1-2. (a) Mapuro musinke natu kazogera? (b) Yisinke ayi likida asi Jehova ga kara neharo lyenene lyokutuvatera?

 JEHOVA kuvhura kutuvatera tu lididimikire maudigu aga tuna kuligwanekera nago ntani tu gwane ruhafo ngomu tuna kumukarera. Mononkedi musinke a tu vatere? Ntani ngapi natu gwanena mo uwa mevatero eli a gava Jehova? Mapuro aga, tava ka ga limburura mosirongwa esi. Nye nampili ngoso, komeho tu ka gwane malimbururo, pomuhowo tu zogereni epuro eli asi: Jehova sili ga kara neharo lyokutuvatera ndi?

² Nkango ezi ga ruganesere mupositoli Paurusa mombilive ezi ga tjangerere koVahebeli, kuvhura kutuvatera tu gwane elimbururo. Paurusa kwa tjenge asi: “Jehova yige mukwafi gwange, kapi ngani tjira, muntu a rugane nge yinke?” (Heb. 13:6) Buke zimwe zokuhamena koBibeli kwa uyunga asi nkango “mukwafi,” ezi va ruganesa movelise ezi, kwa tamba komuntu ogu ana kuduka a ka vatere mukwawo ogu ana hepa evatero. Gazara tupu momagano goge asi Jehova kuna kuduka a ka vatere gumwe ogu ana kara moudigu. Efatururo eli kulikida asi Jehova ga kara neharo lyenene lyokutuvatera. Apa Jehova a tu vatere, ose kuvhura kulididimikira maudigu getu noruhafo.

3. Mononkedi musinke ntatu omu Jehova a tu vatere tu lididimikire maudigu getu noruhafo?

³ Mononkedi musinke dimwe omu Jehova a tu vatere yipo tu lididimikire maudigu getu noruhafo? Mokukalimburura epuro olyo, tatu ka resa ko novelise dimwe edi da kara mobuke zaJesaya. Morwasinke? Morwa sinzi somauporofete aga ga tjenge Jesaya, kwa tamba hena kovantu vaKarunga neina. Ntani hena, Jesaya kwa fatwilire Jehova pokuruganesa nonkango doureru edi natu vhura kukwata egano usimbu. Tu guseni sihonena esi sa kara mwaJesaya egaununo 30. Megaununo eli, Jesaya kwa ruganesere  yifanekeso yoyiwa mokufaturura omu Jehova a vatere vantu vendi. Age kwa tjenge asi Jehova kutuvatera (1) poku tupurakena nawa ntani pokulimburura makanderero getu, (2) pokutupitisira ntani (3) poku tu pa matungiko ngesi ntani komeho. Tu zeni tu ka zogere nonkedi edi ntatu, edi adi likida omu Jehova a tu vatere.

4. (a) Ngapi omu Jehova ga fatwilire Vajuda womosiruwo saJesaya ntani yisinke ga pulisilire yi va horokere? (b) Ehuguvaro musinke ga pere Jehova vantu vendi wovalimburukwi? (Jesaya 30:18, 19)

