Zende koyikaramo

Zende koyikaramo

Kuvhura o linunupike mwankenye ukaro

Kuvhura o linunupike mwankenye ukaro

“Tu kare nelinunupiko melikwatakano naKarunga gwetu.”—MIKA 6:8.

MARUSUMO: 48, 69

1-3. Yisinke ga dilire kurugana muporofete gomoJuda, ntani yisinke ya mu horokerere? (Tara efano.)

MEPANGERO lyahompa Jerobiyamu, Jehova kwa tumine muporofete gomoJuda a ka tware mbudi zompanguro kwahompa ogo gomudona gwaIsraeli. Muporofete ogo gokulinunupika ga ka sikisire mbudi, ntani Jehova ga mu poperere kwahompa ogo gonyanya.—1 Vah. 13:1-10.

2 Monzira zendi zokutengura, muporofete ogo hararasi tali gwanekere nomugara gokukurupa pepi nositata saBeteli. Mugara ogo kwa tente asi age muporofete gwaJehova. Age kwa kumbagerere muporofete gwina mokudira kulimburukwa kompangera ezi ga mu pere Jehova ‘zokudira kulya ndi a nwe yuma’ ndi a ‘tengure nonzira ezi ga wizire.’ Oyo kapi ya hafesere Jehova. Apa ga tengwire kembo tali gwanekere nanyime monzira ogu ga mu dipagere.—1 Vah. 13:11-24.

3 Yisinke ya ninkisire muporofete gwina a ya linenepeke pokupura eyi ga mu tanterere mugara gokukurupa? Bibeli kapi za uyunga ko yuma. Nampo age ga lidivarere asi age kwa hepere kukara “nelinunupiko melikwatakano naKarunga.” (Resa Mika 6:8.) MoBibeli, kukara nelikwatakano naJehova kwa kwatera mo kumuhuguvara nokukwatesa ko upangeli wendi nokukwama mavyukiso gendi. Muntu gokulinunupika age ga yi diva asi ga hepa nkenye apa kuuyunga noGuhwe vemeguru. Muporofete gwina age ngano ga pulire mavyukiso kwaJehova, nye Matjangwa kapi ga yi uyunga asi ga yi rugene. Poyiruwo yimwe nose kutura po matokoro gomanene nye kapi a tu diva eyi natu rugana. Nsene tu linunupika tu hundire mavyukiso kwaJehova ose kapi ngatu tura po matokoro gomadona.

4. Yisinke natu kakonakona mosirongwa esi?

4 Mosirongwa sa kapita ka tu lirongere eyi ya karera nomulyo koVakriste valinunupike ntani neyi ya kwatera mo mokulikida sikara oso. Maukaro musinke naga vhura kuheteka ulinunupiki wetu? Ntani ngapi natu tunga po sikara oso yipo tu kare tuna linunupike mwankenye ukaro? Mokugwana malimbururo, tatu kakonakona maukaro gatatu ntani natu ka tara omu natu vhura kulinunupika mwankenye ukaro.—Yis. 11:2.

NSENE PANA WIZA MARUNDURUKO MEPARU LYETU

5, 6. Ngapi omu Barasirayi ga linunupikire?

5 Nsene pana wiza marunduruko meparu lyetu ndi mosirugana setu kuvhura yi lihorore nsene asi twa linunupika ndi hawe. Apa Ndafita ga pulire Barasirayi gonomvhura 80 a ka tunge nage mombara, Barasirayi nampo ya mu hafesere. Pokukatunga mombara, age ngano ga ka haferere kukara kumwe nahompa. Nye Barasirayi ga nyokere. Morwasinke? Morwa ukurupe, age kapi ga here kukapa mudigo hompa Ndafita. Barasirayi yipo ga uyungire asi munwendi Kimuhamu yige na za nahompa.—2 Sam. 19:31-37.

6 Kulinunupika kwa vaterere Barasirayi a nyoke kuza. Kapisi yitumbukira ga tjilire ndi nampo kwa here tupu kuhafera ukurupe wendi pwagelike. Nye age kwa dimbwilire nokutambura ukaro wendi. (Resa Vagarata 6:4, 5.) Nsene tu liharera mfumwa ndi sipundi sosinene ngayi tu ninkisa tu kondjere uwa wanyamwetu nokurumbasana novakwetu ntani kuvhura ngayi tu dompese mutjima. (Gar. 5:26) Nye kulinunupika kutuvatera tu ruganene kumwe yipo tu fumadekese ko Karunga nokuvatera wopeke.—1 Kol. 10:31.

