Ketameko lyo-1940, vakondi vange ngava lirongo Bibeli kumwe noNombangi daJehova. Nampili ngomu va ya hagekere kulironga Bibeli, oyina simpe ngava twikire kugwana maRuhungu nonoAwake. Mo-1950, sigongi souzuni mudima kwa karerere mositata saNew York, ntani epata lyetu nalyo kwa tambwire ezigido lyokukakara posigongi oso.

Konyima zosigongi oso, munazinyetu Lawrence Jeffries yipo ga tamekere kutudingura. Age kwa hetekerere ko kuvatera nge yipo ni lironge usili. Pomuhowo, ame kapi na kwatesere ko egano lyendi kuhamena eyi Nombangi daJehova adi dilire kulihameka moupolitika ndi moyita. Ame kwa mu tanterere asi nsene nkenye gumwe gomoAmerika a nyoka kuza koyita, nonkore detu kuvhura kutuhomokera noku gusa sirongo setu. Munazinyetu Jeffries yipo ga fatwililire nge asi: “Gazara tupu eyi na vhura kurugana Jehova nsene asi vantu navenye womoAmerika va mu karera makura nonkore di va homokere.” Eyi ga uyungire kwa vaterere nge ni dimburure asi ame mepuko na kere. Oyo kwa ninkisire nge ni kare neharo lyenene lyokulironga Bibeli.

Ame ngani ruganesa novili dononzi mokuresa maRuhungu nonoAwake edi va pungwire oyina monzugo zokupungwira yininke. Mwaza siruwo, yipo na ya dimbwilire asi ame kwa tamekere kulironga usili, makura yipo na tambwire evatero lyokulironga Bibeli namunazinyetu Jeffries. Ame hena kwa ya tamekere kuponga mapongo nkenye apa. Ame kwa here eyi na lirongere, ano konyima yipo na ya kere muzuvhisi gombudi zongwa. Yitambo yange kwa ya litjindjire apa na ya yi kwete egano asi “ezuva lyaHOMPA lyenene pepi lina kara.” (Sef. 1:14) Ame kapi hena na here kuza kounivesiti. Mevango lyoyo, makura yipo na tokwere kuvatera vantu yipo va dive Bibeli.

Mo-13 Pembagona 1956 yipo na mene sure, ano konyima zomazuva gatatu yipo na gwene ekuho posigongi somazuva gavali. Ame kapi na yi divilire asi ngani  gwanena mo mauwa gomanzi mokukarera Jehova morwa na horowora kuruganesa eparu lyange mokulironga kuhamena Jehova ntani noku ronga wopeke kumuhamena.

Ame kwa ya kere muzuvhisi gokukarerera konyima zomakwedi ntazimwe kutunda apa na gwene ekuho. Simbapira soYirugana yoUhompa somwaSindimba 1956, kwa kere mo sirongwa asi “Kuvhura o vatere oku kuna hepa evatero ndi?” Name kwa kere gumwe ogu na here kuyirugana oyo. Ame kwa here kukavatera oku kwa kere vazuvhisi wovasesu ava ngava zuvhisa mbudi zongwa.—Mat. 24:14.

Ame kwa ya dirukilire koEdgefield, South Carolina. Mombungakriste zako kwa kere mo vazuvhisi vane. Apa na dirukilire kombungakriste ozo, ose kwa ka kere tu vatano. Ose ngatu ruganene mapongo getu komeho zembo lyamunazinyetu gomugara. Ame ngani rugana novili 100 nkenye kwedi mokuzuvhisa. Ame kwa kere noyirugana yoyinzi yokurugana morwa ngani pitisire epongo lyoyirugana yokuzuvhisa ntani noku gava yiuyungwa mombungakriste. Moomu ngani litura mo unene moyirugana yokuzuvhisa, yimo hena ya vaterere nge ni lironge yoyinzi kuhamena Jehova.

Mukadi gumwe ogu nga ni lirongo nage Bibeli kwa kere nembo omu mwa kere kira, moJohnston, doropa ezi twa likere nazo pepi. Age kwa pere nge yirugana yokurugana mazuva gongandi mosivike ntani kwa tu pere etungo lyendi limwe lyenunu yipo tu ruganene mo mapongo getu.

