EGAUNUNO 13
Vazuvhisi woUhompa tava zi kompanguro
1, 2. (a) Yisinke va rugene vampitisili womaukarelikarunga, ntani yisinke va rugene vapositoli? (b) Morwasinke vapositoli va dililire kuhageka kuzuvhisa?
YIVIKE yongandi konyima zapa va totere po mbungakriste zomoJerusarema momvhura 33, Satana kwa zi homokerere. Age kwa ruganesere vampitisili womomaukarelikarunga va hagekese po sirugana soUhompa sokuzuvhisa. Nye vapositoli kwa twikilire kuzuvhisa nouradi makura vagara novakadi wovanzi ‘tava pura mwaHompa.’—Yirug. 4:18, 33; 5:14.
2 Oyo kwa handukisire vampitisili, makura vapositoli tava va tura modorongo. Nye masiku, muengeli gwaJehova kwa zegwilire mavero gokodorongo, ano apa lya sire vapositoli tava twikire kuzuvhisa. Tava ya va kwata hena nokuvatwara kovapanguli, kwa ka va pere usima asi vana teza veta pokuzuvhisa. Vapositoli kwa limbwilire nouradi asi: “Ose twa hepa po kulimburukwa unene Karunga, kupitakana vantu.” Vapanguli kwa handukire unene tava tokora asi “va dipage” vapositoli. Nye murongi goveta ga fumanene, Gamaliyeli, kwa rondwere vapanguli asi: “Mwa ha va guma ava vagara, va sigeni.” Vapanguli va tambwire epukururo lyendi makura tava va sigi va ze. Yisinke va rugene vapositoli? Va hana kuliguminina ‘nkenye ezuva ngava rongo oku tava udisa mbudi zoNgwa zaJesus, asi yige Kristusa.’—Yirug. 5:17-21, 27-42; Yis. 21:1, 30.
3, 4. (a) Monkedi musinke Satana ga homokera vantu vaKarunga? (b) Yisinke ngatu ka tarurura megaununo eli nomomagaununo gavali gokukwama ko?
3 Mpanguro zina zomomvhura 33 kwa kere mpanguro zokuhova zopaveta zokurwanesa mbungakriste, nye kwa ya kweme nompanguro dononzi. (Yirug. 4:5-8; 16:20; 17:6, 7) Mosiruwo setu, Satana kuna kutumangeda mapangero ga hagekese po yirugana yetu yokuzuvhisa. Vantu vaKarunga kwa va rundira mononkedi dokulisiga-siga asi kwa teza po veta. Nkedi zimwe kwa tu rundira asi ose kuretesa po ndjorongani. Zauvali asi ose kurwanesa epangero ano zautatu asi ose vanangesefa wokurandesa nobuke. Moyihorokwa yoyinzi, vanavazinyetu kwa za kompanguro mokukagava umbangi asi awo kwa va rundira. Yitundwamo musinke? Ngapi matokoro ganare va tulire po monompanguro ga ku kundama? Tu konakoneni nompanguro dimwe da horokere edi da vaterere “kukoreka mbudi zongwa paveta.”—Fil. 1:7, NW.
4 Megaununo eli natu ka tarurura omu twa koreka umanguruki wetu wokuzuvhisa. Momagaununo gavali gokukwama ko ngatu ka tarurura nompanguro dimwe twa pita morwa kudira kuhama kouzuni ntani morwa kusikisa mo nompango doUhompa.
Vanandjorongani ndi vakwatesiko Uhompa waKarunga?
5. Koyiha yo-1940, morwasinke vazuvhisi woUhompa va va kwaterere, ntani yisinke va tokwere vananavazinyetu?
5 Koyiha yo-1940, moAmerika kwa hetekerere ko kusininika Nombangi daJehova di gwane mbapira zopaveta zokuvapulisira kuzuvhisa. Nye vanavazinyetu va nyokere, morwa mbapira kuvhura kuzihagekesa po ntani awo kwa lizuvhire asi kwato epangero lya kara nononkondo dokuhagekesa po mpangera zaJesus zokuzuvhisa mbudi zoUhompa. (Mar. 13:10) Morwa oyo, vazuvhisi mafere kwa va kwete. Makura vanavazinyetu yipo va tokwere kuza kompanguro. Awo kwa here kukayilikida asi epangero kwa tezere po veta pokusilika Nombangi di dire kurugana ukareli wawo. Mo-1938 koyili yimwe ya horokere eyi ya twaredesere kompanguro zomulyo.
