REPEKA ta tara omu sa fana sirongo. Konyima zoyivike morugendo ana ya yiki kuronda pongameru. Awo kwa tundire koHarani oku ga kulilire. Nampo kapi nga mona hena ekoro lyendi. Ngomu va here kusika, age kwa gazarere kuhamena meho zendi.

Morugendo rwawo kwa pitire moKanani ntani tava ya taguruka momburundu. (Genesis 24:62) Repeka nampo ga mwene nonzwi. Sirongo kwa kere sorukukutu nye mwa kere ulisiro woyimuna. Ogu ga va pitisilire morugendo ga divire sirongo oso. Age kwa hefe mokukatantera hekurwendi asi ana ka mu gwanena mukadi. Nye Repeka kapi ga divire asi eparu lyomosirongo esi ga zire. Ntani nage naIsaka kapi va lidivire morwa kapi va limona rumwe.

Naina, moyirongo yoyinzi kapi vana kukwama nonkwara dokulihehera, nye yimwe simpe kukwama mpo ozo. Yi kare asi mpo musinke omu kwama, nomu yi kwatesa ko asi Repeka kwa zire oku ga dilire kudiva. Age kwa kere mukadi gouradi ntani gepuro lyenene. Nose twa hepa yikara eyi apa atu ligwanekere noudigu. Repeka ga kere hena noyikara yimwe yoyiwa ya likwatakanene nepuro lyendi.

Repeka kwa kulilire pepi ndi moHarani, sitata somoMesopotamiya. Vakurona vendi kwa lisigire novantu womoHarani, morwa kapi ngava karere yikarunga yoyimpempa. Nye awo ngava karere Jehova.—Genesis 24:50.

Repeka kwa kere mukadona gomuwa unene momutaro, nye uwa wendi kapi wa kere womawoko-woko. Age kwa kere mukadona gokuhara kurugana ntani gonkareso zongwa. Epata lyawo kwa kere nongawo morwa va kere novakareli, nye kapi va twere seke, age kwa mu rongere kurugana unene. Repeka nage nga rugana yirugana eyi ngava rugana vakadi posiruwo sina, ngwendi kuvheta mema. Kositenguko nga gurumuka nokavaza ketope a ka vhete mema.—Genesis 24:11, 15, 16.

Ezuva limwe apa ga mene kuvheta mema, muswamane gumwe ta mu wizire. Ta tanta asi: “Ko kwafa nge ni nwe mo nakauke mema mokavaza koge.” Age kwa hundilire monkedi zongwa. Repeka ga nongwenene asi muswamane ogu kwa gendere sinano sosire. Ta tura kavaza kendi makura muswamane ta nu mo. Repeka ta nongonona hena asi muswamane kwa kere nonongameru edi da gombere nye metemba lyokunwina yimuna kapi mwa kere mema. Ga mwene asi muswamane kuna kumutara makura Repeka ta tanta asi: “Nongameru doge nado tani di vhetagwire dogoro tadi kumwa.”—Genesis 24:17-19.

Repeka kwa here kupa mema nongameru murongo dogoro di kumwe. Nsene ngameru za fu enota, kuvhura kunwa nolita dokupitakana po-95 domema. Nsene asi nongameru nadinye murongo kwa fire enota, Repeka ngano ya mu gusire novili dononzi mokudivhetagwira mema. Nongameru dina kapi da fire enota unene. *  Repeka kapi ga yi divire oyo, nye age kwa liwapaikilire kurugana unene mokukwafa muswamene ga dilire kudiva. Muswamane ga tambwire ekwafo lyaRepeka. Makura ta nomene omu Repeka ana kuvhetagwira mema metemba.—Genesis 24:20, 21.

Sihonena saRepeka kuturonga. Ose kuna kuparuka mouzuni omu vantu va dira kuhara kuvatera vakwawo. Eyi kwa liza neyi va pumbire moBibeli asi: “Vantu ngava lihara tupu vene.” (2 Timoteusa 3:1-5) Vakriste ava vana hara kunyokera po nkareso ozo va hepa kukwama sihonena somukadona Repeka ogu ga vhetagwilire mema nongameru petope.

