Zende koyikaramo

Zende koyikaramo

EGAUNUNO 12

Ga gwene ehengagwido mwaKarunga

Ga gwene ehengagwido mwaKarunga

1, 2. Yisinke ya horokerere Eliya?

ELIYA kwa dukire momvhura ako keguru kuna sovagana. Nzira zendi nde za kere zokuza koJesereli. Age mukurupe ga kere, nye ga twikilire kuduka morwa “kuwoko kwaHOMPA” kwa kere pwendi. Age ga kere nononkondo dokuduka unene, dogoro ta ka pita komeho zahompa Ahaba ogu ga genderere metemba.—Resa 1 Vahompa 18:46.

2 Mvhura kuna kuroka, Eliya kuna kuduka. Mata gomvhura kuna kumutoona kosipara nokumuza momeho. Ngomu ana kuduka age nampo kuna kugazara eyi yina horoka kondundu zaKarumeli. Age kapi ana kumona nawa ndundu morwa keguru kuna sovagana ntani kuna kara maremo. Nampo kuna kugazara omu vaporofete vaBara 450 vana va dipaga. Ntani nomu ana kanderere kwaJehova a rokese mvhura, morwa sirongo kwa kere morukukutu nomvhura ntatu noukahe. Ngesi mvhura kuna kuroka.—1 Vah. 18:18-45.

3, 4. (a) Yisinke nampo ga gazarere Eliya monzira zendi zokuza koJesereli? (b) Mapuro musinke natu ka konakona?

3 Eliya ta duka nokilometa 30 a ze koJesereli. Age nampo kwa gazarere asi morwa vaporofete vaBara vana fu, napa kara marunduruko gongandi. Ahaba nampo na litezurura, a sige ukareli waBara nokuhagekesa mukadendi Jesebeli a dire kukarera Bara ntani a dire kuhepeka vakareli vaJehova.

‘Eliya ta duka a pite komeho zaAhaba dogoro koJesereli’

4 Ose narunye kukara nomagazaro gomawa nsene yininke kuna kugenda po monaruwa. Ose kuvhura tu gazare asi eparu lyetu lina wapa morwa maudigu gana pu. Eliya nage yimo ga lizuvhire morwa age ga kere nomalizuvho “ngwendi nyose.” (Jak. 5:17) Nye maudigu gendi kapisi yipo ga hegerere poopo. Ezuva lyoolyo ta ya kara hena nowoma, ta lizuvhu ngwendi a fe. Yisinke ya horokere? Ngapi Jehova ga vaterere muporofete ogu a kare hena nepuro nouradi? Tu zeni tu ka yi konakone.

Yihorokwa yokudira kundindira

5. Konyima zeyi ya horokere kondundu zaKarumeli, Ahaba ga fumadekere Jehova ndi?

5 Apa hompa Ahaba ga ka sikire koJesereli, ga yi likidire asi ana litezurura ndi? Bibeli kutanta asi: “Hompa Ahaba ta tantere mukadendi Jesebeli nayinye eyi ga rugene Eliya nomu ga dipagere vaporofete navenye vaBara.” (1 Vah. 19:1) Ahaba kapi ga tumbwire kuhamena eyi ga rugene Jehova Karunga. Nye age kwa tere eyi ya horokere ezuva olyo asi ‘Eliya ga yi rugene.’ Ahaba kapi ga fumadekere Jehova Karunga. Yisinke ga rugene Jesebeli?

6. Eraka musinke Jesebeli ga tumininine Eliya?

6 Jesebeli ta handuka unene! Makura ta tumu eraka kwaEliya asi: “Vakarunga ngava dipage nge, nsene nye asi ame mungura posiruwo ngaseesi kapi nina ku rugana moomu ono rugana vaporofete vaBara.” (1 Vah. 19:2) Jesebeli kwa gene asi ta fu nsene kapi nava dipaga Eliya. Gazara tupu omu ga lizuvhire Eliya apa va mu pindwire nokumutantera mbudi zondona zaJesebeli. Yisinke ga rugene Eliya?

