1. Yisinke za uyunga buke zEhororo kuhamena vantu vaKarunga?

 BUKE zEhororo kwa tumbura asi Uhompa waKarunga kuna kupangera meguru ntani asi Satana va mu zuguma mo meguru. (Ehor. 12:1-9) Eyi kutanta asi meguru muna kara mbili, nye pevhu pana kara maudigu. Morwasinke? Morwa Satana ana handuka ntani kuna kuhomokera ava vana kukarera Jehova noulimburukwi apa pevhu.—Ehor. 12:12, 15, 17.

2. Yisinke nayi tu vatera tu twikire kulimburukwa Jehova?

² Ngapi omu natu twikira kulimburukwa Jehova nampili ngomu Satana ana kutuhomokera? (Ehor. 13:10) Sininke simwe esi nasi tu vatera kuna kara pokudiva eyi ngayi horoka komeho. Pasihonena, mobuke zEhororo, mupositoli Johanesa kwa fatwilire kuhamena mauwa gamwe aga ngatu ka hafera ntaantani komeho. Etungiko limwe kuna kara asi nonkore daKarunga ngava ka di zonagura po. Ngesi tuzeni tu ka zogere omu buke zEhororo za faturura kuhamena nonkore odo ntani neyi ngayi ka di horokera.

3. Yidiviso musinke yimwe va tumbura mobuke zEhororo?

³ Movelise zokuhova zemEhororo kututantera asi mauzera aga tuna ka resa kwa ga gava moyidiviso eyi ya kara morupe ropasifanekeso. (Ehor. 1:1) Ano monovelise dimwe dokukwama ko, ose kuresa mo yikasama eyi ya fanekesa kononkore daKarunga. Pasihonena, pwa kara “sikasama sina kutunda mefuta” aso kwa kara “nonombinga murongo nonomutwe ntambali.” (Ehor. 13:1) Yiyo kwa kwama “sikasama simwe sina kutunda mevhu.” Sikasama esi  kuuyunga ngwendi emuzoka “ntani aso kuninka mundiro gu tunde meguru.” (Ehor. 13:11-13) Ose kuresa mo hena sikasama sapeke “sosigeha ge” esi zina rondo hondedi. Yikasama eyi yitatu kwa fanekesa nonkore edi adi rwanesa Jehova Karunga ntani noUhompa wendi nomvhura dononzi. Yipo nye, ayo ya kara nomulyo tu dive asi wolye ya fanekesa yikasama oyo.—Ehor. 17:1, 3.

4-5. Ngapi omu Ndaniyera 7:15-17 azi tu vatere tu kwate egano eyi ya fanekesa yikasama?

⁴ Komeho tu ka lironge asi wolye nonkore odo, twa hepa kukwata egano asi wolye da fanekesa nonkore odo. Nkedi zimwe zonene po omu natu vhura kuyikwata egano oyo kuna kara kupitira moBibeli. Sinzi soyidiviso eyi ya kara mEhororo kwa yi faturura hena monobuke dimwe domoBibeli. Muporofete Ndaniyera kwa rotere kuhamena ‘makasama gane gana kutunda mefuta.’ (Ndan. 7:1-3) Ndaniyera kwa faturura eyi ga fanekesa makasama ogo. Makasama ogo gomanene kwa fanekesa “yirongo” yine ndi mapangero. (Resa Ndaniyera 7:15-17.) Efatururo olyo lyokuzera kutuvatera tu kwate egano asi yikasama eyi va tumbura mEhororo nampo nayo kwa fanekesa mapangero gononkondo aga aga pangere.

⁵ Ngesi tuzeni tu ka tare yidiviso yimwe eyi va faturura mEhororo. Ngomu natu ka yi rugana oyo, natu ka dimburura omu Bibeli azi tu vatere tu kwate egano eyi ayi tanta yidiviso oyo. Ngesi tatu ka tameka kuzogera yikasama yokulisiga-siga. Pomuhowo tatu ka lironga eyi ya fanekesa yikasama oyo. Natu ka tara hena eyi ngayi horokera yikasama eyi. Ano konyima natu ka zogera eyi natu lirongera ko koyihorokwa eyi.