Repeka ga mwene asi muswamane kwa mu nomenene, kapi ga mu tere monkedi zondona, nye kwa tetukire eyi ga rugene. Apa Repeka ga mene, muswamane ta mu pe mauhwi. Makura ta mu pura asi: “Ove o munwalye? Membo lyoguho nye natu ka gwana mo evega lyokukarara?” Apa ga mu tanterere kuhamena vakurona vendi, muswamane ta hafa unene. Makura Repeka ta twikire kuuyunga asi: “Ose kwa kara norwenge nowayi wounzi unene nonzugo zokurara.” Repeka kwa kere nougavi wounene morwa muswamane kwa gendere novantu. Makura ta duka komeho zawo a ka tantere ozina eyi yina horoka.—Genesis 24:22-28, 32.

Yosili Repeka kwa mu rongere kukara nougavi. Sikara esi kapi vana kusilikida naina, eyi yiyo twa hepera kuhonena epuro lyaRepeka, mukadona ogu ga kere nonkenda. Epuro lyetu mwaKarunga lya hepa kutuvatera tu kare nougavi. Jehova mugavi ntani ana hara vakareli vendi va kwame sihonena sendi. Apa atu gava kovantu ava ava dili kutupa, ose kuhafesa Guhyetu gemeguru.—Mateusa 5:44-46; 1 Peturusa 4:9.

Yilye gwina muswamane ga hundilire Repeka mema? Age kwa kere mukareli gwaAbirahamu. Ozinyakuru vaRepeka wovagara naAbirahamu, kwa kere vantu namukurwendi. Yiyo nye va mu tambwilire membo lyaBetuwere, oguhwe vaRepeka. Mukareli ogu edina lyendi nampo Eliasera. * Apa va mu pere nondya, kapi ga lire tanko dogoro ga mene kusanseka mbudi ezi ga genderere. (Genesis 24:31-33) Age kwa uyungire noruhafo morwa ga mwene asi Karunga gwendi Jehova kwa tungikire sitambo sorugendo rwendi. Yisinke ya horokere?

Gazara tupu omu Eliasera ana kusimwitira, ano Betuwere naRabani kuna kupurakena. Age kwa va tanterere asi Jehova kwa tungika unene Abirahamu moKanani ntani asi Abirahamu naSara va kara nomuna ogu nga pinga nayinye. Abirahamu kwa pere mukareli gwendi sirugana somulyo, mokukapaparere Isaka mukadi mekoro lyaAbirahamu koHarani.—Genesis 24:34-38.

Abirahamu kwa tulire po mugano naEliasera asi kapisi nga horowere Isaka mukadi moVakanani. Morwasinke? Morwa Vakanani kapi ngava fumadeke nokukarera Jehova Karunga. Abirahamu ga divire asi Jehova nga tengeka vantu owo koyirugana yawo yoyidona. Abirahamu kapi ga here munwendi Isaka a likwatakane novantu owo ntani noyirugana yawo yoyidona. Ga divire hena asi munwendi ga kara nosirugana somulyo mokusikisa mo matumbwidiro gaKarunga.—Genesis 15:16; 17:19; 24:2-4.

Eliasera kwa va tanterere hena asi, age kwa kanderere kwaJehova Karunga gwendi. Ta hundire Jehova a horowore mukadona ogu nga kwara Isaka. Ngapi ga hundilire? Eliasera kwa hundilire Karunga asi mukadi ogu nga kwara Isaka a wize ketope. Apa na ya mu hundira mema ogo mukadona ngano a ya pe hena nongameru dendi mema. (Genesis 24:12-14) Yilye ga rugene nayinye oyo? Repeka. Gazara tupu omu ga lizuvhire Repeka nsene ga zuvhire eyi ga simwitilire Eliasera.

Betuwere naRabani kwa haferere nonkango daEliasera, tava tanta asi: “Eyi yininke kwa HOMPA yina tundu.” Makura tava pulisire Repeka nga ka kare mukadaIsaka. (Genesis 24:50-54) Yisinke ga uyungire ko Repeka?

Komeho va mu tume, Eliasera kwa tanterere Abirahamu asi: “Mukadi mpamwe kapi nga ka hara kuwiza kumwe name.” Ano Abirahamu kwa mu limbwilire asi: “Makura ono manguruka mo nye momugano gwange.” (Genesis 24:39, 41) Betuwere kwa here kuzuvha ko etokoro lyaRepeka. Eliasera kwa hefe unene morwa rugendo rwa mu tompokere, makura apa lya sire ezuva ta pura va ze naRepeka koKanani. Nye ekoro lyaRepeka kwa here asi va kare tanko mazuva murongo. Makura tava tokora asi: “Tanko tu zigide mukadona tu ya zuvhe mwamwene.”—Genesis 24:57.

