 10. (a) Yisinke Mariya naJosefa nampo va gazarere apa va sikire pepi naBeterehema? (b) Kupi va rere Josefa naMariya, ntani morwasinke?

9 Mariya ta hafa apa ga mwene asi vana siki pepi naBeterehema. Apa va rondere nondundu nokupita moyitji yomauzwe, Mariya naJosefa nampo va gazarere koyihorokwa ya pitire mokadoropa oko. Ako kadoropa kokanunu po moyitata yaJudeya, ngwendi moomu ga yi uyungire muporofete Mika, nye yimo va hampurukilire Bowasa naNaomi naNdafita.

10 Apa Mariya naJosefa va ka sikire, doropa zina zura vantu. Vamwe kwa livindukire kukalitjangesa, makura Mariya naJosefa kapi va gwene nzugo zokurara. * Awo va hepere kurara monzugo zoyimuna. Josefa ga kere nosinka pokumona mukadendi kuna kuhumisa. Nzugo ozo kapi lya kere evango lyewa lyokuhampurukira.

11. (a) Morwasinke vakadi nava diva omu ga lizuvhire Mariya? (b) Monkedi musinke Jesus ga kere “mbeli”?

11 Vakadi kuvhura va dive omu ga lizuvhire Mariya. Nomvhura 4 000 komeho yi ka horoke oyo, Jehova kwa pumbire asi vakadi navenye ngava zuvha kukora pokuhampuruka. (Gen. 3:16) Mariya nage ga zuvhire kukora. Rukasa kapi ga tjenge nayinye eyi ya horokere apa ga hampurukire Mariya, age kwa tente tupu asi: ‘Ta hampuruka mbeli zendi gomumati.’ (Ruk. 2:7) Munona ogo kwa kere mbeli zaMariya, nye konyima ga ya kere novana wokusika po 7 ndi kupita opo. (Mar. 6:3) Nye munona ogo ga ya lisigire novakwawo. Age kapi tupu ga kere mbeli zaMariya nye kwa kere “mbeli, muhoverera goyisitwa nayinye,” yaJehova.—Koros. 1:15.

12. Kupi Mariya ga rangekere mukeke, ntani ngapi omu vantu ava gazara apa ava dana ehampuruko lyaJesus?

12 Apa ga mene kuhampuruka, Bibeli kutanta asi: “Ta mu dingire momakehe, makura ta mu rangeke mekungu lyokulira yimuna.” (Ruk. 2:7) Mouzuni, apa vantu ava dana ehampuruko lyaJesus, sipito oso kusiwapaika nawa. Nye apa va mu hampurukire Jesus age kwa mu rangerekere mekungu lyokulira yimuna. Diworokeni asi evango eli va kere kwa kere lyokunyata. Kwato mukurona na hara kuhampurukira munwendi mevango lyangoso. Vakurona wovanzi kwa harera vana vawo uwa. Mariya naJosefa nawo kwa here ngano kuruganena uwa MunwaKarunga.

13. (a) Monkedi musinke Mariya naJosefa va tambwire ukaro wawo? (b) Ngapi omu vakurona naina nava honena Mariya naJosefa?

13 Mariya naJosefa kapi va lipakerere unene sinka monzugo ezi va kere, nye awo va tambwire ukaro wawo. Pasihonena, Mariya kwa pakerere mbili mukeke pokumudingira momakehe nokumurangeka nawa mekungu. Nampili moukaro wangoso woudigu, Mariya ga rugene ko yuma a pakere mbili munwendi. Nage naJosefa va yi divire asi yomulyo po yokuronga munwawo a hare Jehova. (Resa Deuteronomium 6:6-8.) Naina, vakurona nawo kuronga vana vawo va dive Karunga mouzuni ou vantu va dira kuhara kukarera Karunga.

Vasita tava korangeda Mariya naJosefa

14, 15. (a) Morwasinke vasita va harere kumona munona? (b) Yisinke va rugene vasita apa va mene kukatara mukeke ana rara mekungu?

