1, 2. (a) Ngapi munazinyetu Russell ga limbwilire musita ogu ga here kudiva oku ayi tundu yimaliwa ava ruganesa Valirongi woBibeli moyirugana yawo? (b) Yisinke natu ka konakona megaununo eli?

SIKANDO SIMWE, munazinyetu Charles T. Russell kwa mu hederere musita gomongereka zoVaporotestande ogu ga here kudiva oku ayi tundu yimaliwa ava ruganesa Valirongi woBibeli moyirugana yawo.

Munazinyetu Russell kwa fatwilire asi: “Ose kapi atu hundire vantu va zumbire yimaliwa.”

Age kwa pulire asi: “Kupi omu gwana yimaliwa?”

Russell kwa limbwilire asi: “Nampili ni ku tantere kapi to yi pura. Apa vantu ava wiza komapongo getu, kapi ava ya gwana asi ose kuna kupitisa yikumba nokupura vantu va zumbire. Nye awo kuyidimburura asi ose kufutira yininke atu ruganesa komapongo. Tava lipura asi: ‘Esi sinyanga kwa kosa yimaliwa, . . . Ngapi nani vhura kugava yigava mokukwatesa ko yirugana yeni?’”

Musita ta tara munazinyetu Russell ga hana kuyipura.

Russell ta twikire ko asi: “Ame kuna kukutantera usili. Vantu kupura nge nkenye apa epuro eli asi: ‘Ngapi nani vhura kugava yigava mokukwatesa ko yirugana yeni?’ Apa muntu a gwana etungiko age kuhara kuruganesa yimaliwa yendi koyirugana yoUhompa. Nsene asi muntu kwato yimaliwa, morwasinke natu mu pulira a gave?” *

² Munazinyetu Russell kwa tente usili. Vantu vaKarunga kwa divikwa kutunda kwanare asi awo kugava yigava mokukwatesa ko ukareli wousili. Megaununo eli, natu ka konakona yihonena yimwe yomoMatjangwa eyi ya liza nongendeseso zomomazuva getu. Ngomu natu ka konakona oku ayi tundu yimaliwa yoyirugana yoUhompa, lipura asi: ‘Ngapi nani vhura kukwatesa ko yirugana yoUhompa?’

3, 4. (a) Ehuguvaro musinke Jehova ga kara nalyo movakareli vendi? (b) Ngapi Vaisraeli va kwatesere ko etungo lyonkongoronzugo?

³ Jehova kwa huguvara vakareli vendi wousili. Age ga yi diva asi nsene va gwana mpito awo ngava likida eharo lyawo  mokugava yigava. Tu tarurureni yihonena yivali yomomazuva goVaisraeli.

⁴ Konyima zokugusa Vaisraeli moEgipite, Jehova kwa va tanterere va dike nkongoronzungo zoukareli. Ano mokuzidika pwa hepere yiruganeso yoyinzi. Jehova yipo ga tanterere Mosesa a pe vantu mpito zokukwatesa ko sirugana, pokutanta asi: “Ogu ana hara kuyirugana eyi, a rete nonzambo.” (Ex. 35:5) Yisinke va rugene Vaisraeli ava va pitire ‘moyirugana yosiupika yomusininiko’ moEgipite? (Ex. 1:14) Awo kwa geve nomutjima nagunye ngorodo nosisiliveli nayimwe hena, emona eli va gwene koVaegipite. (Ex. 12:35, 36) Vaisraeli kwa pitakanesere kugava eyi va hepere moyirugana dogoro tava va ‘hagekesa kutwara yuma.’—Ex. 36:4-7.

5. Yisinke va rugene Vaisraeli apa Ndafita ga va pere mpito zokugava ketungo lyontembeli?

⁵ Konyima zonomvhura 475, Ndafita kwa geve ‘ugawo ou wa mu hamenene’ va ruganese ko etungo lyontembeli, nzugo zokuhova zoukareli wousili pevhu. Ntani age ga geve mpito koVaisraeli vakwawo va gave, pokuvapura asi: “Yilye ogu ana hara kugava kwaHOMPA uhwi?” Makura vantu tava “gava nonomwenyo donongwa kwaHOMPA.” (1 Hist. 29:3-9) Pokudiva asi yigava nayinye kwaJehova ya tunda, Ndafita kwa kanderere asi: “Ose kuna ku tengwidire tupu eyi ya kara nare yoge.”—1 Hist. 29:14.