⁴ Movelise zokuhova zomwaJesaya egaununo 30, Jehova kwa tumbwire Vajuda asi ‘vantu wokurunda nomutwe ava ava rundaike nonzo kononkwawo.’ Age kwa twikira ko hena asi: ‘Awo nkenye apa kuvyuka Karunga, . . . ntani nkenye apa kunyoka kupurakena komarongo gaHOMPA.’ (Jes. 30:1, 9) Mokumona asi vantu kwa nyokere kupurakena, Jesaya yipo ga pumbire asi Jehova ngava pulisira yipo va hepe. (Jes. 30:5, 17; Jer. 25:8-11) Ano oyo yiyo sili ya horokere. Awo kwa va twere mounkwate waBabironi. Nye nampili ngoso, pwa kere Vajuda vamwe wovalimburukwi, ntani Jesaya ga kere nombudi zehuguvaro zokuvahamena. Age kwa va tanterere asi ezuva limwe Jehova nga va pulisira yipo va tengure ntani noku ka tunga hena moJerusarema. (Resa Jesaya 30:18, 19.) Ano oyo yiyo sili ya horokere. Jehova ga va mangwilire mo mounkwate waBabironi. Nye nampili ngoso, apo kwa pitire po nomvhura dononzi komeho Jehova a ka va mangurure mo mounkwate. Nonkango edi asi ‘HOMPA kuna kundindira a mu fire nkenda’ kwa likidire asi ngapa pita siruwo komeho Vajuda wovalimburukwi va va mangurure mo mounkwate. Vaisraeli kwa kere nomvhura 70 mounkwate waBabironi komeho vamwe vawo va va pulisire va tengure koJerusarema. (Jes. 10:21; Jer. 29:10) Apa Vaisraeli va kere mounkwate waBabironi, awo kwa lilire morwa kwa guvire unene, nye apa va tengwire komambo gawo, awo kwa lilire morwa kwa hefe unene.

5. Ehuguvaro musinke atu gwana mononkango edi da kara mwaJesaya 30:19?

⁵ Neina ose kugwana ehengagwido kononkango edi asi: “HOMPA kwa kara nezaverero, ano nsene mukuga kwendi ekwafo, ta mu limburura.” (Jes. 30:19) Jesaya kutuhuguvaresa asi Jehova ngatu purakena nawa nsene ngatu papara ekwafo kwendi. Jesaya kwa gwederera ko hena asi: ‘Age nga limburura usimbu makanderero getu.’ Nonkango edi dehengagwido kutuvatera tu diworoke asi Guhyetu ga kara neharo lyenene lyokuvatera ava ava pura ekwafo kwendi. Ehengagwido eli kutuvatera tu lididimikire noruhafo.

6. Ngapi omu nonkango daJesaya adi likida asi Jehova kupurakena komakanderero ga nkenye mukareli gwendi?

⁶ Ehuguvaro musinke hena atu gwana mo movelise ezi kuhamena makanderero getu? Jehova kupurakena nawa komakanderero ga nkenye gumwe gwetu. Morwasinke tuna kuuyungira ngoso? Nampili ngomu nonkango edi da kara mwaJesaya egaununo 30 va di tambesera kombunga, nye kuliza novelise zo-19, Jehova apa kwa ruganesa nkango “vantu” ano eyi kwa tamba ngwendi asi kuna kuuyungisa muntu pamundinda. Jesaya kwa tjenge asi: “Kapi ngomu lira hena, HOMPA kwa kara nezaverero,” “ano nsene mukuga kwendi ekwafo, ta mu limburura.” Mokumona asi Jehova kuna kara Guhya geharo, age kapi a tantere munendi ogu ana guwu asi: “Kara ono nkondopara ngwendi vapuli vakweni.” Nye mevango lyoyo, age kutupakera mbili pamundinda ntani kupurakena komakanderero getu.—Epis. 116:1; Jes. 57:15.

7. Ngapi omu Jesaya naJesus va yi likida asi ayo ya kara nomulyo tu twikire kukanderera?

⁷ Apa atu kanderere kwaJehova noku mu tantera kuhamena eyi yina kuturetera sinka, pomuhowo Jehova kutupa nonkondo edi tuna  hepa yipo tu lididimikire udigu wongandi. Ntani nsene asi udigu wetu kapi una kuhaga po ngwendi moomu tupu tuna yi ndindire, twa hepa hena kupura Jehova yipo a tu peko nonkondo tu lididimikire. Oyo yiyo ana kundindira ko kwetu tu rugane. Eyi ya liza nononkango edi ga tjenge Jesaya asi: ‘Kapisi mu sige Jehova asi a pwizumuke.’ (Jes. 62:7) Yisinke adi tanta nonkango odo? Twa hepa kukanderera kwaJehova nkenye apa, ano ayo kwa fana ngwendi asi kapi tuna ku mu pa siruwo a pwizumuke. Nonkango daJesaya kutudiworokesa yifanekeso yaJesus kuhamena ekanderero eli lyakara mwaRukasa 11:8-10, 13. Moyifanekeso oyo, Jesus kutukorangeda tu ‘twikire’ kukanderera ntani tu ‘twikire kuhundira’ mpepo zokupongoka. Ose hena kuvhura kulikwambera kwaJehova yipo a tu pe mavyukiso aga tuna hepa yipo tu ture po matokoro gomawa.