Tau mu kwata woma ta guwu

7. Ngapi ga lizuvhire Eliya kuhamena nonkango daJesebeli, ntani yisinke ga rugene?

7 Eliya nampo ga gazarere asi yita yokuhagekesa ukarelikarunga waBara yina haga. Nye Jesebeli kapi ga rundurukire. Age ga dipagere nare vaporofete vamwe vaJehova, makura ta hara kudipaga naEliya. Ngapi ga lizuvhire Eliya? Bibeli kutanta asi: “Eliya makura tagu mu pwaga.” Eliya nampo ga gazarere monkedi omu Jesebeli na ya mu dipaga. Makura woma tau mu kwata, “ta duka a parure mwenyo gwendi.”—1 Vah. 18:4; 19:3.

Nsene tuna hara kukara nouradi, kapisi tu gazadare yininke eyi nayi tu retera woma

8. (a) Ngapi ukaro waPeturusa wa lifene nou waEliya? (b) Yisinke natu lirongera ko kwaEliya naPeturusa?

8 Eliya kapisi gelike muntu gepuro ga kere nowoma. Mupositoli Peturusa nage ga kere nowoma. Pasihonena, Jesus kwa ninkire Peturusa a gende pomema, nye apa “ga mwene epepo,” tau mu kwata woma makura ta tameke kudama. (Resa Mateusa 14:30.) Sihonena saEliya naPeturusa kuturonga yininke yomulyo. Nsene tuna hara kukara nouradi, kapisi tu gazadare yininke eyi nayi tu retera woma. Nye twa hepa kugazadara Karunga gokuvhura kutunkondopeka.

“Yina pitakanene nye”

9. Faturura rugendo rwaEliya.

9 Morwa woma, Eliya ta dukire koBereseba mukunda gomoJuda ure wonokilometa 150. Ta ka siga mukareli gwendi makura ta zi momburundu. Bibeli kutanta asi age “ta gendi ezuva mudima,” ga hana nondya. Morwa woma age kwa guvire ta gendi alyo ezuva kuna kumuhwika. Ta lizuvhu eroroko lyenene, makura ta hingire mositji.—1 Vah. 19:4.

10, 11. (a) Yisinke Eliya ga hundilire Jehova mekanderero? (b) Ruganesa novelise vana tura moparagarafu o faturure omu va lizuvhire vakareli vamwe vaKarunga.

10 Eliya ta kanderere, ta hundire Karunga asi ngano a fe. Ta tanta asi: “Name kufa tupu nye!” Age kwa uyungire nonkango odo morwa ga yi divire asi ava va fa kuna kara mbundu monontoko, ntani kapi vana kara nononkondo dokurugana yuma. (Muud. 9:10) Eliya kwa lizuvhire asi age kutupu mulyo, makura ta tanta asi: “Yina pitakanene nye.”

11 Kapisi hepero yi tu tetukise nsene tu mona muntu gwaKarunga ana guwu ndi ana dombo mutjima. Repeka naJakopo naMosesa naJoba kuna kara vagara novakadi wovalimburukwi va tumbura moBibeli ava va guvire dogoro tava lizuvhu ngwendi va fe.—Gen. 25:22; 37:35; Num. 11:13-15; Joba 14:13.

12. Nsene ngo lizuvha ruguwo ndi ngo domba mutjima, ngapi no kwama sihonena saEliya?

12 Naina, ose kuna kuparuka ‘poyiruwo yoyidigu,’ yipo nye kapisi yi tu tetukise nsene tu mona vantu wovanzi ndi nampili vakareli vaKarunga wovalimburukwi kuna guwu ndi kuna dombo mutjima. (2 Tim. 3:1) Nsene yi ku horokera oyo, kwama sihonena saEliya, pokupwagesera Karunga malizuvho goge. Jehova age “Karunga ogu a kwafa [ndi a hengagwida] nkenye apa.” (Resa 2 Vakolinte 1:3, 4.) Eliya ga gwene ehengagwido ndi?

