Zende koyikaramo

Zende koyikaramo

Wa yi diva ndi?

Wa yi diva ndi?

Sifanekeso saJesus kuhamena “tumbwagona” kwa tamba kokuswaura ndi?

Efano lyoVagereka ndi lyoVaroma lyomunona ana kwaterere kambwagona, (koyiha yomvhura 100 komeho zokuwiza Jesus pevhu yi tware koyiha yomvhura 200)

Sikando simwe, apa Jesus ga pitire momukunda gwaSiliya moRoma, mukadi goMugereka kwa pulire Jesus a mu vatere. Jesus kwa mu limbwilire mosifanekeso pokuhetakanesa vantu va hana asi Vajuda ‘kotumbwagona.’ MoVeta zaKarunga ezi ga pere Mosesa, nombwa kwa di tere asi yikorama yokunyata. (Levitikus 11:27) Ngoso Jesus kwa swawire mukadi goMugereka nava va hana asi Vajuda ndi?

Hawe. Apa ga yi fatwilire varongwa vendi, Jesus kwa tembe asi pomuhowo ga hepa kuvatera Vajuda. Yipo ga ruganesere sifanekeso pokutantera mukadi goMugereka asi: “Eyi yokugusa mboroto zovanona, o zi zugumine nombwagona, kapisi yiwa.” (Mateusa 15:21-26; Marukusa 7:26) KoVagereka noVaroma, mbwa kwa kere sikorama semembo esi va here ntani ngasi danauka novanona. Nkango “tumbwagona” kwa likidire malizuvho gaJesus geharo. Nonkango daJesus kwa kundamene mukadi goMugereka nokulimburura asi: “Ani yimo Hompa, nye tumbwagona nato kulya sa ruvhugunyu, oru aru kukumuka kositafura sohekurwato.” Jesus ga pandadekere mukadi kepuro lyendi ntani ga verwire munwa mukadi.—Mateusa 15:27, 28.

Eyi ga uyungire mupositoli Paurusa kuhamena kurundurura rugendo romosikepa ya kere nomulyo ndi?

Efano lyosikepa sokutekauka (koyiha yomvhura 100)

Sikepa esi ga genderere Paurusa si ze koItali kwa litwire mekundungu. Mupositoli kwa pukwilire mupitisili gosikepa va rundurure rugendo rwawo. (Yirugana 27:9-12) Pwa kere konda zeyi Paurusa ga uyungilire ngoso ndi?

Vasingi woyikepa va yi divire asi kugenda mefuta posiruwo sokufu siponga unene. Mokatji kokwedi kwaMangundu noku kwaNsinano, yikepa kapi va yi pulisilire kugenda mefuta. Rugendo oru ga uyungire Paurusa kwa ya horokere mwaSitarara ndi Sikukutu. Mobuke zendi Epitome of Military Science, Vegetius kwa fatwilire kuhamena rugendo rwemefuta asi: “Makwedi gamwe mawa kugenda mefuta, gamwe kapisi mawa, ano gamwe siponga kugenda mefuta.” Vegetius kwa tente asi ya wapa kugenda mefuta kutamekera 27 Kudumonkuru yi tware 14 Sitarara, nye kutamekera 15 Sitarara yi tware 11 Mangundu kapisi makwedi gomawa, nye mazuva 11 Nsinano yi tware 26 Kudumonkuru kwa kere makwedi gosiponga. Paurusa ga divire maukaro ogo morwa nga gendi nkenye apa. Musingi namwenyasikepa nawo va yi divire oyo, nye kwa ncenwine eyi ga uyungire Paurusa. Yitundwamo, sikepa sa tekaukire morwa kwa litwire mekundungu.—Yirugana 27:13-44.