8. Ngapi omu nonkango edi da kara mwaJesaya 30:20, 21 da sikilire mo mosiruwo sanare?

⁸ Resa Jesaya 30:20, 21. Apa vakwayita woVababironi va kundurukidire sitata saJerusarema ure womvhura noharufa, vantu vamo kwa ligwanekerere noukaro woudigu unene. Nye kuliza novelise 20 ntani no-21, Jehova kwa tumbwidilire Vajuda asi nsene va litezurura nokutjindja nkareso zawo, age nga va zowora. Jesaya kwa tumbwire Jehova asi “Murongi gomunene,” ntani Jesaya kwa tumbwidilire vantu asi Jehova ngava ronga omu nava mu karera monkedi zongwa. Ano nonkango odo kwa ya sikire mo konyima zapa Vajuda va va pwagesere mounkwate waBabironi. Jehova kwa yi likidire asi age Murongi gwawo gomunene ntani vantu vendi ya va tompokere kutengwidira po ukareli wousili kupitira momavyukiso gendi. Ose tuna hafa unene morwa Jehova kuna kara Murongi gwetu gomunene neina.

9. Nkedi musinke zimwe omu atu gwana mavyukiso gokutunda kwaJehova neina?

⁹ Monovelise edi, Jesaya kwa tu faturura asi ose kwa fana ngwendi varongwa ava ana kuronga Jehova mononkedi mbali. Zokuhova, Jesaya kwa uyungire asi: “Ngomu mona Murongi gweni gomunene.” Mosifanekeso esi, Murongi kuna sikama komeho zovarongwa vendi. Azo mfumwa zonene kwetu kweyi Jehova a tu rongo neina. Ngapi omu Jehova a tu rongo? Age ku yi rugana oyo kupitira mombunga zendi. Ose kupandura unene Jehova kweyi atu gwana mavyukiso gomawa kombunga zendi. Mavyukiso aga atu gwana komapongo, koyigongi, moyimbapiratjangwa, moBroadcasting ntani nomononkedi hena dimwe dononzi, kutuvatera tu twikire kulididimikira yipo tu twikire kukara noruhafo.

10. Monkedi musinke atu zuvhu ‘ezwi lyaKarunga konyima zetu’?

 ¹⁰ Jesaya kwa tjenge nkedi zauvali omu Jehova a tu rongo, pokuuyunga asi: “Ngomu zuvha ezwi konyima zeni.” Muporofete Jesaya kwa uyungire asi Jehova kwa fana ngwendi murongi ogu ana kugenda konyima zovarongwa vendi noku va tantera asi nzira musinke nava genda yipo a va pitisire. Neina ose kuzuvha ezwi lyaJehova konyima zetu. Monkedi musinke? Nonkango daJehova Karunga kwa di tjenge moBibeli mosiruwo sanare. Yipo nye, apa atu resa Bibeli, ayo kwa fana ngwendi asi ose kuna kuzuvha ezwi lyaKarunga konyima zetu.—Jes. 51:4.