6. Yisinke sa fanekesa sikasama sonomutwe ntambali esi va faturura mEhororo 13:1-4?

⁶ Yisinke sa fanekesa sikasama sonomutwe ntambali? (Resa Ehororo 13:1-4.) Sikasama esi kwa fana ngwendi ehumbu nye nompadi daso kwa fana ngwendi derundu ntani kana kaso kwa fana ngwendi kanyime ntani sa kara nonombinga murongo. Yikasama yine eyi va tumbura mwaNdaniyera egaununo 7 nayo kwa kara noyidimbwiliso oyo. Nye mobuke zEhororo kwa tumbura mo asi yidimbwiliso nayinye oyo kuyigwana tupu mosikasama simwe nye kapisi moyikasama yine yokulisiga. Sikasama esi kapi sa fanekesa kepangero limwe ndi kepangero lyononkondo eli ali pangere uzuni mudima. Johanesa kwa uyungire hena asi “aso kwa si pere nonkondo dokupangera nkenye rudi nomaraka nonomuhoko.” (Ehor. 13:7) Yipo nye, aso sa hepa kukara nononkondo kupitakana nkenye epangero. (Ehor. 13:7) Sikasama esi kwa fanekesa komapangero nagenye gononkondo aga ga pangera vantu dogoro ngesi. *—Muud. 8:9.

7. Yisinke da fanekesa nomutwe ntambali dokulisiga-siga dosikasama?

⁷ Yisinke da fanekesa nomutwe ntambali dokulisiga-siga? Ehororo egaununo 17 kutuvatera tu gwane elimbururo morwa kwa faturura efano lyosikasama esi va tumbura mEhororo egaununo 13. MEhororo 17:10 ose kuresa mo asi: “Pwa kara vahompa ntambali: Vatano va gwa, gumwe kuna kupangera, ano gumwe simpe kuna kuwiza, nye kapi nga kara siruwo sosire.” Mapangero nagenye gononkondo aga ga ruganesa Satana, ntambali kwa ga fanekesa ‘konomutwe’ morwa ga kara nononkondo dononene. Ago kuna kara mapangero gononkondo unene aga ga pangera vantu vaKarunga ndi aga ga kundama vantu vaKarunga. Apa mupositoli Johanesa ga kere simpe muzuni, posiruwo oso mapangero gatano ago nare gana pangere. Ago kwa  kere: Egipite, Asiliya, Babironi, Peresiya ntani Gereka. Epangero lyauntazimwe lyaRoma yilyo ngali pangere simpe apa Johanesa ga gwene emoneko. Epangero musinke lyononkondo eli lya ya kere lyauntambali ntani lyokuhulilira ndi mutwe?

8. Yisinke gwa fanekesa mutwe gwauntambali gosikasama?

⁸ Ngomu tupu natu ka yi lironga, mauporofete aga ga kara mwaNdaniyera kutuvatera tu dimburure mutwe gwauntambali gosikasama ndi mutwe gokuhulilira gosikasama. Epangero musinke lyononkondo unene eli lya pangera pomazuva gopouhura kutanta asi “mezuva lyaHompa”? (Ehor. 1:10) Mepangero eli kwa hamena mo yirongo yivali yononkondo unene eyi ayi ruganene kumwe. Ayo kuna kara Amerika naBritaniya. Monkango zimwe, alyo kuna kara epangero lyononkondo lyaBritaniya naAmerika. Yipo nye, ose kuvhura tu uyunge asi alyo kuna kara mutwe gwauntambali gosikasama esi va tumbura mEhororo 13:1-4.

9. Yisinke sa fanekesa sikasama esi sa kara “nonombinga mbali ngwendi donzwigona”?

⁹ MEhororo egaununo 13, ose kuresa mo asi mutwe gwauntambali gosikasama ogu gwa fanekesa epangero lyononkondo lyaBritaniya naAmerika, ago hena kurugana ngwendi sikasama ‘sonombinga mbali ngwendi donzwigona, nye aso kwa tamekere kuuyunga ngwendi emuzoka.’ Sikasama esi “kurugana yitetu yoyinene komeho zovantu ntani aso kuninka mundiro gu tunde meguru gu wize pevhu.” (Ehor. 13:11-15) Ehororo egaununo 16 ntani 19 kwa tumbura sikasama esi ‘ngomuporofete goyimpempa.’ (Ehor. 16:13; 19:20) Ndaniyera kwa tumbwire yininke yokulifana asi epangero lyaBritaniya naAmerika lyononkondo ngali “reta ezonauko lyedona.” (Ndan. 8:19, 23, 24) Ano oyo yiyo ya horokere poYita yaUvali yoUzuni. Vakonentu womoBritaniya ntani womoAmerika kwa ruganene kumwe va pangere noboma mbali douhungu wounene edi da twaredesere dogoro yi ya hage po Yita yaUvali yoUzuni. Apa epangero lyaBritaniya naAmerika va rugene noboma odo, ayo kwa fene ngwendi kuna kuninka “mundiro gu tunde meguru gu wize pevhu.”