6, 7. Yisinke ya horokerere munazinyetu Newton nepata lyendi?
6 Munazinyetu Newton Cantwell gonomvhura 60 namukadendi Esther novana vawo vatatu Henry, Russell ntani Jesse kwa zire moyirugana yokuzuvhisa moUvali ngurangura mazuva 26 Kudumogona 1938. Awo kwa ka zuvhisilire mositata saNew Haven, Connecticut. Awo va yi divire asi nampo kapi nava ka tengura usimbu kembo. Morwasinke? Morwa yikando yoyinzi va va kwete, makura va yi divire asi kuvhura va ka va kwate hena. Nye kapi ya va dompesere mutjima va dire kuzuvhisa mbudi zoUhompa. Awo kwa zire nomatuwa gavali, limwe kwa li singire munazinyetu Newton, omu mwa kere nobuke nonongaramafona, ano Henry gonomvhura 22 kwa singire etuwa omu mwa kere embako. Kapi pwa pitire siruwo, vaporosi tava va sikameke.
7 Russell gonomvhura 18 yige va hovere kukwata ntani Newton naEsther. Jesse gonomvhura 16 ga mwene koure omu vakurona vendi namukurwendi vana kuvakwata. Henry kwa zuvhisilire koruha rwapeke. Makura Jesse yipo ga damwine po ngaramafona zendi ta twikire kuzuvhisa. Age makura ta sikire vagara vavali woVakatolika siuyungwa samunazinyetu Rutherford sosiparatjangwa “Nonkore.” Hava za mokupurakena, vagara owo tava handuka, nkare
va toone Jesse. Makura Jesse ta tundu po, kapi pwa pita siruwo vaporosi tava mu sikameke. Nage tava mu kwata. Munazinyetu Esther kapi va mu tulire modorongo, nye mugara gwendi Newton novana vawo kwa va tulire modorongo. Nye ezuva lyoolyo tava va pwagesa mo va ka ndindire mpanguro zawo.8. Morwasinke Jesse va mu gwanenene usima wokuretesa po ndjorongani?
8 MwaSitarara 1938, munazinyetu Newton nepata lyendi kwa ka monekere kompanguro zomomukunda gwaNew Haven. Munazinyetu Newton novana vendi Russell naJesse kwa va pere usima asi kwa hundilire yigava pwa hana mbapira zopaveta. Nampili ngomu va hetekerere kuza kompanguro zonene zomomukunda, Jesse kwa ka mu gwene usima wokuretesa po ndjorongani. Morwasinke? Morwa vagara vena vavali woVakatolika ava va purakenene kosiuyungwa kwa ka geve umbangi mompanguro asi siuyungwa sina kwa va handukisire morwa kwa swawire ukarelikarunga wawo. Morwa vanavazinyetu kapi va kwatesere ko etokoro lyompanguro, yipo va yi twere kompanguro zonene po moAmerika.
9, 10. (a) Yisinke za tokwere mpanguro zonene kombinga zaNewton nepata lyendi? (b) Mauwa musinke twa gwanena mo metokoro lyompanguro?
9 Kutamekera momazuva 29 Nsinano 1940, mupanguli gomunene Charles E. Hughes kumwe novapanguli * Apa hahende gomompanguro zonene ga hetekerere ko kupa Nombangi usima wokuretesa ndjorongani, gumwe govapanguli kwa pulire asi: “Ezi mbudi vana kuzuvhisa kapisi yizo ga zuvhisire Jesus Kristusa ezi va dilire kuhara vantu ndi?” Hahende ta limburura asi: “Yizo, ntani Bibeli za faturura hena eyi ya horokerere Jesus morwa kuzuvhisa mbudi ozo.” Ga hana kuyidivira, hahende ogu kwa fanekesere Nombangi kwaJesus ntani epangero kovena va mu pere usima. Momazuva 10 Nsinano 1940, Nombangi da fundire mpanguro.
vakwaawo ntantatu kwa purakenene eyi ga uyungire munazinyetu Hayden Covington, hahende goNombangi daJehova.10 Mauwa musinke twa gwene mo metokoro lyompanguro? Azo kwa geve umanguruki kovantu mokuhama kwankenye ukarelikarunga pwa hana esiliko lyokutunda kepangero. Ntani Jesse kapi va mu gwene usima “wokuretesa po ndjorongani.” Nombangi daJehova kapi va di gwene usima wokureta ndjorongani movantu. Vantu vaKarunga va gwene efundo! Ngapi twa gwanena mo uwa? Hahende goNombangi daJehova kwa tente asi: “Umanguruki wokuhama kwankenye ukarelikarunga kwa tu pa mpito ose Nombangi tu tantere ko mbudi zehuguvaro ava va kara monomukunda detu.”