11. Mokuninka asi tu lididimikire noruhafo, yininke musinke twa hepa kurugana ntani morwasinke?

¹¹ Ngapi omu natu gwanena mo mauwa gomanzi momavyukiso aga a tu pe Jehova kupitira mombunga zendi ntani nomoNonkango dendi Bibeli? Konekeni asi Jesaya apa kwa tumbwire yininke yivali. Sokuhova, “nzira zezi.” Sauvali, “zi kwameni.” (Jes. 30:21) Ayo kapi tupu ya gwanena po kudiva “nzira.” Nye twa hepa hena ‘ku zi kwama.’ Nonkango daKarunga ntani nomafatururo aga atu gwana kombunga zendi, kuturonga eyi ana hepa ko Jehova kwetu. Ose hena kulironga omu natu tura pasirugana eyi atu lirongo. Mokuninka asi tu lididimikire noruhafo ngomu tuna kukarera Jehova, ntudi twa hepa kurugana yininke nayinye oyo yivali. Nsene tu lironga nokutura pasirugana eyi tuna kulironga, ose ngatu kara nehuguvaro asi Jehova ngatu futa kweyi tuna ku mu ruganena.

12. Kuliza naJesaya 30:23-26, ngapi omu Jehova ga tungikire vantu vendi?

¹² Resa Jesaya 30:23-26. Ngapi omu uporofete ou wa sikilire mo koVajuda ava va tengwire kosirongo sawo koJerusarema konyima za pa va va pwagesere mounkwate waBabironi? Awo kwa gwene mauwa gomanzi, panyama ntani pampepo. Jehova kwa pere vantu vendi nondya dononzi dopanyama. Nye somulyo po unene, age kwa va pere nayinye eyi va hepere yipo va mu hedere pepi ntani yipo va mu karere hena monkedi zongwa. Matungiko gopampepo aga va gwene vantu vaKarunga kwa pitakanene yininke nayinye eyi va gwene. Velise zo-26 kulikida asi Jehova kwa va pere uzera wounzi. Eyi kutanta asi age kwa va vaterere yipo va kwate egano Nonkango dendi Bibeli. (Jes. 60:2) Matungiko gaJehova kwa vaterere vakareli vendi va kare nononkondo dokutwikira kumukarera noruhafo “morwaehafo.”—Jes. 65:14.

13. Ngapi omu uporofete wokutengwidira po ukareli wousili wa sika mo neina?

¹³ Uporofete wokutengwidira po ukareli wousili kwa tamba hena kwetu neina ndi? Yii! Monkedi musinke? Kutundilira momvhura 1919,  mamiliyona govantu kwa manguruka mo moBabironi zonene, ezi za tamba komaukarelikarunga nagenye goyipempa. Awo kwa va twara kosirongo sosiwa po kupitakana sirongo esi va tumbwidilire Vaisraeli. Awo kwa va twara moparadisa zopampepo. (Jes. 51:3; 66:8) Yisinke paradisa zopampepo?

14. Yisinke paradisa zopampepo, ntani wolye ava va tunga moparadisa zopampepo neina? (Tara efatururo lyonkango.)

¹⁴ Kutundilira momvhura 1919, vagwavekwa kwa hafera kukara moparadisa zopampepo. b Ngomu sa pita siruwo, ava va kara nehuguvaro lyokukaparukira pevhu, ndi asi ‘nonzwi dapeke,’ nawo kwa tameka kukara moparadisa zopampepo ntani kwa hafera matungiko gomanzi gokutunda kwaJehova.—Joh. 10:16; Jes. 25:6; 65:13.

15. Kupi oku za karera paradisa zopampepo?

¹⁵ Kupi oku za karera paradisa zopampepo neina? Vakareli vaJehova kwa tunga komaruha nagenye gouzuni. Yipo nye, paradisa zopampepo ezi va tunga kwa kara komaruha nagenye gouzuni. Yipo nye, yikare asi komaruha musinke gouzuni twa tunga neina, nose kuvhura kukara moparadisa zopampepo, sinene tupu kuna kukwatesa ko ukareli wousili.