Munazinyetu gomugara Jolly Jeffries, muna gwamunazinyetu gomugara ogu nga rongo nge Bibeli, kwa dirukilire oku twa tungire a tunde koBrooklyn, New York ntani age kwa kere mukwetu zange ogu ngani rugana nendi uzuvhisi wokukarerera. Ose kwa tungire mokarafana ezi ga tu pere munazinyetu gomugara.

Mfuto ezi ngava tambura varugani wokombindakano zaCarolina, nsesu. Ose ngatu gwana noranda mbali ndi ntatu mezuva. Sikando simwe, ame kwa ruganesere tusenta totusesu otu na kere nato yipo ni ka rande ko nondya dongandi kositora. Apa na pwege mositora, mugara gumwe ta hedere nge nokupura nge asi: “Ono hara yirugana ndi? Ngani kufuta randa zimwe movili.” Age kwa kutire nge ni zerese evango lyetungo mazuva gatatu. Ayo kwa monekere nawa-nawa asi Jehova kwa vaterere nge ni twikire kukara moEdgefield. Ayo ya tompokere nge kuza kosigongi souzuni mudima esi sa karerere mositata saNew York.

Kosili sininke simwe sosiwa sa horokere mezuva lyauvali lyosigongi. Ame kwa li gwene namunazinyetu gomukadi Ruby Wadlington, ogu nga rugana uzuvhisi wokukarerera moGallatin, Tennessee. Mokumona asi name nage natuvenye kwa here sirugana soutumwa, ose kwa kere pepongo lyava va here kuza koGiliyata eli lya pitilire posigongi oso. Konyima yipo twa ya tamekere kulitjangera nombilive. Sikando simwe kwa pulire nge ni ka gave siuyungwa sanavenye kombungakriste zawo. Ame kwa ruganesere mpito ozo yipo ni mu pure nsene kuvhura ngatu likware. Ame kwa ya dirukilire kombungakriste zoRuby, ntani ose kwa likwere mo-1959.

Apa na kere nonomvhura 23, yipo va tulire nge ni kare mukurona govakuronambunga (ntaantani kuna ku zi tumbura asi mbunga zovakuronambunga)  moGallatin. Apa munazinyetu Charles Thompson va mu tulire a kare mutareli gonombunga, age kwa ya dingwire mbungakriste zetu, azo kwa kere mbungakriste zokuhova ezi ga dingwire. Age kwa kere nediwo lyenzi, nye nampili ngoso, age kwa pulire nge ko magano kuhamena yihepwa yombungakriste ntani nomu vatareli wonombunga ngava pakere mbili mbungakriste zetu apa ngava zi dingura. Ame kwa lirongerere ko kwendi asi ayo ya wapa kupura mapuro yipo o divilise noku gwana mauzera nagenye komeho o ture po etokoro.

MwaKudumonkuru 1964, yipo na gwene ezigido lyokukakara poSikora zoYirugana yoUhompa kwedi kumwe, moNew York, koMbindakano zaLansing. Vanavazinyetu wovagara ava va pitisilire elikwamo lyosure ozo kwa vaterere nge yipo ni hare unene Jehova ntani noku hedera pepi nendi.

Name naRuby kwa gwene ezigido lyokutameka sirugana sokutarera nombungakriste mwaMurongagona mo-1965. Medinguro lyetu lyokuhova, ose kwa ka dingwire nombungakriste dononzi. Ose kwa tamekerere moKnoxville, Tennessee, dogoro hambara Richmond naVirginia. Edinguro olyo kwa kwaterere mo nombungakriste dokorwamuzogo gwaCarolina, Kentucky ntani dokoutokero waVirginia. Ame ngani dingura tupu nombungakriste dovasovagani morwa mombindakano zaAmerika kwa kere mo elitondororo, yipo nye vasovagani kapi vava pulisilire va ponge kumwe novazera. Vanavazinyetu kwa kere nohepwe, yipo nye ose kwa lirongere kuligavera eyi twa kere nayo yipo tu vaterese ko ava va hepere evatero. Mutareli gumwe gonombunga kwa rongere sirongwa somulyo. Age kwa uyungire asi: “Kara munazinyetu. Wa ha kadingura mbungakriste nositambo sokukakara ngwendi muhona gwawo. Ove kuvhura ku va vatera nsene va ku tara asi ove munazinyawo.”

