Kudira kukwara sihepwa mokukara mupitisili goMukriste ndi?
MOUZUNI mudima, maukarelikarunga ngwendi Vakatolika noVaorthodox noVabuda ntani navamwe hena kwa silika vampitisili vawo kukwara. Morwa esiliko eli, vantu wovanzi kwa tanta asi eyi yiyo ayi ninkisa vampitisili wonongereka va hondere.
Eyi yiyo yina karere nomulyo kupura epuro eli asi kudira kukwara sihepwa mokukara mupitisili goMukriste ndi? Mokulimburura epuro eli, tu konakoneni oku lya tundilira epuliro eli ntani nomu a yi tara Karunga.
EHISTOLI LYESILIKO KUKWARA MOMAUAKARELIKARUNGA
Buke Encyclopædia Britannica kwa tanta asi epuliro lyokudira kukwara kwa “hamena mo kudira kukwara ndi kudira kuligwanekera panyama, kwa likwatakana novampitisili ntani nava va hamena moukarelikarukarunga.” Momvhura 2006, mupapa Benedict XVI kwa yi nkondopekere asi “kudira kukwara kwa tamekere konyima tupu zosiruwo sovapositoli.”
Nye epuliro eli lyokudira kukwara kapi lya likwatakanene noukarelikarunga woposiruwo soVakriste wokuhova. Mupositoli Paurusa ogu nage ga parukire posiruwo sina, kwa rondwere vapuli vakwawo kuhamena vantu vamwe ava ‘va zumba epuro nokusilika nonkwara.’—1 Timoteusa 4:1-3.
Epuliro eli lyokusilika nonkwara kwa ya tamekere monongereka konyima zapa va pwire kufa vapositoli. Kuliza nobuke Celibacy and Religious kwa tanta asi “eyi kwa ya lizire noveta ezi lya ya tulisire po epangero lyaRoma lyokusilika eligwanekero panyama.”
Ano nomvhura edi da ya kweme ko, vanangereka kwa ya korangedere varuti ndi vampitisili
mokudira kukwara. Awo ngava gazara asi kuligwanekera panyama yininke yokunyata ntani kapi ya wapera vampitisili. Nye buke Encyclopædia Britannica kwa tanta hena asi “monomvhura 999 konyima zonomfa daJesus, varuti wovanzi novabisofi kwa kere novakadi vawo.”Kudira kukwara kovampitisili kwa ku tulire paveta mepongo eli lya kere momvhura 1123 ntani momvhura 1139 moRoma, kutunda opo, ngereka zoVakatolika kwa kwaterera kepuliro olyo dogoro ngesi. Eyi kwa ninkisa varuti va dire kukara novana yipo nayinye eyi va weka yi hamene kongereka.
MUTARO GWAKARUNGA KESILIKO NONKWARA
MoNonkango dendi Bibeli, Karunga kwa faturura omu a tara kusilika nonkwara. MoBibeli, Jesus kwa uyungire kuhamena owo vana hara kukara vadike ngwendi yige, “morwaUntungi weguru.” (Mateusa 19:12) Mupositoli Paurusa, nage kwa uyungire kuhamena Vakriste ava nava vhura kukwama sihonena sendi sokukara mudike “morwaMbudi zoNgwa.”—1 Vakolinte 7:37, 38; 9:23.
Nye Jesus naPaurusa kapi va silikire vampitisili kukwara. Jesus kwa uyungire asi udike kapisi wankenye muntu, googu tupu ‘va yi pa ndi googu gokuyitambura.’ Apa Paurusa ga tjenge kuhamena ‘ava va dira kukwara,’ age kwa tente asi: “kapi nina kara nompangera zaHompa, nye tani gava tupu egazaro lyange.”—Mateusa 19:11; 1 Vakolinte 7:25.
Mokugwederera ko, Bibeli kwa likida asi vapitisili wovanzi woVakriste wokuhova kukwatera mo Peturusa, kwa kwere. (Mateusa 8:14; Marukusa 1:29-31; 1 Vakolinte 9:5) MoRoma kwa vhukire mo ruhonda posiruwo sina, ano eyi yiyo ya ninkisire Paurusa a tjange asi nsene mupitisili gombungakriste ga kwara ‘a kare nomukadi gumwe tupu ntani a tekure vana vendi monkedi zongwa.’—1 Timoteusa 3:2, 4.
Eyi kapi ya tembe kudira kuligwanekera panyama mononkwara, morwa Bibeli kwa tanta asi: “Mugara ga fira kupa mukadi eyi yokumupa,” ntani valikwali ‘walye ava linyoka-nyoka’ kuligwanekera panyama. (1 Vakolinte 7:3-5) Yosili, kudira kukwara kapisi sihepwa mokukara mupitisili goMukriste.
MOKONDA ZOMBUDI ZONGWA
Nsene asi kudira kukwara kapisi sihepwa, morwasinke Jesus naPaurusa va uyungilire momuwa kuhamena udike? Morwa udike kugava nompito dononzi mokutantera ko wopeke mbudi zongwa. Vadike va kara nosiruwo sosinzi morwa kapi va kara noyinka eyi va kara nayo valikwali.—1 Vakolinte 7:32-35.
Konakona sihonena saDavid ogu ga tokwere kusiga yirugana yendi yokufuta nawa moMexico nokudirukira komukunda gwaCosta Rica nositambo sokukaronga wopeke Bibeli. Ga lizuvhire asi udike wa mu vaterere ayi sikise mo oyo ndi? Nhi, age kwa tente asi: “Ayo kwa kere udigu mokuyika mpo ntani neparu, nye morwa ni mudike ya rerupilire nge kuyika usimbu eparu lina.”
Claudia munazinyetukadi ogu ga dirukilire komukunda ogu gwa hepere vazuvhisi wombudi zongwa, kwa tente asi: “Ngani hafere sirugana sange. Ayo kwa nkondopekere epuro nelikwatakano lyange naKarunga pokumona omu nga pakere nge mbili.”
Claudia kwa tente asi: “Yi kare asi o mudike ndi wa kwara, ngo hafa nsene o litura mo unene mokukarera Jehova Karunga.”
Udike kapisi mudigo. Claudia kwa tente hena asi: “Yi kare asi o mudike ndi wa kwara, ngo hafa nsene o litura mo unene mokukarera Jehova Karunga.”—Episarome 119:1, 2.