6. Morwasinke pwa hepera yimaliwa mokusikisa mo sirugana soUhompa, ntani mapuro musinke ayi retesa po?

⁶ Mosesa naNdafita kapi va sininikire vantu vaKarunga mokugava. Nye vantu kwa geve keharo lyavene. Ngapi naina? Ose twa yi diva asi pwa hepa yimaliwa mokusikisa mo sirugana soUhompa. Ayo kuhepa yiruganeso mokunduruka Nobibeli noyimbapiratjangwa nokutunga nokuwapukurura mavango gomapongo nonomberewa detu, ntani nokugava evatero kovapuli vakwetetu ava ava ligwanekere noyimpagwa yohararasi. Nye epuro lyomulyo kuna kara asi: Kupi ayi tundu yimaliwa oyo? Vasikuli vaHompa va hepa nye kuvasininika mokugava ndi?

7, 8. Morwasinke vantu vaJehova ava dilire kuhundagera yimaliwa?

⁷ Munazinyetu Russell novakwawo kwa nyokerere po kuhonena nonkedi dokuhundira yimaliwa ngwendi nongereka doyimpempa. Mosifo sauvali soRuhungu, konhi zosiparatjangwa “Wa hara Ruhungu ndi?” Russell kwa tente asi: “Ose twa yi pura asi JEHOVA yige a kwatesa ko yirugana yoUhompa, ano morwa oyo ose kapi ngatu hundagera yimaliwa. Nsene Karunga ogu ga uyunga asi: ‘Sisiliveli nongorodo zomouzuni yange,’ kapi nga tu pa yimaliwa yokugwanena po, ose ngatu yi kwata egano asi aso siruwo sokuhageka kupwagesa sifo esi. (Hag. 2:7-9) Ngesi pana piti  nomvhura 130, nye simpe mbunga zaJehova kuna kutwikira kupwagesa Ruhungu!

⁸ Vantu vaJehova kapi ava hundagere yimaliwa. Awo kapi ava pitisa yikumba momapongo gawo ndi va tumine vantu nombilive dokuvahundira yimaliwa. Awo kapi ava rugana sumina ndi va randese yininke mokupongaikira ngereka yimaliwa ndi nkenye nkedi nazopeke mokuhundira vantu yimaliwa. Awo kukwaterera kweyi rwa uyungire Ruhungu asi: “Ose kuyitara asi epuko kuhundangera yimaliwa medina lyaHompa, ngwendi moomu adi yi rugana nongereka nadinye. . . . Ose twa yi dimburura asi kuhundagera yimaliwa mononkedi dokulisiga-siga medina lyaHompa kumuswaukisa, kapi a yi tambura ntani kapi a tungike vagavi ndi yirugana eyi ava ruganesa yimaliwa oyo.” *

9, 10. Konda musinke zimwe zeyi atu gavere yigava?

⁹ Ngovakwatesiko woUhompa, kapisi hepero va tu sininike tu gave. Nye, ose kuruganesa yimaliwa noyiweka yetu mokukwatesa ko yirugana yoUhompa noruhafo. Morwasinke twa karera neharo lyokugava? Tu konakoneni nokonda ntatu.

¹⁰ Zokuhova, ose kugava yigava yokutundilira komutjima morwa twa hara Jehova ntani tuna hara kurugana “eyi ya mu za komutjima.” (1 Joh. 3:22) Jehova kumuhafesa ava ava gava neharo lyewa. Tu konakoneni nonkango domupositoli Paurusa kuhamena kugava. (Resa 2 Vakolinte 9:7.) Mukriste gousili kapi a gava nomutjimakoka ndi momusininiko. Nye age kugava morwa yimo ‘ana yi gazarere momwenyo gwendi.’ * Eyi kutanta asi age kugava konyima zokudimburura eyi yina hepa po. Jehova Karunga kuhafera mugavi gwangoso, morwa age “kwa hara ava ava gava neharo lyewa.”

