Nsene ono hara kudiva nawa muntu, ayo ya wapa kudiva eyi ga rugana ntani nomaudigu aga ga pita. Mokulifana, nsene ono hara kudiva nawa Karunga, wa hepa kudiva eyi ga rugana. Ayo ngayi tu tetukisa pokudiva eyi ga tu ruganena ntani neyi nga ka tu ruganena komeho.

Jehova Karunga yige Musiti goMunene po, ntani “nkareso zendi ezi azi dili kumoneka, nononkondo dendi danarunye noukarunga wendi, ha wa twa uzuni kuyimonena moyirugana yendi.” (Varoma 1:20) “HOMPA kwa sita evhu kononkondo dendi; age kwa sita uzuni, yiyo ga zanzumuna eguru kounongo wendi.” (Jeremiya 10:12) Uwa wounsitwe kulikida asi Karunga ga tu hara.

Gazara tupu omu Jehova ga tu sita tu mu “fane.” (Genesis 1:27) Eyi kutanta asi age kwa tu sita noyikara ngwendi yendi. Age kwa tu sita nevhuliko lyokumudiva nokukwata egano omu a tara yininke nonompango dendi. Apa atu kwama nompango dendi, ayo kuturetera ruhafo rorunene meparu. Mokugwederera ko, age ga tu pa evhuliko lyokutulisa po ukaume nage.

Pokutara kweyi ga sita, ayo kuturonga omu Karunga a lizuvhu kutuhamena. Mupositoli Paurusa kwa tente asi Karunga “ga lihorwere pokurugana yoyiwa, pokumurokesera mvhura, ta mu pe ewogo nonondya, nomutjima deni di hafe.” (Yirugana 14:17) Karunga kwa tu pa yoyinzi kupitakana eyi twa hepa meparu. Age kwa tu pa yininke yokulisiga-siga yipo tu hafere eparu. Nye Karunga yinzi ga hara kuturuganena.

Jehova kwa sita evhu yipo vantu va parukire po narunye nanarunye. Bibeli kutanta asi: “Uzuni yiwo ga pa ko vantu,” ntani “kapi ga u sita u kare  ngorooro, siporongwa, nye kwa tura mo vantu va kare mo.” (Episarome 115:16; Jesaya 45:18) Wolye ntani siruwo sokuhura kupi nava kara mo? “Muhungami nga gusa sirongo nga tunge mo narunye-narunye.”—Episarome 37:29.

Eyi yiyo Jehova ga sitilire mugara nomukadi wokuhova, Adamu naEva, nokuvatura pevhu mosikunino ‘va si rugane va si pakere mbili.’ (Genesis 2:8, 15) Karunga kwa va pere yitumbukira yivali yokulikarera eyi asi: “Livhareni mu zwide evhu, makura ruvharo rweni ngaru li pangere.” (Genesis 1:28) Adamu naEva kwa kere nehuguvaro lyokuparuka narunye pevhu. Nye kapi va limburukwire Karunga, yiyo va zumbaneserere ehuguvaro eli ngava ka gwana ‘vahungami’ ava ‘ngava ka gusa sirongo va tunge mo.’ Nampili ngoso, eyi va rugene kapi ya rundurura sitambo saKarunga kovantu ndi kevhu. Ngesi, tatu ka konakona yininke eyi ga rugana Karunga.

Bibeli kwa divikwa hena asi Nonkango daKarunga. Morwasinke Jehova ga tu pera Bibeli? Yipo tu lironge kumuhamena. (Yisewe 2:1-5) Yimo, Bibeli kapi azi limburura mapuro nagenye aga twa kara nago kuhamena Karunga, ntani kwato buke hena zimwe zokugalimburura. (Muudisi 3:11) Nampili ngoso, nayinye eyi ya kara moBibeli kutuvatera tu dive Karunga. Monkedi omu nga ruganene kumwe novantu vanare kutuvatera tu dive asi age Karunga musinke. Ose kuyadiva vantu ava ga hara nava ga nyenga. (Episarome 15:1-5) Kuyadiva ukareli ou a tambura, nonkareso ezi ga hara nomu a tara emona. Kupitira mweyi ga uyungire Jesus Kristusa neyi ga rugene, Bibeli kutupa mauzera kuhamena yikara yaJehova.—Johanesa 14:9.

Ntani hena Jehova kwa tu pa Nonkango dendi, Bibeli, yipo tu dive omu natu hafera eparu. Kupitira moBibeli, Jehova kututantera omu natu gwana ruhafo mepata nomu nayi tu gwanena po ntani nomu natu funda po yinka. Ngomu no ka yi resa mosifo esi, Bibeli kugava malimbururo komapuro gomulyo ava lipura vantu ngwendi: Morwasinke pana karere ruhepo rorunzi? Yisinke ngayi ka horokera vantu komeho? Azo kufaturura hena eyi ga rugana Karunga yipo sitambo sendi sopomuhowo ngasi sike mo.