10. Yisinke lyafanekesa “efano lyosikasama”? (Ehororo 13:14, 15; 17:3, 8, 11)

¹⁰ Mobuke zEhororo, ose kuresa mo hena sikasama sapeke. Sikasama esi hambara si li fane nosikasama sonomutwe ntambali nye aso sosigeha ge. Aso ku si tumbura asi “efano lyosikasama” ntani kwa si faturura ‘ngahompa gwauntantatu.’ * (Resa Ehororo 13:14, 15; 17:3, 8, 11.) “Hompa” ogo kwa mu tumbura asi nga pangera ntani nga hageka kupangera, ano konyima ngaya pangera hena. Hompa ogo kumutumbura asi mbunga zElipakerero lyoNomuhoko ezi azi ruganene kumwe nomapangero. Pomuhowo ngava zi tumbura asi mbunga zElipakerero lyoYirongo. Ano azo kwa ya hege poYita yaUvali yoUzuni. Ano konyima yipo za ya monekere hena nokuzitumbura asi mbunga zElipakerero lyoNomuhoko.

11. Yisinke ayi rugana yikasama ndi mapangero ntani morwasinke ngayi dilira kukara hepero tu kare noutjirwe?

¹¹ Yikasama ndi mapangero kukorangeda vantu yipo va rwanese Jehova ntani vantu vendi. Pasifanekeso awo kupongayika “vahompa vepevhu nalinye” yipo va ya rwe poyita yaHarumagedoni, eyi kutanta asi “mezuva lyenene lyaKarunga Munankondo nadinye.” (Ehor. 16:13, 14, 16) Nye kapisi hepero ngatu kare noutjirwe. Karunga gwetu Jehova nga rugana ko yuma usimbu mokupopera ava ava kwatesa ko upangeli wendi.—Hes. 38:21-23.

12. Yisinke ngayi horokera yikasama nayinye?

¹² Yisinke ngayi horokera yikasama nayinye?  Ehororo 19:20 kugava elimbururo asi: “Sikasama tava si kwata kumwe nomuporofete goyimpempa, ogu nga rugana yitetu komeho zosikasama. Yitetu eyi, kwa pukisire ava va kere nosidiviso sosikasama nokukarera efano lyaso. Ayo simpe yizuni, tava yi zugumine mediva lyomundiro ogu agu rokota unene.” Nampili ngomu gana kupangera mapangero aga, nonkore edi daKarunga ngava di zonagura po narunye.

13. Udigu musinke wokutundilira komapangero ava li gwanekere nawo Vakriste?

¹³ Yisinke yina kutanta eyi kwetu? NgoVakriste twa hepa kulimburukwa Karunga ntani noUhompa wendi. (Joh. 18:36) Mokuyirugana oyo, kapisi tu lihameke moupolitika. Nye ayo kuvhura kukara udigu mokudira kulihameka moupolitika morwa mapangero kuna hara tu ga kwatese ko mweyi ava uyunga ntani neyi ava rugana. Ava ava kwatesa ko mapangero ogo kutambura sidiviso sosikasama. (Ehor. 13:16, 17) Nkenye ogu a tambura sidiviso oso, Jehova kapi nga mu hafera ntani kapi nga ka gwana mwenyo gwanarunye. (Ehor. 14:9, 10; 20:4) Ayo ya kara nomulyo tu dire kulihameka mwankenye maupolitika nampili yi kare asi mapangero kuna kutukondjesa unene tu ga kwatese ko.

14. Sininke musinke hena simwe sokutetukisa esi ga mwene mupositoli Johanesa ngomu va si faturura mEhororo 17:3-5?

¹⁴ Mupositoli Johanesa kwa uyungire asi age kwa ‘tetukire unene’ kosininke hena simwe esi ga mwene. Sininke musinke oso? Age kwa mwene mukadi ana rondo simwe soyikasama eyi yonyanya. (Ehor. 17:1, 2, 6) Mukadi ogo kwa fana ngwendi “hondedi zonene” ntani age kumutumbura asi “Babironi zonene.” Age ‘kuhondera novahompa vepevhu.’—Resa Ehororo 17:3-5.

15-16. Yilye “Babironi zonene” ntani ngapi omu twa yi diva?

¹⁵ Yilye “Babironi zonene?”Mukadi ogu kapi ta vhuru kufanekesa mapangero morwa buke zEhororo kuuyunga asi age kuhondera kumwe novampitisili womapangero. (Ehor. 18:9) Ntani mokumona asi age kuna rondo sikasama, eyi kulikida asi age kuna kuhetekera ko kupangera vampitisili owo. Ntani hena mukadi ogu kapi ta vhuru kufanekesa nongesefa domouzuni ou. Nongesefa edi kwa di tumbura pwadelike mobuke zEhororo ntani kuditumbura asi “varandesi womouzuni.”—Ehor. 18:11, 15, 16.