7, 8. Ngapi kulinunupika na ku tu vatera tu nyokere po kulihuguvara nyamwetu?

7 Nsene asi vana ku pe yitumbukira yoyinene ndi unankondo, kuvhura yi lihorore nsene asi wa linunupika ndi hawe. Apa Nehemiya ga zuvhire udigu va kere nawo vantu womoJerusarema, age kwa kanderere unene kwaJehova. (Neh. 1:4, 11) Makura Jehova ta mu tungike apa hompa Aretaserekesesi ga mu tulire a kare mupangeli gosirongo saJuda. Nampili ngomu ga kere nosipundi sosinene noungawo nononkondo dokupangera, Nehemiya kapi ga huguvarere mononkondo nonondunge danyamwendi. Age kwa kere melikwatakano naKarunga. Age nkenye apa nga resa Veta zaKarunga a gwane mo mavyukiso. (Neh. 8:1, 8, 9) Age kapi nga hepekere mo vakwawo nye age kwa ruganesere emona lyendi mokuvapakera mbili.—Neh. 5:14-19.

8 Sihonena saNehemiya kwa likida omu kulinunupika na ku tu vatera tu dire kulihuguvara nyamwetu nsene tuna gwana yitumbukira. Nsene mukuronambunga a ruganesa nondunge danyamwendi age nga gendesa mbungakriste ga hana kukanderera kwaJehova a gwane ko mavyukiso. Vamwe kuhova kutokora ntani vana kukanderera kwaJehova a tungike etokoro lyawo. Ngoso nkareso ozo kulikida asi muntu ogo ga linunupika ndi? Muntu gokulinunupika nkenye apa kugazadara ko Karunga nositumbukira sendi esi ga kara naso mombunga zaKarungakomeho a rugane yuma. Nonkondo nonondunge detu kapisi yiyo yininke yomulyo po. Twa hepa kutakamesa asi kapisi tu lihuguvare nyamwetu unene po nsene tatu ligwanekere noukaro ndi noudigu ou twa pita nare. (Resa Yisewe 3:5, 6.) Ose ava twa kara membo lyaKarunga ndi mombungakriste, twa hepa kuruganena kumwe kapisi tu kondjere mfumwa ndi tu lirumbasane novakwetu.—1 Tim. 3:15.

NSENE KUNA KUKUSWAURA NDI KUKUKANGANGA

9, 10. Ngapi kulinunupika na kutuvatera nsene kuna kututekura momudona?

9 Nsene asi kuna kukuswaura ndi kuna kukutekura momudona, ureru o handuke usimbu. Hana nga lili apa Penina nga mu swaura nokumusandura. Nye mugara gwendi ga mu here nampili ngomu ga kere nganze. Ezuva limwe apa ga kanderere ponkongoronzugo, mupristeli gomunene Eli ta mu gazarere asi ana korwa. Nampili ngoso, Hana ga linunupikire pokudira kuhanduka ntani kwa limbwilire Eli monkedi zefumadeko. Ekanderero lyendi kwa li tura moBibeli. Nonkango ga tumbwire mekanderero lyendi kwa likida epuro mwaKarunga nomuhamberera nokumupandura.—1 Sam. 1:5-7, 12-16; 2:1-10.

10 Kulinunupika nga kutuvatera hena tu ‘fundise udona kouwa.’ (Rom. 12:21) Mouzuni ou waSatana kuvhura va tu tekure momudona, yiyo nye twa hepera kukondja zi dire kutuhandukisa nkareso zovadinikarunga. (Epis. 37:1) Nsene munazinyetu yige ana tu handukisa, kukora unene komutjima. Nye muntu gokulinunupika nga honena Jesus. Bibeli kwa uyunga asi: “Age ngava mu swaura, nye age kapi nga ninki asi nage a va swaure . . . , nye nayinye kwa yi sigililire Karunga ogu a pangura mouhunga.” (1 Pet. 2:23) Jesus ga yi divire asi Jehova yige a tengwida kuwoko. (Rom. 12:19) Vakriste nawo kuna kuvakorangeda va linunupike kapisi va ‘lihokwa-hokwe moudona.’—1 Pet. 3:8, 9.

11, 12. (a) Ngapi kulinunupika na kutuvatera nsene kuna kutukanganga unene ndi kuna kutupandadeka? (b) Ngapi kulinunupika na ku kundama monkedi omu atu dwara nomu atu liwapaike ntani nkareso zetu?