Varwanesi epangero ndi vazuvhisi wousili?
11. Ehaneso musinke va rugene vanavazinyetu moKanada, ntani morwasinke?
11 Koyiha yo-1940, Nombangi daJehova moKanada kwa ligwanekerere nomahepeko gomanene. Mo-1946 vanavazinyetu kwa hanesere sitratate vana likida pepenuno eli esi sa tulire poruzera omu vampitisili wonongereka novantu novaporosi va hepekere Nombangi daJehova momukunda gwaQuebec. Ehaneso olyo kwa gusire mazuva 16. Sitratate kwa tente asi: “Vaporosi kuna kutwikira kukwata Nombangi daJehova pwa hana konda zopaveta. Nombangi daJehova kuna kundindira nompanguro dokusika po-800.”
12. (a) Yisinke va rugene varwanesi morwa ehaneso lyositratate? (b) Usima musinke va pere vanavazinyetu? (Tara hena nondanda dokonhi.)
12 Mupangeli gomoQuebec, Maurice Duplessis, kwa ruganene kumwe nomukurona goVakatoli mokuhomokera Nombangi morwa sitratate esi va hanesere. Sivaro sava va twere kompanguro kwa ka sikire ko-1 600. Muzuvhisi gokukarerera gomukadi kwa tente asi: “Vaporosi kwa tu kwete yikando yoyinzi. Nombangi edi va gwene kuna kuhanesa sitratate kwa di pere usima wokurwanesa epangero.” *
13. Wolye va kere wokuhova kuvapangura asi vana rwanesa epangero, ntani yisinke za tokwere mpanguro?
13 Mo-1947, Munazinyetu Aimé Boucher, novana vendi vavali wovakadi, Gisèle gonomvhura 18 ntani Lucille gonomvhura 11 yiwo wokuhova va ka pangwire asi vana rwanesa epangero. Awo kwa hanesere sitratate sina pepi nofarama
zawo. Munazinyetu Aimé kwa kere mugara gombili ga linunupikire, age nga rugana pofarama zendi ntani yiruwo yimwe nga zi kodoropa pokarukara. Nye, nage nepata lyendi va pitire momahepeko gonyanya aga va tumbwire mositratate. Mupanguli, ogu ga nyengere Nombangi, kwa nyokere kutambura maumbangi aga ga likidire asi epata olyo kwato unzoni. Nye age kwa tokwere asi sitratate oso kwa retere ndjorongani ano epata olyo lya kere nounzoni mokusihanesa. Etokoro lyomupanguli kwa kere ngwendi asi epuko kuuyunga usili. Aimé naGisèle kwa va pere usima wokurwanesa epangero ano Lucille gonomvhura 11 nage kwa ka kere modorongo mazuva gavali. Vanavazinyetu yipo va zire kompanguro zonene po moKanada, ezi za ka purakenene udigu wawo.14. Yisinke va rugene vanavazinyetu womomukunda gwaQuebec nampili ngomu va ligwanekerere nomaheteko?
14 Vanavazinyetu womomukunda gwaQuebec kwa twikilire kuzuvhisa mbudi zoUhompa nampili momaheteko gomanene. Wovanzi kwa tambwire mbudi zongwa! Apa va tamekere kuhanesa sitratate sina mo-1946 sivaro soNombangi momukunda ogo kwa kere 300 ano konyima zonomvhura ne kwa ligwederere po-1 000! *
15, 16. (a) Etokoro musinke za tulire po mpanguro zonene zomoKanada? (b) Ngapi etokoro lyompanguro lya kundamene vanavazinyetu ntani novantu wopeke?