Esi kwa kere siruwo somulyo meparu lyaRepeka. Yisinke na uyunga? Na kwatesa ko vepata lyendi ava vana kulikwambera asi ga ha za tanko ndi? Ndi ga tere asi mulyo unene kulihameka moyihorokwa eyi ga gendesere Jehova? Apa ga limbwilire age kwa likidire omu ga lizuvhire komarunduruko aga ga wizire meparu lyendi. Makura ta tanta asi: “Na hara.”—Genesis 24:58.

Age kwa kere nonkareso zongwa. Naina mpo zetu kuhamena nonkwara kuvhura zi lisige, nye kuvhura tu lirongere ko kwaRepeka. Eyi ya kere nomulyo kwaRepeka kapisi yeeyi ga here, nye mpango zaKarunga gwendi Jehova. Bibeli naina kugava mavyukiso gomawa kuhamena omu no horowora ogu ngo kwara ntani omu no kara mulikwali gomuwa. (2 Vakolinte 6:14, 15; Vaefeso 5:28-33) Twa hepa kuhonena Repeka ogu ga here kurugana mpango zaJehova.

Betuwere nepata lyendi tava rekere Repeka. Makura nage naDebora ogu ga ka kere mureli gwendi ntani vakareli hena vamwe wovakadona tava zi naEliasera novagara ava va wizire nage. (Genesis 24:59-61; 35:8) Makura tava katuka va tunde moHarani. Rugendo kwa kere rorure nokirometa 800 ndi kupitakana opo, aro nampo kwa gusire yivike yitatu. Kapi pwa kere ugendero wouwa. Repeka ga mwene nongameru meparu lyendi, nye kapi tatu diva nsene ga divire kuronda ngameru. Bibeli kututantera asi ekoro lyawo kwa kere vasita wononzwi, kapisi wokuweka nongameru. (Genesis 29:10) Ava ava rondo nongameru kusivana asi kuronda po kukora.

Repeka kwa here kukamona Isaka, age nampo ga pulire Eliasera kuhamena Isaka. Gazara Eliasera kuna kusimwitira Repeka kuhamena matumbwidiro gaJehova kwaAbirahamu, kaume kendi. Karunga nga tungikisa nomuhoko nadinye koruvharo rwaAbirahamu. Gazara hena omu ga lizuvhire Repeka apa ga divire asi matumbwidiro gaJehova ngaga sika mo kupitira mwaIsaka.—Genesis 22:15-18.

Ezuva eli tuna tumbura ketamekero tali ya siki mo nye. Apa lya gombokere makura Repeka ta mono mugara ana kugenda mosanzara. Mugara ogo kwa monekere asi kuna kuteda. Bibeli kutanta asi: “Makura ta hegumuka kongameru” nampo kapi ga ndindilire ngameru zi twe nongoro makura ta pura ogu ga va pitisilire morugendo asi: “Mugarake gwina ana kugenda mosanzara ana kutusimbagwira?” Apa va mu tanterere asi Isaka, makura ta gusa mwaye ta gu likudumike. (Genesis 24:62-65) Morwasinke? Eyi kwa yi ruganene mokufumadeka mugara ogu ana kukakwara. Naina, vamwe kuvhura va gazare asi olyo efumadeko lya pwa mo. Nye natuvenye vagara novakadi kuvhura tu lirongere ko kelinunupiko lyaRepeka, morwa natuvenye twa hepa sikara oso sosiwa.

Isaka, ogu ga kere koyiha yonomvhura 40, simpe kwa guvire morwa nomfa dozina Sara ava va fire ure wonomvhura ntatu. Kuvhura tu uyunge asi Isaka kwa kere mugara geharo nombili. Mugara ogo kwa mu tungikire mokugwana mukadi gokurugana unene gougavi ntani gokulinunupika. Ngapi omu Isaka ga tekwire Repeka? Bibeli kutanta asi: “Age kwa mu here.”—Genesis 24:67; 26:8.

Ngesi pana piti nomvhura 3 900. Ose kuvhura kulirongera ko kwaRepeka uradi nougavi nelinunupiko ntani kurugana unene. Ngano natuvenye vanona novakondi novagara novakadi nava wokukwara ntani vadike tu honene epuro lyendi!