Apa twa ka dingwire mbungakriste zimwe zonunu, Ruby kwa lirongere nomudinkantu gumwe gomukadona ogu ga kere nomuna gomukadona gomvhura zimwe. Apa vanavazinyetu womombungakriste ngayi dili kuvatompoka kurugana elirongo lyoBibeli nomudinkantu gomukadi ogo, Ruby nga rugana elirongo lyoBibeli nage kupitira mombilive. Ano edinguro lyokukwama ko, mukadi ogo kwa tamekere kuwiza komapongo nagenye. Ano apa vanavazinyetu wovakadi vavali wovazuvhisi wokukarerera va dirukilire mombungakriste ozo, awo kwa twikilire kulironga Bibeli nage ano konyima zosiruwo yipo ga ya gwene ekuho. Konyima zonomvhura 30 mo-1995, moBeteli zaPatterson, mukadona gumwe kwa wizilire Ruby aya mu morore. Mukadona ogo kwa kere muna gomudinkantu gomukadona ogu nga lirongo naRuby. Muna gomukadona ogo ntani namugara gwendi kwa kere vamwe ava va hamenene moSikora zau-100 zaGiliyata.

Edinguro lyetu lyauvali kwa ka karerere mokatji kaFlorida. Posiruwo esi ose twa hepere etuwa, yipo nye ose kwa rende etuwa pondando zongwa. Nye nampili ngoso, sivike sokuhova esi twa li ruganesere, yuma yimwe yomoindjina kwa zonaukire. Ose kapi twa kere noyimaliwa yokuliwapekesa. Makura yipo na belele munazinyetu gumwe ogu na gazarere nsene asi kuvhura a tu vatere kuliwapeka. Munazinyetu ogo kwa tumine murugani gwendi gumwe yipo a ya wapeke etuwa lyetu. Konyima zapa lyapwire kulipangerera, munazinyetu ogo kapi ga here asi tu mu fute kweyi ga wapekere etuwa lyetu. Age kwa uyungire tupu asi: “Nani yi pakera mbili.” Age hena kwa tu pere yimaliwa ngouhwi! Oso kuna kara sihonena sosiwa esi asi likida omu Jehova a pakere mbili vakareli vendi. Sihonena oso kwa tu diworokesere tu kare nougavi kwava wopeke.

Nkenye apa ngatu dingura nombungakriste, ose ngatu rara momambo govanavazinyetu. Ano ngoyitundwamo, ose kwa tulisire po vakaume wovawa. Ezuva limwe, ame kwa topa-topere nzapo zombungakriste ezi twa ka dingwire ntani kwa zi sigire momahina zokutopa-topa. Apa na ka tengwire kongurova, ame kwa ya dimbwilire asi munonagona gomumati gonomvhura ntantu ogu twa kere nage, kwa diva-divire kehina olyo, makura na hepere kutamekera ko ku zi topa-topa. Ame ngani mu teura nomvhura dononzi kweyi ga rugene.

Mo-1971, yipo na gwene ezigido lyokukakara mutareli gonomukunda mositata saNew York. Eyi kwa tu tetukisire sili! Apa twa dirukilire mositata saNew York, ame opo nomvhura dange 34. Vanavazinyetu wovasovagani womomukunda ogu twa ka dingwire, kwa tambwire nge nawa ngomutareli gwawo gokuhova gonomukunda.

Ngomutareli gonomukunda, ame kwa haferere kuronga kuhamena Jehova nkenye sikondovike posigongi somazuva gavali. Sinzi sovatareli wonombunga kwa kere nediwo lyenzi kupitakana nge. Gumwe govatareli owo yige ga geve siuyungwa sekuho apa twa gwene ekuho. Munazinyetu gomugara gumwe gedina Theodore Jaracz, konyima kwa ya kere gumwe gomoMbungagendesi. Pwa kere hena vanavazinyetu wovagara wovanzi ava ngava rugana koBeteli zaBrooklyn. Ame kwa hefe kweyi vatareli wonombunga novanaBeteli ngava  ninkisa nge ni lizuvhe emanguruko. Ame na ya dimbwilire asi awo kwa kere vasita veharo, ava va here Nonkango daKarunga nokukwatesa ko mbunga zaJehova. Elinunupiko lyawo kwa vaterere nge yi rerupire nge kudingura nomukunda.