15 MwaPembagona 1950, mpanguro zonene po moKanada omu mwa hamenene vapanguli ntane kwa purakenene mpanguro zamunazinyetu Aimé. Ano momazuva 18 Sindimba 1950, yipo twa gwene efundo. Morwasinke? Munazinyetu Glen How, hahende goNombangi, kwa fatwilire asi mpanguro kapi za gwene munazinyetu Aimé unzoni wokukorangeda vantu va rwanese epangero. Ntani hena asi sitratate kapi sa kere nombudi zokurwanesa epangero. Munazinyetu Glen kwa tente hena asi: “Ame na mwene omu Jehova ga tu pere efundo.” *
16 Etokoro lyompanguro zonene kwa reterere Uhompa waKarunga efundo. Ntani mausima gamwe 122 aga va pere Nombangi daJehova moQuebec kapi va ga pangwire. Mpanguro kwa geve mpangera asi vantu womoKanada ntani womoyirongo nayinye ya kara mepangero lyaIngiranda, va kara noumanguruki wokupwagesa malizuvho gawo kuhamena epangero. Nombangi daJehova da fundire po erwaneso lyokutunda kongereka nekepangero lyaQuebec. *
Varandesi wonobuke ndi vazuvhisi woUhompa?
17. Ngapi aga tara mapangero gamwe yirugana yetu yokuzuvhisa?
17 Ngwendi Vakriste wokuhova, vakareli vaJehova naina kapi ava “pepura nonkango daKarunga” pokudirandesa. (Resa 2 Vakolinte 2:17.) Nye mapangero gamwe kututara asi ose vanangesefa ava ava randesa nobuke. Tu tareni omu Nombangi daJehova va di pangwire kombinga zoyo.
18, 19. Ngapi epangero lyomoDenemarke lya hetekerere ko kuhagekesa po yirugana yokuzuvhisa?
18 Denemarke. Mezuva 1 Sikukutu 1932, kwa geve mpangera asi vantu va hepa kugwana mbapira zopaveta zokurandesa nobuke. Nye vanavazinyetu kapi va gwene mbapira ozo. Ezuva lyokukwama ko, vazuvhisi vatano kwa ka zuvhisilire momukunda gwaRoskilde, ogu gwa kara nokilometa 30 konkurusitata Copenhagen. Gumwe gwawo, August Lehmann, kwa mu kwete morwa asi kurandesa nobuke pwa hana mbapira zopaveta.
19 Momazuva 19 Sindimba 1932, August kwa mu zigidire kompanguro. Age kwa ka uyungire asi age kwa hanesere yimbapiratjangwa yoBibeli, nye kapi ga yi randesere. Mpanguro za mu kwatesere ko. Mpanguro kwa tente asi: ‘Muntu ogu kurugana a lirere mwene kapi ga kara nositambo sokurandesa a gwanene mo nsoso, nye kwa ruganesa yimaliwa yamwene moyirugana yokuzuvhisa.’ Mpanguro kwa kwatesere ko Nombangi asi sirugana sawo “kapisi sounangesefa.” Nye nonkore dovantu vaKarunga kwa tokomenene kuhagekesa po sirugana sokuzuvhisa mosirongo oso. (Epis. 94:20) Hahende gepangero kwa zire kompanguro zonene po zomosirongo. Yisinke va rugene vanavazinyetu?
20. Etokoro musinke za tulire po mpanguro zonene zomoDenemarke, ntani yisinke va rugene vanavazinyetu?
20 Yivike yongandi komeho zi ka tameke mpanguro zonene, Nombangi daJehova moDenemarke kwa litulire mo unene moyirugana yokuzuvhisa. Momazuva 3 Sikukutu 1933 moUvali, mpanguro zonene yipo za divisire etokoro. Azo kwa tokwere asi munazinyetu August kapi ga tezere po veta. Etokoro olyo kwa pere Nombangi epulisiro lyokutwikira kuzuvhisa. Mokupandura Jehova kefundo eli va gwene, vanavazinyetu kwa litulire mo unene moyirugana yokuzuvhisa. Kutunda opo, epangero lyomoDenemarke kapi lya donganesa hena yirugana yokuzuvhisa yovanavazinyetu.
21, 22. Etokoro musinke za tulire po mpanguro zonene kuhamena munazinyetu Robert?
21 Amerika. Momazuva 25 Murongankuru 1940 moSondaha, muzuvhisi gokukarerera Robert Murdock, noNombangi ntambali kwa va kwete awo kuna kuzuvhisira momukunda gumwe gomoPennsylvania. Kwa va kwete morwa kapi va kere nombapira zopaveta zokuhanesa yimbapiratjangwa. Vanavazinyetu yipo va zire kompanguro zonene zomoAmerika.