Jehova ta pakere mbili muporofete gwendi

13, 14. (a) Kupitira momuengeli, ngapi Jehova ga pakerere mbili muporofete gwendi? (b) Sihorokwa saEliya, yisinke asi tu rongo kuhamena Karunga?

13 Ngapi Jehova ga lizuvhire apa ga mwene muporofete gwendi kuna rara momburundu mositji ntani kuna kuhundira asi a fe? Age Eliya ana rara, Jehova ta tumu muengeli. Muengeli ogo ta gumu Eliya nokumupindura asi: “Pinduka o lye.” Eliya ta pinduka ta mono mboroto nokavaza komema, makura ta li. Age ga pandwire muengeli ndi? Bibeli kwa tanta asi age kwa mana tupu kulya ta rara hena. Nye kapi ga pandwire muengeli. Konyima zosiruwo, muengeli ta ya mu pindura hena. Age ta tantere hena Eliya asi: “Pinduka o lye, yeeyi nzira nde unene koge.”—1 Vah. 19:5-7.

14 Muengeli ga divire oku ga tembe Eliya. Ntani ga yi divire asi rugendo rwaEliya ure unene kapi ta yi sikisa mo mononkondo damwene. Sihorokwa saEliya kuturonga asi Karunga kuvhura a tu vatere morwa ga diva upirankondo wetu. (Resa Episarome 103:13, 14.) Ngapi omu nondya da mu vaterere Eliya?

15, 16. (a) Ngapi omu nondya da mu vaterere Eliya? (b) Monkedi musinke Jehova ana kuvatera vakareli vendi naina?

15 Bibeli kutanta asi: “Eliya ta pinduka, ta li oku ta nu, ano odo nondya tadi mu pe nonkondo dokugenda mazuva nomurongo ne a ze koSinayi, ndundu zokupongoka.” (1 Vah. 19:8) Ngwendi Mosesa naJesus, Eliya nage kapi ga lire nondya ndi a nwe yuma mazuva 40. (Ex. 34:28; Ruk. 4:1, 2) Nondya odo kapi da gusire po maudigu gendi nye kwa mu nkondopekere. Gazara tupu, age kwa kere mukurupe ntani ga hepere kugenda momburundu mazuva 40.

16 Naina, Jehova kapi a pe vakareli vendi nondya dopanyama pasitetu. Age kuvapa nondya dopampepo. (Mat. 4:4) Pokulironga kuhamena Karunga kupitira moBibeli nomoyimbapiratjangwa, ayo kupameka elikwatakano lyetu nendi. Apa atu yi rugana oyo, kapi ayi gusa po maudigu getu nagenye nye kutuvatera tu ga lididimikire. Ntani kutuvatera tu gende monzira ‘zomwenyo gwanarunye.’—Joh. 17:3.

17. Kupi ga zire Eliya, ntani morwasinke lya karerere evango lyokulikarera?

17 Eliya ta gendi nokilometa 320 dogoro ta ka sika kondundu zaSinayi. Ndundu ozo kwa kere evango lyokulikarera, morwa Jehova yiko ga monekerere Mosesa kupitira momuengeli mosihwa sokutwera mundiro ntani yiko Jehova ga gaverere Veta zegwanekero koVaisraeli. Makura Eliya ta rara mekombombo.

Jehova ta hengagwida nokunkondopeka muporofete gwendi

18, 19. (a) Yisinke muengeli gwaJehova ga pulire Eliya, ntani yisinke Eliya ga limbwilire? (b) Nokonda musinke ntatu edi da guvisire Eliya?