11 Nsene kuna kutukanganga unene ndi kuna kutupandadeka ngayi lihorora nsene asi twa linunupika ndi hawe. Tu tareni nkareso ezi ga likidire Esitera apa eparu lyendi lya rundurukire. Age kwa kere mukadona gomuwa mosipa ntani mvhura nazinye kwa mu pere yininke yoyiwa a vhure kuliwapeka. Ntani age kwa kere novakadona wovanzi ava va tundire koyirongo yokulisiga-siga yemepangero lyaPeresiya ava va kondjerere kukara mumbanda gwahompa. Nampili ngoso, Esitera kwa kere muntu gokulinunupika gokulitura. Age kapi ga linenepekere ndi a limonekese apa hompa ga mu horowere a kare mumbanda.—Esit. 2:9, 12, 15, 17.

Monkedi omu atu dwara nomu atu liwapeke, kulikida efumadeko kwaJehova nava wopeke ndi kulikida asi ose twa linenepeka? (Tara paragarafu 12)

12 Nsene asi ose twa linunupika ngatu dwara nokuliwapeka nkenye apa monkedi zongwa zokulikida efumadeko kovakwetu ntani nanyamwetu. Twa hepa kuyidiva asi kapi tatu vhuru kuninkisa vantu va tu purakene ndi va tu hare pokulikanganga ndi pokulipaparera mfumwa, nye pokulikida ‘mpepo za tenda zombili.’ (Resa 1 Peturusa 3:3, 4; Jer. 9:23, 24) Monkedi omu atu ligazara nyamwetu mwaza siruwo nga yi lihorora mombuuyungiso nomonkareso zetu. Pasihonena kuvhura tu tameke kulimonekesa ndi kulikanganga twa hana kuvyukilira kuhamena yitumbukira eyi twa kara nayo ndi nombudi edi twa diva ndi vantu ava twa diva. Ndi kuvhura tu tantere vantu yininke yongandi eyi nava tu kangangera nye siruwo oso kapisi nyoselike twa yi rugana. Jesus ga tulire po hena sihonena sosiwa. Yininke eyi nga uyunga kwa yi temwinine ndi kwa lizire noMatjangwa goRuhebeli. Age nga yi rugana yipo vantu va dive asi eyi ana kuuyunga kuna kutunda kwaJehova kapisi monondunge danyamwendi.—Joh. 8:28.

NSENE KUNA KUTURA PO MATOKORO

13, 14. Ngapi kulinunupika na kutuvatera tu ture po matokoro gomawa?

13 Nsene tatu tura po matokoro ndi wopeke tava tura po matokoro aga nga ga tu kundama nga yi lihorora nsene asi ose twa linunupika ndi hawe. Apa mupositoli Paurusa ga kere moKesareya, muporofete Agabusi ta mu tantere asi nsene na za koJerusarema nga va ka mu kwata ndi tava ka mu dipaga. Apa va yi zuvhire vapuli vakwawo tau va kwata woma nokumulikwambera asi a kare. Nampili ngoso, Paurusa kapi ya mu konderere. Ntani kapi ga lihuguvarere mwene ndi a kare noutjirwe wounene. Age kwa huguvarere mwaJehova ntani ga liwapaikilire kuza nkenye oku ga mu harerere Jehova. Apa vakwawo va zuvhire etokoro lyendi, awo kwa linunupikire tava mu sigi a ze koJerusarema.—Yirug. 21:10-14.

14 Kulinunupika kuvhura kutuvatera hena tu ture po matokoro gomawa nampili kapi tuna diva nawa yitundwamo. Pasihonena, kuvhura tu tokore asi tuna hara kurugana sirugana sokuzuvhisa sosiruwo nasinye. Nye kuvhura tu kare nosinka asi: Yisinke ngatu rugana nsene uvera ngau tu gwana? Yisinke nga tu rugana nsene vakondi vetu ngava kurupa va hepe evatero lyetu? Yilye nga vhura kuturera nsene ngatu kurupa? Nampili tu kanderere ngapi ndi tu rugane mapaparo, kapi tatu gwana malimbururo gokuvyukilira komapuro ogo. (Muud. 8:16, 17) Nye nsene tu huguvara mwaJehova ngayi tu vatera tu dimburure nokutambura ukaro wetu. Konyima zokurugana mapaparo nokupura ko wopeke magano nokukanderera kwaKarunga, twa hepa kurugana yininke kuliza nevyukiso lyompepo zendi. (Resa Muudisi 11:4-6.) Makura Jehova nga tungika etokoro lyetu ndi kuvhura nga tu ninke tu rugane yitambo yapeke.—Yis. 16:3, 9.