22 Momazuva 3 Kudumonkuru 1943, mpanguro zonene kwa tulire po etokoro lyokukwatesa ko Nombangi. Mpanguro kwa nyokerere po veta zokugwana mbapira zepulisiro morwa kurwanesa untu womuntu. Mpanguro zonene kwa uyungire asi mpanguro zomomukunda kwa gusire Nombangi “umanguruki wokurugana nobuke noukarelikarunga
wawo.” Mupanguli William O. Douglas kwa uyungire asi yirugana yoNombangi daJehova “kapi tupu ya hamena mo kuzuvhisa ndi kuhanesa yimbapiratjangwa. Nye kwa hamena mo nayinye.” Age kwa tente hena asi: “Yirugana yawo kwa lifana neyi adi rugana . . . nongereka neyi ava zuvhisa konoharutare.”23. Morwasinke mafundo gonompanguro mo-1943 ga karera nomulyo kwetu?
23 Etokoro lyompanguro zonene kwa pere efundo vantu vaKarunga. Azo kwa yi kwatesere ko asi ose vazuvhisi kapisi vanangesefa. Mezuva lyoolyo mo-1943, Nombangi daJehova kwa fundire nompanguro 12, kukwatera mo mpanguro zaRobert. Moyiruwo yetu, vamwe va hetekerere ko hena kutupangura morwa kuzuvhisa kwetu moyitarameho ntani tunda embo zende embo, nye morwa matokoro gomonompanguro dina danare awo kapi va vhulire hena kutupangura.
“Twa hepa po kulimburukwa unene Karunga, kupitakana vantu”
24. Yisinke atu rugana apa mapangero aga hagekesa yirugana yetu yokuzuvhisa?
24 Ngovakareli vaJehova, ose kuhafa apa mapangero aga tu pe epulisiro lyopaveta lyokuzuvhisa mbudi zoUhompa. Yirug. 5:29; Mat. 28:19, 20) Nye ose kuza konompanguro yipo va tu pulisire kuzuvhisa. Tu tareni yihonena yivali.
Nye nsene epangero li hagekesa po yirugana yetu yokuzuvhisa, ose kutwikira kuzuvhisa pokuruganesa nonkedi dapeke. Ngwendi vapositoli, ose “twa hepa po kulimburukwa unene Karunga, kupitakana vantu.” (25, 26. Yisinke ya horokere moNicaragua eyi ya twaredeserere kompanguro zonene, ntani yitundwamo musinke ya kere?
25 Nicaragua. Momazuva 19 Mangundu 1952, Donovan Munsterman, mutumwa nomupitisili gokoBeteli, kwa zire komberewa zeyi yomosirongo monkurusitata Managua. Kwa mu zigidire a ka moneke kwaArnoldo García, mukurona gomomberewa ozo. Mukurona ogo kwa tanterere Donovan asi Nombangi daJehova nadinye moNicaragua vana di “silike kutwikira kuzuvhisa marongo nomapuliro gawo.” Konda zendi kwa kere asi Nombangi kapi da gwana epulisiro kepangero mokuzuvhisa ntani awo kurwanesa epangero. Wolye va rundilire Nombangi? Vapitisili womongereka zaKatolika.
26 Munazinyetu Donovan yipo ga zire komberewa ezi za karerere po maukarelikarunga ntani kwa peresidende Anastasio Somoza García, nye kapi ya ka mu tompokere. Makura vanavazinyetu yipo va tulire po marunduruko. Tava hageke kupongera moYinyanga yoUhompa, tava pongo motumbungagona, ntani tava hageke kuzuvhisira moyitaura, nye va twikilire kuzuvhisa mbudi zoUhompa. Makura tava tjangere mbilive kompanguro zonene moNicaragua, va va pe epulisiro lyokuzuvhisa. Nosaitunga kwa divisire kuhamena ehagekeso lyokuzuvhisa kumwe nombilive ezi da tjenge
Nombangi, makura mpanguro zonene yipo za zigidire Nombangi kompanguro. Yitundwamo? Momazuva 19 Pembagona 1953, mpanguro zonene kwa pere Nombangi epulisiro lyokuzuvhisa. Mpanguro kwa gwene epangero unzoni wokuteza po veta zountu-womuntu nemanguruko lyokuhama kwankenye ukarelikarunga. Azo kwa geve hena mpangera asi pwa hepa kukara malikwatakano gomawa pokatji kepangero lyaNicaragua noNombangi daJehova.27. Morwasinke vantu womoNicaragua va tetukire pokuzuvha etokoro lyompanguro, ntani yisinke va divire vanavazinyetu?