18 Kondundu zaSinayi, Jehova ga tumine muengeli gwendi a pure Eliya asi: “Eliya, yinke ono kurugana po apa?” Eliya nampo kwa mu pulire monkedi zongwa yipo nye ga pwagesere malizuvho gendi nokutanta asi: “HOMPA Karunga, Munankondo nadinye, ame kukuruganena narunye – nyovelike thi. Nye mbunga zaIsraeli za zungurura po egwanekero lyawo noge, va zungurura yizambero yoge, yiyo va dipaga vaporofete woge navenye. Ame nyamelike nina hupu po – makura awo yiyo vana hara kudipaga nge!” (1 Vah. 19:9, 10) Eliya kwa tumbwire nokonda ntatu edi da mu guvisire.

19 Zokuhova, Eliya kwa lizuvhire asi sirugana sendi kwato mulyo. Nampili ngomu ga ‘ruganene’ Jehova nomvhura dononzi nokupongora edina noukareli waKarunga, age kwa lizuvhire ngwendi kapi ya mu tompokere. Morwa Vaisraeli kapi ngava limburukwa ntani kwa kere varwanesi, ano ukarelikarunga woyimpempa kwa lihene nakunye. Zauvali, Eliya kwa lizuvhire asi gelike ana kara. Age kwa tente asi: “Nyamelike nina hupu po,” ngwendi asi gelike muntu ga hupire po momuhoko goVaisraeli ana kukarera Jehova. Zautatu, Eliya kwa kere nowoma. Morwa vaporofete vakwawo kwa va dipagere, ano ga gazarere asi gelike ana hupu po. Eliya kapi ga pulisilire elinenepeko ndi nomuga di mu kondere mokupwagesa malizuvho gendi. Pokukanderera kwaKarunga age ga tulisa po sihonena sosiwa kovantu navenye wovalimburukwi.—Epis. 62:8.

20, 21. (a) Yisinke ya horokere kondundu zaSinayi? (b) Ngapi yihorokwa oyo ya vaterere Eliya?

20 Ngapi Jehova ga vaterere Eliya a dire kukara nowoma nosinka? Muengeli ta tantere Eliya a pwage mekombombo. Eliya ta yi rugana nye kapi ga divire eyi nayi horoka. Makura emupepo tali pepe. Alyo kwa kere nononkondo, morwa alyo kwa gawinine yindundu oku tali kokorora mamumanya. Gazadara Eliya omu ana kulikwata komeho, oku ta likudumike erwakani lyendi azo mpepo kuna kumupepera. Makura tapa horoka ekankamo lyevhu, age kapi ga vhulire kusikama ndjikiti. Tupu lya pwa, taku kwama mundiro makura ta rugwire mo mekombombo morwa upyu womundiro.—1 Vah. 19:11, 12.

Jehova kwa ruganesere nonkondo dendi dononene mokuhengagwida nokukorangeda Eliya

21 Bibeli kututantera asi Jehova kapi ga kere mo moyihorokwa nayinye oyo. Eliya ga yi divire asi Jehova kapisi karunga goyimpempa ngwendi Bara ogu ngava kanganga vakareli vendi asi kwa kara momaremo nokurokesa mvhura. Jehova age Munankondo gomunene mouzuni mudima, age munene kupitakana nkenye sininke ga sita. Nampili meguru nokugwaneka mo si! (1 Vah. 8:27) Ngapi yihorokwa eyi ya vaterere Eliya? Age kapi ga hepere kutjira Ahaba naJesebeli, morwa Jehova Karunga Munankondo nadinye nendi ga kere.—Resa Episarome 118:6.

22. (a) Yisinke Eliya ka mu tanterere ‘kazwi kompepo kokurerekeda’? (b) Kalye ka kere ‘kazwi kompepo kokurerekeda’? (Tara nonkango dokonhi.)