14 Haruka ko, vasita tava wiza va ya tare munona novakurona vendi. Awo kwa hefe sili unene. Awo kwa tundire konondundu oku va lisilire yimuna yawo. * Makura tava tantere Mariya naJosefa yininke yokutekukisa eyi vana zuvhu. Momasiku googo, muengeli kwa va monekere. Makura uyerere waJehova tau paima pwawo ano muengeli ta va tantere asi Kristusa ndi Mesiyasa vana mu hampuruka moBeterehema. Ano munona nava ka mu gwana vana mu dingire momakehe age kuna mu rangeke mekungu lyokulira yimuna. Koyili yimwe yokutetukisa ya horokere, mbunga zovaengeli tazi dimbi efumadeko kwaKarunga.—Ruk. 2:8-14.

15 Vasita vena kwa hefe pokuzuvha eyi ga va tanterere muengeli. Makura tava duka va ze koBeterehama va ka tare mukeke ana rara mekungu lyokulira yimuna. Awo kapi va yi mwenene. Bibeli kutanta asi: ‘Tava tanta eyi ga va tanterere muengeli. Navenye ava va zuvhire eyi va sansekere vasita, kwa komokere.’ (Ruk. 2:17, 18) Momazuva gena, vampitisili womaukarelikarunga ngava swaura vasita. Nye Jehova kwa mwene vagara owo wokulinunupika wovalimburukwi asi mulyo kwendi. Ngapi ga lizuvhire Mariya apa va ya mu dingwire vasita?

Jehova kwa mwene vasita wokulinunupika wovalimburukwi asi mulyo kwendi

16. Ngapi Mariya ga yi likidire asi age muntu nga tede, ntani yisinke ya mu vaterere yipo epuro lyendi li pame?

16 Mariya ga lizuvhire eroroko lyokuhampuruka, nye simpe ga purakenene kovasita. Kugusa ko oyo, Bibeli kutanta asi: “Nonkango nadinye edi Mariya age ta di pungura oku ta di teda momutjima gwendi.” (Ruk. 2:19) Yosili Mariya kwa kere muntu nga tede. Age ga divire asi mbudi zovaengeli kwa kere nomulyo. Jehova Karunga kwa here Mariya a dive asi munwendi kwa kere nomulyo. Yipo nye, kugusa ko kupurakena, age kwa pungwire nonkango odo komutjima gwendi nokuteda ko mwa za makwendi nomomvhura dokomeho. Oyo ya vatere Mariya a kare nepuro lyokupama eparu lyendi nalinye.—Resa Vahebeli 11:1.

Mariya kwa purakenene nawa kovasita nokupungura nonkango dawo komutjima gwendi

17. Ngapi natu kwama sihonena saMariya kombinga zomausili goBibeli?

17 Ngo kwama sihonena saMariya ndi? Jehova ga tura mausili gomulyo moBibeli. Nsene kapi tuna kupurakena kapi ngatu gwanena mo uwa momausili ogo. Ose kupurakena pokuresa Bibeli nkenye ezuva, azo kapisi buke tupu nye Nonkango daKarunga. (2 Tim. 3:16) Ngwendi Mariya, twa hepa kulironga nokudiworoka mausili kuhamena Jehova ntani nokuteda ko. Nsene tu teda kweyi tuna kuresa moBibeli nokugazadara ko omu natu tura pasirugana mapukururo gaJehova, epuro lyetu ngali pama.

Nonkango hena dimwe edi ga pungwire Mariya

18. (a) Ngapi Mariya naJosefa va limburukwire Veta zaMosesa apa Jesus ga kere munona? (b) Ngapi zambo zawo kontembeli za horwere ukaro weparu lyaJosefa naMariya?