27 Vantu womoNicaragua kwa tetukire pokuzuvha asi mpanguro zonene zina kwatesa ko Nombangi. Morwa nare mpanguro kapi ngazi rwanesa vampitisili wonongereka morwa awo kwa kere nononkondo. Ntani hena vampitisili vemepangero nawo kwa kere nononkondo makura mpanguro ngazi tjira kuvarwanesa. Vanavazinyetu va yi divire asi awo kwa fundire morwa Hompa gwawo kwa va poperere ntani awo kwa twikilire kuzuvhisa.—Yirug. 1:8.
28, 29. Koyiha yo-1985, yisinke ya horokere moZaire?
28 Zaire. Koyiha yo-1985 moZaire kwa kere mo Nombangi 35 000, ngesi sirongo oso kusitumbura asi Kongo. Morwa yirugana yoUhompa kwa ligwedererere, yipo va tamekere kugwederera kutunga Beteli. MwaSindimba 1985, sigongi soyirongo kwa si rugene moKinshasa, nkurusitata, ano vantu wokoyirongo yokulisiga-siga wokusika po-32 000 kwa ya pongere mosira. Nye maukaro taga ya tameke kurunduruka. Yisinke ya horokere?
29 Munazinyetu Marcel Filteau, mutumwa ga tundire moQuebec, mosirongo saKanada, ogu ga pitire momahepeko gepangero lyaDuplessis, kwa kere moKongo posiruwo sina. Age kwa simwitilire eyi ya horokere asi: “Momazuva 12 Nsinano 1986, vanavazinyetu kwa gwene mbilive ezi za likidire asi mbunga zoNombangi daJehova kapisi zopaveta.” Mbilive ozo zokusilika Nombangi kwa zi sainine peresidende Mobutu Sese Seko.
30. Etokoro musinke za hepere kutura po Komitiye zoBeteli?
30 Ezuva lyokukwama ko tava gava madiviso koradio asi: “Nombangi daJehova kapi ngatu di zuvha mo hena [moZaire.].” Makura tapa horoka mahepeko. Yinyanga yoUhompa kwa yi zonagwire, yiweka yovanavazinyetu kwa yi veke, tava va kwata nokuvatura monodorongo nokuvatoona. Nampili vanona woNombangi kwa va tulire modorongo. Momazuva 12 Sikukutu 1988, epangero kwa gusire etungo lyoBeteli makura tava li tura li kare kamba zovakwayita. Vanavazinyetu yipo va tjangerere mbilive va ka mone peresidende Mobutu nye kapi va gwene elimbururo. Makura Komitiye zoBeteli za hepere kutura po etokoro lyenene eli asi: “Tu tjangere kompanguro zonene ndi tu ndindire tanko?”
Munazinyetu Timothy Holmes, ogu ga kere mutumwa ntani muhameni goKomitiye zoBeteli kwa tente asi: “Ose kwa hundilire Jehova a tu pe evyukiso.” Konyima zokukanderera nokuteda ko, komitiye yipo za tokwere asi siruwo kapi sina siki mo sokuhedera mpanguro. Awo kwa demenene kupakera mbili vanavazinyawo nokupapara nonzira omu nava twikira kuzuvhisa.“Posiruwo sina sompanguro, ose twa mwene omu Jehova a vhuru kurundurura yininke”
31, 32. Etokoro musinke za tulisire po mpanguro zonene zomoZaire, ntani ngapi va lizuvhire vanavazinyetu?
31 Konyima zonomvhura dongandi mahepeko taga ya sesupa ano epangero tali tameke kufumadeka untu womuntu. Komitiye zoBeteli yipo za tokwere asi siruwo sina siki mo mokuhedera mpanguro zonene zomoZaire. Ano mpanguro ozo za tambwire kupurakena vanavazinyetu. Apo kwa pitire po nomvhura ntambali kutunda apa va va silikire kuzuvhisa, ano momazuva 8 Murongagona 1993, mpanguro zonene kwa gwene epangero usima wokusilika Nombangi mokurugana ukareli wawo. Vapanguli kwa tulire eparu lyawo mosiponga pokunyokera po etokoro eli ga sainine peresidende! Munazinyetu Timothy kwa tente asi: “Posiruwo sina sompanguro, ose twa mwene omu Jehova a vhuru kurundurura yininke.” (Ndan. 2:21) Efundo kwa nkondopekere epuro lyovanavazinyetu. Awo kwa lizuvhire asi Hompa Jesus yige ga va gendesere va dive eyi nava vhura kurugana posiruwo souhunga.
