Paradisa apa pevhu ngazi kara po ndi nzodi tupu?
Mavango goufuuli aga ava likida momakurante kutukoka tu ze tu ka ga dingure yipo tu ka pwizumuke nokukadivara yinka nomaudigu getu. Nye apa atu ka tengura komambo getu yininke kuyayigwana moomu twa yi sigire.
Nampili ngoso, ose kwa kara neharo lyenene lyokuparuka moparadisa. Kuvhura tu lipure asi: ‘Paradisa kuna kara tupu nzodi ndi? Nsene yimo ngoso, morwasinke twa harera kuzigazara? Yosili ngapa kara paradisa ndi?
EPULIRO KUHAMENA PARADISA
Monomvhura danare vantu kwa here kudiva kuhamena paradisa. Eyi ya va tumangedere kuna kara nonkango domoBibeli kuhamena “sikunino moEdeni, korwaUpumezuva.” Yisinke ya ninkisire sikunino oso si fuure? Bibeli kwa uyunga asi: “Karunga ta menesa mo yitji yomarudi peke-peke yoyiwa mokutara, eyi ngayi yimi enyango lyewa.” Sikunino oso kwa kere evango lyewa. Unene po, eyi ya fuwisire evango olyo kuna kara asi “pokatji kosikunino pa kere nye sitji sokugava mwenyo.”—Genesis 2:8, 9.
Mobuke zaGenesis kwa tumbura mo hena nomukuro ne edi da tundilire mosikunino. Ano mbali yido da divikwa po naina, ado kuna kara Tigilisi ntani Efurata. (Genesis 2:10-14) Nomukuro mbali edi kupupa di vyuke oku lya hagera Efuta lyaPeresiya oku vana kutumbura naina asi Iraq.
Azo mpo zoVaperesiya mokukara mevango lyokufana ngwendi paradisa. Monzugopungwiro zoyininke yanare moAmerika kwa kara mo tapeyiti zoVaperesiya zanare-nare apa va faneka nombya noyitji eyi va tapeka mosikunino va kundurukida ekuma. Eyi va faneka potapeyiti ozo kwa likida eyi za faturura Bibeli kuhamena sikunino soufuuli saEdeni.
Pwanare vantu ngava lisimwitire kuhamena paradisa. Ngomu vantu va lihene komavango gokulisiga-siga, awo kwa ka twikilire kukasimwitira sihorokwa soparadisa, ano mwaza siruwo tava ka gweda ko nongano davene. Nampili naina, vantu kutumbura mavango goufuuli asi paradisa.
EPAPARO LYOPARADISA
Varugendanzira vamwe kwa tanta asi va gwene evango oku za kere paradisa. Pasihonena, apa mukurona govakwayita vaBritania Charles Gordon ga ka dingwire sirongo saSeychelles momvhura 1881 kwa ka mu tetwire apa ga ka mwene posirudi simwe evango lyoufuuli unene eli ga tumbwire asi sikunino saEdeni. Munekuto goMuitalia gedina Christopher Columbus kwa gazarere asi ana gwana sikunino saEdeni apa ga ka sikire posirudi saHispaniola, naina kuna kara sirudi saDominican Republic ntani Haiti.
Pozili buke omu mwa kara nokarata danare dokupitakana 190 edi da likida mafano kuhamena Adamu naEva mosikunino saEdeni. Nye mwa kara karata ezi za lisiga nononkwawo ezi ga fanekere Beatus gomoLibana. Keguru lyokarata ozo age kwa fanekere po efano lyoparadisa. Ano moparadisa ozo kwa tundire mo nomukuro ne domadina “Tigilisi,” “Efurata,” “Pisoni” ntani “Gihoni” edi da pupire di vyuke komaruha gane gosikunino, mokufanekesa nampo omu ukarelikarunga wa lihene komaruha gane pevhu. Nampili ngomu vantu va dira kudiva evango oku za kere Paradisa, simpe awo kugazara omu lya fuwire evango olyo.
Munekuto gedina John Milton kwa tjenge mutango gokuhamena omu za zumbanene Paradisa
kuliza nosihorokwa esi sa kara mwaGenesis kuhamena nzo zaAdamu nomu va mu tjidire moEdeni. Konyima ta ya tjanga mutango gumwe kuhamena omu Paradisa ngazi tengwira po. Momutango ogo age kwa nkondopekere etumbwidiro lyomwenyo gwanarunye pevhu nokutanta asi: “Evhu nalinye ngali kara paradisa.”PANA KARA MARUNDURUKO
Egano lyokugazara asi paradisa za zumbana kwa lihanena nakunye. Morwasinke vantu vana kuncenwina egano kuhamena paradisa? Buke omu mwa kara nokarata domafano goParadisa kwa faturura asi “valirongi womaukarelikarunga . . . va rundurura magazaro gawo kuhamena oku za kere paradisa.”
Vantu wovanzi kuvaronga konongereka asi ngava ka parukira meguru kapisi pevhu moparadisa. Nye Bibeli kwa uyunga mEpisarome 37:29 asi: “Muhungami nga gusa sirongo nga tunge mo narunye-narunye.” Mokumona asi evhu kapi lina kara paradisa, ngapi omu tuna yi diva asi etumbwidiro olyo ngali ka sika mo?
EVHU NGALI KARA PARADISA
Jehova Karunga ogu ga tulire po Paradisa, ga tumbwidira mokukazitengwidira po. Monkedi musinke? Jesus ga tu ronga tu kanderere asi: ‘Uhompa woge au wize. Mpango zoge ava zi sikise mo pevhu ngwendi meguru.’ (Mateusa 6:10) Uhompa kuna kara epangero eli nga pangera Jesus mokuyapinganena po mapangero nagenye govantu. (Ndaniyera 2:44) Uhompa owo ngau ya ‘sikisa mo’ mpango zaKarunga mokuninka evhu li kare paradisa.
Muporofete Jesaya kwa tjenge kuhamena omu ngali ka kara eparu moParadisa, omu maudigu nagenye aga ava ligwanekere nago vantu ngaga ka haga po. (Jesaya 11:6-9; 35:5-7; 65:21-23) Kuna kukukorangeda o litulire po siruwo o rese novelise odo moBibeli zoge. Ove ngo gwana ehengagwido pokudiva eyi ga wapaikira Karunga vantu wovalimburukwi. Vantu owo ngava ka hafera eparu moparadisa eli ga zumbanesera Adamu ntani Karunga nga ka va hafera.—Ehororo 21:3.
Morwasinke natu karera nehuguvaro asi evhu ngali ka kara Paradisa? Bibeli kuuyunga asi: “Eguru lyaHOMPA mwene, ano uzuni yiwo ga pa ko vantu.” ‘Karunga ogu a dili kutanta yimpempa, yige ga tu tumbwidira nare-nare’ asi evhu ngali kara Paradisa. (Episarome 115:16; Titusa 1:2) Ozo kuna kara sili meho zongwa mokukaparuka narunye moParadisa!