18 Eyi pa pita mazuva ntantatu, Mariya naJosefa tava rugana munona yovamba kuliza noVeta zaMosesa, makura tava mu ruku Jesus. (Ruk. 1:31) Ano apa pwa pitire mazuva 40, tava mu twara kontembeli moJerusarema, nokilometa 10 kutunda moBeterehama, makura tava ka gava nzambo zekuhuro zonomputukuwa mbali moomu za penge Veta kovahepwe. Yi kare asi Josefa naMariya va lizuvhire nomuga kuzamba nomputukuwa, nye awo va limburukwire Veta ozo. Awo va gwene makorangedo gomulyo apa va kere kontembeli.—Ruk. 2:21-24.

19. (a) Nonkango musinke Simiyoni ga tanterere Mariya edi ga pungwire hena momutjima gwendi? (b) Yisinke ga rugene Ana apa ga mwene Jesus?

19 Mugara gokukurupa gedina Simiyoni ta va hedere makura ta tantere Mariya nonkango edi ga pungwire hena momutjima gwendi. Simiyoni kwa mu tumbwidilire asi kapi nga fa ga hana kumona Mesiyasa ano mpepo zaJehova tazi mu likida asi Jesus yige Muzowoli ogu va pumbire. Ano Simiyoni ta rondora Mariya kukora oku nga lididimikira ezuva limwe. Age ta tanta asi Mariya nga lizuvha ngwendi rufuro runa kumutomona momutjima gwendi. (Ruk. 2:25-35) Konyima zonomvhura 33, nonkango odo da ya vaterere Mariya aya lididimikire. Muporofete gomukadi Ana nage ta wiza a ya tare Jesus makura ta tameke kuuyunga yokuhamena munona ogu kwanavenye ava va ndindilire ezoworo lyaJerusarema.—Resa Rukasa 2:36-38.

Mariya naJosefa va gwene ehengagwido lyenene kontembeli zaJehova moJerusarema

20. Morwasinke lya karere etokoro lyewa kwaMariya naJosefa kutwara munwawo kontembeli zaJehova?

20 Mariya naJosefa va tulire po etokoro lyewa pokutwara munwawo kontembeli zaJehova moJerusarema. Apa munwawo ga ya kulire nga ya zi kontembeli zaJehova. Kontembeli awo kwa zembe kwaJehova kuliza noyiweka yawo ntani va gwene mapukururo nononkango dehengagwido. Ezuva olyo apa Mariya ga tundire kontembeli, epuro lyendi kwa peme ntani mutjima gwendi kwa zulire mausili gomulyo aga ga tedere nokukatantera ko vakwawo.

21. Ngwendi Mariya, yisinke nayi tu vatera yipo epuro lyetu li nkondopare?

21 Ayo kuhafesa pokumona vakurona kuna kukwama sihonena oso. MoNombangi daJehova, vakurona kutwara vana vawo komapongo. Vakurona vangoso kugava eyi va kara nayo, pokukorangeda vapuli vakwaawo. Konyima zomapongo ogo, epuro lyawo kunkondopara ntani awo kuhafa ano nomutjima dawo kuzura yininke yoyiwa yokukatantera ko vakwawo. Azo mfumwa kuponga novakurona owo. Ngwendi Mariya, nsene tu twikira kuza komapongo, epuro lyetu ngali nkondopara.

^ para. 7 Konekeni asi komeho Mariya va mu kware, Bibeli kwa tanta asi: ‘Mariya ta katuka ta zi’ a ka dingure Elisabeta. (Ruk. 1:39) Posiruwo esi age kapi ga hepere kupura Josefa morwa simpe kapi ga mu kwere. Nye apa va likwere Bibeli kwa uyunga asi Josefa yige ga katukire va ze kumwe.

^ para. 10 Momazuva gena, azo kwa kere mpo mokugava nzugo ndi evega lyokurara kovarugendanzira ntani nonokarafana.

^ para. 14 Mokumona asi vasita vena kwa takamesere yimuna yawo posiruwo sina eyi kukwatesa ko eyi za likida Bibeli: Ehampuruko lyaKristusa kapi lya horokere mwaSindimba apa vasita ngava kara momambo gawo nye alyo kwa horokere ngwendi ketamekero lyaSikukutu.