Mo-1974 Mbungagendesi kwa tulire mo mbunga zapeke zovatareli wonombunga yipo va rugane sirugana somaruha gomonomukunda, makura yipo va tulire nge hena ni kare mutareli gonombunga, posiruwo esi kwa tumine nge koMbindakano zaCarolina. Eyi kwa hafesere sili vanavazinyetu owo, morwa posiruwo oso nombungakriste dovazera ntani nedi dovasovagani dokoMbindakano zaAmerika kapi hena da kere megaunuko.   

Kehagero lyo-1976 yipo va tumine nge ni ka ruganene koruha mukunda gwaGeorgia ogu gwa kara pokatji kaAtlanta naColumbus. Ame simpe kudiworoka apa na geve siuyungwa sononomfa dovanona vatano wovasovagani ava va fililire membo omu za hanukire boma. Zinya govanona owo kwa ka mu konderere mosipangero morwa kwa remanene unene. Vanavazinyetu wovazera nava wovasovagani kwa zire kosipangero noku ka hengagwida vakurona ava va remanene. Eyi kwa likidire nge asi vanavazinyetu ava kwa lihere sili unene. Apa vakareli vaJehova ava lilikida eharo lyangesi, eyi kuvavatera va lididimikire maudigu gomanene.

Mo-1977 kwa tu pulire tu ka ruganene koBeteli zaBrooklyn ure womakwedi gongandi yipo tu ka vatere nosirugana simwe esi sa kere po. Apa sirugana oso sa kere pepi nokupwa, vanavazinyetu vavali womoMbungagendesi kwa wizilire nge noku pura nge nsene asi name naRuby kuvhura tu twikire kurugana koBeteli. Makura yipo twa tambwire ezigido olyo.

Ame kwa rugana ure wonomvhura 24 moDepartemende zoyirugana yokuzuvhisa, omu mwa kara vanavazinyetu ava ava vatere kukohonona po mapuro goudigu. Mwa za nomvhura, Mbungagendesi kwa gava mavyukiso kuliza nonompango domoBibeli. Eyi kuvatera Departemende zoyirugana yokuzuvhisa yipo zi limburure mapuro nokudeura vatareli wonombunga novakuronambunga ntani novazuvhisi wokukarerera. Ewapaiko eli kwa vatera sinzi sovanavazinyetu yipo va kare Vakriste ava va kura pampepo. Ntani hena, ewapaiko olyo kwa nkondopeka mbunga zaJehova.

Kutundilira mo-1995 dogoro 2018, ame ngani dingura noBeteli ngomukareli po gokomberewa zonene, posiruwo sina situmbukira esi ngava si tumbura asi mutareli goyirongo. Ame ngani kara kumwe nava womoKomitiye zoBeteli, vaBeteli ntani vatumwa, yipo ni va korangede noku va vatera ngomu va pitire momaudigu. Ano yihonena yovanavazinyetu eyi va tu simwitilire, kwa korangedere nge naRuby. Pasihonena, ose kwa ka dingwire sirongo saRwanda mo-2000. Ayo kwa tu guvisire unene apa twa zuvhire asi vanavazinyetu nepata lyetu lyoBeteli kwa lididimikilire edipago lyenene eli lya horokere mo-1994. Sinzi sovanavazinyetu kwa zumbanesere ekoro lyawo. Nampili ngomu va ligwanekerere nomaudigu ogo, vanavazinyetu owo kwa kere nepuro nehuguvaro ntani noruhafo.

Ose ngesi kuna kara nonomvhura dokupitakana po-80. Monomvhura nadinye edi 20, ame kwa rugana moBeteli zomoAmerika nga gumwe gomoKomitiye zoBeteli. Ame kapi na za kounivesiti, nye nampili ngoso, ame kwa gwana erongo lyokuzeruka kwaJehova ntani nokombunga zendi. Erongo eli kwa vatera nge ni ronge wopeke usili womoBibeli ou wa va vatera yipo ngava gwanene mo uwa dogoro narunye. (2 Kol. 3:5; 2 Tim. 2:2) Ame na limonena omu Bibeli za vatera vantu yipo va tjindje eparu lyawo ntani nokutulisa po elikwatakano noMusiti. (Jak. 4:8) Apa ayi tu tompoka, name naRuby kutwikira simpe kukorangeda wopeke va hafere kulironga kuhamena Jehova nokuronga wopeke usili womoBibeli. Esi kuna kara situmbukira somulyo esi na vhura kuhafera nkenye mukareli gwaJehova!