¹⁶ Kuliza noMatjangwa, nkango “hondedi” kuvhura kutamba kowo ava litumbura asi awo kukarera Karunga nye awo kukarera yikarunga yoyimpempa ndi mononkedi dimwe awo kulikwata ukwawo nouzuni ou. (1 Hist. 5:25; Jak. 4:4) Nye mokulisiga, vantu ava ava karere Karunga noulimburukwi kuvatumbura asi “ngomukadona gokukuhuka.” (2 Kol. 11:2; Ehor. 14:4) Babironi zanare kwa kere evango omu wa zulire ukarelikarunga woyimpempa. Yipo nye, Babironi zonene kwa fanekesa marupe nagenye goukarelikarunga woyimpempa. Mukadi ogo kuna kara maukarelikarunga goyimpempa.—Ehor. 17:5, 18; tara sirongwa ko jw.org sosiparatjangwa asi “What Is Babylon the Great?” moRuingilisa.

17. Yisinke ngayi horokera Babironi zonene?

¹⁷ Yisinke ngayi horokera Babironi zonene? Ehororo 17:16, 17 kwa limburura epuro olyo asi: “Nombinga murongo edi ono mono nosikasama, ngadi nyenga hondedi ntani ado ngadi mu hakana yiweka yendi nokumusiga muhere-here, ado ngadi lya nyama zendi nokumuhwika momundiro. Yeeyi Karunga yige ava ninkisa va rugane eyi ana hara.” Yosili Jehova nga ninkisa yirongo yipo yi ruganese sikasama sosigeha ge esi sa fanekesa mbunga zElipakerero lyoNomuhoko yipo zi homokere  maukarelikarunga nagenye goyimpempa ntani nokugazonagura po.—Ehor. 18:21-24.

18. Ngapi natu yi likida asi ose kapi atu kwatesa ko Babironi zonene mwankenye rupe?

¹⁸ Yisinke yina kutanta eyi kwetu? Twa hepa kukara ‘noukarelikarunga ou wa zera awo wa hana kavadi kosipara saKarunga.’ (Jak. 1:27) Kapisi tu pulisire yininke eyi yina kukwama ko yi tu pukise. Pasihonena, marongo goyimpempa, yipito yosipagani, nkareso zondona ntani yirugana youmpure yomoBabironi zonene. Ntani ose ngatu twikira kurondora vantu ‘va pwage mo’ moBabironi zonene yipo ngava dire kukara nousima wonzo zohondedi.—Ehor. 18:4.

19. Yilye “emuzoka lyenene lyegeha ngwendi mundiro”?

¹⁹ Buke zEhororo kwa faturura hena “emuzoka lyenene lyegeha ngwendi mundiro.” (Ehor. 12:3) Emuzoka eli kurwanesa Jesus novaengeli vendi. (Ehor. 12:7-9) Alyo kuhomokera vantu vaKarunga ntani kugava nonkondo koyikasama ndi komapangero. (Ehor. 12:17; 13:4) Yilye ogu lya fanekesa emuzoka? Alyo kwa fanekesa “ezoka lyanare eli ava tumbura asi Muzonaguli ntani Satana.” (Ehor. 12:17; 13:4) Satana yige ana kupitisira nonkore nadinye daJehova.

20. Yisinke ngayi horokera emuzoka?

²⁰ Yisinke ngayi horokera emuzoka? Ehororo 20:1-3 kwa faturura asi muengeli nga zugumina Satana mekero lyere eli lya fanekesa ngwendi dorongo. Apa ngava mu zugumina mekero lyere, Satana kapi nga “pukisa nomuhoko dogoro ngadi pite nomvhura 1 000.” Ano moruhura, Satana nonompepo dendi donondona ngava va zugumina “mediva lyomundiro ogu agu rokota unene,” eyi kutanta asi ngava va zonagura po narunye. (Ehor. 20:10) Gazadara ko tupu omu uzuni ngau ka fana apa Satana nonompepo dendi donondona ngava dira kukakara ko. Aso ngasi ka kara sili siruwo sosiwa!

21. Morwasinke nayi tu hafesera yininke eyi tuna zogere mobuke zEhororo?

²¹ Ayo kukorangeda sili mokukwata egano eyi ayi tanta yidiviso eyi va tumbura mobuke zEhororo. Ose tuna dimburura asi wolye nonkore daJehova ntani neyi ngayi di horokera komeho. Yosili “muntu ogu a resa kuziguruka nonkango edi douporofete nava ava di purakene . . . awo vantu woruhafo.” (Ehor. 1:3) Mauwa musinke ngava ka hafera vantu wovalimburukwi apa Karunga ngaka zonagura po nonkore dendi? Ngatu ka yi lironga mosirongwa sokuhulilira moyirongwa eyi yitatu ya zogera kuhamena buke zEhororo.