KUTUNGA PO ELINUNUPIKO

15. Ngapi kuteda ko kuhamena Jehova nayi tu vatera tu linunupike?

15 Mokumona asi kulinunupika kureta mauwa gomanzi, ngapi natu tunga po sikara oso? Tu konakoneni nonkedi ne. Zokuhova, ose ngatu tunga po sikara oso nokufumadeka Jehova pokuteda ko koyikara yendi yoyiwa ntani nounankondo ou ga kara nawo. (Jes. 8:13) Tu diworokeni asi, ose kwa kara melikwatakano naKarunga Munankondo nadinye kapisi nomuengeli ndi nomuntu. Pokuteda ko koyininke oyo, nga yi tu tumangeda ‘tu linunupike konhi zokuwoko kononkondo kwaKarunga.’—1 Pet. 5:6.

16. Ngapi kuteda ko keharo lyaJehova nayi tu tumangeda tu linunupike?

16 Nkedi zauvali, ose ngatu tunga po sikara sokulinunupika pokuteda ko keharo lyaJehova. Mupositoli Paurusa kwa tjenge asi maruha gorutu aga atu mono asi kapi ga fumana, Jehova yigo ga ‘pa efumano lyenene.’ (1 Kol. 12:23, 24) Mokulifana, Jehova kupakera mbili nkenye gumwe gwetu yi kare asi nonkondo ndi nondunge musinke twa kara nado. Age kapi atu hetakanesa novakwetu ndi a dire kutulikida eharo nsene tuna lipuka. Morwa Jehova ga tu hara, ose kapi atu kara nowoma mokumukarera membo lyendi ndi mombungakriste.

17. Ngapi ngayi tu kundama nsene tu mona uwa movakwetu?

17 Nkedi zautatu, ose ngatu tunga po sikara sokulinunupika nsene tu honena Jehova Karunga pokumona uwa movakwetu. Mevango lyokulipaparera mfumwa ndi tu hare kupita vakwetu, ose ngatu linunupika pokupura ko vakwetu magano nokutambura magano gawo. (Yis. 13:10) Ose ngatu hafesa ko vakwetu nsene vana gwana yitumbukira. Ntani ngatu pandura Jehova apa ngatu mona omu ana kutungika ‘vapuli vakwetetu mouzuni naunye.’—1 Pet. 5:9.

18. Ngapi natu deura ezwi lyetu lyokomutjima yipo tu kare nonkareso zokulinunupika?

18 Nkedi zaune, ose ngatu tunga po sikara sokulinunupika pokudeura ezwi lyetu lyokomutjima kuliza nonompango doBibeli. Nompango odo kuturonga omu tara Jehova yininke, makura ose ngatu vhura kutura po matokoro gomawa. Pokulironga Bibeli nokukanderera nkenye apa nokutura pasirugana eyi tuna kulironga, ose ngatu kara nezwi lyewa lyokomutjima. (1 Tim. 1:5) Ose ngatu diva kutura yihepwa yovakwetu muhowo. Nsene tu rugana ko ruha rwetu tu tunge po sikara sokulinunupika, Jehova ga tumbwidira asi ‘nga tu wapeka,’ nokutuvatera tu tunge po nkareso zokulinunupika noyikara yimwe yoyiwa.—1 Pet. 5:10.

19. Yisinke ngayi tu vatera tu kare nelinunupiko narunye?

19 Muporofete gwina gomoJuda ga zumbanesere eparu lyendi nelikwatakano lyewa naKarunga morwa kudira kulinunupika. Nampili ngoso, kuvhura tu linunupike mwankenye ukaro. Vakareli vanare wovalimburukwi nava vanaina va yi likida oyo asi kuvhura kutompoka. Moomu tuna kutwikira kukara nelikwakatakano naJehova yimo hena ngatu kara nonkareso zokulinunupika. (Yis. 8:13) Yi kare asi situmbukira musinke twa kara naso, kukara nelikwatakano naJehova kuna kara mfumwa zonene. Kwata mawoko gavali mfumwa ozo, ntani twikira kurugana paapa wa hulira mokukara melikwatakano naJehova narunye.