11. Yisinke ayi tu tumangeda tu gave yigava yoyiwa po kwaJehova?

¹¹ Zauvali, ose kugava yiweka yetu mokulikida rupandu komatungiko nagenye a tu pe Jehova. Tarurura mpango ezi atu gwana moVeta zaMosesa. (Resa Deuteronomium 16:16, 17.) Apa ngava zi koyipito eyi ya kere rutatu momvhura, nkenye mugara goMuisraeli ga hepere kugava sigava ‘pokuyereka kuliza neyi ga mu pa’ Jehova. Komeho zokuza kosipito, nkenye mugara ga hepere kuteda ko omu ga mu tungikire Jehova nokuhorowora sigava sosiwa po esi na vhura kupitura. Nose apa atu gazadara ko omu ga tu tungika Jehova, ayo kututumangeda tu gave yigava yoyiwa po. Apa atu gava yigava yetu yokutundilira komutjima, ose kulikida  rupandu komauwa aga ga tu pa Jehova.—2 Kol. 8:12-15.

12, 13. Ngapi yigava yetu yokutundilira komutjima ayi likida asi twa hara Hompa, ntani yingapi atu gava?

¹² Zautatu, ose kugava yigava morwa twa hara Hompa Jesus Kristusa. Monkedi musinke? Koneka eyi ga tanterere Jesus varongwa vendi komeho zonomfa dendi. (Resa Johanesa 14:23.) Jesus kwa tente asi: “Nsene muntu ga hara nge, nga sikisa mo nonkango dange.” “Nonkango” daJesus kwa hamena mo kuzuvhisa mbudi zongwa zoUhompa mouzuni mudima. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Ose kusikisa mo “nonkango” odo pokuruganesa siruwo setu nononkondo detu noyiweka yetu pokukwatesa ko sirugana sokuzuvhisa Uhompa. Mokurugana ngoso, ose kulikida eharo lyetu kwaHompa goUmesiyasa.

¹³ Pokukwatesa ko yirugana yoUhompa, ose kugava yimaliwa nomutjima nagunye. Yingapi atu gava? Olyo etokoro lyomuntu mwene. Nkenye gumwe kugava eyi na vhura  kugava. Sinzi sovapuli vakwetetu, vahepwe. (Mat. 19:23, 24; Jak. 2:5) Vantu vangoso kuvahengagwida pokudiva asi Jehova naMunwendi kutara yigava yawo yokutundilira komutjima asi mulyo.—Mar. 12:41-44.

14. Monomvhura da ka pita, ngapi omu Nombangi daJehova ngadi gava yimbapiratjangwa?

¹⁴ Monomvhura da ka pita, Nombangi daJehova ngadi pura yigava kwankenye ogu ngava pe yimbapiratjangwa. Awo ngava pura yigava yoyisesu, eyi nga vhuru kugava nampili muhepwe. Nye nsene ogu vana kuzuvhisira ana kara neharo nye kapi ana kara nosigava, vazuvhisi woUhompa ngava mu sigire simbapiratjangwa. Somulyo po, awo kwa here kugava yimbapiratjangwa kovantu ava va kere neharo lyokuyiresa nokugwanena mo uwa.

15, 16. (a) Ewapukururo musinke za tulire po Mbungagendesi mo-1990 kuhamena nkedi atu hanesa yimbapiratjangwa yetu? (b) Ngapi ava gava yigava yokutundilira komutjima? (Tara hena kakende “ Ngapi ava ruganesa yigava yetu?”)