32 Apa vanavazinyetu va va pulisilire kuzuvhisa, awo va vhulire kugwana vatumwa wokoyirongo yapeke, tava tameke kutunga Beteli zompe ntani nokugwana yimbapiratjangwa * Vakareli vaKarunga uzuni mudima kuhafa pokumona omu Jehova a popere vantu vendi!—Jes. 52:10.
yoBibeli.“Jehova yige Mukwafi gwange”
33. Yisinke tuna lirongere ko pokukonakona nompanguro dimwe?
33 Pokukonakona nompanguro dimwe tuna mono asi Jesus ga sikisa mo etumbwidiro lyendi asi: “Ame ngani mu pa nonkango nounongo, asi nonkore deni ngadi ka yi vhure kumulimburura ndi kumupatanesa.” (Resa Rukasa 21:12-15.) Poyiruwo yimwe, Jehova kwa ruganesa vapanguli novahahende va popere vantu vendi, ngamoomu ga ruganesere Gamaliyeli mosiruwo sovapositoli. Jehova ga dimisa yirwiso yava ava tu rwanesa. (Resa Jesaya 54:17.) Makwama-kwamo kapi taga hagekesa po yirugana yaKarunga.
34. Morwasinke mafundo getu aga tetukisire, ntani yisinke aga likida? (Tara hena kakende “ Mafundo gopaveta aga ga vatera sirugana sokuzuvhisa Uhompa.”)
34 Morwasinke aga tetukisire mafundo getu? Nombangi daJehova kapi da fumana, kapi adi horowora ndi di lihameke moupolitika. Ntani konompanguro donenene kututara asi ose “vantuuntu tupu.” (Yirug. 4:13) Kapi tatu ndindire mpanguro zonene zi rwanese po etokoro lyomaukarelikarunga gononkondo nomaupolitika yipo va tu popere. Nye, yikando yoyinzi mpanguro kwa tu kwatesa ko! Mafundo getu kwa likida asi ose kurugana ‘youhunga kosipara saKarunga naKristusa.’ (2 Kol. 2:17) Ngwendi Paurusa, ose kutanta asi: “Jehova yige Mukwafi gwange, yinke nani tjilira.”—Heb. 13:6, NW.
^ para. 9 Mpanguro zaNewton kwa kere zimwe zonompanguro 43 da ka horokerere kompanguro zonene moAmerika edi ga ka karere po munazinyetu Hayden Covington mokupopera vanavazinyetu. Age kwa fire mo-1978. Mukadendi Dorothy, kwa twikilire kukarera Jehova noulimburukwi dogoro konomfa dendi mo-2015 age nomvhura dendi 92.
^ para. 12 Marundiro kwa demenene koveta zomo-1606. Azo kwa pulisilire mupanguli mokugwana muntu unzoni nsene asi age kuna kulizuvha asi eyi ga uyunga muntu ogo kwa reta malinyengo nampili yi kare asi usili.
^ para. 14 Mo-1950, moQuebec kwa kere mo vazuvhisi wosiruwo nasinye 164 kukwatera mo novatumwa 63 va tundire koSikora zaGiliyata ava va zire kosirongo oso nampili ngomu mwa kere makwama-kwamo gomanene.
^ para. 15 Munazinyetu W. Glen How kwa kere hahende gouradi kutundilira mo-1943 dogoro 2003, ogu ga vaterere Nombangi daJehova moKanada nokoyirongo yimwe.
^ para. 16 Komauzera gomanzi kuhamena mpanguro ezi tara sirongwa “Yirwa kuna hamene kwaKarunga, kapisi kweni,” mosifo Awake! 22 Kudumogona 2000 pepenuno 18-24.
^ para. 32 Vakwayita va ya tundire mo metungo lyoBeteli, nye Beteli zompe kwa ya zi tungire komukunda gwapeke.