Bibeli buke zokutetukisa sili monkedi zokulikarera. Azo kwa gusire nomvhura 1 600 mokuzitjanga. Ano kwa zi tjenge vagara wokusika 40. Nayinye eyi va tjenge kwa liza, morwa Karunga yige ga zi retesa po. (2 Timoteusa 3:16) Mokulisiga nonobuke dimwe danare, azo kwa zi popera kutunda kwanare dogoro momazuva getu, ngamoomu ga yi kwatesa ko matjango ganare. Ntani nampili ngomu vantu va hetekerere ko kuhagekesa po etoroko nehaneso lyazo, nye kapi ya va tompoka. Naina, Bibeli kuna kara buke ezi va toroka po momaraka gomanzi nokuzihanesa uzuni mudima. Umbangi ou kulikida asi “nonkango daKarunga gwetu ngadi kara dogoro narunye.”—Jesaya 40:8.

Poyili hena yimwe eyi ga rugana Karunga yipo sitambo sendi kwetu ngasi ka sike mo. Ngomu ono yi resa nare, Karunga kwa sitire vantu yipo va paruke narunye pevhu. Nye, apa Adamu ga dilire kulimburukwa Karunga nokuzona, age kwa zumbanesere mwenyo gwanarunye ntani nogu goruvharo rwendi. Bibeli kutanta asi: “Nzo, muntu gumwe tupu ga zi reta mouzuni. Ano nzo zendi kwa reta mo nomfa. Nomfa yiyo da lihanena movantu mudima, morwa vantu navenye kwa zona.” (Varoma 5:12) Apa Adamu ga dilire kulimburukwa, age kwa rwanesere sitambo saKarunga. Yisinke ga rugene ko?

Eyi ga rugene kwa liza noyikara yendi. Adamu naEva va limonenene yitundwamo yoyirugana yawo, nye Jehova kwa tulisa po ewapaiko mokuzowora ruvharo rwawo. Jehova ga divire omu na gusa po udigu ou, ntani ga divisire omu nau kohonona po. (Genesis 3:15) Age kwa tente asi nga gusa po nonzo nonomfa kupitira mwaMunwendi, Jesus Kristusa. Yisinke ya hamenene mo?

 Mokuzowora vantu koyitundwamo yourwanesi waAdamu, Jehova kwa tumine Jesus a wize pevhu a ya ronge vantu nkedi zeparu ntani “a ya gave mwenyo gwendi, gu kare sizoweseso sovanzi.” * (Mateusa 20:28; Johanesa 14:6) Jesus ga vhulire kugava sizoweseso morwa age kwa kere muntu gokusikilira mo ngwendi Adamu. Nye age kwa limburukwire dogoro konomfa, kapisi ngwendi Adamu. Mokumona asi Jesus kapi ga waperere kufa, Jehova kwa mu pindwire koufe a tengure meguru. Jesus ga vhulire kugava eyi ga zumbanesere Adamu, ehuguvaro lyomwenyo gwanarunye kovantu wovalimburukwi. Bibeli kutanta asi: “Moomu va karera navenye vananzo morwakudira kulimburukwa komuntu gumwe, nemelimburuko lyomuntu gumwe namo ngamu tunda vahungami wovanzi.” (Varoma 5:19) Kupitira monzambo zaJesus zosizoweseso, Karunga nga ka sikisa mo etumbwidiro lyendi kovantu va ka paruke narunye pevhu.

Ose tuna lirongo yoyinzi kuhamena Jehova monkedi omu ga gendesere udigu ou ga retesere po Adamu. Tuna yi dimburura asi kwato yokukondera Jehova mokusikisa mo eyi ga tumbwidira, morwa nonkango dendi ngadi rugana eyi ga “di harera.” (Jesaya 55:11) Tuna lirongo hena asi Jehova ga tu hara unene. “Karunga omu ga tu horwera eharo lyendi, mokututumina Munwendi thi asi tu parukire mwendi. Eharo lyeli asi, kapisi asi nyose twa here Karunga, hawe, Karunga yige ga tu hara, yiyo ga tuma Munwendi a ya kare nzambo zokugusisa po nonzo detu.”—1 Johanesa 4:9, 10.

Karunga ‘kapi ga ruvire Munwendi mokumuzamba mwarwetu ose natuvenye,’ yipo tu kare nehuguvaro asi Karunga kutupa “yininke nayinye yapeke” eyi ga tumbwidira. (Varoma 8:32) Yisinke ga tumbwidira Karunga eyi nga ka tu ruganena komeho? Twikira kuresa sirongwa sokukwama ko.