22 Mundiro eyi gwa pwa, makura Eliya ta zuvhu ‘kazwi kompepo kokurerekeda.’ Kazwi kwa tanterere Eliya a pwagese malizuvho gendi sikando sauvali. * Ayo ya mu nkondopekere. Eliya ga gwene ehengagwido kweyi ka mu tanterere hena ‘kazwi kompepo kokurerekeda.’ Jehova kwa tanterere Eliya asi age mulyo unene kwendi. Monkedi musinke? Karunga kwa horwere eyi nga rugana koukareli waBara moIsraeli. Sirugana saEliya kapi sa kere somawoko-woko, morwa Karunga simpe ga ya rugene ko yuma koukareli waBara. Age kwa tumine Eliya ngomuporofete a ka sikise mo sirugana songandi.—1 Vah. 19:12-17.

23. Yininke musinke yivali Jehova ga tanterere Eliya a dire kulizuvha asi gelike ana kara?

23 Eliya kwa lizuvhire asi gelike ana kara. Makura Jehova ta mu tantere yininke yivali. Pomuhowo, age ta tantere Eliya a gwaveke Elisa ogu nga ya mu kwama mouporofete. Elisa kwa ya kere kaume kaEliya ntani kwa mu vaterere nomvhura dononzi. Oyo kwa reterere Eliya ehengagwido. Sininke sauvali, Jehova ta tantere Eliya asi: “Ame ngani hupisa mo moIsraeli vantu mayovhi gatano-nagavali, gava ava limburukwa kwange, ava va dira kutwira nongoro Bara ndi asi va ncumite sifano sendi.” (1 Vah. 19:18) Eliya ya mu korangedere pokuzuvha asi vantu wovalimburukwi mayovi va nyokere kutwira nongoro Bara. Awo va hepere Eliya a twikire nosirugana sendi nokutura po sihonena soulimburukwi kwaJehova moyiruwo yina yoyidigu. Nonkango daJehova Karunga da twire Eliya komutjima.

Bibeli kuna kara ngwendi ‘kazwi kompepo kokurerekeda’ aka a ruganesa Jehova mokutupa mavyukiso

24, 25. (a) Monkedi musinke natu purakena ‘kazwi kompepo kokurerekeda’? (b) Eliya ga tambwire ehengagwido eli ga mu pere Jehova kondundu zaSinayi ndi?

24 Ngwendi Eliya, nose kututetukisa kweyi ayi horoka mounsitwe. Unsitwe awo kulikida nonkondo doMusiti. (Rom. 1:20) Jehova kuna kuruganesa nonkondo dendi dononene mokuvatera vakareli vendi wovalimburukwi. (2 Hist. 16:9) Naina Jehova kuna kutuuyungisa kupitira moNonkango dendi, Bibeli. (Resa Jesaya 30:21.) Bibeli kuna kara ngwendi ‘kazwi kompepo kokurerekeda’ aka a ruganesa Jehova mokutupa mavyukiso nokutukorangeda nokutuhorwera eharo lyendi.

25 Eliya ga tambwire ehengagwido eli ga mu pere Jehova kondundu zaSinayi ndi? Nhi. Age ga zire a ka rondore vantu va hageke kukarera yikarunga yoyimpempa. Nsene nose tu tambura ‘ehengagwido lyomomatjangwa,’ nose ngatu honena epuro lyaEliya.—Rom. 15:4.

^ para. 22 Mo-1 Vahompa 19:15, ezwi olyo kwa li tumbura asi ‘lyaHOMPA.’ Eyi kuvhura kutudiworokesa komuengeli ogu ga ruganesere Jehova mokupitisira Vaisraeli momburundu, Jehova kwa tumbwire muengeli ogo asi: “Edina lyange mwendi lya kara.” (Ex. 23:21) Muengeli ogo nampo kuna kara Jesus, morwa komeho zokuwiza pevhu ngava mu tumbura asi “Nkango,” ngomuuyungilipo gwaJehova.—Joh. 1:1.