¹⁵ Mo-1990, Mbungagendesi kwa tamekere kuwapukurura nkedi omu atu hanesa yimbapiratjangwa yetu. Kutundilira momvhura zina, moAmerika, yipo va tamekere kugava yimbapiratjangwa nokupulisira vantu va tokore nsene vana hara kugava yigava yokutundilira komutjima. Mbilive ezi va tjangerere konombungakriste nadinye kwa fatwilire asi: “Yimbapiratjangwa ngava yi gava kovazuvhisi nokovantu ava ava likida elituromo va hana kupura sigava. . . . Nkenye ogu ana hara kugava mokukwatesa ko sirugana sokuronga kuvhura a gave, nye yi kare asi ana kara nosigava ndi hawe age kuvhura kugwana yimbapiratjangwa.” Ngendeseso ezi kwa likida asi sirugana setu selizambero, ntani asi “kapi twa fana vantu wovanzi ava ava pepura nonkango daKarunga” pokudirandesa. (2 Kol. 2:17) Ano konyima, ngendeseso ezi yipo va zi tulisire po koNobeteli mouzuni mudima.

¹⁶ Ngapi ava gava yigava yokutundilira komutjima? MoYinyanga yoNombangi daJehova kwa kara mo yikesa yokutura yigava. Muntu kuvhura a gave yigava kupitira monkedi ezi ndi kuvhura a yi tume kuvyukilira koNobeteli doNombangi daJehova. Nkenye mvhura moRuhungu kupwagesa mo sirongwa esi asi likida omu no vhura kugava yigava.

17-19. Faturura omu ava ruganesa (a) yigava yoyirugana youzuni mudima, (b) yigava yetungo Yinyanga yoUhompa uzuni mudima, ntani (c) yigava yomombungakriste.

¹⁷ Yigava yoyirugana youzuni mudima. Yimaliwa oyo kuyiruganesa koyirugana yokuzuvhisa mouzuni mudima. Yirugana oyo kwa hamena mo kunduruka yimbapiratjangwa nokutunga nokuwapukurura Nobeteli ntani nokuruganesa ko konosikora doUhompa. Kuyiruganesa hena mokupakera mbili vatumwa novatareli wonombungakriste ntani novazuvhisi wosiruwo nasinye. Ntani hena kuyiruganesa  mokuvatera vapuli vakwetetu ava ava ligwanekere noyimpagwa. *

¹⁸ Yigava yetungo Yinyanga yoUhompa uzuni mudima. Yimaliwa eyi kuyiruganesa mokuvatera nombungakriste edi dina hepa kutungurura ndi kutunga Yinyanga. Ntani yigava oyo kuyiruganesa mokuvateresa ko nombungakriste nadopeke. *

¹⁹ Yigava yomombungakriste. Yimaliwa eyi kuyiruganesa mokufuta yihepwa yomombungakriste nokuwapukurura Sinyanga soUhompa. Vakuronambunga kuvhura va tokore asi tava gava ko yimaliwa yimwe komberewa zetu mokuvatera yirugana yokuzuvhisa uzuni mudima. Moukaro wangoso, awo va hepa kupura ekwatesoko lyombungakriste. Ano nsene vana yi kwatesa ko, awo kutuma yimaliwa oyo. Nkenye kwedi, munazinyetugara ogu a pakere mbili yimaliwa yombungakriste kuwapaika nzapo zosivaro soyimaliwa, ezi ava resere mbungakriste.

20. Ngapi omu natu fumadeka Jehova ‘nononzambo detu deyi yoyiwa po’?

²⁰ Pokugazadara nayinye eyi ya hamena mo mokusikisa mo sirugana sokuzuvhisa Uhompa nesi sokutura po varongwa, ayo kututumangeda tu “fumadeke HOMPA pokumupa nzambo zeyi yoyiwa po.” (Yis. 3:9, 10) Nzambo zeyi yoyiwa po kwa hamena mo kuruganesa nonkondo detu nonondunge detu ntani nediwo lyetu. Yosili ose tuna hara kuyiruganesa mokusikisa mo sirugana soUhompa. Diworoka asi nzambo zetu zeyi yoyiwa po kwa hamena mo hena yiweka yetu. Tu tokomeneni kugava eyi natu vhura. Yigava yokutundilira komutjima kuyererepeka Jehova ntani kulikida ekwatesoko lyetu koUhompa woUmesiyasa.