16. Yisinke natu rugana yipo tu hafere kukara moparadisa zopampepo?

¹⁶ Mokuninka asi tu kare moparadisa zopampepo, ose twa hepa kukara norupandu kovanavazinyetu ava twa kara nawo uzuni mudima. Ngapi omu natu yi rugana oyo? Pokudemenena koyikara yoyiwa yovanavazinyetu, nye kapisi komapuko gawo. (Joh. 17:20, 21) Morwasinke ya karera nomulyo? Gazadara ko kehetakaneso eli. Nsene o za mevango lyokufuwira ndi mosikunino, ove noka gwana mo yitji yomarudi gokulisiga-siga. Mokulifana, moparadisa zopampepo kwa kara mo vanavazinyetu wokulisiga-siga ava va fana ngwendi yitji oyo. (Jes. 44:4; 61:3) Yipo nye, ayo ya kara nomulyo tu twikire kudemenena koyikara yoyiwa yovanavazinyetu, nye kapisi tu demenene komapuko gawo. Kapisi tu pulisire ediro kusikilira mo lyetu ndi  lyava wopeke womombungakriste, li tu ninkise tu dire kuhafera uumwe ou twa kara nawo novanavazinyetu uzuni mudima.

17. Yisinke na rugana nkenye gumwe gwetu yipo a gwederere kouumwe womombungakriste?

¹⁷ Yisinke na rugana nkenye gumwe gwetu yipo mbungakriste zi twikire kukara mouumwe? Ose kuvhura ku yi rugana oyo pokutulisa po mbili. (Mat. 5:9; Rom. 12:18) Nkenye apa atu hetekere ko kutulisa po mbili kumwe nava womombungakriste, ose kugwederera kouumwe woparadisa zopampepo. Ose kudiworoka asi Jehova kwa koka nkenye gumwe ogu ga kara moparadisa zopampepo yipo aya hame koukareli wousili. (Joh. 6:44) Gazadara ko tupu omu ayi hafesa Jehova apa a tu mono kuna kurugana paapa twa hulira yipo tu nkondopeke mbili ntani nouumwe mokatji kovakareli vendi ava a tara asi mulyo kwendi!—Jes. 26:3; Hag. 2:7.

18. Yisinke twa hepa kuteda ko nkenye apa momunene ntani morwasinke?

¹⁸ Ngapi omu natu gwanena mo mauwa gomanzi momatungiko aga a gava Jehova kovakareli vendi? Ose kuvhura kugazadara ko unene kweyi atu lirongo moNonkango daKarunga ntani nomoyimbapiratjangwa yetu. Kulironga nokuteda ko ngayi tuvatera tu tunge po yikara yoSikriste eyi ngayi tu tumangeda tu likide “eharo lyosili” ntani “lyosiumbya” mombungakriste. (Rom. 12:10) Apa atu teda ko komatungiko aga tuna kugwana ngesi, ayo kunkondopeka elikwatakano lyetu naJehova. Ntani apa atu teda ko komatumbwidiro aga ga tu tumbwidira Jehova, ayo ngayi tu vatera tu twikire kukara nehuguvaro lyokumukarera narunye. Nayinye eyi kutuvatera tu karere Jehova noruhafo ngesi.

19. (a) Kuliza naJesaya 30:18, ehuguvaro musinke twa kara nalyo? (b) Yisinke ngayi tu vatera tu lididimikire noruhafo?

¹⁹ Jehova nga tu ‘zaverera po’ apa ngaya zonagura po uzuni ou woudona. (Jes. 30:18) Ose twa yi pura asi Jehova nkenye apa kurugana eyi ya hungama ntani kapi nga pulisira uzuni waSatana u twikire kukara po siruwo sosire. (Jes. 25:9) Ose kuna kundindira nelididimiko ezuva lyaJehova lyezoworo li sike mo. Ano posiruwo esi, ose tuna tokomene kutwikira kurugana yininke yomulyo po ngwendi kukanderera, kulironga, kutura pasirugana Nonkango daKarunga ntani nokuteda ko komatungiko aga atu gwana. Nsene tu yi rugana oyo, Jehova nga tu vatera yipo tu lididimikire noruhafo ngomu tuna ku mu karera.